Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "steam" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 38
Tytuł:
Rosyjski i kazachski węgiel energetyczny na rynku polskim
Russian and Kazakh steam coal in the Polish market
Autorzy:
Stala-Szlugaj, K.
Klim, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282388.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
steam coal
prices
imports
Russia
Opis:
W artykule przeprowadzono analizę rynku odbiorców i dostawców węgla energetycznego do Polski z Rosji i Kazachstanu w latach 2009-2011. Porównano oferty cenowe głównych krajowych producentów węgla (Katowicki Węgiel SA, Katowicki Holding Węglowy SA i Lubelski Węgiel Bogdanka SA) oraz węgli importowanych. Wzięto pod uwagę miały oraz sortymenty grube i średnie. W latach 2009-2011 oferty cenowe importowanego surowca były niższe od ofert cenowych węgli krajowych (miały - nawet o około 5 zł/GJ, sortymenty grube i średnie - nawet o około 9 zł/GJ). Wśród importerów węgla wyróżniono kilka grup. Wyszczególniono mi?dzy innymi spółki handlowe reprezentujące producentów węgla z krajów WNP (Rosja - SUEK i KTK, Kazachstan - Shubarkol Komir), polskie spółki zajmujące się handlem międzynarodowym (np. spółki grupy Węglokoks SA) oraz dużych importerów sprowadzających rocznie powyżej 1 mln ton węgla (np. Barter SA oraz Krex Sp. z o.o. i Energo Sp. z o.o.). Omówiono różnice pomiędzy taryfami kolejowymi obowiązującymi w Polsce oraz w krajach WNP. W krajach WNP koszty transportu kolejowego składają się z taryfy kolejowej państw uczestniczących w przewozach towaru oraz z kosztów korzystania z wagonów kolejowych. Po wprowadzeniu tzw. taryfy unifikowanej (od 01.01.2013 r.) koszty przewozu węgla z Rosji lub Kazachstanu przez przejścia polsko-białoruskie mogą wynieść 58-65 USD/tonę.
This paper provides a market analysis of steam coal purchases and supplies from Russia and Kazakhstan to Poland in the years 2009–2011. The analysis compares imports (into Poland) of steam coal with offers from Poland’s main, domestic hard coal producers, e.g. Kompania Weglowa SA, Katowicki Holding Weglowy SA, and Lubelski Wegiel Bogdanka SA. The comparison takes into account the following hard coal sizes: coal fines, coarse, and middle grades. In the years 2009–2011, imported hard coal prices were lower than domestic prices (coal fines by as much as 5 PLN/GJ, and coarse and middle grades by as much as 9 PLN/GJ). Among the steam coal importers, two categories are specified. One is the commercial companies representing hard coal producers from CIS countries (from Russia – SUEK and KTK, from Kazakhstan – Shubarkol Komir). The other is the Polish companies involved in foreign trade (e.g. Weglokoks SA) and the Polish companies which independently import more than 1 Mt of hard coal (e.g. Barter Co., Krex PLC and Energo PLC). The paper describes the differences between Polish rail tariffs and CIS countries’ rail tariffs. In the CIS countries, the costs of railway transport consist of two elements – first the rail freight tariffs, and second the cost of using rail cars. After the implementation of so called unified rail tariffs from 1 January 2013, the transportation costs of coal from Russia and Kazakhstan through the Polish/ /Belarusian frontier crossings could be 58–65 USD/ton of coal.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2012, 15, 4; 229-240
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odbiorcy polskiego węgla energetycznego w eksporcie
Importers of Polish steam coal
Autorzy:
Olkuski, T.
Stala-Szlugaj, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282422.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
eksport
węgiel energetyczny
odbiorcy węgla
energetyka
ceny węgla energetycznego
export
steam coal
coal recipients
power engineering
steam coal prices
Opis:
W latach 2000-2010 głównymi odbiorcami polskiego węgla energetycznego były takie europejskie państwa, jak: Niemcy, Czechy, Francja, Wielka Brytania oraz Dania. W sumie do tych pięciu państw skierowano od 37 (w 2000 r.) do 77% (w 2010 r.) eksportu węgla energetycznego ogółem. W związku z tym, że eksportowane są głównie sortymenty miałowe (ok. 90%), w artykule podjęto próbę omówienia eksportu węgla pod k?tem przyszłości energetyki węglowej w każdym z tych państw. Kluczowym odbiorcą węgla energetycznego są Niemcy, z udziałem w eksporcie węgla energetycznego kształtującym się na poziomie 37-54% (lata 2000-2010). Niemcy, jako jedyne z analizowanych państw, prowadzą inwestycje w nowe moce wytwórcze. W sumie budowanych jest osiem nowych elektrowni opartych na węglu kamiennym (o łącznej mocy wynoszącej 8,7 GW). Według aktualnych planów rządowych, Niemcy w 2018 r. zakończa własną produkcję węgla kamiennego, tym samym staną się uzależnieni wyłącznie od surowca importowanego. W świetle zobowiązań redukcji emisji CO2 analizowane państwa zmieniły swoją politykę energetyczną, zwracając produkcję energii zwłaszcza w kierunku energetyki odnawialnej. Na uwagę zasługuje Dania; w roku 2000 a? 36% importu węgla energetycznego stanowiły dostawy z Polski. Obecnie, według założeń polityki energetycznej, w roku 2050 kraj ten chce osiągnąć produkcj? energii elektrycznej w 100% opartą na energetyce odnawialnej. Wśród analizowanych państw Dania jest również krajem, który w porównaniu skrajnych lat: 2000 i 2010 zanotować największy spadek importu węgla z Polski (zmniejszenie o 1,9 mln ton tj. o 87%). Z punktu widzenia dróg eksportu węgla kamiennego, w analizowanych latach, realizowany jest on z Polski ze zmiennym udziałem zarówno drogi morskiej, jak i lądowej. W przypadku transportu morskiego, eksport prowadzony jest przez cztery porty: Gdańsk, Gdynię, Szczecin i Świnoujście. Najistotniejszym z nich jest port w Gdańsku, przez który realizowane jest 31-49% eksportu węgla. Dodatkowo w porcie tym powstaje nowy terminal, w obrębie którego przeładunki węgla mają się odbywać zarówno w relacji eksportowej jak i importowej. W wyniku analizy średnich ważonych cen eksportowanego węgla z Polski do wybranego odbiorcy w latach 2000-2010 stwierdzono, że zmiany tych cen wykazują podobną dynamikę, jak zmiana ceny indeksu CIF ARA.
In the period from 2000–2010, the main recipients of Polish steam coal included the following European countries: Germany, Czech Republic, France, Great Britain, and Denmark. Overall, these five countries received from 37% (in 2000) up to 77% (in 2010) of total coal exports. Because steam coal fines make up around 90% of exported coal, this paper attempts to characterize the importance of coal exports for the future of the coal power industry in each of the aforementioned countries. The main recipient of steam coal is Germany, with its share in total coal exports at a level of 37%–54% (2000–2010). Germany is making strategic investments aimed at increasing production capacity, the only country among those analyzed to do so. Overall, eight new, coal-based power plants are being built (with a total capacity of 8.7 GW). According to current government plans, Germany will end coal mining by 2018, thus becoming dependent solely on imported raw materials. In light of commitments to reduce CO2 emissions, the analyzed countries have refocused their energy policies on renewable energy development. It is worth mentioning that in 2000 Denmark imported up to 36% of its steam coal from Poland. According to Denmark’s current energy policy, by 2050 its electricity production would be entirely based on renewable energy. Among the analyzed countries, Denmark is also a country with – compared to the extreme years 2000 and 2010 – the largest decrease in imports of Polish coal (a decrease of 1.9 million tonnes, i.e. about –87%). Taking into account hard coal export routes over the selected time frame, a combination of land and sea routes – with variable shares – have been employed in the export of Polish coal. In the case of maritime transport, coal is exported from four ports: Gdansk, Gdynia, Szczecin, and Świnoujscie. The most important of these is the port of Gdansk, carrying out 31–49% of total coal exports. In addition, a new terminal for both export and import operations is being built in the port of Gdansk. The analysis of weighted average export prices of coal from Poland to the selected recipients between 2000 and 2010 has shown that changes in these prices show similar price behaviour to the CIF ARA price.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2012, 15, 4; 215-227
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowy rynek węgla energetycznego – stan aktualny i perspektywy
International steam coal market – current status and perspectives
Autorzy:
Stala-Szlugaj, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395028.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel energetyczny
eksport
import
ceny
steam coal
export
prices
Opis:
Celem artykułu jest charakterystyka międzynarodowego rynku węgla energetycznego bazująca na najnowszych dostępnych danych. Informacje sięgają pierwszej połowy 2018 roku. W artykule skupiono się na opisie trzech największych eksporterów i importerów węgla energetycznego. Reprezentantów w wymienionych kategoriach wyłoniono posługując się najnowszymi światowymi statystykami dotyczącymi 2017 roku. W 2017 r. światowa produkcja węgla energetycznego wyniosła 5,68 mld ton i przewyższyła produkcję z 2016 r. o 4%. Od kilku lat niezmiennie światową czołówkę eksporterów węgla energetycznego stanowią: Indonezja, Australia i Rosja. Łącznie te trzy państwa w 2017 r. dostarczyły na rynek międzynarodowy 73% węgla energetycznego. Natomiast za 46% importu węgla energetycznego w skali globalnej (dane za 2017 r.) odpowiadają trzy kraje azjatyckie: Chiny, Indie i Japonia. W przypadku każdego z tych sześciu wymienionych państw (czyli dla: trzech głównych światowych eksporterów i trzech głównych światowych importerów) w artykule zaprezentowano wolumeny odnoszące się do produkcji, eksportu lub importu węgla. Zamieszczono także kierunki dostaw lub głównych eksporterów węgla do danego kraju. Pod koniec artykuły przedstawiono sytuację cenową, jaka wystąpiła na w pierwszej połowie 2018 roku na rynku europejskim oraz azjatyckim.
The purpose of the article was to characterize the international steam coal market based on the latest available data. The information goes back to the first half of 2018. The article focuses on the description of the three largest exporters and importers of steam coal. Representatives in these categories were selected using the latest global statistics on 2017. In 2017, global production of steam coal amounted to 5.68 billion tons and exceeded production in 2016 by 4%. For several years, invariably the world’s leading exporters of steam coal are: Indonesia, Australia and Russia. In total, these three countries in 2017 supplied 73% of steam coal to the international market. However, for the 46% of global steam coal imports (data for 2017), three Asian countries are responsible: China, India and Japan. For each of the six listed countries (i.e. for: three major global exporters and three major global importers), the paper presents volumes related to coal production, export or import. The directions of deliveries or major coal exporters to a given country were also included. At the end of the article, the price situation was presented, as it appeared in the first half of 2018 on the European and Asian markets.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 105; 25-40
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rynki węgla energetycznego w dobie kryzysu gospodarczego
Steam coal markets in times of economic crisis
Autorzy:
Lorenz, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282695.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel energetyczny
rynki
kryzys
prognozy
steam coal
markets
crisis
forecasts
Opis:
W artykule przedstawiono analizę sytuacji na międzynarodowych rynkach węgla energetycznego w 2008 roku oraz w pierwszych siedmiu miesiącach 2009 r. Opisano przyczyny wzrostów i spadków cen węgla w tym okresie, a na wykresach zilustrowano skalę zmian. Zwrócono uwagę na rosnącą rolę banków w kształtowaniu cen węgla na rynkach spot oraz na rynkach finansowych. Omówiono najnowsze prognozy w odniesieniu do cen oraz podaży węgla, a także prognozy rozwoju międzynarodowego handlu węglem energetycznym. Płynące z różnych rynków sygnały świadczą o zbliżającym się końcu kryzysu gospodarczego na świecie. Jednak ceny węgla pozostaną w tym roku na poziomie znacząco niższym jak w 2008 r., a ich wzrost w 2010 r. będzie umiarkowany.
Paper presents an analysis of international steam coal market conditions in 2008 and in firs seven months of 2009. Reasons for coal price increases and decreases during this period has been described and price movements have been illustrated on the graphs. Attention has been paid to the increasing role of banks in price shaping on coal spot markets, both physical and financial. The most recent forecasts of coal prices and supply as well as international stem coal trade development have been discussed. Signals coming from different markets prove that the economic crisis is close to its end. However, coal prices in 2009 remain at level significantly lower than in 2008, and price increase in 2010 will be moderate.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2009, T. 12, z. 2/2; 343-354
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognozy dla rynków węgla energetycznego na świecie
Forecasts for steam coal markets in the world
Autorzy:
Lorenz, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283011.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel energetyczny
rynki międzynarodowe
prognozy
steam coal
international markets
forecasts
Opis:
W artykule przedstawiono zmiany cen węgla energetycznego na międzynarodowych rynkach spot w okresie od czerwca 2010 r. do czerwca 2011 r. Opisano ważniejsze zdarzenia o skutkach gospodarczych, które zaszły w tym czasie na świecie. Na tym tle omówiono wybrane prognozy odnoszące się do przyszłej pozycji węgla w bilansie energetycznym świata (prognozy długoterminowe), rozwoju międzynarodowego handlu węglem (prognoza średnioterminowa) oraz cen węgla (w prognozach banków).
Paper presents the changes of steam coal prices in the international spot markets in the period between June 2010 and June 2011. Most important events of economic consequences, which occurred in the world in this time have been described. On this background, selected forecasts have been discussed: long term forecast of future position of coal in global energy balance, middle term outlook for coal trade development and coal price forecasts (elaborated by banks).
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2011, 14, 2; 231-248
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje cen na rynku kontraktów długo- i krótkoterminowych węgla energetycznego importowanego do Unii Europejskiej oraz cen eksportowych polskiego węgla energetycznego w latach 2003-2009
The relationship of prices on the market of long-term and short-term contracts of coal imported into the European Union and the export prices of Polish steam coal in 2003-2009
Autorzy:
Marzec, R.
Wrześniewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394507.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
ceny sortymentów miałowych węgla energetycznego na granicy UE
ceny eksportowe polskiego węgla energetycznego
EU's cross-border prices of steam coal fines
export prices of Polish steam coal
Opis:
W artykule przeanalizowano kształtowanie się cen sortymentów miałowych węgla energetycznego importowanego do Unii Europejskiej dla transakcji długo- i krótkoterminowych oraz cen tych samych sortymentów węgla energetycznego z polskich kopalń przeznaczonego na eksport. Analizie poddano wszystkie korelacje między cenami franco granica UE, CIF porty Amsterdam, Rotterdam, Antwerpia oraz loco kopalnia. Wykazano, że wahania cen dla transakcji krótkoterminowych typu spot w porównaniu do zmian cen dla transakcji długoterminowych węgla importowanego do Unii Europejskiej są bardziej dynamiczne. Ceny polskiego węgla energetycznego przeznaczonego na eksport zmieniają się proporcjonalnie do cen dla transakcji długoterminowych węgla importowanego do Unii Europejskiej.
The paper examines the prices of steam coal fines imported into the European Union in long-term and short-term transactions and prices of similar size grades of steam coal from Polish coal mines destined for export. The correlations between the EU's border prices, CIF ARA indices and the ex-mine prices have been subjected to analysis. It has been shown that fluctuations in prices for short-term spot transactions compared to changes in proces for long term transactions of coal imported into the European Union are more dynamic. Prices of Polish steam export coal change proportionally with the prices in long term transactions of coal imported into the European Union.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 78; 155-173
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Price trends on the international steam coal market in 2000–2020
Trendy cenowe na międzynarodowym rynku węgla energetycznego w latach 2000–2020
Autorzy:
Stala-Szlugaj, Katarzyna
Grudziński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2069765.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
steam coal
price trends
spot market
węgiel energetyczny
trendy cenowe
rynek spot
Opis:
Approximately 95% of international trade in steam coal is concentrated in two areas: Asia-Pacific and Atlantic. Prices on the international market depend on the largest exporters and users of coal. The aim of the article is to characterize the price trends that took place in the international trade of energy coal in the years 2000–2020 and to distinguish price indices which, in the opinion of the authors, currently play an important role in this trade. The analysis of steam coal prices in international markets in 2000–2020 made it possible to highlight five periods of rising prices, four periods of falling prices, and one period of the stabilisation of prices. A detailed analysis of the highlighted periods of steam coal price fluctuations in 2000–2020 made it possible to identify groups of factors that significantly affect the level of prices of the analyzed coal in the long term. International steam coal markets are interlinked despite periodic volatility. A very important factor influencing world steam coal prices is the situation in China as it is the largest producer, user and importer of steam coal. A small change in coal production in China significantly affects the volume of trade on the international market. Therefore, the level of freight prices is an important factor influencing the price level for the customer. FOB Australia prices are also correlated with coal suppliers to the European market and Asia-Pacific market in this paper. The very high correlation coefficients obtained confirm the close relationship between the prices of these coals. For many years, the European market has no longer been a trendsetter in international coal markets but has instead been affected by general trends.
Handel międzynarodowy węglem energetycznym koncentruje się w około 95% na dwóch obszarach: Azji-Pacyfiku i Atlantyku. Ceny na rynku międzynarodowym zależą od największych eksporterów i użytkowników węgla. Celem artykułu jest scharakteryzowanie trendów cenowych, jakie miały miejsce w międzynarodowym handlu węglem energetycznym w latach 2000–2020 oraz wyróżnienie wskaźników cen, które w opinii autorów odgrywają obecnie istotną rolę w tym obrocie. Analiza cen węgla energetycznego na rynkach międzynarodowych w latach 2000–2020 pozwoliła wyróżnić: pięć okresów wzrostu cen, cztery okresy spadku cen oraz jeden okres stabilizacji cen. Szczegółowa analiza wyróżnionych okresów wahań cen węgla energetycznego w latach 2000–2020 pozwoliła na wyodrębnienie grup czynników, które istotnie wpływają na poziom cen analizowanego węgla w długim okresie. Międzynarodowe rynki węgla energetycznego są ze sobą powiązane pomimo okresowej zmienności. Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na światowe ceny węgla energetycznego jest sytuacja w Chinach, które są największym producentem, użytkownikiem i importerem węgla energetycznego. Niewielka zmiana w produkcji węgla w Chinach znacząco wpływa na wielkość handlu na rynku międzynarodowym. Dlatego poziom cen frachtu jest ważnym czynnikiem wpływającym na poziom cen u klienta. W niniejszym artykule skorelowano również ceny FOB Australia z dostawcami węgla na rynek europejski oraz rynek Azji i Pacyfiku. Uzyskane bardzo wysokie współczynniki korelacji potwierdzają ścisły związek między cenami tych węgli. Rynek europejski od wielu lat nie wyznacza już trendów na międzynarodowych rynkach węgla, lecz podlega ogólnym trendom.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2021, 37, 4; 177--198
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ile węgla kamiennego dla energetyki?
How much steam coal for the power sector?
Autorzy:
Gawlik, L.
Lorenz, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282358.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel energetyczny
prognozy
podaż
popyt
scenariusze
steam coal
forecasts
supply
demand
scenarios
Opis:
W artykule przeprowadzono analizę zapotrzebowania na węgiel dla sektora energii w Polsce w perspektywie 2050 roku. Przedstawiono kilka scenariuszy badawczych, w których założono różne warunki w zakresie rozwoju energetyki jądrowej, gazowej oraz dostępności technologii wychwytu i sekwestracji ditlenku węgla, przy określonym poziomie zapotrzebowania na energię elektryczną, cenach uprawnień do emisji CO2 oraz wymaganego udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Uzyskane wyniki określają poziom zapotrzebowania na węgiel energetyczny przy różnych kierunkach przyszłego rozwoju polskiego sektora elektroenergetyki. Poddano ocenie plany rozwojowe górnictwa węgla kamiennego stwierdzając, że do 2020 roku niezbędne będzie ograniczenie wielkości wydobycia o około 13 mln ton węgla energetycznego. W zależności od kierunku rozwoju sektora elektroenergetycznego, zapotrzebowanie na węgiel może ulegać sukcesywnej redukcji (rozwój energetyki gazowej), ale jeśli rozwój technologii CCS pozwoli na jej implementację w polskich elektrowniach węglowych, w 2040 roku zapotrzebowanie na polski węgiel energetyczny może osiągnąć poziom 62–70 mln ton. Podkreślono, że trudna sytuacja finansowa górnictwa wymusza działania restrukturyzacyjne, których efektem musi być ograniczenie wydobycia i obniżenie kosztów produkcji węgla. Realizacja planów inwestycyjnych budowy nowych kopalń powinna być poprzedzona dogłębną analizą, uwzględniają zmieniające się uwarunkowania rynkowe.
This article analyzes the demand for coal in the Polish energy sector in the long term perspective (until 2050). It outlines several scenarios in which different conditions were assumed in the development of nuclear energy, gas-fired energy, and the availability of technology for sequestration and storage of carbon dioxide. These scenarios also assumed a certain level of demand for electricity, certain prices for CO2 emission allowances, and a required share of energy from renewable sources. The results indicate the levels of demand for steamcoal depending on the direction of the future development of the Polish energy sector. This analysis examined developmental plans for coal mining, noting that it will be necessary to decrease the output of steam coal by around 13 million tonnes by 2020. Depending on developments in the heat and power sector, the demand for coal may undergo gradual reduction (development of gas-based power); but if the development of CCS technology will allow its implementation in Polish coal-based power plants, the demand for Polish coal may reach 62-70 million tonnes in 2040. It is emphasized that a difficult financial situation is forcing mining restructuring activities, the result of which should be the reduction of production levels accompanied with decreased costs of coal production. Furthermore, investments in new mine constructions should be preceded by a thorough analysis taking into account changing market conditions.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2014, 17, 3; 19-31
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Indeksy cen węgla energetycznego na rynkach spot -możliwość wykorzystania doświadczeń w konstrukcji indeksu dla rynku krajowego
Steam coal price indices on the spot market – possibility of using experience in construction of a domestic coal market index
Autorzy:
Lorenz, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282384.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel energetyczny
indeksy cen
rynek spot
steam coal
price indices
spot market
Opis:
Wskaźniki (indeksy) cen są coraz powszechniej stosowane w handlu węglem energetycznym na świecie. Przedstawiają one jednostkową cenę węgla o określonej jakości i o sprecyzowanych warunkach dostawy. Indeksy odnoszą się do konkretnych rynków (głównych węzłów handlu węglem na świecie) i pełnią funkcj? informacyjną o poziomie cen na tym rynku. Indeksy określane są na podstawie transakcji na rynku spot, lecz często są wykorzystywane jako cena referencyjna w kontraktach terminowych, zawieranych zarówno na rynku fizycznym, jak i finansowym (w handlu pozagiełdowym OTC). W artykule przedstawiono indeksy cen węgla, obliczane przez cztery wiodące firmy (IHS McCloskey, Argus Media Group, Platts oraz globalCOAL). Wskazano podobieństwa i różnice w stosowanych metodologiach. Zaprezentowano autorską koncepcję wyznaczania indeksu węglowego dla rynku krajowego. Uwzględniono w niej elementy (ceny) reprezentujące producentów węgla oraz główną grupę użytkowników, a także transport oraz import, nadając im odpowiednie wagi. Zamieszczono wynik przykładowych obliczeń. Zwrócono uwagę na potrzebę dalszych badań, które pozwoliłyby uściślić metodologię w taki sposób, aby uzyskany produkt stał się instrumentem finansowym, umożliwiającym zabezpieczanie się uczestników rynku węgla przed zmianami cen.
Price indices (markers) are commonly used in the steam coal trade around the world. They represent the unit price of coal of a defined quality and specified delivery conditions. Indices refer to specific markets (main coal hubs around the world) and perform a price information function in each market. Indices are calculated on the basis of spot transactions, but are often used as a reference price in term contracts concluded both on physical and financial markets (over-the-counter). This paper presents coal indices, calculated by four leading companies (IHS McCloskey, Argus Media Group, Platts, and globalCOAL), demonstrating similarities and distinctions between applied methodologies. It also outlines the author’s concept for determining a steam coal index for the domestic (Polish) market. It contains elements (prices) representing coal producers and the main group of users (power sector), as well as transport and import, assigning them appropriate weights. The results of the model’s calculations are then summarized. Emphasis has been placed on the need for further research, allowing for the fine tuning of the methodology in such way that the obtained product could become a financial instrument, enabling protection of coal market participants against price changes.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2012, 15, 4; 241-253
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje zmian cen węgla energetycznego dla odbiorców indywidualnych
Trends in changes in steam coal prices for households
Autorzy:
Stala-Szlugaj, K.
Grudziński, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283092.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel energetyczny
ceny
sortymenty
odbiorcy indywidualni
steam coal
prices
size grades
households
Opis:
W artykule podjęto próbę prześledzenia przebiegu zmian cen zbytu węgla kamiennego energetycznego dla odbiorców indywidualnych. Analizie poddano ceny węgla według obowiązujących oficjalnych cenników (lata 2008-2011) głównych krajowych producentów węgla. Skupiono się na cenach węgla o sortymencie: kostka, orzech i groszek dostarczanych do tej grupy odbiorców. W cennikach analizowanych trzech sortymentów wyróżniono cztery okresy. Dla poszczególnych sortymentów, średnia cena węgla w analizowanym okresie czasu wykazywała ogólny trend wzrostowy. Największym zróżnicowaniem cen (pomiędzy producentami) charakteryzował się okres pomiędzy VII 2009 a VII 2010 (trzeci), w którym ceny różniły się o 4-8 zł/GJ. Ceny węgla energetycznego z omawianego sektora skonfrontowano z cenami węgla w ofercie rosyjskich eksporterów na rynki zachodnioeuropejskie (na bazie spot FOB Rosja). Stwierdzono, że ceny węgla na rynku krajowym są w niewielkim stopniu skorelowane z rynkiem międzynarodowym, a reakcje są przesunięte w czasie o 6-12 miesięcy.
The paper presents an attempt analyse trends in changes in steam coal prices for households. Official coal price lists (of 2008–2011) of main domestic coal producers were analysed. Special attention was brought to steam coal prices of the following grades: cobble coal, nut coal and pea coal. Four key periods were distinguished in the coal price lists. Average coal prices for particular size grades were increasing during the analysed period. Themost diversified coal prices were noticed in the third period (VIII 2009–VII 2010), price differences of approximately 4-8 PLN/GJ. A comparison of steam coal prices for household and the Russian coal prices offered in the Western European markets (spot FOB Russia) was also carried out. It turned out that the correlations between domestic coal prices and the international coal market prices were insignificant. However, some reactions were noticeable, with a reaction time of 6-12 months.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2011, 14, 2; 405-414
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ katastrofy w Fukushimie na światowy popyt na węgiel energetyczny
The impact of the Fukushima disaster on world steam coal demand
Autorzy:
Lorenz, U.
Ozga-Blaschke, U.
Stala-Szlugaj, K.
Grudziński, Z.
Olkuski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394214.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
efekt Fukushimy
węgiel energetyczny
zapotrzebowanie
prognozy
Fukushima effect
steam coal
demand
forecast
Opis:
Zniszczenie japońskiej elektrowni jądrowej Fukushima spowodowało powrót dyskusji o przyszłości energetyki jądrowej na świecie. Rozważano, jaki wpływ miałoby zamknięcie elektrowni jądrowych na zapotrzebowanie na węgiel i inne nośniki energii. W artykule omówiono kilka prognoz, jakie ukazały się po katastrofie i uwzględniały tzw. efekt Fukushimy w odniesieniu do węgla energetycznego. Pierwsze analizy rynkowe wskazywały na możliwość znaczącego wzrostu zapotrzebowania na węgiel energetyczny. Z czasem okazało się, że tylko trzy kraje (Niemcy, Belgia i Szwajcaria) zdecydowały o całkowitym odstąpieniu od energetyki jądrowej. Liczący się (w skali handlu światowego) wzrost zużycia węgla mógłby nastąpić jedynie w Niemczech i w Japonii. Niemcy jednak bardzo intensywnie rozwijają energetykę odnawialną i na źródłach odnawialnych zamierzają bazować w przyszłości. Wzrost importu węgla do Niemiec będzie raczej konsekwencją likwidacji własnego górnictwa węgla kamiennego, a w mniejszym stopniu - skutkiem zamykania elektrowni jądrowych. Japonia praktycznie nie posiada własnych surowców energetycznych i musi opierać się na ich imporcie. Bez energetyki jądrowej zaspokojenie potrzeb energetycznych w horyzoncie średnioterminowym nie jest możliwe. Zapotrzebowanie na węgiel energetyczny na świecie będzie przede wszystkim uzależnione od stanu światowej gospodarki. Najwięksi producenci planują wzrost eksportu, co może powiększyć stan nadpodaży węgla na rynkach. Od kilku lat kluczowym czynnikiem wpływającym na popyt i ceny węgla na świecie był poziom zapotrzebowania na węgiel importowany w Chinach i Indiach. Spodziewane spowolnienie wzrostu gospodarczego w Chinach pociągnie za sobą mniejsze zapotrzebowanie na surowce i towary, co może odbić się również na rynkach węglowych. Zużycie węgla w krajach Unii Europejskiej ma tendencję malejącą, a polityka unijna nie jest przychylnie nastawiona do węgla.
The damage to the Japanese nuclear power plant in Fukushima has caused a return to the discussion on the future of nuclear power generation around the world. The impact of shutting down nuclear power plant on the demand for steam coal and other energy carriers has been considerable. This paper describes several energy forecasts, published after the disaster, which took into account the so-called Fukushima effect - in relation to steam coal. The first market analyses indicated the possibility of a significant increase in steam coal demand. However, it appeared that only three countries (Germany, Belgium and Switzerland) decided for a total withdrawal from nuclear power. A significant increase in the global demand for coal would only come from Germany and Japan. Germany is intensively developing renewable sources of energy as a basis for future power generation. An increase in coal imports into Germany will be a consequence of domestic coal mining liquidation, and - to a lesser extent - the result of nuclear power plant closures. Japan possesses practically no domestic fossil fuel resources and must rely on imports. Without nuclear power, it is impossible to cover its energy needs in the middle term. Steam coal demand in the world will depend first of all on the condition of the global economy. Big coal producers plan to intensify coal exports, which could increase the oversupply of coal on the international markets. For several years, the level of imported coal demand in China and India has been the key factor influencing world coal demand and prices. An expected slowdown in the Chinese economy will lead to lower demand for goods and raw materials and also have an influence on the coal market. Coal consumption in EU countries shows a downward trend, and EU policy is not friendly to coal.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 82; 57-70
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje cen węgli energetycznych i koksowych na rynkach międzynarodowych
Price relations of coking coals and steam coals on the international markets
Autorzy:
Ozga-Blaschke, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282811.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
rynki
węgiel koksowy
węgiel energetyczny
ceny
coal markets
coking coal
steam coal
prices
Opis:
W artykule przedstawiono zmiany cen węgli koksowych i energetycznych w handlu międzynarodowym w długim horyzoncie czasowym obejmującym 30 lat. Opisano relacje między cenami różnych typów węgli na tle zjawisk zachodzących na rynku węglowym w analizowanym okresie. Zachwianie równowagi między popytem i podażą węgla zawsze prowadzi do zmienności cen, jednak dynamika tych zmian w okresie ostatnich pięciu lat była zaskakująco wysoka. Relacje między cenami węgli koksowych i energetycznych przez wiele lat cechowała pewna prawidłowość, jednak zjawiska jakich doświadczył światowy rynek węgla w ostatnich latach spowodowały znaczne wahania w tych zależnościach.
Paper presents changes of coking coal and steam coal prices in international coal trade during 30 years. Relations between prices of different types of coal has been described against the background of events and processes taking place on the coal markets in the analyzed period. Unbalance of coal demand and supply always leads to variability of prices but dynamics of price changes in the last five years were surprisingly high. Some regularity of price relations between coking coals and steam coals has been typical for the coal markets for many years. Phenomena that world coal markets experienced during last years have resulted in significant fluctuations of these relations.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2009, T. 12, z. 2/2; 453-463
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywy rozwoju źródeł wytwórczych opalanych gazem ziemnym w polskiej elektroenergetyce
Development Perspectives of Natural Gas Fired Electric Energy Sources in Polish Power Engineering
Autorzy:
Zaporowski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282755.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz ziemny
elektrownia gazowo-parowa
elektrociepłownie gazowe i gazowo-parowe
efektywność energetyczna
efektywność ekonomiczna
natural gas
gas-steam power plant
gas and gas-steam CHP plants
energy effectiveness
economic effectiveness
Opis:
W artykule są przedstawione perspektywy rozwoju źródeł wytwórczych opalanych gazem ziemnym w polskiej elektroenergetyce. Przedstawiona jest analiza efektywności energetycznej i ekonomicznej układu technologicznego elektrowni gazowo-parowej opalanej gazem ziemnym oraz różnych układów technologicznych gazowych i gazowo-parowych elektrociepłowni opalanych gazem ziemnym. Analizowane są następujące układy: 1) elektrownia gazowo-parowa z trójciśnieniowym kotłem odzysknicowym i upustowo-kondensacyjną turbiną parową, 2) elektrociepłownia gazowo-parowa z trójciśnieniowym kotłem odzysknicowym i upustowo-kondensacyjną turbiną parową, 3) elektrociepłownia gazowo-parowa z dwuciśnieniowym kotłem odzysknicowym i upustowo-kondensacyjną turbiną parową, 4) elektrociepłownia gazowa z turbiną gazową pracującą w obiegu prostym i 5) elektrociepłownia gazowa z silnikiem gazowym. Dla elektrowni gazowo-parowej została wyznaczona sprawność wytwarzania energii elektrycznej. Dla poszczególnych rodzajów elektrociepłowni gazowych i gazowo-parowych są wyznaczone następujące wielkości charakteryzujące ich efektywność energetyczną, takie jak: średnioroczna sprawność ogólna (energetyczna), średnioroczny wskaźnik skojarzenia, średnioroczna sprawność wytwarzania energii elektrycznej w skojarzeniu, średnioroczna sprawność wytwarzania ciepła w skojarzeniu, oszczędność energii pierwotnej oraz udział energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji w produkcji energii elektrycznej ogółem. W drugiej części artykułu wyznaczono wielkości charakteryzujące efektywność ekonomiczną elektrowni i elektrociepłowni opalanych gazem ziemnym, takie jak: wartość bieżąca netto (Net Present Value, NPV) oraz wewnętrzna stopa zwrotu (Internal Rate of Return, IRR). Wyniki wykonanych obliczeń są przedstawione w tablicy i na wykresach. W końcowej części artykułu zostały sformułowane wnioski.
The paper presents development perspectives of natural gas fired electric energy sources in Polish power engineering. The paper presents the energy and economic effectiveness analysis of technological system of natural gas fired gas-steam power plant, and of various kinds of technological systems of natural gas fired gas and gas-steam combined heat and power (CHP) plants. The analysis was performed for the following systems of power plant and CHP plants: 1) gas-steam power plant with three-pressure heat recovery steam generator (HRSG) and extraction-condensing steam turbine, 2) gas-steam CHP plant with three-pressure HRSG and extraction-condensing steam turbine, 3) gas-steam CHP plant with two-pressure HRSG and extraction-condensing steam turbine, 4) gas CHP plant with simple cycle gas turbine and 5) gas CHP plant with gas engine. For technological system of gas-steam power plant there was determined the efficiency of electric energy generation. For particular kinds of technological systems of gas and gas-steam CHP plants there were determined the following quantities characterizing their energy effectiveness: annual overall efficiency (energy utilization factor), annual efficiency of electric energy production in cogeneration, annual efficiency of heat production in cogeneration, primary energy savings (PES) and share of electric energy from high efficiency cogeneration in total electric energy production. In the second part of the paper there is calculated the following quantities characterizing the economic effectiveness of natural gas fired power plant and gas and gas-steam CHP plants: net present value (NPV) and internal rate of return (IRR). The results of the performed calculations are presented in the table and on the figures. In the final part of the paper there are formulated the conclusions.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2009, T. 12, z. 2/2; 659-674
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowy rynek węgla energetycznego
International steam coal market
Autorzy:
Grudziński, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394324.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel kamienny
produkcja
zużycie
ceny
steam coal
market
hard coal
production
consumption
prices
Opis:
W artykule omówiono zagadnienia związane z rozwojem międzynarodowych rynków węgla. W 2016 r. zużycie węgla na świecie spadło drugi rok z rzędu – przede wszystkim w wyniku słabego popytu w Chinach i USA. udział węgla w globalnym zużyciu pierwotnych nośników energii zmniejszył do 28%. Światowa produkcja węgla w 2016 r. wyniosła 3,66 mld ton i w porównaniu z rokiem poprzednim była mniejsza 6,2%. Ponad 60% tego spadku miało miejsce w Chinach. Spadek globalnej produkcji był ponad 4-krotnie większy niż spadek zużycia. Wystarczalność światowych zasobów węgla szacowana jest na 153 lata – jest to trzy razy więcej niż wystarczalność ropy i gazu. Po kilkuletnich spadkach, ceny węgla w 2016 wzrosły o 77%. Obecne ceny spot są na poziomie 80 USD/tonę i są zbliżone do cen z 2014 r. Na rynku europejskim po pierwszym półroczu ceny węgla są już wyższe około 66% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku. Średnia cena w pierwszym półroczu wyniosła 12,6 zł/GJ i jest zbliżona do cen z 2012 roku. udział transakcji spot w całkowitej puli zakupów wynosi około 20%. Ceny w kontraktach terminowych można szacować na podstawie cen z umów Japonia – Australia i cen w dostawach do elektrowni niemieckich. Średnio w latach 2010–2016 ceny do elektrowni niemieckich były wyższe o około 9%, a ceny w kontraktach Australia –Japonia 12% wyższe od cen CIF ArA. w 2017 r. Światowy handel węglem energetycznym osiągnął w 2016 r. około 1,012 mld ton. W perspektywie 2019 roku oczekuje się spadku o 4,8% – przede wszystkim z powodu spodziewanego mniejszego zapotrzebowania na głównych rynkach importowych w Azji.
The paper presents selected issues related to the development of international coal markets. World consumption of coal dropped for the second year in a row in 2016, primarily due to lower demand from China and the US. The share of coal in global primary energy consumption decreased to 28%. World coal production accounted to 3.66 billion toe and it was lower by 6.2% when compared to the previous year. More than 60% of this decline took place in China. The decline in global production was more than four times higher than the decrease in consumption. The sufficiency of world resources of coal are estimated at 153 years – that is three times more than the sufficiency of oil and gas resources. After several years of decline, coal prices increased by 52 77% in 2016. The current spot prices are at the level of $80/t and are close to the 2014 prices. In the European market, after the first half of the year, coal prices reached the level of around 66% higher than in the same period of the last year. The average price in the first half amounted to PLN 12.6/GJ, which is close to the 2012 prices. The share of spot trade in the total purchase amount accounted to approx. 20%. Prices in futures contracts can be estimated on the basis of the Japan-Australia contracts prices and prices in supplies to power plants located in Germany. On average, the prices in supplies to these power plants were higher by approximately 9% in the years 2010–2016 and prices in Australia – Japan contracts were 12% higher than CIF ArA prices in 2017. Global energy coal trade reached about 1.012 billion tonnes in 2016. In 2019, a decline by 4.8% is expected primarily due to the expected reduction in the demand in major importing countries in Asia.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 98; 51-63
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja bieżąca i prognozy dla międzynarodowych rynków węgla energetycznego
Current situation and forecasts for international steam coal markets
Autorzy:
Lorenz, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282799.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
energia
paliwa
ceny
węgiel energetyczny
prognozy
energy
fossil fuels
prices
steam coal
forecasts
Opis:
Rok 2014 na międzynarodowych rynkach węgla energetycznego zakończył się cenami na poziomie około 63–66 USD/tonę. Był to czwarty z kolei spadkowy rok dla cen węgla na świecie, a w ciągu 12 miesięcy ceny na podstawowych rynkach zmniejszyły się przeciętnie o 22%. Tendencja spadkowa utrzymała się także w pierwszej połowie 2015 roku i przyniosła dalsze obniżki cen – do ok. 60 USD/tonę na koniec czerwca, przy występujących okresowo spadkach do 55 USD/ tonę lub nawet mniej. Najnowsze prognozy ekspertów rynków węglowych oraz analityków bankowych nie przewidują znaczniejszych wzrostów cen węgla energetycznego na świecie w kilku następnych latach, aczkolwiek od przyszłego roku sytuacja cenowa powinna się powoli poprawiać. Nikt jednak nie prognozuje obecnie, aby ceny węgla miały powrócić do poziomu 90–100 USD/tonę, obserwowanego jeszcze 4–5 lat temu. Wiele zależeć będzie od tempa równoważenia podaży i popytu na rynkach węgla, w tym – od zapotrzebowania w Chinach i Indiach. Prawdopodobnie jednak ważniejszy wpływ będzie mieć zmiana miksu paliwowego na świecie, przy coraz powszechniejszym dążeniu do zwiększania udziału odnawialnych źródeł energii kosztem paliw kopalnych.
In 2014, the international steam coal markets ended with prices at around 63–66 USD/ton. It was the fourth consecutive year of declining coal prices in the world and, within 12 months, prices on core markets declined on average by 22. The downward trend continuing in the first half of 2015 brought a further reduction in prices – down to approx. 60 USD/ton at the end of June, with periodically occuring drops to 55 USD/ton or even lower. The latest forecasts of coal markets’ experts and bank analysts do not foresee more significant increases in coal prices in the world in the next few years, although from next year onwards the price situation should slowly improve. What no one expects now is that coal prices will to return to the level of 90–100 USD/ton, observed only 4–5 years ago. Much will depend on the pace of balancing the supply and demand in the global coal market, with special attention to be put on the demand in China and India. However, perhaps more importantly, it will be affected by changing the fuel mix in the world, with more widespread efforts to increase the share of renewable energy sources at the expense of fossil fuels.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2015, 18, 4; 5-18
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 38

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies