Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 47
Tytuł:
Pismo "Formiści" i początki międzynarodowych kontaktów polskiej awangardy (1919-1921)
The Periodical "Formiści" and the beginnings of the Polish avant-gardes international relations (1919-1921)
Autorzy:
Strożek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707087.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Formisci
avant-garde
Polska
20th century
Formiści
awangarda
Polska
XX wiek
Opis:
This paper emphasises the importance of the periodical Formisci, published in 1919-1921, within the context of the early Polish avant-garde. The journal was the publishing body of a group of Kraków artists who in 1919 declared themselves Formists; its profile was established mainly by its editor, Tytus Czyewski. Over two years, only six issues were published, featuring theoretical statements by group members, Formist and futuristic poetry, and reproductions of Formist works. This is where the future publishers of futuristic fl yers, Czyewski, Bruno Jasienski, Stanisław Młodoeniec, and also the publishers of subsequent avant-garde periodicals Nowa Sztuka and Zwrotnica, Anatol Stern and Tadeusz Peiper, met. Formisci was also one of the fi rst cues for promoting new Polish art abroad and for establishing contacts with other avant-garde circles. Its pages also featured articles on the latest happenings in foreign art and literature, as well as the translations and works of artists belonging to the foreign avant-garde. One of the periodical’s priorities was accessing the international network of progressive ideas represented by European avant-garde magazines. As a result, the Formists were discussed by the Munich magazine Der Ararat, Madrid’s Ultra, and Belgrade’s Misao. Formisci became a platform for the exchange of progressive ideas developed in parallel across Europe, a vehicle facilitating the fl ow of information on the latest developments in the arts on an international scale, arguing the need for a revolution in Polish culture, and adapting it to the chan ges taking place after the First World War.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 71-86
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architekt Luigi Moretti. Od racjonalizmu do "lart informel" - sztuki informelu
The Architect Luigi Moretti. From Rationalism to Informalism
Autorzy:
Viati Navone, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366633.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Luigi Moretti
architektura XX w.
informel
20th century architecture
Informal Art
Opis:
Twórczość wybitnego architekta włoskiego modernizmu Luigi Morettiego (1907-1973) stanowi odbicie jego rozległych zainteresowań. Szczególnie pasjonował go nurt w sztuce nowoczesnej l'art informel - informel - nowy gatunek nazwany tak pod koniec lat czterdziestych przez francuskiego kolekcjonera i krytyka sztuki Michela Tapiè. Art informel - sztuka nieformalna uprawiana przez wielu młodych artystów, m. in. Alberto Burri, Lucio Fontanę, Jacksona Pollocka czy Georgesa Mathieus, wykreowała wówczas różne techniki i gatunki. Jednym z ważnych zagadnień, wokół których ogniskowały się zainteresowania twórcze Morettiego była historia, a szczególnie dzieła Michała Anioła. Inne to: fascynacja przestrzenią wewnętrzną, którą potrafił ująć i opisać jak nikt inny przed nim we Włoszech, oraz zaciekawienie naukami ścisłymi, które kazało mu poszukiwać ich związku z architekturą i sztuką. Morettiego zajmował również odbiór dzieła sztuki w przestrzeni. Poszukiwał właściwych kątów patrzenia, które dawałyby ogólny i szczegółowy obraz struktury architektonicznej.
The work of the eminent Italian modernist architect Luigi Moretti (1907-1973) reflects his wide interests. He was especially interested in the new art form, which was called Informal Art or Art Autre (Other Art), by the French art critic Michel Tapiè at the end of the forties. Informal Art was created by many young artists such as Alberto Burri, Lucio Fontana, the Jackson Pollock and Georges Mathieu. One of the important issues arround which Moretti's creative interests the history, especially the great works of Michelangelo. The others being his attention to the inner space, resulting in the new way to consider it and to describe its qualities as nobody in Italy had before, and his curiosity for science, which led him to explore its possible connection with architecture and art. Moretti was also interested in the conditions of vision, in how the observer perceives a work of art in its general form and in details; therefore, he looked for the correct angles giving a global and a particular vision of a work of architecture.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 2; 3-41
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romantyczna geometria i nowy modernizm w nowej polskiej architekturze sakralnej
Romantic geometry and new modernism in new Polish religious architecture
Autorzy:
Węcławowicz-Gyurkovich, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131728.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polska
architektura sakralna
koniec XX wieku
Polish sacral architecture
late twentieth century
Opis:
W artykule poddano analizie trzy kościoły rzymsko- katolickie zrealizowane we Wrocławiu w ostatnich kilkudziesięciu latach. Autorka przedstawia analizę estetyczną form geometrycznych, które reprezentują różne występujące w tym czasie w naszym kraju motywy stylowe. Bogaty w dekorację geometryczną postmodernizm, zwany „romantyczną geometrią” z początku lat osiemdziesiątych XX wieku został zderzony ze spokojnym geometrycznym nowym modernizmem z nieco późniejszego okresu. W każdym wypadku wartością nadrzędną stał się kontekst i tradycja bogatego w historię miasta.
Three Roman Catholic churches, built in Wrocław over the past several decades, were subjected to an analysis in the article. The author presented an aesthetic analysis of geometric forms which represent the different stylistic motifs that had been present during the period in our country. Postmodernism—rich in geometric ornamentation and called “romantic geometry”—from the beginning of the 1980’s was clashed with the calm, geometric new modernism from a slightly later period. In each case it was the context and the tradition of the historically rich city that became the superior value.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 139-159
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gest etyczny Katarzyny Kobro
Katarzyna Kobros ethical gesture
Autorzy:
Skalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706985.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Kobro
avant-garde
sculpture
20th century
Polska
awangarda
rzeźba
XX wiek
Polska
Opis:
A conversation that took place in 1945 between Katarzyna Kobro (1898–1951) and the Director of the Museum of Art in Łódz, Marian Mi-nich, provides the inspiration for this text and also the axis of its narrative. At that time, the artist had donated several of her pre-war sculptures to the Museum’s collection. The concise remarks made during the meeting referred to the functionalist theory of sculpture and to refl ections on its exposition and reception. Each of these themes will be developed in the text. The purpose of the discussion is to arrive at an understanding of what the term „ethical moment”, which Kobro used at the end of her meeting with Minich, actually means. The question of ethics relates to the shape of human relationships, the latter infl uencing not just the artist’s biography, but also the fate of her sculptures, their display in the Neoplastic Room organized by Władysław Strzeminski. The issue of the maker’s intention, following Mieke Bal, abandoned in studies of artistic output, exists however in pronouncements regarding artistic theory and its ethics, related in Kobro’s case to the idea of functionalism, social utility and the human form of sculpture. Our analysis of Kobro’s nudes and abstract sculptures is thus an attempt to discover the essence of this art’s ethical dimension. The instruments of description are terms taken from Kobro’s theoretical writings and philosophical concepts. An important reference is Martin Heidegger’s lecture “Art and Space”, in which he introduces the concept of sculpture as a body occupying a place in space, spreading itself out in the world. The theory of the relationship between truth and art, sculpture and space, that is fundamental to the Heideggerian triad of building, dwelling, thinking, becomes an important reference in the analysis of Kobro’s concept, the opening of her sculptures to space, the creating of functionalist projects. It also allows us to come closer to understanding the essence of her work’s “ethical moment”, which she called for in her conversation with Minich.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 89-102
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasta Mussoliniego. Architektura i urbanistyka jako instrument polityki państwa faszystowskiego
Cities of Mussolini. Architecture and town planning as an instrument of the fascist state policy
Autorzy:
Burno, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145889.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Włochy
architektura XX w.
faszyzm
Benito Mussolini
Italy
20th century architecture
fascism
Opis:
Artykuł ten jest poświęcony problemowi wykorzystywania architektury jako nośnika znaczeń przez reżim faszystowski we Włoszech w latach 1922-1943. Przedmiotem tego opracowania nie jest jednak sama architektura, ale miasto jako struktura znacząca. Mussolini zdawał sobie sprawę, że architektura jest jednym z najważniejszych, najbardziej dostępnych mediów. Doceniał jej siłę oddziaływania jako instrumentu państwa służącego edukacji mas. Faszystowska ideologia miała przenikać do świadomości obywateli państwa nie tylko dzięki architekturze, ale także dekoracjom plastycznym budowli, pomnikom, muralom, szablonowym napisom, plakatom. Miejską przestrzeń wykorzystywano także w trakcie efemerycznych spektakli władzy, w czasie corocznych obchodów faszystowskich świąt, a także specjalnych wydarzeń, np. wizyt Mussoliniego i niektórych zagranicznych polityków. Mussolini, uważny czytelnik Gustave'a Le Bona i George’a Sorela, uznał architekturę za ważny instrument faszyzacji. Uczynił z miejskich przestrzeni jeden z najważniejszych nośników ideologii. Miasto faszystowskie, także nowe ośrodki miejskie budowane m.in. w regionie Agro Pontino, tworzyło mity: nowego państwa, Mussoliniego-wodza, Rzymu – "duchowego centrum narodu", odrodzonego "imperium śródziemnomorskiego" (EUR, Addis Abeba). Przestrzeń miejska wychowywała, ułatwiała publiczny kult partii i wodza, kształtowała pożądane przez władze zachowania.
This article is dedicated to the problem of using architecture as a carrier of concepts by the fascist regime in Italy in 1922-1943. However, the subject of this study is not only architecture but the city as a meaningful structure. Mussolini was aware of the fact that architecture is one of the most important and most available media. He appreciated its strength as a state instrument used for education of the masses. The fascist ideology was supposed to penetrate into awareness of citizens of the state not only thanks to architecture but also art decorations of buildings, monuments, murals, stencilled inscriptions and posters. The urban space was also used during ephemerid spectacles of the authorities, annual celebrations of fascists holidays e.g. during the visit of Mussolini and some foreign politicians. Mussolini, a dedicated reader of Gustave Le Bon and George Sorel, found architecture to be an important instrument for introducing fascism. He made urban space become one of the most vital carriers of the ideology. Fascist cities and also new urban centres built in regions including Agro Pontino, created the myth of a new state. Mussolini as the duce, Rome as the "spiritual centre of the nation", a reborn "Mediterranean empire" (EUR, Addis Abeba). The urban space was bringing up, facilitating the public cult of the party and its leader, and formed the behaviour requested by the authorities.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 3; 27-51
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Manifesty w dwudziestowiecznej historiografii litewskiej
Autorzy:
Švedas, Aurimas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081183.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
manifesty
historia XX wieku
historiografi a litewska
Manifestoes
the 20th century
Lithuanian historiography
Opis:
The article analyzes ten texts written by twentieth century Lithuanian historians, which can be attributed to the genre of the manifesto. They highlight the main features of the historians' communities in the three periods of the 20th century (inter-war independent Lithuania, Soviet Lithuania and Lithuania that re-established independence in 1990) and at the same time they enable us to comprehend the ideas, theoretical and methodological principles of these communities (as well as their individual members), sometimes even their existential positions.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2016, 46; 385-398
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le Corbusier w Warszawie i na Górnym Śląsku
Le Corbusier in Warsaw and Upper Silesia
Autorzy:
Nakonieczny, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366617.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Le Corbusier
Warszawa
Dolny Śląsk
architektura XX w.
Warsaw
Upper Silesia
20th century architecture
Opis:
Rok 2012 zapisze się w pamięci świata kultury obchodami 125 rocznicy urodzin Le Corbusiera (1887-1965), wielkiego architekta XX wieku. Uroczystości rocznicowe w Polsce nie ograniczyły się jedynie do celebrowania daty urodzin guru światowego modernizmu przypadającej na dzień 6 października 1887 roku. Organizator obchodów roku Le Corbusiera - Centrum Architektury w Warszawie - przygotował specjalny program edukacyjno-artystyczny pod nazwą "Le Corbusyear" włączając szacowne instytucje, środowiska twórcze i naukowe z kraju i z zagranicy. Według kuratora obchodów, Grzegorza Piątka, pomysł zrodził się "(...) wokół ideowej obecności i nieobecności Le Corbusiera w Polsce (...), by stworzyć okazję (...) do rozszyfrowania jego śladów w naszych miastach i osadzenia dorobku polskich architektów w światowym kontekście intelektualnym, ale również do refleksji nad żywotnością ideałów modernistycznej urbanistyki(...)" i dotyczył cyklu różnorodnych imprez odbywających się w Warszawie, Katowicach i Tarnowie. Autor artykułu przygotowywał katowicką edycję wydarzenia Le Corbusyear, tworząc koncepcję szlaku tropami idei Le Corbusiera w Katowicach oraz prezentując poniższy tekst podczas warszawskiego spotkania, w którym udział wzięli: Charles Jencks, Arthur Rüegg, Charles Knevitt.
The year 2012 will be remembered in the cultural world as the 125th anniversary of the birth of Le Corbusier (1887-1965), the great architect of the 20th century. In Poland, the organiser of the Year of Le Corbusier - Centrum Architektury (Centre of Architecture) in Warsaw - did not content itself with celebrating the birthday of the guru of global modernism, who was born on 6 October 1887, but also prepared a special educational and artistic programme entitled "Le Corbusyear", and invited the participation of many esteemed institutions, artists and researchers from Poland and all over the world. According to the principal organiser of the celebrations, Grzegorz Piątek, the idea came from "(...) Le Corbusier's ideological presence and absence in Poland (...) in order to create an opportunity to (...) seek traces of his influence in our urban architecture and place the legacy of Polish architects in the global intellectual context, but also to reflect upon the robustness of modernist urban planning ideals (...)". The project entailed a number of events that took place in Warsaw, Katowice and Tarnów. I myself organised Le Corbusyear in Katowice, following the concept of tracing Le Corbusier's ideas in Katowice. This text has been presented at a Warsaw meeting with the participation of Charles Jencks, Arthur Rüegg and Charles Knevitt.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 4; 26-38
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Viana de Lima (1913/1991) - wobec narodzin nowoczesnej architektury europejskiej
Viana de Lima (1913-1991) - a Portuguese architect within the panorama of modern European architecture
Autorzy:
Campos, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366626.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Alfredo Viana de Lima
Portugalia
architektura XX w.
modernizm
Portugal
20th century architecture
modernism
Opis:
Esej ten pragnie umiejscowić dzieła najważniejszego portugalskiego architekta dwudziestego wieku w kontekscie europejskim, omawiajac tło i prezentując projekt domu Casa Cortez w Porto w kontekscie międzynarodowego modernizmu. Budynek ten, rozebrany w 1971 r. uważany jest za pierwszy przykład modernizmu w Portugalii. Wyznaczył też drogę do wielkiej kariery architekta Viany de Limy, zmarłego 20 lat temu. Jego wkład w architekturę modernizmu dopiero dziś zaczyna być przedmiotem zainteresowań i badań naukowych, dzięki którym rozpoznawane są najważniejsze cechy budownictwa północnej Portugalii w latach od 1940-1980. Był to takze złoty wiek aktywności architekta Viana de Limy w takich miastach jak Porto, Feira, Bragança, Caminha, Esposende, i inne. Prace Viana de Limy koncentrowały sie na wielu polach i obejmowały również nieocenioną dziś działalność w zakresie ochrony dziedzictwa architektonicznego zarówno na terenie Portugalii jak i w innych krajach, zwłaszcza w Brazylii i w Maroku.
The essay intends to situate the production of the most important Portuguese architect of the twentieth century in the European context, framing the draft of a house constructed in the city of Porto in the context of the International Modernism. This work (demolished in 1971) is considered the first Modern housing example in Portugal, and paves the way for a major career of Architect Viana de Lima, who died 20 years ago. His contribution to the architectural movement begins at the moment being the subject of interest in academic research and the discovery of the most important features of the architecture produced in the North of Portugal between 1940 and 1980 - the golden period of activity of the Architect in cities such as Porto, Feira, Bragança, Caminha, Esposende, etc. Its activity was very broad and included also an invaluable contribution in the field of safeguarding built heritage, both in Portugal and other countries in the world, particularly Brazil and Morocco.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 2; 76-91
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Widzieć i rozumieć malarstwo - o poglądach Mieczysława Porębskiego
To see and to understand painting - on Mieczysław Porębskis ideas
Autorzy:
Sosnowska, Joanna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707106.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Porębski
art history
art theory
art criticism
20th century
Polska
historia sztuki
teoria sztuki
krytyka sztuki
XX wiek
Polska
Opis:
This article argues that the academic works of Professor Mieczysław Porebski and therefore his views on art and artistic choices constitute a closed set, the framework of which was outlined at the beginning of his work as a critic and art historian. Texts written in his youth were reprinted many years later, the scholar constantly returned to research problems undertaken earlier, and he wrote about artists whom ideologically he had been associated with as early as during the war and immediately after. As he got older new problems and new artists appeared, but they always fi tted into an order established at the beginning of his career. As a scholar, Mieczysław Porebski had indeed a predilection for organizing – for setting boundaries (The Boundary of the Contemporary), defining the rhythms of history (Interregnum), and referring to scientifi c theories (Art and Information). Another characteristic feature of Porebski’s achievements was his very personal approach to the subject of research and to criticism of works of art. He repeatedly stressed that he only studied paintings that he had direct access to and therefore the possibility of contemplation and refl ection. This produced visible and outstanding results during his work at the National Museum in Kraków. Porebski was not so much an excellent curator – in the sense that we now think of this function – but rather the author of carefully planned content-based programmes; he also had an impact on the way exhibitions were displayed. Some went down in the history of Polish twentieth century art, in particular the exhibition Seeing and Understanding (1975). The third element that dominates Professor Porebski’s scholarly and critical legacy was his attitude to Polishness and his thesis on the indelible, Sarmatian quality of our culture and an undeniable weak spot for the work of Jan Matejko. All this meant that the scholar’s attitude towards painting, both that of the old masters and modern, was constant.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 27-40
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powrót do innej przyszłości. Zmiana koncepcji obrazu w myśli Mieczysława Porębskiego (1948, 1957)
Return to another future. The change in conception of picture in Mieczysław Porębskis thougth (1948, 1957)
Autorzy:
Juszkiewicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707114.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Porębski
art history
art theory
art criticism
20th century
Polska
historia sztuki
teoria sztuki
krytyka artystyczna
XX wiek
Polska
Opis:
In Przeglad Artystyczny which in 1957 distanced itself openly from socialist realism, Mieczysław Porebski (until then the editor in- chief of the magazine) published an article entitled Iluzja, przypadek, struktura (Illusion, accident, structure), a kind of manifesto of the new, abstract painting. In announcing it, Porebski used a lot of ideas and fragments drawn almost directly from his text of nine years’ earlier, written for the catalogue of the First Modern Art Exhibition in the Palace of Fine Arts in Kraków. It might seem that years later the author simply returned to his refl ection on modern art that had been interrupted by socialist realism, and continued it without further hindrance, according to its natural dynamics. But such a way of thinking would not refl ect the truth apparent upon comparing the two texts by Porebski, and would simultaneously be a metaphor for the most common view of socialist realism in Polish art history, as a kind of break in the natural development of artistic creativity, leaving at best an aversion for socially engaged art. An analysis of the changes made by Porebski in the newly adapted parts of the earlier text shows how the socialist realist pressure changed the concept of modern painting formulated in 1957, its spatial structure, and the status of meaning of the work of art.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 51-58
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyjaciel Dzieci [The Children’s Friend] published in Warsaw under the editorship of Jan Skiwski (July 1892 – March 1911). Part II: The mission “To teach and to entertain” and the opinions of contemporary critics
Warszawski „Przyjaciel Dzieci” pod redakcją Jana Skiwskiego (lipiec 1892 — marzec 1911). Część 2: W kręgu popularyzacji wiedzy i rozrywki. Ocena pisma przez współczesnych
Autorzy:
Woźniakowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074431.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press in the 19th and early 20th century
children's and juvenile magazines
literary models in juvenile literature in late 19th century
polskie czasopiśmiennictwo dla dzieci i młodzieży XIX i początków XX w.
polska literatura dla dzieci i młodzieży XIX i początków XX w.
Opis:
The second part of this article examines the content of the main sections of the weekly magazine Przyjaciel Dzieci [The Children’s Friend] (1892–1911), i.e. popular science; travel, geographical and ethnographical materials; biography; a section called “teaching actions”; and religion. Also covered are miscellanea, practical tips, puzzles and cartoons, as well as new sections “About the World” and “Educational Games and Entertainment”. Finally, the article looks at a review published by Poradnik dla Czytających Książki [A Guide for Book Readers] in 1901, whose author claims that some of the information in Przyjaciel Dzieci is outdated or obsolete.
Druga część artykułu przedstawia zawartość głównych działów „Przyjaciela Dzieci” lat 1892–1911, takich jak dział artykułów i pogadanek popularnonaukowych, podróżniczo-krajoznawczo-etnograficzny, życiorysów, tzw. „czynów nauczających” oraz dział religijny. Omawia również działy ciekawostkowo-rozrywkowe: tzw. „artykuły różnej treści”, nowe działy „Ze świata” i „pożyteczne zabawy i rozrywki”. Zaprezentowano także ostry atak na anachronizmy treściowe warszawskiego tygodnika przeprowadzony w r. 1901 na łamach „Poradnika dla Czytających Książki”.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 1; 51-67
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda jako gra. Mieczysława Porębskiego metodologia badań nad sztuką
Method as game. Mieczysław Porębskis methodology of art research
Autorzy:
Kasperowicz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707045.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Porębski
art history
art theory
art criticism
20th century
Polska
historia sztuki
teoria sztuki
krytyka artystyczna
XX wiek
Polska
Opis:
Mieczysław Porebski was one of the most important Polish art historians of the twentieth century. An outstanding interpreter of nineteenth and twentieth-century art, he also practiced art criticism in a creative way, and was an organiser of cultural activities – a sympathetic observer of many developments in modern art. The methodology of art history occupies a special place in his scholarzy accomplishments. In contrast to many researchers, who dealt with history and its methods as a humanistic discipline, Porebski developer his own methodology of art research, which he formed under the strong infl uence of methods borrowed from information theory, semiotics, anthropology and structural sociology. As the author of numerous methodological studies, later collected in a large volume entitled Art and Information, he tried to construct a systematic approach to art, beginning with a semiotic (iconic) understanding of the work, incorporated in the system of semiotic and social communication. One of Porebski’s main objectives was to discover a koncept of art as communication, which would allow for a comprehensive view of the story of art, with room for the particular role of moments of structural breakthrough (the crises – the transgressions), modelled on the basis of the achievements of structural anthropology and modern interpretations of myth and times of festivity, operating at different levels in societies characterised by different attitudes to painting, which can nonetheless be encompassed in repetitive patterns and formulas. In giving the work a three-layered structure, centred on the original idea of “morphisms”, Porebski tried to capture the changing functions of art within the framework of the variants of specifi c stylistic codes and communication systems. At the same time, as a methodologist, Porebski was well aware of the restrictions faced by information and semiotic theories when applied to artistic (more generally, visual) images, which build symbolic systems by expressing something and pointing at themselves. Porebski continued to develop his methodology of art research, on the one hand fascinated by the possibilities of adding the rigours of accuracy to it, as is the case with linguistic and semiotic studies, and on the other shaping his decisions under the strong spell of modernity, both on an ideological as well as artistic level.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 41-48
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obecność prac humanisty. O Mieczysławie Porębskim w 2013
Mieczysław Porębski in 2013, or the presence of the humanists work
Autorzy:
Olszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707075.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Porębski
art history
art theory
art criticism
20th century
Polska
historia sztuki
teoria sztuki
krytyka artystyczna
XX wiek
Polska
Opis:
Mieczysław Porebski is considered to be one of the greatest Polish humanists. The history of his undertakings makes us reflect on the permanence and appraisal of intellectual work in Central European culture in the second half of the twentieth century. That is why in this essay I pose questions regarding whether Porebski’s studies still have a presence in contemporary academic circles, the reception of his art criticism, and the lasting effects of his selected curatorial activities. Methods of dissemination and potential continuations of his key projects were taken as the starting point. Comparing the publishing history of Mieczysław Porebski’s major texts and their presence in contemporary reading lists indicates that art studies are not the only areas drawing on the author’s legacy. For his writings are used equally often by literary scholars and representatives of humanism, which are reintegrated under the banner of cultural studies. Comparing their publishing history (the order of editions, the re-editions, the print runs), with their contemporary functioning in academic circulation, shows that the lifespan of works published as books ranges from about 30 to 40 years from the date of the last edition. From more or less the 1990s, Porebski’s scattered texts in the fi eld of art criticism have mainly been referred to in the context of research on the cultural life of the period. Among the mentioned publications, the most important in terms of the author’s reception today seems to be his Iconosphere (Warsaw, 1972, Belgrade 1978; translated by Peter Vujicic, afterword by Rodoslav Doluc). It is a work in which Porebski, in response to the reflections of semiologists of the time, attempting to get to the basics of visual communication, analysed the latter through the category of space and described the differences between the structure of language and the structure of the world of images. Thanks to Porebski, the term “iconosphere” became widely accepted in contemporary Polish humanities. I believe that the author was one of the fi rst to use it in the fi eld of art history, as early as the mid-1960s (the term was probably coined by the philosopher/existentialist Jean Wahl). The publication of the work evidently gave the “iconosphere” durability, at least in the realms of Slavic linguistics. From these observations, we can also draw valuable conclusions as to the lifespan and importance of the museologist’s work in contemporary Polish culture. The effect of Mieczysław Porebski’s curatorial activities, related to the creation of permanent exhibitions of Polish art at the National Museum in Kraków, faded away only recently. In the mid-1970s, his version of the Gallery of Nineteenth-Century Painting and Sculpture in the Cloth Hall took shape. Porebski also realized the Gallery of Twentieth Century Polish Art in the early 1990s. In both exhibitions, he juxtaposed works according to problems, assuming that they are linked by the room space. He thus created sophisticated structures, confronted masters, and willingly referred to places – events from the history of artistic life, grouping works in accordance with major exhibitions. These exhibitions played an important role in their time in defi ning the canon of Polish art of the past two centuries. Their duration was essentially restricted by external factors: the need for restoring the museum interior and stricter standards of copyright law. In the years 2005-2010, both expositions were remodelled by introducing new narratives and, to a varying degree, redefi ning the vision of history earlier proposed by Porebski. On the other hand, a good example of the continuation of his exhibiting concepts was a reconstruction of his private studio, completed in 2011 in the Museum of Contemporary Art in Kraków, under the name Mieczysław Porebski’s Library. Its creation marks a new chapter in the dissemination of the scholar’s work.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 7-25
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływy zachodnie a orientalizm: włoscy architekci i restauratorzy w Stambule na przełomie XIX i XX wieku
Between Westernization and Orientalism: Italian architects and restorers in Istanbul from the 19th century to the beginning of the 20th
Autorzy:
Boriani, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366572.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Turcja
Stambuł
architekci włoscy
architektura XIX-XX w.
Turkey
Istanbul
Italian architects
19th and early 20th century architecture
Opis:
Kiedy w 1453 roku Osmanowie podbili Konstantynopol, wydawało się, że stosunki między Europą zachodnią a stolicą nowego imperium zostaną drastycznie ukrócone. W rzeczywistości jednak dyplomatyczne, kulturalne i handlowe kontakty wznowiono już niedługo potem. Sułtani, choć często toczyli wojny z Zachodem, umożliwili i przyczynili się do rozwoju relacji z krajami europejskimi. Nierzadko korzystali z usług tamtejszych artystów i architektów, zwłaszcza Włochów, wiedzieli bowiem, jakim ci ostatni cieszyli się uznaniem, i szanowali ich umiejętności. Pierwsze dekady XIX wieku przyniosły Europejczykom i Lewantyńczykom wiele możliwości zawodowych. Sułtani, świadomi potrzeby zmian administracyjnych i politycznych w swoim imperium, wyraźnie podupadającym na tle militarnych, technologicznych i gospodarczych sukcesów mocarstw europejskich, rozpoczęli szeroko zakrojony program reform. Program reform objął wszystkie sektory administracji państwowej i gospodarki: drogi i kolej, infrastrukturę miejską, wojsko, budownictwo i przestrzeń publiczną, banki i towarzystwa ubezpieczeniowe, a także działalność handlową. Aby urzeczywistnić tak szeroko zakrojone plany modernizacji, niezbędna okazała się pomoc europejskich inżynierów, architektów, lekarzy, techników i robotników z doświadczeniem w tych nowych dziedzinach, a także rzemieślników i artystów. Poniższy artykuł stanowi prezentację dokonań włoskich architektów i konserwatorów architektury w Stambule w XIX i na początku XX wieku.
When Constantinople was conquered by the Ottomans in 1453 it seemed for a while that everything had been lost and that relations between Western Europe and the capital of the new empire would be dramatically curtailed. In reality diplomatic, cultural and commercial exchanges soon resumed. So while they were often at war with the West, the sultans permitted and facilitated the development not only of trade but also of cultural relations. It was not uncommon for them to request the services of artists and architects from Europe and in particular Italy, aware of their reputation and appreciative of their worth and skill. In fact it was in the early decades of the 19th century that job opportunities for Europeans and Levantines grew even more substantial: conscious of the need to reform the administration and political conduct of the empire, clearly in decline when compared with the military, technological and economic successes of the European powers, the sultans embarked on a crash course of reforms. Every sector of the administration of the state and the economy had to be involved in the programme of modernization: roads and railways, urban infrastructures, the army, public buildings and spaces, banks and insurance companies, commercial activities; to achieve this the contribution of Europeans would be indispensable: engineers, architects, physicians, technicians and workers with expertise in these new sectors, as well as craftsmen and artists, were offered great opportunities for employment. The article is a presentation of the achievements of Italian architects and architectural conservators in Istanbul in the 19th and early 20th century.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 3; 5-35
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aldo Rossi - architekt i teoretyk. Dylematy architektury po modernizmie
Aldo Rossi - architect and theorist. The dilemmas of architecture after modernizm
Autorzy:
Wojtas-Swoszowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366635.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Aldo Rossi
architektura XX w.
teoria architektury
neoracjonalizm
typologia
analogia
20th century architecture
architectural theory
Neo-Rationalism
typology
analogy
Opis:
Włoski architekt Aldo Rossi (1931-1997) jest nie tylko autorem charakterystycznych budynków, szkiców architektonicznych i projektów z zakresu wzornictwa, ale przede wszystkim twórcą autorskiej teorii architektury neoracjonalnej, mistrzowsko wyłożonej w licznych esejach i rozprawach naukowych. Jego manifest twórczy L'Architettura della città, opublikowany w 1966 roku, stanowiący zbiór podstawowych zasad kształtujących tę teorię, wielki architekt Peter Eisenman przyrównał do teoretycznych traktatów okresu renesansu. Jako dopełnienie tego dzieła w roku 1981 Aldo Rossi napisał poetycką, naukową autobiografię - słynną A Scientific Autobiography, w której już bardzo osobiście pisze na temat architektury, nie unikając kontekstu własnych przeżyć. Dopiero poznanie obydwu publikacji pozwala docenić poetycki wymiar jego surowej architektury. Twórczość projektowa Aldo Rossiego była następstwem jego neoracjonalnej teorii architektury. Do uznanych projektów "manifestów" jego teorii projektowania są blok mieszkalny na osiedlu Gallaratese 2 na Monte Amiata w Miedolanie oraz częściowo zrealizowany cmentarz w Modenie. W obydwu przykładach Aldo Rossi zastosował autorską metodę typologii i analogii. Minęło pół wieku od początków twórczości Aldo Rossiego, mimo to jego teoria projektowania, nie tracąc nic z aktualności spostrzeżeń, z upływem lat zyskała na znaczeniu, a jego łatwe do rozpoznania obiekty architektury oraz inne realizacje, szczególnie te z początkowego okresu twórczości, nadal budzą emocje i zainteresowanie.
The Italian architect Aldo Rossi (1931-1997) is not only the author of characteristic buildings, architectural sketches and design projects; he is, first and foremost, the author of the theory of the Neo-Rational architectural style, presented in a masterly fashion in numerous essays and scientific treatises. His creative manifesto L'Architettura della città, published in 1966, constituting a collection of basic principles shaping the theory, the prominent architect Peter Eisenman compared to the theoretical treatises of the Renaissance. As a supplement to this work, in 1981 Rossi wrote his famous poetic A Scientific Autobiography, in which he writes very personally on the subject of architecture, without avoiding the context of his own experience. It is only by reading both works that we can appreciate the poetic dimension of his severe architectural style. Aldo Rossi's designs were the consequence of his Neo-Rational theory of architecture. Among the most recognized of his projects "manifestoes" of his design theory are a block of flats on the Gallaratese 2 estate on Monte Amiata in Milan and the partly finished cemetery in Modena. In both cases, Rossi used his own method of typology and analogy. Half a century has past since Aldo Rossi began his work, but his design theory, without losing any of its currency, has gained in importance, while his easily recognizable architecture and other projects, especially those from the early years of his career, continue to awaken emotions and interest.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 2; 42-75
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 47

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies