Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ocena cyklu życia" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Environmental assessment of road transport in a passenger car using the life cycle approach
Autorzy:
Folęga, P.
Burchart-Korol, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/375487.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
life cycle assessment (LCA)
environmental analysis
road transport
ocena cyklu życia
analiza środowiskowa
transport drogowy
Opis:
Environmental issues are an increasingly important aspect of management in the transport sector; new methods have been developed for assessment of the environment in the transport sector using the life cycle approach. The paper presents the application of Well to Wheel (WTW) and Life Cycle Assessment (LCA) in the transport sector. The WTW method focuses on energy analysis and greenhouse gas emissions during the life cycle of fuels. WTW is used to support decision-making on the environmental aspects of transport, particularly with regard to fuel life cycle management, but this method omits important stages in the life cycle, particularly the ones regarding important circular economy guidelines such as reduction of natural resource consumption, impact on human health, etc. The LCA method provides a much broader approach to environmental assessment than WTW. LCA takes into considration environmental impact in the whole life cycle of the vehicle, from the stage of production, through the period of exploitation, and finally its disposal.
Źródło:
Transport Problems; 2017, 12, 2; 147-153
1896-0596
2300-861X
Pojawia się w:
Transport Problems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eco-innovation measurement of enterprises - validation of the LCA-based approach
Autorzy:
Rybaczewska-Błażejowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917216.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
eco-innovation
enterprise
life cycle assessment
LCA
rubber granulates
ekoinnowacje
przedsiębiorczość
ocena cyklu życia
granulat gumowy
Opis:
Purpose: The primary aim of the article is to present, examine and discuss an alternative approach to the eco-innovation measurement of enterprises, based on the methodology of life cycle assessment (LCA). Design/methodology/approach: The simplified three-step approach, based on the LCA methodology, was applied to perform the analysis. It consists of the following subsequent stages: environmental assessment, environmental profile of an enterprise and contribution analysis. The environmental profile of the enterprise was calculated using the ReCiPe Midpoint (H) method. Findings: A medium size enterprise manufacturing rubber granulates (ethylene-propylene-diene monomer, EPDM and styrene-butadiene rubber, SBR) was covered by the research. The research proved that the analysed enterprise has the most detrimental impact on the environment in the following impact categories: marine ecotoxicity, natural land transformation and freshwater ecotoxicity. These result predominantly from SBR rubber granulate production. Consequently, due to the specificity of the manufacturing process to be more eco-innovative, the enterprise needs to apply more energy-efficient technologies. Originality/value: This is a fully original research paper that validates an alternative approach to measure and stimulate the implementation of eco-innovation at the micro-level. It complements the currently existing methodologies by taking life cycle and the supply chain perspective into consideration, and thus supports decision-makers in the implementation of the principles of circular economy
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2020, 145; 417-427
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekoinnowacyjność przedsiębiorstw czystszej produkcji w Polsce. Część 2: Ocena cyklu życia produktu
Eco-innovation in Polish cleaner production companies. Part 2: Live cycle assessment
Autorzy:
Cichy, M. J.
Szafraniec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/326296.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
cykl życia produktu
Ocena Cyklu Życia Produktu
Czystsza Produkcja
product life cycle
life cycle assessment (LCA)
Cleaner Production
Opis:
W niniejszym artykule podsumowano wyniki badań dotyczących znajomości i praktycznego stosowania środowiskowej oceny cyklu życia produktu (LCA) w grupie przedsiębiorstw uczestniczących w jednej z dobrowolnych inicjatyw ekologicznych - Polskim Programie Czystszej Produkcji. Badanie oparto na takich zagadnieniach, jak m.in. znajomość oceny cyklu życia produktu, doświadczenia w ramach jej wykorzystania oraz plany w tym zakresie.
This article summarises results of a research on knowledge and practical use of Life Cycle Assessment. The study was carried out on group of companies participating in one of voluntary environmental initiatives - the Polish Cleaner Production Programme. It was based on issues such as knowledge, experience and plans concerning LCA.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2015, 77; 39-51
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Life cycle approach-based methods - overview, applications and implementation barriers
Autorzy:
Baran, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321832.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
cykl życia
ocena cyklu życia
ekonomia cyrkularna
ślad ekologiczny
life cycle
life cycle assessment
LCA
circular economy
ecological footprint
Opis:
Companies operating in the circular economy face the challenge of inclusion parameters related to the life cycle of products in the area of decision-making and communication with the stakeholders. At the same time, life cycle approach-based methods, including LCA, carbon footprint, and environmental footprint, are dynamically developed. The purpose of this article is to recognize the possibilities and applications, as well as barriers to the implementation of three group of methods - life cycle assessment, carbon footprint and environmental footprint.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2019, 136; 9-23
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie techniki LCA do wspomagania i doskonalenia zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach górniczych
Application of LCA techniques to support and improvement environmental management in mining enterprises
Autorzy:
Burchart-Korol, D.
Czaplicka-Kolarzowa, K.
Turek, M.
Borkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323903.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
ocena cyklu życia
system zarządzania środowiskowego
przedsiębiorstwo górnicze
life cycle assessment (LCA)
environmental management system
mining enterprises
Opis:
W artykule zaproponowano zastosowanie techniki oceny cyklu życia LCA (Life Cycle Assessment) do wspomagania Systemu Zarządzania Środowiskowego (SZŚ). Technika LCA umożliwia w sposób kwantytatywny dokonanie oceny potencjalnych obciążeń środowiskowych zarówno dla kopalni, jak i procesów produkcji górniczej, dzięki czemu może stanowić istotny element zarówno do doskonalenia Systemu Zarządzania Środowiskowego (SZŚ) (zgodnie z wytycznymi nowej normy ISO 14001:2015), jak i do wspomagania zarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwach górniczych.
The paper proposes the application of life cycle assessment to support the Environmental Management System (EMS). The LCA enables the quantitative assess the potential environmental impacts for the mining enterprises and production processes, so it can be an important element both for the improvement of the Environmental Management System (EMS) (in accordance with the guidelines of the new ISO 14001:2015) and to support environmental management in the mining enterprises.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 87; 63-76
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metody LCA do wspomagania decyzji środowiskowych w gospodarce wodno-ściekowej
Application of the LCA method for environmental decision assistance in the water-sewage system
Autorzy:
Deska, M.
Kruczek, M.
Zawartka, P.
Burchart-Korol, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324918.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
gospodarka wodno-ściekowa
ocena oddziaływania na środowisko
ocena cyklu życia (LCA)
water and wastewater management
environmental impact assessment
life cycle assessment (LCA)
Opis:
W artykule poruszono istotne problemy związane z oceną środowiskową w procesach decyzyjnych związanych z gospodarką ściekową. Omówiono główne determinanty kształtujące proces zarządzania gospodarką ściekową i wskazano na konieczność przeprowadzania oceny środowiskowej elementów systemu zbierania, transportu i oczyszczania ścieków dla poprawy efektywności kształtowania i eksploatacji całego systemu. Zaprezentowano możliwości zastosowania oceny cyklu życia (LCA – Life Cycle Assessment) w ocenie środowiskowej systemów gospodarki ściekowej i procesach podejmowania decyzji o ich kształtowaniu.
The article presents the significant problems related to environmental assessment in decision-making processes related to wastewater management. The main determinants shaping the process of wastewater management were discussed and the need to conduct environmental assessment of elements of the collection, transport and sewage treatment system to improve the efficiency of shaping and operation of the entire system was discussed. The possibilities of using life cycle assessment (LCA – Life Cycle Assessment) in the environmental assessment of wastewater management systems and decision making processes on their shaping is also presented.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 117; 91-107
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metod oceny środowiskowej na podstawie analizy cyklu życia dla branży motoryzacyjnej
Application of environmental assessment methods based on life cycle analysis for the automotive industry
Autorzy:
Burchart-Korol, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322153.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
ocena cyklu życia
analiza od szybu do koła
ocena środowiskowa
branża motoryzacyjna
life cycle assessment (LCA)
well to wheel
environmental assessment
automotive industry
Opis:
W pracy przedstawiono możliwości zastosowania nowych metod oceny środowiskowej na podstawie podejścia cyklu życia w branży motoryzacyjnej. Na podstawie dokonanego przeglądu literatury stwierdzono, że dotychczas stosowaną metodą oceny środowiskowej w branży motoryzacyjnej jest metoda „od szybu do koła” (WTW, Well-To-Wheel). Na podstawie dokonanej analizy porównawczej oceny cyklu życia LCA (Life Cycle Assessment) i WTW wykazano wiele korzyści związanych z zastosowaniem metody oceny cyklu życia w branży motoryzacyjnej.
The paper presents the potential use of new methods of environmental assessment based on life-cycle-assessment (LCA) in the automotive industry. Based on the literature review found that the up till now the method of environmental assessment in the automotive industry is the method Well-To-Wheel (WTW). Based on the comparative analyzes of LCA and WTW demonstrated many benefits of LCA. The study also presents challenges related to environmental assessments in the automotive industry under the new requirements of circular economy.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 100; 77-85
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomiczne i ekologiczne kryteria decyzyjne w zagospodarowaniu produktów niepełnowartościowych – przykład pralki automatycznej
Economic and environmental issues in the assessment of returned washing machines handling
Autorzy:
Nitkiewicz, T.
Kosarga, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321648.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
produkt niepełnowartościowy
zwroty
pralka automatyczna
ekologiczna ocena cyklu życia
odzyskiwanie wartości
defective product
returns
life cycle assessment (LCA)
washing machine
value recovery
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie na przykładzie pralki automatycznej możliwych do zastosowania kryteriów decyzyjnych w zagospoda-rowaniu produktów niepełnowartościowych. Do zdefiniowania kryteriów posłużono się zestawem praktykowanych sposobów zagospodarowania zwrotów, oraz ich konsekwencjami ekonomicznymi i ekologicznymi. Wybory rozpatrywano z punktu widzenia producenta pralek. Dokonano klasyfikacji sposobów zagospodarowania pralki do grup strategii według oceny z perspektywy ekonomicznej i ekologicznej. W analizie posłużono się prostą analizą kosztową oraz oceną cyklu życia dla identyfikacji oddziaływań środowiskowych.
The objective of the paper is to use example of washing machine to present possible strategies in returned product handling. The decision making criteria are based on the business sector practices and their economic and environmental consequences. The strategies are considered from manufacturer perspective. Basing on the economic and environmental indicators some strategies of returned washing machine handling are defined. Simple cost analysis and life cycle assessment methods are used in the study.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 102; 251-263
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Direct applications of product life cycle assessment in circular economy
Autorzy:
Baran, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927426.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
life cycle assessment
circular economy
environmental footprint
ecodesign
environmental management
ocena cyklu życia
gospodarka o obiegu zamkniętym
ślad środowiskowy
ekoprojekt
zarządzanie środowiskowe
Opis:
Purpose: The purpose of the article is to analyse the possibilities of using life cycle assessment in circular economy. Direct applications of LCA are being considered, including product development and improvement, strategic planning, public policy making and marketing. Design/methodology/approach: Literature research of the subject was carried out. Findings: The possibilities and challenges of applying LCA were indicated. This methodology, in accordance with the provisions of the new circular economy action plan, is becoming increasingly important. Practical implications: A comparison of two or more products in terms of environmental impacts in the life cycle, desired by both companies and customers (in both business-to-business and business-to-client relations), is also difficult to do at the same time. First of all, it requires the use of uniform analytical assumptions. The article contains tips on how to solve this problem. Particular hopes can be associated with the implementation of the environmental footprint being developed by the European Commission. Social implications: The LCA can make a valuable contribution to public policy formulation because it allows policymakers to take into account potential unintended environmental consequences that otherwise cannot be predicted. Originality/value: An analysis of applying LCA was made in relation to the new circular economy action plan (issued in March 2020). Great emphasis was placed on the quantitative approach to the results obtained, which determines the relevance of the article.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2020, 148; 55-75
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reguły decyzyjne warunkujące wykorzystanie ekologicznej oceny cyklu życia w wybranych modelach biznesowych MŚP
Decision rules determining LCA use in selected business model types of SMEs
Autorzy:
Nitkiewicz, T.
Jelonek, D.
Knop, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323340.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
modele biznesu MŚP
teoria zbiorów przybliżonych
ekologiczna ocena cyklu życia
reguły decyzyjne
SME business models
rough sets theory
life cycle assessment (LCA)
decision rules
Opis:
Celem artykułu jest wykorzystanie teorii zbiorów przybliżonych do indukcji reguł decyzyjnych warunkujących zastosowanie ekologicznej oceny cyklu życia w zidentyfikowanych modelach biznesowych MŚP. Wykorzystano w tym celu wyniki badania ankietowego przeprowadzonego w ramach projektu PARP „Wzorce zrównoważonej produkcji” oraz zdefiniowane typy modeli biznesu. W opracowaniu przedstawiono typologię modeli biznesu MŚP, dokonano klasyfikacji zmiennych na decyzyjne i warunkowe oraz wyznaczono reguły decyzyjne dla poszczególnych typów modeli, które prowadzą do zastosowania ekologicznej oceny cyklu życia.
The aim of the paper is to use Rough Set approach to induce decision rules on LCA use in selected business models of SMEs. For that purpose the results of “Sustainable production patterns” PARP survey are used together with defined business model types. The typology of SME business models are presented in the paper, and is used to classify companies to different business model types. It is followed by development of condition attributes and decision attribute sets and induction of decision rules for different business model types.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 88; 235-252
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potential environmental life cycle impacts of fuel cell electric vehicles powered by hydrogen produced from Polish coke oven gas
Autorzy:
Folęga, Piotr
Burchart, Dorota
Marzec, Paweł
Jursova, Simona
Pustejovska, Pavlina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098086.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
life cycle assessment
fuel cell electric vehicles
hydrogen production
coke oven gas
ocena cyklu życia
pojazd elektryczny z ogniwami paliwowymi
produkcja wodoru
gaz koksowniczy
Opis:
This study analysed the greenhouse gas (GHG) emissions of hydrogen fuel cell vehicles’(FCEVs’) life cycles. These included models running on hydrogen derived from coke oven gas (COG), which is a by-product of the coking process of coal and includes hydrogen, methane, and other gases. FCEVs and hydrogen have the potential to drive future mobility. Hydrogen can be separated from the COG in the process of pressure swing adsorption to obtain a purity of hydrogen that meets the requirements of a hydrogen FCEV. An environmental life cycle assessment (LCA) of FCEV powered by hydrogen produced from Polish COG was conducted. The direction of hydrogen production strategies in Poland was also presented. The analyses included the entire life cycle of FCEVs with the production of hydrogen from COG in a Polish coke plant. A comparative analysis of FCEVs and other alternative fuels was conducted, and the main determinants of GHG emissions of FCEV were given. Importantly, this is the first attempt at an environmental assessment of FCEVs in Poland.
Źródło:
Transport Problems; 2021, 16, 1; 151--161
1896-0596
2300-861X
Pojawia się w:
Transport Problems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zastosowania narzędzi do wspomagania oceny cyklu życia systemów wielofunkcyjnych
Possibilities of using tools supporting the life cycle assessment of multi-functional systems
Autorzy:
Fugiel, A.
Śliwińska, A.
Burchart-Korol, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/325768.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
ocena cyklu życia
system wielofunkcyjny
alokacja
poszerzenie systemu
model równowagi rynkowej
programowanie liniowe
life cycle assessment (LCA)
multi-functional system
allocation
system expansion
market equilibrium model
linear programming
Opis:
Środowiskowa ocena cyklu życia (LCA – life cycle assessment) służy do analiz obciążeń środowiskowych w cyklu życia technologii i produktów. W przypadku systemów, które pełnią kilka funkcji, tzw. systemów wielofunkcyjnych, np. takich, w których wytwarzanych jest kilka produktów lub przetwarza się kilka rodzajów odpadów, należy podjąć działania pozwalające na rozdzielenie obciążeń środowiskowych na poszczególne produkty. W tym celu może pomóc zastosowanie różnych narzędzi, w tym programowania liniowego oraz modeli równowagi rynkowej i innych narzędzi ekonomicznych. W pracy przedstawiono przegląd wybranych narzędzi, które są pomocne w ocenie cyklu życia systemów wielofunkcyjnych.
The environmental life cycle assessment (LCA) is used for the analysis of environmental burden in the life cycle of technologies and products. For systems that supply several functions, so-called "multi-functional systems", eg. in which several products are produced or several kinds of waste are processed, shares of the environmental burden should be apportioned to the individual products. Using of various tools, including linear programming, market equilibrium models and other economic tools can be helpful in solving this problem. The paper presents an overview of the selected tools that can support the life cycle assessment of multi-functional systems.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 100; 133-143
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparative life cycle impact assessment of chosen passenger cars with internal combustion engines
Autorzy:
Burchart-Korol, Dorota
Folęga, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/374910.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
life cycle impact assessment
diesel
petrol
passenger car
carbon footprint
respiratory inorganics
ocena wpływu cyklu życia
benzyna
samochód osobowy
ślad węglowy
Opis:
The purpose of this paper is to provide a comparative environmental life cycle assessment (LCA) of chosen internal combustion engine vehicles (ICEVs). It addresses an LCA of both petrol-fuelled and diesel-fuelled passenger cars. The analyses pertained to the carbon footprint and respiratory inorganics related to the cars in question, considered against the relevant system from cradle to grave. The comparative analysis has shown that the carbon footprint of a diesel-fuelled car is lower than that of a petrolfuelled car. However, the environmental indicators of respiratory inorganics induced by diesel-fuelled cars are higher than those attributable to petrol-fuelled cars. The main determinant of carbon footprint for the life cycle of these ICEVs is the direct atmospheric emission of carbon dioxide associated with their operation. The main determinants of respiratory inorganics for the diesel passenger cars’ life cycle are nitrogen oxide emission and car production. As for the life cycle of petrol-fuelled passenger cars, the largest share of the respiratory inorganics indicator is attributable to the car production and petrol production.
Źródło:
Transport Problems; 2019, 14, 2; 69-76
1896-0596
2300-861X
Pojawia się w:
Transport Problems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies