Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "GÓRNY ŚLĄSK" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    ZAKORZENIENIE I OSIADŁOŚĆ A GÓRNOŚLĄSKIE EXODUSY DO NIEMIEC PO ROKU 1970
    ROOTEDNESS AND SETTLEMENT AND THE UPPER SILESIAN EXODUSES TO GERMANY AFTER 1970
    Autorzy:
    Kijonka, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/579631.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    GÓRNY ŚLĄSK
    TOŻSAMOŚĆ
    MIGRACJA
    STOSUNKI POLSKO-NIEMIECKIE
    UPPER SILESIA
    IDENTITY
    MIGRATION
    POLISH-GERMAN RELATIONS
    Opis:
    Zmienna przynależność państwowa Górnego Śląska i niepewność z tym związana odcisnęła swe piętno na życiu rodzinnym, tożsamości etnicznej i przywiązaniu do ojczyzny prywatnej – Górnego Śląska. Celem artykułu jest przedstawienie problemu tożsamości i zakorzenienia Górnoślązaków, którzy wyemigrowali do Niemiec Zachodnich między 1970 a 2000 rokiem jako „wysiedleńcy” i „późni wysiedleńcy”, a więc jako etniczni Niemcy lub byli obywatele niemieccy. Tekst oparty jest na przeprowadzanych przeze mnie badaniach na grupie przesiedleńców z Górnego Śląska do Niemiec. Artykuł przedstawia także tło i kontekst historyczny migracji z Górnego Śląska do Republiki Federalnej Niemiec. Powody wyjazdów były różne, a i dziś tożsamość emigrantów z Górnego Śląska jest złożona. Aspekty zakorzenienia, takie jak język, kultura, pamięć i religia, także zostały zaprezentowane.
    The state membership of Upper Silesia has changed constantly throughout its history. This insecurity resulted in family life, ethnic identity and attachment to a private homeland – Upper Silesia. The aim of this paper is to discuss the problem of the identity and rootedness of the people who migrated from Upper Silesia to West Germany between 1970 and 2000 as “(Spät-)Aussiedler” – ethnic Germans or former German citizens. The paper is based on research that I carried out on migrants from Upper Silesia to the Federal Republic of Germany. The article attempts to present the background and historical context of the migration from Upper Silesia to the Federal Republic of Germany. There were a variety of reasons for migrating. Today, the identity of the migrants from Upper Silesia is also complex. The aspects of rootedness such as language, culture, ethnicity, memory and religion are examined in the article.
    Źródło:
    Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2016, 42, 4 (162); 137-163
    2081-4488
    2544-4972
    Pojawia się w:
    Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przetrwanie i trauma. Pamięć zbiorowa o latach wojny w śląskiej wsi
    Survival and Trauma. The Collective Memory of the World War II in a Silesian Village
    Autorzy:
    Nawrocki, Tomasz
    Bierwiaczonek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427631.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Górny Śląsk
    pamięć zbiorowa
    trauma kulturowa
    Auschwitz-Birkenau
    Upper Silesia
    collective memory
    cultural trauma
    Opis:
    Artykuł podejmuje problem pamięci zbiorowej o czasach II wojny światowej wśród mieszkańców śląskiej wsi Bojszowy. Odwołując się do koncepcji traumy kulturowej Jeffreya C. Alexandra zadano pytanie: czy w przypadku pamięci mieszkańców badanej wsi o czasach wojny mamy do czynienia z wystąpieniem traumy kulturowej? Do analizy wybrano dwa problemy: pamięć o służbie mężczyzn w Wehrmachcie oraz pamięć o sąsiedztwie nazistowskiego obozu zagłady w Auschwitz-Birkenau (wieś znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Oświęcimia). Odpowiedź na pytanie badawcze uzyskano dzięki analizie trzydziestu relacji zebranych techniką wywiadu pogłębionego. Badanie odtworzonych treści pamięci zbiorowej pokazało, że pamięć o służbie bojszowian w Wehrmachcie ma charakter traumy kulturowej. Pamięć o tych dramatycznych doświadczeniach przetworzona została na narrację, która odmieniła tożsamość mieszkańców wsi. Taki proces nie zaszedł w przypadku pamięci o obozie Zagłady, dlatego równie trudnych wydarzeń związanych z tym sąsiedztwem nie można ujmować w kategoriach traumy kulturowej.
    The article deals with the issue of collective memory about the times of the Second World War (WWII) among the inhabitants of a Silesian village. Engaging with the Jeffrey C. Alexander’s concept of cultural trauma, we set out to establish if the memory of the WWII in this group bears features of cultural trauma. Two issues have been selected for the analysis: the memory of men’s service in the Wehrmacht, the unified armed forces of Nazi Germany, and the memory of living in the vicinity of the Nazi extermination camp in Auschwitz-Birkenau. Thirty in-depth interviews with the inhabitants of the village were analysed in order to answer the research question. The study has demonstrated that the memory of the service in the Wehrmacht bears features of cultural trauma. The memory of these dramatic experiences has transformed the identity of the villagers. This kind of process did not occur in the case of the memory of the Holocaust camp.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2019, 4(235); 75-102
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mittelalterliche deutsche Ortsnamen in Oberschlesien
    Autorzy:
    Chromik, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083959.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Upper Silesia
    Language Island
    German Settlement
    Górny Śląsk
    wyspa językowa
    osadnictwo na prawie niemieckim
    Opis:
    For many centuries, Upper Silesia was the scene of intensive language contact between a continuum of West Slavic dialects (or the Polish and Czech languages) and German colonists, mainly in the 13th century. The process of colonisation under German town law led to the establishment of hundreds of new towns and villages, some with German names. The oldest historical sources for Upper Silesia are Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (Book of endowments of the Bishopric of Wrocław), dating back to c 1305, as well as registers of such endowments from c 1325. German medieval place names in Upper Silesia are a minority, and no such town names can be found in many areas. This article is an analysis of the percentage of German place names in relation to all place names [in Upper Silesia]. It defines the areas with the largest number of such names and contains a linguistic analysis of the names. Interestingly, the area with the largest number of German place names is the Duchy of Teschen, with the castellany of Oświęcim (which was once part of the Duchy of Teschen), the neighbouring part of the Duchy of Racibórz and the western part of the Duchy of Opole. In the Duchy of Bytom (the Siewierz part of which no longer belongs to Upper Silesia), German place names were not very common. For the areas covered by the Diocese of Kraków, the names of parish priests are known as well. The presence of the German name of parish priests in towns and villages with German place names half a century from their establishment indicates that German people may have lived there, especially because it is certain in some cases that they did.
    Górny Śląsk był przez stulecia obszarem wzmożonego kontaktu językowego między kontinuum dialektów zachodniosłowiańskich (czy też językiem polskim i czeskim) a osadnictwem niemieckim, które w szczególności miało miejsce w XIII wieku. Kolonizacja na prawie niemieckim spowodowała powstanie setek nowych wsi i miast, z których niektóre miały niemieckie nazwy. Najstarszymi źródłami do historii Górnego Śląska są kościelne spisy dziesięcin – Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis z około 1305 roku dla terenów przynależnych do diecezji wrocławskiego i rejestry dziesięcin z około 1325 roku. Niemieckie średniowieczne nazwy miejscowe na Górnym Śląsku są mniejszością a w wielu okolicach nie ma ich wcale. Niniejszy artykuł analizuje udział nazw niemieckich wśród nazw miejscowych ogółem, określa w jakich regionach są najliczniejsze i analizuje je pod względem językowym. Co ciekawe, obszarem najliczniejszego występowania niemieckich nazw miejscowych jest teren Księstwa Cieszyńskiego z niegdyś przynależną do niego kasztelanią oświęcimską, sąsiadujący z nim skrawek Księstwa Raciborskiego, zachodnia część Księstwa Opolskiego. W Księstwie Bytomskim (którego część siewierska nie należy już do Górnego Śląska) niemieckie nazwy miejscowe były bardzo nieliczne. Dla terenów należących do diecezji krakowskiej znane są też imiona proboszczów. Występowanie niemieckich imion proboszczów w miejscowościach o niemieckich nazwach pół wieku po lokacji jest wskazówką, że mogła tam mieszkać ludność niemiecka, zwłaszcza, że w niektórych przypadkach jest to sprawa pewna.
    Źródło:
    Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 3; 355-374
    0023-5911
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Neofilologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praca w pamięci zbiorowej mieszkańców górnośląskiej wsi na tle procesów przemian obszarów wiejskich
    The Concept of Work in the Social Memory of the Inhabitants of an Upper Silesian Village in the Context of Transformation Processes in Rural Areas
    Autorzy:
    Nawrocki, Tomasz
    Bierwiaczonek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/781734.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    collective memory
    work
    village
    Upper Silesia
    industrialization
    deagrarianization
    pamięć zbiorowa
    praca
    wieś
    Górny Śląsk
    industrializacja
    dezagraryzacja
    Opis:
    The subject of the article is collective memory of the concept of work among the inhabitants of the Upper Silesian village of Bojszowy. The author of the study employs the classic understanding of collective memory, while simultaneously pointing to the importance of the communication process and the diversity of information sources shaping it. Empirical data was collected during research conducted in 2018 using in-depth interview techniques. The research sample consisted of 30 rural residents. Analysis of the functioning of collective memory about work revealed the development processes – especially industrialization and deagrarianization – taking place in Bojszów. The analysis clearly shows the specificity of the Upper Silesian village, where these processes began relatively early, and work was associated not only with agriculture, but also with industry and trade.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2020, 64, 1; 197-221
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Górnośląski regionalizm jako praktyka dyskursywna
    Upper Silesian Regionalism as the Discourse Practice
    Autorzy:
    Geisler, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2137911.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    region
    regionalism
    regional social movements
    ideology of the region
    Upper Silesia
    regionalizm
    regionalne ruchy społeczne
    ideologia regionu
    Górny Śląsk
    Opis:
    Regional issues are becoming one of the most important in sociological thinking. In sociological literature regionalism or New regionalism are indicated as phenomena related to ideology, social movements or regional tradition. The subject of the paper is analysis of Upper Silesian regionalism in two regions: Opole and Upper Silesia (former Katowice and nowadays Silesian Voivodeship) as discourse practice responding to creation of social movement or regional institution manifested Silesianness or Upper Silesianness. Social movement called Civic Committee of Opole Defense, social movement realizing Regional Contract for Katowickie Voivodeship and Movement for Silesian Autonomy were chosen as subject of analysis. All three cases show cutting off from state structures, negation of the state, independence of the region, possibilities of managing the region and its development, regional identity and identity of the region. The aim of the article will be to present the forms Upper Silesian ideology of regionalism created at the end of twentieth century.
    Tematyka regionalna staje się jedną z kluczowych w refleksji socjologicznej. W literaturze przedmiotu wskazuje się na zjawisko regionalizmu bądź nowego regionalizmu, jako na fenomeny związane z ideologią, ruchem społecznym czy tradycją regionalną. Przedmiotem za interesowania w artykule będzie analiza górnośląskiego regionalizmu w regionach Śląska Opolskiego i Górnego Śląska (dawnego województwa katowickiego czy współcześnie śląskiego) jako praktyki dyskursywnej, będącej odpowiedzią na kreowanie ruchu społecznego czy instytucji regionalnych manifestujących śląskość bądź górnośląskość. Do analiz wybrany zostały ruch społeczny Obywatelskiego Komitetu Obrony Opolszczyzny, ruch realizujący Kontrakt regionalny dla województwa katowickiego oraz Ruch Autonomii Ślą ska. Wszystkie przykłady pokazują odcięcie się od struktur państwowych czy wręcz zanegowanie państwa, samodzielność regionu, jakkolwiek by on był definiowany, możliwości zarządzania regionem i jego rozwojem oraz posiadanie odrębnej tożsamości regionalnej i tożsamości regionu. Celem artykułu będzie przedstawienie form ideologii górnośląskiego regionalizmu utworzonego pod koniec XX wieku.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2009, 4(195); 63-83
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Górnośląskie metamorfozy. Region przemysłowy w procesie zmian: od osady fabrycznej do metropolii?
    Upper-Silesian Metamorphoses. Industrial Region in the Process of Restructuring: From a Factory Settlement to Metropolis?
    Autorzy:
    Szczepański, Marek S.
    Ślęzak-Tazbir, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2137899.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Upper-Silesian Industrial Region
    old industrial region
    borderland
    region
    process of restructuring
    Górny Śląsk
    stary region przemysłowy
    region pogranicza kulturowego
    restrukturyzacja regionalna
    Opis:
    The article was devoted to multidimensional changes to which Upper-Silesia has been subjected during two decades of transformation (1989-2009). They mostly consists in shifting the development of the region from industry to services sector. This type of changes also causes the regional social structure to be subjected to transformations. The number and significance of the working class, including mining, iron and steel industry workers, is decreasing and the middle class is gradually emerging. A mine and a foundry, icons of the old industrial region, are replaced by zonal firms, universities or colleges. A subtitle of the article refers, on the one hand, to one page of Józef Chalasinski's work in which he described national tensions in a factory settlement Kopalnia in 1934 (that is in Murcki - southern district of Katowice). On the other hand, the subtitle refers to Upper-Silesian Metropolitan Association, set up in 2007. It embraces 14 Silesian and industrial area cities, symbolizing arduous creation of a new social, spacial, ecological and economic quality. This is probably the decline of a traditional Silesian borderland region and the emergence of a mosaic region. The latter one combines heterogeneous societies of differentiated history and traditions, which have been located within the borders of Silesian region since 1999.
    Artykuł poświęcony jest przeobrażeniom, jakim w dekadach transformacyjnych (1989–2009) podlega Górny Śląsk. Dotyczy to zwłaszcza przesunięcia rozwoju z sektora przemysłowego do usług. Ten typ zmian sprawia, że przeobrażeniom ulega również regionalna struktura społeczna. Spada znaczenie klasy robotniczej, w tym jej górników i hutników, a powoli rodzi się klasa średnia. Kopalnia i huta, ikony regionu przemysłowego, ustępują miejsca firmom strefowym, uniwersytetowi czy szkołom wyższym. Podtytuł nawiązuje do pracy Józefa Chałasińskiego, który opisywał w 1935 roku napięcia narodowe w osadzie fabrycznej Kopalnia (czyli w Murckach dzielnicy Katowic) oraz do Górnośląskiego Związku Metropolitalnego. Skupia on 14 miast śląskich oraz zagłębiowskich, symbolizując powstawanie nowej jakości społecznej, przestrzennej, ekologicznej i ekonomicznej. To prawdopodobnie też schyłek tradycyjnego śląskiego pogranicza kulturowego i pojawienie się regionu mozaikowego, który łączy społeczności heterogeniczne o zróżnicowanej historii, tradycji, ulokowane wszelako w obrębie województwa śląskiego od 1999 roku.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2009, 4(195); 7-42
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The daily Polonia on the key political events in interwar Poland: the 1926 coup d’état and the Brześć trials
    Autorzy:
    Lis, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/421966.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish press in the 20th century
    Upper Silesia in the interwar period
    Poland’s national politics in regional press
    the 1926 coup d’état
    the Brześć Trials
    the Polonia daily newspaper
    Wojciech Korfanty (1873–1939)
    Józef Piłsudski (1867–1935)
    „Polonia”
    Górny Śląsk
    Ślązacy
    Wojciech Korfanty
    Józef Piłsudski
    tożsamość narodowa
    polityka społeczna
    czasopisma lokalne
    zamach majowy
    proces brzeski
    Opis:
    Polonia, an Upper Silesian daily founded by Wojciech Korfanty in 1926, remains a mine of information not only about the situation in Upper Silesia between the wars but also a notable source for any study of Poland’s politics in that period. Polonia’s coverage of national politics is important not only because the paper presents a regional point of view but also because of the light its publications throw on the conflict between Wojciech Korfanty and Józef Piłsudski.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2016, 19, 3
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies