Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Groundwater" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Pleistocene deposits in the Southern Egyptian Sahara: lithostratigraphic relationships of sedimentsand landscape dynamics at Bir Tarfawi
Autorzy:
Hill, Christopher L.
Schild, Romuald
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2026009.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
sediments
lithofacies
stratigraphy
groundwater
Pleistocene
Opis:
The sedimentological and lithostratigraphic record from north-central Bir Tarfawi documents the presence of Pleistocene basin-fill deposits. Three topographic basins were created as a result of deflation during climate episodes associated with lowering of the local groundwater table. In each case, the three deflational basins or topographic depressions were subsequently filled with sediments; these basin aggradations coincided with changes from arid climate conditions to wetter conditions and a rise in the groundwater table. The oldest and highest sedimentary remnant is associated with Acheulian artifacts and may reflect spring-fed pond and marsh conditions during a Middle Pleistocene wet climate episode. Lithofacies for a lower stratigraphic sequence (the “White Lake”) documents deposition in a perennial lake that varied in extent and depth and is associated with Middle Paleolithic artifacts. A third episode of deflation created a topographic low that has been filled with Late Pleistocene sediments that are associated with Middle Paleolithic artifacts and fossil remains. Lateral and vertical variations in the lithofacies of this basin-fill sequence and the sediments of the “grey-green” lake phases provide a record of changing hydrologic conditions. These hydrologic conditions appear to reflect variations in water-table levels related to groundwater recharge and, at times, local rains.
Źródło:
Studia Quaternaria; 2017, 34; 23-38
1641-5558
2300-0384
Pojawia się w:
Studia Quaternaria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of former industrial waste landfill in central Poland on PCBs content in the environment
Autorzy:
Gabryszewska, Marta
Gworek, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845410.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
polychlorinated biphenyls
industrial waste landfill
groundwater
Opis:
The aim of this study was to investigate the impact of industrial waste landfill on the release of polychlorinated biphenyls (PCBs) on the environment with reference to water flow directions. 10 study plots were designated around the landfill site. Soil samples were taken from different soil layers. Plants: Solidago canadensis (leaves, stem), Quercus L. (leaves), and Poaceae were tested on PCBs contents. Groundwater samples were taken from piezometers. PCBs in the samples were determined by gas chromatography with an electron capture detector (GC/ECD). The highest accumulation of PCBs congeners was observed in the topsoil layers and decreased with the sampling depth. The dominant PCBs congeners in soil were PCB 28 and PCB 138, in plants PCB 28 and PCB 52. The most significant PCBs accumulation in the topsoil layer occurred in the research area on which the largest amount of waste was deposited and was equal to 14.2 ng/g. The largest sum of determined PCBs congeners was found in Solidago canadensis leaves – 3.26 ng/g and Quercus L. leaves – 3.32 ng/g. PCB 28 and PCB 52 were capable of translocation from soil to plants. It was found that the water flow direction did not affect PCB content in soils.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2021, 47, 2; 61-69
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organic Pollutants in Groundwater in the Former Airbase
Zanieczyszczenia Organiczne w Wodach Gruntowych na Terenie Byłej Bazy Lotniczej
Autorzy:
Rosik-Dulewska, Cz.
Ciesielczuk, T.
Krysiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204883.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
woda gruntowa
węglowodory
baza lotnicza
groundwater
hydrocarbons
airbase
Opis:
Oil derivatives are commonly used and they play a key role in the economy. They are used in many industries. Such big amounts of oil derivatives products generate vast quantity of pollution. Those pollutants can get into the ground and water beyond any control during catastrophes or due to inadequately managed waste and storage. The aim of the paper was to determine the level of oil derivatives pollution in the groundwater on the area of a former airbase, where between 1950 and 1990 the Soviet Army stationed. Analysis was carried out on groundwater samples from three piezometers placed on the area of the former airbase. In the samples some parameters were determined, i.e. temperature, reaction, electrolytic conductivity, the depth of groundwater surface, the content of aliphatic hydrocarbons, monoaromatic and polycyclic aromatic hydrocarbons. Determined amount of dissolved hydrocarbons was large what proves unsatisfactory effectiveness of previous rehabilitation processes.
Produkty ropopochodne są szeroko rozpowszechnione i odgrywają kluczową rolę w gospodarce człowieka. Znajdują one zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Tak duże ilości produktów ropopochodnych generują znaczne ilości odpadów. Odpady te mogą przedostawać się do środowiska gruntowo-wodnego w sposób niekontrolowany podczas różnego rodzaju katastrof czy niewłaściwie prowadzonej gospodarki odpadami, w tym składowania. Celem badań było określenie stopnia zanieczyszczenia substancjami ropopochodnymi wód podziemnych na terenie byłego lotniska wojskowego, na którym w latach 1950–1990 stacjonowały jednostki Armii Radzieckiej (JAR). Analizie poddano próbki wód podziemnych pochodzących z trzech piezometrów znajdujących się na terenie byłej bazy lotniczej. W pobranych próbkach określono takie parametry jak: temperatura, odczyn, przewodność elektrolityczna właściwa, głębokość zalegania wód gruntowych, zawartość węglowodorów alifatycznych, monoaromatycznych oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Oznaczona ilość rozpuszczonych węglowodorów była wysoka, co wskazuje na niezadowalającą efektywność przeprowadzonych wcześniej procesów rekultywacyjnych.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2012, 38, 1; 27-34
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Occurrence and temporal variations of groundwater outflows in the Petuniabukta region, Spitsbergen
Autorzy:
Szczucińska, Anna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051520.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Arctic
Svalbard
groundwater
springs
seeps
water temperature
specificconductivity
Źródło:
Polish Polar Research; 2011, 4; 361-374
0138-0338
2081-8262
Pojawia się w:
Polish Polar Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in groundwater regime during vegetation period in Groundwater Dependent Ecosystems
Autorzy:
Krogulec, E.
Zabłocki, S.
Sawicka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139338.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
groundwater dependent ecosystems
groundwater monitoring
vegetation period
recharge
Polska
ekosystemy
zależność
wody podziemne
monitoring wód podziemnych
okres wegetacyjny
doładowanie
Polska
Opis:
An analysis of the dynamics of groundwater levels in the Groundwater Dependent Ecosystems (GDEs), which cover a vast part of the middle Vistula River valley in central Poland was carried out. The study area, typical of large river valleys, was investigated by detailed monitoring of groundwater levels. Based on statistical analysis and the geostatistical modeling of monitoring data for 1999–2013, the range and dynamics of groundwater level fluctuations were determined for the entire interval and for the vegetation periods. The values of retention and infiltration recharge in various periods were compared with average values, indicating intervals of potential groundwater deficiency in GDEs. The amplitude of groundwater fluctuations, retention and infiltration were determined for vegetation periods characterized by the highest water intake by plants and the highest evapotranspiration. Particular attention has been drawn to the analysis of low groundwater levels in the vegetation periods, with water deficiencies potentially threatening the correct functioning of plant communities in GDEs. Moreover, the study has allowed us to indicate areas with insufficient groundwater levels during vegetation periods that may be hazardous to plant communities. The results may be a basis for the elaboration of correct management plans, protection measures and projects, or GDE renaturalization.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2016, 66, 3; 525-540
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sources of groundwater inflows into the "Czatkowice" limestone quarry in southern Poland
Pochodzenie dopływów wód podziemnych do kamieniołomu wapieni "Czatkowice" w południowej Polsce
Autorzy:
Motyka, J.
d'Obyrn, K.
Kasprzak, A.
Szymkiewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220115.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Czatkowice
kamieniołom wapieni
wody podziemne
monitoring
limestone quarry
groundwater
Opis:
Lower Carboniferous limestone has been extracted in the “Czatkowice” open-pit hill-slope quarry in southern Poland since 1947, for the needs of metallurgical and building industries, as well as farming. We can distinguish two aquifers in the Czatkowice area: the Quaternary porous aquifer and the Carboniferous fissure-porous one. Two vertical zones representing different hydrodynamic characteristics can be indentified in the Carboniferous formations. One is a weathering zone and the other one the zone of fissures and interbedding planes. Groundwater inflows into the quarry workings have been observed at the lowest mining level (+315 m above the sea level (asl)) for over 30 years. This study concerns two hypotheses of the sources of such inflows originating either from (a) the aeration zone or from (b) the saturation zone. Inflows into the quarry combine into one stream flowing gravitationally to the doline under the pile in the western part of the quarry. This situation does not cause a dewatering need. Extending eastward mining and lowering of the exploitation level lead to increased inflows.
W kopalni odkrywkowej „Czatkowice” (S Polska) typu stokowego od 1947 roku eksploatowane są wapienie dolnego karbonu dla potrzeb hutnictwa, budownictwa oraz rolnictwa. W rejonie Czatkowic można wyróżnić dwa piętra wodonośne: czwartorzędowe – porowe oraz karbońskie, tworzące zbiornik wód podziemnych typu szczelinowo-krasowego. W utworach karbońskich wydzielić można dwie pionowe strefy o różnej charakterystyce hydrodynamicznej. Pierwsza z nich, to strefa wietrzenia, a druga to strefę spękań i fug międzyławicowych. Na najniższym poziomie eksploatacyjnym kamieniołomu (poziom +315 m n.p.m.), od ponad 30 lat obserwuje się wypływy wód podziemnych do wyrobiska kopalni. W pracy odniesiono się do dwóch hipotez dotyczących genezy tych wypływów: a). ze strefy aeracji, b). ze strefy saturacji. Dopływy do kamieniołomu łączą się w jeden strumień płynący grawitacyjnie do doliny pod hałdą w zachodniej części kamieniołomu. Sytuacja ta powoduje brak konieczności odwadniania. Rozszerzenie wydobycia na wschód i obniżenie poziomu eksploatacji prowadzić będzie do zwiększenia dopływu wody do kamieniłomu.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2018, 63, 2; 417-424
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radon measurements in groundwater mines in La Palma and El Hierro, Canary Islands (Spain)
Autorzy:
Santamarta, Juan C.
Gutiérrez, Luis Enrique Hernández
Martín, Jesica Rodríguez
Pérez, Lina
Bascones, Rafael J. Lario
Moro, Ángel Morales González
Pérez, Noelia Cruz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853859.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
promieniowanie
wody podziemne
kopalnia
Wyspy Kanaryjskie
radon gas
radiation
groundwater
mines
Canary Islands
Opis:
In the Canary Islands, groundwater is the main source of drinking water. Groundwater mines have been the system used by the engineers of the archipelago to collect water from the ground. The Canary Islands are volcanic with soils characterized by being rich in uranium, the disintegration of which gives rise to radon gas. In this study, radon gas levels in the mines on two islands of the archipelago have been measured to study exposure to this gas in the galleries. Results show values much higher than the European regulatory limit concentrations.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2020, 65, 4; 869-876
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impacts of heavy groundwater pumping on hydrogeological conditions in Libya: Past and present development and future prognosis on a regional scale
Autorzy:
Elgzeli, Y. M.
Ondovčin, T.
Hrkal, Z.
Krásný, J.
Mls, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138754.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Libya
arid countries
groundwater
natural flow
abstractions
Libia
kraje o suchym klimacie
wody podziemne
naturalny przepływ
Opis:
Libya, like many other regions with arid climates, suffers from inadequate water resources to cover all the needs of this rapidly developing country. Increasing amounts of water are needed to supply the population, as well as for agricultural irrigation and industrial use. As groundwater is the main water source in the country, it represents a natural resource of the highest economic and social importance. Conceptual and numerical models were implemented on a regional scale to show how the natural situation has changed following heavy groundwater abstraction during the last decades in the northwestern part of the country. The results of the numerical model indicated that the current zones of depression of the piezometric surface could have been caused by smaller withdrawn amounts than previously estimated. The differences in the assessed withdrawn groundwater volumes seem to be quite high and might have a considerable influence on the future possibilities of groundwater use in the study region.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2013, 63, 2; 283-296
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anisotropy modelling of the fissure-karstic aquifer of the Opole–Zawadzkie Major Groundwater Basin (south-west Poland)
Autorzy:
Wcisło, M.
Olichwer, T.
Staśko, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138932.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
numerical modelling
anisotropy
groundwater resources
fissure-karstic aquifer
fracture directions
modelowanie numeryczne
anizotropia
zasoby wód podziemnych
zbiornik szczelinowo-krasowy
Opis:
The problem of the anisotropy and heterogeneity of karstic aquifers has been previously described. The Opole–Zawadzkie Major Groundwater Body (south-west Poland) was chosen for this investigation. The parameters for anisotropy were analysed on the basis of well yield and observation of macro-fractures (field scale) compared with micro-fractures. Statistical tools were used to assess the directions and values of anisotropy. The estimated parameters were tested on two different models realized in Visual Modflow code. The anisotropy of hydraulic conductivity was recognized as an essential factor for groundwater flow direction and water table depletion prognosis as well as for water budget modification. The second model (M2), representing anisotropy flow conditions, gave an 11% lower value of safe yield in comparison with the first model (M1-isotropic). Additionally, anisotropy conditions caused water table lowering and limitation of aquifer recharge. The results of these studies indicate the need for more attention to be paid to the anisotropy problem in the area, where fracture-karstic aquifers are the main source of groundwater supply.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2014, 64, 3; 353-360
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of activated carbons for removing organic matter from groundwater
Zastosowanie pylistych węgli aktywnych do usuwania materii organicznej z wody podziemnej
Autorzy:
Kaleta, J.
Kida, M.
Koszelnik, P.
Papciak, D.
Puszkarewicz, A.
Tchórzewska-Cieślak, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/205458.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
groundwater
powdery activated carbon
granular activated carbon
organic matter
biosorption
woda gruntowa
pylisty węgiel aktywny
granulowany węgiel aktywny
materia organiczna
biosorpcja
Opis:
The article presents research results of the introduction of powdery activated carbon to the existing technological system of the groundwater treatment stations in a laboratory, pilot plant and technical scale. The aim of the research was to reduce the content of organic compounds found in the treated water, which create toxic organic chlorine compounds (THM) after disinfection with chlorine. Nine types of powdery active carbons were tested in laboratory scale. The top two were selected for further study. Pilot plant scale research was carried out for the filter model using CWZ-30 and Norit Sa Super carbon. Reduction of the organic matter in relation to the existing content in the treated water reached about 30%. Research in technical scale using CWZ-30 carbon showed a lesser efficiency with respect to laboratory and pilot-plant scale studies. The organic matter decreased by 15%. Since filtration is the last process before the individual disinfection, an alternative solution is proposed, i.e. the second stage of filtration with a granular activated carbon bed, operating in combined sorption and biodegradation processes. The results of tests carried out in pilot scale were fully satisfactory with the effectiveness of 70–100%.
W artykule przedstawiono wyniki badań w skali laboratoryjnej, półtechnicznej i technicznej nad wprowadzeniem do istniejącego układu technologicznego stacji uzdatniania wody podziemnej, pylistego węgla aktywnego. Celem badań było obniżenie zawartości występujących w wodzie uzdatnionej związków organicznych, które po procesie dezynfekcji chlorem tworzą toksyczne związki chloroorganiczne (THM). W skali laboratoryjnej przebadano 9 rodzajów pylistych węgli aktywnych, z których dwa najlepsze wytypowano do dalszych badań. Badania w skali półtechnicznej realizowano na filtrze modelowym z zastosowaniem węgli: CWZ-30 i Norit Sa Super. Obniżenie materii organicznej w stosunku do jej dotychczasowej zawartości w wodzie uzdatnionej wynosiło ok.30%. Badania w skali technicznej z zastosowaniem węgla CWZ-30 wykazały nieco mniejszą skuteczność w odniesieniu do badań laboratoryjnych i badań w skali półtechnicznej. Obniżenie zawartości materii organicznej wyniosło ok. 15%. Ponieważ ostatnim procesem jednostkowym przed dezynfekcją jest filtracja, zaproponowano alternatywne rozwiązanie – drugi stopień filtracji ze złożem granulowanego węgla aktywnego, pracującego w połączonych procesach sorpcji i biodegradacji. Rezultaty badań zrealizowanych w skali półtechnicznej były w pełni zadowalające – skuteczność 70–100%.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 3; 32-41
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prospectivity modeling of karstic groundwater using a sequential exploration approach in Tepal area, Iran
Modelowanie występowania wód gruntowych pochodzenia krasowego w regionie Tepal w Iranie metodą badania sekwencyjnego dla potrzeb prac poszukiwawczych
Autorzy:
Sharifi, F.
Arab-Amiri, A. R.
Kamkar-Rouhani, A.
Yousefi, M.
Davoodabadi-Farahani, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219062.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
modelowanie występowania wód
badanie sekwencyjne
logika rozmyta
wody gruntowe pochodzenia krasowego
water prospectivity modeling
sequential exploration approach
fuzzy logic
karstic groundwater
Opis:
The purpose of this study is water prospectivity modeling (WPM) for recognizing karstic water-bearing zones by using analyses of geo-exploration data in Kal-Qorno valley, located in Tepal area, north of Iran. For this, a sequential exploration method applied on geo-evidential data to delineate target areas for further exploration. In this regard, two major exploration phases including regional and local scales were performed. In the first phase, indicator geological features, structures and lithological units, were used to model groundwater prospectivity as a regional scale. In this phase, for karstic WPM, fuzzy lithological and structural evidence layers were generated and combined using fuzzy operators. After generating target areas using WPM, in the second phase geophysical surveys including gravimetry and geoelectrical resistivity were carried out on the recognized high potential zones as a local scale exploration. Finally the results of geophysical analyses in the second phase were used to select suitable drilling locations to access and extract karstic groundwater in the study area.
W pracy modelowano przepływy wód gruntowych w celu rozpoznania warstw wodonośnych wód pochodzenia krasowego dla potrzeb prac poszukiwawczych, poprzez analizę danych geologicznych i poszukiwawczych z rejonu doliny Kal-Qorno w regionie Tepal, w północnej części Iranu. W oparciu o analizę sekwencyjną danych geologicznych wytyczono granice obszarów do dalszych badań poszukiwawczych. Analiza obejmuje dwa zasadnicze etapy, z uwzględnieniem skali regionalnej oraz lokalnej. W pierwszym etapie w oparciu o dane o strukturach geologicznych i właściwościach skał modelowano możliwości występowania wód w aspekcie skali regionalnej. Na tym etapie w ramach poszukiwań warstw wodonośnych pochodzenia krasowego zamodelowano warstwy struktur skalnych dowodzące występowania wód w oparciu o podejście logiki rozmytej. Po wytyczeniu obszarów docelowych, w drugim etapie badań przeprowadzono szczegółowe analizy geofizyczne z wykorzystanie grawimetrii i badań oporności geo-elektrycznej w strefach potencjalnego występowania wód, w aspekcie badania w skali lokalnej. W końcowym etapie, wyniki analiz geofizycznych otrzymane w drugim etapie procedury wykorzystane zostały do wyznaczenia miejsc wykonania odwiertów do uzyskania wód gruntowych pochodzenia krasowego w badanym terenie.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 3; 509-530
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Groundwater impact assessment of Lake Czorsztyn after 25 years of its operation
Ocena oddziaływań Zbiornika Czorsztyńskiego na wody podziemne w ćwierćwiecze jego funkcjonowania
Autorzy:
Humnicki, Włodzimierz
Krogulec, Ewa
Małecki, Jerzy
Szostakiewicz-Hołownia, Marzena
Wojdalska, Anna
Zaszewski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2203107.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
water reservoir
groundwater
river
hydrogeology
sustainable water management
Pieniny Klippen Belt
wody gruntowe
rzeka
hydrogeologia
zarządzanie wodą
zbiornik wodny
Pieniński Pas Skałkowy
Opis:
Artificial water reservoirs pose impact on the natural environment. Impact of the artificial Czorsztyn Lake on groundwater and land management is assessed. The study is based on long-term observations of chemistry, groundwater levels and spring discharges during reservoir construction, filling, and 25-year-long exploitation. Land management changes caused by reservoir construction were recognized using remote sensing. Reservoir construction resulted in land management change in the study area. Built-up and forest areas gained prevalence over farmland areas. Two types of groundwater dominate: HCO3–Ca and HCO3–Ca–Mg, both before reservoir filling (68% analyses) and afterwards (95% analyses), and in control analyses from September 2020 (100% analyses). Gradual decrease in the occurrence of water types with the sulphate ion exceeding 20% mvals is documented, which points to water quality improvement trends. Moreover, changes of water saturation index values with regard to aquifer-forming mineral phases during reservoir construction and early exploitation phase indicate hydrochemical modifications. Decrease of groundwater level was related with transformation of the Dunajec river valley during reservoir construction and, accordingly, decrease of regional drainage base level. Groundwater level increased after reservoir filling, which points to coupled impact of the reservoir and increased precipitation recharge. Construction of the Czorsztyn Lake resulted in gradual land management transformation from farmlands into tourist-recreational areas. This change and river valley flooding by surface waters did not cause significant modifications in groundwater quantity and quality. Organization of water-sewage management related with reservoir construction resulted in noticeably improved quality trends.
Powstanie sztucznego zbiornika wodnego oddziałuje na wszystkie elementy środowiska. Na przykładzie Zbiornika Czorsztyńskiego oceniono jego oddziaływanie na wody podziemne oraz zmiany wymuszone przez jego budowę w zagospodarowaniu terenu. W ocenie wykorzystano długoletnie obserwacje chemizmu i stanów zwierciadła wód podziemnych oraz wydajności źródeł, obejmujące okres sprzed budowy zbiornika, z czasu jego napełniania oraz 25-letniej eksploatacji. Zmiany zagospodarowania przestrzennego wywołane budową zbiornika określono metodami teledetekcyjnymi. Konsekwencją budowy zbiornika była zmiana użytkowania powierzchni terenu. Wzrosła powierzchnia obszarów zabudowanych i leśnych kosztem terenów rolniczych. Dominującą rolę odgrywają dwa typy wód podziemnych HCO3–Ca oraz HCO3–Ca–Mg, dotyczy to zarówno okresu przed jego napełnieniem (68%), jak i po jego napełnieniu (95%), a także w odniesieniu do analiz kontrolnych z 2020 roku (100%). Udokumentowano stopniowy zanik występowania typów wód z udziałem jonu siarczanowego powyżej 20% miliwali, co wskazuje na tendencję poprawy jakości badanych wód. Ponadto zmiany wartości wskaźników nasycenia wód, względem faz mineralnych budujących warstwę wodonośną, w czasie budowy zbiornika i na wczesnym etapie jego eksploatacji, wskazują na ich modyfikacje hydrochemiczne. Zaobserwowano obniżenie zwierciadła wód gruntowych spowodowane przekształceniem doliny Dunajca w czasie budowy zbiornika i związanego z tym obniżenia regionalnej bazy drenażowej. Po napełnieniu zbiornika nastąpił wzrost rzędnej zwierciadła wody. Oprócz oddziaływania zbiornika można to tłumaczyć również większym zasilaniem opadowym. Powstanie Zbiornika Czorsztyńskiego spowodowało stopniowe przekształcenia w użytkowaniu terenu z rolniczego w kierunku turystyczno-rekreacyjnym. Zmiany te oraz zalanie doliny rzecznej wodami powierzchniowymi nie spowodowało zasadniczych zmian ilościowych i jakościowych wód podziemnych. Natomiast związane z budową zbiornika uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej przyczyniło się do zauważalnej tendencji poprawy ich jakości.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2022, 48, 2; 65--78
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
High-resolution mapping to assess risk of groundwater pollution by nitrates from agricultural activities in Wielkopolska Province, Poland
Wysokorozdzielcza ocena ryzyka zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami pochodzącymi z działalności rolniczej na obszarze Wielkopolski
Autorzy:
Zabłocki, Sebastian
Murat-Błażejewska, Sadżide
Trzeciak, Joanna Alicja
Błażejewski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173789.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
shallow groundwater
nitrates
DRASTIC based methods
Wielkopolska (Greater Poland)
vulnerability/pollution risk
płytkie wody gruntowe
azotany
metody DRASTIC
Wielkopolska
podatność/ryzyko zanieczyszczenia
Opis:
The purpose of this research was to determine the groundwater intrinsic vulnerability to pollution of shallow groundwater in Wielkopolska Province, Poland and to assess the risk of pollution by nitrates. Wielkopolska is known as an area where the problem of water pollution by nitrates has existed for a long time due to intensive agriculture. DRASTIC method and its optimized version as well as four other risk evaluation methods were selected to assess the risk pollution with nitrates. The results of either method did not correlate with nitrate concentrations recorded in the total of 1679 groundwater monitoring points. Therefore a new method of groundwater pollution risk assessment (NV-L) was proposed. The new method is based on optimized results of the DRASTIC system and the L parameter which considers not only land use types, but also the amount of nitrogen loading leached from soil as a result of fertilizer consumption, and from wet deposition. The final results of NV-L method showed that the largest part of the study area is covered by a very low class of pollution risk (30.6%). The high and very high classes occupy 11.6% of the area, mostly in the areas designated until 2012 as the Nitrate Vulnerable Zones. Validation of the results of all methods showed that the other methods than NV-L cannot be used as a basis for reliable assessment of the risk of groundwater pollution by nitrates, as they do not take into account the nitrogen load leached from the soil profile.
Celem badań było określenie podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie płytkich wód podziemnych w województwie wielkopolskim oraz ocena ryzyka zanieczyszczenia azotanami. Województwo wielkopolskie uważane jest za obszar, na którym od dawna znany jest problem zanieczyszczenia wód azotanami z powodu intensywnego rolnictwa. Do obliczenia indeksu podatności naturalnej wybrano metodę DRASTIC i jej zoptymalizowaną wersję, natomiast do oceny ryzyka zanieczyszczenia azotanami cztery metody będące modyfikacjami metody DRASTIC. Wynik żadnej z nich nie był skorelowany ze stężeniami azotanów odnotowanymi w 1679 punktach monitoringu wód podziemnych, dlatego zaproponowano nową metodę oceny zagrożenia wód podziemnych NV-L. Metoda opiera się na zoptymalizowanych wynikach systemu DRASTIC i parametrze L, który uwzględnia nie tylko typ użytkowania gruntów, ale także wielkość ładunku azotu, pochodzącego z wymywania z gleby nawozów mineralnych i organicznych oraz z mokrej depozycji w opadach. Wyniki metody NV-L wykazały, że największy obszar objęty jest bardzo niską klasą zagrożenia zanieczyszczeniami (30,6%). Klasa wysoka i bardzo wysoka zajmują 11,6% powierzchni, głównie na obszarach wyznaczanych do 2012 roku jako obszary szczególnie narażone na wymywanie azotu do wód powierzchniowych. Wyniki wskazują, że w procedurach zastosowanych metod oceny podatności brakowało pewnych ważnych informacji. Dlatego ich wyniki należy traktować jako szacunkowe i nie mogą one być wykorzystywane w dalszych analizach jako użyteczne narzędzie ochrony wód podziemnych. Uwzględnienie innych, nowych elementów do oceny podatności wód podziemnych lub ryzyka zanieczyszczenia, może okazać się kluczowym czynnikiem, jak miało to miejsce w przypadku metody NV-L i wykorzystania danych dotyczących ładunku azotu wymywanego z profilu glebowego.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2022, 48, 1; 41--57
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adsorption capacity of chosen sandy ground with respect to contaminants relocating with groundwater
Zdolność adsorpcyjna wybranego piaszczystego gruntu względem zanieczyszczeń przemieszczających się z wodą gruntową
Autorzy:
Aniszewski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204710.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
advection
dispersion
non-linear Freundlich adsorption isotherm
adsorption parameters
groundwater
transport model
adsorpcja
zdolność adsorpcyjna
dyspersja
nieliniowa izoterma adsorpcji Freundlich
parametry adsorpcji
przepływ zanieczyszczeń
woda gruntowa
model transportu
Opis:
One of the most important problems concerning contaminant transport in the ground is the problem related to the definition of parameters characterizing the adsorption capacity of ground for the chosen contaminants relocating with groundwater. In this paper, for chloride and sulfate indicators relocating in sandy ground, the numerical values of retardation factors (Ra) (treated as average values) and pore groundwater velocities with adsorption (ux/Ra) (in micro-pore ground spaces) are taken into consideration. Based on 2D transport equation the maximal dimensionless concentration values (C*max c) in the chosen ground cross-sections were calculated. All the presented numerical calculations are related to the unpublished measurement series which was marked in this paper as: October 1982. For this measurement series the calculated concentration values are compared to the measured concentration ones (C*max m) given recently to the author of this paper. In final part of this paper the parameters characterizing adsorption capacity (Ra, ux/Ra) are also compared to the same parameters calculated for the two earlier measurement series. Such comparison also allowed for the estimation of a gradual in time depletion of adsorption capacity for the chosen sandy ground.
Jednym z najważniejszych problemów dotyczących przepływu zanieczyszczeń w wodzie gruntowej jest problem związany z określeniem parametrów charakteryzujących zdolność adsorpcyjną gruntu dla wybranych zanieczyszczeń przemieszczających się z wodą gruntową. W tym artykule, dla chlorowych i siarczanowych wskaźników przemieszczających się w piaszczystym gruncie, wzięto pod uwagę liczbowe wartości współczynników retardacji (Ra) (traktowanych jako wartości średnie) oraz porowych prędkości wody gruntowej z adsorpcją (ux/Ra ) (w przestrzeniach makro-porowych gruntu). W oparciu o 2D równanie transportu obliczono maksymalne bezwymiarowe wartości stężeń (C*max c) w wybranych przekrojach gruntowych. Wszystkie prezentowane obliczenia numeryczne odniesiono do niepublikowanej serii pomiarowej oznaczonej w pracy jako: Październik 1982. Dla tej serii pomiarowej obliczone numerycznie wartości stężeń porównano z pomierzonymi wartościami stężeń (C*max m), które udostępniono ostatnio autorowi pracy. W końcowej części pracy parametry charakteryzujące zdolność adsorpcyjną (Ra, ux/Ra) porównano również z takimi samymi parametrami obliczonymi dla dwóch wcześniejszych serii pomiarowych. Takie porównanie pozwoliło również oszacować stopniowe w czasie wyczerpywanie się zdolności adsorpcyjnej dla wybranego gruntu piaszczystego.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 1; 27-33
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Description and Verification of the Contaminat Transport Models in Groundwater : Theory and Practice
Opis i weryfikacja modeli transportu zanieczyszczeń w wodzie gruntowej : teoria i praktyka
Autorzy:
Aniszewski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204622.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
advection
dispersion
non-linear adsorption
biodegradation
biological denitrification
radioactive decay
numerical calculations
groundwater
transport model
adwekcja
dyspersja
adsorpcja nieliniowa
biodegradacja
denitryfikacja biologiczna
rozpad promieniotwórczy
obliczenia numeryczne
wody podziemne
model transportu
Opis:
This paper presents a general overview of 2D mathematical models for both the inorganic and the organic contaminants moving in an aquifer, taking into consideration the most important processes that occur in the ground. These processes affect, to a different extent, the concentration reduction values for the contaminants moving in a groundwater. In this analysis, the following processes have been taken into consideration: reversible physical non-linear adsorption, chemical and biological reactions (as biodegradation/biological denitrification) and radioactive decay (for moving radionuclides). Based on these 2D contaminant transport models it has been possible to calculate numerically the dimensionless concentration values with and without all the chosen processes in relation to both the chosen natural site (piezometers) and the chosen contaminants.In this paper, it has also been possible to compare all the numerically calculated concentration values to the measured concentration ones (in the chosen earlier piezometers) in relation to both the new unpublished measurement series of May 1982 and the new set of parameters used in these 2D contaminant transport models (as practical verification of these models).
W artykule przedstawia się generalny przegląd 2D matematycznych modeli zarówno nieorganicznych, jak i organicznych zanieczyszczeń płynących w warstwie wodonośnej, biorąc pod uwagę najważniejsze procesy, jakie zachodzą w gruncie. Procesy te wpływają w różnym stopniu na wartości redukcji stężeń dla płynących w wodzie gruntowej zanieczyszczeń. W tej analizie wzięto pod uwagę następujące procesy: odwracalna nieliniowa fi zyczna adsorpcja, chemiczne i biologiczne reakcje (jako biodegradacja/biologiczna denitryfi kacja) oraz rozpad promieniotwórczy (dla płynących radionuklidów). W oparciu o prezentowane 2D modele transportu zanieczyszczeń było możliwe przeprowadzenie numerycznych obliczeń bezwymiarowych wartości stężeń z uwzględnieniem i bez uwzględnienia wszystkich wybranych procesów w odniesieniu zarówno do wybranego naturalnego gruntu (piezometrów) jak i do wybranych zanieczyszczeń. W pracy było również możliwe porównanie wszystkich obliczonych numerycznie wartości stężeń do wartości pomierzonych (w wybranych wcześniej piezometrach) w odniesieniu zarówno do nowej niepublikowanej wcześniej serii pomiarowej z maja 1982 jak i do nowego zestawu parametrów wykorzystanego w tych 2D modelach transportu zanieczyszczeń (jako praktyczna weryfi kacja tych modeli).
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2013, 39, 3; 3-21
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies