Temat: składowanie - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Ekologiczna i geologiczna ocena obiektów możliwego składowania odpadów pogórniczych w kamieniołomie w Płazie
Ecological and geological assessment of possible disposal of mining waste in the Płaza quarry
Autorzy:: Potempa, M.
Shyrin, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394770.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: składowanie
monitoring środowiska
odpady wydobywcze
utylizacja odpadów
storage
environmental monitoring
mining waste
waste utilization
Opis:: Utylizacja odpadów wydobywczych jest jednym z ważniejszych problemów w Polsce i na Ukrainie. W artykule przedstawiono jeden z wariantów lokowania odpadów górniczych w wyrobisku kopalni wapieni w Płazie. W tym celu przeprowadzono analizę bazy zasobowej złoża oraz rozmieszczenia zasobów w ustalonych granicach. Złoże wapieni Płaza zlokalizowane jest w zachodniej części województwa małopolskiego, w całości na terenie gminy Chrzanów. Złoże budują węglanowe utwory triasu środkowego reprezentowane przez wapien - no-dolomitowe warstwy olkuskie, wapienno-margliste warstwy gogolińskie oraz podścielające je dolomityczne utwory retu. Największą wartość surowcową posiadały czyste wapienie ze spągowej części warstw olkuskich, obecnie niemal całkowicie wyeksploatowane. W artykule przedstawiono obecny stan zasobów przemysłowych oraz ich jakość (właściwości chemiczne i fizyczne), a także potencjalnych odbiorców surowca i możliwości przedłużenia żywotności pracy kopalni. Zgodnie z wynikami monitoringu środowiska przeprowadzono ocenę warunków gruntowych i hydrogeologicznych, której wyniki pozwoliły na zaproponowanie nowego wydajniejszego wykorzystania obszaru funkcjonującego kamieniołomu dla celu lokowania odpadów górniczych. W opracowaniu przedstawiono koncepcyjny schemat transportu odpadów, planowanego ich rozmieszczenia i zagęszczenia w wyrobisku odpadów wydobywczych pierwszej, drugiej i trzeciej grupy oraz następnie rekultywacji powierzchni terenu. Ze względu na brak analogii takiego rozwiązania, proponuje się traktowanie funkcjonującego wyrobiska jako jednolitego zintegrowanego systemu geomechanicznego, działającego w warunkach niepewności. W celu zbadania dynamiki rekonsolidacji odpadów, przewidziano środki techniczne służące do ciągłego monitorowania ich osiadania. Proponowane rozwiązania dotyczące synchronicznego składowania odpadów wydobywczych oraz jednoczesnej eksploatacji pozostałych zasobów złoża pozwolą wydłużyć żywotność pracy kopalni na następne 15–20 lat.
The utilization of mining waste is an important problem in Poland and Ukraine. The article presents one of the variants of waste mining in the quarry in Płaza. An analysis of the resource base of the deposit and their location at the area of Płaza deposit is carried out. The Płaza deposit is located in the western part of the Małopolskie province, in the entire Chrzanów commune. The Płaza deposit is constructed of Middle Triassic carbonates represented by the limestone-dolomite Olkusz Formation and the limestone-marlized Gogolin Formation. The deposit series lies on the dolomites of Röt age (Lower Triassic – Olenekian). The most valuable raw material was the pure limestone from the lower part of the Olkusz Formation, now almost completely exploited. The article presents the current state of mineable reserves of the deposit and their quality (chemical and physical characteristics). Moreover the article shows potential consumers of raw material and the possibility of extending the life of the mine work. According to the results of the environmental monitoring the ground and hydrogeological conditions were evaluated, the results of which allowed a more efficient use of the existing quarry area for mining waste disposal to be proposed. The paper presents a conceptual waste transport scheme, planned distribution and compaction of wastes belonging to the first, second and third group and then a surface reclamation. In view of the absence of similar decisions analogs, the consideration of the open-pit as a one solid geomechanical system functioning under the conditions of uncertainty is suggested. In order to examine the dynamics of the waste compaction process, some measures are foreseen to constantly observe their subsidence. The proposed measures for the synchronous disposal of mining waste in the worked-out area of the open-pit and the simultaneous mining operation in the quarry will allow the life cycle of the open-pit to be prolonged for 15–20 years.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 169-181
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: The possibilities of underground CO2 storage in the Zaosie Anticline
Możliwości wykorzystania antykliny Zaosia do podziemnego składowania CO2
Autorzy:: Marek, S.
Dziewińska, L.
Tarkowski, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/217054.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: składowanie CO2
struktura geologiczna
poziomy wodonośne
Polska
CO2 storage
geological structure
aquifer
Polska
Opis:: The Zaosie Anticline is located not far from Łódź and Bełchatów. It is one of the most interesting geological structures for underground CO2 storage in Poland and thus it requires a detailed study. The paper presents the geological characteristics of the Zaosie Anticline against the background of the geological structure of the region as well as the potential aquifers for CO2 storage, including their suitability for CO2 storage. The Zaosie Anticline was examined by seismic profiles and four deep boreholes. The following formations suitable for underground CO2 storage were analysed: Lower Jurassic Borucice and Komorowo formations and Lower Triassic Baltic Formation. The primary aquifer for CO2 storage in the Zaosie Anticline is the Baltic Formation of Scythian age. The secondary aquifer is the Upper Pliensbachian Komorowo Formation. The primary Lower Triassic aquifer was surveyed by three deep boreholes. Its volumetric storage capacity is approximately 340 million tons, and the TDS content in the formation water reaches 250g/dcm3. The aquifer is sealed directly by a thick series of clay-carbonate evaporite rocks and a thick packet of Middle and Upper Triassic and Jurassic deposits. Its disadvantage is a considerable depth to this level, which affects the petrophysical characteristics of reservoir rocks. The secondary aquifer, the Komorowo Formation, shows better petrophysical parameters of rocks in terms of CO2 storage, the depth to the aquifer is adequate, but its disadvantage is a low content of TDS in the formation water and the likelihood of contact with surface waters. The Borucice Formation aquifer is not recommended for CO2 storage because it occurs at a small depth and possibly contacts with meteoric waters. The Zaosie structure is of interest to the Bełchatów Power Station. Relatively near the structure (up to 50 km) are also the Dalkia Łódź ZEC SA plants, and the following plants are located a little further (up to 100 km): KCW Warta SA, Kozienice Power Plant SA, ZE PAK SA (Power Plant Group Company, Adamów), Vattenfall Heat Poland SA - (Siekierki and Żeran in Warsaw) and LaFarge Cement Poland SA (Małogoszcz).
Antyklina Zaosia znajduje się w bliskiej odległości od Łodzi i Bełchatowa i jest jedną z bardziej interesujących struktur geologicznych do składowania CO2 w Polsce, dlatego też dokonano szczegółowego jej opracowania. Przedstawiono charakterystykę geologiczną antykliny Zaosia na tle budowy geologicznej regionu, szczegółową budowę geologiczną, charakterystykę potencjalnych poziomów do składowania CO2 oraz przydatność rozważanych poziomów zbiornikowych do podziemnego składowania dwutlenku węgla. Antyklina Zaosia została rozpoznana profilami sejsmicznymi i czterema głębokimi otworami wiertniczymi. Do składowania CO2 przeanalizowano poziomy zbiornikowe: dolnojurajskie (formacja borucicka i formacja komorowska) oraz dolnotriasowy (formacja Bałtycka). Pierwszoplanowym poziomem zbiornikowym dla składowania CO2 w antyklinie Zaosia jest poziom formacji bałtyckiej scytyku, natomiast drugoplanowym poziomem zbiornikowym jest poziom formacji komorowskiej górnego pliensbachu. Pierwszoplanowy dolnotriasowy poziom zbiornikowy został rozpoznany trzema głębokimi otworami, jego wolumetryczna pojemność składowania wynosi około 340 mln ton, a mineralizacja wód złożowych osiąga 250 g/dcm3. Jest on uszczelniony bezpośrednio grubym kompleksem skał ilasto-wapnisto-ewaporytowych oraz miąższym pakietem skał triasu środkowego i górnego oraz jury. Jego mankamentem jest znaczna głębokość, co wpływa ujemnie na cechy petrofizyczne skał zbiornikowych. Drugoplanowy poziom zbiornikowy formacji komorowskiej posiada lepsze parametry petrofizyczne skał pod kątem składowania CO2, ma odpowiednią głębokość zalegania, a jego mankamentem jest mała mineralizacja wód złożowych i prawdopodobieństwo kontaktu z wodami powierzchniowymi. Poziom zbiornikowy formacji borucickiej nie jest rekomendowany do składowania CO2 z uwagi na jego małą głębokość i możliwy kontakt z wodami infiltracyjnymi. Struktura Zaosia stanowi przedmiot zainteresowania Elektrowni w Bełchatowie. W bliskiej odległości (do 50 km) od niej znajdują się zakłady Dalkia Łódź ZEC SA, a w nieco dalszej (do 100 km): KCW Warta SA, Elektrownia Kozienice SA, Zespół Elektrowni PAK SA (Adamów), Vattenfall Heat Poland SA - (Siekierki i Żerań w Warszawie), LaFarge Cement Poland SA (Małogoszcz).
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 4; 89-107
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Wstępna geologiczna analiza struktur do składowania CO2 w rejonie Bełchatowa
Preliminary geological analysis of structures to store CO2 within the Bełchatów area
Autorzy:: Tarkowski, R.
Marek, S.
Uliasz-Misiak, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/217004.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: składowanie CO2
struktura geologiczna
poziomy wodonośne
Polska
CO2 storage
geological structure
aquifer
Polska
Opis:: Przedstawiono wyniki wstępnej analizy geologicznej struktur w mezozoicznych solankowych poziomach (dolnej kredy, dolnej jury oraz dolnego i górnego triasu) Niżu Polskiego do składowania CO2 w rejonie Bełchatowa. Na podstawie kryteriów przedstawionych w "Best pratice for the storage of CO2 in saline aquifers" z modyfikacjami autorów wskazano 6 struktur w 5 lokalizacjach (antyklina Jeżowa, rów Kliczkowa, antyklina Lutomierska, antyklina Tuszyna i antyklina Zaosia). Przedmiotem analizy była: pojemność składowania CO2, głębokość poziomu zbiornikowego, jego miąższość efektywna, porowatość, przepuszczalność, mineralizacja, obecność uskoków oraz miąższość skał nadkładu. Przyjęto, że odległość struktury geologicznej od elektrowni w Bełchatowie nie przekroczy 80 km, a minimalną pojemność struktury założono na poziomie 60 Mt. Obliczeń pojemności wolumetrycznej struktur dokonano w ujednoliconej metodyce przyjętej w projekcie EU GeoCapacity. Wytypowane i wstępnie scharakteryzowane struktury spełniają w różnym stopniu kryteria miejsc składowania dwutlenku węgla. Mogą one stanowić podstawę wyboru najlepszych i najodpowiedniejszych z nich dla szczegółowego rozpoznania możliwości geologicznego składowania dwutlenku węgla dla elektrowni Bełchatów.
Results of a preliminary geological analysis on CO2 storage suitability of geological structures of Mesozoic brine aquifers [Lower Cretaceous, Lower Jurassic, Lower and Upper Triassic] of the Polish Lowlands at the Bełchatów area were presented. According to criteria given in the "Best practice for the storage of CO2 in saline aquifers", with some authors' alterations, six structures in five locations were defined [the Jeżów anticline, the Kliczków trough, the Lutomierska anticline, the Tuszyn anticline, the Zaosie anticline]. Analysis covered: CO2 storage capacity, reservoir depth, its effective thickness, porosity, permeability, mineralization, fault occurrence, overburden thickness. It was assumed that the distance between geological structure and the Bełchatów Power Plant is less or equal to 80 km, while the minimum structure's capacity was assumed at 60 Mt. Calculations of volumetric capacity of structures were performed according to the unified methodology accepted at the GeoCapacity EU Project. Selected and preliminarily defined structures meet to a certain degree criteria of carbon dioxide storage locations. They might form base to select the best and the most suitable of them to recognize in detail geological carbon dioxide storage possibilities for the Bełchatów power plant.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 2; 37-45
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Koszty geologicznego składowania CO2
Costs of CO2 geological storage and an exemplary analysis for a given emitter
Autorzy:: Uliasz-Misiak, B.
Tarkowski, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394602.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: składowanie CO2
wychwytywanie
koszty
projekt EU GeoCapacity
CO2 storage
capture
costs
EU GeoCapacity project
Opis:: Koszty geologicznego składowania CO2 obejmują trzy kluczowe elementy tej technologii: wychwytywanie (w tym sprężanie gazu), transport oraz składowanie. Uzależnione są od licznych czynników: ilości składowanego gazu, technologii wychwytywania, odległości źródła emisji od miejsca składowania, lokalizacji miejsca składowania, kosztów instalacji zatłaczania, charakterystyki zbiornika, zagospodarowania terenu i innych. Spośród trzech etapów wychwytywania, transportu i składowania, pierwszy z nich jest najbardziej kapitałochłonny. Wysokie koszty wychwytywania CO2 są dziś główną przeszkodą wprowadzenia geologicznego składowania dwutlenku węgla. Na podstawie literatury przedstawiono koszty wszystkich trzech etapów geologicznego składowania dwutlenku węgla. Scharakteryzowano koszty wychwytywania CO2 dla elektrowni i procesów przemysłowych, koszty sprężania i transportu, rurociągami i drogą morską, koszty składowania geologicznego oraz koszty całego systemu CCS (Carbon Dioxide and Storage). Podkreślono, że komercyjne działania związane z każdym z zasadniczych elementów CCS dostarczają podstaw dla oszacowania kosztów bieżących, jednak wielkość tych kosztów w przyszłości jest trudno przewidywalna. W ramach projektu EU GeoCapacity sporządzono model ekonomiczny dla przypadku składowania CO2 w strukturze Dzierżanowa z jednej z elektrociepłowni zlokalizowanej na terenie Warszawy. Rozważano jedno źródło emisji i jedno miejsce składowania dwutlenku węgla. Przy założeniu zatłaczania CO2 do struktury Dzierżanowa dwoma otworami z wydatkiem 1 Mt CO2/rok przez czas życia systemu sekwestracyjnego (30 lat) zostanie zatłoczone 51,98 Mt gazu. Antyklina zostanie wypełniona w 19,99% dwutlenkiem węgla. Największe oszacowane koszty związane są z wychwytywaniem dwutlenku węgla - 675 mln Euro, niższe ze sprężaniem - 61,27 mln Euro, ze składowaniem - 7,87 mln Euro, a najniższe z transportem - 2,24 mln Euro.
CO2 geological storage costs cover three key constituents of CCS technology: gas capture (and compression), transportation and storage. The costs depend on different factors as: gas amount, applied capture technology, distance between emission source and storage site, location of the storage site, injection installation costs, reservoir characteristics, land development plan and many others. Amongst the three stages: capture, transportation and storage, the first one is the most capital-intensive. Carbon dioxide capturing high costs hinder the most introducing geological storage of carbon dioxide. Basing on literature knowledge there were presented costs of all three stages of geological carbon dioxide storage. There were characterized costs of CO2 capture for power plants and other industrial processes, costs of compression and transportation, by pipelines and gas carriers, costs of geological storage and total costs of a CCS (Carbon Dioxide and Storage) system. It was stressed that commercial activities involving every principle CCS constituent bring base to estimate present costs, however forecasting on costs in future is mercurial. Within frames of the EU GeoCapacity Project there was elaborated an economic model of CO2 storage process within the Dzierżanowo structure for a combined heat and power plant of the Warsaw area. A single emission source was considered, as well as a single carbon dioxide storage location. Allowing CO2 injecting into the Dzierżanowo structure through two wells of productivity estimated at 1 Mt CO2 per year, for all the sequestration installation lifetime (30 years) 51.98 Mt of CO2 would be injected. The anticline would be filled with carbon dioxide in 19.99%. Top estimated costs involve carbon dioxide capturing 675 mln Euro, compression involves less 61.27 mln Euro, storage involves less 7.87 mln Euro, transportation involves the least 2.24mln Euro.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 75; 21-34
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Charakterystyka geologiczna antykliny Kamionek (niecka płocka) -potencjalne składowisko CO2
The geological characteristics of the Kamionki Anticline (Płock Trough) - a potential CO2 storage site
Autorzy:: Marek, S.
Dziewińska, L.
Tarkowski, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216517.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: struktura geologiczna
składowanie CO2
struktura Kamionki
poziomy wodonośne
CO2 storage
geological structure
Kamionki structure
aquifer
Opis:: Przedstawiono położenie, budowę geologiczną i charakterystykę struktury Kamionek pod kątem podziemnego składowania dwutlenku węgla. Leży ona na terenie niecki płockiej, w SW części bloku Płońska i jest ona przykładem rowu synsedymentacyjnego o założeniach wczesno- i środkowojurajskich. Została rozpoznana półszczegółowym zdjęciem sejsmiki refleksyjnej oraz trzema głębokimi otworami wiertniczymi (Kamionki 1, Kamionki 2 i Kamionki IG-3). Przyjmując umownie zarys antykliny wyznaczony izohipsą stropu jury dolnej, jej długość wynosi około 15 km, szerokość około 5 km i powierzchnia około 75 km2. Dane geologiczne, sejsmiczne i złożowe pozwalają stwierdzić, że struktura ta dobrze spełnia warunki stawiane miejscom podziemnego składowania dwutlenku węgla. Pierwszoplanowym poziomem zbiornikowym dla podziemnego składowania CO2 są utwory formacji mogileńskiej barremu-albu środkowego, o śmiąższości średnio 170 metrów, średnim udziale piaskowców 85%, porowatości około 20%, przepuszczalności powyżej 100 mD sięgającej do 2000 mD. Serię uszczelniającą stanowią margle, wapienie, opoki i kreda pisząca kredy górnej o miąższości około 1000 metrów. Drugoplanowym poziomem zbiornikowym są osady formacji borucickiej toarsu górnego. Struktura Kamionek jest jedną z dziewięciu struktur wytypowanych w utworach mezozoiku niecki płockiej do podziemnego składowania dwutlenku węgla. Znajduje się w niewielkiej odległości od dużego emitenta CO2 - PKN ORLEN SA (Płock), natomiast w odległości od 50-100 km znajdują się kolejni duzi emitenci (Vettenfall Heat Poland SA - Żerań, Soda Polska Ciech Sp. z o.o. - Janikowo i Inowrocław oraz Dalkia Łódź ZEC SA) mogący być zainteresowani geologicznym unieszkodliwianiem dwutlenku węgla.
The location, geological structure and characteristics of the Kamionki Anticline is presented in terms of possibility of underground CO2 storage. It is situated in the Płock Trough, in the SW part of the Płońsk Block, and represents a synsedimentary graben originated in the Early and Middle Jurassic. It has been explored by a semi-detailed reflection seismic survey and three deep boreholes (Kamionki 1, Kamionki 2 and Kamionki IG-3). Assuming that the anticline is conventionally outlined by a contour line of the top of the Lower Jurassic, its length is about 15 km, width is about 5 km and the area reaches approximately 75 km2. Geological, seismic and reservoir property data allow concluding that this structure is suitable for underground carbon dioxide storage. The primary reservoir level for underground CO2 storage is represented by Barremianmiddle Albian deposits of the Mogilno Formation with an average thickness of 170 metres, containing on the average 85% of sandstones, and showing porosity of about 20% and permeability above 100 mD up to 2000 mD. The sealing series is composed of Upper Cretaceous marls, limestones and chalk reaching the thickness of about 1000 metres. The secondary reservoir level is represented by upper Toarcian deposits of the Borucice Formation.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 2; 17-31
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Impact of landfilling of red mud waste on local environment – the case of Górka
Wpływ składowania odpadów typu red mud na środowisko lokalne na przykładzie „Górki
Autorzy:: Pietrzyk-Sokulska, E.
Kulczycka, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216903.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: environmental hazards
industrial waste
red mud
alkaline leachate
landfilling
postindustry area
zagrożenia środowiskowe
odpady przemysłowe
odcieki zasadowe
składowanie
obszary poprzemysłowe
Opis:: Despite stricter environmental regulations, degraded post-industrial areas continue to exist in Europe which pose a serious threat to the environment and health. An example of these high-risk areas are red mud dumps which are highly alkaline and often contain toxic elements. Worldwide approximately 2.7 billion tons of red mud have been stored. The present article describes the issues that have arisen in the case of an abandoned red mud dump located in Trzebinia (southern Poland). Identifying the changes taking place in the dump last years and the resulting effects on the environment made it possible to determine what action can be taken to minimize risks to the environment. During the 30-year existence of the excavation, studies on the infiltration of the dump by rainwater and groundwater were carried. In this period of time the infiltration resulted in the formation of a deep reservoir of highly alkaline leachate (pH > 13), whichmay have a negative impact on the water and soil environment. In 2000, the raising the level of leachate in the tank threatened to spill out into thesurrounding area and pose a risk for human health. The response to this threat – the pumping of excess of leachate, prevented an environmental catastrophe. Due to the fact that the chemical composition of the red mud waste could pose a potential threat to the environment due to leaching toxic substances from the waste, which may contribute to the contamination of the soil and water around the reservoir, analysis leachates in Górka reservoir, soil around Górka reservoir, water and sludge bottom in Balaton lake (located near landfill) were presented. Red mud remains a problem which can only be solved if the waste pile undergoes proper treatment. It could take place in the 2015 thanks to reclamation efforts part-financed by national and EU funding.
Pomimo zaostrzenia wymagań środowiskowych, na terenie Europy nadal występują zdegradowane obszary przemysłowe, które stanowią poważane zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzi. Jednym z nich są składowiska odpadów typu red mud o silnie alkalicznym odczynie, często zawierające toksyczne związki. Na całym świecie jest zmagazynowanych około 2,7 mld Mg odpadów typu red mud. W artykule przedstawiono problemy związane ze składowiskiem odpadów tego typu, zlokalizowanym w opuszczonym kamieniołomie pomarglowym w Trzebini (Polska południowa). Identyfikacja zachodzących w nim zmian w ostatnich latach oraz związanego z nimi wpływu na środowisko pozwoliła wskazać sposób postępowania minimalizujący istniejące zagrożenia. Przeprowadzone w trakcie 30-letniego istnienia wyrobiska badania wskazują, iż zachodząca w tym czasie infiltracja zgromadzonych na zwałowisku odpadów przez wody deszczowe i podziemne była powodem powstania głębokiego zbiornika silnie alkalicznych odcieków (pH >13), które mogą negatywnie oddziaływać na środowisko wodno-glebowe. W 2000 r. podniesienie poziomu odcieków w zbiorniku do krawędzi wyrobiska zagroziło ich przelaniem na otaczający teren, stwarzając zagrożenie dla zdrowia ludzi. Działania zaradcze, w postaci odpompowywania nadmiaru odcieków, zapobiegły czasowo ekologicznej katastrofie. Ze względu na to, że skład chemiczny odpadów red mud może stwarzać potencjalne zagrożenie dla środowiska ze względu na wypłukiwanie z nich substancji toksycznych, które mogą przyczynić się do skażenia gleby i wody wokół zbiornika, szczegółowe analizy odcieków ze zbiornika Górka, gleby wokół zbiornika Górka, wody i osadów dennych w jeziorze Balaton (znajdującego się w pobliżu składowiska) zostały przeanalizowane. Składowany odpad przestanie stanowić zagrożenie dopiero dzięki całkowitej utylizacji. Może to nastąpić w roku 2015 dzięki realizacji kompleksowych prac rekultywacyjnych dofinansowanych z funduszy rządowych i UE.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 2; 137-156
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Use of underground space for the storage of selected gases (CH4, H2, and CO2) – possible conflicts of interest
Wykorzystanie podziemnej przestrzeni dla magazynowania wybranych gazów (CH4, H2 i CO2) – możliwe konflikty interesów
Autorzy:: Tarkowski, Radosław
Uliasz-Misiak, Barbara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1849610.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: underground gas storage
methane
hydrogen
carbon dioxide
conflict of interest
dwutlenek węgla
metan
wodór
konflikt interesów
składowanie podziemne
magazynowanie podziemne
Opis:: The rational management of underground space, especially when used for various purposes, requires a comprehensive approach to the subject. The possibility of using the same geological structures (aquifers, hydrocarbon reservoirs, and salt caverns) for the storage of CH4, H2 and CO2 may result in conflicts of interest, especially in Poland. These conflicts are related to the use of the rock mass, spatial planning, nature protection, and social acceptance. The experience in the field of natural gas storage can be transferred to other gases. The geological and reservoir conditions are crucial when selecting geological structures for gas storage, as storage safety and the absence of undesirable geochemical and microbiological interactions with reservoir fluids and the rock matrix are essential. Economic aspects, which are associated with the storage efficiency, should also be taken into account. The lack of regulations setting priorities of rock mass development may result in the use of the same geological structures for the storage of various gases. The introduction of appropriate provisions to the legal regulations concerning spatial development will facilitate the process of granting licenses for underground gas storage. The provisions on area based nature protection should take other methods of developing the rock mass than the exploitation of deposits into account. Failure to do so may hinder the establishment of underground storage facilities in protected areas. Knowledge of the technology and ensuring the safety of underground gas storage should translate into growing social acceptance for CO2 and H2 storage.
Zarządzanie podziemną przestrzenią, szczególnie gdy można ją wykorzystać w różnych celach, wymaga kompleksowego podejścia do problemu. Możliwość wykorzystania tych samych struktur geologicznych (poziomów wodonośnych, złóż węglowodorów oraz kawern solnych) do magazynowania CH4, H2 i CO2 może skutkować konfliktami interesów szczególnie w warunkach polskich. Konflikty te są związane z wykorzystaniem górotworu, planowaniem przestrzennym, ochroną przyrody, społeczną akceptacją. Doświadczenia w magazynowaniu gazu ziemnego można przenieść na magazynowanie pozostałych gazów. Przy wyborze struktur geologicznych na magazyny gazów, uwarunkowania geologiczno-złożowe będą w największym stopniu wpływać na ich magazynowanie. Bezpieczeństwo magazynowania oraz brak niepożądanych oddziaływań geochemicznych i mikrobiologicznych z płynami złożowymi i matrycą skalną będą istotnymi czynnikami. Należy także uwzględniać aspekty ekonomiczne i związaną z tym efektywność magazynowania. Wskazano, że brak regulacji prawnych ustalających priorytety w sposobie zagospodarowania górotworu będzie skutkował konkurencją w wykorzystaniu tych samych struktur geologicznych na magazyny różnych gazów. Wprowadzenie do uregulowań prawnych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu odpowiednich zapisów ułatwi wydawanie koncesji na podziemne magazynowanie gazów. Nieuwzględnienie w przepisach dotyczących obszarowych form ochrony przyrody innych sposobów zagospodarowania górotworu niż eksploatacja złóż może przeszkodzić w zakładaniu podziemnych magazynów w obszarach chronionych. Znajomość technologii i zapewnienie bezpieczeństwa podziemnego magazynowania gazów powinny się w praktyce przekładać na coraz większą społeczną akceptację dla magazynowania CO2 oraz H2.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2021, 37, 1; 141-160
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Use of underground space for the storage of selected gases (CH4, H2, and CO2) – possible conflicts of interest
Wykorzystanie podziemnej przestrzeni dla magazynowania wybranych gazów (CH4, H2 i CO2) – możliwe konflikty interesów
Autorzy:: Tarkowski, Radosław
Uliasz-Misiak, Barbara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1849619.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: underground gas storage
methane
hydrogen
carbon dioxide
conflict of interest
dwutlenek węgla
metan
wodór
konflikt interesów
składowanie podziemne
magazynowanie podziemne
Opis:: The rational management of underground space, especially when used for various purposes, requires a comprehensive approach to the subject. The possibility of using the same geological structures (aquifers, hydrocarbon reservoirs, and salt caverns) for the storage of CH4, H2 and CO2 may result in conflicts of interest, especially in Poland. These conflicts are related to the use of the rock mass, spatial planning, nature protection, and social acceptance. The experience in the field of natural gas storage can be transferred to other gases. The geological and reservoir conditions are crucial when selecting geological structures for gas storage, as storage safety and the absence of undesirable geochemical and microbiological interactions with reservoir fluids and the rock matrix are essential. Economic aspects, which are associated with the storage efficiency, should also be taken into account. The lack of regulations setting priorities of rock mass development may result in the use of the same geological structures for the storage of various gases. The introduction of appropriate provisions to the legal regulations concerning spatial development will facilitate the process of granting licenses for underground gas storage. The provisions on area based nature protection should take other methods of developing the rock mass than the exploitation of deposits into account. Failure to do so may hinder the establishment of underground storage facilities in protected areas. Knowledge of the technology and ensuring the safety of underground gas storage should translate into growing social acceptance for CO2 and H2 storage.
Zarządzanie podziemną przestrzenią, szczególnie gdy można ją wykorzystać w różnych celach, wymaga kompleksowego podejścia do problemu. Możliwość wykorzystania tych samych struktur geologicznych (poziomów wodonośnych, złóż węglowodorów oraz kawern solnych) do magazynowania CH4, H2 i CO2 może skutkować konfliktami interesów szczególnie w warunkach polskich. Konflikty te są związane z wykorzystaniem górotworu, planowaniem przestrzennym, ochroną przyrody, społeczną akceptacją. Doświadczenia w magazynowaniu gazu ziemnego można przenieść na magazynowanie pozostałych gazów. Przy wyborze struktur geologicznych na magazyny gazów, uwarunkowania geologiczno-złożowe będą w największym stopniu wpływać na ich magazynowanie. Bezpieczeństwo magazynowania oraz brak niepożądanych oddziaływań geochemicznych i mikrobiologicznych z płynami złożowymi i matrycą skalną będą istotnymi czynnikami. Należy także uwzględniać aspekty ekonomiczne i związaną z tym efektywność magazynowania. Wskazano, że brak regulacji prawnych ustalających priorytety w sposobie zagospodarowania górotworu będzie skutkował konkurencją w wykorzystaniu tych samych struktur geologicznych na magazyny różnych gazów. Wprowadzenie do uregulowań prawnych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu odpowiednich zapisów ułatwi wydawanie koncesji na podziemne magazynowanie gazów. Nieuwzględnienie w przepisach dotyczących obszarowych form ochrony przyrody innych sposobów zagospodarowania górotworu niż eksploatacja złóż może przeszkodzić w zakładaniu podziemnych magazynów w obszarach chronionych. Znajomość technologii i zapewnienie bezpieczeństwa podziemnego magazynowania gazów powinny się w praktyce przekładać na coraz większą społeczną akceptację dla magazynowania CO2 oraz H2.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2021, 37, 1; 141-160
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Budowa geologiczna struktury Choszczna (niecka szczecińska) w świetle interpretacji sekcji efektywnych współczynników odbicia dla potrzeb podziemnego składowania CO2
Geological structure of the Choszczno Anticline (Szczecin Trough) in the light of interpretation of the sections of effective reflection coefficients for underground CO2 storage
Autorzy:: Dziewińska, L.
Tarkowski, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/215979.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: niecka szczecińska
budowa geologiczna
składowanie CO2
nieciągłość tektoniczna
współczynnik odbicia
Szczecin Through
geological structure
CO2 storage
tectonic discontinuities
reflection coefficient
Opis:: Celem badań było dokładniejsze rozpoznanie budowy geologicznej struktury Choszczna pod kątem potencjalnego składowania CO2. W artykule przedstawiono interpretację materiałów sejsmicznych dla jednego wybranego profilu sejsmicznego przetworzonego do postaci sekcji współczynników odbicia, charakteryzujących się zwiększoną rozdzielczością zapisu w stosunku do obrazu falowego. Szczególną uwagę zwrócono na kompleksy geologiczne związane ze skałami zbiornikowymi jury, w których w antyklinalnej strukturze występują poziomy zbiornikowe do składowania dwutlenku węgla. Przeprowadzona korelacja wydzielonych warstw odzwierciedla budowę litologiczno-strukturalną ośrodka skalnego. Pozwala na określenie miąższości wyznaczonych serii oraz zmian w ich obrębie oraz zezwala powiązać poszczególne warstwy z wydzieleniami litologicznymi na podstawie danych geologicznych. Rozpoznanie dotyczy całego kompleksu cechsztyńsko-mezozoicznego struktury Choszczna ze szczególnym zwróceniem uwagi na serie, w których występują potencjalne poziomy zbiornikowe do składowania CO2. Wykonana interpretacja istotnie wzbogaciła zakres informacji przedstawianych w standardowych dokumentacjach sejsmicznych. Oceniając przydatność wyznaczonych poziomów zbiornikowych do składowania CO2 należy zwrócić uwagę na zaburzenia tektoniczne występujące w obrębie formacji komorowskiej, szczególnie w szczytowej części struktury Choszczna. Warstwa piaskowca trzcinowego pod tym względem jest bardziej ciągła. W świetle uzyskanych wyników wydaje się celowe szersze zastosowanie, także dla innych struktur, procesu przetwarzania materiałów sejsmicznych w postać efektywnych współczynników odbicia z zadaniem rozpoznania budowy geologicznej.
The aim of this study was to identify thoroughly the geological structure of the Choszczno Anticline for potential CO2 storage. The paper presents the interpretation of seismic materials for a selected seismic profile reprocessed into a section of reflection coefficients characterized by increased recording resolution as compared to the wave image. Particular attention was paid to the geological complexes associated with the Jurassic reservoir formations suitable for carbon dioxide storage within the anticline. The correlation of the identified layers reflects the lithology and structure of the rock series. It allows determination of the thicknesses of the series and changes within them, and enables linking the individual layers with the lithologic units, based on geological data. The study refers to the whole Zechstein-Mesozoic succession of the Choszczno Anticline, with special emphasis on these series, in which there are potential reservoir formations for CO2 storage. The interpretation has significantly expanded the amount of data provided in standard seismic documentations. While assessing the suitability of the formations for CO2 storage, special attention should be paid to the tectonic disturbances within the Komorowo Formation, especially in the top part of the Choszczno structure. The Reed Sandstone bed is more continuous in this respect. The obtained results seem to suggest wider application of reprocessing of seismic materials into effective reflection coefficients to study the geological structure, also for other structures.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2012, 28, 1; 173-184
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Energetyka wodorowa – podstawowe problemy
Hydrogen energy – main problems
Autorzy:: Chmielniak, T.
Lepszy, S.
Mońka, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/282658.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: wodór
produkcja wodoru z wykorzystaniem OZE
składowanie wodoru
transport
energetyczna technologia wodorowa
hydrogen
hydrogen production using RES
hydrogen storage
hydrogen energy technology
Opis:: W ostatnich latach w wielu ośrodkach badawczych skupia uwagę na zagadnieniach energetyki wodorowej. Mimo, że nie wszystkie opinie dotyczące jej potencjału techniczno-ekonomicznego są pozytywne, to wiele przygotowanych prognoz i analiz scenariuszowych pokazuje jej perspektywiczne znaczenie w wielu obszarach gospodarki. Rozwój technologii wodorowej wiąże się z przeprowadzaniem badań i analiz, obejmujących różne obszary technologiczne, w tym wytwarzanie, transport wodoru, jego magazynowanie i zastosowanie w energetyce oraz do napędu środków transportu. Wybór odpowiedniej strategii jest kluczowy dla dalszego spostrzegania szans na rozwój technologii wodorowych. W artykule przedstawiono przegląd zasadniczych problemów dotyczących produkcji wodoru, następnie wskazano na zagadnienia jego transportu i magazynowania. W ostatniej części przedyskutowano zastosowania wodoru w energetyce stacjonarnej i w transporcie samochodowym. Uwagę skupiono na badaniach koniecznych do podjęcia w najbliższej przyszłości. Przedstawiono krótką informację o stanie badań w Polsce.
In recent years, many research centers have focused on hydrogen energy. Although not all opinions on its technical and economic potential are positive, many prepared forecasts and scenario show its perspective in many areas of the economy. The development of hydrogen technology involves research and analysis covering various technological areas, including hydrogen generation, transportation, storage and use in power and transport. Choosing the right strategy is key to further perceiving the opportunities for hydrogen technology. The paper presents an overview of the main problems of hydrogen production, and then addresses the issues of transport and storage. Lastly, the use of hydrogen in stationary power and in car transport was discussed. Attention was paid to research needed to be undertaken in the near future. Brief information about the state of research in Poland is presented.
Źródło:: Polityka Energetyczna; 2017, 20, 3; 55-65
1429-6675
Pojawia się w:: Polityka Energetyczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Possibilities of underground CO₂ storage in the Upper Silesian region
Możliwości podziemnego składowania CO2 w regionie górnośląskim
Autorzy:: Solik-Heliasz, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216228.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: składowanie CO2
GZW
zatłaczanie CO2
pokład węgla
CCS
CO2 storage
Upper Silesian Coal Basin
CO2 injection
coal seams
Opis:: The results of investigations hitherto performed indicate that in the Upper Silesian region exists the possibility of carbon dioxide storage in geological structures. However, taking into account the considerable urbanisation degree, for storage are suitable water-bearing horizons and hard coal seams located on the outskirts of the agglomeration, whereas because of safety reasons areas intensively industrialised are not suitable (towns, large industrial objects). The best conditions for CO2 injection were ascertained in the horizon of Dębowiec layers in the Skoczów-Zebrzydowice area. The determined storage site has a sufficient capacity for the needs of a local CO2 emitter. The storage possibility concerns also mine workings of selected abandoned hard coal mines. The results of initial investigations have pointed out that the creation in the workings of low-pressure reservoirs (with pressure up to 0.6 MPa) or high-pressure reservoirs in selected, isolated workings (for pressure exceeding 1 MPa) can be considered. However, their storage capacity will be lower than in the water-bearing layers. Potential storage possibilities are connected also with hard coal seams - particularly seams occurring at great depth, in areas considerably tectonically affected and flooded, beyond the range of operating mines. However, it should be taken into consideration that possible CO2 injection will cause that coal resources in the CO2 storage area never could be extracted using mining methods or be subject to gasification and that other type of economic activity could be conducted only at a considerable distance, beyond the range of their mutual influence.
Wyniki dotychczasowych badań wskazują, że w regionie górnośląskim istnieje możliwość składowania dwutlenku węgla w strukturach geologicznych. Jednak ze względu na znaczny stopień zurbanizowania do składowania nadają się poziomy wodonośne i pokłady węgla kamiennego zlokalizowane na obrzeżu aglomeracji, natomiast nie kwalifikują się ze względów bezpieczeństwa obszary silnie zindustrializowane (miast, dużych obiektów przemysłowych i innych). Najlepsze warunki do zatłaczana CO2 stwierdzono w poziomie warstw dębowieckich w rejonie Skoczów-Zebrzydowice. Wyznaczone składowisko ma pojemność wystarczającą na potrzeby lokalnego emitenta CO2. Możliwość składowania dotyczy również wyrobisk górniczych wybranych zlikwidowanych kopalń węgla kamiennego. Wyniki wstępnych badań wykazały, że można rozważać utworzenie w nich zbiorników niskociśnieniowych (o ciśnieniu do 0,6 MPa) lub w wybranych, izolowanych wyrobiskach, zbiorników wysokociśnieniowych (na ciśnienie powyżej 1 MPa). Ich pojemność składowania będzie jednak mniejsza, niż w warstwach wodonośnych. Potencjalnie możliwości składowania są związane również z pokładami węgla kamiennego - zwłaszcza zalegającymi na dużej głębokości, w obszarach znacznie zaangażowanych tektonicznie i zawodnionych, poza zasięgiem czynnego górnictwa. Należy jednak mieć na uwadze, że ewentualne zatłaczanie CO2 spowoduje, iż zasoby węgla w rejonie składowiska CO2 nigdy nie będą mogły być eksploatowane metodami górniczymi lub poddane zgazowaniu, oraz że będzie można prowadzić innego typu działalność gospodarczą tylko w znacznej odległości, poza zasięgiem ich wzajemnego oddziaływania.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 3; 53-65
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Antykliny Dzierżanowa i Wyszogrodu (niecka płocka) jako potencjalne składowiska CO2
The Dzierżanowo and Wyszogród anticlines (płock trough) as potential CO2 storage sites
Autorzy:: Marek, S.
Dziewińska, L.
Tarkowski, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216600.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: składowanie CO2
struktura geologiczna
poziomy wodonośne
Polska
antyklina Dzierżanowa
antyklina Wyszogrodu
CO2 storage
geological structure
aquifer
Polska
Dzierżanowo Anticline
Wyszogród Anticline
Opis:: Przedstawiono położenie, budowę geologiczną i charakterystykę struktury Dzierżanowa i Wyszogrodu pod kątem podziemnego składowania dwutlenku węgla. Antykliny Dzierżanowa i Wyszogrodu są dwiema z dziewięciu struktur wytypowanych wstępnie do podziemnego składowania dwutlenku węgla w utworach mezozoiku niecki płockiej. Rozpoznano je profilami sejsmicznymi i głębokimi otworami wiertniczymi, przy czym rozpoznanie antykliny Dzierżanowa jest lepsze (5 otworów) niż antykliny Wyszogrodu (1 otwór). Dla opisywanych struktur do składowania CO2 zaproponowano dolnokredowy i dolnojurajski poziom zbiornikowy. Mają one zbliżone parametry poziomów zbiornikowych dolnokredowego i dolnojurajskiego: średnia miąższość (odpowiednio 144 m i 161 m) oraz (140 m i 112 m), głębokość zalegania (200-300 m, mniejsza w przypadku antykliny Dzierżanowa), wysoką porowatość i przepuszczalność skał zbiornikowych (kilkaset mD i więcej), dużą pojemność składowania CO2 (znacznie większą w przypadku antykliny Wyszogrodu), dużą miąższość skał uszczelniającego nadkładu. W obu przypadkach serie uszczelniające wymagają dalszego, szczegółowego rozpoznania pod kątem szczelności. W obrębie skał zbiornikowych i uszczelniającego nadkładu nie stwierdzono uskoków (antyklina Wyszogrodu) lub występują one w głębszych partiach kompleksu cechsztyńsko-mezozoicznego po najniższą dolną kredę (antyklina Dzierżanowa). Ze względu na stopień rozpoznania oraz mniejszą głębokość zalegania skał poziomów zbiornikowych, przy podobnych właściwościach zbiornikowych skał i uszczelniającego nadkładu, struktura Dzierżanowa wydaje się korzystniejsza do podziemnego składowania dwutlenku węgla. Struktury Dzierżanowa i Wyszogrodu mogą stanowić przedmiot zainteresowania kilku dużych emitentów CO2 tego regionu: Vettenfall Heat Poland SA - (Siekierki i Żerań w Warszawie) oraz Dalkia Łódź ZEC SA znajdujących się w odległości do 100 kilometrów.
The paper presents the location, geological structure and characteristics of the Wyszogród and Dzierżanowo anticlines in terms of potential underground storage of carbon dioxide. The Dzierżanowo and Wyszogród anticlines are two of the nine pre-selected structures for underground storage of carbon dioxide in Mesozoic deposits of the Płock Trough. They were detected by seismic profiles and deep boreholes. The Dzierżanowo Anticline is explored in more detail (five boreholes) than the Wyszogród Anticline (one borehole). Lower Cretaceous and Lower Jurassic aquifers have been proposed for CO2 storage in these areas. They have similar parameters: average thickness (144 mand 161 m; 140 mand 112 m, respectively), depth to the aquifer (200-300 m, lower for the Dzierżanowo Anticline), high porosity and permeability of reservoir rocks (several hundred mD and more), high capacity storage of CO2 (much higher for the Wyszogród Anticline) and large thickness of the overburden seal. In both cases, the sealing series require further, detailed investigation of their sealing properties. No faults are observed within the reservoir rocks and overburden seal in the Wyszogród Anticline. They occur in the deeper parts of the Zechstein-Mesozoic succession up to the Lower Cretaceous in the Dzierżanowo Anticline. Due to its degree of exploration and the depth to the aquifer, and similar properties of the reservoir rocks and the sealing caprock, the Dzierżanowo structure seems more favourable for the underground storage of carbon dioxide. The Wyszogród and Dzierżanowo structures may be of interest to several large CO2 emitters in the region: Vettenfall Heat Poland SA - (Siekierki and Żerań, Warsaw) and the Dalkia Łódź ZEC SA, located at a distance of up to 100 kilometres.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 3; 151-175
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: CO₂ storage capacity of a deep aquifer depending on the injection well location and cap rock capillary pressure
Pojemność składowania CO2 w głębokich poziomach wodonośnych w zależności od lokalizacji otworu zatłaczającego oraz ciśnienia kapilarnego nieprzepuszczalnego nadkładu
Autorzy:: Luboń, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216776.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: CO2 storage
saline aquifer
CO2 capacity
CO2 storage safety
składowanie CO2
poziom wodonośny
pojemność CO2
bezpieczeństwo składowania CO2
Opis:: Using the Konary anticlinal structure in central Poland as an example, a geological model has been built of the Lower Jurassic reservoir horizon, and CO₂ injection was simulated using 50 various locations of the injection well. The carbon dioxide storage dynamic capacity of the structure has been determined for the well locations considered and maps of CO₂ storage capacity were drawn, accounting and not accounting for cap rock capillary pressure. Though crucial for preserving the tightness of cap rocks, capillary pressure is not always taken into account in CO₂ injection modeling. It is an important factor in shaping the dynamic capacity and safety of carbon dioxide underground storage. When its acceptable value is exceeded, water is expelled from capillary pores of the caprock, making it permeable for gas and thus may resulting in gas leakage. Additional simulations have been performed to determine the influence of a fault adjacent to the structure on the carbon dioxide storage capacity. The simulation of CO₂ injection into the Konary structure has shown that taking capillary pressure at the summit of the structure into account resulted in reducing the dynamic capacity by about 60%. The greatest dynamic capacity of CO₂ storage was obtained locating the injection well far away from the structure’s summit. A fault adjacent to the structure did not markedly increase the CO₂ storage capacity. A constructed map of CO₂ dynamic storage capacity may be a useful tool for the optimal location of injection wells, thus contributing to the better economy of the enterprise.
Na przykładzie antyklinalnej struktury Konary w centralnej Polsce zbudowano model geologiczny dolnojurajskiego poziomu zbiornikowego oraz przeprowadzono symulację zatłaczania CO₂ 50 różnymi lokalizacjami otworu zatłaczającego. Wyznaczono pojemność dynamiczną składowania dwutlenku węgla struktury dla rozpatrywanych otworów oraz opracowano mapy pojemności składowania CO₂ bez uwzględniania oraz przy uwzględnieniu ciśnienia kapilarnego. Chociaż odgrywa istotną rolę w utrzymaniu szczelności nadkładu, ciśnienie kapilarne nie zawsze jest uwzględniane w modelowaniu zatłaczania CO₂. Jest istotnym czynnikiem wpływającym na pojemność dynamiczną oraz bezpieczeństwo podziemnego składowania dwutlenku węgla. Przekroczenie jego dopuszczalnej wartości powoduje wyparcie wody z kapilar nadkładu, który staje się przepuszczalny dla gazu, co w konsekwencji może prowadzić do wycieku gazu. Wykonano dodatkowe symulacje w celu określenia, w jakim stopniu uskok w pobliżu struktury wpływa na pojemność dynamiczną dwutlenku węgla. Wyniki symulacji zatłaczania CO₂ do struktury Konary pokazały, że uwzględnienie ciśnienia kapilarnego w szczycie struktury wpłynęło na obniżenie pojemności dynamicznej o około 60%. Największą pojemność dynamiczną składowania CO₂ otrzymano, lokując otwór z dala od szczytu struktury. Obecność uskoku w sąsiedztwie struktury nie przyczyniła się znacząco do zmiany pojemności dynamicznej składowania dwutlenku węgla w tej strukturze. Mapa pojemności dynamicznej składowania CO₂ może być pomocnym narzędziem do wyboru optymalnych miejsc do zatłaczania tego gazu, przyczyniając się do podniesienia ekonomiki przedsięwzięcia.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2020, 36, 2; 173-196
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: A concept of Enhanced Methane Recovery by high pressure CO2 storage in abandoned coal mine
Koncepcja intensyfikacji wydobycia metanu poprzez wysokociśnieniowe składowanie CO2 w zlikwidowanej kopalni
Autorzy:: Lutyński, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216194.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: dwutlenek węgla
zlikwidowana kopalnia węgla
składowanie CO2
sorpcja gazu
intensyfikacja wydobycia metanu
carbon dioxide
abandoned coal mine
CO2 storage
gas sorption
Enhanced Methane Recovery
Opis:: Due to increasing carbon dioxide emissions new methods of carbon capture and storage away from biosphere are being under investigation. Considering favorable geological structure i.e.: impermeable overburden and large volume of mine voids one of the places of geological CO2 storage can be abandoned underground coal mines. The article presents the concept of CO2 high pressure storage in abandoned coal mine as one of the methods of its geological sequestration. CO2 can be stored in a mine as a free gas, gas dissolved in water and gas adsorbed in remaining coal seams. Estimation of storage capacity of a mine was done with the use of data from the mine as well as laboratory sorption experiments. Estimated storage capacity of a case study mine as a high pressure CO2 sink was 8.09 ź 106 t. Enhanced methane recovery from remaining coal seams which may occur after CO2 injection was also analyzed. For the purpose of the study reservoir simulator for unconventional reservoirs was used. Input data were typical for Upper Silesian Coal Basin. Results of the study indicate that injection of CO2 into a mine enhance methane recovery through surface wells.
Wobec zwiększającej się emisji dwutlenku węgla zmierza się do redukcji emisji tego gazu ze źródeł stacjonarnych. Przy założeniu odpowiednich warunków geologicznych takich jak: szczelność nadkładu i duża objętość pustek poeksploatacyjnych jednym z miejsc podziemnego (geologicznego) składowania CO2 mogą być zlikwidowane kopalnie węgla kamiennego. W artykule przedstawiono koncepcję wysokociśnieniowego składowania CO2 w zlikwidowanej kopalni węgla kamiennego jako jedną z metod składowania tego gazu. Dwutlenek węgla może być składowany w kopalni jako gaz wolny, gaz rozpuszczony oraz jako gaz zaadsorbowany w pozostałych pokładach węglowych. Oszacowano pojemność przykładowej kopalni węgla kamiennego jako wysokociśnieniowego składowiska CO2 na podstawie danych z kopalni oraz pomiarów sorpcji tego gazu na węglu. Całkowita ilość CO2 jaki mógłby zostać zmagazynowany w kopalni wynosi około 8,09 ź 106 t. Przeanalizowano również możliwość stymulacji odzysku metanu z pozostałych resztek pokładów węglowych, jaka może zaistnieć po zatłoczeniu CO2 pod ciśnieniem do kopalni. W tym celu użyto symulatora złożowego złóż niekonwencjonalnych i danych charakterystycznych dla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Symulacje wykazały znaczny wpływ zatłaczania CO2 do kopalni na uzysk metanu w otworach wierconych z powierzchni i ponad dwukrotne zwiększenie wydobycia tego gazu w początkowym okresie eksploatacji.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 1; 93-104
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Wpływ geologicznego składowania CO2 na środowisko
The influence of geological CO2 storage on the environment
Autorzy:: Uliasz-Misiak, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216559.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: geologiczne składowanie CO2
wpływ na środowisko
geochemia
wody pitne
oddziaływanie CO2
CO2 geological storage
environmental impact
geochemistry
drinking water
influence of carbon dioxide
Opis:: Geologiczne składowanie dwutlenku węgla powinno być prowadzone przy założeniu braku wycieków z miejsc składowania. Jednak niezależnie od tego, czy zatłaczany gaz będzie wyciekał ze składowiska, czy też nie składowany dwutlenek węgla będzie oddziaływał na środowisko. W szczelnym składowisku zatłaczany dwutlenek węgla będzie rozpuszczał się w płynach złożowych (wodzie podziemnej i ropie) oraz wchodził w reakcje ze skałami formacji do składowania. Rozpuszczanie CO2 w wodzie podziemnej będzie powodowało zmianę jej pH i chemizmu. Oddziaływania z matrycą skalną miejsca składowania spowodują nie tylko zmianę składu mineralogicznego, ale również parametrów petrofizycznych wywołane wytrącaniem i rozpuszczaniem minerałów. Wyciek CO2 z miejsca składowania może wywołać zmiany w składzie powietrza glebowego i wód podziemnych, wpłynąć na rozwój roślin, a przy nagłych i dużych wypływach będzie stanowił zagrożenie dla ludzi i zwierząt. Dwutlenek węgla może spowodować pogorszenie jakości wód pitnych związane ze wzrostem ich mineralizacji (twardości) oraz mobilizacją kationów metali ciężkich. Wzrost zawartości tego gazu w glebie prowadzi do jej zakwaszenia i ma negatywny wpływ na rośliny. Koncentracja dwutlenku węgla rzędu 20-30% jest wartością krytyczną dla roślin, powyżej której następuje ich obumieranie. Wpływ podwyższonych koncentracji dwutlenku węgla na organizm ludzki jest zależny od stężenia gazu, czasu ekspozycji oraz czynników fizjologicznych. Zawartości CO2 w powietrzu do 1,5% nie wywołują u ludzi efektów ubocznych. Koncentracja powyżej 3% powoduje szereg negatywnych skutków, takich jak: wzrost częstotliwości oddychania, trudności w oddychaniu, bóle głowy, utrata przytomności. Przy stężeniach powyżej 30% CO2 w powietrzu śmierć następuje po kilku minutach. Mikroorganizmy i grzyby żyjące pod powierzchnią ziemi mają dobrą tolerancję na podwyższone i wysokie stężenia dwutlenku węgla. Spośród zwierząt największą odporność wykazują bezkręgowce, niektóre gryzonie i ptaki.
Geological carbon dioxide storing should be carried out with the assumption that there are no leakages from the storage sites. However, regardless of whether the gas which is injected in leaks from the storage site or not, the carbon dioxide stored will influence the environment. In a tight storage site the carbon dioxide injected in will dissolve in the reservoir liquids (groundwater and oil) and react with the rocks of the storage formation. Dissolving CO2 in underground water will result in the change of its pH and chemism. The reactions with the rock matrix of the storage site will not only trigger changes in its mineralogical composition, but also in the petrophysical parameters, because of the precipitation and dissolution of minerals. A leakage of CO2 from its storage site can trigger off changes in the composition of soil air and groundwater, influence the development of plants, and in case of sudden and large leaks it will pose a threat for people and animals. Carbon dioxide can cause deterioration of the quality of drinking waters related to the rise in their mineralization (hardness) and the mobilization of heavymetals' cations. A higher content of this gas in soil leads to a greater acidity and negatively affects plants. A carbon dioxide concentration of ca. 20-30% is a critical value for plants above which they start to die. The influence of high concentrations of carbon dioxide on the human organism depends on the concentration of gas, exposure time and physiological factors. CO2 content in the air of up to 1.5% does not provoke any side effects in people. A concentration of over 3% has a number of negative effects, such as: higher respiratory rate, breathing difficulties, headaches, loss of consciousness. Concentrations higher than 30% lead to death after a few minutes. Underground microorganisms and fungi have a good tolerance to elevated and high concentrations of carbon dioxide. Among animals the best resistance is found in invertebrates, some rodents and birds.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 1; 129-143
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "składowanie" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język