- Tytuł:
-
Odnawianie się rozsypisk złotonośnych przedpola Sudetów Wschodnich
Renewal of gold-bearing placers from the East Sudetic Foreland, Poland - Autorzy:
- Wierchowiec, J.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2061638.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
- Tematy:
-
rozsypiska złotonośne
charakterystyka złota okruchowego
złoto autogeniczne
Sudety Wschodnie
gold placer deposits
gold characteristic
authigenic gold
East Sudetes - Opis:
-
W obrębie sekwencji okruchowych przedpola Sudetów Wschodnich wyróżniono w sumie pięć różnowiekowych poziomów złotonośnych związanych z preglacjalnymi „białymi” żwirami typu serii Gozdnicy, wodnolodowcowymi piaskami i żwirami plejstocenu oraz osadami holoceńskich tarasów Złotego Potoku i Białej Głuchołaskiej. Maksymalne zawartości Au (0,4 g/m3 osadu) notuje się w grubookruchowych żwirach kwarcowych, przestrzennie związanych z preglacjalną (eoplejstoceńską) doliną paleo-Białej Głuchołaskiej. Na powierzchni wyróżnionych dwóch podtypów złocin (ziarna blaszkowo-płytkowe, płaskie lub wtórnie zdeformowane oraz cementacyjno-grudkowe) rozpoznano i opisano nano- i mikrostruktury (morfotypy) Au oraz wewnętrzne tekstury (widoczne w przekroju ziaren), wskazujące na procesy tzw. odnawiania się rozsypisk złotonośnych. Są one wiązane z selektywnym rozpuszczaniem złota w warunkach hipergenicznych, jego wytrącaniem z roztworu i wtórną rekrystalizacją prowadzącą w rezultacie do formowania skupień złota autogenicznego. Rozpoznano dwa morfotypy złota autogenicznego: banieczkowate lub drobnorobaczkowe skupienia Au oraz krystaliczne skupienia i przerosty złota. Wspomniane morfotypy są bardzo dobrze zachowane i nie noszą oznak abrazji. Szczegółowa analiza SEM pokazuje, że pojedyncze banieczkowate nanocząsteczki z czasem zrastały się formując inkrustacje Au, a ostatecznie warstwę złota autogenicznego na powierzchni złociny pełniącej rolę swego rodzaju osadnika dla nowych nanocząstek. Występowanie banieczkowatych lub drobnorobaczkowych skupień Au w paragenezie z minerałami ilastymi oraz brak jakichkolwiek oznak abrazji tych skupień wskazują, że utworzyły się one in situ, to jest są pochodzenia autogenicznego. Nano- i mikroskupienia złota robaczkowo-pęcherzykowego zbudowane ze złota amorficznego mogą być wynikiem koagulacji koloidów lub ich adsorpcji przez minerały ilaste wypełniające kawerny na powierzchni złocin. Krystaliczne przerosty złota są prawdopodobnie efektem rekrystalizacji złota koloidalnego wytrącanego na powierzchni złocin po depozycji w rozsypisku.
Auriferous sequences in the East Sudetic Foreland include up to five gold-bearing horizons and are associated with the so-called preglacial “White Gravels”, Pleistocene and Holocene fluvial deposits overlying the Neogene sediments of the Poznań formation or Paleozoic metamorphic rocks. The significant placer potential for gold in the region lies in the preglacial (Eopleistocene) fluvial drainage system, primarily in paleo-channels of the Biała Głuchołaska River. The White Gravels, the richest gold-bearing deposits, contain up to 0.4 g/m3 Au near the base of the auriferous horizon. Two visibly distinct gold sub-types are identified based on their overall morphology: 1) flaky gold, flattened or reshaped by refolding; 2) craggy, irregular grains. All the grains are alloys of gold and silver, with Te and Se occurring as trace amounts. Two distinct gold sub-types of detrital gold display surface morphotypes and internal textures of Au and Ag dissolution indicative of supergene gold modification, as well as authigenic Au formation and aggregation resulting in the renewal of gold-bearing placers. The indicative morphotypes include nano- to microparticulate bud- or bubble-like gold, as well as overgrowths and aggregates of crystalline plate-like gold. They are well preserved and lacking any signs of physical damage. Stages of the gold particles growth have been observed during the nano- to microtextural investigations of gold grains, from the isolated semi-spherical nanoparticles, agglomerates, to irregularly shaped plates of gold. The presence of nano- to microphase gold embedded in the fine-grained assemblages of clayey masses and the lack of any signs of grain surface abrasion confirmed that bud- and babble-like Au, as well as complex aggregates of plate-like gold, must have formed in situ, i.e. are authigenic in origin. Chemical transfer may be related to both the Au precipitation from a colloidal solution as well as the adsorption by clay minerals and surface precipitation of Au on particles of mineral substrate. - Źródło:
-
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 213--229
0867-6143 - Pojawia się w:
- Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł