- Tytuł:
-
O tajemniczych „ruchach” w De generatione animalium IV, 3. Płeć żeńska w arystotelesowskiej teorii dziedziczenia
The mysterious ‘movements’ in De generatione animalium IV 3, or the female in Aristotle’s theory of inheritance - Autorzy:
- Sowa, Joanna
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1879636.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
Arystoteles
De generatione animalium
płeć żeńska
teoria dziedziczenia
Aristotle
Generation of Animals
female
theory of inheritance - Opis:
-
Przedmiotem artykułu jest rola płci żeńskiej w Arystotelesowskiej teorii dziedziczenia, wyłożonej przez Stagirytę w szeroko dyskutowanym rozdziale trzecim księgi IV traktatu O rodzeniu się zwierząt. Chociaż według najbardziej znanego poglądu Filozofa, przedstawionego w księgach I-III, samiec przekazuje formę i zasadę ruchu, natomiast samica tylko materię, w rozdziale IV 3 dowiadujemy się o tym, że kształtujące potomka „ruchy” (kineseis) pochodzą od obojga rodziców. „Ruchy” te zawarte są w „nasionach” (spermata) i pochodzą od różnych „potencjałów” (dynameis) organizmu; ich funkcją jest przekazanie tych „potencjałów”, czyli cech rodziców lub przodków, kształtującemu się organizmowi potomka w akcie reprodukcji. W artykule tym staram się wykazać, że użyty w rozdziale IV 3 termin spermata odnosi się do wydzielin rozrodczych obu płci, a dostarczana przez samicę materia (katamenia) zawiera potencjalnie duszę wegetatywną z zestawem „ruchów” odpowiadających nie tylko za przekazanie płci żeńskiej oraz jednostkowych, akcydentalnych cech odziedziczonych po matce i jej rodzinie, ale również cech ogólnych, wspólnych dla danego gatunku zwierząt.
In this paper I discuss the problem of the role of female in Aristotle’s theory of inheritance described in De generatione animalium, book IV, chapter 3. Although in the books I-III Aristotle presents his well-known view that the male contributes form and the principle of movement whereas the female only matter, in the much discussed chapter IV 3 we are told that the offspring is shaped by the „movements” (kineseis) of both parents; these „movements”, contained in the „semens” (spermata) are derived from various potentials (dynameis) of organism’s nature, and function as specialised vehicles for transmitting the parts of the parent’s heritable form during the act of reproduction. In the paper I try to prove that the term spermata in this chapter denotes both male and female reproductive residues, and the matter contributed by the female (katamenia) contains potentially the nutritive soul with a set of „movements” responsible not only for the development of the female sex and the inherited accidental, material features, but also of the universal, i.e. the common form of the species. - Źródło:
-
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 3; 31-52
0035-7707 - Pojawia się w:
- Roczniki Humanistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł