Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Jugosławia" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Antystalinowska „herezja” w jugosłowiańskiej ortodoksji. Stalin, ZSRS i system sowiecki w poglądach politycznych Milovana Đilasa w latach 1950‑1952
Autorzy:
Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653902.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Milovan Đilas
Jugosławia
stosunki jugosłowiańsko‑radzieckie
jugosłowiańska ortodoksja komunistyczna
Opis:
W swoim artykule Michał Jerzy Zacharias przedstawia myśl polityczną Milovana Đilasa w latach 1950‑1952, a więc w okresie głębokiego kryzysu w stosunkach jugosłowiańsko‑sowieckich. Kryzysu powstałego w wyniku polityki Stalina i rezolucji Kominformu z 28 czerwca 1948 roku.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2013, 48
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do historii polsko‑jugosłowiańskich stosunków kulturalnych po II wojnie światowej – działalność Wiktora Bazielicha na polu promocji kultury i jego praca tłumacza
Autorzy:
Agičić, Damir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654130.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Bazielich Wiktor (1892-1963)
Literatura chorwacka
Jugosławia 1945-1990
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2011, 46
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie problemy z genocydem Rafała Lemkina
Autorzy:
Madajczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608663.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lemkin
genocyd
etnocyd
Konwencja o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa
UPA
Jugosławia
Katyń
Opis:
Polish Problems with Genocide According to Rafał LemkinRafał (Raphael) Lemkin is currently the best–known Polish lawyer, whose name appears invariably as a point of departure for international discussions about genocide. He is the author of The German New Order in Poland and in 1944 published Axis Rule in Occupied Europe, containing the term: “genocide”. At the time of the Nuremberg Trial Lemkin acted as adviser to United States Supreme Court Justice Robert H. Jackson. Subsequently, he worked on devising an act of law that would define the principles of penalising the crime of genocide. On 9 December 1948 the United Nations General Assembly adopted the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide. In Poland the revival of interest in Lemkin has its positive and negative sides. The former undoubtedly include changing or rather initiating an alteration of a situation embarrassing or outright insulting for Poland, namely, when Polish–language versions of the above–mentioned books about the Axis occupation were not available and Lemkin was not mentioned in assorted studies. The latter aspect involves his sui generis sacralisation and elevation, hindering a critical discussion about his achievements, since such a debate could be interpreted as questioning them. This article endeavours to examine the conception of genocide from the viewpoint of an historian, and reflects on the extent to which it could become an instrument of historical analysis.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 1
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Josipa Broza-Tity stosunek do religii
Josip Broz-Tito’s Stance towards Religion
Autorzy:
Wawryszuk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235032.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Josip Broz-Tito
religia
Jugosławia
komunizm
relacje państwo-religia
Josip Broz Tito
religion
Yugoslavia
communism
state–religion relations
Opis:
Artykuł poświęcony jest stosunkowi Josipa Broza-Tity do religii. Na podstawie głównie literatury oraz przemówień dokonana została analiza okoliczności, które ukształtowały światopogląd jugosłowiańskiego przywódcy. Omówiono sposób, w jaki traktował kwestię religii w rządzonej przez siebie partii komunistycznej, jako dowódca partyzantów w czasie wojny oraz głowa państwa.
The article is devoted to Josip Broz Tito’s attitude to religion. Based mainly on literature and his speeches, an analysis of the circumstances that shaped the worldview of the Yugoslav leader was made. Answers were sought regarding how he treated the issue of religion in the communist party he ruled, as a partisan commander during the war and as the head of state.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 103-126
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane polsko-jugosłowiańskie organizacje w okresie międzywojennym
The Selected Polish-Yugoslav Organisations in the Interwar Period
Избранные польско-югославские организации в межвоенный период
Autorzy:
Lis, Tomasz Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235067.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish-Yugoslav relationship
Polska
Yugoslavia
social history
scientific activity
stosunki polsko-jugosłowiańskie
Polska
Jugosławia
historia społeczna
działalność naukowa
Opis:
W artykule autor prezentuje wyniki badań dotyczących działalności wybranych organizacji polsko-jugosłowiańskich w okresie międzywojennym. W oparciu o dokumenty z kilku krajów (Słowenia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Ukraina i Polska) omawia funkcjonowanie dwóch najważniejszych organizacji tego typu w II RP, Stowarzyszenia Polsko-Jugosłowiańskiego w Poznaniu i Polsko-Jugosłowiańskiej Ligi we Lwowie; ich działalność kulturalną, wydawniczą, a także prezentuje środowiska, z jakich wywodzą się członkowie obydwu organizacji. Ponadto pojawia się też wątek Ligi Towarzystw Polsko-Jugosłowiańskich, która została zainicjowana w 1930 r. w Warszawie, zrzeszającej wszystkie organizacje polsko-jugosłowiańskie, w tym Poznań i Lwów.
In the article, the author presents his research on the selected Polish-Yugoslav organisations active in the interwar period. On the basis of archival materials kept in Slovenia, Bosna, Hercegovina, Croatia, Ukraine, and Poland, he discusses the two most important organisations of this type in the Second Polish Republic, the Polish-Yugoslav Society in Poznań and the Polish-Yugoslav League in Lviv. He depicts their cultural and publishing activities and presents the background of the members of both organisations. Moreover, he also touches upon the subject of the League of Polish-Yugoslav Societies, established in Warsaw in 1930, associating all Polish-Yugoslav organisations, including those from Poznań and Lviv.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 1; 69-92
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w Jugosławii w latach 1945–1971
Functioning of the State/ Federal Commission for the Religious Affairs in Yugoslavia, 1945–1971
Autorzy:
Wawryszuk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950956.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Yugoslavia
State/ Federal Commission for Religious Affairs
confession policy
Jugosławia
Państwowa/ Związkowa Komisja ds. Wyznań
polityka wyznaniowa
Opis:
This paper contains the genesis and functioning of the State/Federal Commission for Religious Affairs in Yugoslavia under Josip Broz-Tito. In 1945–71, Commission’s main task was to coordinate the state policy towards religion. In fact, the main decision-making centre was personally Marshal himself and later the superior of security police Aleksandar Ranković. Purpose of presented article is to analyse the evolution and Commission activities in Yugoslavia.
W niniejszym artykule przedstawiona została geneza powstania i funkcjonowania Państwowej/ Związkowej Komisji ds. Wyznań w państwie rządzonym przez Josipa Broz-Titę. W latach 1945–1971 organ ten koordynował politykę państwa wobec religii, choć głównym ośrodkiem decyzyjnym w tym zakresie pozostawał najpierw sam marszałek, a potem szef bezpieki Aleksandar Ranković. Głównym celem prezentowanego tekstu jest ukazanie ewolucji i zasad działania Komisji w realiach jugosłowiańskich. 
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 4; 79-95
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkic do portretu księcia Jerzego Karadziordziewicia (1887–1972), którego nazwano szaleńcem
A Sketch for a Portrait of Crown Prince George Karađorđević (1887–1972), Called Insane
Autorzy:
Morawski, Konrad Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234976.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
George Karađorđević
Karađorđević dynasty
King Alexander I of Yugoslavia
King Peter I of Serbia
Karađorđevićs Yugoslavia
Kingdom of Yugoslavia in interwar period
the murder of Kolakovic
Jerzy Karadziordziewić
dynastia Karadziordziewiciów
król Aleksander I
król Piotr I
Jugosławia Karadziordziewiciów
Jugosławia w okresie międzywojennym
zabójstwo Kolakovicia
Opis:
Artykuł zawiera omówienie najważniejszych faktów w życiorysie księcia Jerzego Karadziordziewicia na podstawie źródeł upublicznionych w ostatnich latach. Artykuł zrywa ze zniekształconą narracją na temat księcia Jerzego, stosowaną w okresie międzywojennej, a następnie komunistycznej Jugosławii.
The article discusses the most vital facts in the biography of Crown Prince George Karađorđević. The main part of the text elaborates upon the most important issues in the biography of Crown Prince George Karađorđević based on sources made public in recent years. The article breaks with the distorted narrative about Prince George produced during the interwar and then communist Yugoslavia.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 1; 57-75
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Serbska dominacja polityczna w pierwszej federacji narodów południowosłowiańskich (1918-1941) – zarys problematyki
Autorzy:
Hebda, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653709.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Yugoslavia
Kingdom of Serbs
Croats and Slovenes
Kingdom of Yugoslavia
Serbia
Serbs
Jugosławia
Królestwo Serbów
Chorwatów i Słoweńców
Królestwo Jugosławii
Serbowie
Opis:
The article presents an outline of the Serbian political dominance in the federation of South Slavic peoples in the years 1918-1941. The first part recalls various aspects of Serbian activity during WWI. The next one refers to the political reality of the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes, where the Serbs have gained an important advantage over the other South Slavic peoples. The third part examines the phenomenon of Serbian authoritarianism in the Kingdom of Yugoslavia, one of the causes of the growing ethnic conflict in the country.
W artykule przedstawiono zarys serbskiej dominacji politycznej w federacji narodów południowosłowiańskich z lat 1918–1941. W pierwszej części przywołano kwestie związane z aktywnością Serbów podczas I wojny światowej. W kolejnej odniesiono się do funkcjonowania Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, w którym Serbowie uzyskali znaczną przewagę polityczną nad innymi narodami południowosłowiańskimi. W trzeciej części przybliżono problematykę serbskiego autorytaryzmu w Królestwie Jugosławii, będącego jedną z przyczyn narastania konfliktu narodowościowego w państwie.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia politycznego w Jugosławii w ujęciu polskiej emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii – kluczowe zagadnienia (1945–1948)
A Picture of Political Life in Yugoslavia through the Eyes of Polish Political Emigration in Great Britain – the Key Issues (1945–1948)
Autorzy:
Wolsza, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951171.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Alojzije Stepinac
Dragoljub Mihailović
Josip Broz-Tito
Komunistyczna Partia Jugosławii
Jugosławia
Kościół katolicki
Związek Sowiecki
proces pokazowy
Triest
Aloysius Stepinac
Dragoljub (Draža) Mihailović
Josip Broz Tito
Communist Party of Yugoslavia
Yugoslavia
Catholic Church
Soviet Union
show trial
Trieste
Opis:
W artykule czytelnik odnajdzie poglądy emigracyjnych ekspertów z kręgów rządu RP na obczyźnie oraz publicystów i dziennikarzy prasy polskojęzycznej wydawanej na Wyspach Brytyjskich na temat czterech kluczowych wydarzeń politycznych z dziejów Jugosławii w latach 1945–1948: spór o Triest, wybory parlamentarne w 1945 r., dwa procesy pokazowe gen. Dragoljuba (Dražy) Mihailovicia i abpa Alojzije Stepinaca oraz konflikt jugosłowiańsko-sowiecki o dominację na Bałkanach.
The article presents opinions of emigration experts from the circles of the Polish government-in-exile as well as journalists and commentators of the Polish-language press published in Great Britain about four momentous political events in the history of Yugoslavia in 1945–1948: (1) Trieste crisis, parliamentary election in 1945, two show trials of Gen. Dragoljub (Draža) Mihailović and archbishop Aloysius Viktor Stepinac, and the Yugoslav-Soviet conflict over domination in the Balkans.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 1; 163-189
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przewrót Gabriele D’Annunzia w Rijece (1919–1920) w kontekście stosunków włosko-jugosłowiańskich
Autorzy:
Morawski, Konrad Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653940.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
przewrót w Rijece (1919–1920)
Włochy
Królestwo SHS
Jugosławia
Gabriele D’Annunzio
Il Vate
Carlo Sforza
Salvatore Contarini
coup in rijeka (1919–1920)
italy
kingdom of serbs
croats and slovenes
yugoslavia
gabriele d’annunzio
il vate
carlo sforza
salvatore contarini
Opis:
The question of domination over the Adriatic Sea was a thorny issue in the interwar relationship between Italy and Yugoslavia. The dispute over the city of Rijeka (Fiume at that time), which after the coup launched by Gabriele D’Annunzio in September 1919 further aggravated the relations of Italy and the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes, involved in the conflict at the same time the Entente states. Rijeka was the city of non-uniform national structure, and an important economic centre, becoming at the same time a symbol of intersecting Italian and Yugoslavian influences on the Adriatic.The controversy over Rijeka was not a typical one, as it took place in the background of the peace conference in Paris after the end of the Great War. The Entente States, i.e. France, the United States, and Great Britain, had different and conflicting visions of the city’s status. This indecision was used by D’Annunzio, who in 1919–1920 strengthened his rule in Rijeka. Initially, the Italian government was ambiguous on the poet’s coup, while the diplomacy of the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes regarded the coup as Italian attack against Rijeka. Thus, the question of normalisation of the city’s status became a complex process, requiring the consideration of many aspects within the framework of Italian-Yugoslavian relations.The present article analyses these aspects of the relationship between Italy and the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes in the context of D’Annunzio coup mounted in September 1919. Another important value of the text resides in the fact that it is based on archival materials, including archival press reports (mainly from the Polish, Serbian, and French press of that time), which made it possible to present the problem against the rich and broad social and political background of the conflict over Rijeka. 
Переворот Габриеле д’Аннунцио в Риеке (1919–1920) в контексте итальяно-югославских отношенийАннотацияВопрос господства над Адриатикой был невралгическим пунктом в итальяно-югославских отношениях в межвоенный период. В этом отношении особенно сформировался конфликт о Риеку, который в результате переворота, совершенного Габриеле д’Аннунцио в сентябре 1919 года, усугубил отношения между Италией и КСХС, одновременно втягивая в эту проблему государства Антанты. Риека была городом с неоднородной этнической структурой, а заодно важным центром экономики и символом пересекающихся итальянского и югославского влияний над Адриатикой.Спор о Риеку был нетипичен. Он проходил на фоне Парижской мирной конференции, созванной после завершения Великой войны. Совещающиеся государства Антанты т.е. Франция, США и Великобритания, высказывали разные и противоречивые концепции статуса города. Этой нерешимостью воспользовался д’Аннунцио, который в 1919–1920 гг. утверждал свою власть в Риеке. Поначалу итальянская сторона неоднозначно высказывалась о перевороте поэта, а дипломатия КСХС утверждала, что имело место итальянское наступление на Риеку. Итак, вопрос нормализации статуса города оказался сложным процессом, требующим учета многих аспектов в рамках итальяно-югославских отношений.Эти аспекты в отношениях Италии с КСХС в контексте переворота, совершенного д’Аннунцио в Риеке в сентябре 1919 года и стали предметом обсуждения в данной статье. Основная источниковая ценность текста заключается в архивных материалах, прежде всего, архивных донесениях прессы (главным образом польских, сербских и французских), благодаря которым стало возможным обсуждение, с учетом различных контекстов, прежде всего, общественных и политических, конфликта о Риеку.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milovan Đilas – polityk, myśliciel, analityk systemu komunistycznego. Cz. 1: Buntownik i komunista
Milovan Đilas – A Politician, Thinker, Analyst of the Communist System. Part 1: A Rebel and Communist
Милован Джилас – политик, мыслитель, аналитик коммунистической системы. Ч. 1 Бунтарь и коммунист
Autorzy:
Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235068.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Milovan Đilas
Karl Marx
Joseph Stalin
Josip Broz Tito
communism
Yugoslavia
‘new class’
leftist bias
1948 Soviet-Yugoslav conflict
local government system
party political bureaucracy
Karl Marks
Josif W. Stalin
Josip Broz-Tito
komunizm
Jugosławia
„nowa klasa”
lewicowe odchylenie
sowiecko-jugosłowiański konflikt 1948 r.
system samorządowy
partyjna biurokracja polityczna
III Nadzwyczajne Plenum KC ZKJ
Opis:
W prezentowanym artykule została przedstawiona ewolucja postawy politycznej, przede wszystkim zaś myśli politycznej Milovana Đilasa w sprawie tzw. nowej klasy i systemu komunistycznego – jego powstania, charakteru i nieuniknionego zaniku. Zwrócono uwagę na poglądy i koncepcje „nowej klasy” w ujęciu jego poprzedników, od Nikołaja Bakunina poczynając. A także na zasadnicze różnice między myślą Đilasa i teoriami Karla Marksa, niezależnie od posługiwania się marksowską (marksistowską) metodą badawczą i terminologią twórcy Kapitału. Artykuł powstał w oparciu głównie o pisma Đilasa, z Nową klasą na czele, oraz o bardzo bogatą literaturę przedmiotu.
In the article, Michał Jerzy Zacharias presents the evolution of the political stance, and especially the political thought of Milovan Đilas on the so-called ‘new class’ and the communist system: its origins, character, and inevitable collapse. The author draws attention to the views and concepts of the ‘new class’ as depicted by his predecessors, starting with Nikolai Bakunin. He also emphasises the fundamental differences between Đilas’s thoughts and the theories of Karl Marx, regardless of the use of the Marxian (Marxist) research method and terminology of Das Kapital’s author. The article is based mainly on Đilas’s writings, especially The New Class, and the subject’s wealthy literature.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 1; 93-121
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milovan Đilas – polityk, myśliciel, analityk systemu komunistycznego
Милован Джилас – политик, мыслитель, аналитик коммунистической системы
Autorzy:
Zacharias, Michał Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031362.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Milovan Đilas
Karl Marks
Josif Stalin
Josip Broz-Tito
komunizm
Jugosławia
„nowa klasa”
lewicowe odchylenie
sowiecko-jugosłowiański konflikt 1948 r.
system samorządowy
partyjna biurokracja polityczna
III Nadzwyczajne Plenum KC ZKJ z 16–17 stycznia 1954 r.
Karl Marx
Iosif Stalin
Josip Broz Tito
communism
Yugoslavia
‘new class’
leftist bias
1948 Soviet-Yugoslav conflict
local government system
party political bureaucracy
Third Extraordinary Plenum of the Central Committee of the Union of the Communists of Yugoslavia of 16–17 January 1945
Opis:
W prezentowanym artykule została przedstawiona ewolucja postawy politycznej, przede wszystkim zaś myśli politycznej Milovana Đilasa w sprawie tzw. nowej klasy i systemu komunistycznego – jego powstania, charakteru i nieuniknionego zaniku. Zwrócono uwagę na poglądy i koncepcje „nowej klasy” w ujęciu jego poprzedników, od Nikołaja Bakunina poczynając. A także na zasadnicze różnice między myślą Đilasa i teoriami Karla Marksa. Niezależnie od posługiwania się marksowską (marksistowską) metodą badawczą i terminologią twórcy Kapitału. Artykuł powstał w oparciu głównie o pisma Đilasa, z Nową klasą na czele, oraz o bardzo bogatą literaturę przedmiotu.
In the article, Michał Jerzy Zacharias presents the evolution of the political stance, and especially the political thought of Milovan Đilas on the so-called ‘new class’ and the communist system: its origins, character, and inevitable collapse. The author draws attention to the views and concepts of the ‘new class’ as depicted by his predecessors, starting with Nikolai Bakunin. He also emphasises the fundamental differences between Đilas’s thoughts and the theories of Karl Marx, regardless of the use of the Marxian (Marxist) research method and terminology of Das Kapital’s author. The article is based mainly on Đilas’s writings, especially The New Class, and the subject’s wealthy literature.
В представленной статье Михал Ежи Захариас знакомит читателей с эволюцией политической позиции и, прежде всего, политической мысли Милована Джиласа о так называемом новом классе и коммунистической системе. Эта эволюция касается возникновения, характера, трансформаций и неизбежного, по мнению югославского аналитика, распада этой системы. Захариас обращает внимание на взгляды на «новый класс» и его концепции, в трактовке предшественников Джиласа, начиная с Николая Бакунина. Это должно наглядно показать, что автор «Нового класса» был не первым и не единственным мыслителем, обращавшим внимание на негативную роль нового правящего слоя, образовавшегося после революции и подчинившего себе все общество. Автор статьи также приводит факты, свидетельствующие о том, что, по мнению Джиласа, «новый класс», т.е. партийная (коммунистическая) политическая бюрократия, был совершенно иным явлением, чем классы, встречающиеся в капиталистической системе. Прежде всего, из-за монополии власти во всех сферах: политической, экономической и идеологической. Джилас подчеркивает, что в буржуазных обществах отдельные классы и их эманации, то есть политические партии, всегда должны были довольствоваться лишь частичной долей власти, и то лишь политической. Эта монополизация власти во всех возможных сферах «новым классом» приводит Джиласа к выводу, что коммунистическая система – это именно «власть, которая стала самоцелью». Такое изложение полностью противоречит теориям Карла Маркса и других, практически всех, марксистских теоретиков, современников создателя «Капитала». Независимо от того, что Джилас использует марксистские концепции, теоретические категории и классовый анализ экономических, социальных и политических процессов Маркса. Также следует отметить его проницательный анализ краха, исчезновения коммунистической системы. И в «Новом классе», и в своих более поздних работах он напишет, что именно внутренние противоречия, существование и действия «нового класса» стали фундаментальными причинами распада коммунизма - его разложения и самоуничтожения.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 2; 123-143
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies