- Tytuł:
- O pojęciu Boga. Po lekturze Feuerbacha
- Autorzy:
- Chwedeńczuk, Bohdan
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2098237.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
- Tematy:
-
absolutne pojęcie Boga
anachroniczny spór
argument bolzanowski
Bóg Abrahama
Bóg filozofów
Bóg mistyka
Bóg sam
Bóg z tezy teizmu
dualizm fizyki i metafizyki
dualizm możliwości
dualizm nieskonstruowania i niekonstruowalności (pojęcia)
iluzja oczekiwania (na absolutne pojęcie Boga)
konieczność nieprzyrodnicza
konieczność przyrodnicza
metaparuzja
pochodzenie przedstawień religijnych
pogląd Feuerbacha jako teoria
pojęcie Boga
pojęcie samo w sobie (wg Bolzana)
przygodność
religijny pogląd na religię
rozsądne idee antynaturalizmu
tabu jako ośrodek religii
teologia jako antropologia
twierdzenie o jedyności
twierdzenie o jedyności koniecznej
uprzedniość pytania o sens – następczość pytania o istnienie
właściwości człowieka jako właściwości boskie
zależność przyczynowa między genealogią a semantyką religii
znaczenie wyrażeń religijnych - Opis:
- Stanowisko Feuerbacha nazywam antropomorfizmem co do pojęcia Boga, krócej – antropomorfizmem teologicznym. Uznaję je za teorię, i akceptuję. Teza główna tej teorii głosi (w sformułowaniu semantycznym): w każdej deskrypcji „Bóg” (takiej, że jej skrótem jest nazwa „Bóg”) występują wyłącznie wyrażenia dotyczące człowieka. W języku mentalistycznym natomiast (endemicznym Feuerbachowi): nie ma w pojęciu Boga niczego, co wykraczałoby treściowo poza pojęcia dotyczące człowieka. Antropomorfizm Feuerbacha ma wersję słabą oraz wersję mocną. Słaba – pojęcie Boga ma faktycznie feuerbachowską charakterystykę. Mocna – feuerbachowska charakterystyka pojęcia Boga jest konieczna na sposób konieczności przyrodniczej. Wersje te można zespolić, korzystając z dictum znalezionego dla opisu analogicznej sytuacji – ignoramus et ignorabimus. Antropomorfizm Feuerbacha konfrontuję z najmocniejszym argumentem, jaki potrafię sobie wyobrazić – z argumentem wymierzonym w naturalizm, rezerwuar przesłanek Feuerbacha. Argument ten dozbrajam obiecującą ontologią pojęć, zaczerpniętą od Bernarda Bolzano. Pokazuję na koniec, że maszyneria ta nie pracuje, a (niefeuerbachowskie) absolutne pojęcie Boga jest (uwaga: zależność o kontrintuicyjnym przebiegu!) niekonstruowalne, bo nieskonstruowane. W tym położeniu, mając antropomorfizm teologiczny za hipotezę przyrodniczą, czekam cierpliwie (zgodnie skądinąd z postulatem Stratona) na jej obalenie.
- Źródło:
-
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 1; 7-23
1230-1493 - Pojawia się w:
- Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł