Wszystkie pola: Polak, W. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Płomyczek Afrykański (1943–1945): A bimonthly childrens supplement to Polak w Afryce
„Płomyczek Afrykański” (1943–1945) dwutygodniowy dodatek dla dzieci do „Polaka w Afryce”
Autorzy:: Rogoż, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2058275.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polish expatriate press during World War II
Polish exiles in East Africa
children's magazines
Nairobi
Płomyczek Afrykański
„Płomyczek Afrykański”
dzieci
młodzież
II wojna światowa
polscy uchodźcy
Afryka Wschodnia
Opis:: Płomyczek Afrykański [The African Little Flame] (1943–1945) was a bimonthly children's supplement to Polak w Afryce [The Pole in Africa], a weekly published in Nairobi for Poles evacuated in 1942 from the Soviet Union. This study, based on a collection of 45 issues from 1943–1945, attempts to characterize the content of this publication (themes, type of texts, layout), the circle of contributors as well as examine any facts that may throw additional light on its production and reception.
„Płomyczek Afrykański” to dziecięcy dodatek do wydawanego w Nairobi tygodnika „Polak w Afryce”. W oparciu o zbiór egzemplarzy z lat 1943–1945 (45 numerów) scharakteryzowano zarówno zawartość treściową czasopisma (uwzględniając tematykę, typy tekstów i stronę graficzną), krąg autorów, jak i wszelkie inne możliwe do odtworzenia fakty związane z jego edycją i recepcją.
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2021, 24, 1; 95-112
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: „SPECYFICZNY POLAK W NORMALNEJ FRANCJI”. O POLSKIEJ IMIGRACJI W TEKSTACH FRANCUSKICH BADACZY
‘A STRANGE POLE IN PERFECTLY NORMAL FRANCE’. THE TOPIC OF POLISH IMMIGRATION IN THE TEXTS OF FRENCH RESEARCHERS
Autorzy:: Chwieduk, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/579509.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: FRANCJA
POLSKA IMIGRACJA
KONSTRUOWANIE OBCEGO/INNEGO
TEKST
DOMINACJA KULTUROWA I POLITYCZNA
FRANCE
POLISH IMMIGRATION
CONSTRUCTING THE OTHER/ALIEN
TEXT
POLITICAL AND CULTURAL DOMINATION
Opis:: W obliczu coraz bardziej komplikującej się sytuacji imigracyjnej we Francji, zwłaszcza w odniesieniu do ludności wyznania islamskiego, warto postawić pytanie o Polaków przybywających w zauważalny sposób do tego kraju przynajmniej od XIX wieku. W powszechnym odczuciu stanowią tam mało wyróżniającą się grupę imigrantów, co więcej – od wielu lat wpisującą się w model francuskiej integracji. Jednakże tego typu wyobrażenie nie koresponduje z obrazem imigracji polskiej, który wyłania się z publikacji naukowych, stanowiących przedmiot dyskusji w artykule. Jak się okazuje, Polacy jawią się w nich jako grupa nadal „obca”. Dlaczego? W odpowiedzi zostaną rozwinięte trzy myśli. Po pierwsze teksty francuskich badaczy poświęcone polskiej migracji ujawniają żywotność francuskiej dominacji politycznej, która w postkolonialnym kontekście polega na stanowieniu standardów światopoglądowych wolnych „od hermetycznych ideologii i wszelkich fundamentalizmów”. Po drugie, Polacy od wieków wpisują się w stereotyp „ubogiego, ale obcego kulturowo sojusznika” politycznego Francji. Po trzecie, przybysze z Polski zawsze byli klasyfikowani jako wyrazisty przypadek biednej imigracji zarobkowej. Artykuł podejmuje zatem refleksję nad zjawiskiem imigracji w kontekście relacji dominacji polityczno-kulturowej Francji w Europie i na świecie, ale także w odniesieniu do materii tekstu pisanego naukowego, jako kulturowego i zarazem politycznego narzędzia konstruowania Innego/Obcego.
In the face of the increasingly complex immigration situation in France, particularly with regard to the Muslim population, a question well worth asking is one about Poles, who have been arriving in noticeable numbers to settle down in France at least since the nineteenth century. In the general perception Polish immigrants are not a very conspicuous group; what is more, they have been fitting well into the model of French integration for many years. Still, this image fails to correspond with the picture of Polish immigration which emerges from scientific publications discussed in this article. As it turns out, Poles appear in those publications as a group that is still considered ‘alien.’ Why? The answer to this question will be given through the investigation of three lines of thought. Firstly, texts of French researchers devoted to the subject of Polish migration reveal the perseverance of French political domination, manifesting itself – in the post-colonial context – in formulating world outlook standards free from ‘hermetic ideologies and any form of fundamentalism.’ Secondly, for centuries the Polish people have been stereotypically perceived as France’s ‘poor, yet culturally alien’ political ally. Finally, immigrants from Poland have always been classified as evident representatives of impoverished labour migrants. Thus, the article offers a reflection on the phenomenon of immigration in the context of France’s political and cultural domination in Europe and the world, but also in relation to written scientific texts as cultural and political tools for constructing the figure of the Other/Alien.
Źródło:: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2016, 42, 2 (160); 23-50
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Analysis of the Forming Process of Energy-Absorbing Elements made from 7000 Series High-Strength Aluminum Alloy
Autorzy:: Jaśkiewicz, K.
Skwarski, M.
Polak, S.
Gronostajski, Z.
Krawczyk, J.
Kaczyński, P.
Chorzępa, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/355556.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: aluminum alloys
hot forming
Opis:: The paper covers the research on the process of solutionizing of 7075 aluminum alloy in cold tools during the stamping of a high-strength structural element (B-pillar’s base). For technological reasons, in order to obtain high strength parameters of the 7075 alloy, it is necessary to carry out a solutionization process, which allows to obtain dispersion strengthening during ageing process. Properly performed heat treatment of the alloy increases the strength of the material to approx. 600 MPa. The combination of the process of solutionization with simultaneous shaping is aimed at improving and simplifying technological operations of aluminum alloy stamping, shortening the duration of the manufacturing process and reducing production costs. The manufactured lower part of the B-pillar will be used for the verification of the validity of the developed method. During the experiment, a series of stamping tests were carried out, in which the lubricants, pressure and position of the upper and lower blankholders were the variables. The obtained results allow to estimate the influence of the cooling conditions on the strength of the drawpieces obtained after the process of artificial ageing. In order to verify and analyse the results more quickly, a numerical simulation was carried out.
Źródło:: Archives of Metallurgy and Materials; 2020, 65, 2; 697-705
1733-3490
Pojawia się w:: Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Socjologia i socjolodzy w zglobalizowanym świecie. Kilka uwag o socjologiach narodowych
Sociology and Sociologists in the Globalized World. Some Remarks on National Sociologies
Autorzy:: Polak, Paulina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427302.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polish sociology
cosmopolitanism
methodological nationalism
sociology in the public sphere
socjologia polska
kosmopolityzm
metodologiczny nacjonalizm
socjologia w sferze publicznej
Opis:: The problems and challenges sociology faces at the beginning of the 21st century are the subject matter of the article. The discipline has to deal with the new themes and problems linked to globalization and supranational phenomena. The question about the future of Polish sociology posed by Piotr Sztompka is the point of departure for the author of this article. She relates to the Ulrich Beck’s idea of cosmopolitanism and the need of a new cosmopolitan sociology. The author demonstrates that the development of a new approach to social analysis is crucial. This new cosmopolitan approach should break away from the traditional method of perceiving social phenomena as confined to nation-state boundaries. The article also addresses the issue of the sociology’ and sociologists’ role in the public sphere of contemporary societies.
Artykuł rekonstruuje niektóre problemy i wyzwania, jakie stoją dziś przed socjologią. Musi ona stawić czoło nowym tematom i problemom, związanym z globalizacją, i przekraczającym granice państwowe zjawiskom. Autorka wychodzi od pytania postawionego przez Piotra Sztompkę o istnienie socjologii polskiej. Nawiązuje do idei kosmopolitycznego świata i potrzeby stworzenia w nim kosmopolitycznej socjologii, jaką postuluje Ulrich Beck. Poka-zuje, że dziś konieczne jest stworzenie nowego podejścia do analizy społeczeństwa, zrywającego z „metodologicznym nacjonalizmem”, ograniczającym się wyłącznie do badania zjawisk w obrębie granic danego kraju. W artykule poruszane są również problemy roli socjologów we współczesnym świecie, w sferze publicznej i mediach.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2012, 3(206); 124-143
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Zaufanie w strategiach polskich przedsiębiorców
Trust and Polish Entrepreneurs’ Strategies
Autorzy:: Bukowski, Andrzej
Gadowska, Kaja
Polak, Paulina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/428034.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: kapitał społeczny
zaufanie
zaufanie osobiste
zaufanie uogólnione
przedsiębiorcy
państwo
prawo
aktywność gospodarcza
badania empiryczne
social capital
trust
personal trust
generalized trust
entrepreneurs
state
legal regulations
doing business
empirical data
Opis:: Przedmiotem artykułu jest zaufanie i jego formy w kontekście indywidualnej aktywności gospodarczej. Autorzy zastanawiają się, do jakich konkretnych form zaufania (osobistego, uogólnionego) sięgają przedsiębiorcy w różnych sferach swojej działalności, jakie są przyczyny ich wyborów oraz ich skutki dla prowadzenia biznesu. Problematyka zaufania analizowana jest w trzech podstawowych sferach działalności przedsiębiorców: prawa, kontaktów z urzędnikami i relacjach z innymi przedsiębiorcami. Postawiona zostaje teza, że na skutek uwarunkowań historycznych, w tym utrwalonego systemu funkcjonowania państwa i prawa, a także sposobu tworzenia przepisów o działalności gospodarczej, wśród polskich przedsiębiorców wytworzyła się uogólniona nieufność wobec prawa, administracji państwa i innych przedsiębiorców. Badania w formie indywidualnych wywiadów pogłębionych z ponad 100 przedsiębiorcami z czterech województw Polski Południowej potwierdzają, że instytucje państwa, prawa oraz administracji państwowej stanowią w Polsce przeszkodę w budowaniu uogólnionych form kapitału społecznego i generują brak zaufania, zamiast przyczyniać się do wzmacniania postaw obywatelskich i wytwarzać uogólnione zaufanie do innych (także partnerów biznesowych). Przy deficycie zaufania uogólnionego, przedsiębiorcy muszą zatem wypracowywać rozmaite strategie budowy, stającego się podstawą nawiązywania kontaktów gospodarczych, osobistego zaufania (zarówno w stosunku do innych przedsiębiorców, jak i urzędników), co jednak drastycznie podnosi tzw. koszty transakcyjne prowadzenia firmy.
This article deals with trust in the context of doing business. Authors are particularly interested in what forms of trust (personal, generalized) Polish entrepreneurs resort to in various spheres of their activity, what are the grounds for their choices and what consequences they have for their own businesses. The problem of trust is analyzed in 3 major areas: legal regulations of business, contacts with public officials and relations with other companies. Authors claim that, due to historical background, including an established legal framework and ways of state functioning and lawmaking in business activity, generalized distrust towards the law, public administration and other companies has emerged among Polish entrepreneurs. Qualitative research in the form of over 100 in-depth interviews with entrepreneurs from 4 voivodeships of Southern Poland corroborate the hypothesis, that the state (and legal) institutions, as well as state administration interfere with building generalized forms of social capital and generate social distrust, instead of contributing to reinforcing civic attitudes and generating generalized trust towards others (including business partners). With deficits of generalized trust, companies need to come up with various strategies of building personal trust (towards other entrepreneurs and public officials). Therefore, personal trust becomes a basis of establishing business relations, which, in turn, drastically increases so-called transaction costs of doing business.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2014, 3(214); 67-106
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: An Analysis Of The Industrial Forging Process Of Flange In Order To Reduce The Weight Of The Input Material
Analiza przemysłowego procesu kucia odkuwki kołnierza w celu zmniejszenia masy materiału wsadowego
Autorzy:: Gronostajski, Z.
Hawryluk, M.
Kaszuba, M.
Misiun, G.
Niechajowicz, A.
Polak, S.
Pawełczyk, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/354686.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: numerical modeling
forging
optimisation
modelowanie numeryczne
kucie
optymalizacja
Opis:: This paper presents an analysis of the industrial process of hot forging a flange. The authors developed several thermomechanical models of the forging process for which they carried out computer simulations using the MSC.Marc 2013 software. In the Jawor Forge flanges with a neck are manufactured by hot forging in crank presses with a maximum load of 25 MN. The input material, in the form of a square bar, is heated up to a temperature of 1150°C and then formed in three operations: upsetting, preliminary die forging and finishing die forging. The main aim of the studies and the numerical analyses, in which the geometry of the tools would be modified, was to maximally reduce the amount of the input material taking into account the capabilities of the Jawor Forge, and consequently to significantly reduce the production costs. Besides the Forge’s equipment resources, the main constraint for modifications was the flange-with-neck forging standard which explicitely defines the tolerances for this element. The studies, which included numerical modelling, infrared measurements and technological tests, consisted in changing the geometry of the tools and that of the forging preform. As a result, the optimum direction for modifications aimed at reducing the mass of the input material was determined. The best of the solutions, making it possible to produce a correct forging in the Jawor Forge operating conditions, were adopted whereby the weight of the preform was reduced by 6.11%. Currently research is underway aimed at the application of the proposed and verified modifications to other flange forgings.
Artykuł dotyczy analizy przemysłowego procesu kucia matrycowego na gorąco odkuwki typu kołnierz. Autorzy publikacji opracowali szereg modeli termomechanicznych procesu kucia, dla których przeprowadzili symulacje komputerowe z zastosowaniem oprogramowania MSC.Marc 2013. Przemysłowy proces wytwarzania kołnierzy z szyjką w kuźni Jawor wykonuje się metodą kucia na gorąco na prasach korbowych pracujących z maksymalnym obciążeniem 25 MN. Materiał wsadowy w postaci pręta kwadratowego jest nagrzewany do temperatury 1150°C i następnie kształtowany z wykorzystaniem trzech operacji – spęczania, matrycowania wstępnego oraz matrycowania wykańczającego. Głównym celem przeprowadzanych badań i analiz numerycznych polegających na modyfikacji geometrii narzędzi było jak największe ograniczenie wielkości materiału wsadowego przy jednoczesnym uwzględnieniu możliwości technologiczno-technicznych Kuźni Jawor. Miało to pozwolić na znaczącą redukcję kosztów produkcji. Za największy ogranicznik przeprowadzanych modyfikacji poza parkiem maszynowym zakładu przyjęto normę kucia kołnierzy z szyjką, która w jednoznaczny sposób definiuje tolerancje wykonywanego elementu. Przeprowadzone badania polegające na zmianie geometrii narzędzi i przedkuwki, obejmujące modelowanie numeryczne, pomiary termowizyjne oraz próby technologiczne pozwoliły określić optymalny kierunek wprowadzanych modyfikacji procesu umożlwiający redukcję masy materiału wsadowego. Przyjęcie przez autorów najlepszego z możliwych do uzyskania w warunkach Kuźnia Jawor rozwiązań pozwoliło na zmniejszenie masy wstępniaka o 6,11% w stosunku do masy wyjściowej. Obecnie trwają dalsze prace badawcze związane z przełożeniem zaproponowanych i zweryfikowanych zmian na inne odkuwki kołnierzowe.
Źródło:: Archives of Metallurgy and Materials; 2015, 60, 2A; 849-853
1733-3490
Pojawia się w:: Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Bariery w dystrybucji środków unijnych a mechanizmy systemowe w (schyłkowym) państwie bezpieczeństwa socjalnego. Przypadek Polski
Barriers to the Process of Awarding and Implementation of EU Funds and Systemic Mechanisms in the Late Welfare State. The Case of Poland
Autorzy:: Bukowski, A.
Gadowska, K.
Polak, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2138858.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: European integration
EU funds
systems theory
Niklas Luhmann
corruption
administration
bureaucracy
political system
integracja europejska
fundusze unijne
administracja
korupcja
patologie sfery publicznej
biurokratyzacja
upolitycznienie
etyka urzędnicza
prawo
system
Opis:: The article deals with the issue of structural and cohesion funding by the European Union in Poland. Although all funds earmarked for the first programming period 2004-2006 were allocated, the process posed certain problems. Therefore, in our paper we point to the weaknesses of the system and some of the hindrances to efficient fund allocation: faulty institutional and legal framework, bureaucracy, corruption and personnel deficits. We base our findings on a research incorporating 150 in-depth interviews carried out in four regions of Poland. Referring to Niklas Luhmann's theory of autopoietic systems, we present a sketch of an unevenly differentiated political system, in which administration and politics prevail over the underprivileged public, incapable of counteracting trends of politicization and bureaucratization. By showing the evolution and reproduction of the system, we relate to its deficits and their impact on the future use of the EU funds inflow.
Wraz z akcesją Polski do Unii Europejskiej w 2004 do kraju zaczął płynąć szeroki strumień dofinansowania. Pieniądze przeznaczone są na restrukturyzację i modernizację gospodarki, wyrównywanie szans słabiej rozwiniętych regionów i ułatwienie integracji ze Wspólnotą. Mimo alokacji wszystkich środków przewidzianych na lata 2004–2006, proces ten utrudniany był przez liczne przeszkody. W artykule przedstawiamy najważniejsze z nich – nadmierną biurokrację, zbyt skomplikowane i niestabilne prawo, barierę ludzką przejawiającą się m.in. w brakach kadrowych i niedostatkach kapitału społecznego oraz naciski polityczne i upolitycznienie, jakiemu poddawane są działania w procesie selekcji projektów. W naszej analizie uwzględnimy trudności, jakie napotykają zarówno prywatni i publiczni beneficjenci funduszy, jak i urzędnicy administracji publicznej zajmujący się ich rozdziałem, rozliczaniem, kontrolą i monitoringiem. W artykule nawiązujemy do koncepcji systemu autopojetycznego autorstwa Niklasa Luhmanna. Zwracamy uwagę na nierównomierne różnicowanie administracji, polityki i publiczności na kluczowym dla rozdziału funduszy poziomie regionalnym, a także na słabość czynnika społecznego, mającego z zasady stanowić przeciwwagę dla biurokratyzujących i polityzujących tendencji, z jakimi boryka się analizowany proces. Opisujemy reprodukcję i ewolucję systemu, odnosząc się do wykorzystywania środków przyznanych Polsce na lata 2004–2006, a także do fazy przygotowawczej do okresu programowania 2007–2013. Tekst oparty jest na wynikach jakościowych badań terenowych przeprowadzonych przez zespół pod kierownictwem Grażyny Skąpskiej w gminach południowej Polski, które skonfrontowane zostały z danymi statystycznymi oraz wynikami kontroli NIK.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2008, 1(188); 5-43
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: The assessment of susceptibility on drainage in an aquifer on the basis of pumping tests in a lignite mine
Ocena podatności ośrodka wodonośnego na odwodnienie na podstawie próbnych pompowań w kopalni węgla brunatnego
Autorzy:: Polak, K.
Kaznowska-Opala, K.
Pawlecka, K.
Różkowski, K.
Klich, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/219538.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: odwadnianie
studnie wiercone
przepływ laminarny
przepływ turbulentny
oporność hydrauliczna
ośrodek wodonośny
struktura porowa
struktura szczelinowo-krasowa
drainage
bored wells
laminar flow
turbulent flow
hydraulic resistance
aquifer
pore structure
fractured-karst structure
Opis:: Drainage of the rock mass is a key component affecting the safety of mining operations and is associated with the removal of the overburden, dumping and excavation of useful minerals. The primary method of drainage in lignite coal mines are bored wells. The efficiency of drainage of rock mass depends on their accurate positioning and quality of workmanship. The paper presents the current state of knowledge concerning the distribution of the components of drawdown (1) in pumping well (Walton, 1955; Bruin & Hudson, 1961; Kruseman & de Ridder, 1991; Avci, 1992; Atkinson, 1994; Helweg, 1994; Kawecki, 1995; Singh, 2002; Dufresne, 2011) and their dependence on the hydrogeological parameters of the drained aquifer (Fig. 2). The results of pumping tests conducted in drainage wells operating in lignite mines are also presented. The subject of analysis was the geohydraulic resistance coefficient B, describing the resistance of the aquifer under laminar flow. This coefficient also takes the hydrogeological parameters into account which determines the dynamics and range of influence of drainage (12, 13). The value of the parameter and its spatial variability can be used for planning, designing and evaluating the effectiveness of wells drainage In view of the results of the pumping tests, classification of aquifer susceptibility to drainage was proposed, which can be used to support decision-making in the scope of expansion of the drainage system, the necessary timing and dynamics of pumping water. The classification is preliminary and is the starting point for the development of methods to rationalize functioning costs of the drainage systems.
Zadaniem studni odwadniających jest obniżenie zwierciadła wody podziemnej możliwie w jak najkrótszym czasie. W zależności od przeznaczenia studni oraz wymagań technicznych ich czas „życia” jest zróżnicowany. Studnie zlokalizowane w obrębie wyrobiska, tj. studnie nadkładowe i podłożowe (pomocnicze), mają z założenia względnie krótki czas pracy, gdyż są likwidowane wraz z postępem robót górniczych odkrywkowych. Studnie w barierach zewnętrznych oraz wewnętrznych utrzymywane są niekiedy przez kilkadziesiąt lat. Z upływem czasu w pompowanych otworach obserwuje się przyrost depresji roboczego zwierciadła wody oraz spadek wydajności. Mniejsza wydajność studni spowodowana jest zmniejszoną wydajnością warstwy wodonośnej wskutek słabnącej przewodności hydraulicznej, co wynika z obniżenia zwierciadła wody, a także w wyniku zmian w dopływie wody spowodowanych procesami starzenia otworów studziennych. Za niekorzystne zmiany parametrów eksploatacyjnych studni odpowiedzialne są m.in. procesy fizyczne i chemiczne zachodzące w bezpośrednim sąsiedztwie studni np. procesy korozji, powstawania powłok zabezpieczeniowych oraz powłok śluzowych, ochry, wytrącania się osadów związków chemicznych oraz kolmatacji. Kolmatacja jest zjawiskiem złożonym, wywołanym przez procesy mechaniczne, fizyczne, chemiczne i biologiczne, który towarzyszy przepływowi przez ośrodki porowe i szczelinowe. Straty ciśnienia wynikające z przepływu wody w warstwie wodonośnej, czyli kształtowane przez własności hydrogeologiczne warstwy wodonośnej są określane mianem depresji rzeczywistej, która uwidacznia się pomiędzy poziomem piezometrycznym i depresją w strefie przyotworowej. Straty te oznaczane są jako BQ, gdzie: B oznacza oporność hydrauliczną ośrodka wodonośnego przy przepływie laminarnym. Z kolei straty ciśnienia wywołane przepływem wody przez filtr turbulencją przepływu wody w strefie otworowej i przyotworowej określane są mianem zeskoku hydraulicznego CQn, gdzie C oznacza oporność hydrauliczną strefy przyotworowej, natomiast n – wykładnik potęgowy charakteryzujący rodzaj przepływu. Określenie własności filtracyjnych warstwy wodonośnej wyrażanych przez przewodność hydrauliczną T oraz współczynnik zasobności sprężystej S, pozwala na wyznaczenie najbardziej korzystnych warunków eksploatacji studni. Wspomniane parametry hydrogeologiczne są składowymi równania opisującego hydrauliczną oporność ośrodka wodonośnego (12). Uogólniając, parametr B, może być kryterium wykorzystanym przy planowaniu i projektowaniu systemu odwodnienia studziennego, a także bieżącej oceny skuteczności współpracy systemu. Na rysunku 3. przedstawiono ideowo metodykę oznaczania tego parametru, za pomocą testu próbnego pompowania. Dotychczas interpretacja wyników próbnych pompowań koncentrowała się na ocenie technicznych warunków pracy otworów studziennych. W tym celu wykorzystywano współczynnik C występujący we wzorze Jacoba, który stanowił kryterium odbioru studni od wykonawcy. Zdaniem autorów niniejszej pracy wyniki próbnych pompowań należy interpretować w szerszym ujęciu, zwracając uwagę na parametr B, opisujący oporność hydrauliczną przy przepływie laminarnym wody w ośrodku wodonośnym. Analiza rozkładu przestrzennego zmian tego parametru pozwala na racjonalizację systemu odwodnienia studziennego w tym ocenę niezbędnych wyprzedzeń w zakresie wykonawstwa studni. W praktyce, ocenę geohydraulicznych warunków prowadzonego odwodnienia przeprowadzono przy wykorzystaniu zmodyfikowanej metody próbnych pompowań wielostopniowych opracowanych przez Klicha (1997). W pracy niniejszej przedstawiono wyniki próbnych pompowań w 27 studniach pracujących w kopalni odkrywkowej węgla brunatnego. Na rysunkach 5-9 przedstawiono wyniki oceny parametru B dla podstawowych kompleksów wodonośnych, dla których wykonano próbne pompowania badawcze. Podział wykresów wynika z przeznaczenia studni, co odpowiada podziałowi przedstawionemu na rysunku 4. Uzyskane wyniki pozwalają na sformułowanie wstępnych uogólnień. W tabeli 1. zaproponowano wstępną klasyfikację podatności ośrodka wodonośnego na prowadzone odwodnienie. Klasyfikacja może być wykorzystana do celów planowania, projektowania oraz bieżącej oceny skuteczności odwadniania studziennego. Wyniki oceny parametru B wskazują na zmienne warunki hydrogeologiczne w badanych kompleksach wodonośnych. W utworach wodonośnych o strukturze porowej oporność hydrauliczna B wykazuje stosunkowo małą zmienność (Rys. 7 i 8). Natomiast dużą zmienność własności wykazują utwory szczelinowo-krasowego kompleksu mezozoicznego. Odwodnienie prowadzone przez system studzienny może zatem charakteryzować się zmienną efektywnością w poszczególnych rejonach kopalni odkrywkowej (Rys. 5 i 6).
Źródło:: Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 1; 107-121
0860-7001
Pojawia się w:: Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Polak, W." wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język