Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "geografia historyczna;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Rozwój struktur parafialnych i dekanalnych metropolii mohylewskiej (1783–1918)
    The Development of Parish and Deanery Structures of Mogilev Metropolis (1783–1918)
    Autorzy:
    Szady, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653976.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Kościół katolicki
    metropolia mohylewska
    parafie
    Rosja
    geografia historyczna
    schematyzmy diecezjalne
    Catholic Church
    Mogilev metropolis
    parishes
    Russia
    historical geography
    diocesan Schematisms
    Opis:
    Artykuł w układzie chronologicznym przedstawia analizę geograficzno-historyczną rozwoju struktur parafialnych w metropolii mohylewskiej w latach 1783–1918. Główną podstawę źródłową stanowią schematyzmy diecezjalne oraz spisy duchowieństwa. Zmiany sieci parafialnej zostały ukazane w ramach jednostek administracyjnych wyższego rzędu: dekanatów oraz diecezji (mohylewskiej, wileńskiej, żmudzkiej, łucko-żytomierskiej, kamienieckiej, mińskiej, tyraspolskiej). Tekst podejmuje próbę interpretacji tych zmian przez określenie ich przyczyn i okoliczności.
    The article presents, in chronological order, a geographic-historical analysis of the development of parish structures in the Mogilev metropolis in 1783–1918. The analysis has been based on two primary sources: the annual diocesan handbooks called Schematisms and registers of the clergy. The changes in the network of parishes are presented within the territorial administrative units of the higher level: deaneries and dioceses (of Mogilev, Vilnius, Samogitian diocese, and the dioceses of Lutsk and Zhytomyr, Kamianets-Podilskyi, Minsk, and Tiraspol). The paper attempts to interpret these changes by establishing their causes and circumstances.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 2; 5-42
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Atlas historyczny Rzeczypospolitej. Ruś Czerwona w drugiej połowie XVI wieku – koncepcja i program projektu
    Historical Atlas of the Commonwealth. Red Ruthenia in the second half of the sixteenth century – the concept and programme of the project
    Autorzy:
    Janeczek, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18055647.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    historical geography
    historical atlas
    Red Ruthenia
    Galicia
    16th century
    Polska
    Ukraine
    geografia historyczna
    atlas historyczny
    Ruś Czerwona
    XVI wiek
    Polska
    Ukraina
    Opis:
    W artykule przedstawiono koncepcję i program prac nad atlasem historycznym Rusi Czerwonej w drugiej połowie XVI w. Ta dzielnica Korony nie została objęta Atlasem historycznym Polski, którego edycja została właśnie zakończona i wypełniła zakres terytorialny wyznaczony w 1964 r. Rozpoczęty w 2022 r. projekt „Atlasu Rusi Czerwonej” jest rozwinięciem dotychczasowego opracowania. Wspiera się on na podobnych założeniach, uwzględnia jednak potrzebę modyfikacji wynikających ze specyfiki regionu. Szczegółowo został omówiony plan pierwszego etapu prac, których rezultatem będą mapy sześciu ziem składających się na Ruś Czerwoną, opublikowane w witrynie internetowej w aplikacji web-GIS, a także bazy danych oraz edycje źródłowe.
    The paper presents the concept and work programme for the Historical Atlas of Red Ruthenia in the second half of the sixteenth century. This region of the Crown was not covered by the Historical Atlas of Poland, the edition of which has just been completed, encompassing the territorial scope defined in 1964. The project of the Atlas of Red Ruthenia (now within the boundaries of Ukraine and Poland), launched in 2022, is an extension of the work already done. It is based on similar guidelines but considers the need for modifications due to the region's specificities. The plan for the first stage of the research has been discussed in detail. It will result in maps of the six lands that make up Red Ruthenia, which will be published on the website in a web-GIS application, as well as databases and source editions.
    Źródło:
    Studia Geohistorica; 2022, 10; 224-238
    2300-2875
    Pojawia się w:
    Studia Geohistorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Atlas historyczny Polski XVI wieku. Fundamentalne dzieło polskiej kartografii historycznej
    Historical Atlas of Poland of the Sixteenth Century. A fundamental work of Polish historical cartography
    Autorzy:
    Konopska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18055669.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    geografia historyczna
    mapy historyczne
    kartografia historyczna
    HGIS
    mapy cyfrowe
    Atlas historyczny Polski XVI w.
    historical geography
    historical maps
    historical cartography
    digital maps
    Historical Atlas of 16th-century Poland
    Opis:
    Imponująca zawartość merytoryczna Atlasu historycznego Polski. Seria A: Mapy szczegółowe XVI w. jest przedmiotem refleksji wokół tezy, że atlas ten jest fundamentalnym dziełem polskiej kartografii historycznej. U podstaw tej tezy leży fakt opracowania ze wszech miar obszernego dzieła, wydanego drukiem i w formie cyfrowej bazy źródeł. Fenomen prac nad atlasem polega na ich realizacji przez kolejne pokolenia badaczy z pełnym poszanowaniem idei pomysłodawców. Forma cyfrowa w naturalny sposób zwiększyła dostęp do treści Atlasu i ułatwiła wgląd w źródła historyczne. AtlasFontium.pl jako aplikacja WebGIS jest ponadterytorialny i dostępny bez ograniczeń czasowych.
    The impressive factual content of the Historical Atlas of Poland. Detailed Maps of the 16th Century is the subject of reflection around the thesis that this Atlas is a fundamental work of Polish historical cartography. The thesis is based on the fact that an all-encompassing work has been produced, published in print and in the form of a digital source base. The extraordinariness of the work on the Atlas consists in the fact that the work is carried out by successive generations of researchers with full respect for the ideas of the originators. The digital form has naturally increased the availability of the content of the Atlas and facilitated access to historical sources. AtlasFontium.pl, as a WebGIS application, is cross-territorial and accessible without time limits.
    Źródło:
    Studia Geohistorica; 2022, 10; 155-171
    2300-2875
    Pojawia się w:
    Studia Geohistorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spatio-temporal aspects of the extraordinary tax collecting system in Greater Poland (1492–1613)
    Autorzy:
    Gochna, Michał
    Związek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603194.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    geografia historyczna
    finanse państwowe
    gospodarka historyczna
    nowożytność
    historia Polski
    Korona Polska
    podatki
    historyczny GIS
    historical geography
    state finances
    historical economy
    early modern period
    history of Poland
    Polish Crown
    taxes
    historical GIS
    Opis:
    W artykule omawiane są kwestie dotyczące przestrzennego i chronologicznego funkcjonowania systemu dochodów w szesnastowiecznej Koronie na przykładzie Wielkopolski. Zakres chronologiczny analizy obejmuje okres od przełomu XV i XVI w., kiedy zaczął się tworzyć polski system parlamentarny, do początków XVII w., a dokładnie do momentu powołania Trybunału Skarbowego Koronnego w 1613 r. Autorzy próbują odpowiedzieć na pytanie o adekwatność perspektywy przestrzenno-chronologicznej dla badań nad historią opodatkowania poprzez analizę wybranych aspektów procesu poboru podatków nadzwyczajnych. W pracy omówiono również kwestię zmian systemu dochodów Korony – od modelu centralnego, w którym decyzje dotyczące podatków podejmowane były przez Sejm, a proces poboru kontrolowany był przez monarchę za pośrednictwem urzędników dworskich, do decentralizacji, gdy coraz większą rolę w zarządzaniu finansami państwowymi zaczęły odgrywać lokalne sejmiki szlacheckie.
    The article deals with issues related to the spatial and temporal functioning of the revenue system in the sixteenth-century Crown of the Kingdom of Poland, on the example of Greater Poland. The chronological scope of the work covers the period from the turn of the fifteenth century, when the Polish parliamentary system had begun to take shape, to the early seventeenth century, or more precisely, to the establishment of the Crown Treasury Tribunal in 1613. The authors make an attempt to determine the suitability of the spatio-temporal perspective in the research on the history of taxation by analysing selected aspects of the extraordinary tax collection process. The study presented here also touches upon the problems related to the transformation occurring in the revenue system of the Crown. The system gradually changed from the centralised model, with decisions regarding tax matters being made by the Sejm while the monarch exacted control over the process through his offi cials, to a more decentralised model, in which local nobility assemblies played a greater role in managing state finances.
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2019, 80
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi w związku z edycją Ksiąg celnych Korony z drugiej połowy XVI wieku, wyd. Szymon Kazusek, Kielce 2017
    Autorzy:
    Związek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603138.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    geografia historyczna
    system celny
    wczesna nowożytność
    sieć drogowa
    zwrot przestrzenny
    przestrzenne bazy danych
    historical geography
    toll system
    Early Modern Times
    road system
    spatial turn
    spatial databases
    Opis:
    Nikogo nie trzeba przekonywać, że wydawanie źródeł historycznych ma głęboki sens. Nie trzeba także specjalnie tłumaczyć powodów edycji źródeł zachowanych w szczątkowej ilości, w szczególności jeśli są one rozrzucone po wielu krajowych (a niekiedy i zagranicznych) archiwach. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że w znacząco różny sposób publikowane będą źródła tekstowe, inaczej zaś źródła o charakterze liczbowym. O tym właśnie jest ten tekst, który ma charakter krytycznego komentarza do wydawnictwa poświęconego nielicznie, niestety, przetrwałym do naszych czasów poszytom notującym ruch handlowy na komorach celnych rozsianych w różnych prowincjach szesnastowiecznej Rzeczypospolitej. Notes on the edition: Księgi celne Korony z drugiej połowy XVI wieku, ed. Szymon Kazusek, Kielce 2017, pp. 383, mapThere is no point in trying to convince anyone that the publication of historical sources makes very good sense. And there is no need to explain the reasons for publishing historical sources that have preserved in fragmentary form – especially when those sources are scattered in various national (and sometimes foreign) archives. One has to be aware, however, that there should be a great difference between the editing of text sources and sources consisting of figures. And an analysis of this problem is undertaken in the present text, being a critical commentary to the edition of – very scattered – text sources on trade and commercial activities at custom houses located in provinces of the sixteenth-century Polish-Lithuanian Commonwealth.
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2017, 78
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rzeka, młyny, wyspy i siano. Późnonowożytna mapa okolic Broku nad Bugiem w kontekście procesów środowiskowych
    River, mills, islands, and hay. A late modern map of the Brok on the Bug area in the context of environmental processes
    Autorzy:
    Związek, Tomasz
    Brykała, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18055679.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    history of cartography
    Brok
    Morzyczyn Włościański
    Bug River
    environmental history
    historical geography
    White Forest
    Visitation Sisters
    historia kartografii
    Bug
    historia środowiska
    geografia historyczna
    Puszcza Biała
    wizytki
    Opis:
    Niniejszy artykuł przedstawia analizę jednej z osiemnastowiecznych map koryta Bugu na wysokości miejscowości Brok i Morzyczyn Włościański, która przechowywana jest obecnie w zbiorach klasztoru zgromadzenia ss. wizytek w Warszawie. Wyniki przedstawione w artykule przyczyniły się wydatowania tego zabytku i określenia jego skali. Dodatkowo podjęta została próba szerszego przeanalizowania kontekstów środowiskowych koryta Bugu przed trzema wiekami.
    The article analyses one of the eighteenth-century maps of the Bug river’s bed near Brok and Morzyczyn Włościański. The map is kept in the collections of the convent of the Visitation Nuns in Warsaw. The results presented in the article contributed to the dating of the map and the determination of its scale. Additionally, an attempt was made to analyse the environmental context of the Bug riverbed three centuries ago.
    Źródło:
    Studia Geohistorica; 2022, 10; 28-52
    2300-2875
    Pojawia się w:
    Studia Geohistorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rewizja komór celnych i stacji mytniczych województwa kaliskiego z 1571 r. Edycja Aktu rewizorów ziemskich
    Autorzy:
    Związek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603553.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    geografia historyczna
    komory celne
    stacje mytnicze
    województwo kaliskie w XVI w.
    sieć drogowa
    historical geography
    custom houses
    tollgates
    Kalisz voivodeship in the 16th century
    roads system
    Opis:
    Zarys treści: Tekst przedstawia edycję rewizji komór celnych oraz stacji mytniczych z obszaru województwa kaliskiego z 1571 roku. Wydawana rewizja powstała na mocy ustawy sejmu lubelskiego z 1569 r., na którym to postanowiono m.in. uzupełnić wyniki lustracji przeprowadzonej w połowie lat sześćdziesiątych XVI w. Akt rewizorów ziemskich województwa kaliskiego jest źródłem znanym historykom od czasów Karola Buczka, który pisał o nim we wstępie do edycji lustracji dróg wydanej przez Bożenę Wyrozumską. Źródło przechowywane jest obecnie w Archiwum Głównym Akt Dawnych, razem z innymi materiałami lustracyjnymi. Ma ono charakter czystopisu, zawierającego wiele informacji o stanie gościńców, uwarunkowań środowiskowych czy też stosunków sąsiedzkich pomiędzy szlachtą omawianego terytorium. Wydawany akt rewizorów zawiera liczne kopie wcześniejszych przywilejów, zezwalających na pobór ceł lub myta w wymienianych miejscowościach.Abstract: A presentation of an edition of an inspection of customs houses and tollgates in the voivodeship of Kalisz (1571). The published inspection was the outcome of a constitution passed by the Sejm of Lublin in 1569, which resolved, i.a. to supplement the results of an inspection conducted in the mid-1560s. Akt rewizorów ziemskich województwa kaliskiego has been a source familiar to historians from the time of Karol Buczek, who wrote about it in an introduction to an edition of a road inspection issued by Bożena Wyrozumska. A present the source is kept in the Central Archives of Historical Records in Warsaw together with other lustration material. This clean copy contains numerous information about the state of roads, environmental conditions, and neighbourly relations between members of the gentry in the discussed territory. The published inspectors’ document includes numerous copies of earlier privileges consenting to the collection of customs duties or tolls in the mentioned localities.
    The mid-sixteenth century in Poland was a period of intensified work on the reinforcement of monarchic rule and the stabilisation of state finances. An enormous contribution was made by the execution of the laws movement, whose undertakings resulted in, i.a. regaining a considerable part of the illegally seized royal landed estates. In the 1560s it also involved a detailed inspection of property belonging to the king. This task aimed not only at becoming acquainted with the detailed economic state of royal landed estate complexes leased by the starostas, but also at estimating the revenue they supplied. After all, the estates in question constituted one of the permanent pillars replenishing the state budget, which, apart from immense sums obtained from extraordinary taxes, included also proceeds from customs and the right to mint coins. Despite the fact that since the 1970s pertinent writings have been familiar with the 1571 inspection of customs and tolls in the voivodeship of Kalisz, preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, it was treated as an inferior source and even as outright useless for historical studies. Karol Buczek – the author of an introduction to an inspection of roads in the voivodeship of Little Poland (1570) – recognised that the fundamental object of the interests of sixteenth-century inspectors involved main roads and that this work was conducted in a slipshod manner. The same author even declared that the text of the revision does not make a great contribution to the state of research, since the customs houses and tollgates mentioned in the text were known, even if only from preserved inspections dating from the period of the execution of property. Today we may say that Buczek’s opinion was overly harsh and cursory. Customs houses and tollgates were mentioned sporadically in inspections from the 1560s, but the overwhelming majority remained ignored in heretofore literature. The contents of Akt rewizorów can prove that the tour of the voivodeship (carried out upon the basis of a constitution passed by the Sejm of Lublin in 1569) was satisfactory. Despite the absence of any sort of assistance – be it only a list of customs and toll grants – the officials, i.e. the subcamerarius, the standard-bearer (vexillarius), and the tribunus managed, with the help of interviews with the local residents and own familiarity with the terrain, to travel across the entire voivodeship of Kalisz within its sixteenth-century borders and to record probably all the existing customs houses and tollgates. The source also provides much information about the emergence of main and side roads, whose course could change depending on the weather, time of year, or relations between particular neighbourslandowners. The published source is a loose-leaf volume comprising part of a larger book containing assorted inspection material – nine leafs of clean copy in one person’s handwriting. It ends with the signatures of three inspectors who supervised the whole operation, and their armorial seals. A major part of Akt rewizorów was written in Polish, and Latin was used, as a rule, for all passages originating from documents confirmed by the inspectors. A critique of the text made it possible to precisely establish the date of the document’s origin (20 April – 20 June 1571).
    Źródło:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2016, 54
    0081-7147
    Pojawia się w:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Atlas historyczny Polski w badaniach nad średniowiecznym osadnictwem Polski. Związki Atlasu ze Słowikiem historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu
    Historical Atlas of Poland in the study of the medieval settlement of Poland. The Atlas relationship to the Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages
    Autorzy:
    Piber-Zbieranowska, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18055666.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    historical geography
    history of settlements
    Historical Atlas of Poland
    Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages
    Mazovia
    geografia historyczna
    historia osadnictwa
    Atlas historyczny Polski
    Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu
    Mazowsze
    Opis:
    Artykuł przedstawia związki między dwiema pomnikowymi seriami opracowywanymi w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk – Atlasem historycznym Polski i Słownikiem historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu. Pod tym kątem omówiono ideę ich powstania, założenia koncepcyjne oraz dzieje powiązań instytucjonalnych. Odrębną część poświęcono analizie wykorzystania Atlasu w opracowywaniu Słownika, koncentrując się na tomach dotyczących Mazowsza.
    This article presents the relationship between two monumental series developed at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences – the Historical Atlas of Poland and the Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages. From this perspective, the author presents the idea of their development, conceptual assumptions and the history of institutional relations. A separate part is devoted to analysing the use of the Atlas in the compilation of the Dictionary, focusing on the volumes devoted to Mazovia.
    Źródło:
    Studia Geohistorica; 2022, 10; 172-188
    2300-2875
    Pojawia się w:
    Studia Geohistorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies