Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "theories," wg kryterium: Temat


Tytuł:
Aristotle’s Poetics versus Modern Theories of Drama
Autorzy:
Chodkowski, Robert R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806890.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Aristotle; Poetics; opsis; modern theories of drama
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 57 (2009), issue 3. This paper seeks to prove that there are no grounds in the Poetics to ascribe to Aristotle the views identified with the literary theory of drama because he does not identify drama with a verbal work. On the contrary, the spectacular dimension of tragedy is for Aristotle one of the distinctive feature of tragedy vis-à-vis epos, which for him is only – to use our modern terms—a literary work. Thus, the visual element (ὄψις or ὄψεως κόσμος) is not only very important for Aristotle, but it is even a necessary component of tragedy. Indeed there are some remarks in the Poetics that suggest tragedy may exist without ὄψις, but this is only regarded as a hypothetical situation, analogical to the one when he argues that tragedy may exist without characters. In fact, however, both ὄψις and characters are regarded by Aristotle as necessary components of tragedy. He makes his considerations assuming both components. At the same time, he treats tragedy not as a text but a theatrical work in which mimesis can be conducted by the “acting persons” (πράττοντες). They are understood not as literary figures, but as stage embodiments of the heroes whose psychophysical ontic paradigms are actors.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3 Selected Papers in English; 25-35
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowania konsumentów – przegląd wybranych badań i teorii
Consumers’ Behavior. The Review of Chosen Researches and Theories
Autorzy:
Wolanin Jarosz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38890050.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
konsument
zachowanie konsumentów
teorie
badania
consumer
consumer behavior
theories
research
Opis:
In the following article an attempt has been made to review important research and theories concerning the consumer behavior from the 19 th century until the present days. A number of particular theoretical concepts have frequently been characterized by various assumptions regarding the nature of the consumer, the specifications of their decisions as well as the range of their behavior factors. Special attention has been paid to microeconomic theories and concepts influenced by psychology. General speaking, on the basis of the analysis one could come to the conclusion that the consumer behaviors cannot be forseen and explained only by investigating the laws of economy without considering any of the psychological variables such as attitudes, motives or perception. The sources are mainly the data from extensive and interesting bibliography on the subject.
Źródło:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2006, 2, 2; 83-99
1896-6365
Pojawia się w:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka Arystotelesa a współczesne teorie dramatu
Aristotle’s Poetics versus Modern Theories of Drama
Autorzy:
Chodkowski, Robert R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944397.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Arystoteles
Poetyka
opsis
współczesne teorie dramatu
Aristotle
Poetics
modern theories of drama
Opis:
This paper seeks to prove that there are no grounds in the Poetics to ascribe to Aristotle the views identified with the literary theory of drama because he does not identify drama with a verbal work. On the contrary, the spectacular dimension of tragedy is for Aristotle one of the distinctive feature of tragedy vis-à-vis epos that is for the Stagirite, if we rely on our modern terms, only a literary work. Then the visual element (ὄψις or ὄψεως κόσμος) is not only very important for Aristotle, but it is even a necessary component of tragedy. Indeed there are some remarks in the Poetics that suggest tragedy may exist without ὄψις, but this is only regarded as a hypothetical situation, analogical to the one when he argues that tragedy may exist without characters. In fact, however, both ὄψις and characters are regarded by Aristotle as necessary components of tragedy. He makes his considerations assuming both components. All the time then he treats tragedy not as a text, but as a theatrical work in which mimesis can be conducting by the “acting persons” (πράττοντες). They are understood not as literary figures, but as stage embodiments of the heroes whose psychophysical ontic paradigms are actors.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 3; 29-39
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tricky Intuitions
Kłopotliwe intuicje
Autorzy:
Lichacz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097322.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etyka
teorie moralne
intuicje moralne
ludzkie wartości
ethics
moral theories
moral intuitions
human values
Opis:
This article is a critical discussion of the book Setting Health-Care Priorities by Torbjörn Tännsjö. This critique targets mainly Tännsjö’s method, but also several unjustified conclusions and some implicit assumptions.
Artykuł jest krytyczną dyskusją książki Torbjörna Tännsjö Setting Health-Care Priorities. Krytyka dotyczy głównie przyjętej w tej książce metody, ale też kilku nieuzasadnionych wniosków i przemyconych założeń.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 249-258
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autorytet rodzicielski w wybranych teoriach wychowania – próba ujęcia
Parental Authority in Selected Theories of Education − Attempt to Capture
Autorzy:
Leśniak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811171.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
autorytet
autorytet rodzicielski
teorie wychowania
rodzina
wychowanie
authority
parental authority
theories of education
family
upbringing
Opis:
Artykuł jest próbą analizy autorytetu rodzicielskiego w kontekście wybranych teorii wychowania. Podjęto rozważania dotyczące definicji autorytetu, jego rodzajów, a także autorytetu rodzicielskiego i jego znaczenia w procesie wychowania. Poczyniono również starania zmierzające do uzyskania odpowiedzi na pytanie o to, jaki jest udział autorytetu w procesie wychowania w wybranych teoriach wychowania. W tym celu odwołano się do: antypedagogiki, pedagogiki niedyrektywnej Carla Rogersa, pedagogiki nieautorytarnej Thomasa Gordona i pedagogiki personalno-egzystencjalnej ks. Janusza Tarnowskiego.
This article is an attempt to analyze parental authority in the context of selected theories of education. Considerations have been made regarding the definition of authority, its types, parental authority and its importance in the process of upbringing. Efforts were also made to answer the question of what is the share of authority in the process of upbringing in selected theories of education. To this end, reference was made to anti-pedagogics, Carl Rogers's non-direct pedagogy, Thomas Gordon's non-authoritarian pedagogy and Janusz Tarnowski personal-existential pedagogy.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2017, 9(45), 4; 19-36
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenne aspekty rozwoju regionalnego. Teorie lokalizacji w historycznej i aplikacyjnej konfrontacji
Spatial Aspects of Regional Development. Location Theories in Historical and Application Confrontation
Autorzy:
Błasiak, Zdzisław Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146137.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polityka rozwoju
rozwój regionalny
polityka przestrzenna
teorie lokalizacji
development policy
regional development
spatial policy
location theories
Opis:
Skutkiem ewolucji polityki rozwoju jest między innymi jej synchronizacja z polityką przestrzenną. W państwach bloku wschodniego polityka taka – interpretowana jako polityka zagospodarowania przestrzennego – wiele lat zastępowała politykę rozwoju, zwłaszcza rozwoju układów terytorialnych. Postęp decentralizacji, promujący samorządowe podmioty władzy, awansował politykę rozwoju układów terytorialnych do jednego z głównych instrumentów polityki rozwoju kraju. Artykuł prezentuje problematykę przestrzennych aspektów rozwoju regionalnego, przywołując klasyczne teorie lokalizacji i rozważając ich potencjał w perspektywie potrzeb nowoczesnej polityki rozwoju.
The effect of the evolution of development policy is, among others, its synchronization with spatial policy. In the post-comunist bloc countries, such a policy – interpreted as a spatial development policy – has replaced many years of development policy, especially the development of territorial systems. Progress of decentralization promoting self-government entities of power, promoted the policy of development of territorial systems to one of the main instruments of the country’s development policy. The article presents the problem of spatial aspects of regional development, recalling classical location theories and considering their potential in the perspective of the needs of modern development policy.
Źródło:
Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2018, 10, 3; 51-79
2081-1837
2544-5197
Pojawia się w:
Roczniki Ekonomii i Zarządzania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie modi significandi w średniowiecznych traktatach gramatyczno-logicznych
The Importance of the modi significandi in the Late-medieval Logical Studies
Autorzy:
Rogalski, Andrzej K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013198.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
modi significandi
teorie gramatyczne
średniowieczna teoria semiotyczna
gramatyka spekulatywna
grammatical theories
mediaeval semiotic theory
speculative grammar
Opis:
The schoolmen of the Middle Ages inherited from Classical Antiquity an established grammatical tradition, but the infiltration of dialectic and the incorporation of logic of Aristotle into the schools gave renewed vigor to the study of grammar which became an exact scientific discipline. In the Middle Ages, grammar – in combination with logic – came to be the means of expressing the world of reality as established by the metaphysician. The transformation of grammar from its association with literature into a speculative, theoretical discipline culminated in a series of treatises concerning the modes of signifying (modi significandi) which formulated the different properties of words and the ways in which they could be used. These were in effect treatises on grammar constructed on universal laws of meaning. They were, however, something much more than taxonomic grammars and must be viewed, by virtue of the intimacy between language and meaning, in terms of their contributions to mediaeval semiotics. The symbolism used by speculative grammars was essentially linguistic and implied a necessary close relation between the study of grammar and the study of the sign. The authors of mediaeval treatises on the modi significandi (often entitled De modis significandi, or Summa grammatica, or Summa modorum significandi, or Grammatica speculativa) have come to be known as the Modistae who taught in the late Sixties of the 13th till the Thirties of the 14th centuries. The present study is an account of the grammatical theories of this group of mediaeval scholars (mostly the work of Thomas of Erfurt), set in the appropriate context of situation and seen in terms of the part they played in mediaeval semiotic theory, since their theory rests on the study of words and the properties of these words as signs of things. At the end of the present study the influence of the speculative grammar on present linguistic theories is announced. Some influence of the speculative grammar one could discover in many contemporary linguistic theories like those of Noam Chomsky, Ronald Langacker, Robin Lakoff and even Ray Jackendoff.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 253-278
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia przyrody a metafizyka szczegółowa
Autorzy:
Grabińska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013459.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aparatura pojęciowa teorii
analiza empiriologiczna
nauki szczegółowe
conceptual apparatus of theories
empiriological analysis
special sciences
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 329-334
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Aby głównie utrzymać całość pojęć” – o tłumaczeniach Byrona przez Norwida
“To render general ideas as whole” – or on Norwid’s translations of Lord Byron
Autorzy:
Brajerska-Mazur, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729669.pdf
Data publikacji:
2020-05-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
Byron
parafraza
przekład
dawne i współczesne teorie przekładu
translation
ancient and modern theories of translation
paraphrase
Opis:
Although living in the period of transition in approach to translation and in spite of being a forerunner of modern Polish poetic diction, Norwid’s translation theory and practice were neither new nor precursory. He paraphrased and domesticated Byron’s texts, allowing for their reductions or/and additions to them. For him the most important thing was to render general ideas of the translated texts.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2015, 33; 131-145
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emotions in the Perspective of Sociology
Emocje w perspektywie socjologicznej
Autorzy:
Szulich-Kałuża, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233943.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
emotions
sociological typology of emotions
classic sociological theories of emotions
emocje
socjologiczna typologia emocji
klasyczne socjologiczne teorie emocji
Opis:
The article presents the history of development of sociological thought on emotions and demonstrates two classic traditions of their understanding: a positivistic one, describing the duality of human nature (individual and social, emotional and rational), and a neo-positivistic one, oriented towards actions and interactions between individuals (emotions are placed in individuals). A sociological typology of emotions is presented, offering a distinction between universal emotions (primary, basic, fundamental) and secondary (socially constructed). Among many social definitions of emotions, Steven Gordon’s definition was used owing to its cultural and constructivist references. The second part of the article presents classic sociological theories of emotions and contemporary trends in sociological studies of emotions.
W artykule przedstawiono historię rozwoju myśli socjologicznej na temat emocji oraz omówiono dwie klasyczne tradycje ich rozumienia: pozytywistyczną, opisującą dwoistość natury ludzkiej (indywidualnej i społecznej, emocjonalnej i racjonalnej) oraz neopozytywistyczną, zorientowaną na działania i interakcje między jednostkami (emocje są umieszczane w jednostkach). Przedstawiono socjologiczną typologię emocji, w której wyróżnia się emocje uniwersalne (pierwotne, podstawowe, fundamentalne) i wtórne (konstruowane społecznie). Wśród wielu społecznych definicji emocji wykorzystano definicję Stevena Gordona ze względu na jej kulturowe i konstruktywistyczne odniesienia. W drugiej części artykułu zaprezentowano klasyczne socjologiczne teorie emocji oraz współczesne trendy w socjologicznych badaniach emocji.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2023, 14, 1; 199-212
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emocje jako przedmiot badań kulturoznawczych
Emotions as a Subject of Cultural and Critical Studies
Autorzy:
Chojniak, Arleta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807368.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
emocje
kultura
metodologia
rodzaje wyjaśniania
teorie emocji
założenia teoriopoznawcze
culture
emotions
epistemological assumptions
methodology
theories of emotion
types of explanation
Opis:
In this paper the author compares psychological theories of emotions with some models representing cultural perspective, proposed by anthropologists and linguists. The main problem is to concern some conditions of coherence between these different approaches. In the first part of the paper, the author presents the universalistic conception of emotion which was formulated by Paul Ekman. The critical approaches to this theory are analyzed in the second part. The last part of this article is an attempt to answer the question about the possibility and methodological conditions of coherence between psychological models of emotions and the concept of culture.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2013, 4, 4; 47-57
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczeństwo obywatelskie a religia. Typy relacji w perspektywie wiodących teorii socjologii religii
Civil Society and Religion. Types of Relations in the Perspective of the Leading Theories of Sociology of Religion
Autorzy:
Szymczak, Wioletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832959.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
religia
paradygmaty socjologii religii
społeczeństwo obywatelskie
teorie społeczeństwa obywatelskiego
religion
sociology of religion paradigms
civil society
theories of civil society
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja i analiza głównych tez dotyczących relacji pomiędzy społeczeństwem obywatelskim a religią na tle wiodących paradygmatów socjologii religii. Koncepcję wzajemnych relacji tytułowych rzeczywistości ujęto w trzy modelowe twierdzenia: przeciwieństwa/konkurencyjności, autonomicznej koegzystencji oraz komplementarności. Z racji ścisłych związków z przemianami w sferze społecznej, gospodarczej, kulturowej, moralnej, na poziomie mikro- i makrospołecznym oraz dla pełniejszego zobrazowania tezy te zaprezentowano w kontekście współczesnych teorii socjologii religii, z wykorzystaniem studiów i systematycznych ustaleń poczynionych przez wybitnego socjologa religii, ks. prof. Janusza Mariańskiego w obydwóch kwestiach. Ukazano też powiązania poszczególnych tez z wiodącymi tradycjami interpretacyjnymi społeczeństwa obywatelskiego.
The aim of the article is to identify and analyze the main theses concerning the relations between the civic society and religion against the background of the leading paradigms of sociology of religion. The conception of mutual relations in the reality mentioned in the title are presented as three model propositions: opposition/competitiveness, autonomous coexistence and complementarity. Due to the close relations with transformations in the social, economic, cultural and moral spheres on the micro and macro social level, and in order to illustrate the theses more fully, they are presented in the context of modern theories of sociology of religion, with the use of the studies and systematic findings by Rev. Prof. Janusz Mariański in both these areas. Also, the connections between particular theses and the leading interpretation traditions of the civil society are shown.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2015, 43, 2; 49-75
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teorie opisujące działanie rady nadzorczej
The Theories Describing Board of Directors Roles
Autorzy:
Pawlak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145612.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rada nadzorcza
rada dyrektorów
nadzór korporacyjny
teorie opisujące radę nadzorczą
board of directors
supervisory board
corporate governance
theories describing board of directors
Opis:
Istnieje kilka teorii opisujących działanie rady nadzorczej. Są to w szczególności: teoria hegemonii zarządu, teoria pośrednictwa, teoria uzależnienia od zasobów, teoria instytucjonalna, teoria interesariuszy, teoria włodarza, teoria hegemonii klasowej. W artykule opisano miejsce rady nadzorczej w szeroko rozumianym systemie nadzoru korporacyjnego i przedstawiono teorie opisujące jej funkcjonowanie. Sformułowano też wnioski dotyczące zakresu obowiązywania teorii w obecnym systemie nadzoru korporacyjnego w Polsce.
There are several theories describing board of directors roles. This are in particular: managerial hegemony theory, agency theory, resource dependence theory, institutional theory, stakeholder theory, stewardship theory, class hegemony theory. In the paper the position of board of directors in corporate governance system has been shown and the theories have been presented describing its roles. Some conclusions were also formulated concerning validity of presented theories in the current Polish corporate governance system.
Źródło:
Roczniki Ekonomii i Zarządzania; 2016, 8, 1; 207-241
2081-1837
2544-5197
Pojawia się w:
Roczniki Ekonomii i Zarządzania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FILOZOFICZNE ŹRÓDŁA ANTYREALIZMU ETYCZNEGO
PHILOSOPHICAL SOURCES OF ETHICAL ANTI-REALISM
Autorzy:
Saja, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943449.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
metaetyka
antyrealizm etyczny
akognitywizm
emotywizm
realizm etyczny
teoria globalnego błędu
eliminatywizm
metaethics
moral anti-realism
moral realism
non-cognitivism
global-error theories
eliminativism
Opis:
In the contemporary analytic philosophy about one-third of authors tend toward moral anti-realism. Sources of its popularity have to be found in many arguments justifying the abandonment of moral realism. Every realist should meet them. Unfortunately, in Polish literature about ethics it is difficult to find a presentation and a critique of these arguments. Many philosophers who represent continental philosophy like Neo-Thomism, material Value-Ethics, hermeneutic ethics, assume ethical realism and do not respond to the arguments of anti-realists. The purpose of the article is to present in one place the most important arguments that are important sources of ethical anti-realism in metaethics of analytic philosophy.
We współczesnej filozofii analitycznej około jednej trzeciej autorów skłania się ku antyrealizmowi etycznemu. Źródeł tej popularności szukać należy w wielu argumentach, które uzasadniają porzucenie realizmu. Każdy realista etyczny powinien się z nimi zmierzyć. Niestety, w polskim piśmiennictwie poświęconym etyce trudno jest znaleźć prezentację oraz krytykę przedstawionych w artykule argumentów. Wielu przedstawicieli np. klasycznej etyki tomistycznej, niemieckiej etyki wartości, hermeneutycznej etyki odpowiedzialności lub innych nurtów filozofii, zakładając etyczny realizm, nie udziela odpowiedzi na zarzuty antyrealistów. Celem artykułu jest zaprezentowanie stanowiska oraz najważniejszych argumentów, które są istotnym źródłem etycznego antyrealizmu w metaetyce filozofii analitycznej.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 1; 5-24
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lojalność tłumacza
Translators Loyalty
Autorzy:
Brajerska-Mazur, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798605.pdf
Data publikacji:
2019-10-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
lojalność tłumacza; zwrot kulturowy w translatoryce; Szkoła Manipulistów; nowoczesne teorie translacyjne
translators; loyalty; cultural turn in translation studies; the Manipulation School; modern translational theories
Opis:
W artkule zostają omówione zmieniające się teorie przekładoznawcze, które lokują wierność tłumaczy w różnych elementach procesu translacyjnego. Raz wymaga się od nich wierności wobec autora tekstu źródłowego, innym razem wobec oryginału lub kolejno: czytelników pierwowzoru, kultury wyjściowej, kultury docelowej, odbiorcy przekładu, zleceniodawcy przekładu, norm docelowych itp. Raz traktuje się tłumacza jako kopistę, innym razem pozwala mu się ingerować w tekst i być jego drugim autorem (czasem ważniejszym niż twórca pierwowzoru!). Te zmieniające się normy translatoryczne są opisane w artykule z punktu widzenia etyki słowa, dlatego najbardziej uwypuklona została w nim jedna z nowszych teorii przekładu − tj.„Szkoła Manipulistów”. Od lojalności tłumacza (wobec kogo? czego?) zależy kształt przekładu, który z kolei wpływa na rzesze czytelników, ich poglądy i postawy życiowe. Gdzie więc tłumacz ma tę lojalność lokować, wobec kogo i czego ma być wierny? W artykule zostają także udzielone odpowiedzi na te pytania.
The author discusses various changing translational theories which place the translator's loyalty in different elements of the translational process. Sometimes loyalty towards the author of the source text is demanded of them, and other times faithfulness towards the original work or to its readers, source culture, target culture, target recipients, translation commissioner, norms of the target culture etc. is required. Sometimes translators are treated like mere copyists, and other times as second authors (often even more important than the creators of the original texts). The article describes these changing norms from an ethical point of view, focusing on one of the most modern theories – the Manipulation School. A translator's loyalty (to what and whom?) influences the shape of the translation, which, in turn, affects its readers, their views and attitudes. And so, where should translators place their loyalty, to whom and to what should they be faithful? These questions require answers and answers are provided.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 6; 29-48
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies