- Tytuł:
-
Architektura kolegiów jezuickich we Włoszech i w Rzeczypospolitej do połowy XVII wieku – poszukiwanie wzorów na wybranych przykładach
Architecture of Jesuit colleges in Italy and Poland – attempt of comparison - Autorzy:
- Kantorowicz, K.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/105264.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
- Tematy:
-
Towarzystwo Jezusowe
architekt
jezuita
styl jezuicki
szkoła jezuicka
Society of Jesus
Jesuit
architect
Jesuit style
Jesuit school - Opis:
-
Kiedy w końcu XVI wieku Jezuici rozpoczęli swoją działalność na terenie Rzeczypospolitej
tym samym zaczął się proces budowy domów zakonnych Towarzystwa Jezusowego.
Samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi były fundowane przy wsparciu
biskupów i magnatów kolegia, przy których jezuici prowadzili działalność edukacyjną.
Architektami pierwszych kolegiów na terenie Rzeczypospolitej byli sprowadzani
z Włoch architekci-jezuici. Przenosili oni na grunt Polski włoskie rozwiązania, ale
(zgodnie z założeniem akomodacji do miejscowych warunków i potrzeb) dostosowywali
owe wzorce tak aby lepiej funkcjonowały w odmiennym otoczeniu. Mimo iż
wyraźnie widoczne są podobieństwa, zwłaszcza w ogólnym rozplanowaniu elementów
zespołu, w polskich transpozycjach wypracowanych we Włoszech wzorców wyraźne
są cechy specyficzne dla tego obszaru.
Porównanie rozwiązań architektonicznych i funkcjonalnych kolegiów Polskich
i Włoskich pozwala na określenie jak silny był wpływ lokalnych warunków na
ugruntowane wzorce. Odmienne warunki klimatyczne zaowocowały odseparowaniem
komunikacji od dziedzińców, a także innym sposobem funkcjonowania tychże.
Natomiast uboższe sąsiedztwo kolegiów (zwłaszcza w mniejszych miastach) doprowadziło
do znacznej redukcji w dekoracyjnym opracowaniu elewacji. Należy jednak
pamiętać że jednym z najsilniejszych elementów kształtujących układ funkcjonalny
danego zespołu była konieczność dopasowania się do konkretnej, niepowtarzalnej
sytuacji: kształtu działki oraz ukształtowania otaczającej tkanki miejskiej poprzez
wykorzystanie istniejących osi i połączeń widokowych. Czyni to każdy obiekt niepowtarzalnym
i najlepiej ukazuje filozofię działania zakonu jezuitów.
At the end of 16th century, when the Society of Jesus started their activity in Poland, the same they started to build convent houses. Colleges, founded by bishops and aristocrats, were independent units in which Jesuits were running their schools. The first builders of those colleges were Italian Jesuits skilled in architecture. Formed by Italian architecture paradigm, they used solutions they knew. But according to the rule of accommodation to local needs and conditions, they adjusted their designs to local circumstances to assure their proper functioning there. Despite clearly visible similarities, especially in general planning the elements of the complex, in Polish transpositions of Italian models, their specific features are evident. Comparing functional and architectonic solutions applied in colleges in Poland and Italy allows to determine how strong the local influence on basic models was. Different climate conditions resulted in separating communications from the yards and also in other way of using the latter. And also poorer neighbourhood (specially in smaller towns) lead to the simpler and less decorative facades. Last but not least it should be emphasized the necessity to conform to the specific situation: the shape of the plot and the shape of surrounding buildings by using existing scenic axes and connections. The above makes every Jesuit complex one-off and shows the philosophy of Society of Jesus in the fullest way. - Źródło:
-
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 2/II; 145-160
2300-5130
2300-8903 - Pojawia się w:
- Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł