Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "historia Kościoła" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Pogranicza i punkty wspólne – historia Kościoła, historia społeczna i historia kultury w epoce staropolskiej: możliwości badań (wybrane przykłady)
    Borderlands and Common Points – the History of the Church, Social and Cultural History in the Old Polish Era: Research Prospects (Selected Examples)
    Autorzy:
    Jabłońska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053596.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia społeczna
    historia kultury
    historia Kościoła
    social history
    cultural history
    history of the Church
    Opis:
    Artykuł ma na celu pokazanie punktów wspólnych historii Kościoła, historii społecznej i historii kultury na przykładzie epoki staropolskiej oraz zróżnicowanych perspektyw badawczych. Punkt wyjścia stanowi historia Kościoła i źródła typowo kościelne o określonym charakterze, które przy nowym ujęciu mogą stwarzać wiele innych niż tradycyjne możliwości badań. Konieczna jest jednak interdyscyplinarność oraz sięgnięcie do socjologii i antropologii kulturowej. Ze względu na obszerność zagadnienia zostało ono przedstawione na podstawie kilku wybranych przykładów. Ukazano propozycje wykorzystania ksiąg wizytacyjnych, ksiąg brackich oraz ksiąg chrztów pod kątem historii społecznej i historii kultury. Do efektów takiego działania należy m.in. rekonstrukcja instytucji oraz poszczególnych grup społecznych, ich struktury, interakcji, hierarchii, systemu wartości i kontroli oraz form działania. Wspólny mianownik wielu płaszczyzn stanowi natomiast kultura (np. idee, mentalność, religijność). Połączenie historii Kościoła, historii społecznej i historii kultury daje możliwość lepszego zrozumienia społeczeństwa, jego charakteru oraz funkcjonowania w epoce staropolskiej.
    This paper aims to show common points in the history of the Church and social and cultural history on the example of the Old Polish era as well as diversified research perspectives. The starting point is the history of the Church and ecclesiastical historical sources of a certain type, which may, with the new approach, create many non-traditional research opportunities. Interdisciplinarity and referring to sociology and cultural anthropology is crucial. Due to the complexity of the issue, it has been presented on a few selected examples. The possible use of visiting books, confraternity books or baptism books when describing social and cultural history was shown. The results include, among others, the reconstruction of institutions and particular social groups, their structure, interactions, hierarchy, values, system of control and forms of action. Culture is a common ground of those many layers (ideas, mentality, and religiousness among others). A bridge between history of the Church and social and cultural history allows for a better understanding of the society, its character and functioning in the Old Polish era.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 41-53
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przynależność metropolitalna diecezji łuckiej w okresie nowożytnym
    The Metropolitan Affiliation of the Diocese of Lutsk in the Modern Period
    Autorzy:
    Szady, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053597.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia nowożytna
    historia Kościoła
    geografia historyczna
    diecezja łucka
    early modern history
    Church history
    historical geography
    Łuck diocese
    Opis:
    Artykuł stanowi głos w sporze historiograficznym na temat przynależności metropolitalnej diecezji łuckiej w okresie nowożytnym. Odwołując się do świadectw źródłowych z późnego średniowiecza oraz okresu nowożytnego, wskazuje na korzenie złożonej sytuacji formalno-prawnej diecezji łuckiej. Za rozstrzygające uznaje różne źródła uprawnień arcybiskupów gnieźnieńskich względem diecezji łuckiej. Od XV wieku, kiedy ukształtował się urząd prymasa, arcybiskupi gnieźnieńscy uzyskali jurysdykcję także nad metropolią lwowską. Od tego momentu dość trudno określić, jakie uprawnienia względem sufraganii lwowskich wykonywał arcybiskup gnieźnieński z racji pełnienia urzędu prymasa, a które mogły wynikać ze zwierzchności metropolitalnej. To zespolenie kompetencji obrazuje dobrze uznanie synodów prowincjonalnych gnieźnieńskich za synody prymasowskie i krajowe, których dekrety obowiązywały w obu metropoliach: gnieźnieńskiej i lwowskiej. Także procedury sądowe od początku XVI wieku dawały prymasowi prawo wysłuchiwania spraw sufraganów diecezji w pierwszej instancji. Autor w konkluzji stwierdza, że wobec braku dokumentu papieskiego, który przenosi diecezję łucką do metropolii gnieźnieńskiej, przez cały okres nowożytny pozostawała ona sufraganią lwowską.
    The article is a voice in a discussion among historians on the issue of the administrative affiliation of the Diocese of Łuck in the Modern Era. Drawing on the primary sources from the late Middle Ages and the modern period, we can find the roots of the complex formal-legal situation of the Lutsk diocese. Equally crucial are the various sources on the authority of the archbishops of Gniezno over the diocese of Lutsk. Since the 15th c. when the office of a Primate was established, the archbishops of Gniezno had also ruled over the Lviv ecclesiastical province (Pol. Metropolia) and since then it had been difficult to clearly state what powers the archbishop of Gniezno held over Lviv suffragan dioceses, particularly, which rights stemmed from the role of a Primate and which from the affiliation to the ecclesiastical province. Combining the two legal roles is best illustrated by the fact that the Gniezno Provincial Synods were tantamount with Primate and Country Synods, the decrees of which were implemented in both Gniezno and Lviv ecclesiastical provinces. Also, the court procedures since the beginning of the 16th c., granted the Primate a right to rule over the suffragan dioceses in the first instance. The author stands on a position that due to lack of Papal document granting the jurisdiction over Łuck diocese to Gniezno ecclesiastical province, it remained a Lviv’s suffragan diocese throughout the entire Modern Era.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 55-68
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojnicki kościół grodowy
    The Wojnicz Town Church
    Autorzy:
    Szymański, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1944898.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia Kościoła
    Kościół w Polsce
    parafia Wojnicz
    kościół grodowy
    history of the Church
    the Church in Poland
    parish Wojnicz
    castel church
    Opis:
    In Polish historiography study of the beginnings of the parish is continued. In connection with the study town churches (ecclesia castrensis) are said to be the oldest parishes, but constitutive features of such churches are not searched for. On the example of this kind of church in Wojnicz (southern Małopolska) the author tries to establish these features. In the conclusion he says that the town church is:1. A church built in the 10th-12th century functioning in a town that is not a ruler's residence, but exercises the monarch's power in the adjoining area.2. Canons – there are usually three of them – apart from ecclesial duties (officium dominum) do some work for the ruler (e.g. they record the people's tributes).3. The clergy participate in the ruler's income; hence their remuneration has the character of a stipend (stipendium) and its amount depends on the amount of the ruler's income.4. Within a more or less advanced reform of the Gregorian type at the break of the 11th century bishops effect a break of the ties with the ruler; however, they keep the sources of their income, which is the beginning of the tithe.5. The churches become legal entities and eo ipso they gain the right to exercise curam animarum (baptism, marriage, funeral).6. Depending on the amount of remuneration that receives the character of the benefice (beneficium), the clergy organize college chapters, or simply parishes with a greater number of priests. Churches in magnates' towns (proceres), organized on the pattern of the prince's ones, passed through an analogous process.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 2; 5-19
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Stawach w diecezji pińskiej w świetle Inwentarza z 16 października 1933 roku
    Assumption of the Blessed Virgin Mary Parish in Stawy of the Pinsk Diocese in the Light of the Parish Inventory of 16th October 1933
    Autorzy:
    Żurek, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339102.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia Kościoła
    historia diecezji pińskiej
    parafia w Stawach
    inwentarze kościołów parafialnych
    Church history
    history of Pinsk diocese
    parish in Stawy
    inventories of parish churches
    Opis:
    W miejscowości Stawy w województwie brzeskim Wielkiego Księstwa Litewskiego Joanna (lub Jan) i Jerzy Stawscy ufundowali w połowie XV w. w swoim majątku pierwotny, drewniany kościół. Nowy kościół, również drewniany, zbudowano w Stawach w pierwszej połowie XVIII w. Konsekrował go biskup łucki jako świątynię Parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Jakuba Większego Apostoła, w dekanacie Kamieniec Litewski. W 1864 r. parafia w Stawach uległa kasacji przez rząd carski, a świątynię przejęli prawosławni. W 1919 r. powróciła do katolików, a miejscowość Stawy powróciła w granice niepodległej II Rzeczypospolitej. Należała do diecezji mińskiej, a od 1925 r. do nowo powstałej diecezji pińskiej. Prezentowany inwentarz parafialnego kościoła stawskiego sporządził ówczesny proboszcz ks. Ignacy Drozdowicz i dnia 16 października 1933 r. przekazał wraz z parafią swemu następcy ks. Piotrowi Sadowskiemu.
    Joanna (or Jan) and Jerzy Stawski founded a wooden church structure in their property town of Stawy, Brest Voivodeship of Great Dutchy of Lithuania in the middle of the 15th century. The new church, also wooden, was built in Stawy in the first half of the 18th century. The bishop of Lutsk Stefan Bogusław Rupniewski consecrated it as the Assumption of the Blessed Virgin Mary and St James the Great parish church in 1739 in the deanery of Kamieniec Litewski. The tsarist government closed the parish, and the temple was taken over by the Orthodox in 1864. In 1919, it returned to the Catholics, and the village of Stawy was incorporated back into the independent Second Polish Republic. It was a part of the diocese of Minsk and since 1925 of the newly created Diocese of Pinsk. The presented inventory of the Stawy parish church was prepared by the current parish priest Fr Ignacy Drozdowicz and handed over to his successor Fr Piotr Sadowski with the parish on 16th October 1933.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2022, 43; 471-485
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys dziejów nauczania historii Kościoła na Uniwersytecie Lwowskim w XIX wieku
    An Outline of the Teaching of the History of the Church at Lvov University in the 19th Century
    Autorzy:
    Puszka, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953413.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Uniwersytet Lwowski
    historia Kościoła
    wydziały: Teologiczny
    Filozoficzny i Prawniczy
    Katedra Historii Kościoła
    Lvov University
    history of the Church
    Faculty of Theology
    Faculty of Philosophy
    Faculty of Law
    Department of the History of the Church
    Opis:
    In the years of 1784-1871 the university in Lvov was re-opened as a German Josephine University with the following faculties: Philosophical, Theological, Legal, and Medical. In the initial period of the 19th century the then professors did not conduct a more reliable and systematic research on the history of the Church. The history of the Church, nevertheless, was regularly lectured within the schedule of the particular faculties. The following father professors worked then: J. B. Fisinger, A. Bielecki, F. K. Zachariasiewicz, O. Krynicki, J.Delkiewicz, and others. From the 1960s onwards the university was gradually polonised, and in 1871 it became a Polish university at which the Ukrainian language had the same rights. It was only then that historians started research mainly on the period of the Middle Ages, including the origins of the Church in the world and in Poland. Works were written that discussed the organisational and political relations between the Church and the state during the first centuries. It was then that biographies of the first Polish bishops, archbishops, lives of the saints, the first papers characterising some pontificates, history of the papacy and the relations between the Polish Republic and the Vatican, together with some more reliable works on the history of the Eastern Church. At the Philosophical Faculty in the period of positivism there were the following departments: of universal history, of Austria, of Poland and modern history. The department of universal history was conducted from 1863 on by H. Zeissberg, then K. Liske. In the years of 1891-1914 it was run by R. Dembiński, who specialised in the history of the Church, studied the history of papacy and its position towards Poland. The department of the history of Austria was run from 1871 on by I. Szaraniewicz; he studied mainly the history of Russia and the Eastern Church. The history of the Church, the legal aspect of its existence and activity, remained in the field of interest of the scholars working at the Faculty of Law: E. Rittner and J. Kasznica. Their heritage was taken over in 1888 by the canon law professor W. Abraham, one of the then most eminent experts on the history of the Church at Lvov University. A separate department of the history of the Church was established at the Faculty of Theology. In this department lectures were delivered by Rev. J. Delkiewicz and Rev. E. Skrochowski. From 1895 to 1912 Rev. J. Fijałek worked in this department, an eminent historian of the Church, the author of numerous publications on the history of the Catholic and Eastern Churches, on the law and church organisation, on the Scriptures, and on the devotion to the Mother of God, and many others. Professors of Lvov University in the 19th century initiated pioneer researches on the history of the Church in Poland; many of their publications are relevant still today.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 2; 37-53
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inwentarz kościoła, plebanii i folwarku w parafii Mir w 1722 roku
    The Inventory of the Church, Presbytery and Parish in Mir of 1772
    Autorzy:
    Żurek, Waldemar W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1956555.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia polskich Kresów Wschodnich
    historia Kościoła
    Parafia św. Mikołaja Biskupa w Mirze
    the history of the Polish Eastern Borderlands
    the history of the Church
    the Parish of St Nicholas the Bishop in Mir
    Opis:
    Historia kościoła pw. św. Mikołaja w Mirze sięga przełomu XVI/XVII wieku. Kościół zbudowany został z fundacji księcia Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki”. Jego konsekracja odbyła się w 1605 roku. Prezentowany tu inwentarz kościoła, plebanii i folwarku mirskiego z 1772 roku przedstawia historię parafii, jej uposażenie, stan ludnościowy oraz majątek, jakim dysponowała parafia w Mirze, zarówno w sprzęcie kościelnym, jak i w majątku parafialnym. Inwentarz zawiera szczegółowe powinności parafian względem parafii oraz dokładny opis przykościelnych zabudowań gospodarskich. Na końcu prezentowanego inwentarza z 1772 roku znajduje się dołączona ankieta ze szczegółowymi pytaniami na temat duchowieństwa pracującego w parafii, stanu posiadania parafii oraz plebanii i folwarku, skierowana do proboszcza parafii mirskiej przez ówczesnego biskupa wileńskiego (od 1762 roku) Ignacego Jakuba Massalskiego (1727-1794). Ta ankieta pochodzi z 1775 roku. Podpisana jest przez notariusza apostolskiego ks. Stanisława Sobolewskiego oraz proboszcza w Mirze ks. Benedykta Ciszewskiego.   Инвентар касцёла, плябаніі и фальварку ў парафіі Мір у 1772 г. Гісторыя касцёла св. Мікалая ў Міры пачынаецца на мяжы XVI-XVII вякоў. Касцёл быў пабудаваны з фундацыі князя Мікалая Кшыштафа Радзівіла “Сіроткі”. Кансэкрацыя яго адбылася ў 1605 годзе. Прадстаўлены інвентар касцёла, плябаніі і фальварку ў Міры з 1772 г. адлюстроўвае гісторыю парафіі, яе абсталяванне, стан насельніцтва і ўсё тое, што знаходзілася ў валоданні парафіі, як у выглядзе касцельных прыладаў, так і ў выглядзе парафіяльнай маёмасці. Інвентар уключае падрабязны пералік павіннасцяў парафіян перад парафіяй і дакладнае апісанне прыкасцельных пабудоў. У канцы прадстаўленага інвентара з 1772 г. знаходзіцца далучаная анкета з падрабязнымі пытаннямі адносна духавенства, якое працуе ў парафіі, парафіяльнай маёмасці, а таксама плябаніі і фальварку. Анкета, якая паходзіць з 1762 г., была накіравана пробашчу мірскай парафіі тагачасным Віленскім біскупам (з 1762 г.) Ігнатам Якубам Массальскім (1727-1794 гг.). Анкета падпісана апостальскім натарыусам кс. Станіславам Сабалеўскім і пробашчам у Міры кс. Бенедыктам Цішэўскім.   Инвентарь костела, приходского дома и фольварка в приходе Мир в 1772 г. История костела св. Николая в Мире берет свое начало на рубеже XVI-XVII веков. Костел был построен на средства князя Николая Христофора Радзивилла «Сиротки». Освящение храма состоялось в 1605 г. Представленный инвентарь костела, приходского дома и фольварка в Мире с 1772 г. отражает историю прихода, его обустройство, состояние населения и имущество, находящееся в его владении, как в виде костельной утвари, так и в виде приходских владений.  Инвентарь включает подробный перечень повинностей прихожан в отношении прихода и тщательное описание хозяйственных построек возле костела. В конце представленного инвентаря с 1772 г. находится приложенная анкета, содержащая подробные вопросы относительно приходского духовенства, владений прихода, а также приходского дома и фольварка. Анкета, которая относится к 1775 г., была направлена мирскому настоятелю тогдашним Виленским епископом ( с 1762 г.) Игнатием Иаковом Массальским (1727-1794). Анкета подписана апостольским нотариусом о. Станиславом Соболевским и настоятелем в Мире о. Бенедиктом Цишевским.
    The history of St. Nicholas Church in Mir dates back to the turn of the 16th and 17th centuries. The church was built thanks to the foundation of Duke Mikołaj Krzysztof Radziwiłł “Sierotka”. Its consecration took place in 1605. The presented inventory of the parish church, presbytery and manor of 1772 focuses on the history of the parish, its emoluments, population and the wealth of the parish in Mir, both church equipment and parish property. The inventory contains detailed parishioner duties towards the parish and a detailed description of church outbuildings. At the end of the 1772 inventory, there is an attached questionnaire with detailed questions about the clergy working in the parish, the wealth of the parish, and the presbytery as well as the manor addressed to the parish priest of Mir by the then Bishop of Vilnius (from 1762) Ignacy Jakub Massalski (1727-1794). This questionnaire comes from 1775. It is signed by notary apostolic Rev. Stanislaw Sobolewski and the parish priest in Mir Rev. Benedykt Ciszewski.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2017, 38; 145-178
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyczynek do dziejów kościołów: św. Wojciecha i św. Marii Magdaleny w Wąwolnicy
    A Contribution to the History of St Adalbert and St Mary Madeleine Churches in Wąwolnica
    Autorzy:
    Pisarek-Małyszek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954341.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Wąwolnica
    parafia Wąwolnica
    kościół p.w. św. Wojciecha
    kościół p.w. św.Marii Magdaleny
    historia Kościoła
    the Wąwolnica parish
    St Adalbert Church
    St Mary Madeleine Church
    history of the Church
    Opis:
    Wąwolnica is numbered among the oldest centres of Christian religious cult in the Lublin region, although no documents (charters of foundation) concerning the parish churches that could confirm these propositions have survived. However, it is analysis of the very invocations of the two churches in Wąwolnica – St Adalbert and St Mary Madeleine – that may point to a very old origin of the parish. The question of which of the two churches should be considered older is another subject of research, besides finding out about the origins of the Wąwolnica parish centre. From Jan Długosz's Liber Beneficiorum dioecesis Cracoviensis we learn that St Mary Madeleine Church was a mother church (matrix) for the St Adalbert one. In the other written sources we do not find any mentions on this subject. Recently archaeologists have joined historians' studies. In 1999 on the Wąwolnica Church Hill, during construction works, archaeological control works were carried out. On the basis of the archaeologists' studies of the revealed foundations and cultural strata it was established that the defensive circumferential wall on the Hill was built in the 15th century, simultaneously with the two-story brick St Adalbert Church that has been preserved till today as a sanctuary to Our Lady of Kębło. According to the archaeologist Irena Kutyłowska, it is this church that should be considered the older one. Hence, archaeologists' and historians' opinions on the Wąwolnica churches differ and today it is hard to tell who is right. These discrepancies can only be removed after systematic archaeological studies are conducted in Wąwolnica.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 2; 209-220
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tajni współpracownicy Służby Bezpieczeństwa w oazowym Ruchu Światło-Życie
    Secret collaborators (SCs) of the Security Service in the Light-Life (Oasis) Movement
    Autorzy:
    Derewenda, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887463.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Ruch Światło-Życie
    oazy
    ks. Franciszek Blachnicki
    Służba Bezpieczeństwa
    tajni współpracownicy
    historia Kościoła
    młodzież
    ruchy odnowy w Kościele
    Light-Life Movement
    oases
    Rev. Franciszek Blachnicki
    Security Service
    secret collaborators
    history of the Church
    youth
    Church renewal movement
    Opis:
    Ruch Światło-Życie, zwany potocznie oazą, swoją działalność rozwinął w okresie Polski Ludowej. Pierwsze oazy ks. Franciszek Blachnicki zainicjował już w latach pięćdziesiątych XX wieku. W roku 1969 powstał ruch oazowy, który proponował dzieciom i młodzieży uczestnictwo w formacji chrześcijańskiej, realizowanej w stylu przedwojennego harcerstwa. Dynamicznie rozwijający się Ruch Światło-Życie stworzył poważną alternatywę dla organizacji młodzieżowych koncesjonowanych przez władze komunistyczne. Na początku lat siedemdziesiątych Służba Bezpieczeństwa rozpoczęła proces inwigilacji środowiska oazowego. Do jego rozpracowania SB wykorzystała działających w środowisku kościelnym tajnych współpracowników oraz werbowała nowych spośród animatorów Ruchu. Najczęściej pozyskiwano uczniów klas maturalnych, strasząc ich niezdaniem matury lub uniemożliwieniem dostania się na studia. Najwięcej TW w Ruchu Światło-Życie pochodziło z krakowskiego środowiska akademickiego. Wiązało się to z prężnym działaniem tego środowiska, a jednocześnie z jego silną inwigilacją przez aparat władzy. Informacje dostarczone przez TW umożliwiły SB dokładne poznanie struktur ruchu oazowego. Zebrane informacje zostały wykorzystane przez SB do przeprowadzenia na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych akcji dezinformacyjnych i dezintegracyjnych wobec tego środowiska. Gdy ks. Franciszek Blachnicki rozpoczął w roku 1982 działalność duszpasterską i polityczną w Republice Federalnej Niemiec, SB umieściło w jego najbliższym otoczeniu dwoje agentów (małżeństwo Jolantę i Andrzeja Gontarczyków): pseudonimy „Yon” i „Panna”. Agenci zdobyli zaufanie ks. Blachnickiego i pełnili odpowiedzialne funkcje w Chrześcijańskiej Służbie Wyzwolenia Narodów i w ośrodku Ruchu Światło-Życie w Carlsbergu w RFN. Agenci działali na szkodę ks. Blachnickiego i dzieł. prowadzonych przez niego. Uciekli z Carlsbergu dopiero w pół roku po śmierci ks. Blachnickiego, w listopadzie 1987 r. Mimo zakrojonych na szeroką skalę działań Służby Bezpieczeństwa ruch oazowy rozwijał się bardzo dynamicznie. Obecnie stanowi jeden z największych ruchów odnowy Kościoła na świecie.
    The Light-Life Movement, also known as the Oasis Movement, began its work in the period of the Polish People's Republic. Rev. Franciszek Blachnicki started the first Oases as early as the 1950s. In 1969 the Oasis Movement started work; it was a proposal to children and youths to participate in Christian formation in the style of the pre-war Scouting movement. The dynamically developing Light-Life Movement was a serious alternative to youth organizations „licensed” by the communist authorities. At the beginning of the 1970s the Security Service launched the process of placing the Oasis circles under surveillance. In order to uncover the Movement the Service used secret collaborators who were active in the Church circles, and it also recruited new ones among the animators ofthe Movement. Most often pupils of final forms of secondary schools agreed to be enlisted, as they were blackmailed with the possibility of failing the maturity exam or of not being admitted to the university. Most secret collaborators in the Light-Life Movement came from the Krakow university circles. This was connected with the rapid development of the Movement there, and at the same time with its strict surveillance conducted by the authorities. The information supplied by the secret collaborators made it possible for the Security Service to precisely learn about the structures of the Oasis Movement. The gathered information was used by the Security Service for conducting disinformation and disintegration actions in the Movement circles at the end ofthe 1970s and the beginning of the 1980s. When Rev. Franciszek Blachnicki started pastoral and political work in the Federal Republic of Germany in 1982, the Security Service placed two agents in his immediate vicinity (the married couple, Jolanta and Andrzej Gontarczyks) who used the pseudonyms „Yon” and „Panna”. The agents won Rev. Blachnicki's trust and performed responsible functions in the Christian Service for the Liberation of Nations and in the Light-Life Movement center in Carlsberg in the FRG. The agents acted to the detriment of Rev. Blachnicki and the works he conducted. They escaped from Carlsberg only half a year after Rev. Blachnicki's death, in November 1987. Despite the Security Service's large-scale operation the Oasis Movement developed dynamically. At present it is one of the greatest Church renewal movements in the world.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 2; 173-193
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Emilia Cyfrowicz (1835-1923) – siostra Maria Emilia od Aniołów. Szkic do portretu niepokalanki, nauczycielki i autorki podręczników
    Emilia Cyfrowicz (1835-1923) – Sister Maria Emilia of the Angels a Sketch Biography of the Sister, Teacher and Author of Textbooks
    Autorzy:
    Młynarczuk, Aldona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1956540.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia Kościoła w Galicji
    dzieje niepokalanek
    szkolnictwo zakonne dla dziewcząt
    podręczniki historii i literatury ojczystej
    history of the Church in Galicia
    the history of the Sisters of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary
    convent education for girls
    textbooks on Polish history and literature
    Opis:
    Autorka artykułu prezentuje sylwetkę Emilii Cyfrowicz – niepokalanki, nauczycielki i autorki podręczników historii i języka polskiego, wykorzystywanych w galicyjskich szkołach na przełomie XIX i XX wieku. Wskazuje na związki niepokalanek ze zmartwychwstańcami, w szczególności o. Hieronima Kajsiewicza z założycielką zgromadzenia – Marceliną Darowską. Przybliża środowisko rodzinne Emilii, jej drogę do zakonu, początki życia konsekrowanego oraz relacje z Darowską w latach 1858-1878. Najwięcej uwagi poświęca edukacji dziewcząt w niepokalańskich szkołach, charakteryzując pracę dydaktyczną oraz twórczość historyczno-dydaktyczną E. Cyfrowicz. Artykuł został oparty na kilkudziesięciu listach pisanych przez założycielkę zgromadzenia do siostry Emilii, jej wspomnieniach oraz dostępnych opracowaniach. W Archiwum Głównym Sióstr Niepokalanek w Szymanowie zachowała się bogata korespondencja, która zasługuje na wnikliwą uwagę. Emilia Cyfrowicz była bowiem reprezentantką coraz liczniejszej grupy wykształconych zakonnic, przejawiających na przełomie XIX i XX w. ambicje twórcze w dziedzinie historii i narodowej literatury.
    The author of the article presents the figure of Emilia Cyfrowicz – a sister of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary, teacher and author of textbooks on Polish history and language used in Galician schools at the turn of the 19th and 20th centuries. The article points to the connections between the Sisters of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary and the Congregation of the Resurrection of Our Lord Jesus Christ, in particular the relation of Father Hieronim Kajsiewicz to the founder of the former congregation – Marcelina Darowska. It outlines Emilia’s family environment, her path to the convent, the beginnings of her consecrated life and relations with Darowska in the years 1858-1878. In particular, the article focuses on girls’ education in schools led by the congregation of sister, describing Emilia Cyfrowicz‘s teaching work and historical and didactic output. The article was based on several dozen letters written by the founder of the congregation to sister Emilia, her memories and available studies. The Main Archives of the Sisters of the Immaculate Conception in Szymanów has preserved rich correspondence, which deserves closer attention. Emilia Cyfrowicz was a representative of a growing group of educated nuns, who at the turn of the 19th and 20th centuries manifested creative ambitions in the field of history and national literature.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2017, 38; 21-36
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność piśmiennicza duchowieństwa diecezji częstochowskiej w latach 1925-1939
    Writings of the Clergy in the Diocese of Czestochowa in the Years 1925-1939
    Autorzy:
    Kapuściński, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339839.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    apologetyka
    astronomia
    biblistyka
    diecezja
    dogmatyka
    duchowieństwo
    duszpasterstwo
    historia
    historia Kościoła
    homiletyka
    humanistyka
    katechetyka
    literatura piękna
    liturgika
    nauka
    pedagogika
    piśmiennictwo
    prawo kanoniczne
    publicystyka
    seminarium duchowne
    szkoła
    teologia
    reportaż
    wspomnienia
    apologetics
    Bible studies
    dogmatics
    clergy
    pastoral care
    history of the Church
    homiletics
    the humanities
    Catechetics
    literature
    liturgics
    pedagogics
    writings
    Canon Law
    Seminary (theological college)
    theology
    Opis:
    Between the year 1925 and the outbreak of World War II, the Diocese of Częstochowa had 473 priests. Apart from their pastoral duties, some priests engaged in writing. They were educated for that purpose, and some of them had had previous authorship experiences in other Dioceses. The most prolific were priests coming from the Diocese of Włocławek. Essays and papers by the Częstochowa Diocese priests were published by university and Diocese publishing houses. Clerical publishing was strongly supported by the Diocese leaders, such as Bishop Teodor Kubina, who emphasized the importance of these activities. The publications in question concerned a variety of issues and domains. Most works concerned theology. Some of these were strictly scientific papers, others were of more popular character, yet others were targeted at a wider public. The publications were in Polish and Latin. Apart from theology, some priests wrote texts in the field of humanities: literature, documentaries and journalism. Altogether, in the years 1925-1939, at least 57 priests were active writers, which equalled 12% of the total of the clergy in the Diocese.
    Źródło:
    Roczniki Historii Kościoła; 2012, 4; 113-144
    2080-8526
    Pojawia się w:
    Roczniki Historii Kościoła
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Felix Culpa” Prymasa Polski Augusta Hlonda?
    „Felix Culpa” of Primate of Poland August Hlond?
    Autorzy:
    Żurek, Waldemar W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1634213.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    prymas Polski kardynał August Hlond
    hierarchia kościelna w Polsce w drugiej połowie XX wieku na Ziemiach Odzyskanych
    historia Kościoła w Polsce w XX i XXI wieku
    Primate of Poland August Hlond
    the church hierarchy in Poland the second half of the 20th century in the Regained Territories
    the history of the Church in the 20th and 21st centuries
    Opis:
    Zmiana granicy państwa polskiego po II wojnie światowej i proces przesiedlania ludności z Kresów Wschodnich do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stworzyły swoisty tygiel ludnościowy na Ziemiach Zachodnich i Północnych, na które przybywały transporty z Kresów Wschodnich, z Polski centralnej i Małopolski oraz emigranci z państw zachodnich. Na tych ziemiach opuszczonych przez Niemców, największego znaczenia nabierały kształtujące się stosunki ludnościowe i religijne. W powojennych warunkach procesy integracyjne na tych terenach następowały powoli, w czym nie do przecenienia miało wpływ ustanowienie organizacji polskiej administracji kościelnej oraz praca pastoralna polskiego duchowieństwa katolickiego. Prymas Polski kard. August Hlond powrócił do Polski 20 lipca 1945 r., w momencie, kiedy miały się decydować losy granic państwa, ustroju, a przede wszystkim tak mocno poszczerbionego przez wojnę i okupację Kościoła. Podejmowane przez komunistów reformy motywowane frazeologią demokratyczną, w rzeczywistości były budową demokracji socjalistycznej. Kościół w  tamtym czasie ucierpiał wskutek reformy rolnej, a znaczącym ostrzeżeniem było wypowiedzenie dnia 12 września 1945 r. przez komunistów konkordatu. Na skutek izolacji Polski w stosunku do Zachodu, kardynał Hlond uważał za konieczne podejmowanie decyzji bez współdziałania ze Stolicą Apostolską, aby na terenach Ziem Odzyskanych z napływową ludnością polską zapewnić polską organizację i hierarchę kościelną, gdyż na podstawie dotychczasowych doświadczeń z Niemcami jasne dla niego było, iż na ziemiach poniemieckich nie może ostać się niemiecka administracja kościelna. Ponadto sądził, że tymi działaniami organizacyjno-prawnymi uniemożliwiał komunistycznemu rządowi stworzenie obszarów wyjętych spod wpływu Kościoła, albo dopuszczenie wprawdzie polskiej organizacji kościelnej, ale całkowicie sobie podporządkowanej, czego próby podejmowano w 1950 r. Zaprowadzenie hierarchii polskiej w miejsce niemieckiej było postrzegane w Niemczech i częściowo w Watykanie jako bezprawie już w 1945 r. W związku z powyższym kardynał Hlond w dokumencie z 24 października 1945 r. (40 stron) do Rzymu, usprawiedliwiającym podjęte przezeń działania oświadczał, iż w świetle zastrzeżeń z Rzymu zorientował się, iż mylnie zinterpretował uzyskane od papieża pełnomocnictwa i instrukcję Tardiniego. Jako kontrargument opisał sytuację na Ziemiach Odzyskanych i konieczność szybkiego działania w sprawach kościelnych i niedopuszczenie do podejmowania w tej materii decyzji przez komunistów, co nastąpiłoby w przypadku pozostawienia niemieckiej administracji kościelnej. Raport Hlonda do Rzymu był rzeczowy i faktograficznie wiarygodny, a dokonane przez niego podziały terytorialne Kościoła i utworzenie administracji apostolskich, nie tylko nie spowodowały interwencji papieża, a – jak się wkrótce okazało – dla Watykanu postępowanie Hlonda było wygodnym rozwiązaniem, ratującym katolicyzm w jednym z państw bloku sowieckiego, za co kardynał nigdy nie został zdezawuowany przez Stolicę Apostolską. Proces beatyfikacyjny Augusta Hlonda rozpoczął się w 1992 r. Na szczeblu diecezjalnym zakończył się w 1996 r. Przeciwny jego beatyfikacji był Związek Wypędzonych i episkopat niemiecki. Opracowane w 2008 r. Positio, Komisja Teologiczna Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych zaopiniowała w 2017 r. pozytywnie. W 2018 r. uczynili to kardynałowie i biskupi z Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Dnia 19 maja 2018 r. papież Franciszek podpisał dekret o heroiczności cnót kard. Hlonda. Przysługuje mu odtąd tytuł Czcigodnego Sługi Bożego.
    The change of the border of Poland after the Second World War and the process of the relocation of Poles to the newly established Polish People’s Republic created a kind of melting pot in the Western and Northern Territories, in which transports arrived from the Eastern Borderlands, Central Poland and Little Poland, as well as from Western countries. In these lands abandoned by Germans, it was the emerging population and religious issues that had the greatest importance. In the post-war reality, the integration process was rather slow in these areas, but it must be noted that the establishment of the organization of the Polish church administration and the pastoral work of the Polish Catholic clergy were invaluable in this matter. After the war, Primate of Poland August Hlond returned to Poland on 20 July 1945, at a time when the fate of the state borders, of the system and, above all, of the Church, so severely afflicted by the war and occupation, was to be decided. The post-war reforms, which were introduced by communists and justified by democratic phraseology, were aimed at building socialist democracy. The church at that time suffered due to implementing land reform. Another clear warning was the annulment of the concordat by communists on 12 September 1945. As a result of Poland’s isolation from the West, Cardinal Hlond considered it necessary to make decisions about establishing Polish organization and the church hierarchy in the Regained Territories without cooperation with the Holy See. He thought that the German church administration could not be maintained in the former German lands. Moreover, he believed that these organizational and legal actions would prevent the communist government from creating areas without the influence of the Church, or from establishing Polish church organization completely dependent on communists, which was attempted in 1950. The establishment of the Polish hierarchy in place of the German was seen as lawless in Germany and partly in the Vatican as early as 1945. On 24 October 1945 Cardinal Hlond sent the document (40 pages) to Rome justifying his actions. He stated that seeing the objections expressed by Rome, he realized that he had misinterpreted the powers and instructions of Tardini obtained from the Pope. As a counter-argument, he described the situation in the Recovered Territories and explained that he had had to act quickly in church matters in order to prevent communists from making decisions in this matter, which would have happened if the German church administration had remained. Hlond’s report to Rome was factually credible, and his territorial divisions of the Church and the establishment of the apostolic administrations did not invoke the Pope’s intervention. Soon it transpired that Hlond’s actions were convenient for the Vatican, and thus he saved Catholicism in one of the countries of the Soviet Bloc. That is why Hlond was never disapproved by the Holy See for what he had done. August Hlond’s beatification process began in 1992. It ended in 1996 at the diocesan level. The Federation of Expellees and the German episcopate were against Hlond’s beatification. In 2017, the Theological Commission of the Congregation for the Causes of Saints gave a positive opinion about the Positio of 2008. In 2018, the same was done by the cardinals and bishops of the Congregation for the Causes of Saints. On 19 May 2018, Pope Francis signed a decree on the heroic virtues of Cardinal Hlond. Since then he has had the title of the Venerable Servant of God.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2020, 41; 255-266
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ Kościoła katolickiego na dzieje i rozwój Śląska. Przyczynek do dyskusji nad rolą chrześcijaństwa w historii Śląska
    The Influence of the Catholic Church on the History and Development of Silesia Region. The Contribution to the Discussion of the Role of Christianity in the History of Silesia
    Autorzy:
    Górecki, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339803.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia Kościoła na Śląsku
    Piastowie śląscy
    cystersi
    szkolnictwo i szpitalnictwo katolickie
    szkoły parafialne
    gimnazja katolickie
    chrześcijańska Caritas
    bractwa
    pielgrzymki
    duszpasterstwo mniejszości narodowych
    duszpasterstwo wielojęzyczne
    śląscy święci i błogosławieni
    history of the Church in Silesia
    Silesian Piasts
    Cistercians
    Catholic school system and hospital system
    parish schools
    Catholic junior high schools
    Christian Caritas (charity)
    fraternities
    pilgrimages
    ministry to national minorities
    multilingual ministry
    Silesian Saints and the Blessed
    Opis:
    The author shows the influence of the Catholic Church on the history and development of Silesia. On a positive apology, the author presents how the Church contributed to the historical development of this south-western region of Poland. He describes the role of the Church in the initial formation of the Piast principalities, which laid the foundation for their further development. He indicates the role of the medieval religious orders – especially the Cistercians – in the economic development of Silesia. The first schools and asylums (hospitals) in Silesia appeared also thanks to the Church. Christian Caritas stimulated acts of mercy both on behalf of the most important people in the world as well as those whose social role was less significant. The Catholic Church in Silesia contributed to the creation of a multinational society by bringing together individuals and a community, in which the status of a person was not thanks to the noble birth or money, but thanks to the same dignity of being a child of God. Over the centuries, the Church has prevented the confrontation caused by the national divides or by all kinds of awakenings of nationalisms or totalitarianisms. The Church actively defended the victims and called for respect for every human being. The author also points to the culture-building role of the Church, especially through the works that the Church has left as the treasures of the past. Of course, it should not be forgotten that people of the Church were also children of their era. The article is a voice in the debate over the role of the Church in contemporary world. It is a message about the truth of the Catholic Church, with its positive contribution to many domains of the world: at the economic, political and cultural level. It must be remembered that the main objective of the Church is to proclaim the proximity of the Kingdom of God, which began on earth with the mission of Jesus Christ. The Church proclaims Christ through man. Paradoxically, all the charity, economic and cultural activity of the Church – as discussed in this article – is not the main objective of the Church. These activities are a means of achieving the objective. This is the way in which the Church transforms the world, in accordance to the will of God the Creator, who ordered people to fill the earth and subdue it. In this manner, the Church participates in the divine plan of salvation.
    Źródło:
    Roczniki Historii Kościoła; 2013, 5; 91-124
    2080-8526
    Pojawia się w:
    Roczniki Historii Kościoła
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies