Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Związek" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Linia Curzona jako wschodnia granica Polski – geneza i uwarunkowania polityczne
Autorzy:
Eberhardt, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654138.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Linia Curzona
Polska
Związek Radziecki
Opis:
The Curzon line as Poland’s eastern border – origin and political conditionsThe article is devoted to the forming of the contemporary eastern border of Poland, named in the subject literature “the Curzon line”. Its geographical location was put forward by Lord Curzon, British Foreign Minister at the time. It was not put to practice then. The conception was raised again during the last stage of World War II, and, since 1945, the Curzon line has been the eastern border of Poland.The first part of the article discusses the complex political, demographic, and national conditions on the area located between ethnic Poland and ethnic Russia, which until 1772 belonged to Poland, and later, during the three partitions were attached to the Russian Empire. Both countries were convinced about their justified historical rights to the territories being the meeting point of their geopolitical interests; setting a border to both Moscow’s and Warsaw’s satisfaction was unlikely.The next part of the article presents the political situation after the end of World War I, as well as the view of western countries (France, Great Britain, The USA) on the territorial range of the newly formed Polish country. The western Polish borders were settled at the peace conference in Versailles; the eastern borders, on the other hand, depended on the inevitable military conflict between Poland and Bolshevik Russia. The conflict lasted for two years and ended in signing Riga Treaty on March 18, 1921. The treaty established the new borders between the two countries. The possibilities of an intervention of the Ententa countries in the war were relatively small; they did, however, try to lead them to a political agreement through diplomatic negotiations. They were not interested in the defeat of Poland. They were also quite critical about maximalistic territorial demands presented by Poland. During the 1918‑1920 war, Britain proposed a solution that et the border meridionally, from Grodno in the north to the Karpaty in the south, and ran through Jałowka, Niemirow and Kryłow. The project received the name of “the Curzon line”. The article presents the beginnings of the concept, its authors, as well as the military and political circumstances, which made the realization of the idea impossible at the time.The subsequent part of the article discusses the geopolitical situation after Ribbentrop‑Molotow pact (1939‑1941), and after the German invasion on the USSR, the focal point being the verdicts passed at three great conferences of the anti‑Hitlerite coalition countries in Teheran and Jałta, where Polish eastern border was decided upon without being accepted by Poland. The location of the border was based on Lord Curzon’s suggestion of 1919, and was realized after World War II. It required only technical delimitation settlements. As a result of decisions made in Poczdam, the western border was relocated on the line of the Odra and the Nysa Łużycka. The Riga – Versailles Poland was replaced by one shaped by Jałta and Poczdam. The aforementioned border changes are analysed from a historical and geographical perspective.Линия Керзона – восточная граница Польши – генезис и политические условия.Статья посвящена формированию современной восточной границы Польши, которую в литературе общепринято называть линией Керзона. Проект прохождения этой линии был представлен в 1919 г тогдашним министром иностранных дел Великобритании лордом Керзоном, но в те времена так и не был реализован. Очередной раз об этой линии вспомнили в конечной фазе Второй мировой войны, а с 1945 г она становится восточной границей польского государства.В первой части статьи освещается сложная политическая и национально‑демографическая ситуация на территории, расположенной между этнической Польшей и этнической Россией, которая до 1772 г принадлежала I.Речи Посполитой, а потом в течение трех разделов была присоединена к Российской Империи. Оба государства были убеждены, что у них есть все законные исторические права на эту территорию, лежавшую на стыке их геополитических интересов. Посему определение восточной границы, удовлетворявшей интересы как Варшавы, так Москвы являлось малоправдоподобным.В следующей части статьи обсуждается политическая ситуация после окончания Первой мировой войны и позиция западных держав (Франции, Великобритании, США) по вопросу только что созданного польского государства. Западные границы Польши были установлены на конференции в Париже. Восточные же границы зависели от итогов военного конфликта между Польшей и большевистской Россией. Он продолжался два года и закончился подписанием Рижского мирного договора (18 марта 1921 г), который очертил новые границы между двумя государствами. Возможности влияния стран‑участниц Антанты на ход и результаты этой войны были относительно невелики. Тем не менее, западные державы предпринимали попытки дипломатическим путем привести оба государства к политическому компромиссу. Они не были заинтересованы поражением Польши, хотя достаточно критично оценивали ее максималистские желания, касающиеся восточной границы. Британская сторона во время войны 1918‑1920 гг. предложила разграничение границ, которое проходило от Гродно на севере до Карпат на юге через Яловку, Немиров и Крылов. Проект этот, как уже вспоминалось выше, был назван линией Керзона. В статье описывается генезис этой концепции, ее авторы, военные и политические условия, приведшие к тому, что она в тогдашних условиях не была реализована.В очередной части статьи описана геополитическая ситуация после заключения пакта Риббентропа‑ Молотова (1939‑1941), а в последствии после агрессии Германии на СССР . В статье уделяется большое внимание решениям, принятым на конференциях 3‑х великих держав антигитлеровской коалиции в Тегеране и в Крыму. На этих конференциях без согласия польской стороны было принято решение о прохождении восточной польской границы, которая напоминала концепцию лорда Керзона, выдвинутую в 1919 г. После окончания Второй мировой войны была она претворена в жизнь. Требовалось только проведение технических делимитационных работ. Одновременно с изменением восточной границы Польши в результате решений Постдамской конференции были изменены западные границы Польши на линии Одер – Ныса Лужицкая. На месте версальско‑рижской Польши появилось польское государство с границами ялтинско‑постдамскими. В статье изменения границ интерпретируются в географическом и историческом контексте.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2011, 46
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
When the Mnemonic Actors Become Storytellers. The Lore of the ‘Recovery’ in 1970s Poland
Autorzy:
Ćwiek-Rogalska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28705373.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Recovered Territories
myth
lore
formerly German lands
Związek Osadników Wojskowych
Związek Bojowników o Wolność i Demokrację
Opis:
The article examines the memoirs of Polish soldiers who settled in the lands that Poland acquired after the Second World War, the so-called Recovered Territories. The author argues that these memoirs reflect different forms of conveying the stories about the ‘recovery’, i.e. the acquisition of the formerly German lands by the Polish state in 1945. Depending on the historical and political context, as well as the personal and collective experiences of the settlers, she identifies its two main forms: myth and lore. The myth involves stories that are considered authoritative and obligatory, while lore is a type of storytelling that involves stories that are considered flexible and optional by the people who tell or listen to them. She further analyses how the myth of the ‘recovery’ subsequently transformed over time into lore from the immediate post-war period up to the 1970s.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2023, 128; 181-204
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W przeddzień krachu – stosunki bułgarsko‑radzieckie w latach osiemdziesiątych
Autorzy:
Baewa, Iskra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653756.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Bułgaria
stosunki zagraniczne
Związek Radziecki
1970-2000
Opis:
The day before the crash – Bulgarian‑Soviet relations in the eightiesThis article is devoted to changes in Bulgarian‑Soviet relations in the last decade of the twentieth century. Throughout the whole postwar period the relations between Bulgaria and the Soviet Union were exceptionally close. The connections were rather one‑way – the USSR gave Bulgaria economic aid and thanks to that the country became more industrialized and almost until the end of the system could count on Soviet loans and raw materials. Bulgaria in turn repaid the political obedience and the demonstration of particularly close relations binding itself with the USSR, which gave foreign and domestic analysts the bases to name Bulgaria „the most loyal Soviet satellite”. However, along with the end of the Cold War there has been a fundamental geopolitical change. „Special” relations between Bulgaria and the Soviet Union, of which Bulgaria was proud and which were used, were transformed into a barrier and a cause of problems in the Bulgarian transition to market economy. The path, which Bulgaria had to undergo, proved to be longer than in the case of other the Eastern Bloc countries preserving a greater distance of the Soviet Union.Even before the overthrow of Zhivkov, a new trend could be seen – the reorientation of Bulgarian foreign policy from East to West. During the autumn session of the General Assembly of the UN in New York, Petar Mladenov spoke with US Secretary of State, James Baker, and almost openly promised him an immediate implementation of changes in Bulgaria. This indicates that the political forces after Zhivkov in BCP [Bulgarian Communist Party] were prepared not only to follow Gorbachev, but also to reorient foreign policy of Bulgaria – something that was made by other politicians in the last decade of the twentieth century. Накануне краха – болгаро‑советские отношения в 80‑х гг. XX в.Эта статья описывает изменения в болгаро‑советских отношениях в последнем десятилетии XX века. В послевоенный период отношения между Болгарией и Советским Союзом были особо тесные. Связь носила характер скорее односторонний, чем двусторонний: СССР оказывал Болгарии экономическую помощь, благодаря чему страна провела индустриализацию и почти до конца существования социалистического строя в стране могла рассчитывать на советские кредиты и ресурсы. Болгария в свою очередь расплачивалась политическим повиновением и демонстрацией особо близких связей, связывающих ее с СССР, что дало повод заграничным и местным аналитикам называть её ≪самым верным советским спутником≫. Однако с окончанием холодной войны в новых геополитических условиях ≪особенные≫ отношения между Болгарией и СССР, которыми социалистическая Болгария так гордилась, переросли в барьер, мешающий и утрудняющий переход страны к рыночной экономике. Дорога, которую должна была пройти Болгария, оказалась длиннее, чем в случае других стран восточного блока, сохранивших большую независимость от Советского Союза.Уже перед свержением Живкова можно было заметить новую тенденцию – переориентировку болгарской политики с востока на запад. Во время осенней сессии Общего Собрания ООН в Нью‑Йорке Петыр Младенов, разговаривая с госсекретарем США Джеймсом Бакером, почти открыто обещал ему скорые изменения в Болгарии. Это свидетельствует о том, что поживсковские политические силы в КПБ не только готовились последовать за Горбачевым, но и сменить ориентацию заграничной политики Болгарии, что и претворили в жизнь другие болгарские политики в последней декаде XX в.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2012, 47
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowe uwarunkowania Litwy Środkowej (9 X 1920 – 6 IV 1922)
Autorzy:
Czechowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608851.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Litwa kowieńska
Wileńszczyzna
Sejm Wileński
związek federacyjny
tzw. bunt Żeligowskiego
Opis:
Zajęcie Wileńszczyzny przez gen. Żeligowskiego, ukształtowanie się struktur Litwy Środkowej, wybory do Sejmu Wileńskiego i uchwała o połączeniu ziemi wileńskiej z Rzeczpospolitą stworzyły nową jakość w bilateralnych stosunkach Polski i Litwy. Włączenie Wilna do Rzeczypospolitej stanowiło sukces Warszawy. Państwo litewskie konsekwentnie unikało nawiązania stosunków dyplomatycznych z Polską, zaś geopolityczne położenie II RP wymagało, aby Litwa stała po stronie polskich sojuszników i wspierała wysiłki Polski w budowaniu frontu przeciwko wspólnemu zagrożeniu w regionie. The seizure of Vilnius Region by Gen. Lucjan Żeligowski, development of the structures of Central Lithuania, elections to the Vilnius Parliament and a resolution of Vilnius Region to join the Polish Republic created a new quality in the bilateral Polish-Lithuanian relations. The seizure of Vilnius Region was a success of Warsaw. The Lithuanian state consequently avoided the establishment of diplomatic relations with Poland, while the geopolitical position of the Second Polish Republic made it necessary for Poland to have Lithuania as an ally supporting Polish efforts to form a common front against threats in the region.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys w stosunkach między Polską a Rumunią w latach 1934–1936 w świetle polskich dokumentów dyplomatycznych
Autorzy:
Żerko, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608497.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polska
Rumunia
Związek Sowiecki
dyplomacja
stosunki polsko–rumuńskie
dwudziestolecie międzywojenne
Opis:
Crisis in Relations between Poland and Romania in 1934–1936 in the Light of Polish Diplomatic DocumentsIn 1934 relations between Poland and Romania, the signatories of an alliance pact, rapidly deteriorated. The crisis was caused by a sudden turnabout in Romanian foreign policy, when the Romanian Minister of Foreign Affairs Nicolai Titulescu unexpectedly became one of the advocates of including the USSR into a collective security system in Central–Eastern Europe. Naturally, this decision resulted in a crisis in the titular relations at a time when Polish diplomacy (steered by Józef Beck) endeavoured to restrict the impact exerted by Moscow upon the course of events in Europe. The policy pursued by Titulescu also brought about unrest among the influential circles of Romania. An end was put to the crisis by Titulescu’s dismissal in August 1936, with Polish diplomacy playing a considerable part in the minister’s discharge.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy‑Żydzi‑Sowieci – nadal „zbyt trudne” pytania?
Autorzy:
Boćkowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654096.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wojna światowa (1939-1945)
Żydzi
Związek Radziecki
Kresy Wschodnie
stosunki międzyetniczne 1900-1945
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2011, 46
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie tylko wizyta u Stalina. Ksiądz Stanisław Orlemanski i jego bracia
Autorzy:
Piórkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608495.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
bracia Orlemanscy
ksiądz
Stanisław Orlemanski
parafia
Polonia
Roosevelt
Stalin
USA
Związek Sowiecki
Opis:
Not Simply a Visit With Stalin - Rev. Stanislaus Orlemanski and His BrothersFor the past 71 years the life of Rev. Stanislaus Orlemanski has been described by a series of catchphrases, the summary of which reads - a Polish–American Communist who invited himself to Moscow, an overconfident country bumpkin who thought he could outsmart Stalin, a priest who departed without the permission of his diocesenal superior.Reverend Stanislaus was not the most radical of the three Orlemanski brothers, who were priests, rather it was Casimir, who was deeply engaged in the Pittsburgh union movement and is well known to students of the US Labor movement. Reverend Stanislaus was known to the Polish–American community - the leading conservative paper - Dziennik Związkowy, published his articles criticizing the description of Poles and Italians in the Catholic Encyclopedia. In the ensuing years, Orlemanski’s articles appeared in both Polish and English language press.The decision that Stanislaus Orlemanski was to travel to Moscow was made some six months prior to his departure, during the Moscow Conference of October 1943. This decision is multiplaned and relates not only to the 1944 US Presidential election, but also to a future Polish government as well as Stalin’s desire to impress both Anglicans and Roman Catholics with his openness to religion. Clearly FDR and his closest advisors saw the benefits of this proposal as did the Soviet government. Efforts to include clergy in the „Wasilewska” government also involved Fr. Walter Ciszek, SJ and Fr. Wilhelm Kubsz.Mid–January 1944 correspondence of Ambassador Harriman with Washington relates that the People’s Commissar of the USSR had proposed that Krzycki, Lange and Orlemanski all serve as members of a future Polish government. Stalin’s late January 1944 letter to Roosevelt requesting issuance of passports to Orlemanski and Lange served as a camouflage for FDR; while his response to Stalin attempts to distance himself from the project. A passport was issued, as were permits for travel from the US Western Defense Command and the Alaska Defense Command, as well as others valid for travel through Egypt, Iraq and Persia (Iran) confirming the deep involvement of the US and British Government in this project.Correspondence from the US National Catholic Welfare Conference to the Papal Nuncio in Washington sent prior to the departure of Orlemanski and contains specific references to his probable position in the future government. The well–publicized suspension of Reverend Orlemanski was simply pro forma and lasted but several days. Drafts of his apology are located in NCWC files. Finally, the invitation to participate in the 50th anniversary celebrations of a strongly anti–communist Cardinal of the Curia, confirm at the least, that the Vatican was aware that Orlemanski was not an agent.What is now left to discover is the text of the Stalin document transmitted for Orlemanski by Father Marie Leopold Braun A. A., from Moscow to the Vatican and the Roman Curia’s full analysis of this document. That must await the declassification of the Pope Pius XII records held by the Vatican. What is clear is that the Rev. Stanislaus Orlemanski, although a leftist, was not a radical anomaly but rather an intensely pro–Polish US citizen who saw the sole enemy as Germany and supported any organization that fought against the enemy.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konwergencja w krajach byłego Związku Radzieckiego w okresie 1991–2010
Convergence in Former Soviet Union Countries over the Period 1991–2010
Autorzy:
Błoch, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653985.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
convergence
Soviet Union
GDP per capita
konwergencja
Związek Radziecki
PKB per capita
Opis:
Niniejszy artykuł weryfikuje hipotezę konwergencji w grupie 15 państw byłego Związku Radzieckiego. W pierwszej części artykułu wyszczególniono i scharakteryzowano różne typy konwergencji, przede wszystkim typu β i σ, które zostały poddane weryfikacji empirycznej w dalszej części artykułu. Następnie dokonano przeglądu dotychczasowych badań, zaprezentowano zastosowaną metodologię i próbę badawczą oraz przedstawiono wyniki analizy regresji. Badanie przeprowadzono dla całego okresu 1991–2010 i z podziałem na kilka podokresów.
The article verifies the convergence hypothesis within 15 former Soviet Union countries. The first part of the article lists and characterizes different types of convergence, focusing mainly on βand σ-convergence, which are verified in the next part of the text. Next, there is an overview of the current state of research, a description of the research methodology and research sample, together with a presentation of the analysis results. The analysis was conducted for the whole period of 1991–2010, and with a division into subperiods.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 2; 219-234
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyka epoki hałasu. Recepcja Odlewni stali Aleksandra Mosołowa w międzywojennej Polsce
Music of the Age of Noise. Perception of Alexander Mosolov’s Iron Foundry in Interwar Poland
Autorzy:
Łotysz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520871.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
hałas
sztuka
muzyka
Związek Sowiecki
Polska
noise
art
music
Soviet Union
Polska
Opis:
W 1931 r. miała w Polsce miejsce premiera utworu Odlewnia stali sowieckiego kompozytora Aleksandra Mosołowa. Kompozycja należała do popularnego wówczas nurtu „muzyka maszyn”. Wykonania tego utworu budziły duże emocje wśród polskiej publiczności nie tylko z uwagi na styl artystyczny, ale również na przekaz ideowy oraz poglądy polityczne kompozytora. Kwestia muzyki inspirowanej odgłosami przemysłu przeniknęła również do dyskusji wokół problemu hałasu w środowisku człowieka.
The Iron Foundry, a suite by Soviet composer Alexander Mosolov, was premiered in Poland in 1931. The composition belonged to the “Machine Music” popular at that time. Performances of the work elicited strong reactions from the Polish public, not only because of its artistic style but also because of the composer’s ideological background. The issue of music inspired by industrial sounds had also entered the debate about the problem of noise in the human environment.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 1; 101-114
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współpraca polskiego wywiadu wojskowego z Secret Intelligence Service w drugiej połowie lat trzydziestych XX w.
Autorzy:
Kołakowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608864.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
polski wywiad wojskowy
Secret Intelligence Service
polsko-brytyjska współpraca wywiadowcza
III Rzesza
Związek Sowiecki
Opis:
Oddział II SGWP przywiązywał dużą wagę do współpracy informacyjnej z Brytyjczykami, jednak dopiero w drugiej połowie lat trzydziestych kontakty na płaszczyźnie wywiadowczej stały się bardziej efektywne. Dotyczyły one zarówno rozpoznania potencjału militarnego ZSRS, jak i Niemiec hitlerowskich. Prawdziwy przełom we współpracy nastąpił w kwietniu 1939 r., po udzieleniu sobie przez Zjednoczone Królestwo i Polskę gwarancji bezpieczeństwa na wypadek agresji III Rzeszy. The Second Department of the Polish General Staff attached great importance to the cooperation with the British, but it was not until the second half of the 1930s that con tacts became more effective. They covered the military potential both of the USSR and Nazi Germany. A true breakthrough in the cooperation took place in April 1939, after the United Kingdom and Poland formalised their mutual military assistance in the event of aggression of the Third Reich.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Afera Rana – wpadka polskiego wywiadu w ZSRS w 1936 r.
Autorzy:
Kuśnierz, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654136.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Służby wywiadowcze wojskowe
Polska 1900-1945
stosunki wojskowe
Związek Radziecki 1900-1945
Szpiegostwo polskie
Opis:
The Ran affair – a blunder of Polish secret service in the USSR in 1936In the atmosphere of omnipresent escalating terror Stalin’s state, on May 28th, 1936, a Polish military secret service officer, Stefan Kasperski, was arrested in Moscow. Officially, he worked in the Polish Consulate in Kiev as a clerk named Alfred Ran, and unofficially he ran a secret service unit H5. In the 1930s the so called “Ran affair” was the biggest failure giving away the weaknesses of the Polish intelligence in the Soviet Union. According to colonel Stefan Mayer, head of Branch II of General Staff, “it was a severe blow for Polish secret service network in Russia, concealed within foreign service system”.Lieutenant Kasperski spent two months in two Moscow prisons. After a few days’ interrogation he admitted to working in the consulate under a false name, but did not give away the Polish agents’ network. Having returned to Poland, he gave a detailed report on the causes of the trouble, his stay in prison, and the course of the interrogation. The whole of the 164‑page report can be found in the Central Military Archive. Since access to NKWD materials collected in the Łubianka archive is impossible, Kasperski’s report is highly valuable as it shows ways in which Soviet investigators dealt with spies.Kasperski was released owing to the “blunder” of a Soviet spy in Warsaw, Sokolin. Colonel Stefan Mayer’s lecture, given in London many years after the affair, allows us to find out more about the inner history of the exchange of Ran for Sokolin. Mayer emphasized that it was the first fully successful retortion, and that it strengthened the conviction held by Ministry of Foreign Affairs that those were the best methods of working with Russians. Афера Рана – провал польской разведки в СССР в 1936 годуВ атмосфере заостряющегося всеобщего террора в тоталитарном государстве Сталина, 28 мая 1936 г в Москве был арестован офицер польской военной разведки поручик Стефан Касперский. Официально он работал в консульстве РП в Киеве под именем Альфред Ран, а неофициально управлял разведывательным представительством H.5. В 30‑х гг. прошлого века так называемая афера Рана оказалась самым большим провалом, скомпрометировавшим польскую разведку в СССР. По словам многолетнего шефа 2 отдела Главного Штаба подполковника Стефана Маера это был ≪очень тяжелый удар для польской разведывательной сети в России, конспирировавшейся в дипломатическом корпусе≫.Поручик Касперский провел в двух московских тюрьмах два месяца. После нескольких дней допросов, не выдав сети польской агентуры, все же признался, что он является офицером, работающим в польском консульстве под фальшивой фамилией. После возвращения в страну Касперский очень подробно описал причины своей неудачи, пребывание в московских тюрьмах и ход допросов. Его раппорт (164 страницы) находится в Центральном Военном Архиве в Варшаве. Из‑за недоступности материалов бывшего НКВД, хранящихся в архиве на Лубянке, несомненно, что этот раппорт представляет собой огромную ценность. Частично в нем описываются методы работы советских следователей по отношению к ≪шпионам≫.На освобождение Касперского повлиял провал советского шпиона в Варшаве Соколина. О кулисах дела Соколина и его обмена на Рана можно узнать из лекции полковника Стефана Маера, которую он прочитал в Лондоне. Маер подчеркивал, что это был первый очень удачный ответный удар советской разведке, а министерство иностранных дел убедилось, что при пере‑ говорах с россиянами нужно использовать, собственно говоря, вот такие аргументы.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2011, 46
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przesiedlenia ludności na Ukrainie w latach 1933–1934
Autorzy:
Kuśnierz, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608430.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
przesiedlenia
Wielki Głód
Ukraina
Związek Sowiecki
komunizm
displacements
Great Famine
Ukraine
Soviet Union
communism
Opis:
Po Wielkim Głodzie, w wyniku którego zmarło co najmniej 3,5 mln osób, bolszewicy stanęli przed problemem braku odpowiedniej liczby ludzi do pracy na roli. Postanowiono wobec tego na tereny najbardziej wyludnione z powodu głodu sprowadzić chłopów z Rosji i Białorusi oraz przesiedlić rolników z mniej dotkniętych głodem regionów Ukrainy. Akcja nie zakończyła się sukcesem, bowiem większość chłopów sprowadzonych na opustoszałe tereny wróciła z powrotem. After the Great Famine in Ukraine that killed at least 3.5 million people, the Bolsheviks faced a problem of a lack of resources and people to work on the land. Thus, a decision was made to bring to the most depopulated areas peasants from Russia and Belarus, as well as some farmers from other regions of Ukraine, less affected by the famine. The action did not succeed, as a majority of peasants who were brought to Ukrainian lands devastated by the Holodomor went back to their homes.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 1
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznany kurier Piusa XII. Analiza postawy katolickiego misjonarza w sowieckim więzieniu i procesu jego rozpracowywania przez NKGB
Autorzy:
Adamski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608493.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jerzy Moskwa
Andrzej Szeptycki
Związek Sowiecki
Watykan
jezuici
NKWD
misjonarze
Polska
Ukraina
Galicja Wschodnia
Opis:
An Unknown Courier of Pope Pius XII. An Analysis of the Stance of a Catholic Missionary in a Soviet Prison and the Process of Investigating Him by the NKGBA major part of this article is based on recently rendered available sources from the SBU State Archives in Kyiv and reconstructs the last months in the life of Father Jerzy Moskwa (1910– 1941) - a Jesuit missionary and courier of Pius XIII and Metropolitan Andrzej Szeptycki (Andrey Sheptytsky). Arrested in January 1941 during his trip from the Vatican to Lviv, Father Moskwa was interrogated by the NKGB and invigilated by two co–inmates, whose detailed reports make it possible to expand knowledge about the methods and techniques applied by the Soviet services, the political and missionary plans of the Vatican involving the Soviet Union, and the infiltration of the Church in Eastern Galicia. Moreover, they comprise a study of a confrontation of the stand of a zealous Christian, represented by Father Moskwa, and Soviet mentality represented by Yevhen Hromovenko, former chief of the Intelligence of Soviet Ukraine, whom the Jesuit was converting in the cell to Christianity.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obiekt „Kazilas”. Inwigilacja komendanta Okręgu Wileńskiego ZWZ płk. Nikodema Sulika przez NKWD-NKGB w latach 1940–1941
‘Kazilas’ Object. The NKVD-NKGB Surveillance of the ZWZ Vilnius District Commandant, Col Nikodem Sulik, in 1940–41
Объект «Казилас». Наблюдение НКВД-НКГБ за комендантом Виленского округа СВБ п-ком Никодемом Суликом в 1940–1941 гг.
Autorzy:
Rokicki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235001.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Związek Walki Zbrojnej (ZWZ)
NKWD
NKGB
Wilno
Nikodem Sulik
Armed Combat Union (ZWZ)
NKVD
Vilnius
Opis:
Artykuł porusza kwestię rozpracowania operacyjnego polskiego podziemia niepodległościowego na Wileńszczyźnie przez NKWD-NKGB w czasie okupacji sowieckiej w latach 1940– 1941. Na podstawie dokumentów archiwalnych z Litewskiego Archiwum Specjalnego w Wilnie przedstawiona została inwigilacja komendanta Okręgu Wileńskiego ZWZ płk. Nikodema Sulika „Ładyny”, prowadzona od września 1940 r. do kwietnia 1941 r. z wykorzystaniem agentury uplasowanej w jego otoczeniu, a także za pomocą czasowej obserwacji zewnętrznej przez śledzących go tajnych wywiadowców NKWD.
The article describes the issue of operational exposure of the Polish independence underground in Vilnius region by the NKVD-NKGB during the Russian occupation in 1940–41. On the basis of archival documents preserved in the Lithuanian Special Archives in Vilnius, the author presents the surveillance of the commandant of the Vilnius District of the Armed Combat Union (ZWZ), Col Nikodem Sulik ‘Ładyna’, conducted from September 1940 to April 1941 with the use of spy ring placed in his milieu and a temporal external surveillance carried out by secret NKVD agents.
Найденное в Литовском специальном архиве в Вильнюсе дело, касающееся агентурной разработки НКВД под кодовым названием «Польские минареты», бросает новый свет на ход истребления советским оккупантом польского подполья в Вильнюсе. Из анализа этих документов следует, что за комендантом Виленского СВБ [Союза вооруженной борьбы] п-ком Никодемом Суликом с сентября 1940 г. вплоть до его ареста 13 апреля 1941 г. велось секретное наблюдение НКВД-НКГБ. Ключевую роль сыграл в нем, находившийся в окружении коменданта, осведомитель «Ярецкий» (Зыгмунт Каленьский), который в течение более чем полгода стучал на польского офицера. Кроме этого, в октябре 1940 г. разведчиками НКВД велось наружное наблюдение за Суликом, подробно документировавшее его образ жизни. Разработке подлежали также его ближайшие сотрудники, включая двух заместителей – м-ра Александра Кжижановского и м-ра Владислава Каминьского, а также священника Казимежа Кухарского. Действия НКВД-НКГБ были направлены на разоблачение всей подпольной организации и ее связей с польскими властями в Великобритании. В рамках рутинной тактики, успешно применяемой на остальной территории оккупированной Советским Союзом, НКВД планировало завербовать для сотрудничества п-ка Сулика и его заместителя м-р Каминьского, чтобы перенять контроль над польской организацией. Однако советским органам не удалось в полном масштабе осуществить этих намерений. Вместо изысканной оперативной комбинации, по приказу из Москвы в марте 1941 г. они приступили к массовым арестам членов Виленского округа СВБ. Предварительная оперативная разработка, без сомнения, облегчила тогда поимку его руководства, включая п-ка Сулика, м-ра Каминьского и священника Кухарского. Вышеупомянутые исследовательские находки бросают новый свет на историю вильнюсской конспирации 1940–1941 гг., которая в большей степени, чем предполагалось была разработана советскими службами.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 2; 117-141
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laboratorium pierestrojki? Generał Jaruzelski na geopolitycznej szachownicy
The Laboratory of Perestroika? General Jaruzelski on the Geopolitical Chessboard
Autorzy:
Kozłowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28692665.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polska
Soviet Union
Gorbachev
Jaruzelski
Solidarity
Finlandisation
transformation
Polska
Związek Radziecki
Michaił Gorbaczow
Wojciech Jaruzelski
Solidarność
finlandyzacja
transformacja
Opis:
Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej z nich opisana jest geneza oraz wdrożenie nowej polityki Związku Radzieckiego względem krajów socjalistycznych Europy Środkowo-Wschodniej. Jej głównym założeniem było poszerzenie marginesu swobody politycznej przy jednoczesnym ograniczeniu wsparcia finansowego. W drugiej części opisana jest implementacja tej strategii na przykładzie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej od połowy lat osiemdziesiątych aż do momentu transformacji.
The article consists of two parts. The first describes the genesis and implementation of the Soviet Union’s new policy towards the socialist countries of Central and Eastern Europe. Its main idea was to widen the margin of political freedom while limiting financial support. The second part describes the implementation of this strategy on the example of the Polish People’s Republic from the mid-1980s until the transformation.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 219-244
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies