Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "relativity" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Czynnik empiryczny w kosmologii Edwarda Artura Milne’a
Empirical Factor in E.A. Milne’s Cosmology
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013431.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
E.A. Milne
kinematyczna teoria względności
kosmologia dedukcyjna
kinematical relativity
deductivist cosmology
Opis:
This paper presents the role of the empirical factor in E.A. Milne’s hypothetico-deductivist cosmology. Two contexts of the constructing of his theory are analysed: the context of discovery and the context of justification. It is shown that in the first one empirical data (recession of the galaxies and Hubble’s law) inspired him to investigate the cosmological problem of the phenomenon of the expanding Universe and influenced him to put forward the hypotheses: uniform velocities of fundamental particles, Cosmological Principle, and Lorentz transformation. Milne emphasised that in the procedure of justification the completed theoretical cosmological models should be tested. The empirical factor plays the most significant role in this procedure because the empirical data are the ultimate basis for confirmation or falsification of the cosmological models.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 31-47
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edwarda A. Milne’a ujęcie zasady kosmologicznej
Edward A. Milne’s Approach to the Cosmological Principle
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015673.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zasada kosmologiczna
E. A. Milne
kinematyczna teoria względności
zasada względności
jednorodność Wszechświata
zasada Macha
cosmological principle
kinematical relativity
principle of relativity
homogeneity of the Universe
Mach’s principle
Opis:
At the first stage of setting up Kinematical Relativity, Milne modified Einstein’s Principle of Relativity and assumed that the Universe had to appear the same to all observers. He called this an “Extended Principle of Relativity”. In order to specify this postulate, Milne defined the notion of the “equivalence of observers,” and then formulated a new definition of the Principle of Relativity: all descriptions of the whole system made by equivalent observers must be identical. Under Freundlich’s influence he called it the “Cosmological Principle” (CP). The content of Milne’s CP was different from both Einstein’s Principles of Relativity and the uniformity postulate of Relativistic Cosmology. Notwithstanding this, the adherents of the latter adopted this name for the isotropy and homogeneity postulate. Initially, Milne treated CP as a hypothesis about matter distribution. But when he separated model constructing from verifying to what extent it corresponded with the actual Universe, he began to emphasize that CP is not a law of nature, but a definition of the research domain.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 1; 163-181
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja relatywistyczna a ontologia fizyki
Relativistic Revolution and Ontology of Physics
Autorzy:
Czerniawski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013187.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
względność
eter
dynamika
upływ czasu
geometria czasoprzestrzeni
relativity
ether
dynamics
time flow
space-time geometry
Opis:
In the course of the development of physics until the beginning of the twentieth century there was an evolutionary progress within its ontological frameworks. Its continuity was violated by A. Einstein’s works of 1905 and his so-called „quantum and relativistic revolution.” In its course people gave up a series of results they had achieved, and replaced them by some radical solutions that differed from common sense intuitions. In particular, in the context of the theory of relativity the concept of electromagnetic ether was rejected. Then the concept of absolute time and absolute geometry of space were removed, facts that eliminated the „flow” of time and change of the ontology of physics from the substantialist one into the eventist one. The changes turned out unnecessary, they resulted not from the very theory of relativity, but from some arbitrary solutions within the frameworks of its philosophical interpretation. On the other hand, they clash with clear ontological intuitions and make an explanation of the „flow” of time impossible. What is more, they are also not beneficial for a further progress in the development of physics, especially in the context of seeking a quantum theory of gravitation. It seems right to return to pre-relativistic concepts, starting from ether. For it is the elimination of the latter that had started the „revolution.”
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 379-396
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edward A. Milne’s philosophy of science: Between Aristotelianism and Popperism
Filozofia nauki Edwarda A. Milne’a: Między arystotelizmem a popperyzmem
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488231.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
E.A. Milne
Kinematical Relativity
Philosophy of Science
Aristotle
K.R. Popper
kinematyczna teoria względności
filozofia nauki
Arystoteles
Opis:
This article seeks to show that E.A. Milne’s philosophy of science has its roots in the philosophy of Aristotle and it could be an inspiration for Popper’s philosophy. The similarities with Aristotle’s concept are as follows: 1) the aim of science is to explain phenomena by discovering general principles; 2) the mind is responsible for discovering them, although experience guides the search; 3) deducing detailed statements from general assumptions is the most important element of research. On the other hand, Milne’s proposal is consistent with Popper’s main ideas: 1) criticism of the principle of induction; 2) preference for the hypothetical-deductive method (assumptions should be bold hypotheses that require empirical testing to be accepted); 3) appreciation of falsification and confidence in the effectiveness of deductive logic.
Artykuł jest próbą wykazania, że E.A. Milne’a filozofia nauki ma swoje źródła w filozofii Arystotelesa i mogła stanowić inspirację dla Popperowskiego hipotetyzmu. O zgodności z koncepcją Arystotelesa świadczą następujące jej cechy: 1) celem nauki jest wyjaśnianie zjawisk przez odkrywanie ogólnych zasad; 2) istotną rolę w ich odkrywaniu spełnia umysł, choć doświadczenie ukierunkowuje poszukiwania; 3) dedukowanie szczegółowych twierdzeń z ogólnych założeń jest najważniejszym elementem badań. Z drugiej strony propozycja Milne’a jest zgodna z głównymi ideami koncepcji Poppera: 1) krytyką zasady indukcji; 2) preferowaniem metody hipotetyczno-dedukcyjnej (założenia mają charakter śmiałych hipotez i są akceptowane na podstawie wyników testów empirycznych); 3) docenieniem falsyfikacji i przekonaniem o skuteczności logiki dedukcyjnej.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 3; 5-23
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Równoczesność” a „teraźniejszość” – fizyka i metafizyka czasu
“Simultaneousness” and “Nowness”: Physics and Metaphysics of Time
Autorzy:
Przechowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488630.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia czasu
filozofia fizyki
A-teoria
B-teoria
Szczególna Teoria Względności (STW)
philosophy of time
philosophy of physics
A-theory
B-theory
special relativity
Opis:
Jednym z głównych problemów filozofii czasu jest określenie statusu teraźniejszości. Zagadnienie teraz pojawia się explicite choćby w dyskusji prezentyzm-eternalizm czy w pytaniu o możliwość uzgodnienia idei obiektywnego upływu czasu z rozumieniem czasu we współczesnej nauce. Filozofia nauki ujawnia zaś – wcześniej nie dostrzegany – problem zdefiniowania równoczesności. Dyskusje na temat obiektywności lub realności upływu czasu nie są domeną filozofii ostatniego stulecia ani też pokłosiem odkryć fizyki XX wieku. To właśnie jednak na gruncie fizyki nastąpiło spektakularne zderzenie intuicyjnego rozumienia czasu, w tym tak oczywistych – zdawałoby się – idei, jak równoczesność czy współistnienie, z filozoficznymi implikacjami teorii naukowej. Rozbieżność intuicji temporalnych z czasem relatywistycznym analizowali pod kątem konsekwencji metafizycznych Gödel, Rietdijk i Putnam. Próby uzgodnienia klasycznych kategorii tensalnych z pojęciami STW, podejmowane m.in. przez Sklara, wskazują na konieczność wyeksplikowania odmiennych założeń ontologicznych obu schematów pojęciowych oraz potrzebę oddzielenia metafizyki od epistemologii. Radykalną propozycję wyeliminowania konfliktu między intuicją upływu czasu i relatywistycznym obrazem czasu wysunął Prior, który przypisał fundamentalną rolę potocznym kategoriom temporalnym (A-teoria), pojęcia relatywistyczne zaś uznał za czysto konwencjonalne i wtórne. Pogląd taki jawnie przeczyłby jednak ontologicznym założeniom STW, sformułowanym przez samego Einsteina. Niniejszy artykuł ma na celu wyeksplikowanie wspomnianych trudności w oparciu o fundamentalne założenia i własności klasycznej oraz relatywistycznej koncepcji czasu.
The status of “nowness” is one of the most important problems of the philosophy of time. The question of “the now” remains relevant in the discussion between presentism and eternalism, or in the problem of reconciliation between the classic idea of objective sense of the flow of time and the concept of time in the modern science. Philosophy of science also reveals the never-recognized-before problem of defining “simultaneousness.” The discussions on the objectivity or reality of the flow of time neither are the domain of the 20th-century philosophy, nor are the result of the discoveries in the modern physics. It was right on the grounds of relativistic physics, however, where the intuitive perception of time (including the supposedly obvious ideas of “simultaneousness” or the “coexistence”) and the philosophical implications of the scientific theory spectacularly collided. The dissonance between temporal intuitions and ontological implications of relativistic time was studied by Gödel, Rietdijk, and Putnam. The attempts to reconcile the classic tensal categories with the STR definitions, made by Sklar and the others, indicate the need of explication of the different presumptions of the two frameworks of conceptual schemas as well as the need of the separation between metaphysics and epistemology. A radical attempt of elimination of the conflict between the intuition of the flow of time and the relativistic concept of time was presented by Prior, who assigned a fundamental meaning to the tensal categories (A-theory) and who considered the relativistic concepts to be conventional and secondary. Such an idea, however, would explicitly negate the ontological presumptions of the STR, formulated by Einstein himself. The article presents this difficulties on the basis of the fundamental presumptions and features of the classic and relativistic concept of time.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 4; 181-204
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksperymentalny test ogólnej teorii względności
The Experimental Test of General Theory of Relativity
Autorzy:
Roskal, Zenon E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012930.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Gravity Probe B (GP-B)
ogólna teoria względności (OTW)
historia nauki
filozofia nauki
General Theory of Relativity (GTR)
history of science
philosophy of science
Opis:
Space-based experiments in fundamental physics are presently capable of uniquely addressing important questions related to the fundamental laws of nature. In this article we discuss the advances in our understanding of fundamental physics that recently proposed space-based gravitational experiment such as Gravity Probe B Space Research Mission. Gravity Probe B is a satellite that will check two predictions of the general theory of relativity: the geodetic effect and so-called frame-dragging or Lense-Thirring effect. The purpose of this article is to describe the results that have been obtained in Gravity Probe B mission from the point of view of the history and philosophy of science. This article discusses also a problem of the financial challenges for the GP-B team.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2010, 58, 1; 187-200
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Past, Present, or Future: What’s The Difference?
PRZESZŁOŚĆ, TERAŹNIEJSZOŚĆ, PRZYSZŁOŚĆ — NA CZYM POLEGA RÓŻNICA?
Autorzy:
MANN, William E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488605.pdf
Data publikacji:
2018-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antinomy
future contigents
propositions
events
past
present
future
relativity of time
sphere of culture
antynomia
futura contingentia
zdania
zdarzenia
przeszłość
teraźniejszość
przyszłość
względność czasu
sfera kultury
Opis:
This essay examines Marcin Tkaczyk’s “The antinomy of future contingent events,” with an eye towards clarifying the roles played by philosophical notions of propositions, events, the pre-sent, the relativity of time, and Tkaczyk’s notion of a “sphere of culture.” The essay concludes by examining what support might be offered for Tkaczyk’s claim that people can to some degree change the past.
Artykuł analizuje tekst „Antynomia przyszłych zdarzeń przygodnych” Marcina Tkaczyka, sku¬¬piając się na wyjaśnianiu ról odgrywanych przez filozoficzne pojęcia zdań, zdarzeń, teraźniej¬szo¬ści, względności czasu i użytego przez Tkaczyka pojęcia „sfery kultury”. Tekst kończy się analizą kwestii, w jaki sposób można udzielić wsparcia tezie Tkaczyka, że ludzie mogą do pewnego stopnia zmienić przeszłość.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 135-148
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce teorii względności w obszarze wiedzy ludzkiej
The Place of the Theory of Relativity in the Area of Human Knowledge
Autorzy:
Such, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013412.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teoria względności
kosmologia relatywistyczna
kwantowa grawitacja
unifikacja fizyki
metody globalne
relatywizacja pojęć
theory of relativity
relativistic cosmology
quantum gravitation
unification of physics
global methods
relativisation of concepts
Opis:
The paper has outlined a broad perspective of references for the (particular and general) theory of relativity to various domains of human knowledge and to technique. These references are presented both in their current and historical dimension. The following issues are discussed: 1) the place of the theory of relativity in the development of physics and cosmology, 2) its contribution to the development of mathematics, 3) the significance of the theory of relativity in the development of technique, and 4) the role of the theory of relativity in the development of philosophy. The theory of relativity is – aside to quantum mechanics – one of the two basic paradigms (relativistic paradigm) of contemporary physics. Likewise it plays a fundamental role in further development of physics, astronomy and cosmology, contributing at the same time to the development of mathematics and philosophy. The author indicates that it is groundless to refer to the theory of relativity in the efforts to relativise and subjectivise cognitive and axiological questions. The theory of relativity does not relativise all its concepts of magnitudes, but it even confers the absolute status on certain magnitudes, which have been deemed relative before.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 219-229
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia przyrody jako sito
Autorzy:
Czerniawski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013472.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia przyrody
nauki przyrodnicze
interpretacja
dialog interdyscyplinarny
filozofia w nauce
rewolucja kwantowo-relatywistyczna
kwantowa grawitacja
philosophy of nature
natural sciences
interpretation
interdisciplinary dialogue
philosophy in science
quantum-relativity revolution
quantum gravity
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 299-302
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies