Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "analogia," wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Linguaggio Teologico su Dio incomprensibile e ineffabile
Theological Language on the Incomprehensible and Ineffable God
Język teologiczny o Bogu niepojętym i niewysłowionym
Autorzy:
Siwecki, Leon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034984.pdf
Data publikacji:
2022-02-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tajemnica
język teologiczny
analogia
mystery
theological language
analogy
Opis:
L’articolo sviluppa alcune riflessioni circa la conoscenza «teologica» di Dio, le sue condizioni di possibilità, la sua natura, i suoi strumenti e i suoi limiti. La conoscenza teologica di Dio è quella che scaturisce dalla sua libera autocomunicazione, ed è dunque distinta, senza esserne separata, dalla conoscenza «naturale». In primo luogo l’articolo presenta il concetto teologico di Mistero poi riflette i limiti e i modelli del linguaggio teologico su Dio; alla fine approfondisce l’idea dell’analogia, come regola cristiana del linguaggio su Dio. La conoscienza cristiana di Dio non è soltanto conoscenza dell’Essere assoluto, ma anche e propriamente dell’Essere personale e interpersonale in dialogo con noi. La conoscenza personale ha certo un momento concettuale, in quanto si tratta di conoscenza propriamente umana, ma anche e soprattutto una profondità a‑concettuale, in quanto si basa sulla simpatia o più profondamente sulla «connaturalità» (connaturalitas, per usare il termine di San Tommaso), che indica un momento di libera scelta (tendenzialmente reciproca), e sulla presenza del «Tu» come realtà della nostra vita. Ogni linguaggio teologico suppone un’esperienza religiosa come incontro personale col Dio della fede, incomprensibile e ineffabile.
Artykuł prezentuje refleksje na temat „teologicznego” poznania Boga, jego założeń i możliwości, jego natury, narzędzi i limitów. Teologiczne poznanie Boga jest tym, co wypływa z Jego swobodnego komunikowania się. Autor przedstawia w pierwszej kolejności teologiczną koncepcję Tajemnicy, a następnie odzwierciedla ograniczenia i modele języka teologicznego na temat Boga; na koniec pogłębia ideę analogii, jako chrześcijańskiej reguły językowej mówienia o Bogu. Chrześcijańskie poznanie Boga to nie tylko, na miarę ludzkich możliwości, poznanie Bytu absolutnego, ale także i przede wszystkim poznanie bytu osobowego i międzyosobowego w dialogu z nami. Wiedza osobista posiada moment pojęciowy, gdyż jest wiedzą ściśle ludzką, ale także i przede wszystkim głębię a-pojęciową, gdyż opiera się na relacji, na „współodczuwaniu” (connaturalitas, używając terminu św. Tomasza), które wskazują na moment wolnego wyboru i na obecność „Ty”, jako rzeczywistości naszego życia. Każdy język teologiczny zakłada przeżycie religijne, jako osobiste spotkanie z Bogiem wiary, niepojętym i niewysłowionym.
The article develops some reflections on the “theological” knowledge of God, conditions of its possibility, its nature, its tools, and its limits. The theological knowledge of God is that which springs from his free self-communication, and is therefore distinct, without being separated from it, from «natural» knowledge. In the first place, the article presents the theological concept of Mystery and then reflects the limits and models of the theological language on God; at the end he deepens the idea of analogy, as a Christian rule of language on God. The Christian conscience of God is not only knowledge of absolute Being, but also and properly of personal and interpersonal Being in dialogue with us. Personal knowledge certainly has a conceptual moment, as it is a strictly human knowledge, but also and above all an a-conceptual depth, as it is based on sympathy or more deeply on “connaturality” (Latin connaturalitas, to use the term of St. Thomas), which indicates a moment of free choice (basically reciprocal), and on the presence of the “You” as the reality of our life. Every theological language presupposes a religious experience as a personal encounter with the God of faith, incomprehensible and ineffable.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2022, 69, 2; 37-55
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Divine Causation and Analogy
Boska przyczynowość a analogia
Autorzy:
Helm, Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097331.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bóg
przyczynowość
analogia
Quentin Smith
God
causation
analogy
Opis:
Quentin Smith’s idea is that God being the originating cause of the universe is logically inconsistent with all extant definitions of causation, and thus  logically impossible. Thus, for example  the  God of the Philosophers couldn’t have created the Universe, not  even in both its senses, in both literal and analogical senses. The thesis is advanced by accounts of the usual views of “cause”. It is maintained these is successful. Such I shall then offer an account of divine causation of my own, and thus attempt to argue that Smith has not shown that the relation that God has to the universe is not a causal relation. Such as a Humean or that of  David Lewis sense and of the “singularist” view of C. J. Ducasse would fail the analogical. And Malebranche’s “occasionalism” is surely an exception. If we turn to the other kind then  it seems to be a case of “if the data are analogical-in, then the data will be that too”. Finally, it is argued that it is more productive to consider particular individual theistic powers and perfections, for these are mongrels which literality and of analogy are compounded.
Według Quentina Smitha Bóg jako przyczyna istnienia świata jest logicznie niespójny z wszystkimi znanymi definicjami przyczynowości, a zatem logicznie niemożliwy. Na przykład Bóg filozofów nie mógłby stworzyć świata ani w sensie dosłownym, ani w sensie analogicznym. Smith broni tej tezy odwołując się do typowych poglądów na temat natury „przyczyny”, i twierdzi, że ta obrona jest udana. W odpowiedzi autor przedstawia własną koncepcję przyczynowości Boskiej i próbuję pokazać, że Smithowi nie udało się dowieść, iż relacja Boga do świata nie ma charakteru przyczynowego. Autor argumentuje ponadto, że lepiej jest rozważać osobno poszczególne Boskie moce i doskonałości, ponieważ zawierają one w sobie pomieszanie dosłowności i analogiczności.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 1; 107-120
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak wypowiedzieć Niewypowiedzianego? W poszukiwaniu adekwatnego języka w teologii
How to Express the Inexpressible? Looking for an Adequate Language in Theology
Autorzy:
Barth, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233571.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analogia
hermeneutyka
język
metodologia teologiczna
symbol
analogy
hermeneutics
language
theological methodology
Opis:
In contemporary humanist reflection nearly every problem is posed and interpreted on the basis of the language that is the point of departure. This co-dependence is present also in the field of theology, and perhaps it is even more significant there. The problem of the language shows the tension, or maybe even contradiction, between the conviction about inadequacy of every human language in the face of the mystery of God, and the belief that actually this language refers to God Himself. The truth about an analogous and symbolical character of the theological language is a solution to this problem. Finally the work and the person of Jesus Christ (analogia Christi) is the basis for adequacy of the language in theology.
Źródło:
Roczniki Teologii Dogmatycznej; 2009, 1; 119-132
2080-6345
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakim rodzajem wnioskowania jest według Arystotelesa argumentacja przez przykład (paradeigma)?
What Kind of Reasoning Is, according to Aristotle, the Argument by Example (Paradeigma)?
Autorzy:
Stefańczyk, Andrzej P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791165.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
indukcja
przykład — paradeigma
analogia
argumentacja
sylogizm
induction
example—paradeigma
analogy
argumentation
syllogism
Opis:
Argumentem indukcyjnym w retoryce jest paradygmat (przykład); paradygmat jednak nie polega na przechodzeniu od wielu szczegółowych przypadków do pewnego uogólnienia, czyli uniwersalizacji wszystkich poszczególnych przypadków — jak normalnie w argumentacji z indukcji — lecz jest przejściem od jednego szczegółu do szczegółu innego, podobnego, przy czym wymaganym warunkiem jest to, że jeden i drugi konkretny przypadek należą do tego samego rodzaju. Paradygmat zatem nie jest indukcją w znaczeniu ścisłym, ale wydaje się bardziej spełniać warunki analogii. W artykule zostaje sformułowana teza, że u Arystotelesa występują trzy rodzaje wnioskowań: dedukcja, indukcja i wnioskowanie z przykładu; dla zaprezentowania specyfiki wnioskowania przez paradygmat są także analizowane różne typy wnioskowań, tzn. sylogizm apodeiktyczny, dialektyczny, indukcyjny, aby na tym tle wykazać odrębność wnioskowań przez paradygmat, które wydają się być pewnym rodzajem analogii. Prezentowany więc artykuł jest próbą podania charakterystyki i specyfiki argumentacji przez paradygmat u Arystotelesa w świetle jego Retoryki oraz pism logicznych (Analityki I i Analityki II, Topiki, O dowodach sofistycznych).
The paradigm (example) is an inductive argument in rhetoric. However, the paradigm is not about moving from many specific cases to a certain generalization, i.e. universalization of all individual cases — as it normally happens in inductive argumentation. Instead, it is rather a transition from one detail to another similar one; with the condition being that both specific cases belong to the same type. Therefore, the paradigm is not an induction in the strict sense, but it seems more to meet the conditions of analogy. The article formulates the thesis that Aristotle distinguishes three types of inference: deduction, induction and analogy. In order to demonstrate the specific nature of inference by the paradigm, which seems to be a type of analogy, other types of inferences are also examined, i.e. apodeictic, dialectical, and inductive syllogisms. The article is an attempt to present the characteristics of argumentation by paradigm and show its specific nature in the light of Aristotle’s Rhetoric and his logical writings: Prior Analytics, Posterior Analytics, Topics, and Sophistical Refutations.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 101-129
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analogiczna teoria znaczenia terminów językowych. Elementy metafizyki języka
An Analogical Theory of the Meaning of Linguistic Terms: Elements of the Metaphysics of Language
La théorie analogique du sens des termes linguistiques: Éléments de la métaphysique de la langue
Autorzy:
Maryniarczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1883472.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analogia
relacje
znaczenie
język
metafizyka
realizm poznawczy
analogy
relationship
meaning
language
metaphysics
cognitive realism
Opis:
Analogia na terenie filozofii realistycznej jest podstawowym sposobem poznania bogactwa świata osób i rzeczy i chroni ludzkie poznanie przed redukcjonizmem. Poznanie analogiczne jest ugruntowane na analogicznym sposobie istnienia bytów, a zatem jest genetycznie i strukturalnie związane z rzeczą. Analogia pozwala ogarnąć poznawczo tak poszczególne jednostkowe rzeczy, jak i całość oraz złożoność świata natury i kultury, nie tracąc równocześnie z pola widzenia zróżnicowania istniejących w nim bytów. Nabudowana na analogii teoria znaczenia terminów językowych daje podstawę ujęcia w znaczeniu danej nazwy najgłębszej struktury rzeczy, gdyż wskazuje na koniecznościowy układ treści znaczonej rzeczy, a co stanowi o właściwym i adekwatnym rozumieniu oznaczanej przez nazwę rzeczy.
In realist philosophy, analogy is a basic way of knowing the wealth of the world of persons and things as well as protects human knowledge against reductionism. Analogical knowledge is grounded on the analogical way beings exist, that is, is genetically and structurally combined with things. Analogy allows to cognitively encompass both particular things and the whole of the world of nature and culture, while saving the plurality of beings composing it. A theory of the meaning of linguistic terms, built on analogy, yields a basis for apprehending the deepest structure of a thing in the meaning of a given name, since it points to the necessary internal organization of the content of a denoted thing, which decides for the name that it properly and adequately understands a denoted thing.
En philosophie réaliste, l’analogie est un mode basique de connaissance de la richesse du monde des personnes et des choses. Elle protège la connaissance humaine contre le réductionnisme. La connaissance analogique est enracinée dans le mode analogique de l’existence des êtres. Elle est donc liée aux choses de manière génétique et structurelle. L’analogie permet de réunir cognitivement aussi bien les choses particulières que la totalité et la complexité du monde de la nature et de la culture, tout en préservant la pluralité des êtres qui la composent. La théorie du sens des termes linguistiques, bâtie sur l’analogie, constitue le fondement de la conception de la structure la plus profonde de la chose du sens d’une dénomination, puisqu’elle montre une disposition nécessaire du contenu de la chose dénotée, ce qui est capital pour sa compréhension appropriée.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 8; 21-36
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The “Logic” of Aristotelian Causality: An Analysis of the Genesis of Artifacts
„Logika” arystotelesowskiej przyczynowości – analiza genezy artefaktów
Autorzy:
Olesiak, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488590.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Arystoteles
filozofia przyrody
przyczyny
analogia natura-sztuka
artefakty
Aristotle
philosophy of nature
cause
nature-craft analogy
artifacts
Opis:
Spór Arystotelesa ze starożytnymi fizykalistami przekazany w Fizyce II.8–9 dotyczy roli przyczyny celowej w przyrodzie. W artykule analizowana jest arystotelesowska teoria przyczyn jako szerszy kontekst tego sporu. Przyjmując analogię między naturą a sztuką oraz uznając paradygmatyczny charakter tworzenia artefaktów, autor stara się uzasadnić arystotelesowską teorię przyczyn. Badana jest geneza artefaktów z punktu widzenia tych aspektów teorii Arystotelesa, które są wyróżnione w jego wyjaśnieniu naturalnego powstawania. Omawia się zasadniczy charakter każdej przyczyny, różnice między przyczynami oraz swoistą zbieżność między trzema z nich, komplementarność między przyczyną sprawczą a celową, naturę i rolę pragnienia w procesie powstawania oraz prymat formy. Wprowadza się pojęcie pełnego czasowego przedmiotu (trans-temporal whole). Wskazuje się na konieczność uwzględnienia pełnego przedmiotu – obejmującego cały proces powstawania, wraz z jego źródłem – jako stosowny kontekst dla właściwego rozumienia powstawania. Przedstawia się także rozróżnienie pomiędzy perspektywą obiektywną i subiektywną, które jest szczególnie przydatne w wyjaśnianiu przyczynowości celowej.
The present paper, taking as a point of departure Aristotle’s dispute with the ancient physicalists in Physics II.8–9 about the role of the final cause in nature, examines the context of the problem, his theory of the causes. Aristotle assumes an analogy between nature and craft and takes the production of artifacts to be paradigmatic. With these assumptions as guiding principles, the paper attempts to motivate his causal theory and propose what may be called a “logic” of the causes. It examines artefactual coming-to-be more closely, focusing on the aspects of Aristotle’s account that are highlighted in his explanation of natural coming-to-be: the basic character of the causes, the peculiar distinction between the causes and the accompanying the deeper coincidence among three of them, the complementarity between the final and moving causes, the nature and role of desire in coming-to-be, and the primacy of form. It introduces the notion of a trans-temporal objective whole and shows the need to consider the full whole—which includes the entire process of coming-to-be together with its source—as the proper context for a full understanding of coming-to-be. It also points out the importance of the distinction between the objective and subjective perspectives, especially useful in understanding final causality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 4; 7-34
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Компаративізм як структуротворчий чинникв літературній критиці Лесі Українки
Comparativism as a Structure-Making Factor in Lesya Ukrainka’s Literary Criticism
Komparatywizm jako czynnik strukturotwórczy w krytyce literackiej Łesi Ukrainki
Autorzy:
Korbicz, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877417.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
krytyka literacka
komparatystyka
recepcja
metoda badawcza
analogia
kontrast
kontekst
literary criticism
comparative studies
reception
research method
analogy
contrast
context
Opis:
Niniejszy artykuł jest poświęcony znaczeniu komparatywnych aspektów w krytyczno-literackiej twórczości ukraińskiej poetki Łesi Ukrainki (1871-1913). Zaznaczono przy tym istotną rolę, którą w dociekaniach komparatywnych odgrywa sama autorka, jej erudycja oraz cechy charakteru. W przeprowadzonych badaniach zauważono, że wykorzystane przez Łesię Ukrainkę metody badawcze są zbliżone do współczesnych studiów porównawczych, pokazano także, w jaki sposób autorka tworzy analogie i wywodzi kontrasty. Artykuł zawiera analizę optyki komparatywnej, co pozwala odsłonić charakterystyczne dla krytyki literackiej Łesi Ukrainki głębokie konteksty kultur i literatur zarówno zachodnioeuropejskich, jak i należących do regionu Środkowej i Wschodniej Europy.
The present paper is devoted to the meaning of comparative aspects in literary criticism works by the Ukrainian poet Lesya Ukrainka (1871-1913). It stresses the significant role that the author herself, along with her erudition and character traits, plays in her comparative studies. In the discussion, it is observed that the research methods used by Lesya Ukrainka resemble contemporary comparative studies. It is also shown how the author draws analogies and brings out contrasts. The paper contains an analysis of comparative optics, which allows presenting the profound contexts of the cultures and literatures of both Western Europe, as well as those typical of the Central and Eastern parts of the continent, which are characteristics for Lesya Ukrainka’s literary criticism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 7; 75-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O argumentowaniu z analogii w dyskursie prawniczym. Uwagi na tle sporu o stosowanie art. 745 Kodeksu postępowania cywilnego
The Use of Analogical Argument in Legal Discourse. Remarks on the Background of the Dispute on the Application of Article 745 of The Civil Procedure Code
Autorzy:
Barszcz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938828.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
argument
analogia
rozumowanie przez analogię
art. 745 k.p.c.
analogy
reasoning by analogy
article 745 of the Polish Civil Code
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie specyficznych cech prawniczego argumentowania w oparciu o analogię. Jest on realizowany w odniesieniu do zaistniałego w obrocie prawnym sporu dotyczącego stosowania art. 745 k.p.c. do rozstrzygania o kosztach postępowania zabezpieczającego w sytuacji, gdy: a. powód zainicjował postępowanie zabezpieczające w oparciu o nakaz zapłaty wydany w po- stępowaniu nakazowym; b. zabezpieczenie powództwa zostało wykonane przez komornika sądowego; c. pozwany nie wniósł skutecznie zarzutów od nakazu zapłaty.
The aim of this article is to determine the specific features of argument from the similarity (analogy) in legal discourse. This is undertaken in regard to the dispute over application of article 745 of the Polish Civil Code to deciding on costs of proceedings to secure claims when: a) the plaintiff initiated the proceedings to secure claims on the grounds of order for payment; b) the measures for claim safeguarding were enforced by the judicial enforcement officer; and c) the defendant did not raise objections against the order for payment.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2020, 30, 1; 7-20
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przystąpienie do postępowania odwoławczego przed zespołem arbitrów w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
Commencement of Appeal Proceedings Before a Panel of Arbiters During Public Procurement Proceedings
Autorzy:
Jędrejek, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807153.pdf
Data publikacji:
2019-11-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zamówienia publiczne
interwencja uboczna
poste˛powanie odwoławcze przed
zespołem arbitrów
analogia legis
public procurement
auxiliary intervention
appeal proceedings before a panel of
arbiters
Opis:
The article deals with permissibility, by way of analogia legis, of the provisions of the Code of Civil Proceedings regulating auxiliary intervention in the case of commencing appeal proceedings before a panel of arbiters, which is regulated by Public Procurement Law. The author maintains that such an analogy is admissible, but only if the autonomy of the regulations in the Law is not violated. Analogia legis may not therefore lead to the use of provisions that govern new institutions which do not appear in appeal proceedings before a panel of arbiters.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2007, 17, 2; 191-206
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozumowanie per analogiam w prawie precedensowym: dwa ujęcia analogii
Analogical reasoning in precedential law: Two accounts of analogy
Autorzy:
Koszowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806719.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analogia
per analogiam
rozumowanie
wnioskowanie
z podobieństwa
argumentum
a simili
model
teoria
ujęcie
precedens
sądowy
precedensowe
stosowanie
prawo
intuicja
racjonalny
zasada
reguła
proporcja
analogy
analogical
reason
reasoning
inference
from
similarity
argument
a simile
theory
account
judicial
precedent
precedential
applying
law
intuition
intuitive
rational
Opis:
Oprócz zwięzłego przedstawienia modelu precedensu z reguł w artykule zostały opisane dwa podstawowe ujęcia (modele, koncepcje) rozumowania per analogiam w prawie precedensowym. Pierwsze z nich zostało nazwane faktualnym, a drugie racjonalnym. Terminologia ta jest podyktowana tym, że w ramach modelu faktualnego do ustalenia istotnego podobieństwa między porównywanymi stanami faktycznymi dochodzi za pośrednictwem, nie do końca dostępnej dla ludzkiego poznania, intuicji tudzież emocji albo rezultatu, jaki – z jakichś innych przyczyn – pożądany jest w danym przypadku. Natomiast zgodnie z założeniami modelu racjonalnego podobieństwo to jest stwierdzane poprzez odwołanie się do pojęcia „precedensowych racji” oraz „faktów sprawczych” sprawy precedensowej i odpowiedników tych faktów w sprawie, której skutki prawne chcemy poprzez sięgnięcie do rozumowania z analogii dopiero określić. W efekcie sposób stawiania ostatecznych konkluzji jest w tym ujęciu prawniczej analogii bardziej przejrzysty i przewidywalny. Drugie natomiast, faktualne ujęcie takiej analogii, poza tym, że pozostaje bardziej tajemnicze („mistyczne”), zdaje się w większym stopniu umożliwiać sędziom wydawanie sprawiedliwych, w ich mniemaniu lub w mniemaniu społeczeństwa, rozstrzygnięć, zwłaszcza gdy ten, kto stawia wnioski per analogiam, jest osobą odznaczającą się dużą wiedzą prawniczą i doświadczeniem życiowym. Oprócz modelu faktualnego i racjonalnego w artykule została przedstawiona również koncepcja, która sprowadza rozumowanie z analogii do proporcji (A:B jest jak C:D), oraz takie ujęcie wnioskowania a simile, w którym o wystąpieniu istotnego podobieństwa przesądza nie podobieństwo między faktami porównywanych spraw, lecz sama możliwość objęcia tych faktów jakaś ogólną zasadą (regułą).
Apart for the concise presentation of the rule-based model of binding judicial precedent, this article describes two basic accounts of analogical reasoning in precedential law. The first account has been named: the factual model and the second: the rational model. This terminology was adopted due to the fact that judgment of similarity within the factual model is deemed to be a direct result of the very facts of the cases being compared, or of the unfathomed mystical workings of human intuition (emotions) or the outcome desired for the case at hand. The rational model, in turn, is based upon the notion of precedential reasons and casual facts, which are the facts that are relevant in the light of such reasons. Dependence upon these two notions makes the rational model more predictable and explicable. In certain circumstances, however, analogy to proceeds needs therein some additional factors which do not stem from the gist of that model. The factual model, unpredictable though it may seem to be, is faster and apt to provide us with just, or socially desirable, conclusions, especially when utilized by a person of a great legal knowledge and experience. Two other possible accounts of analogical reasoning in precedential law, i.e. the principle-based model and the proportional model, have been rebutted. The reason is: lack of analogical pattern of thinking involved and serious difficulties in its forensic application respectively.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2015, 25, 1; 7-41
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies