Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "biodegradacja" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    The influence of MCPA on soil ecotoxicity and the presence of genes involved in its biodegradation
    Ocena wpływu MCPA na fitotoksyczność gleby oraz obecność genów biorących udział w procesach jego biodegradacji
    Autorzy:
    Mierzejewska, E.
    Baran, A.
    Urbaniak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/205237.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    biodegradation
    phytotoxicity
    phenoxy herbicide
    tfdA gene
    biodegradacja
    fitotoksyczność
    herbicyd fenoksy
    gen tfdA
    Opis:
    The aim of this study was to evaluate the changes in ecotoxicity of agricultural soil under the influence of Agritox 500SL, an herbicide from the phenoxyacid group, containing MCPA (2-methyl-4-chlorophenoxyacetic acid), applied every 3 weeks for 3 months. Biodegradation potential in control and weathered soil was confirmed by the analysis of the functional gene tfdA using PCR technique. Properties of the soil were assessed by the analysis of granulometric composition, pH, the content of macroelements and heavy metals. The soil ecotoxicity was measured using biotests Phytotoxkit® and Microtox®. The content of Ni (70 mg/kg) and Cr (21 mg/kg) was especially high in the soil with Agritox 500SL. The highest toxic effect for test organisms was observed in freshly spiked soil: 99% L. sativum, 97% S. alba, 66% S. saccharatum (% root growth inhibition) and 76% V. fischeri (% luminescence inhibition). Weathering processes signifi cantly decreased the soil ecotoxicity being 36%, 34% and 3% for V. fischerii, S. alba and L. sativum, respectively. S. saccharatum showed 12% stimulation of the root length. Molecular analysis confirmed the potential of indigenous soil bacteria to biodegrade MCPA by the presence of tfdAα and tfdA Class III genes in the studied soil. The obtained results proved that either MCPA and residues of its decomposition or additional supporting substances in Agritox 500 SL, can influence enhanced soil ecototoxicity. The presence of functional tfdA genes in both: control and weathered soil, confirmed the high potential of indigenous soil bacteria to degrade MCPA.
    Celem przeprowadzonych badań była ocena zmian ekotoksyczności gleby rolniczej zanieczyszczonej środkiem ochrony roślin Agritox 500SL, zawierającym herbicyd z grupy fenoksykwasów MCPA (kwas 2-metylo-4-chlorofenoksyoctowy). Herbicyd był dodawano do gleby co 3 tygodnie przez okres 3 miesięcy. Potencjał biodegradacyjny gleby niezanieczyszczonej oraz gleby z dodatkiem MCPA, sprawdzono badając obecność genów funkcyjnych tfdA z wykorzystaniem techniki PCR. Dodatkowo zbadano właściwości gleby takie jak: skład granulometryczny, pH oraz zawartość makroelementów i metali ciężkich. Ekotoksyczność gleby oznaczono przy użyciu testów toksyczności Phytotoxkit® i Microtox®. Stężenie Ni (70 mg/kg) i Cr (21 mg/kg) było szczególnie wysokie w glebie z dodatkiem MCPA. Najwyższą ekotoksyczność zaobserwowano w glebie świeżo zanieczyszczonej herbicydem, gdzie wynosiła ona: 99% dla L. sativum, 97% dla S. alba, 66% dla S. saccharatum (% inhibicja wzrostu korzeni) i 76% dla V. fi scheri (% inhibicja luminescencji). Zachodzące w czasie inkubacji przemiany herbicydu przyczyniły się do zmniejszenia ekotoksyczności gleby do 36%, 34% i 3% odpowiednio dla V. fischerii, S. alba i L. sativum; natomiast w przypadku S. saccharatum zaobserwowano 12% stymulację wzrostu korzeni. Analizy molekularne tj. detekcja fragmentów genów tfdAα i tfdA klasy III, potwierdziły potencjał bakterii obecnych w glebie rolniczej do degradacji MCPA. Uzyskane wyniki potwierdzają że MCPA oraz produkty jego dekompozycji jak również substancje dodawane do komercyjnych środków ochrony roślin mogą przyczynić się do wzrostu ekotoksyczności gleby. Obecność genów funkcyjnych tfdA zarówno w glebie niezanieczyszczonej jak i zanieczyszczonej herbicydem, wskazuje na potencjał degradacyjny bakterii glebowych pod kątem usuwania z gleby herbicydów z grupy fenoksykwasów takich jak MCPA.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2018, 44, 4; 58-64
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of the biological impact of the mixtures of diclofenac with its biodegradation metabolites 4’-hydroxydiclofenac and 5-hydroxydiclofenac on Escherichia coli. DCF synergistic effect with caffeic acid
    Ocena oddziaływania diclofenaku i jego metabolitów biodegradacji 4-hydroksydiklofenaku i 5-hydroksydiklofenaku na Escherichia coli. Synergistyczny efekt diklofenaku z kwasem kawowym
    Autorzy:
    Matejczyk, Marzena
    Ofman, Piotr
    Dąbrowska, Katarzyna
    Świsłocka, Renata
    Lewandowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1845372.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    diclofenac
    biodegradation
    metabolites
    wastewaters
    microbial biosensors
    diklofenak
    biodegradacja
    metabolity
    ścieki
    bioczujniki mikrobiologiczne
    Opis:
    In environmental matrices there are mixtures of parent drug and its metabolites. The majority of research is focused on the biological activity and toxic effect of diclofenac (DCF), there is little research on the biological activity of DCF metabolites and their mixtures. The study focused on the assessment of the biological impact of DCF, its metabolites 4’-hydroxydiclofenac (4’-OHDCF) and 5-hydroxydiclofenac (5-OHDCF) and their mixtures on E. coli strains. The biological effects of tested chemicals were evaluated using the following: E. coli K-12 cells viability assay, the inhibition of bacteria culture growth, ROS (reactive oxygene species) generation and glutathione (GSH) content estimation. Moreover, we examined the influence of the mixture of DCF with caffeic acid (CA) on E. coli cells viability. Our results showed the strongest impact of the mixtures of DCF with 4’-OHDCF and 5-OHDCF on E. coli SM biosensor strains in comparison to parent chemicals. Similar results were obtained in viability test, where we noticed the highest reduction in E. coli cell viability after bacteria incubation with the mixtures of DCF with 4’-OHDCF and 5-OHDCF. Similarly, these mixtures strongly inhibited the growth of E. coli culture. We also found synergistic effect of caffeic acid in combination with DCF on E. coli cells viability. After bacteria treatment with the mixture of DCF and its metabolites we also noted the strongest amount of ROS generation and GSH depletion in E. coli culture. It suggests that oxidative stress is the most important mechanism underlying the activity of DCF and its metabolites.
    Celem pracy było określenie oddziaływania diklofenaku, jego metabolitów biodegradacji 4’-OHDCF i 5-OHDCF oraz ich mieszanin na szczepy E. coli. Efekt biologiczny i stres oksydacyjny wywołany działaniem badanych w pracy związków chemicznych oceniono, poddając analizie następujące biomarkery: żywotność komórek E. coli K-12, hamowanie wzrostu kultury bakterii, wytwarzanie ROS i ocena zawartości glutationu (GSH). Ponadto zbadaliśmy wpływ mieszaniny DCF z CA na żywotność komórek E. coli. Monitorowaliśmy także reaktywność szczepu biosensora E. coli SM recA: luxCDABE w ściekach. Otrzymane wyniki wykazały najsilniejszy wpływ mieszanin DCF z 4’-OHDCF i 5-OHDCF na szczepy E. coli. Mieszanki diclofenaku z metabolitami działały inhibująco na rozwój kultury E. coli K-12 i żywotność komórek. Zaobserwowano także synergistyczne, inhibitorowe działanie kwasu kawowego w połączeniu z DCF na żywotność komórek E. coli. Najintensywniejszą generację ROS oraz redukcję GSH zaobserwowano po potraktowaniu bakterii mieszaniną DCF i jej metabolitów. Sugeruje to, że stres oksydacyjny jest najważniejszym mechanizmem leżącym u podstaw działania DCF i jego metabolitów. Ponadto, w przeprowadzonym eksperymencie wykazano użyteczność mikrobiologicznego biosensora E. coli SM recA w monitorowaniu ścieków zanieczyszczonych DCF. Uzyskane wyniki wskazują, że metabolity DCF 4’-OHDCF i 5-OHDCF mają zdolność interakcji z DCF. Zaobserwowaliśmy, że mieszaniny DCF z metabolitami mają większy wpływ na żywotność i rozwój kultury E. coli oraz indukcję promotorów w biosensorowych szczepach E. coli.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2020, 46, 4; 10-22
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The application of ultrasounds in oily wastewater pre-treatment
    Zastosowanie dezintegracji ultradźwiękowej do podczyszczania ścieków zaolejonych
    Autorzy:
    Łobos-Moysa, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204764.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    wastewater
    fatty acids
    biodegradation
    ultrasounds
    oil
    ścieki
    kwas tłuszczowy
    biodegradacja
    ultradźwięki
    olej
    Opis:
    The aim of the study was to determine the impact of various methods of oil mixing with wastewater on properties of synthetic municipal wastewater containing edible oil (SMW+0.02% m/v rapeseed oil). The study was carried out in 3L glass, cylindrical reactors to which SMW+0.02% were introduced. Various methods of its mixing with water were applied: mechanical mixing (SMW+0.02%+mixing) and sonication (SMW+0.02%+ultrasounds). The wastewater was sonicated at 35 kHz for 30 min. The constant temperature conditions were maintained during the experiment for each mixing method (15°C, 20°C and 30°C). The analysis of parameters (pH, COD, BOD5 and long chain free fatty acids concentration) of raw wastewater and after 2, 4, 6, 24, 48 and 72 hours of inoculation was performed to determine the effect of mixing method. The most significant changes in wastewater chemical parameters after the introduction of the oil were observed in the case of COD. For SMW+0.02%+ mixing a slow increase in COD within 24 hours of the process was observed. In the case of SMW+0.02%+ultrasounds the increase and the decrease of COD value were observed in reference to the initial value. The changes in acids concentrations observed in reactors with SMW+0.02%+ultrasounds were referred to the ones observed in reactors with SMW+0.02%+mixing but changes were more intense in the first reactor. The use of ultrasounds in pre-treatment of wastewater resulted in the intense appearance of palmitic acid for 6 hours. Regardless of the emulsion formation method (mixing or ultrasounds), the concentration of oleic acid and linoleic acid was reduced. The biggest changes in free fatty acids concentration were observed for palmitic, oleic and linoleic acids after 24 hours.
    Celem badań było określenie wpływu sposobu mieszania oleju ze ściekami na właściwości syntetycznych ścieków komunalnych zawierających olej jadalny (SŚK+0,02% w/v oleju rzepakowego). Badania były prowadzone w szklanych reaktorach o objętości 3 litrów, do których wprowadzano ścieki SŚK+0,02%. Zastosowano różne metody mieszania: mechaniczne mieszanie (SŚK+0,02%+mieszanie) oraz dezintegrację ultradźwiękową (SŚK+0,02%+ultradźwięki). Ścieki były poddane dezintegracji ultradźwiękowej z częstotliwością 35 kHz przez 30 minut. Podczas badań utrzymywano stałą temperaturę (15°C, 20°C oraz 30°C). W celu określenia efektywności metody mieszania, ścieki surowe oraz oczyszczone ‒ po 2, 4, 6, 24, 48 i 72 godzinach inkubowania poddano analizie (pH, ChZT, BZT5, zawartości długołańcuchowych kwasów tłuszczowych). Najbardziej istotne zmiany w parametrach ścieków po dodaniu oleju obserwowano dla wskaźnika ChZT. W przypadku ścieków SŚK+0,02%+mieszanie obserwowano powolny wzrost ChZT w ciągu 24 godzin. W przypadku SŚK+0,02%+ultradźwięki stwierdzono wzrost i następnie spadek ChZT. Zmiany stężenia kwasów obserwowane w reaktorach zawierających SŚK+0,02%+ultradźwięki były podobne do zmian w reaktora z SŚK+0,02%+mieszanie, przy czym bardziej intensywne zmiany były w pierwszym przypadku. Zastosowanie dezintegracji ultradźwiękowej do podczyszczania ścieków skutkowało intensywnym pojawieniem się kwasu palmitynowego w pierwszych 6-ciu godzinach. Niezależnie od sposobu mieszania (mechaniczne mieszanie lub dezintegracja ultradźwiękowa) stężenie kwasów oleinowego i linolowego malało. Największe zmiany w stężeniu wolnych kwasów tłuszczowych obserwowano dla kwasów: palmitynowego, oleinowego i linolowego po 24 godzinach.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2018, 44, 1; 24-32
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Celuloza i jej pochodne – zastosowanie w przemyśle
    Cellulose and its Derivatives - Applications in Industry
    Autorzy:
    Szymański, Ł.
    Grabowska, B.
    Kaczmarska, K.
    Kurleto, Ż.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/381061.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    tworzywa sztuczne
    biopolimery
    biodegradacja
    celuloza
    pochodne celulozy
    plastics
    biopolymers
    biodegradation
    cellulose
    cellulose derivatives
    Opis:
    Tworzywa sztuczne zwane popularnie „plastikami” zawierają jako kluczowy składnik syntetyczne polimery. Proste procesy przetwórcze polimerów syntetycznych oraz ich niskie koszty produkcji spowodowały, że skutecznie podbiły one globalne rynki. Ze względu na obserwowany w ostatnich latach wzrost produkcji i zwiększający się zakres potencjalnych obszarów zastosowań polimerów, powstaje i narasta problem, w momencie, gdy stają się one odpadami. Zazwyczaj odpady polimerowe stanowią trwałe ciała obce, które przez wiele, a czasem setki lat zalegają w środowisku. Alternatywą pozwalającą na rozwiązanie problemów z odpadami pochodzenia organicznego w aspekcie ochrony środowiska bez wątpienia są polimery biodegradowalne, w tym głównie biopolimery. Zaliczyć można do nich m.in. celulozę, która jest przedstawicielem grupy polimerów naturalnych obficie występujących w biosferze. Jedną z najważniejszych właściwości celulozy jest brak rozpuszczalności w wodzie, co niestety ogranicza jej zastosowanie w przemyśle. W związku z czym przeprowadzane są zabiegi modyfikacji celulozy mające na celu poprawę jej właściwości fizykochemicznych. Niniejsza praca stanowi przegląd metod otrzymywania pochodnych celulozy oraz ich potencjalnych obszarów zastosowań w przemyśle.
    Plastics commonly known as "plastics" contain synthetic polymers as an essential component. Simple processing operations of synthetic polymers and their low production costs meant that they have conquered the global markets. Due to the observed growth of the production in recent years and increasing the range of potential fields of the polymers application, the growing problem when they become waste is noticeable. Typically, waste polymers are durable foreign body, which for many, sometimes even for hundreds of years, remain in the environment. The alternative for overcoming the problems of organic waste in terms of environmental protection are undoubtedly biodegradable polymers, mainly biopolymers. The example is cellulose, which is a representative of big the group of natural polymers in the biosphere. One of the most important properties of cellulose is the lack of solubility in water, which considerably limits its application in the industry. Accordingly, the modifications of cellulose can be conducted - to improve its physicochemical properties. This paper provides an overview of methods for the preparation of cellulose derivatives and their potential areas of application in industry.
    Źródło:
    Archives of Foundry Engineering; 2015, 15, 4 spec.; 129-132
    1897-3310
    2299-2944
    Pojawia się w:
    Archives of Foundry Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An Investigation on the Efficiency of Air Purification Using a Biofilter with Activated Bed of Different Origin
    Autorzy:
    Zagorskis, A.
    Vaiškūnaitė, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/185078.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    biofiltr
    lotne związki organiczne
    biodegradacja
    zeolit
    mikroorganizmy
    biofilter
    volatile organic compounds
    biodegradation
    zeolite
    microorganisms
    Opis:
    Recent studies in the area of biological air treatment in filters have addressed fundamental key issues, such as a biofilter bed of different origin composed of natural zeolite granules, foam cubes and wood chips. When foam and zeolite are mixed with wood chips to remove volatile organic compounds from the air, not only biological but also adsorption air purification methods are accomplished. The use of complex purification technologies helps to improve the efficiency of a filter as well as the bed service life of the filter bed. Investigations revealed that microorganisms prevailing in biological purification, can also reproduce themselves in biofilter beds of inorganic and synthetic origin composed of natural zeolite and foam. By cultivating associations of spontaneous microorganisms in the filter bed the dependencies of the purification efficiency of filter on the origin, concentration and filtration time of injected pollutants were determined. The highest purification efficiency was obtained when air polluted with acetone vapour was supplied to the equipment at 0.1 m/s of superficial gas velocity. When cleaning air from volatile organic compounds (acetone, toluene and butanol), under the initial pollutant concentration of ~100 mg/m3, the filter efficiency reached 95 %.
    Źródło:
    Chemical and Process Engineering; 2014, 35, 4; 435-445
    0208-6425
    2300-1925
    Pojawia się w:
    Chemical and Process Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effectiveness of Intrinsic Biodegradation Enhancement in Oil Hydrocarbons Contaminated Soil
    Efektywność wspomagania biodegradacji w gruncie zanieczyszczonym węglowodorami ropopochodnymi
    Autorzy:
    Zawierucha, I.
    Malina, G.
    Ciesielski, W.
    Rychter, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204814.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    intrinsic biodegradation
    enhanced biodegradation
    biostimulation
    bioaugmentation
    combined enhancement
    biodegradacja węglowodorów
    bioaugmentacja
    biostymulacja
    metoda kombinowana
    Opis:
    Studies were conducted using a 10-chamber Micro-Oxymax (Columbus, OH, USA) respirometer to determine the effect of bioaugmentation, biostimulation and combination of them on enhancing intrinsic biodegradation of oil hydrocarbons in soil. Contaminated soil was collected from a former military airport in Kluczewo, Poland. Bioaugmentation was realized by addition of indigenous or exogenous bacteria to soil. Biostimulation was done by aerated water supply and surfactant addition. Bioaugmentation + addition of a surfactant was applied as the combined treatment. The intrinsic and enhanced hydrocarbons biodegradation rates were estimated from the slopes of linear regressions of cumulative curves of O2 uptake. Pertinent biodegradation rates were recalculated on the basis of the stoichiometric reaction (mass balance equation) and conversion equation. The results showed that combined treatment (indigenous bacteria bioaugmentation + addition of a surfactant) was the most effective method of biodegradation enhancement as the 20-fold increase of biodegradation rate was observed.
    Przeprowadzono badania mające na celu określenie efektywności wspomagania biodegradacji węglowodorów ropopochodnych w gruncie w wyniku zastosowania bioaugmentacji, biostymulacji lub metody kombinowanej. Próbki gruntu użyte do badań zostały pobrane z terenu Centralnej Stacji Tankowania (CST) lotniska Kluczewo niedaleko Stargardu Szczecińskiego. Bioaugmentację przeprowadzono z użyciem autochtonicznych i allochtonicznych mikroorganizmów zdolnych do rozkładu węglowodorów ropopochodnych. Z kolei biostymulacja obejmowała wprowadzenie napowietrzonej wody lub substancji powierzchniowo czynnej (SPC) do zanieczyszczonego gruntu. Biodegradację węglowodorów ropopochodnych szacowano na podstawie konsumpcji O2 przy użyciu respirometru Micro-Oxymax V6.0 COLUMBUS INSTRUMENTS. Średnie szybkości konsumpcji O2 podczas biodegradacji węglowodorów wyznaczono z równań aproksymacji liniowej krzywych kumulacyjnych. Na podstawie równania bilansu masy i wyznaczonych szybkości konsumpcji O2 obliczono szybkość biodegradacji węglowodorów, tj. szybkość ubytku substratu w czasie. Z przeprowadzonych badań wynika, że metoda kombinowana (kombinacja bioaugmentacji z dodatkiem SPC) była najbardziej efektywną metodą wspomagania biodegradacji węglowodorów ropopochodnych w gruncie - odnotowano wtedy 20-krotny wzrost szybkości biodegradacji.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2014, 40, 1; 101-113
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biological regeneration of liquid sorbents after industrial purification of outlet gases
    Autorzy:
    Trusek-Hołownia, A.
    Noworyta, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/185195.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    biodegradation
    membrane bioreactor
    industrial gas purification
    membrane contactor
    VOC
    biodegradacja
    bioreaktor membranowy
    oczyszczanie gazów przemysłowych
    Opis:
    Biological regeneration of water and organic sorbents used in the absorption of hydrophilic and hydrophobic pollutants, respectively, was studied. In both cases biodegradation takes place in a membrane bioreactor. In the case of organic sorbents regeneration of the biodegradation process is integrated with the extraction of a given pollutant to water phase. In experiments carried out in this work, the proposed systems were tested using a strain of Pseudomonas fluorescens. For hydrophilic compounds experiments were performed using alcohols (1-butanol and 2-propanol) as model substrates. Applying the mathematical model of a membrane bioreactor elaborated previously, the values of pollutant concentration were determined and positively verified in the experiments. This system of water sorbent regeneration is fully satisfying. The process of biodegradation integrated with extraction was analysed on the basis of model compounds such as benzene and toluene. The study confirmed a possibility of organic sorbent (silicone oil) regeneration. However, due to a very high partition coefficient of benzene or toluene between the organic and aqueous phases, the process could be considered only for the case of their high concentrations in the gas directed to absorption.
    Źródło:
    Chemical and Process Engineering; 2012, 33, 4; 667-678
    0208-6425
    2300-1925
    Pojawia się w:
    Chemical and Process Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dynamics of ibuprofen biodegradation by Bacillus sp. B1(2015b)
    Dynamika rozkładu ibuprofenu przez szczep Bacillus thuringiensis B1(2015b)
    Autorzy:
    Marchlewicz, A.
    Guzik, U.
    Wojcieszyńska, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204793.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    ibuprofen
    biodegradation
    Bacillus
    cometabolism
    non-steroidal anti-inflammatory drugs
    biodegradacja
    Bacillus thuringiensis
    kometabolizm
    niesteroidowe leki przeciwzapalne
    Opis:
    High intake of over-the-counter, non-steroidal anti-inflammatory drugs, such as ibuprofen, has resulted in their presence in wastewaters and surface waters. The potentially harmful effect of ibuprofen present in the waters has led to a search for new methods of drugs’ removal from the environment. One of the most important technological and economical solutions comprises microbiological degradation of these resistant pollutants. Searching for new strains able to degrade ibuprofen could be one of the answers for increasing the detection of pharmaceuticals in the waters. In this study, the ability of bacterial strain Bacillus thuringiensis B1(2015b) to remove ibuprofen is described. Bacteria were cultured in both monosubstrate and cometabolic systems with 1, 3, 5, 7 and 9 mg L-1 ibuprofen and 1 g L-1 glucose as a carbon source. Bacillus thuringiensis B1(2015b) removed ibuprofen up to 9 mg L-1 in 232 hours in the monosubstrate culture, whereas in the cometabolic culture the removal of the drug was over 6 times faster. That is why the examined strain could be used to enhance the bioremediation of ibuprofen.
    Wysokie spożycie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen, skutkuje ich obecnością w ściekach i wodach powierzchniowych. Potencjalnie szkodliwy wpływ obecności ibuprofenu w wodach wymusza konieczność poszukiwania nowych metod usuwania leków ze środowiska. Jedną z najbardziej obiecujących, między innymi ze względu na niskie koszty, jest metoda mikrobiologicznego oczyszczania. Z tego względu poszukuje się mikroorganizmów o zwiększonych zdolnościach degradacyjnych ibuprofenu. Celem pracy było określenie zdolności szczepu Bacillus thuringiensis B1(2015b)do degradacji ibuprofenu. Hodowle bakterii prowadzono w układach mono- i disubstratowych z 1, 3, 5, 7 i 9 mg L-1 ibuprofenu oraz 1 g L-1 glukozy jako źródłem węgla w układach kometabolicznych. Wykazano, że szczep Bacillus thuringiensis B1(2015b) usuwa 9 mg L-1 ibuprofenu w 232 godziny w układzie monosubstratowym, podczas gdy w hodowli kometabolicznej całkowite usunięcie ibuprofenu zachodziło 6-krotnie szybciej. Otrzymane wyniki wskazują na możliwość zastosowania badanego szczepu w bioremediacji środowisk zanieczyszczonych ibuprofenem.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 2; 60-64
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Efficiency of aerobic biodegradation of beet molasses vinasse under non-controlled pH : conditions for betaine removal
    Efektywność tlenowej biodegradacji buraczanego wywaru melasowego przy nieregulowanym pH podłoża : określenie warunków usunięcia betainy
    Autorzy:
    Ryznar-Luty, A.
    Cibis, E.
    Krzywonos, M.
    Miśkiewicz, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204716.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    aerobic biodegradation
    thermophilic
    mesophilic
    vinasse
    betaine
    Bacillus
    biodegradacja beztlenowa
    bakteria termofilna
    bakteria mezofilna
    buraczany wywar melasowy
    betaina
    Opis:
    The aim of the study was to establish such conditions that would provide high-efficiency aerobic biodegradation of beet molasses vinasse with a mixed culture of thermo- and mesophilic bacteria of the genus Bacillus in batch processes without controlling the pH of the medium. Particular consideration was given to the betaine removal (the main pollutant of vinasse), which accounted for as much as 37.6% of total organic carbon. Biodegradation was performed in a stirred tank reactor at 27–63°C with initial pH (pH0) of 6.5 and 8.0. Efficiency of biodegradation was expressed in terms of reduction in SCODsum, which is a sum of SCOD (soluble chemical oxygen demand, i.e. COD determined after suspended solids separation) and theoretical COD of betaine. The values achieved at 27 and 36°C with pH0 = 8.0 exceeded 77.7%, whereas those obtained at 36 and 45°C with pH0 = 6.5 were higher than 83.6%. The high biodegradation effi ciency obtained in the four processes is attributable to the betaine removal by the bacterial strains used in the study. Maximal extent of reduction in SCODsum (85.41%), BOD5 (97.91%) and TOC (86.32%), and also the fastest rate of biodegradation (1.17 g O2/l∙h) was achieved at 36°C and pH0 = 8.0.
    Celem pracy było określenie warunków zapewniających wysoką efektywność tlenowej biodegradacji buraczanego wywaru melasowego za pomocą mieszanej kultury termo- i mezofi lnych bakterii z rodzaju Bacillus w procesach okresowych prowadzonych bez regulacji pH podłoża. Główną uwagę poświęcono usunięciu betainy (głównego zanieczyszczenia buraczanego wywaru melasowego). Stanowiła ona aż 37,6% zawartości ogólnego węgla organicznego w biodegradowanym wywarze. Procesy biodegradacji prowadzono w 5-litrowym bioreaktorze z układem mieszania w temperaturze 27–63°C, co 9°C, dla pH początkowego (pH0) równego 6,5 i 8,0. Wysoką efektywność biodegradacji wyrażoną poprzez redukcję SChZTcałk (suma SChZT (ChZT oznaczane po oddzieleniu części stałych) i teoretycznego ChZT betainy) uzyskano w procesach prowadzonych w temperaturze 27 i 36°C dla pH0 = 8,0 (redukcja ponad 77,7%) oraz 36 i 45°C dla pH0 = 6,5 (redukcja ponad 83,6%). Przyczyną wysokiej efektywności biodegradacji w wymienionych czterech procesach było usunięcie przez bakterie betainy. Maksymalny stopień redukcji SChZTcałk (85,41%), BZT5 (97,91%) i OWO (86,32%), jak również największą szybkość biodegradacji (1,17 g O2/l.h) uzyskano w eksperymencie prowadzonym w temperaturze 36°C dla pH0 = 8,0.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2015, 41, 1; 3-14
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biodegradation of New Polymer Foundry Binders for the Example of the Composition Polyacrylic Acid/Starch
    Biodegradacja nowych polimerowych spoiw odlewniczych na przykładzie kompozycji poli(kwas akrylowy)/skrobia
    Autorzy:
    Grabowska, B.
    Zapotoczny, S.
    Bulwan, M.
    Grabowski, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/381444.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    polymer binder
    polymer composition
    moulding sand
    biodegradation process
    biodecomposition
    spoiwo polimerowe
    kompozycja polimerowa
    masa formierska
    biodegradacja
    biorozkład
    Opis:
    The investigations on the biodegradation process pathway of the new polymer binders for the example of water soluble composition polyacrylic acid/starch are presented in the hereby paper. Degradation was carried out in water environment and in a soil. The determination of the total oxidation biodegradation in water environment was performed under laboratory conditions in accordance with the static water test system (Zahn-Wellens method), in which the mixture undergoing biodecomposition contained inorganic nutrient, activated sludge and the polymer composition, as the only carbon and energy source. The biodecomposition progress of the polymer composition sample in water environment was estimated on the basis of the chemical oxygen demand (COD) measurements and the determination the biodegradation degree, Rt, during the test. These investigations indicated that the composition polyacrylic acid/starch constitutes the fully biodegradable material in water environment. The biodegradation degree Rt determined in the last 29th day of the test duration achieved 65%, which means that the investigated polymer composition can be considered to be fully biodegradable. During the 6 months biodegradation process of the cross-linked sample of the polymer composition in a garden soil several analysis of surface and structural changes, resulting from the sample decomposition, were performed. Those were: thermal analyses (TG-DSC), structural analyses (Raman spectroscopy) and microscopic analyses (optical microscopy, AFM).
    W pracy przedstawiono badania nad przebiegiem procesu biodegradacji nowych spoiw polimerowych na przykładzie wodorozpuszczalnej kompozycji poli(kwas akrylowy)/ skrobia. Degradację prowadzono w środowisku wodnym i w glebie. Oznaczenie całkowitej tlenowej biodegradacji w środowisku wodnym wykonano w warunkach laboratoryjnych zgodnie ze statycznym wodnym systemem testowym (metoda Zahna Wellensa), w którym poddana biorozkładowi mieszanina zawierała pożywkę nieorganiczną, osad czynny oraz kompozycję polimerową, jako jedyne źródło węgla i energii. Postęp biorozkładu próbki kompozycji polimerowej w środowisku wodnym oceniano na podstawie pomiarów chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT) i wyznaczenia stopnia biodegradacji Rt w przygotowanych mieszaninach w trakcie trwania testu. Przeprowadzone badania biodegradacji w środowisku wodnym wykazały, że kompozycja poli(kwas akrylowy)/skrobia jest materiałem w pełni biodegradowalnym w środowisku wodnym. Stopnień biodegradacji Rt wyznaczony w ostatnim 28 dniu trwania testu osiągnął poziom 65%, co oznacza iż badaną kompozycję polimerową można uznać za w pełni biodegradowalną. Podczas trwania procesu biodegradacji próbki usieciowanej kompozycji polimerowej w glebie ogrodowej trwającego 6 miesięcy przeprowadzono analizę termiczną (TG-DSC), analizę strukturalną (spektroskopia Ramana) oraz mikroskopową (mikroskopia optyczna, AFM) zmian powierzchniowych i strukturalnych wynikających z rozkładu próbki.
    Źródło:
    Archives of Foundry Engineering; 2011, 11, 2 spec.; 65-70
    1897-3310
    2299-2944
    Pojawia się w:
    Archives of Foundry Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania biorozkładu w środowisku wodnym polimerowych spoiw odlewniczych
    The Biodegradation Process in Water Environment of the Polymer Foundry Binders
    Autorzy:
    Grabowska, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/382780.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    masy formierskie
    spoiwo polimerowe
    kompozycja polimerowa
    biodegradacja
    test Zahn-Wellens'a
    moulding sand
    binder
    biodegradation
    Zahn-Wellens test
    Opis:
    W pracy przedstawiono badania nad przebiegiem procesu biorozkładu w środowisku wodnym nowych spoiw polimerowych z grupy BioCo na przykładzie wodnej kompozycji poli(akrylan sodu)/dekstryna (PAANa/D). Oznaczenie całkowitej tlenowej biodegradacji wykonano w warunkach laboratoryjnych zgodnie ze statycznym systemem testowym (metoda Zahn-Wellens’a), w którym poddana biodegradacji mieszanina zawierała pożywkę nieorganiczną, osad czynny oraz kompozycję PAANa/D w postaci usieciowanej, jako jedyne źródło węgla i energii. Postęp biorozkładu próbki kompozycji w środowisku wodnym oceniano na podstawie pomiarów chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT) i wyznaczenia stopnia biodegradacji Rt w przygotowanych mieszaninach w trakcie trwania testu. Przeprowadzone badania biodegradacji w środowisku wodnym wykazały, że usieciowana w polu mikrofal wodna kompozycja poli(akrylan sodu)/dekstryna jest materiałem w pełni biodegradowalnym w środowisku wodnym.
    The investigations on the biodegradation process in water environment pathway of the new polymer binders BioCo for the example of water soluble composition poly(sodium acrylate)/dextran (PAANa/D) are presented in the hereby paper. The determination of the total oxidation biodegradation in water environment was performed under laboratory conditions in accordance with the static water test system (Zahn-Wellens method), in which the mixture undergoing biodegradation contained inorganic nutrient, activated sludge and the polymer composition, as the only carbon and energy source. The biodegradation progress of the crosslinked composition PAANa/D sample in water environment was estimated on the basis of the chemical oxygen demand (COD) measurements and the determination the biodegradation degree, Rt, during the test. These investigations indicated that the composition poly(sodium acrylate)/dextran constitutes the fully biodegradable material in water environment.
    Źródło:
    Archives of Foundry Engineering; 2014, 14, 4 spec.; 43-46
    1897-3310
    2299-2944
    Pojawia się w:
    Archives of Foundry Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aerobic biodegradation of norfloxacin and ofloxacin by a microbial consortium
    Kompost jako źródło mikroorganizmów biorących udział w biodegradacji norfloksacyny i ofloksacyny
    Autorzy:
    Jałowiecki, Łukasz
    Płaza, Grażyna
    Ejhed, Helena
    Nawrotek, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204746.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    biodegradation
    antibiotics
    norfloxacin
    ofloxacin
    bacterial-fungal consortium
    green compost
    biodegradacja
    antybiotyki
    norfloksacyna
    ofloksacyna
    konsorcjum bakteryjno-grzybicze
    zielony kompost
    Opis:
    Since fluoroquinolone (FQ) antibiotics are extensively used both in human and veterinary medicine their accumulation in the environment is causing increasing concern. The aim of the study was to isolate a microbial consortium resistant to ofloxacin and norfloxacin and able to biodegrade both antibiotics. Green compost was used as a source of microorganisms. The biodegradation efficiency was monitored by changes of antibiotics concentrations and toxicity. The microbial consortium was composed of two bacterial isolates: Klebsiella pneumoniae (K2) and Achromobacter sp. (K3) and two fungi Candida manassasensis (K1) and Trichosporon asahii (K4). All the isolates were characterized as highly resistant to both antibiotics – ofloxacin and norfloxacin. FQs were supplied individually into the culture medium in the presence of an easily degradable carbon source – glucose. Biodegradation of norfloxacin was much faster than ofloxacin biodegradation. During 20 days of the experiment, the norfloxacin level decreased by more than 80%. Ofloxacin was generally biodegraded thereafter at relatively slow biodegradation rate. After 28 days the ofloxacin level decreased by 60%. Similarly, the toxicity of biodegraded antibiotics decreased 4-fold and 3.5-fold for norfloxacin and ofloxacin, respectively. The ability of the bacterial-fungal consortium to degrade antibiotics and reduce toxicity could help to reduce environmental pollution with these pharmaceutical.
    Antybiotyki to zróżnicowana grupa związków, która nie ma konkretnych uregulowań prawnych, dotyczących ich występowania w środowisku, zarówno wodnym jak i glebowym. Farmaceutyki przedostają się do środowiska m.in. wraz ze ściekami oczyszczonymi z oczyszczalni ścieków i jako substancje czynne biologicznie stanowią poważne zagrożenie dla organizmów żywych. Ich akumulacja w środowisku prowadzi do nieodwracalnych zmian w ekosystemach oraz szerzenia się zjawiska oporności wśród mikroorganizmów. Fluorochinolony (FQ) to syntetyczne substancje antybakteryjne o zwiększonym potencjale farmakokinetycznym i szerokim spektrum działania. FQ to jedna z najszybciej rozwijających się klas antybiotyków coraz częściej stosowanych zarówno w szpitalach, jak i w społecznościach lokalnych w leczeniu różnego typu zakażeń. Norfloksacyna i ofloksacyna to FQ II generacji o podobnej budowie strukturalnej wykazujące aktywność głównie wobec bakterii Gram-ujemnych. Ze względu na swoja budowę antybiotyki te w niewielkim stopniu są rozkładane w środowisku, przez długi czas kumulują się w wodzie i w glebie, oddziałując w na organizmy żywe. Celem pracy była ocena toksyczności ofloksacyny i norfloksacyny po biodegradacji przez zespół mikroorganizmów wyizolowany z kompostu. Proces biodegradacji przeprowadzono w bioreaktorach New Brunswick™ BioFlo® 415 o pojemności 5,5 l. Stopień degradacji określono za pomocą chromatografi i cieczowej w odwróconym układzie faz. Do oceny toksyczności wykorzystano test Microtox® oparty na pomiarach aktywności bakterii luminescencyjnych Vibrio fischeri.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2019, 45, 4; 40-47
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of a modified OxiTop® respirometer for laboratory composting studies
    Wykorzystanie zmodyfikowanego systemu OxiTop® do laboratoryjnych badań procesu kompostowania
    Autorzy:
    Malińska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/205060.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    respiration tests
    oxygen respiration rate
    pressure drop method
    OxiTop® respirometer
    composting
    biodegradation
    test oddychania
    test respirometryczny
    szybkość oddychania tlenem
    metoda spadku ciśnienia
    system OxiTop®
    kompostowanie
    biodegradacja
    Opis:
    This study applied a modified OxiTop® system to determine the oxygen uptake rate during a 2-day respiration test of selected composting materials at different moisture contents, air-filled porosities and composition of composting mixtures. The modification of the OxiTop® respirometer included replacement and adjustment of a glass vessel (i.e. a 1.9-L glass vessel with wide mouth was used instead of a standard 1-L glass bottle, additionally the twist-off vessel lid was adjusted to attach the measuring head) and application of a closed steel mesh cylinder of 5 cm in diameter and 10 cm in height with the open surface area of the mesh of approximately 56.2%. This modification allowed obtaining different bulk densities (and thus air-porosities) of the investigated composting materials in laboratory composting studies. The test was performed for apple pomace and composting mixtures of apple pomace with wood chips at ratios of 1:0.5, 1:1, 1:1.5 (d.w), moisture contents of 60%, 65% and 75% and air-filled porosities ranging from 46% to 1%. Due to diverse biodegradability of the investigated apple pomace and composting mixtures this test allows for the determination of the effects of different air-porosities (due to compaction in a pile) on the oxygen uptake rate for mixtures with a fixed ratio of a bulking agent. The described method allows for laboratory determination of the effects of moisture content and compaction on biodegradation dynamics during composting.
    W przedstawionych badaniach wykorzystano zmodyfikowany system OxiTop® do wyznaczenia szybkości oddychania w oparciu o zużycie tlenu podczas 2-dniowego testu respirometrycznego dla wybranych materiałów przeznaczonych do kompostowania o różnym składzie mieszanek, zawartości wody i porowatości. Modyfikacja systemu OxiTop® dotyczyła dostosowania szklanego naczynia oraz jego wyposażenie w cylinder w kształcie walca o średnicy 5 cm i wysokości 10 cm, wykonanego z siatki stalowej (oczka siatki stanowiły ok. 56,2% całkowitej powierzchni). Ta modyfikacja pozwoliła na uzyskiwanie różnych gęstości nasypowych (a tym samym porowatości) badanych materiałów w skali laboratoryjnej. Test respirometryczny został przeprowadzony dla wytłoków jabłkowych i mieszanek wytłoków jabłkowych i ścinek drzewnych w stosunku 1:0,5, 1:1, 1:1,5 (s.m) i zawartości wody 60%, 65% i 75% oraz porowatości w zakresie od ok. 46% do ok. 1%. Z uwagi na różną podatność badanych mieszanek na biodegradację, możliwe było określenie wpływu zmian porowatości powietrznej (spowodowanych kompakcją) na szybkość zużycia tlenu dla mieszanki o stałym udziale czynnika strukturotwórczego. Przedstawiona metoda pozwala na laboratoryjne badanie wypływu zawartości wody i kompakcji na biodegradację podczas kompostowania.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2016, 42, 1; 56-62
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Description and Verification of the Contaminat Transport Models in Groundwater : Theory and Practice
    Opis i weryfikacja modeli transportu zanieczyszczeń w wodzie gruntowej : teoria i praktyka
    Autorzy:
    Aniszewski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204622.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    advection
    dispersion
    non-linear adsorption
    biodegradation
    biological denitrification
    radioactive decay
    numerical calculations
    groundwater
    transport model
    adwekcja
    dyspersja
    adsorpcja nieliniowa
    biodegradacja
    denitryfikacja biologiczna
    rozpad promieniotwórczy
    obliczenia numeryczne
    wody podziemne
    model transportu
    Opis:
    This paper presents a general overview of 2D mathematical models for both the inorganic and the organic contaminants moving in an aquifer, taking into consideration the most important processes that occur in the ground. These processes affect, to a different extent, the concentration reduction values for the contaminants moving in a groundwater. In this analysis, the following processes have been taken into consideration: reversible physical non-linear adsorption, chemical and biological reactions (as biodegradation/biological denitrification) and radioactive decay (for moving radionuclides). Based on these 2D contaminant transport models it has been possible to calculate numerically the dimensionless concentration values with and without all the chosen processes in relation to both the chosen natural site (piezometers) and the chosen contaminants.In this paper, it has also been possible to compare all the numerically calculated concentration values to the measured concentration ones (in the chosen earlier piezometers) in relation to both the new unpublished measurement series of May 1982 and the new set of parameters used in these 2D contaminant transport models (as practical verification of these models).
    W artykule przedstawia się generalny przegląd 2D matematycznych modeli zarówno nieorganicznych, jak i organicznych zanieczyszczeń płynących w warstwie wodonośnej, biorąc pod uwagę najważniejsze procesy, jakie zachodzą w gruncie. Procesy te wpływają w różnym stopniu na wartości redukcji stężeń dla płynących w wodzie gruntowej zanieczyszczeń. W tej analizie wzięto pod uwagę następujące procesy: odwracalna nieliniowa fi zyczna adsorpcja, chemiczne i biologiczne reakcje (jako biodegradacja/biologiczna denitryfi kacja) oraz rozpad promieniotwórczy (dla płynących radionuklidów). W oparciu o prezentowane 2D modele transportu zanieczyszczeń było możliwe przeprowadzenie numerycznych obliczeń bezwymiarowych wartości stężeń z uwzględnieniem i bez uwzględnienia wszystkich wybranych procesów w odniesieniu zarówno do wybranego naturalnego gruntu (piezometrów) jak i do wybranych zanieczyszczeń. W pracy było również możliwe porównanie wszystkich obliczonych numerycznie wartości stężeń do wartości pomierzonych (w wybranych wcześniej piezometrach) w odniesieniu zarówno do nowej niepublikowanej wcześniej serii pomiarowej z maja 1982 jak i do nowego zestawu parametrów wykorzystanego w tych 2D modelach transportu zanieczyszczeń (jako praktyczna weryfi kacja tych modeli).
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2013, 39, 3; 3-21
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies