Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "istnienie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Jak mówić o bycie? Przyczynek do typologizacji metafizyk
    How to speak about being? A contribution to the typology of metaphysics
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015960.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    metafizyka
    ontologia
    byt
    istnienie
    metaphysics
    ontology
    being
    existence
    Opis:
    I suggest to distinguish the following three types of metaphysics: (1) the metaphysics of undifferentiated being (Parmenides, B. Russell, W. V. O. Quine, M. A. Krąpiec, M. Przełęcki): to be (in the existential use) and to exist mean the same, all objects are/exist in the only one way (i.e. all objects are real), there are no nonexistent objects; (2) the metaphysics of differentiated being (Plato?, Ch. Wolff, A. Meinong, K. Twardowski, J. J. Jadacki): the meaning of to exist is the one of many meanings of to be, all objects are but not all objects exist, there are nonexistent objects; (3) the metaphysics of ways of existence (Aristotle, Thomas Aquinas?, R. Ingarden, A. B. Stępień): to be (in the existential use) and to exist mean the same, there are some different ways of being/existence (i.e. some objects are real, other objects are ideal or intentional, etc.), there are no nonexistent objects – if something does not exist in some way, it does not exist at all. I consider in details the above-mentioned metaphysics. One can give some objections to each of them but there are some possibilities of their defence. How to choose one of given metaphysics? It seems that the choice of metaphysics is the choice of some uses of the words to be-to exist and its ontological commitments. I prefer the metaphysics of ways of existence because its universe is not too poor or too rich. This metaphysics is „the golden mean” between the metaphysics of undifferentiated being and the metaphysics of differentiated being.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 497-515
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Istota (bytu) w ujęciu Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu
    The Essence (of Being) in Aristotle’s and Saint Thomas Aquinas’ Formulation
    Autorzy:
    Maryniarczyk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012932.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    istota
    istnienie
    filozofie esencjalne
    essence
    existence
    essentialist philosophies
    Opis:
    In ancient and medieval philosophy three traditions may be pointed to, in which three conceptions were formed of understanding of the essence. One of them is the identity conception of the essence, according to which “essence” is another name for pre-element. The second one may be called epistemological; according to this conception the essence is what is signified with the definition of the thing. And the third conception may be called metaphysical (relational), where the essence is understood as one of the constitutive elements of being that may fulfill the function of the subject, and also of the correlate of the act of existence. The problem of understanding the essence of being, especially in Aristotle’s philosophy, lies at the foundations of the so-called essentialist philosophies, that is ones, for which something general, constant and unchanging, with different statuses of being, are the subject of analyses. No wonder then that the accepted conception of the object of academic study of cognition and the general conception of cognition are at the foundations of understanding of the essence (of being). For this reason the issue of understanding the essence (of being) does not occur in the non-compositional conceptions of being and interpretations of reality that tend to monism, but it does appear and assumes the form of a dispute, along with accepting the compositional conception of being and distinguishing of the cognition order and the being order, which we first of all owe to Aristotle. He tied understanding of the essence with the proper object of philosophical cognition.  In the Middle Ages the issue of the essence (of being) assumed a new form of explanation owing to St Thomas Aquinas. He tied understanding of the essence and its correlate, that is the act of existence, and rejected understanding of the essence as an arrangement of necessary features, which are realized on various levels of being: in individuals, in cognitive approaches (generic), and in pure capacities that were induced by Avicenna and developed by John Duns Scott and other philosophers of that age. It is owing to these two latter ones that the issue of the essence was transferred from metaphysics to epistemology and became binding for essentialist trends in modern and contemporary philosophy.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2010, 58, 1; 155-173
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Existence and Wisdom
    Istnienie i mądrość
    Autorzy:
    O'Grady, Paul
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488603.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    existence
    philosophical diversity
    method
    wisdom
    istnienie
    różnorodność filozoficzna
    metoda
    mądrość
    Opis:
    In this paper, I examine the debate about existence between deflationist analytic accounts and the ‘thicker’ conception used by Aquinas when speaking of esse. I argue that the way one evaluates the debate will depend on background philosophical assumptions and that reflection on those assumptions could constitute an account of theoretical wisdom.
    W niniejszym artykule analizuję dyskusję dotyczącą istnienia, która toczy się między deflacyjnym podejściem oraz „gęstszą” koncepcją używaną przez Akwinatę, kiedy mówi o esse. Twierdzę, że sposób, w jaki wartościuje się debatę, będzie zależał od założeń filozoficznych i że refleksja nad tymi założeniami mogłaby stanowić opis mądrości teoretycznej.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 4; 105-116
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem sensu negatywnego sądu egzystencjalnego o Bogu
    Autorzy:
    Sołtys, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143978.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Bóg
    istnienie
    dowód
    sąd negatywny
    sąd egzystencjalny
    znaczenie
    ontologia
    język
    Opis:
    Dans cet article l'auteur examine le sens du jugement existentiel au Dieu. Les recherches présent ont amené à la conclusion, qu'il n'y a pas de possibilité de bien construire un négative jugement existentiel au Dieu, qui possédait le sens, dans la lumière d'affiliée la théorie analytique de la signification. En tout cas bien examinés la négation en cet jugement ne concerne pas de réelle de l'existence de Dieu, mais de Son existence à défini façon, ou de la possession par Lui des certaines propriétés. Ce signifie, qu'en tout cas la négation n'est pas absolue. Cependant, si nous supposons, que le négative jugement existentiel au Dieu nie l'idée de Dieu, alors par cette solution on renonce d'affiliée la théorie analytique de la signification et on reçoit la théorie pragmatique.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2011, 3; 215-225
    2080-8534
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Question of God – Today
    Autorzy:
    Müller, Gerhard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035249.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-10
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Bóg
    istnienie
    wiara
    objawienie
    krytyka religii
    God
    Existence
    Faith
    Revelation
    Critique of Religion
    Opis:
    Nowy ateizm, jaki wyłonił się z oświeceniowej i religijnej krytyki XVIII i XIX wieku, różni się od dawnych form negowania istnienia Boga czy też jego skuteczności w świecie. Wychodzi on z założenia, że intelekt wyzwolił się od zaciemnienia poprzez metafizykę i teologię objawienia i znalazł swój naturalny stan w immanentyzmie i sekularyzmie. Tym samym nieistnienie Boga byłoby oczywiste, ponieważ byłby On istotą wyimaginowaną, której istnienia nie można udowodnić empirycznie-naukowo a priori. Niektórzy prominentni myśliciele dowodzą intelektualnej niemożności pozytywizmu. Wychodząc od intelektualnych i egzystencjalnych pytań, których nie da się argumentacyjnie oddzielić od duchowej natury człowieka, dochodzą do przekonania, że człowiek stawiając pytania jest ukierunkowany na transcendentne pochodzenie i cel istnienia świata. W świetle ukierunkowania na Boga, historyczne świadectwo historycznego samoobjawienia się Boga w Jezusie Chrystusie może być ponownie ocenione. Wiara w Boga, który jest obecny w świecie, daje nadzieję także w obliczu śmierci, jak zeznał Dietrich Bonhoeffer na krótko przed swoją egzekucją przez bezbożnych nazistów.
    Contemporary atheism, which has its roots in the Enlightenment as well as in the 18th and 19th-century critique of religion, differs from the historically more distant forms of negating God's existence or His effectiveness in the world. These approaches assume that the human intellect has freed itself from the Dark Ages of metaphysics and theology of revelation to find its natural state in immanentism and secularism. In this way, the non-existence of God becomes unquestionable, because He is nothing more than an imaginary being, whose existence cannot be proved empirically or granted an a priori status. At the same time, some prominent thinkers challenge the conceptual viability of positivism. Their arguments pertain to the intellectual and existential questions that are inseparable from the spiritual nature of the human being. They also point to the argumentative conviction that the human being displays a predilection to investigate the transcendent origin and purpose of the world. Reference to God allows a reappraisal of the historical evidence of the historical act of God's revealing Himself through Jesus Christ. Faith in God, who is present in the world, gives hope even in the face of death, as Dietrich Bonhoeffer confessed shortly before his execution by the godless Nazis.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 2; 5-18
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrześcijaństwo i problem ukrytości. Krytyka obrony z Wcielenia
    Christianity and the Problem of Hiddenness: A Critique of Defence from the Incarnation
    Autorzy:
    Ruczaj, Stanislaw
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097313.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ukrytość
    wcielenie
    ateizm
    istnienie Boga
    John Schellenberg
    hiddenness
    incarnation
    atheism
    existence of God
    Opis:
    Argument z ukrytości Johna L. Schellenberga jest współcześnie jednym z najżywiej dyskutowanych argumentów za ateizmem. Rozumowanie kanadyjskiego filozofa wskazuje na problematyczność zjawiska niezawinionej niewiary w istnienie Boga przy założeniu, że doskonale kochający Bóg istnieje. W książce Ukrytość i wcielenie. Teistyczna odpowiedź na argument Johna L. Schellenberga za nieistnieniem Boga (2020), Marek Dobrzeniecki zaproponował nowatorską obronę przed tym argumentem, wykorzystującą chrześcijańską doktrynę o wcieleniu Syna Bożego. W artykule wykazuję, że obrona z Wcielenia nie odnosi sukcesu. Błędna jest bowiem jej kluczowa teza, iż Bóg wcielony musi być ukryty dla człowieka. W świetle tego rezultatu problematyczne staje się istnienie niezawinionej niewiary we Wcielenie. Ten problem ukrytości wcielonego Boga zawiera w sobie jako część składową problem ukrytości Boga w sformułowaniu Schellenberga.
    The argument from hiddenness developed by John L. Schellenberg is one of the most discussed philosophical arguments for atheism. It assumes that there is a conflict between the existence of a perfectly loving God and the existence of nonresistant nonbelief. In his recent book titled Hiddenness and the Incarnation. A Theistic Response to John L. Schellenberg’s Argument for Divine Nonexistence (2020), Marek Dobrzeniecki presents a novel defence against the hiddenness argument, employing the Christian doctrine of the incarnation of the Son of God. In my paper, I argue that this defence fails. It is based on an incorrect claim that the Incarnation makes God hidden to humans. This allows one to formulate a new problem of hiddenness, related to the fact that there are nonresistant human beings who do not accept the divinity of Christ. The problem of hiddenness as described by Schellenberg forms an essential part of this new problem.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 71-85
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wątki egidiańskie i tomistyczne w koncepcji esse Jana Wersora
    The Themes of Giles’s of Rome and Thomas Aquinas’s in the Concept of esse in John Versor’s Philosophy
    Autorzy:
    Płotka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012900.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia średniowieczna
    metafizyka
    istnienie
    Jan Wersor
    tomizm
    medieval philosophy
    metaphysics
    existence
    John Wersor
    Thomism
    Opis:
    The aim of this article is to show that John Versor’s concept of esse presented in his commentary on De ente et essentia by Thomas Aquinas is not in accordance with the Thomistic view. Versor distinguishes two kinds of esse: esse essentiae and esse existentiae. The former pertains to non-substantial beings, and the latter pertains only to the substances. Additionally, esse existentiae is regarded as the proper act of substance. This theory of “double esse” is not to be found in Aquinas’ works; yet, it has been worked out by Giles of Rome, who seems to be the source of inspiration for Versor. Moreover, the further influences of Giles of Rome upon Versor’s philosophy can be found in his consideration of real difference between essence and existence. Therefore, in respect of the concept of esse, due to influences of Giles of Rome, John Versor cannot be regarded as the follower of Thomas Aquinas in the strict sense.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2010, 58, 2; 81-95
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienie sceptycyzmu w kontekście wpływu myśli Locke’a na filozofię Berkeleya
    Scepticism and the Influence of the Lockean Thought on Berkeley’s Philosophy
    Autorzy:
    Szałek, Piotr K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012927.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    J. Locke
    G. Berkeley
    istnienie
    materia
    korpuskularyzm
    sceptycyzm
    percepcja
    existence
    matter
    corpuscularism
    scepticism
    perception
    Opis:
    The paper seeks to answer the question about the actual influence of the Lockean thought on Berkeley’s philosophy. It promotes the view that though scepticism that arises from the representational theory of perception is an important factor for motivating Berkeley to built his anti-sceptical strategy, it is the so-called corpuscular scepticism that was in fact an essential element of this influence. The latter was a consequence of assuming the notion of corpuscular, yet unknown material substance by Locke, and motivated Berkeley to consider an argument for rejection of the existence of such substance. The Berkeleian anti-sceptical argument here seems congenial to the Cartesian origins of his definition of existence, and enables us to combine the Lockean perspective with the Cartesian reading of sources of Berkeley’s philosophy.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2010, 58, 1; 229-246
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cosmic Theology of Johann Gottlieb Walpurger
    Kosmiczna teologia Johanna Gottlieba Walpurgera
    Autorzy:
    Drozdek, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2108734.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Johann Gottlieb Walpurger
    fizyko-teologia
    kosmoteologia
    istnienie Boga
    physico-theology
    cosmo-theology
    the existence of God
    Opis:
    Johann Gottlieb Walpurger was a representative of a physico-theological movement in Germany. He was interested in proving the existence of God and the nature of His attributes from the investigation of nature in general and of insects and bees in particular. Not a researcher himself, he relied on the publishes scholarly records to represent the state of the art knowledge about the physical world. However, his main emphasis was on the spiritual application of the knowledge gained from science.
    Johann Gottlieb Walpurger był przedstawicielem ruchu fizyko-teologicznego w Niemczech. Interesował się udowadnianiem istnienia Boga i natury Jego atrybutów na podstawie badań przyrody w ogóle, a owadów i pszczół w szczególności. Sam nie był badaczem, polegał na publikacjach naukowych, które przedstawiały stan wiedzy o świecie fizycznym. Jednak główny nacisk położył na zastosowanie wiedzy wyniesionej z nauki do życia duchowego.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2022, 69, 7; 141-158
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bóg, modalność, esencjalizm. Pewna wersja szkotystycznego dowodu tezy o istnieniu Boga
    God, Modality and Essentialism. A Version of the Scotist Proof for God’s Existence
    Autorzy:
    Tkaczyk, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013049.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Duns Szkot
    dowód na istnienie Boga
    logika modalna
    esencjalizm
    Duns Scotus
    proof for God’s existence
    modal logic
    essentialism
    Opis:
    A proof for God’s existence, inspired by Duns Scotus’s Tractatus de primo principio, is analyzed. The conclusion is based on three premises arranged in the matrix of a specific modal logic. The premises are: 1. it is possible for the world to be created by God; 2. if the world is created by God, then God exists; 3. if God exists, then God exists necessarily. In comparison to the original Scotus’s work the concept of essential order has been removed and replaced with a concept of creation. Modal expressions of the proof have been analyzed with an application of essentialism of Aristotle and Ibn Sina – the version of essentialism accepted by Scotus. Scotus’s underlying modal logic has been reconstructed and discussed in two versions: 1. as a modal logic with one pair of natural modalities; 2. as a multimodal logic with two pairs of modalities – natural and logical. The concept of natural modality is based on the essentialism discussed, the concept of logical modality is based on Scotus’s idea of non repugnantia terminorum.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2009, 57, 1; 231-256
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jeszcze o istnieniu — próba rekapitulacji
    On Existence Again. An Attempt at a Recapitulation
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488477.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    istnienie
    przedmioty intencjonalne i realne
    rozróżnienie esse-essentia
    Akwinata
    Barry Miller
    existence
    real and intentional objects
    the esse-essentia distinction
    Aquinas
    Opis:
    W niniejszym artykule przedstawiam moje poglądy dotyczące tematyki istnienia. Moją prezentację organizuję wokół trzech rozróżnień: między statycznymi a dynamicznymi koncepcjami istnienia, między istnieniem czegoś jako faktem a istnieniem jako zasadą (czynnikiem wewnątrzbytowym) czegoś, między (przygodnym) istnieniem czegoś a (Boskim) istnieniem samym (czystym). Staram się przy tym bronić poznawczej wartości drugich członów tych dystynkcji w kontekstach ontologicznych i teologicznych. Za pomocą kilku eksperymentów myślowych pokazuję, że istnienie jako zasada jest czynnikiem różnicującym przedmioty realne względem intencjonalnych oraz realne (aktualne) stany świata względem potencjalnych. Istnienie jest także koniecznym warunkiem swoistych aktywności poszczególnych bytów. W końcowych częściach artykułu podejmuję dyskusję z trudnościami postawionymi przez Marka Piwowarczyka w jego artykule Trudności analizy faktu istnienia. Wykorzystuję przy tym koncepcję Barry’ego Millera, która — moim zdaniem — dostarcza narzędzi rozwiązujących większość tych (lub podobnych) trudności.
    In the paper, I put forward my views on the topic of existence. I do it by focusing on three distinctions: between static conceptions of existence and dynamic ones; between existence (of something) as a fact and as a principle of being; and between the limited existence of contingent beings and the Divine existence itself. I try to defend the cognitive value of the second parts of these distinctions in ontological and theological contexts. In my opinion, existence as a dynamic factor of being makes the difference between real and intentional objects, as well as between real (actual) and potential states of the world. Existence is also a necessary condition of proper activities of beings. In the final parts of the article I discuss some objections stated by Marek Piwowarczyk in his essay “Troubles with an Analysis of Facts of Existence.” I maintain that most of these (or similar) difficulties can be resolved by means of tools present in Barry Miller’s conception of existence.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 4; 93-114
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O argumencie moralnym za istnieniem Boga
    On the Moral Argument for the Existence of God
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015607.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    argumenty na istnienie Boga
    moralność (etyka)
    Immanuel Kant
    rekonstrukcja logiczna (logika)
    najwyższe dobro
    szczęście
    arguments for the existence of God
    morality (ethics)
    logical reconstruction (logic)
    the ultimate good
    happiness
    Opis:
    The text analyses various examples of moral arguments for the existence of God. Taking advantage of the ideas from the writings of Kant and his interpreters, we sought to reconstruct them logically, conferring on them a form as reliable as possible. All the arguments have been divided into three groups: practical version, theoretical version, mixed version (thought to be optimal).1) Practical version. It starts from our desires, beliefs, obligations etc. and combines them with desires, beliefs, and obligations with regard to God. There are different varieties of this version. We have discussed in more detail its deontic variety based on the assumption: „we should carry out the ultimate good” (the state of happiness conditioned by virtue). Owing additional assumptions (conceptual and psychological) and corresponding simple logical operations we arrive at the conclusion: „we should believe that God exists.” Reliability, however, of such a week conclusion is undermined by the ambiguous character of the statement „we should carry out the ultimate good.” Rather, we should say that we are obliged to carry out moral law, and thereby expect a just reward. Faith in God is conducive to such efforts, inasmuch as they refer to the morality comprehended in a maximalist manner, justice, and happiness.2) Theoretical version. We have pinpointed its two varieties: „the requirement of the lawgiver” and „the requirement of justice.” In the first variety on the basis of the existence of morality we deduce the existence of God as its „author,” for no other creature has a corresponding power, moral and metaphysical, to establish (execute) universal and unconditional moral obligations. In the second variety God appears to safeguard the carrying out a just reward (punishment, inherent in morality itself) for the satisfaction (violation) of these obligations. The debate about the value of the first argument is reduced to the debate about whether morality is indeed characterised by such features whose existence cannot be explained without reference to God. The main debate connected with the second argument is whether the fact of morality entails the ontic (not only deontic) necessity of a just judgement (and its related reward or punishment) of those who are submitted to morality.3) Mixed version. According to some varieties of the practical version, it takes on a human desire to reach the ultimate good at the point of departure. This desire, natural and right, regards the existence of this good as an indicator. Hence it is possible to transfer from the practical sphere to the theoretical one. If it is well-known that the ultimate good exists, we can ask about its cause. Reasoning – similar to the one given in the previous point – leads to a belief that God is this cause. One may doubt, however, whether our natural and right desires are always reliable indicators that their objects exist.4) The above analyses have unveiled the assumptions and difficulties of all the versions of the family of arguments under consideration. Does this mean that the arguments are not efficient? Not in the least. This means only that they are efficient under certain conditions. These conditions, like anything in philosophy, make up the object of everlasting debates.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 391-428
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Existence And God: On Aquinas–Kerr’s Metaphysical Argument
    Istnienie i Bóg: o metafizycznym argumencie Akwinaty–Kerra
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488791.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    the theistic argument from De Ente et Essentia
    existence
    the essence-esse composition
    God as esse tantum
    participation
    teistyczny argument z De ente et essentia
    istnienie
    złożenie z istoty i esse
    Bóg jako esse tantum
    partycypacja
    Opis:
    In this paper, I discuss, as carried out by Gaven Kerr, a reconstruction of Aquinas’s argument for the existence of God from his work De Ente et Essentia. My analysis leads to complementing Kerr’s proposal with the following elements: (i) a summarization of the presented argument in a more formal manner; (ii) a specification of the main presuppositions of the Thomistic conception of existence; (iii) a drawing of attention to the fact that the essence–esse composition is a borderline case of the array of potency–act compositions; (iv) a distinguishing of the empirical (connected with the problem of the regress) and speculative (deprived of such a problem) interpretations or versions of Aquinas’s argument; (v) a clarification of what is the Divine exception from the essence–esse composition; (vi) a distinguishing of the three models of participation and a defence of the moderate model. I regard the following two issues to be of key importance for the argument under discussion: the relation between the Aristotelian compositional model and the Platonic model of participation as well as the defence of the Thomistic conception of the essence–esse composition.
    W niniejszym tekście dyskutuję, dokonaną przez Gavena Kerra, rekonstrukcję Akwinaty argumentu za istnieniem Boga z dzieła De ente et essentia. Moja analiza prowadzi do uzupełnienia propozycji Kerra o następujące elementy: (i) bardziej formalne streszczenie rozpatrywanego argumentu; (ii) wyszczególnienie głównych założeń Tomistycznej koncepcji istnienia; (iii) zwrócenie uwagi na to, że kompozycja istota–esse jest granicznym przypadkiem ciągu kompozycji możność–akt; (iv) odróżnienie empirycznej (związanej z problemem regressu) oraz spekulatywnej (pozbawionej tego problemu) interpretacji argumentu; (v) precyzacja, na czym polega wyjątek od kompozycji istota–esse; (vi) odróżnienie trzech modeli relacji esse stworzonego do esse tantum. Za kluczowe dla dyskutowanego argumentu uznaję dwie kwestie: relacji między Arystotelesowskim modelem kompozycyjnym a Platońskim modelem partycypacyjnym oraz obrony Tomistycznej koncepcji kompozycji istota–esse.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 4; 89-103
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scholastic Sources of Gottfried Wilhelm Leibniz’s Treatise Disputatio metaphysica de principio individui
    Scholastyczne źródła traktatu Gottfryda Wilhelma Leibniza Disputatio metaphysica de principio individui
    Autorzy:
    Koszkało, Martyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488323.pdf
    Data publikacji:
    2017-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    principle of individuation
    individual
    double negation
    existence
    haecceitas
    total (whole) entity
    metaphysical pluralism
    Leibniz
    John Duns Scotus
    Henry of Ghent
    Suárez
    Wilhelm Ockham
    zasada indywiduacji
    indywidualny
    podwójna negacja
    istnienie
    cała jednostka
    pluralizm metafizyczny
    metafizyczny indywidualizm
    Jan Duns Szkot
    Henryk z Gandawy
    Opis:
    The object of this article is the scholastic inspirations found in the metaphysical disputation De principio individui by Gottfried Wilhelm Leibniz. The purpose of this study was, on one hand, a reconstruction of Leibniz’s theory concerning the principle of individuation, and on the other hand, a presentation of some texts by medieval scholastic authors (Henry of Ghent, Peter of Falco, Thomas Aquinas, Aegidius of Rome, Robert Kilwardby, William of Ockham) to whose ideas Leibniz refers in the named work, even though he had, for the most part, only second-hand information concerning them. In his juvenile treatise, Leibniz states that the individuating principle has to be universal, which means relevant to all kinds of being; it has to be metaphysical in character and not merely epistemological. He regards individuality as synonymous with unity combined with difference. He resolutely takes sides with nominalism and rejects the reality of all kinds of universal beings and beings whose unity is weaker than numerical unity. As a consequence of this assumption, he rejects the conceptions in which the principle of individuation is formed by: double negation, existence or the haecceity. By contrast, he embraces the solution (close to the tradition originated by Ockham and also related to Suárez), according to which the whole entity (tota entitas) of an individual thing is the principle of individuation. In effect, for Leibniz, any real thing is simply singular, which comes down to the thesis that a thing is singular owing to its own metaphysical subcomponents, which are singular by themselves.
    Przedmiotem artykułu są scholastyczne inspiracje zawarte w dyspucie metafizycznej De principio individui Godfryda Wilhelma Leibniza. Celem artykułu jest, z jednej strony, rekonstrukcja stanowiska Leibniza dotyczącego zasady jednostkowienia, z drugiej zaś strony przedstawienie tekstów średniowiecznych autorów (Henryka z Gandawy, Piotra z Falco, Tomasza z Akwinu, Idziego Rzymianina, Henryka z Gandawy, Roberta Kilwardby’ego, Wilhelma Ockhama), do których poglądów Leibniz się odnosi, a które najczęściej znał z drugiej ręki. W swym młodzieńczym dziele Leibniz deklaruje, że zasada jednostkowienia ma być uniwersalna, to znaczy dotyczyć wszystkich rodzajów bytów oraz musi mieć charakter metafizyczny, a nie epistemologiczny. Indywidualność z kolei traktuje jako synonim jedności i różnicy. Opowiada się po stronie nominalizmu, odrzucając istnienie jakichkolwiek form bytów ogólnych, czy bytów o jedności słabszej niż numeryczna. W związku z tym odrzuca koncepcje, w których zasadę jednostkowienia stanowi: podwójna negacja, istnienie czy haecceitas, przyjmując rozwiązanie (bliskie tradycji Ockhama i odnosząc się do Suáreza), według którego cała bytowość (tota entitas) indywiduum jest zasadą jednostkowienia. W efekcie według niego rzecz jest jednostkowa po prostu, co sprowadza się do tezy, że jest jednostkowa dzięki swym subkomponentom bytowym, które same są jednostkowe.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 23-55
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadzieja poznania i realizacji tożsamości człowieka w komplementarności trzech rozmów
    Hope of Recognition and Realization of Human Identity in Complementarity of the Three Conversations
    Autorzy:
    Cuda, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144024.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-04
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    antropo-logika problematyki rozmowy
    istnienie - rozumienie: zamienność pojęć kosmo-antropo-teo-logiczna komplementarność interpretacji tożsamości człowieka
    poznawalność tożsamości człowieka w historii
    anthropo-logic of the problem of conversation
    existence - understanding: interchangeability of terms
    cosmo-anthropo-theo-logical complementarity of interpreting human identity
    cognizability of human identity in history
    Opis:
    The subject of interest in the article is the problem of human identity, in which there is a possibility of discovering a postulate of complementarity of “existence” and “understanding”. Hermeneutic interpretation of that complementarity is confronted by the question whether it is possible to understand human identity in its historical existence. Philosophical hermeneutics, being conscious of how complex the process to find the answer might be, points out the indispensability of the “CONVERSATION” category. Conversation is not only a “tool” defining human existence but also its essence. Searching for conversations (cosmological, anthropological, theological) in the complementarity of pluralism, a human being receives a certain information, while existing in the structure of a hermeneutic cycle (a part - a whole). The information includes a message that human identity, the cognizance of which are not fully embraced by spatial and temporal boundaries of history, is a historical promise and a task. Rationality of man's decision is expressed by a theological triad: I HOPE that what I BELIEVE in I realize by LOVE.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2013, 5; 69-95
    2080-8534
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies