Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wojcik, P." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Characteristics of advanced methods used for typing bacterial isolates from mastitis with particular reference to Staphylococci
Autorzy:
Lisowska-Łysiak, K.
Dudko, P.
Kosecka-Strojek, M.
Walczak, J.
Wójcik, P.
Międzobrodzki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087754.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
coagulase-negative staphylococci
genetic methods
mastitis
phenotypic methods
Staphylococcus aureus
Źródło:
Polish Journal of Veterinary Sciences; 2018, 21, 1; 229-239
1505-1773
Pojawia się w:
Polish Journal of Veterinary Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The genesis of the carbon dioxide in the Polish Outer Carpathians – Szczawa tectonic window case study – new insight
Autorzy:
Oszczypko, N.
Wójcik-Tabol, P.
Oszczypko-Clowes, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139123.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Outer Carpathians
Grybow Unit
Szczawa tectonic window
mineralogy
geochemistry
organic matter
carbonate mineral waters
carbon dioxide
Karpaty Zewnętrzne
mineralogia
geochemia
materia organiczna
dwutlenek węgla
Opis:
In the Polish sector of the Magura Nappe have long been known and exploited carbonate mineral waters, saturated with carbon dioxide, known as the “shchava (szczawa)”. These waters occur mainly in the Krynica Subunit of the Magura Nappe, between the Dunajec and Poprad rivers, close to the Pieniny Klippen Belt (PKB). The origin of these waters is still not clear, this applies to both “volcanic” and “metamorphic” hypotheses. Bearing in mind the case found in the Szczawa tectonic window and our geological and geochemical studies we suggest that the origin of the carbon dioxide may be linked with the thermal/pressure alteration of organic matter of the Oligocene deposits from the Grybów Unit. These deposits, exposed in several tectonic windows of the Magura Nappe, are characterized by the presence of highly matured organic matter – the origin of the hydrocarbon accumulations. This is supported by the present-day state of organic geochemistry studies of the Carpathian oil and gas bed rocks. In our opinion origin of the carbon-dioxide was related to the southern, deep buried periphery of the Carpathian Oil and Gas Province. The present day distribution of the carbonated mineral water springs has been related to the post-orogenic uplift and erosion of the Outer (flysch) Carpathians.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2018, 68, 2; 181-206
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne i przestrzenne aspekty procesu odnowy wsi (przypadek województwa łódzkiego)
Social and spatial aspects of the rural renewal processes case of the łódzkie voivodeship
Autorzy:
Jeziorska-Biel, P.
Wójcik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031824.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
European funds
Łódzkie Voivodeship
rural renewal
social actions
Opis:
The key aim of this article is to define the socio-spatial aspects of implementing Rural Renewal Program in the Łódzkie Voivodeship. The authors analyze the temporal perspective of the first financial founds that came to Poland for the rural renewal, trying to find out the regularities and determinants of the processes. The rural renewal is a multifaceted term, and very difficult to operational. In the discusse of the spatial dimension of this process, the authors focus first on: the attempt to assess the changes in space initiated by the revitalizing actions in rural areas, and, second, the presentation of the spatial allocation of active communes in the Łódzkie Voivodeship. By characterizing the social aspect of rural renewal, the authors focus primarily on the impact of this process on the local community. The conclusions were formulated on the basis of the research carried out: qualitative analysis of the key program documents concerning the Sectoral Operational Program „Restructuring and  modernization of the food sector and rural development, 2004-2006“.
Źródło:
Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN; 2017, 267; 121-131
0079-3493
Pojawia się w:
Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie tożsamości lokalnej w „tematycznej” odnowie wsi
Formation the local identity in the “thematic” Rural Renewa
Autorzy:
Wójcik, M.
Jeziorska-Biel, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032281.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
odnowa wsi
wiejska przestrzeń tematyczna
tożsamość lokalna
rural renewal program
rural thematic space
local identity
Opis:
Artykuł ma na celu określenie głównych uwarunkowań rozwoju wiejskich przestrzeni tematycznych w kontekście odnowy wsi. Na tym tle autorzy podejmują próbę wyjaśnienia mechanizmów rządzących omawianym procesem oraz ich efektów. Wobec powyższego skoncentrowano się na przedstawieniu mechanizmów rozwoju procesów, które prowadzą do rozkwitu tej idei (anatomia sukcesu – przypadek wsi Sierakowo Sławieńskie), oraz takich, które ten rozwój spowalniają lub zupełnie ograniczają (anatomia porażki – przypadek wsi Lubcza).
The article aims to determine the main conditions for the development of rural thematic areas in the context of Rural Renewal. Against this background, the authors attempt to explain the mechanisms governing the discussed process and their effects. In view of the above, the focus was on presenting mechanisms for the development of processes that lead to the flowering of this idea (an anatomy of success – the case of the village of Sierakowo Sławieńskie) and those that slow down or completely limit this development (anatomy of failure – the case of the village of Lubcza).
Źródło:
Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN; 2018, 270; 174-189
0079-3493
Pojawia się w:
Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adaptive controller design for electric drive with variable parameters by Reinforcement Learning method
Autorzy:
Pajchrowski, T.
Siwek, P.
Wójcik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/201068.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Reinforcement Learning
adaptive control
electric drive
machine learning
Opis:
The paper presents a method for designing a neural speed controller with use of Reinforcement Learning method. The controlled object is an electric drive with a synchronous motor with permanent magnets, having a complex mechanical structure and changeable parameters. Several research cases of the control system with a neural controller are presented, focusing on the change of object parameters. Also, the influence of the system critic behaviour is researched, where the critic is a function of control error and energy cost. It ensures long term performance stability without the need of switching off the adaptation algorithm. Numerous simulation tests were carried out and confirmed on a real stand.
Źródło:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2020, 68, 5; 1019-1030
0239-7528
Pojawia się w:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in the level of non-enzymatic antioxidants in leaves of Phaseolus coccineus (L.) plants under heavy metal stress
Autorzy:
Patrzylas, P.
Wojcik, M.
Skorzynska-Polit, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951290.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
non-enzymatic antioxidant
leaf
Phaseolus coccineus
reactive oxygen species
glutathione
cellular homeostasis
stress condition
Źródło:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2015, 96, 1
0860-7796
Pojawia się w:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The physical and numerical mesoscale modeling of cold wire drawing process of hardly deformable biocompatible magnesium alloys
Fizyczne i numeryczne modelowanie w mezo skali procesu ciągnienia na zimno trudno odkształcalnych stopów magnezu o podwyższonej biozgodności
Autorzy:
Milenin, A.
Kustra, P.
Byrska-Wójcik, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/356159.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
MgCa0.8
Ax30
magnesium alloys
drawing process
fracture
FEM
BEM
mesoscale
Opis:
The problem of determination of the cold low diameter wire (diameter less than 0.1mm) drawing process parameters for hardly deformable biocompatible magnesium alloys by using the mathematical mesoscale model is described in the paper. The originality of the considered alloys (MgCa0.8, Ax30) is the intergranular fracture mechanism associated with small strains (0.07-0.09). In previous authors works it was proven that the material state directly before appearance of the microcracks is in the optimal state from the point of view of the recovery of the plasticity by annealing. The forecasting of this material state in drawing process requires the development of the model of intergranular fracture initiation and using this model in two cases: - modeling of the in-situ tests, what allows calibrating and validating of the model; - modeling of the drawing process, what allows optimizing of the drawing parameters. A new model of the microcracks initiation in mesoscale using the boundary element method is proposed. The in-situ tests, which allowed observing the microstructure evolution during deformation, are used for the calibration and validation purpose. The model was implemented into self-developed FE software Drawing2d, which is dedicated to the drawing process. The results of mesoscale simulation were verified by the experimental drawing process of 0.07 mm diameter wires according to developed technology. It was shown by analysis of microstructure that the model allows forecasting the microcracks initiation during the wire drawing process.
W artykule rozpatrzono problem wyznaczenia parametrów ciągnienia na zimno cienkich drutów (o średnicach mniejszych 0.1 mm) z nisko plastycznych stopów magnezu za pomocą matematycznego modelu w skali mezo. Osobliwością utraty spójności rozpatrywanych stopów (MgCa0.8, Ax30) jest dominujący mechanizm pękania po granicach ziaren oraz powstawanie mikropęknięć przy małych odkształceniach (rzędu 0.07-0.09). W poprzednich pracach Autorów [1] udowodniono, ze stan materiału bezpośrednio przed powstaniem mikropęknięć jest optymalny z punktu widzenia odnawiania plastyczności w procesie wyżarzania. Prognozowanie takiego stanu materiału w procesie ciągnienia wymaga opracowania modelu powstawania mikropęknięć po granicach ziaren i wykorzystania tego modelu w dwóch trybach: - modelowanie testów in-situ, co pozwala na kalibracje i walidacje modelu; - modelowanie procesu ciągnienia, co pozwala na optymalizacje jego parametrów. Zaproponowano nowy model powstawania mikropęknięć w skali mezo, oparty o metodę elementów brzegowych. Do kalibracji i walidacji modelu wykorzystano badan in-situ, pozwalające na bezpośrednia obserwacje mikrostruktury podczas odkształcenia. Opracowany model zaimplementowano do Autorskiego programu MES Drawing2d dedykowanemu procesowi ciągnienia. Wyniki symulacji w skali mezo zweryfikowano na podstawie eksperymentalnego ciągnienia drutów o małych średnicach (do 0.07 mm) zgodnego z opracowana technologia. Na podstawie analizy mikrostruktury wykazano, ze opracowany model pozwala przewidywać powstawanie mikropęknięć w procesie ciągnienia.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2012, 57, 4; 117-1126
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of the microstructure on the switching properties of Ag C, Ag-WC-C and Ag-W-C contact materials
Wpływ mikrostruktury na właściwości łączeniowe kompozytowych materiałów stykowych Ag-C, Ag-WC-C i Ag-W-C
Autorzy:
Wójcik-Grzybek, D.
Frydman, K.
Borkowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/356517.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
electrical contacts
microstructure
switching properties
mechanical alloying
materiały stykowe
mikrostruktura
właściwości łączeniowe
mechaniczna synteza
Opis:
The correlation between the microstructure of Ag-C, Ag-WC-C and AgWC composites and their switching properties was investigated. Two methods were used to manufacture the starting powder mixtures, namely classical milling and mechanical alloying . The arc erosion, contact resistance and welding forces of the contact materials obtained by different methods were measured using model devices. This paper presents the results achieved for the tested materials. It was found that weight loss was lower for the contacts produced by high energy milling.
W pracy badano wpływ mikrostruktury kompozytów Ag-C oraz Ag-WC-C i Ag-W-C na ich właściwości łączeniowe. Do wytworzenia kompozytów stosowano dwa sposoby przygotowania mieszanin wyjściowych: klasyczne mieszanie proszków oraz mechaniczną syntezę (MA - mechanical allaying). Porównano odporność kompozytowych materiałów stykowych wykonanych różnymi technologiami na erozję łukową, rezystancje zestykową i odporność na sczepianie. Badania właściwości łączeniowych prowadzono w układach modelowych. Stwierdzono, że zastosowanie procesu MA do przygotowania mieszanin wyjściowych powoduje wzrost odporności na erozję badanych materiałów.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2013, 58, 4; 1059-1065
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elongation determination using finite element and boundary element method
Autorzy:
Kisała, P.
Wójcik, W.
Smailov, N.
Kalizhanova, A.
Harasim, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/226029.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
finite element method
boundary element method
fiber Bragg gratings
elongation distribution
Opis:
This paper presents an application of the finite element method and boundary element method to determine the distribution of the elongation. Computer simulations were performed using the computation of numerical algorithms according to a mathematical structure of the model and taking into account the values of all other elements of the fiber Bragg grating (FBG) sensor. Experimental studies were confirmed by elongation measurement system using one uniform FBG.
Źródło:
International Journal of Electronics and Telecommunications; 2015, 61, 4; 389-394
2300-1933
Pojawia się w:
International Journal of Electronics and Telecommunications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparison of the Stress Relaxation of Biodegradable Surgical Threads Made of Mg and Zn Alloys and Some Commercial Synthetic Materials
Autorzy:
Milenin, A.
Kustra, P.
Wróbel, M.
Paćko, M.
Byrska-Wójcik, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/352186.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Ax30
Zn
surgical threads
relaxation
mechanical properties
Opis:
The mechanical properties of the commercial synthetic surgical threads (i.e., monofilament MonosynR and polyfilament PolysorbTM) and threads made of pure zinc and selected magnesium alloys were compared. Tensile and relaxation tests of fine fibers/wires without and with a surgical knot were performed on a Zwick 250 tensile machine and on the specially constructed tensile machine dedicated for ultra-thin samples. An about 50% decrease in the maximum tensile load was registered for both synthetic and Mg-based threads due to the presence of a surgical knot while only an about 10% decrease was documented for the zinc threads.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2019, 64, 3; 1139-1143
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of the Possibilities for Using a Uniform Bragg Grating in a Tunable Dispersion Compensator
Autorzy:
Wójcik, W.
Kisała, P.
Yussupova, G.
Kussambayeva, N.
Kashaganova, G.
Harasim, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/226954.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dispersion compensation
group delay
fiber Bragg gratings
tunable dispersion compensator
Opis:
The article presents a tunable fibre optic dispersion compensator system, consisting of a specially designed cantilever beam and a uniform Bragg grating. It analyses the group delay and dispersion characteristics in the case that there is no apodization of the grating and also for a grating with apodization used for modulation of the refractive index. Various apodization parameters were tested, along with their effects on the dispersion characteristics of the entire system properties. It is demonstrated in the paper that the apodization parameter affects the compensator’s group delay characteristic. The finite elements method was used to design a compensator of such a shape that enabled chirp to be induced in a grating of a specified shape. A new design is presented for the system, in which the dispersion properties are tuned by the maximum value of the heterogeneous deformation of the compensator. The paper also includes results showing the effect of the maximum value of heterogeneous stress of the grating on the dispersion characteristics of the proposed construction.
Źródło:
International Journal of Electronics and Telecommunications; 2015, 61, 4; 381-387
2300-1933
Pojawia się w:
International Journal of Electronics and Telecommunications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stress-strain behaviour analysis of Middle Polish glacial tills from Warsaw (Poland) based on the interpretation of advanced field and laboratory tests
Autorzy:
Bąkowska, A.
Dobak, P.
Gawriuczenkow, I.
Kiełbasiński, K.
Szczepański, T.
Trzciński, J.
Wójcik, E.
Zawrzykraj, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139030.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
glacial tills
Warsaw
compressibility
strength
advanced tests
glina lodowcowa
Warszawa
ściśliwość
wytrzymałość
testy
Opis:
The selected parameters of the Wartanian and Odranian tills, with relation to their spatial occurrence, grain size distribution, mineralogical composition, matric suction and other physical characteristics, are presented. The assessment of the lithogenesis and stress history on the microstructure is attempted. The comparison of the compression and permeability characteristics from field and laboratory tests has been performed. Laboratory consolidation tests carried out with up to 20MPa vertical stress, revealed two yield stress values, one in the range of a couple hundreds kPa, the other in the range of a couple thousands kPa. Based on those results, the reliability of the soil preconsolidation assessment, with the use of the two different methods is discussed. The aspect of the triaxial strength reduction under the dynamic loading of diverse frequency and amplitude is raised. The research results depict a variety of possible geological-engineering characteristics, under the divergent constraints scenarios, of compression or strength weakening origin. The effects of the specialized research program will widen the possibilities of physio-mechanical and structural characterization of soils for geological-engineering purposes.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2016, 66, 3; 561-585
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Physical and Electrical Properties of Silver-Matrix Composites Reinforced with Various Forms of Refractory Phases
Autorzy:
Borkowski, P.
Pietrzak, K.
Frydman, K.
Wójcik-Grzybek, D.
Gładki, A.
Sienicki, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/351236.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
composite materials
electrical contacts
arc erosion
contact resistance
Opis:
This paper presents technological trials aimed at producing Ag-W, Ag-WC, Ag-W-C and Ag-WC-C composite contact materials and characterizing their properties. These materials were obtained using two methods, i.e. press-sinter-repress (PSR) at the refractory phase content of less than 30% by weight as well as press-sinter-infiltration (PSI) at the refractory phase content of ≥50% by weight). The results of research into both the physical and electrical properties of the outcome composites were shown. They include the analysis of the influence of the refractory phase content (W or WC) on arc erosion and contact resistance changes for the following current range: 6 kAmax in the case of composites with a low refractory phase content, 10 kAmax in the case of composites with the refractory phase content of ≥50% by weight.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2018, 63, 2; 817-823
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mining hazards analysis with simultaneous mining copper ores and salt deposits in LGOM (Legnica-Głogów Copper Belt) mines with regard to dynamic influences
Analiza zagrożeń górniczych przy równoczesnej eksploatacji złoża rud miedzi i złoża soli w kopalniach LGOM w zakresie wpływów dynamicznych
Autorzy:
Kłeczek, Z.
Niedojadło, Z.
Popiołek, E.
Skobliński, W.
Sopata, P.
Stoch, T.
Wójcik, A.
Zeljaś, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219927.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mechanika górotworu
zagrożenia górnicze
deformacje górotworu
prognozy wpływów górniczych
wstrząsy górotworu
mechanics of the rock mass
mining hazards
deformations of the rock mass
forecasts of mining impact
shocks of the rock mass
Opis:
In the case of locating two bedded deposits of different mineral resources in a small vertical distance, additional or increased mining hazards can occur (deformations of the rock mass, crumps and mining shocks, hazards to the land surface). This paper has thoroughly examined the impact of exploitation of the lower-located deposit of copper ore on the higher-located deposit of salt as well as the reverse situation as regards the dynamic phenomena, being the greatest lithospheric hazard in LGOM. At the same time theoretical models of processes were applied, verified by previous observations in situ in mines of Legnica-Głogów Copper Belt.
W przypadku usytuowania dwóch pokładowych złóż różnych surowców mineralnych w niewielkiej odległości pionowej mogą występować dodatkowe lub zwiększone zagrożenia górnicze (deformacje górotworu, tąpania i wstrząsy górnicze, zagrożenie powierzchni terenu). W pracy rozważono wszechstronnie oddziaływanie eksploatacji niżej zalegającego złoża rudy miedzi na wyżej zalegające złoże soli kamiennej oraz sytuację odwrotną w zakresie zjawisk dynamicznych, będących największym zagrożeniem litosferycznym w LGOM. Wykorzystano przy tym modele teoretyczne procesów, zweryfikowane przez dotychczasowe obserwacje in situ w kopalniach Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 3; 553-570
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An analysis of the interaction during simultaneous use of copper ore and salt deposits in the LGOM mines with regard to displacement and deformation of rock mass
Analiza wzajemnego oddziaływania równoczesnej eksploatacji złoża rud miedzi i złoża soli w kopalniach LGOM w zakresie przemieszczeń i deformacji górotworu
Autorzy:
Popiołek, E.
Kłeczek, Z.
Niedojadło, Z.
Hejmanowski, R.
Skobliński, W.
Sopata, P.
Stoch, T.
Wójcik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220055.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
impact of mining
mining risks
displacements and deformation of rock mass
forecasts of mining impact
wpływy eksploatacji górniczej
zagrożenia górnicze
przemieszczenia i deformacje górotworu
prognozy wpływów górniczych
Opis:
Excavation of the two bedded deposits of mineral resources in a small vertical distance may causa additional increased mining risks (rock mass deformation, rock bursts and mining tremors, threat to land surface). This paper considers the impact of excavation of the copper ore deposit on the bed of rock salt located above it and the opposite, in terms of displacements and deformations. We used the theoretical models of processes verified by previous in situ observations in the mines of the Legnica-Głogów Copper Mining District. We analysed the potential for reducing the risks, among others, through coordination of mining works.
W przypadku występowania w górotworze dwóch różnych, pokładowych złóż surowców mineralnych, szczególnie przy niewielkiej ich odległości pionowej, powstaje konieczność analizy wzajemnego oddziaływania eksploatacji górniczej tych złóż. W pracy dokonano analizy przemieszczeń i deformacji w górotworze i na powierzchni terenu przy równoczesnym prowadzeniu tych eksploatacji. Wskazano działania minimalizujące wzajemne oddziaływania w odniesieniu do prowadzenia działalności górniczej w kopalniach Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Główne zagrożenia występujące w LGOM to: przemieszczenia i deformacje górotworu związane z tworzeniem pustek poeksploatacyjnych, wywołujące w efekcie ruchy górotworu powodujące zagrożenia dla wyrobisk górniczych oraz powierzchni terenu i obiektów, jako wynik tworzenia się poeksploatacyjnych niecek obniżeniowych, wstrząsy górnicze i tąpania wynikające z koncentracji naprężeń w skałach otaczających wyrobiska górnicze i nagłego wyładowania uprzednio nagromadzonej energii sprężystej (wpływy dynamiczne). W pracy rozważano pierwsze zagrożenie, drugie będzie przedmiotem oddzielnej publikacji autorów. Po schematycznym przedstawieniu warunków geologiczno-górniczych (rozdz.2) rozważono oddziaływanie eksploatacji złoża rud miedzi na wyrobiska wykonane w złożu soli kamiennej. Rozważania te oparto o prognozy przemieszczeń i deformacji prowadzone na bazie dobrze zweryfikowanej w warunkach LGOM teorii B. Budryka - S. Knothego. Wykorzystano też własne wieloletnie doświadczenia z kształtowania się pól przemieszczeń i odkształceń na powierzchni terenu, w górotworze i szybach górniczych. Na rysunku 4.1 przedstawiono przewidywany rozkład odkształceń poziomych i pionowych na wybranym poziomie nad złożem rud miedzi. Na poziomie złoża soli mogą wystąpić przemieszczenia i deformacje o wartościach: obniżenia Wmax do 1,9 m odkształcenia poziome εmax do 9,5 mm/m odkształcenia pionowe εz max do 5,5 mm/m nachylenia Tmax do 10,0 mm/m przemieszczenia poziome Umax do 0,65 m. Są to znaczne wartości wskaźników deformacji, nie powinny one jednak w istotny sposób wpłynąć na stateczność wyrobisk solnych. Może natomiast nastąpić wzrost konwergencji wyrobisk czy też wzmożone odspajanie warstw solnych. W kolejnym etapie rozważano wpływ wyrobisk w złożu soli kamiennej na wyrobiska eksploatacyjne w złożu rudy. Po szczegółowych analizach stwierdzono, że istnieje pewne zagrożenie zmian warunków stropowych w złożu rudy miedzi, jeżeli odległość pionowa pomiędzy stropem wyrobisk w tym złożu a spągiem najniższego poziomu wyrobisk solnych będzie mniejsza od 70 m. Istotniejsze zagrożenie wystąpi jeżeli odległość pionowa wyrobisk będzie mniejsza od 50 m (rys. 3). Aktualne projekty eksploatacji złoża rudy miedzi i złoża soli w polu Bądzów wskazują, że do 2016 roku, a praktycznie nawet do 2021 roku, eksploatacja złoża soli nie powinna stanowić istotniejszego zagrożenia dla wyrobisk rudnych. W prognozach dla powierzchni terenu wykorzystano system prognozowania MODEZ autorstwa R. Hejmanowskiego. Z prognozy wynika, że wpływy eksploatacji złoża rud miedzi wywołają na powierzchni terenu, w rejonie nad przygotowywanym do wybierania złożem soli „Bądzów”, obniżenia o wartości do 1,9 m a kategoria terenu górniczego nie powinna być wyższa od II-giej. Jeżeli uwzględnić równoczesną eksploatacje złoża soli w maksymalnie możliwym zakresie, to obniżenia terenu mogą wzrosnąć do ponad 4 m. Nastąpi to jednak nie prędzej niż po 100 latach a proces obniżeń i deformacji będzie łagodny i tylko w znikomym stopniu zagrażający obiektom na powierzchni terenu. Z rozważań wynikają następujące zalecenia dla ograniczenia szkodliwego wzajemnego oddziaływania eksploatacji rud miedzi i złoża soli kamiennej: nie prowadzić jednoczesnej eksploatacji w zasięgu występowania wzajemnych wpływów, określić wielkości optymalnego wydobycia rudy miedzi w rejonie oddziaływania i wpływów tej eksploatacji na stan wytężenia zalegającego powyżej złoża soli kamiennej, uwzględniać prognozy aktywności sejsmicznej wzbudzonej eksploatacją rud miedzi a w szczególności jej wpływu na wyrobiska solne. Na zakończenie Autorzy zalecają kontynuowanie monitoringu wzajemnych oddziaływań eksploatacji złoża rudy miedzi i złoża soli kamiennej, co pozwoli na dalszą weryfikację rozważań teoretycznych. Szczególnie zaleca się rozszerzenie zakresu obserwacji o pomiary przemieszczeń bezwzględnych w wyrobiskach solnych a także ich konwergencji w czasie.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 2; 535-548
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies