Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Rotliegend" wg kryterium: Temat


Tytuł:
X-ray micro computed tomography characterization of porosity in Rotliegend sandstones on the northern slope of the Wolsztyn Ridge, western Poland
Autorzy:
Poszytek, A.
Mikołajewski, Z.
Dohnalik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060542.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Rotliegend
lithologic traps
sandstones
porosity
Wolsztyn Ridge
computed microtomography
Opis:
Natural gas in the Polish Rotliegend Basin occurs in porous and permeable aeolian sandstones, and traps are mostly structural. Lithological traps are rare and occur on the northern slope of the Wolsztyn Ridge where fluvial and aeolian sandstones overlap with alluvial facies. Both fluvial and aeolian sandstones are reservoir rocks in this area. The X-ray micro computed tomography (MCT) results and microscopic observations indicate that the sandstones in lithologic traps on the northern slope of the Wolsztyn Ridge form highly compartmentalized vertical reservoir rocks composed of four types of sandstones. The profiles are dominated by very low-porosity fluvial sandstones (F2), and low-porosity aeolian and fluvial sandstones (A2, F1). The A1 type of sandstones with high porosity (10%) occurs only in some sections of the profiles. The most important diagenetic processes that reduced porosity were compaction and cementation by carbonate cements. All studied sandstones were subjected to the same diagenetic processes. However, each of the processes ran with varying intensity in different types of sandstones. Detailed analyses of pore distribution by MCT methods with respect to primary depositional or lithofacies effects, and secondary diagenetic effects, help to understand the 3D geometry of pores and pore shape-size distributions. The results can be used in the studies of other sandstones with a different origin and age.
Źródło:
Geological Quarterly; 2016, 60, 4; 801-810
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości geologicznej sekwestracji CO2 w utworach czerwonego spągowca basenu Poznania
Future prospects for CO2 storage in geological structures of the Rotliegend Poznań Basin
Autorzy:
Lubaś, J.
Kiersnowski, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062915.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
czerwony spągowiec
sekwestracja CO2
Rotliegend
CO2 sequestration
Opis:
Budowa geologiczna basenu Poznania, stanowiącego część polskiego permskiego basenu czerwonego spągowca, stwarza bardzo korzystne warunki do wielkoskalowej sekwestracji CO2. Znacznej miąższości utwory o korzystnych parametrach petrofizycznych, których przestrzeń porowa jest wypełniona solanką, tworzą megastrukturę przykrytą szczelnie od góry znaczącym pakietem ewaporatów cechsztyńskich o doskonałych parametrach izolujących. Szczelność tę potwierdzają liczne złoża gazu ziemnego, które utworzyły się w lokalnych niewielkich wyniesieniach morfologicznych. Z kolei szczelność peryferyjnych części niecki poznańskiej (kompleksu składowania) dokumentują złoża gazu, wytworzone w formie pułapek litologicznych na skutek wyklinowania się warstw kolektorskich czerwonego spągowca bądź zaniku jego cech zbiornikowych. Ten ogromny zawodniony zbiornik dodatkowo jest nasycony gazem ziemnym rozpuszczonym do warunków nasycenia w jego wysoko zmineralizowanych solankach. Znaczna ilość złóż gazu ziemnego została już wyeksploatowana, pozostała jednak infrastruktura instalacji powierzchniowych, a szczególnie korytarzy gazociągów przesyłowych, które mogłyby być wykorzystane do przesyłu sekwestrowanego CO2, np. z aglomeracji Poznania. Wykonane do chwili obecnej modelowania statyczne i dynamiczne, potwierdziły możliwość składowania w omawianej megastrukturze kilkuset mln ton CO2.
Rotliegend geology of the Poznań Basin, being part of the Polish Permian Basin, provides favourable conditions for large-scale CO2 storage. The Rotliegend deposits of significant thickness and advantageous petrophysical parameters, where the pore space is filled by brine, form a mega-structure sealed at the top by a thick unit of Zechstein evaporites. The quality of these seals is confirmed by the existence of several gas fields, originated in relatively small geomorphological traps. In turn, integrity of peripheral parts of the storage complex in the Poznań Basin is proven by the presence of gas fields originated as stratigraphic (upslope thinning reservoir lithofacies) or digenetic (decreasing reservoir conditions) gas traps. In addition, this large aquifer is saturated by natural gas, dissolved in highly mineralized brines, up to the maximum saturation phase. The majority of gas fields are depleted, but surface infrastructure has remained, especially gas pipeline systems, which can be used for transferring sequestrated CO2, for example, from Poznań agglomeration. Static and dynamic modeling has proved the possibility of storage of several hundred million metric tons of CO2 in this mega-structure.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 448 (1); 17--26
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ilościowa charakterystyka porowatości i przepuszczalności utworów czerwonego spągowca potencjalnie zawierających gaz ziemny zamknięty
Quantitative porosity and permeability characterization of potential Rotliegend tight gas reservoirs
Autorzy:
Such, P.
Leśniak, G.
Słota, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074768.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
porowatość
przepuszczalność
gaz zamknięty
porosity
permeability
tight gas
Rotliegend sandstones
Opis:
Withinaframe of the research project on Rotliegend tight gas, a data base comprising 760 full sets of reservoir and permeability parameters was created. Data from 55 wells were collected from interval of 1650-5003 m. The obtained results showed presence of clastic reservoirs sufficient for formation of "tight gas" type deposits in each of the analyzed wells. In most of the wells, reservoir rock series with non-zero permeability were detected. Parameters of pore space suggest the major role of compaction processes in pore space evolution, except for some areas where cementation processes were predominating. A high-permeability anomaly characterizing a separate group of eolian sandstones from the depths of over 4000 m anomaly may be explained as due to presence of pseudo- and micro-fractures.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 4; 345-351
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reservoir properties of the Upper Rotliegend and the Weissliegend sandstones in the Zielona Góra Basin (western Poland)
Autorzy:
Poszytek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059968.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Rotliegend
Weissliegend
Fore Sudetic Monocline
reservoir properties
reservoir potential parameter (RQ)
Opis:
Analysis of the porosity-depth, permeability-depth, and permeability-porosity relationships, as well as the parameter of reservoir potential RQ (result of relationship porosity v. permeability) of in the Upper Rotliegend sandstones of fluvial and aeolian origin and also of shallow marine (Weissliegend) sandstones from the Zielona Góra Basin in western Poland discussed in relation to the sedimentary settings, coupled with microscopic observations, have indicated that the most important factor determining the reservoir properties is cementation and/or matrix content in the pore space. The map of the mean distribution of the reservoir potential RQ for the topmost 50 metres of the Rotliegend have indicated a patchy distribution of zones with the highest and lowest reservoir potential in the central part of the basin, which is controlled mainly by the amount of carbonate, sulphate and illite cements in the pore space. Compaction had a minor influence on the presently noted reservoir properties, particularly in poorly-cemented sandstones.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 1; 193--206
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sand sheets interaction with aeolian dune, alluvial and marginal playa beds in Late Permian Upper Rotliegend setting (western part of the Poznań Basin, Poland)
Autorzy:
Kiersnowski, H.
Buniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060530.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Upper Rotliegend
sand sheet
marginal playa
Poznań Basin
Polska
Late Permian climate
Opis:
The Upper Rotliegend deposits of the western part of the Poznań Basin, Poland, represent three main sedimentary environments: aeolian desert (dunes and sand sheets), alluvial plain (alluvial covers with wadi deposits) and marginal playa. In arid periods, dunes prograded into areas dominated by alluvial sedimentation. During wet periods, alluvial deposits eroded the aeolian deposits and prograded onto dune fields. Playa sediments were deposited among aeolian or alluvial sediments during periodic expansions of the playa. These aeolian, alluvial and playa deposits are arranged in depositional sequences. Boundaries between sequences are marked by rapid changes in depositional facies; and by erosional bounding surfaces. Maximum Wetting Surfaces have been distinguished within some parts of the depositional sequences, which enable regional correlations. The sections studied are composed of thick sequences of sand and sand-gravel sheets. The sand sheets represent periods of stratigraphic condensation. Systems of sand sheets are typical of marginal areas of ergs. We distinguish nine depositional complexes (units) numbered 1-9 from base to top, respectively. These subdivisions are based on the interpretation of the sedimentological record in palaeoclimatic terms, and in terms of major erosional boundaries, which are probably of regional extent. In the aeolian deposits, major boundaries are associated with deflation surfaces related to the stabilization of groundwater levels. In the marginal playa deposits, the most important boundaries are correlated to transgressive surfaces that developed during playa expansion. Time gaps represented by the boundaries and the scale of erosion below them, are difficult to estimate. The depositional system of the Upper Rotliegend was dominated by sand and sand-gravel sheets, and is either a unique feature in the entire Southern Permian Basin or, as we assume, sand sheets occur more com monly in the Rotliegend than has been previously thought.
Źródło:
Geological Quarterly; 2016, 60, 4; 771--800
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe dane o petrografii skał czerwonego spągowca z zachodniej części monokliny przedsudeckiej
New data on petrography of the Rotliegend rocks in the western part of the Fore-Sudetic Monocline
Autorzy:
Kuberska, M.
Kozłowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063005.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
procesy diagenetyczne
czerwony spągowiec
monoklina przedsudecka
diagenetic processes
Rotliegend
Fore Sudetic Monocline
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki badań skał czerwonego spągowca z czterech otworów wiertniczych, usytuowanych w zachodniej części monokliny przedsudeckiej. Do badań zastosowano standardową analizę petrograficzną (analizę mikroskopową, analizę planimetryczną), poszerzoną o analizę katodoluminescencyjną, badania w elektronowym mikroskopie skaningowym i badania rentgenowskie. Wyróżniono zlepieńce, przeważnie drobnoziarniste, polimiktyczne, piaskowce kwarcowe, sublityczne, lityczne i subarkozowe oraz mułowce i iłowce. W opisywanych skałach zauważono zmienne zabarwienie czerwonobrunatne i jasnoszaro-zielonkawe, często plamiste. Stwierdzono, że ma to związek ze zmianami Eh i pH w obrębie osadów w trakcie zachodzących przemian diagenetycznych.
The paper presents the results of studies of Rotliegend rocks from four boreholes located in the western part of the Fore-Sudetic Monocline. Standard petrographic (microscopic and planimetric) analysis accompanied by cathodoluminescence, SEM and XRD studies has been applied. The rocks are represented by conglomerates (mostly fine-grained and polymictic), sublithic, lithic and subarkosic quartz sandstones, mudstones and claystones. Their colours are variable and range from red-brown to light-grey-greenish. It is due to Eh and pH changes within the sediments during diagenetic alterations.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 444; 135--147
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza inkluzji fluidalnych w wypełnieniach przestrzeni porowej skał czerwonego spągowca w wybranych rejonach Niżu Polskiego
Fluid inclusion analysis of pore space fillings in Rotliegend rocks from selected regions of the Polish Lowlands.
Autorzy:
Jarmołowicz-Szulc, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074692.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
inkluzje fluidalne
czerwony spągowiec
piaskowce
przestrzeń porowa
fluid inclusions
Rotliegend
sandstones
pore space
Opis:
Fluid inclusions - tiny portions of palaeofluids trapped in minerals filling pore space in sedimentary rocks - were analysed. The studies covered carbonate, quartz and anhydrite cements in the Rotliegend rocks from several boreholes in north, north-western, central and south-west parts of the Polish Lowlands. They aimed at obtaining characteristics of fluid inclusions in the specific geological material, microthermometric measurements and use of fluid inclusions as geothermometer with reference to main petrological research conducted by A. Maliszewska and M. Kuberska in the above mentioned regions. Fluid inclusion studies comprised microscopic characteristics of these forms, fluorescence and cathodoluminescence observations and microthermometry. Due to different types of cements, different features of these inclusions have been observed. In general, the inclusions are two- or one-phase ones, primary and/or secondary, small, rare and hard to distinguish. Homogenisation temperatures of inclusions obtained in the studied samples lie in different intervals due to inclusion type and position. Generally they are above 100oC. Densities of fluids are differentiated and the systems are found to represent generally NaCl brines of changeable chemical systems. The microthermometric results have been compared with effects of analyses of light isotopes (carbon, oxygen) from the same cements. Data show presence of low-and high-temperature generations of cements.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 4; 343-349
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System naftowy karbon–czerwony spągowiec w niemiecko-holenderskiej części basenu – implikacje dla poszukiwań złóż gazu ziemnego w polskiej części basenu czerwonego spągowca
The Carboniferous-Rotliegend petroleum system in the German-Dutch part of the basin – implications for natural gas exploration in the Polish part of the Rotliegend basin
Autorzy:
Botor, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062882.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
system naftowy
czerwony spągowiec
karbon
basen południowopermski
petroleum system
Rotliegend
Carboniferous
Southern Permian Basin
Opis:
System naftowy karbon–czerwony spągowiec w niemiecko-holenderskiej części basenu wykazuje szereg podobieństw i różnic w stosunku do polskiej części basenu. Głębokości występowania złóż gazu w niemiecko-holenderskiej części basenu są większe (1000–5300 m) niż w polskiej (1000–3700 m) i do 4000 m w strefach gazu zamkniętego (tight gas). Gazy wykazują duże zróżnicowanie składu chemicznego, jak i parametrów fizycznych. Średnia zawartość metanu w niemiecko-holenderskiej części basenu waha się w przedziale 30–95%, rosnąc szybko w kierunku zachodnim, natomiast w polskiej części basenu wynosi od około kilkunastu do około 90%, wykazując jednak duże zróżnicowanie w poszczególnych strefach. Gazy zakumulowane głównie w czerwonym spągowcu były wygenerowane przez skały macierzyste karbonu górnego (głównie pokłady westfalskich węgli kamiennych) w niemiecko-holenderskiej części basenu, a podrzędnie jedynie przez dolnokarbońskie skały. Basen niemiecko-holenderski był rozcięty przez liczne mezozoiczne uskoki, które przyczyniły się do powstania szeregu zrębów i rowów tektonicznych. Spowodowało to w efekcie zróżnicowanie głębokości pogrążenia i czasu występowania procesów generowania, migracji i akumulacji gazu, oraz zróżnicowanie szeregu pokarbońskich skał zbiornikowych i uszczelniających. Procesy generowania migracji i akumulacji gazów przebiegały wieloetapowo: od późnego karbonu aż do neogenu włącznie.
Carboniferous-Rotliegend Petroleum System in the German-Dutch part of the South Permian basin shows a number of similarities and differences in relation to the Polish part of the basin. Depth of occurrence of gas deposits in the German-Dutch part of the basin are larger (~1000–5300 m) than in Poland (~1000–3700 m) with the maximum of up to 4000 m in the tight gas zone. Gases show significant variation of chemical composition and physical parameters. The average methane content in the German-Dutch part of the basin ranges from 30 to 95% rising rapidly towards the west, whilst in the Polish part, the average methane content varies significantly in different areas of the basin (from several up to 90%). Gases that accumulated mainly in the Rotliegend, were generated predominantly by Westphalian source rocks (bituminous coals) in the German-Dutch part of the basin, and only subordinately by Lower Carboniferous source rocks. German-Dutch basin was dissected by numerous Mesozoic faults, associated with horsts, grabens, and platforms. It contributed to the differentiation of burial depth and timing of the generation processes, to the migration and accumulation of gas, and to the diversification of a number of post-Carboniferous reservoir rocks and seals. The processes of gas generation, migration and accumulation included several stages: from Late Carboniferous through Neogene.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 448 (1); 159--167
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petrograficzno-petrofizyczna charakterystyka piaskowców eolicznych strefy Siekierki–Winna Góra (koło Poznania) w aspekcie poszukiwań złóż gazu zamkniętego w osadach czerwonego spągowca
Petrographical-petrophysical characteristics of the Rotliegend eolian sandstones of the Siekierki–Winna Góra Zone (the Poznań region) in the aspect of search for gas trapped in deposits
Autorzy:
Buniak, A.
Kuberska, M.
Kiersnowski, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074693.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
górny czerwony spągowiec
piaskowce eoliczne
złoża gazu ziemnego
Upper Rotliegend
eolian sandstones
gas deposits
Opis:
The studied Siekierki–Winna Góra region is situated in northern part of the Fore-Sudetic Monocline, close to its boundary with the Mogilno–Łódź synclinorium, and comprises areas stretching south-eastwards of Poznań. The top of the Rotliegend deposits occurs there at depths ranging from 3.5 to 3.7 km. The major aim of the studies was to establish petrophysical characteristics of Upper Rotliegend eolian sandstones these rocks and define influence of diagenetic processes (especially compaction and cementation) on their reservoir properties. The petrographical and petrophysical analyses covered mainly top parts of profiles of Upper Rotliegend eolian sandstones from 9 boreholes. On the basis of the detailed sedimentological and facies analyses, it became possible to distinguish three depositional eolian groups in the studied region. These groups are related to desert sedimentation environment, that is dune, interdune and redeposition environments. The studies howed reduction of porosity and permeability of Upper Rotliegend eolian sandstones in an area from Siekierki through Pławce, Miłosław and Komorze and further south-eastwards, despite of advantageous facies development of these rocks. Diagenetic compaction and cementation are the processes responsible for this reduction. However, reservoir properties of these sandstones appear sufficient to treat the above mentioned zones as prospective. Such depositional traps may be best treated as unconventional tight gas deposits (Poprawa & Kiersnowski, 2008).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 4; 328-334
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skały osadowe czerwonego spągowca w wierceniu Kutno 2 w warunkach postulowanego jurajskiego wydarzenia termicznego oraz wysokich nadciśnień : studium petrograficzne
Rotliegend sedimentary rocks in the Kutno 2 well under conditions of a postulated Jurassic thermal event and high overpressure : a petrographic study
Autorzy:
Kuberska, Marta
Kiersnowski, Hubert
Poprawa, Paweł
Kozłowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076191.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
basen spągowca polskiego
struktura Kutna
petrografia
termika
Polish Rotliegend Basin
Kutno structure
petrography
thermal history
Opis:
A highs ignifance of the Kutno 2 deep borehole is due to its location in the central zone of the Polish Basin where the Rotliegend complex has previously never been achieved by other drill holes and thus was not recognized and studied. Drill core from the Rotligend of the Kutno2 has been recently studied for its petrography and facies. The Rotligend in this zone is represented by fluvial and alluvial sediments. It is composed mainly of fine- to coarse-grained sandstones, with conglomerate inter beds. Diagenetic processes of the sediments have been dominated by mechanical and chemical compaction, as well as by transformation of the unstable mineral components. Fluid inclusion analysis for quartz and carbonates indicates that the diagenesis-associated temperature reached 120-180°C. The presence of haematite pseudomorphoses after framboidal pyrite indicates an extremely high palaeotemperature of approx. 500°C. Itis related here to the Jurassic hydrothermal event. The recent very high reservoir pressure might be associated with high temperatures due to the aqua thermal pressure mechanism.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2021, 69, 6; 365--373
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Występowanie gazu ziemnego zamkniętego w piaskowcach czerwonego spągowca Polski
Tight gas accumulations in Rotliegend sandstones of Poland
Autorzy:
Kiersnowski, H.
Buniak, A.
Kuberska, M.
Srokowska-Okońska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074767.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
piaskowiec czerwonego spągowca
gaz zamknięty
niekonwencjonalne złoża gazu
Rotliegend sandstones
tight gas
unconventional gas fields
Opis:
The paper presents the first unconventional tight gas field discovered in tight low permeability (K > 0.1 mD) eolian sandstones in the Polish Upper Rotliegend Basin. The tight gas field has been found in area east of Poznań (Siekierki zone). In that area, reservoir eolian sandstones lost almost all permeability and partly porosity due to compaction and illitization processes. The origin of the gas trap was analyzed in many variants, from which one was selected as the most probable. It is assumed that main source for illite crystallization were Zechstein hypersaline brines rich in Ca, Na, K and SO4, which infiltrated the Rotliegend sandstones on tectonically uplifted block. The gas generation and migration were taking place at the same time as processes responsible for decrease in sandstone permeability have been ceasing. As a result, tight gas field from the Siekierki zone can be defined as an unconventional gas field occurring in conventional structural trap. It is expected that tight gas fields could also originate in deeper parts of the Polish Rotliegend Basin but under conditions of BCGS (Basin-Centered Gas System). Gas fields originating under this system are without classic seal and its capacity can be significantly bigger than those of conventional gas fields. The type of organic matter occurring in mature Carboniferous rocks was determining composition of gas formed at gas generation phase. It also affected the chemical content of infiltrating fluids and, in this way, had significant influence on the course of diagenetic processes. In the fault zones, diagenetic cements formed impermeable barriers which separate conventional and unconventional gas fields, as well as barriers separating individual parts of these fields. Such compartmentalization was surely important for origin of the tight gas reservoirs in the Polish Upper Rotliegend Basin.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 4; 335-346
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spoiwa skał górnego czerwonego spągowca w zachodniej części niżu polskiego w ujęciu kartograficznym
Mapping of cement types in the upper rotliegend rocks from the Western Polish Lowlands
Autorzy:
Maliszewska, A.
Kuberska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063273.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
badania petrograficzne spoiw
górny czerwony spągowiec
Polska Zachodnia
petrographical investigation of cements
Upper Rotliegend
Western Poland
Opis:
Wykonano badania petrograficzne skał czerwonego spągowca górnego z 76 otworów wiertniczych. W piaskowcach i zlepieńcach określono udział poszczególnych składników spoiw w celu rozpoznania ich roli w ograniczaniu właściwości zbiornikowych. Wyróżniono tu pelitowo-aleurytowe składniki allogeniczne, czyli matriks, oraz minerały autigeniczne - cementy. Wyliczono minimalne i maksymalne udziały poszczególnych rodzajów spoiw w skałach z badanych profilów wiertniczych oraz przedstawiono ich lateralną zmienność. Zawartość matriksu w analizowanych osadach waha się w granicach od 0,0 do 47,5% obj. Największy jego udział stwierdzono w skałach z rejonów Parzęczewa, Klęki i Siekierek na monoklinie przedsudeckiej oraz w strefie Bielica-Wysoka Kamieńska na Pomorzu Zachodnim. Cementy węglanowe (0,0-49,6% obj.), reprezentowane przez kalcyt i dolomit, dominują na Pomorzu Zachodnim, podobnie jak cementy siarczanowe (0,0-29,5% obj.). Najwyższy udział cementu kwarcowego (20,7% obj.) stwierdzono na Pomorzu w skałach z otworu Słowieńsko 1, natomiast w skałach z obszaru monokliny przedsudeckiej rzadko przekracza on 10% obj. Cementacja osadów węglanami, siarczanami i kwarcem powodowała znaczne ograniczenie porowatości skał, jednakże powszechna działalność diagenetycznego rozpuszczania przyczyniła się do zachowania ich zdolności filtracyjnych. Autigeniczne minerały ilaste w osadach Pomorza Zachodniego są reprezentowane głównie przez kaolinit i chloryty, a illit i minerały mieszanopakietowe illit/smektyt (I/S) występują podrzędnie. Diagenetyczny illit jest z kolei rozpowszechniony na obszarze monokliny przedsudeckiej, gdzie występuje obok chlorytów i minerałów I/S. Illit ten, obecny najczęściej w postaci włókien tworzących w przestrzeniach porowych mikrostruktury siatkowe, najsilniej ogranicza przepuszczalność osadów, często redukując ją całkowicie.
Petrographic research was performed on Upper Rotliegend rocks from 76 boreholes. The contribution of individual components of cements and the sum of matrix was determined for sandstones and conglomerates to recognize their role in reservoir quality reduction. Allogenic pelitic-aleuritic components i.e. the matrix, and authigenic minerals i.e. the cements have been identified. The minimum and maximum contents of individual cement types were measured and their distribution is presented in maps. The matrix content in the deposits varies from 0.0 to 47.5% vol. The highest values were recorded in the Parzęczewo, Klęka and Siekierki environs of the Fore-Sudetic Monocline, and in the Bielica-Wysoka Kamieńska zone of Western Pomerania. Carbonate cements (0.0-49.6% vol.), represented by calcite and dolomite, and sulphate cements (0.0-29.5% vol.) are dominant in Western Pomerania. The highest content of quartz cement (20.7% vol.) is observed in Pomerania (Słowieńsko 1 borehole). In the Fore-Sudetic Monocline region, it rarely exceeds 10% vol. Carbonate, sulphate and quartz cementation resulted in considerable reduction of the rocks porosity, however commonly operating diagenetic dissolution allowed them to keep their filtration ability. Authigenic clay minerals are represented in the rocks of Western Pomerania largely by kaolinite and chlorite. Illite and mixed-layers illite/smectite (I/S) minerals occur in minor proportions. Diagenetic illite, accompanied by chlorites and I/S minerals, is commonly observed in the Fore-Sudetic Monocline. This illite, represented mostly by fibres forming meshwork microstructures in the pore space, was the strongest reducing factor of permeability, often destroying it completely
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 79-89
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O badaniach izotopowych diagenetycznego illitu z piaskowców czerwonego spągowca Wielkopolski i Pomorza Zachodniego
Isotopic investigations of diagenetic illite of Rotliegend sandstones from the Wielkopolska and Western Pomerania regions
Autorzy:
Maliszewska, A.
Kuberska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074690.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
diagenetyczny illit
wiek K-Ar
wody porowe
piaskowce
czerwony spągowiec
diagenetic illite
K-Ar age
pore waters
sandstones
Rotliegend
Opis:
Diagenetic illite tends to crystallize most often as fibres and it forms net-like textures reducing filtration abilities of sandstones. Rocks containing this type of illite show a very low permeability or may even be impermeable. K-Ar datings of crystallization of these fibres define the time when permeability was reduced and duration of the post-depositional period when the deposits were permeable for pore fluids, including gaseous and liquid hydrocarbons. Clay fractions <0.2 ěm and <0.3 ěm were isolated from 12 samples of the Rotliegend sandstones fromWestern Poland in order to define the K-Ar age of illite. The results of investigations show that this age from the fraction <0.2 ěm falls between 187.1 and 113.6Ma (tab. 1), that covers a long period since early Jurassic to late Cretaceous. The determination of 18O in illite (15.1–15.9‰SMOW), performed in East Kilbride laboratory, and calculations of hypothetic temperatures of illite crystallization (125–173°C) show that it crystallized from pore waters of marine origin and with 18O values ranging from 4.3 to 7.5‰ SMOW, which probably infiltrated from evaporitic Zechstein deposits.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 4; 322-332
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diageneza osadów czerwonego spągowca w strefie Szczecinek-Bydgoszcz Pomorze Zachodnie)
Diagenesis of the Rotliegend rocks in the Szczecinek-Bydgoszcz area (Western Pomerania)
Autorzy:
Kuberska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063366.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
procesy diagenetyczne
przepuszczalność
porowatość
właściwości zbiornikowe
czerwony spągowiec
Pomorze Zachodnie
diagenetical processes
permeability
porosity
reservoir properties
Rotliegend
Western Pomerania
Opis:
Praca przedstawia kompleksowe wyniki badań głównie skał czerwonego spągowca górnego z 22 otworów wiertniczych strefy Szczecinek-Bydgoszcz, uzyskane za pomocą różnorodnych metod analitycznych (CL, SEM, EDS ISIS, XRD, inkluzje fluidalne, oznaczenia stabilnych izotopów pierwiastków lekkich) oraz wyniki badań sedymentologicznych i petrofizycznych. Wyróżniono szereg procesów diagenetycznych, którym podlegały, takich jak: kompakcja mechaniczna i chemiczna, cementacja, zastępowanie, rozpuszczanie i przeobrażanie. Efekty działania tych procesów zaznaczyły się z różną intensywnością w osadzie, w zależności od składu, stopnia pogrążenia i temperatury. W związku z tym wyróżniono trzy główne etapy w historii przemian diagenetycznych: eo-, mezo- i telodiagenezę. Procesy eodiagenetyczne zachodziły w osadzie w temperaturach nieprzekraczających 50 stopni Celsjusza, głównie przy udziale wód meteorycznych. Procesy mezodiagenetyczne rozpoczęły się zapewne na przełomie cechsztynu i pstrego piaskowca i trwały aż do czasu inwersji tektonicznej osiowej części bruzdy środkowopolskiej. Panujące temperatury były nieco wyższe niż 100 stopni Celcjusza, a roztwory porowe miały charakter kontynentalno- morski. Procesy telodiagenetyczne rozpoczęły się po uformowaniu wału środkowopolskiego, kiedy oddziaływujące na osad temperatury zmniejszyły się o około 40-60 stopni Celsjusza, a utwory dostały się w strefę penetrowaną przez zmodyfikowane wody meteoryczne. Stwierdzono, że na kształtowanie przestrzeni porowej osadów zasadniczy wpływ miała cementacja oraz rozpuszczanie diagenetyczne, które przyczyniło się do powstania wtórnej porowatości między- i śródziarnowej. Na tej podstawie wyróżniono rejony o podwyższonych właściwościach zbiornikowych osadów: strefę Sokole-Czarne i rejon Unisławia
The paper presents results of complex studies of the Rotliegend rocks from 22 boreholes in the Szczecinek-Bydgoszcz area obtained due to the application of different analytical methods (CL, SEM, EDS ISIS, XRD, fluid inclusions, stable isotope determinations) and sedimentological and petrophysical analyses. Several processes, which influenced the rocks, have been distinguished. They are as follows: mechanical and chemical compaction, cementation, replacement, dissolving and alteration. The effects of these processes occurred in the sediment with a differentiated intensity being dependant on its composition, degree of burial and temperature. In reference to that, three main stages have been distinguished in the history of diagenesis: eo-, meso-, and telodiagenesis. The eodiagenetical processes occurred in the sediment at temperatures not exceeding 50 degrees of Celsius, mainly due to the meteoric waters. The mesodiagenetical processes began probably at the boundary of Zechstein and Bunt Sandstein and lasted until the tectonic inversion of the axial part of the Mid-Polish Trough. Temperatures slightly exceed 100 degrees of Celsius; the pore solutions had a marine-continental character. The telodiagenetical processes started after the formation of the Mid-Polish Trough, when temperatures decreased at about 40-60 degrees of Celsius and the sediments were placed in the zone penetrated by the meteoric waters. It has been stated that the cementation and diagenetical dissolution had the main influence on the formation of the pore space of the sediments. These processes resulted in the secondary inter- and intragranular porosity. Based on the above, regions of increased reservoir properties have been distinguished: the Sokole-Czarne zone and the Unisław region.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2004, 411; 87-167
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i ewolucja polskiego basenu czerwonego spągowca
Autorzy:
Karnkowski, P. H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1204877.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
polski basen
czerwony spągowiec
analiza basenów sedymentacyjnych
stratygrafia
paleogeografia
system naftowy
Polish Basin
Rotliegend
basin analysis
stratigraphy
palaeogeography
petroleum play
Opis:
Polski basen czerwonego spągowca (PBCS) jest częścią wielkiego basenu sedymentacyjnego zwanego południowym basenem permskim, leżącym w zachodniej i centralnej Europie. Historia rozwoju polskiego basenu czerwonego spągowca rozpoczęła się na przełomie karbonu i permu. Jednak w jego rozwoju można odnaleźć pewne elementy zakorzenione w już przedpermskim paleozoiku. Rozwój sedymentacji w polskim basenie czerwonego spągowca był kontrolowany głównie przez tektonikę i klimat. Wyraźna zmiana klimatyczna, z warunków wilgotnych na suche, nastąpiła dopiero w górnym czerwonym spągowcu (i to nie w jego najniższej części). Ruchy tektoniczne zaznaczały się natomiast poprzez tworzenie miąższych kompleksów zlepieńców. Takie spojrzenie na opracowywaną sukcesję osadów czerwonego spągowca umożliwiło wyróżnienie kilku sekwencji. Ewolucja polskiego basenu czerwonego spągowca nie skończyła się wraz z transgresją cechsztyńską. Wypełnienie PBCS podlegało dalszej ewolucji związanej z rozwojem polskiego basenu permsko-mezozoicznego. Aby móc śledzić ewolucję wypełnienia PBCS wykonano dla tego obszaru analizę historii pogrążania i analizę historii termicznej. Historia subsydencji basenu polskiego na omawianym obszarze pokazuje, że okres późnego permu i triasu były główna fazę ryftowania, a późniejszy rozwój basenu wynika głównie z relaksacji termicznej. Analizując historię termiczną basenu polskiego widać, że w czerwonym spągowcu występowały tam wielkie anomalie geotermiczne. Anomalie te charakteryzowały się wysoką wartością strumienia cieplnego (100-150 mWm-2) w czasie późnego permu i triasu. Tak wysokie wartości odpowiadają przeważnie synryftowemu etapowi rozwoju basenu. W czasie późnego triasu i jury wystąpiło pewne schłodzenie pola cieplnego, ale punktem zwrotnym w historii termicznej basenu polskiego było pogranicze jury i kredy, kiedy południowo-zachodnia część omawianego basenu została znacznie wyniesiona i zerodowana. Wtedy to wartość powierzchniowego strumienia cieplnego w południowo-zachodniej Polsce istotnie zmalała, a wyraźne cechy termiczne poprzedniej epoki zostały zatarte. Występowanie złóż gazu w osadach czerwonego spągowca ograniczone jest do najwyższej części sekwencji osadowej. Skład gazu ziemnego wykazuje niekiedy znaczne zaazotowanie oraz istotne wzbogacenie w hel. Najwyższe koncentracje helu w gazie ziemnym, tak pod względem objętościowym jak i ilościowym, są zlokalizowane w tym samym miejscu, co permsko-jurajska wysoka anomalia geotermiczna i jednocześnie tutaj najpłycej występuje powierzchnia Moho w Polsce. Wyniki analizy historii pogrążenia i historii termicznej analizowanej części basenu polskiego, jak również konfiguracja powierzchni Moho i związane z nią anomalie paleogeotermiczne oraz wysokie koncentracje helu wskazują na asymetryczny model budowy basenu. Strefa wysokich anomalii paleogeotermicznych, rozciągająca się od obszaru między Wrocławiem i Poznaniem i dalej na zachód, była zapewne głównym obszarem ryftowania. Pierwszym etapem rozwoju polskiego basenu ryftowego był wulkanizm, a następnie sedymentacja w czasie czerwonego spągowca.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 1999, 3; 1-93
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies