Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "składowiska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Przykłady zastosowania pomiarów oporności elektrycznej w geotechnice środowiskowej
    Applications of the electrical resistivity survey to geotechnical and environmental problems
    Autorzy:
    Lech, M.
    Bajda, M.
    Markowska-Lech, K.
    Skutnik, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394590.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    tomografia elektrooporowa
    obwałowania
    składowiska odpadów
    porowatość
    iły plioceńskie
    electrical resistivity
    levee
    waste disposal
    porosity
    pliocene clays
    Opis:
    Do rozpoznania warunków geotechnicznych podłoża budowli i do oceny oddziaływania na środowisko projektowanych budowli rutynowe metody badań mogą być niewystarczające lub wręcz nieodpowiednie. Bardzo pomocne mogą być metody geofizyczne, które zweryfikowane innymi metodami badawczymi znajdują w ostatnich latach szerokie zastosowanie w praktyce inżynierskiej, zarówno w geotechnice, jak i w badaniach środowiskowych. Do zalet metod geofizycznych zaliczyć można nieniszczący i nieinwazyjny charakter, niskie koszty i szybkie uzyskanie wyników, możliwość ich stosowania w różnorodnych materiałach, w tym w gruntach, skałach litych, materiałach odpadowych i utworach antropogenicznych. W artykule przedstawione zostaną wyniki badań przeprowadzonych metodą tomografii elektrooporowej ERT oraz badania sondą RCPT, która stanowi połączenie w jednym urządzeniu pomiarowym sondy statycznej CPTU powszechnie stosowanej w badaniach geotechnicznych z modułem do pomiaru oporności elektrycznej ośrodka gruntowego. Zaprezentowane w artykule wyniki pomiarów elektrooporowych wykorzystano do oceny stanu technicznego obiektów hydrotechnicznych, rozpoznania przebiegu stropu iłów w podłożu budowli, rozpoznania głębokości i budowy podłoża oraz oceny zanieczyszczenia gruntów w sąsiedztwie składowisk odpadów. Ponadto, w artykule przestawiono wyniki badań RCPT w celu szczegółowego rozpoznania budowy geologicznej podłoża oraz do oszacowania porowatości iłów plioceńskich z terenu Warszawy. Z zaprezentowanych w pracy wyników można wywnioskować, że badania te mogą być użyteczne do oceny jakościowej budowli inżynierskich i rozpoznania budowy ich podłoża. Ocena ilościowa np. porowatości gruntów wymaga natomiast znajomości oporności elektrycznej wody gruntowej a zależność przedstawiona w artykule ma zastosowanie lokalne ze względu na różnorodność czynników wpływających na otrzymywane wyniki.
    Standard test methods may not be suitable or sufficient to determine the geotechnical conditions of the structure’s subbase and the effects of the designed structures on the environment. Geophysical test methods, validated with other methods, may prove useful and have, in the recent years, found many new applications in engineering practice, both in geotechnical engineering and environmental surveys. The advantages of the geophysical methods include a non-destructive and non-invasive nature of the test, low costs and quick results, as well as compatibility with different materials, including soils, solid rocks, wastes and anthropogenic formations. The article presents the results of electrical resistivity tomography (ERT) and resistivity cone penetration test (RCPT), which is a combination of a static CPTU probe, commonly used in geotechnical surveys with a module for soil resistivity tests. The results of electric resistivity tests were used to rate the condition of hydro-engineering structures, determine the profile of the upper surface of clay deposits in the subbase, investigate the subbase and ground contamination near a landfill. The article also presents the RCPT results for a detailed determination of the geological structure of the subbase and the porosity of the Pliocene clay deposits in the Warsaw area. The results show that the tests can be used in a qualitative analysis of contamination of the ground and water subbase, condition rating of the hydro-engineering structures and investigation of the structure’s subbase. The electrical resistivity tests can also be used in a quantitative analysis, e.g. to determine the soil porosity, however they require a known value for the electrical resistivity of water and the relationships are limited to local use due to the variety of factors affecting the results.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 93; 83-94
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ograniczenie składowania w wyniku segregacji i selektywnego zbierania frakcji suchej odpadów komunalnych
    Reduction of waste at landfills as a result of segregation and selective collection of municipal dry waste fraction
    Autorzy:
    Klojzy-Karczmarczyk, B.
    Staszczak, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394979.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    odpady komunalne
    wytwarzanie odpadów
    frakcja sucha
    selektywne zbieranie
    czas eksploatacji składowiska
    municipal waste
    waste generation
    dry fraction
    landfill life
    selective collection
    Opis:
    Eksploatacja składowisk odpadów komunalnych stanowi często bezpośrednie lub pośrednie zagrożenie dla całego środowiska, stąd istotna jest minimalizacja procesu unieszkodliwiania poprzez składowanie. Selektywne zbieranie niektórych frakcji odpadów i odbiór bezpośrednio od mieszkańców wraz z procesami przygotowania do ponownego użycia i recyklingu niewątpliwie przyczyniają się do ograniczenia ilości odpadów kierowanych na składowiska. Podstawowym celem w gospodarce odpadami jest zatem stworzenie systemu selektywnego zbierania odpadów komunalnych z uwzględnieniem szeregu zapisów wynikających z odpowiednich uregulowań prawnych. W prezentowanej pracy oszacowano możliwy czas składowania odpadów wytwarzanych przez gminę miejską oraz wiejską (założono, że każda z nich obejmuje 10 000 mieszkańców) na przykładowym, modelowym składowisku oraz wykazano możliwość wydłużenia czasu jego eksploatacji w wyniku segregacji i selektywnego zbierania frakcji suchej odpadów komunalnych, przeznaczonych do przygotowania do ponownego użycia oraz recyklingu, takich jak papier, tworzywa sztuczne, szkło i metale. Nie uwzględniano selektywnego zbierania pozostałych frakcji odpadów i włączono je w strumień odpadów komunalnych zbieranych w sposób zmieszany. Założono, że przykładowe składowisko zajmuje obszar 1 ha, a jego całkowita pojemność możliwa do zapełnienia wynosi 25 000 m3. Składowisko takie zostanie zapełnione w czasie niewiele ponad 7 lat w przypadku użytkowania przez 10 000 mieszkańców obszarów wiejskich oraz w czasie 5 lat w przypadku użytkowania przez taką samą ilość mieszkańców obszarów miejskich. Krótsza żywotność składowiska dla obszarów (gmin) miejskich wynika ze zwiększonego wskaźnika wytwarzania odpadów komunalnych. W wyniku selektywnego zbierania odpadów frakcji suchej może nastąpić wydłużenie czasu eksploatacji składowiska od 8 do ponad 37%, w przypadku wytwarzania odpadów na obszarach o charakterze wiejskim (gminy wiejskie). Natomiast w przypadku wytwarzania odpadów przez mieszkańców obszarów miejskich z charakterystyczną zabudową wielorodzinną (małe miasta) czas eksploatacji składowiska może ulec wydłużeniu od 6 do 38%, w zależności od przyjętego scenariusza składowania. Ograniczenie ilości odpadów kierowanych na składowiska, a przy tym wydłużenie czasu eksploatacji składowisk odpadów komunalnych, jest zatem wymiernym efektem ekologicznym prowadzenia segregacji odpadów komunalnych „u źródła".
    Operation of municipal waste landfills often poses a direct or indirect threat to the environment, so it is important to minimise the process of waste treatment by landfilling. Selective collection of certain waste fractions and direct collection from the inhabitants and the processes of preparing for re-use and recycling undoubtedly help to reduce the amount of waste at landfills. The primary objective of waste management is, therefore, a system of selective collection of municipal waste, taking into account a number of provisions which follow from regulations and superior documents. The present study assessed the possible landfilling time of waste generated by an urban and a rural commune (it was assumed that each of them had 10 000 inhabitants) in a given sample landfill and demonstrated the possibility of extending the service life as a result of segregation and selective collection of dry fraction of municipal waste intended for re-use and recycling such as paper, plastic, glass and metals. The remaining fractions of waste were not considered and formed part of mixed municipal waste. It was assumed that the sample landfill covered an area of 1 ha and its total volume was 25 000 m3. The landfill would be filled in a little over seven years if used by 10 000 inhabitants of rural areas, and within 5 years if used by the same number of residents of urban areas. The shorter life of the landfill in case of urban areas (communes) was due to increased waste generation rate in the municipal sector. As a result of selective collection of dry waste fraction, the life of the landfill could be extended by 8% to over 37% in the case of waste in a rural area (rural communities). However, in the case of waste produced by residents of urban areas with distinctive multi-family dwellings (small town), the life of such a landfill could be extended from 6% to 38%, depending on the landfilling plan. Reducing the amount of waste at landfills and extending the life of landfills provides therefore a measurable ecological effect of separate collection of waste "at source".
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 84; 75-87
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zakres monitoringu wybranych składowisk odpadów
    Range of monitoring of selected waste dumps
    Autorzy:
    Klojzy-Karczmarczyk, B.
    Mazurek, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394608.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    składowiska odpadów
    odpady komunalne
    odpady poflotacyjne
    emisja zanieczyszczeń
    monitoring stanu środowiska
    waste dump
    communal waste
    floatation waste
    emission of contaminants
    environment monitoring
    Opis:
    W zależności od rodzaju składowiska, zagrożenia związane z jego eksploatacją i w dalszej kolejności zamykaniem mogą być znacznie zróżnicowane. W pracy omówiono podstawowe zagadnienia związane z prowadzeniem monitoringu wybranych składowisk odpadów komunalnych oraz przemysłowych, zarówno w fazie eksploatacji jak i po jej zakończeniu. Analizę przeprowadzono na czynnym składowisku odpadów komunalnych w Baryczy koło Krakowa oraz aktualnie zamykanym składowisku odpadów poflotacyjnych "Trzebionka". Przeprowadzona analiza obecnego stanu oraz zakresu działalności składowisk, jak również możliwych zagrożeń różnych elementów środowiska, pozwoliły sformułować wnioski odnośnie warunków prowadzenia monitoringu emisji zanieczyszczeń oraz monitoringu stanu środowiska.
    Depending on the type of waste dump, hazards connected with its functioning and its subsequent closing down may be diverse. The paper presents basic aspects connected with monitoring the impact of some types of communal and industrial waste dumps, both those in operation and those which have already been closed down. Analysis was conducted at an active communal waste dump in Barycz near Krakow and at the Trzebionka floatation waste which is currently being closed down. The analysis of their present condition and the operation of the waste deposits as well as an analysis of possible hazards for various elements of the natural environment are the basis for formulating conclusions regarding contaminant emission monitoring and environment monitoring.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 75; 13-20
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena porozymetrycznych i filtracyjnych własności hydromieszanin popiołu lotnego do budowy barier izolacyjnych podziemnych składowisk
    Assessment of porosimetric and filter properties of fly-ashe hydromixtures for construction of isolation barriers in uderground waste disposal sites
    Autorzy:
    Plewa, F.
    Pierzyna, P.
    Kanafek, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282788.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    górnictwo
    uboczne produkty spalania
    bariera izolacyjna
    składowiska odpadów
    własności filtracyjne i porozymetryczne
    mining
    coal combustion by-products
    isolation barriers
    waste disposal sites
    filtration and porosymetric properties
    Opis:
    Ilość powstających odpadów energetycznych skłania do poszukiwania nowych możliwości ichwykorzystywania np. do budowy barier izolacyjnych w składowiskach odpadów. Podstawowym warunkiem, jaki musi spełniać materiał stanowiący barierę izolacyjną, jest warunek szczelności. Szczelność scharakteryzowana jest poprzez współczynnik filtracji, którego wartość nie może przekraczać 1ź10-9 m/s. O wielkości współczynnika filtracji decyduje porowatość aktywna materiału, a więc pory o średnicy większej niż 0,2 ?m. W niniejszym artykule przedstawiono możliwość wykorzystania wybranych odpadów energetycznych do budowy barier izolacyjnych poprzez ocenę ich własności porozymetrycznych i filtracyjnych. Porowatość otwarta (no) zestalonych hydromieszanin popiołu z produktami odsiarczania spalin z El. "X" wynosi średnio 20,41%, a porowatość aktywna (na) średnio 3,04%. O porowatości otwartej no zestalonej hydromieszaniny popiołu decydują pory subkapilarne generalnie w zakresie średnic 0,01-0,1 ?m. Natomiast współczynnik filtracji omawianego materiału w zależności od metody badawczej wyniósł 1,55E-10 m/s dla permeametru Kamieńskiego oraz 1,81E-9 m/s dla "Flow pump".
    The most important requirement, which must be met by a material for an isolation barrier is its permeability. Permeability is characterized by filtration coefficient, which value must be not higher than 1ź10-9 m/s. Active porosity of a material decides on the value of filtration coefficient that means pores of diameter larger than 0,2 ?m. Open porosity (no) of stabilized mixtures of fly ash with desulphurization by-products from power plant "X" and water is equal in average to 20,41%, and its active porosity (na) 3,04% (see Table 2 and Fig. 2). Open porosity n0 regards on sub-capillary pores in a range of diameter 0,01-0,1 ?m. Filtration coefficient measured for discussed material equals, in relation to a method used, 1,55 10-10 m/s for Kamienski permeameter and 1,81 10-9 m/s for the flow pump method (see Table 3 and Figures 3 and 4). Obtained values of porosymetric properties and low filtration coefficient of mixture of fly ash with desulphurization by-products from "X" power plant prove positively on ability to use of this type of fly in different technologies related to isolation of structures, i.e. isolation barriers for underground waste disposal sites, sealing plugs and dams, shortcretes, etc.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2009, T. 12, z. 2/2; 475-484
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie mułów węglowych do uszczelnienia składowisk odpadów komunalnych – rozpoznanie możliwości
    The use of coal sludge to isolation municipal landfills – recognition of the possibility
    Autorzy:
    Klojzy-Karczmarczyk, B.
    Staszczak, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394639.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    górnictwo węgla kamiennego
    muły węglowe
    zagospodarowanie odpadów
    warstwy izolujące
    składowiska odpadów komunalnych
    zamykanie składowisk
    hard coal mining
    coal sludge
    waste management
    insulating layers
    municipal waste landfills
    closure of landfills
    Opis:
    Wprowadzane nowe przepisy legislacyjne, regulujące w naszym kraju obrót paliwami stałymi, zwracają uwagę na konieczność rozwijania i doskonalenia sposobów i metod zagospodarowania mułów węglowych z węgla kamiennego. Celem pracy było wykazanie, czy parametry filtracyjne (głównie współczynnik filtracji) mułów węglowych są wystarczające do budowy warstw izolujących na składowiskach na etapie ich zamykania i jakie jest zapotrzebowanie na materiał w przypadku takiego postępowania. Analizę przeprowadzono dla składowisk odpadów komunalnych na obszarze województw opolskiego, śląskiego i małopolskiego. Dla mułów węglowych z górnictwa węgla kamiennego wartości współczynnika filtracji mieszczą się w zakresie 10–8‒10–11 m/s, przy średniej wartości 3,16×10–9 m/s. Można wnioskować, że materiał ten spełnia zasadniczo kryteria szczelności dla przepływów poziomych i często też pionowych. Przy zagęszczaniu, wzrastającym obciążeniu czy mieszaniu z popiołami lotnymi ze spalania węgla kamiennego oraz iłami osiągany współczynnik filtracji często obniża swoje wartości. Na podstawie przeprowadzonej analizy można sądzić, że muły węglowe mogą zostać wykorzystane do budowy mineralnych barier izolujących. Na koniec roku 2016 na obszarze województw opolskiego, śląskiego i małopolskiego czynnych było 50 składowisk odpadów komunalnych. Jedynie 36 z nich uzyskało status instalacji regionalnej, blisko 1/3 obiektów znajduje się w zasięgu Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP). Pozostałe składowiska zostaną przeznaczone do zamknięcia. Zakładając konieczność zamknięcia wszystkich czynnych obecnie składowisk odpadów komunalnych, zapotrzebowanie na muły węglowe wynosi ogółem 1 779 000 m3, co przy przyjętych założeniach daje masę 2 704 080 Mg. Całkowita ilość wytwarzania mułów węglowych jest w Polsce bardzo duża. Tylko dwie podstawowe grupy górnicze wytwarzają rocznie łącznie około 1 500 000 Mg mułów węglowych. Budowa warstw izolujących na składowiskach odpadów obojętnych, niebezpiecznych oraz innych niż niebezpieczne i obojętne jest interesującym rozwiązaniem. Takie zastosowanie jest perspektywiczne, ale nie rozwiąże całościowo problemu związanego z wytwarzaniem i zagospodarowaniem tego materiału odpadowego. Istotne jest poszukiwanie kolejnych rozwiązań.
    The new legislative provisions, regulating the trade in solid fuels in our country, draw attention to the need to develop and improve methods and methods of managing hard coal sludge. The aim of the work was to show whether filtration parameters (mainly the permeability coefficient) of hard coal sludge are sufficient for construction of insulating layers in landfills at the stage of their closing and what is the demand for material in the case of such a procedure. The analysis was carried out for landfills for municipal waste in the Opolskie, Śląskie and Małopolskie provinces. For hard coal sludge, the permeability coefficient values are in the range of 10–8–10–11 m/s, with the average value of 3.16×10–9 m/s. It can be concluded that this material generally meets the criteria of tightness for horizontal and often vertical flows. When compaction, increasing load or mixing with fly ash from hard coal combustion and clays, the achieved permeability coefficient often lowers its values. Based on the analysis, it can be assumed that hard coal sludge can be used to build mineral insulating barriers. At the end of 2016, 50 municipal landfills were open in the Opolskie, Śląskie and Małopolskie Provinces. Only 36 of them have obtained the status of a regional installation, close to 1/3 of the municipal landfill are within the Major Groundwater Basin (MGB) range. The remaining storage sites will be designated for closure. Assuming the necessity to close all currently active municipal waste landfills, the demand for hard coal sludge amounts to a total of 1,779,000 m3 which, given the assumptions, gives a mass of 2,704,080 Mg. The total amount of hard coal sludge production is very high in Poland. Only two basic mining groups annually produce a total of about 1,500,000 Mg of coal sludge. The construction of insulating layers in landfills of inert, hazardous and non-hazardous and inert wastes is an interesting solution. Such an application is prospective, but it will not solve the problem related to the production and management of this waste material as a whole. It is important to look for further solutions.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 105; 95-107
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Safety and effectiveness of carbon dioxide storage in water-bearing horizons of the Upper Silesian Coal Basin region
    Bezpieczeństwo i efektywność składowania dwutlenku węgla w poziomach wodonośnych rejonu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
    Autorzy:
    Solik-Heliasz, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216596.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    składowisko CO2
    strefa ochronna
    efektywność zatłaczania CO2
    szczelinowanie utworów
    utwory zbiornikowe
    składowiska w GZW
    CO2 storage sites
    protective zone
    CO2 injection effectiveness
    fracturing
    reservoir formation
    storage sites
    Upper Silesian Coal Basin
    Opis:
    The results of investigations in the field of CO2 storage in water-bearing horizons in the area of the Upper Silesian Coal Basin were presented. It has been stated that the CO2 injection process will appear in the area of the storage site and beyond its boundaries. The determination of protective zones for underground CO2 storage and other structural elements, e.g. big tectonic zones, was proposed. These zones will constitute a safety buffer between the underground storage site and utilitarian undertakings conducted in its neighbourhood. In the work the proposal of CO2 injection intensification through controlled fracturing of formations of the future storage site was presented. This action should increase the CO2 injection effectiveness, especially in rock series characterised by average values of reservoir parameters.
    Przedstawiono wyniki badań w zakresie składowania CO2 w poziomach wodonośnych na obszarze GZW. Stwierdzono, że proces iniekcji CO2 zaznaczy się w obszarze składowiska oraz poza jego granicami. Zaproponowano wyznaczanie stref ochronnych dla podziemnego składowania CO2 i innych elementów strukturalnych, np. dużych stref tektonicznych. Strefy te będą stanowiły bufor bezpieczeństwa między podziemnym składowiskiem i przedsięwzięciami utylitarnymi prowadzonymi w jego sąsiedztwie. W pracy przedstawiono propozycję intensyfikacji zatłaczania CO2 poprzez kontrolowane szczelinowanie utworów przyszłego składowiska. Zabieg powinien zwiększyć efektywność zatłaczania CO2 zwłaszcza w seriach skalnych cechujących się przeciętnymi wartościami parametrów zbiornikowych.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 3; 141-149
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies