Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Verb" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Esquisse de classement sémantique et modal des verbes polonais et français en construction avec les syntagmes prépositifs latins dans les textes juridiques
    The Outline of Semantic and Modal Classification of Polish and French Verbs Present in the Lexical Constructions with Latin Prepositional Syntagmas Found in Legal Texts
    Zarys klasyfikacji semantycznej i modalnej czasowników polskich i francuskich w konstrukcji składniowej z łacińskimi syntagmami przyimkowymi w tekstach prawniczych
    Autorzy:
    Krasoń, Ilona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1883427.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    czasownik performatywny
    czasownik deontyczny
    syntagma
    klasa semantyczna
    tekst normatywny
    performative verb
    deontic verb
    semantic class
    normative text
    Opis:
    Niniejszy artykuł obejmuje klasyfikację semantyczną czasowników performatywnych właściwych dla języka polskiego i francuskiego prawniczego, które występują w konstrukcji składniowej z syntagmami łacińskimi typu przyimkowego. Latynizmy, mające status zapożyczeń, pełnią funkcję okolicznika w wyżej wymieninych językach. Ich zastosowanie ma ogromne znaczenie w przekazie wartości illokucyjnej wypowiedzi. Czasownik performatywny jest często wprowadzony czasownikiem deontycznym, co dowodzi obecności elementu modalnego w tekście normatywnym.
    This article encompasses the semantic classification of performative verbs typical for the legal Polish and French languages and found in lexical constructions with Latin syntagmas of the prepositional type. Latinisms, treated as borrowed words, perform an adverbial function in both Polish and French. Their role is essential in communicating the meaning of the illocutionary act. A performative verb is frequently introduced by a deontic verb in legal normative texts, which proves there exists a modal element in a legal normative text.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 8; 187-206
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le neutre objectif au sein de l’emploi pronominal du verbe français
    Czasownik nijaki bierny jako jedno z użyć francuskiego czasownika zwrotnego
    Autorzy:
    Bień, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954782.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    czasownik pronominalny
    strona zwrotna
    pronominal verb
    middle construction
    Opis:
    Struktury z czasownikami zwrotnymi w języku francuskim (i nie tylko) maja niezwykle złożoną semantykę, a ich klasyfikowanie jest tym trudniejsze, iż często musi opierać się na kryteriach istniejących poza predykatem, na przykład dla struktur z zaimkiem se, biernych czy nijakich (tutaj se P i se Neu) główną cechą dystynktywną jest status agensa domyślnego. Analiza przedstawiona w artykule dotyczy tej drugiej struktury, koncentruje się jednak na jej elementach składniowych: orzeczeniu i dopełnieniu (podmiotu składniowego). Autor stara się udowodnić, iż regularność występowania niektórych cech oraz ich współzależności są często pozorne, dlatego należy je rozpatrywać w kategoriach tendencji, a nie cech funkcjonalnych.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 117-136
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Algunas consideraciones sobre el aspecto en el sistema verbal del español y del polaco
    Some Remarks on Aspect in Spanish and Polish Verb Systems
    Rola aspektu w systemie werbalnym języka hiszpańskiego i polskiego
    Autorzy:
    Niestorowicz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887043.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    aspekt
    system werbalny
    akwizycja języków obcych
    aspect
    verb system
    second language acquisition
    Opis:
    El objetivo del presente artículo consiste en presentar y analizar el concepto del aspecto en el sistema verbal del español y del polaco. Además, el autor pretende valorar de manera general el papel que desempeña el aspecto en el uso de las formas de los pretéritos imperfecto eindefinido en español.
    The main aim of this article is to describe and analyse the concept of aspect in Spanish and Polish verb systems. The author also presents some remarks on the role of aspect in the use of the imperfect and the preterit in Spanish.
    Celem niniejszego artykułu jest opis i analiza pojęcia aspektu w systemie werbalnym języka hiszpańskiego i polskiego. Ponadto autor dokonuje ogólnej oceny wpływu roli aspektu na użycie form werbalnych w opozycji temporalnej imperfecto/indefinido.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 113-122
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le verbe pronominal et l’économie linguistique
    Czasownik zwrotny a ekonomia językowa
    Autorzy:
    Bień, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2119937.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ekonomia językowa
    typologia językowa
    czasownik zwrotny
    linguistic economy
    linguistic typology
    pronominal verb
    Opis:
    Głównym celem artykułu jest sprawdzenie na konkretnym typie czasowników niektórych cech typologicznych języków, przyjętych przez tradycję językoznawczą za wartości uniwersalne. Konkretny przedmiot rozważań stanowią czasowniki zwrotne bierne i nijakie w trzech wybranych językach – dwóch językach romańskich (francuskim i hiszpańskim) oraz w języku polskim. Na korpusie zdań z powyższymi typami czasowników autor sprawdza dwie cechy typologiczne: tendencję do ekonomii (redundancji) leksykalnej oraz tendencję do ekonomii (redundancji) składniowej języków. Wnioski, do których dochodzi Autor, nieco różnią się od tych, jakie postulują lingwiści, ale są kolejnym dowodem na to, że wartości takie jak ekonomia/redundancja leksykalna lub składniowa są wartościami uniwersalnymi, gdyż dają się zweryfikować nie tylko na całości zasobu leksykalnego języków, ale na konkretnej jego części.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 5; 5-21
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sobre la tipología semántica de los predicados verbales
    On the Semantic Typology of Verbal Predicates
    Typologia semantyczna predykatów werbalnych
    Autorzy:
    Niestorowicz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1882447.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    aspekt
    system werbalny
    kompozycyjna natura aspektu
    aspect
    verb system
    compositional nature of aspect
    Opis:
    El objetivo del presente artículo es describir la tipología clásica de las clases aspectuales de Vendler (1967), es decir, se intentará llevar a cabo un estudio general de esta clasificación. Además, el autor pretende reflexionar sobre la naturaleza composicional de la aspectualidad.
    The main aim of this article is to describe the classical typology of aspectual classes proposed by Vendler (1967). For that reason, the article is devoted to a general study of this classification. The author also reflects on the compositional nature of aspect.
    Celem niniejszego artykułu jest opis typologii klas aspektualnych zaproponowanej przez Zeno Vendlera (1967). Autor podejmuje próbę ogólnej analizy tejże klasyfikacji. Ponadto omówione są zagadnienia związane z kompozycyjną naturą aspektu.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 5; 69-81
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le fonctionnement du système verbal français dans la Grammaire critique du français, de Marc Wilmet, 5e édition, 2010
    The Verbal System in the Work Grammaire critique du français, by Marc Wilmet, 5th Edition, 2010
    Funkcjonowanie francuskiego systemu czasowego według Grammaire critique du français Marca Wilmeta, wydanie 5, 2010
    Autorzy:
    Kalinowska, Irène-Marie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1882987.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Gustave Guillaume
    czasownik
    tryb
    czas
    aspekt
    język francuski
    guillaumism
    verb
    mode
    tense
    aspect
    French
    Opis:
    Teoria Gustawa Guillaume’a do dziś odbija się szerokim echem w pracach wielu językoznawców. Wpływ Guillaume’a widoczny jest także w publikacjach z zakresu dydaktyki, w których sposób określania i reprezentacji czasu w języku bezsprzecznie nosi znamiona jego myśli teoretycznej. W wydanej w 2010 r. krytyce gramatyki francuskiej Marc Wilmet proponuje współczesnemu czytelnikowi wnikliwą syntezę guillaumowskiego systemu. W swoim dziele Grammaire critique du français Wilmet przedstawia teorię francuskiego systemu czasowego, której zarówno mocne strony, jak i elementy możliwe do zaaplikowania w dydaktyce języka prezentuje przedłożony artykuł.
    Gustave Guillaume’s theory has influenced the works of a large number of linguists. His influence reached academic literature, in which the determination approach as well as the time representation in the language undisputably bear his print. Marc Wilmet has summarized that demanding system  and offers a consistent presentation of it to the present-day public. In his work Grammaire critique du français (2010), he presents, amongst others, a theory of the French verbal system of which we analyse, in this article, the strengths as well as the applicability for teaching / educational purposes.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 10; 21-58
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La combinatoire des noms d’affect avec les verbes supports
    Łączliwość nazw uczuć z czasownikami operatorowym
    Autorzy:
    Krzyżanowska, Anna
    Augustyn, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945192.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    konstrukcje werbo-nominalne
    nazwy uczuć
    aspekt
    intensywność
    metafora
    support verb constructions
    affect nouns
    aspect
    intensity
    metaphor
    Opis:
    Celem artykułu jest opis łączliwości składniowo-leksykalnej nazw uczuć z czasownikami prymarnie operatorowymi (avoir ‘mieć, odczuwać’, être ‘być (w stanie)’, éprouver ‘doświadczać; odczuwać, doznawać’, ressentir ‘odczuwać, doznawać’) oraz z czasownikami fazowymi, np. se mettre en colère ‘wpaść w gniew’, perdre espoir ’stracić nadzieję’). Przedmiotem naszego zainteresowania są także pełnoznaczne czasowniki, użyte wtórnie w funkcji synsemantycznego werbalizatora (np. nourrir la colère ‘podsycać gniew’, brûler de rage ‘płonąć z wściekłości’, se consumer de tristesse ‘słabnąć, tracić siły, energię ze smutku’). Przedstawiona analiza pozwala stwierdzić, że operatory prymarne są raczej wymienne w większości kontekstów, podczas gdy wybór metaforycznego werbalizatora podlega często ograniczeniom związanym z semantyką nazw emocji (bouillonner de colère ‘wrzeć, kipieć z gniewu, ze złości’, lecz nie *de tristesse ‘ze smutku’, se consumer de chagrin ‘słabnąć, tracić powoli swoje siły, energię z powodu zmartwienia’, lecz nie *de rage ‘z wściekłości’).
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 5; 5-18
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Limitations on Zero Internal Arguments in Polish Verbal System: Transitives with Corresponding Derivatives in roz-
    Ograniczenia z zerowymi argumentami wewnętrznymi w polskim systemie werbalnym – czasowniki przechodnie z derywatami na roz-
    Autorzy:
    Malicka-Kleparska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887045.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    morfosyntaksa
    argumenty zerowe
    teliczne czasowniki dynamiczne
    czasownik słowiański
    prefiksacja
    morpho-syntax
    zero arguments
    accomplishments
    Slavic verb
    prefixation
    Opis:
    Tekst dotyczy realizacji argumentów wewnętrznych w przypadku czasowników z wykładnikiem roz- w języku polskim. Rozważane są różne czynniki, które mogą wywierać wpływ na dystrybucję pełnych wyrażeń dopełnieniowych, takie jak specyficzne struktury modyfikujące walencję czasownikową, ograniczenia łączliwości z dopełnieniami charakterystyczne dla tych czasowników, ich przynależność do semantycznych grup związanych z pewnymi charakterystycznymi zachowaniami czasowników, czynniki tekstowe, takie jak anafora czy egzystencjalne dopełnienia niespecyficzne wyrażone zerowo, a także obecność specyficznego wykładnika morfologicznego. Z tych czynników dwa ostatnie mają wpływ na występowanie argumentów zerowych zczasownikami z roz-. Konieczność występowania wyspecyfikowanego dopełnienia z czasownikami kauzatywnymi została wyjaśniona ich strukturą gramatyczną (w ramach morfologii opartej na rdzeniu wyrazowym). Pozostałe czasowniki jednak uznane zostaną za pozbawione kauzatywnej struktury, a więc za pozostające poza obszarem podlegającym takiej analizie. Możliwość istnienia dodatkowej struktury predykatywnej w informacji gramatycznej tych czasowników została rozważona, a następnie odrzucona ze względu na ich semantykę. Następnie przedstawiono propozycję Filip (2013), dotyczącą istnienia wymogu maksymalizacji obecnego w gramatyce aspektu w różnych językach świata. Zaproponowano, że ten właśnie wymóg jest odpowiedzialny za realizacją dopełnienia jako opcji niezerowej z pozostałymi czasownikami jako jednej z realizacji wymogu maksymalizacji informacji.
    The paper deals with the limitations on omitting internal arguments of roz- prefixed verbs in Polish. Various linguistic factors influencing the distribution of overt internal arguments are considered, such as specific structures rearranging valency, selectional restrictions of the relevant verbs, semantic frame membership, contextual considerations (anaphor, existential INIs), and the presence of a specific morphological exponent, out of which the last two will be shown to bear on the occurrence of zero arguments with roz- verbs. Among the prefixed verbs these with the causative meaning are accountable for on the basis of their morpho-syntactic structure, but the remaining ones constitute a mystery. For these verbs explanations proposing additional predicational structures are analyzed and discarded. Then we consider a proposal concerning the maximization of the event information, following Filip (2013). The proposal assumes the existence of a maximizing semantic operator which, among others, underlies the notion of perfectivity in Slavic languages. The operator may find its place in the lexical representation of roz- and account for the proposition’s reluctance to part with its internal argument.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 97-111
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspectuality in Welsh
    ASPEKTUALNOŚĆ W JĘZYKU WALIJSKIM
    Autorzy:
    Asmus, Sabine
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1753670.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    aspekt
    aspekt gramatyczny
    aspekt leksykalny
    aspektualność
    VSO
    konstrukcje werbo-nominalne
    aspect
    grammatical aspect
    lexical aspect
    aspectuality
    verb-noun constructions
    Opis:
    Aspektualność w języku walijskim Zagadnienie aspektualności obejmuje aspekt gramatyczny oraz aspekt leksykalny, które w różnym stopniu związane są z kategorią czasu. Zakłada się występowanie aspektu gramatycznego w danym języku, gdy jest on wyrażony jako gramatyczna kategoria werbalna, jak ma to miejsce w przypadku niektórych języków słowiańskich. Status aspektu w języku walijskim jest niejednoznaczny, gdyż perfektywność mogła być wyrażona za pomocą werbalnego przedrostka ro- we wcześniejszych stadiach jego rozwoju. We współczesnym języku walijskim wyróżnia się sześć czasów dla czasownika bod (być) wyrażonych syntetycznie w trybie oznajmującym oraz cztery dla pozostałych czasowników (z wyjątkiem czasowników defektywnych). Opozycja aspektowa dokonany – niedokonany nie jest wyrażona morfologicznie. Jednakże na podstawie badań ustalono, że aspektualność w języku walijskim wyrażona jest za pomocą peryfrastycznej struktury VSO, tj. konstrukcji werbo-nominalnych w połączeniu z różnymi synsemantika pomiędzy finitywną frazą VS oraz frazą dopełnieniową.
    When discussing aspectuality, a distinction is normally made between grammatical and lexical aspect. Both are linked, to varying degrees, to the category of tense. The existence of grammatical aspect in a language is normally accepted if it is fully expressed in a grammatical category, preferably a verbal one, as seems to be prototypically encoded in some Slavic languages. Questions concerning aspect have been posed for Welsh, since perfectivity could be expressed by the verbal particle ro- in its older stages. However, Modern Welsh differentiates synthetically between six tenses for the verb bod ‘to be’ and four for all of the others (save defective verbs) in the Indicative, the category looked at here. It is little surprising, therefore, that the aspect dichotomy of perfectivity vs. imperfectivity is not expressed morphologically. However, based on field work, it has been established that issues of aspectuality in Welsh are typically expressed by employing its periphrastic VSO structure, i.e. verb–noun constructions with linking elements of varying synsemantica between the finite VS- and the “O-phrase” (complement).
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 11 Zeszyt specjalny; 9-28
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Formy aorystyczne w XVII-wiecznych polonikach kijowskich
    Aoristic Forms in the Seventeenth-Century Kiev Polonicas
    Autorzy:
    Klimek, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1943992.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    aoryst
    czasownik
    fleksja
    polszczyzna kresowa
    polszczyzna XVII wieku
    tryb warunkowy
    aorist
    verb
    flexion
    border Polish
    seventeenth-century Polish
    the conditional
    Opis:
    This paper belongs to a cycle of studies on the Polish language in Kiev. It draws on to Zofia Kurzowa’s publication, which revised some opinions on the temporal and geographic ranges of aorist and the conditional that was formed by analogy from -bych, -bychmy. The sources here are Polish prints edited by Kiev-Pechersk Lavra. On their basis past and conditional forms have been presented, the cohesion of enclitical elements with various parts of speech and determinants of the grammatical person. Such data confirmed Kurzowa’s thesis that forms of the type robilichmy (we were doing) robilibychmy (we would do) were used much longer than only until the beginnings of the seventeenth century. What is more, they were well-known not only in the kind of Polish that was spoken in Małopolska region.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 29-40
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Collocations verbo-nominales avec gniew (colère) dans Brat naszego Boga (Karol Wojtyła) et leur traduction en français et en néerlandais
    Verbo-Nominal Collocations with Gniew (Anger) in Brat Naszego Boga (Karol Wojtyła) and Their Translation into French and Dutch
    Kolokacje czasownikowe z rzeczownikiem gniew w sztuce Brat naszego Boga Karola Wojtyły oraz ich tłumaczenia na język francuski i niderlandzki
    Autorzy:
    Waterlot, Muriel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1872648.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    nazwy uczuć
    gniew
    struktura ontologiczna
    kolokacje czasownikowo-rzeczownikowe
    ekwiwalencja
    strategie tłumaczeniowe
    nouns denoting emotion
    anger
    ontological structure
    verb-noun collocations
    translation strategies
    equivalence
    Opis:
    Cet article rend compte d’une analyse de la traduction de collocations avec le nom gniew (‘colère’) dans la pièce de théâtre de Karol Wojtyła Brat naszego Boga (Frère de notre Dieu) en français, et propose des traductions de ces collocations en néerlandais. Pour l’analyse sémantico-discursive des collocations avec gniew (‘colère’), nous avons établi un modèle méthodologique dans lequel nous avons intégré – à partir de la définition de la colère par Eckman – des éléments de cette émotion (en tant que processus) et leur réalisation linguistique qui se présente sous la forme d’une collocation verbo-nominale (du type V+N ou N+V) selon l’approche cognitive de la collocation proposée par Śliwa. L’analyse des collocations ouvre une perspective contrastive afin de repérer d’éventuelles difficultés dans la traduction des collocations verbo-nominales avec gniew. Pour faciliter une description plus détaillée du degré de correspondance de la traduction de ces collocations, nous avons eu recours au schéma de Camugli Gallardo. Cette étude nous permet d’affirmer qu’une approche sémantico-discursive appliquée à l’analyse comparative de la traduction de certaines unités lexicales ; telles les collocations – pourrait être adoptée comme point de départ pour définir les critères permettant d’évaluer la qualité d’une traduction.
    Niniejszy artykuł przedstawia analizę tłumaczenia kolokacji z rzeczownikiem gniew w dramacie Karola Wojtyły Brat naszego Boga na język francuski oraz propozycje przekładów tych kolokacji na język niderlandzki. Do analizy semantyczno-dyskursywnej kolokacji z rzeczownikiem gniew przyjęto model metodologiczny, w którym zintegrowano – w oparciu na definicji gniewu Ekmana – elementy tej emocji (jako proces) oraz ich językową realizację w postaci kolokacji czasownikowo-rzeczownikowej (typu V+N lub N+V) zgodnie z kognitywnym podejściem do kolokacji zaproponowanym przez Śliwę. Studium otwiera perspektywę kontrastywną w celu zidentyfikowania ewentualnych trudności w tłumaczeniu kolokacji czasownikowo-rzeczownikowych z rzeczownikiem gniew. Aby ułatwić bardziej szczegółowy opis stopnia ‘ekwiwalencji’ w przekładzie tych kolokacji, odwołaliśmy się do schematu Camugli Gallardo. Analiza ta pozwala nam stwierdzić, że podejście semantyczno-dyskursywne zastosowane do analizy porównawczej przekładu pewnych jednostek leksykalnych, takich jak kolokacje – może zostać przyjęte jako punkt wyjścia do określenia kryteriów oceny jakości przekładu.   Cet article rend compte d’une analyse de la traduction de collocations avec le nom gniew (‘colère’) dans la pièce de théâtre de Karol Wojtyła Brat naszego Boga (Frère de notre Dieu) en français, et propose des traductions de ces collocations en néerlandais. Pour l’analyse sémantico-discursive des collocations avec gniew (‘colère’), nous avons établi un modèle méthodologique dans lequel nous avons intégré – à partir de la définition de la colère par Eckman – des éléments de cette émotion (en tant que processus) et leur réalisation linguistique qui se présente sous la forme d’une collocation verbo-nominale (du type V+N ou N+V) selon l’approche cognitive de la collocation proposée par Śliwa. L’analyse des collocations ouvre une perspective contrastive afin de repérer d’éventuelles difficultés dans la traduction des collocations verbo-nominales avec gniew. Pour faciliter une description plus détaillée du degré de correspondance de la traduction de ces collocations, nous avons eu recours au schéma de Camugli Gallardo. Cette étude nous permet d’affirmer qu’une approche sémantico-discursive appliquée à l’analyse comparative de la traduction de certaines unités lexicales ; telles les collocations – pourrait être adoptée comme point de départ pour définir les critères permettant d’évaluer la qualité d’une traduction.
    This article reports on an analysis of the translation of collocations with the noun gniew (anger) in Karol Wojtyła’s play Brat Naszego Boga (‘Brother of our God’) into French, and proposes translations of these collocations into Dutch. For the semantic-discursive analysis of collocations with gniew (anger), we established a methodological model in which we integrated – based on Eckman’s definition of anger – elements of this emotion (as a process) and their linguistic realisation, which takes the form of a verb-noun collocation (of the V+N or N+V type) according to the cognitive approach of collocations proposed by Śliwa. The study opens up a contrastive perspective in order to identify possible difficulties in the translation of verb-nominal collocations with gniew (anger). In order to facilitate a more detailed description of the degree of equivalence in the translation of these collocations, we have resorted to Camugli Gallardo’s scheme. This analysis allows us to state that a semantic-discursive approach applied to the comparative analysis of the translation of certain lexical units – such as collocations – could be adopted as a starting point for defining the criteria for evaluating the quality of a translation.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 8; 129-155
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o łacińskim infinitiwie futuri passivi
    A Few Remarks on the Latin Infinitive Futuri Passivi
    Autorzy:
    Babiński, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953988.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    gramatyka łacińska
    czasownik
    infinitiwus
    infinitivus futuri passivi
    nominativus cum infinitivo
    supinum przy czasownikach wyrażających ruch
    Latin grammar
    verb
    infinitivus
    supinum with verbs denoting movement
    Opis:
    The article discusses the Latin infinitive futuri passivi. On the basis of the works by F. Letoublon and R. Coleman, and especially of examples presented in them, both the origin of the infinitive and its syntactic relations are discussed. It turns out that this verb structure initially revealed syntactic ties that are different from the ones that can be observed at its later stage that is considered to be the proper infinitivus. Syntactic relations that allow such a conclusion may be unambiguously pointed to when infinitivus futuri passivi occurs in the construction nominativus cum infinitivo. Other constructions are not authoritative.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 3; 197-203
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie werbo-nominalne konstrukcje analityczne oznaczające pozytywne stany emocjonalne (z rzeczownikami radość, wesołość, uciecha, euforia, zadowolenie, szczęście)
    Polish Verbo-nominal Analytical Constructions Denoting Positive Feelings (with nouns radość, wesołość, uciecha, euforia, zadowolenie, szczęście)
    Autorzy:
    Ulitzka, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953904.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    analityzmy werbo-nominalne (AWN)
    predykaty uczuć pozytywnych
    konceptualizacja uczuć
    semantyka czasownika
    łączliwość rzeczownika
    analitycal verbal-nominal construction
    predicates of positive feelings
    verb's semantics
    nouns'combinability
    Opis:
    The article presents the semantic analysis of the analytical verbo-nominal constructions (AWN) denoting positive feelings (with selected nouns: radość, wesołość, uciecha, euforia, zadowolenie, szczęście). The author analyzes the connection between the noun meaning and the verbalizer choice in AWN. She puts forward a proposal to clssify the analytical constructions in accordance with the theory that verbs add some new semantic elements to the basic contents conveyed by a noun. On the basis of the material of AWN the author also describes conceptualisation of positive feelings in Polish.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 6; 113-148
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Externalisierung der Flexion in der indogermanischen Ursprache
    The externalization of inflection in Indo-European
    Eksternalizacja fleksji w prajęzyku indoeuropejskim
    Autorzy:
    Witczak, Krzysztof Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1878592.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    augment
    czasownik duratywny
    eksternalizacja fleksji
    indoeuropejska morfologia
    infiksy nosowe
    praeterita z długim wokalizmem
    durative verb
    externalization of inflection
    Indo-European morphology
    long-vowel preterits
    nasal infix
    Opis:
    Im vorliegenden Beitrag wird der Externalisierung der Flexion im Indogermanischen nachgegangen, und zwar (1) am Beispiel der Externalisierung des ursprünglich infixalen präteritalen Augments *h1e sowie (2) des durativen Protonasalinfixes *-n-. Bislang waren sich die Indogermanisten ziemlich einig darüber, dass das vorangestellte präterital markierte Augment *h1e eine Neuerung späteren Datums sei. Der Verfasser stellt indes an konkreten Belegen unter Beweis, dass das besagte Augmentalpräfix sich aus einem im Verbparadigma der Ursprache infigierten Augmentmarker entwickelt hat – man denke etwa an uridg. *sed- ‘sitzen’ (Präsens) → uridg. *se-h1e-d- (Präteritum) > idg. *sēd-, vgl. lat. sedeō, Perf. sēdī. Der topologische Wechsel von der Inlaut- zur Anlautpositionierung war durch Analogie zu recht frequenten Verbstämmen *h1es- ‘sein’, *h1ei- ‘gehen’ sowie *h1ed- ‘essen’ motiviert, deren phonetische Affinität zum *h1e-Augment diesen Umstrukturierungsprozess plausibilisiert. Die primäre Struktur *h1e- + (infigiertes Augment) -h1e- + -d- wurde wie folgt neu restrukturiert: *h1e- + *h1ed- (d.h. unflektierbares Augment + Stamm). Dies führte nachgerade zu anlautender Positionierung des Augments, d.h. vor dem Verbalstamm. Hybride präteritale Übergangsformen vom Typ *h1e-me-h1e-d- (← uridg. *med-) sind auch im Zentrum der indogermanischen Sprachen nachweisbar. Verbale Präsensformen mit dem Infix *-n- wurden bislang weder formal noch semantisch plausibel hinterfragt. Der Verfasser plädiert für seine durative Funktion. Infolge der Externalisierung infixaler Formantive erfuhr dieses Nasalmorphem eine auslautende Positionierung, wie sie seitdem an Durativverben (aber auch an abgeleiteten Durativsubstantiven) in anatolischen Sprachen bereits im 2. Jahrtausend v. Chr. nachweisbar ist – vgl. heth., pal. iyanna- ‘marschieren, lange wandern’ ← heth. i- ‘gehen’, luw. i-, hier. luw. i- ‘gehen’, lat. eō, īre ‘gehen’, lit. eĩti, aksl. iti ‘gehen’ < uridg. *h1ei- ‘gehen’. Zahlreiche griechische Verbformen (z.B. agr. ἁνδάνω, θιγγάνω, κλαγγάνω, λαμβάνω, λανθάνω, λιμπάνω, μανθάνω, πυνθάνομαι u.a.m.) bezeugen das Nasalmorphem sowohl am Verbstamm als auch am suffixalen Anhang. Derart hybride Übergangsformen stehen für anhaltende Tätigkeitsdauer.
    The article discusses the problem of the diachronic externalization of inflection in Indo-European on the basis of (1) the externalization of the augment and (2) the externalization of the durative (nasal) morpheme. Indo-Europeanists have generally followed the traditional theory according to which the augment, i.e. the initial particle *h1e expressing past tense, represents a relatively late innovation attested in the central group of Indo-European languages. The present author demonstrates that the particle *h1e was an old morpheme originally infixed within the verbal root, e.g. PIE. *sed- ‘to sit’ (praesens) → PIE. *se-h1e-d- (praeteritum) > IE. *sēd- (past tense), cf. Lat. sedeō, perf. sēdī. The translocation of the augment from medial to initial position was probably motivated by analogy to the very frequently used verbal roots PIE. *h1es- ‘to be’, *h1ei- ‘to go’ and *h1ed- ‘to eat’, which were phonologically similar to the augment *h1e. In these roots, the original structure, namely PIE. *h1e- + (infixed augment) *h1e + -C-, was reinterpreted differently, viz. as the indeclinable augment preceding the verbal root (*h1e- + *h1eC-). By analogy, the particle *h1e started to be placed in initial position (i.e. before the verbal root) in other cases too. Intermediate (hybrid) forms of the past tense, like *h1e-me-h1e-d- (← PIE. *med-), may also be found in some Indo-European languages belonging to the central group. The Indo-European nasal infix presents have not been explained so far from the semantic point of view. The present author proves that the infix *-n- originally expressed the feature of durativity. Due to the diachronic externalization of inflection this nasal morpheme later evolved into a suffix added to the verbal root. Verba durativa with the nasal marker -an- are attested as early as in the 2nd millennium BC in the Anatolian languages, cf. Hittite iy-ann-a/i- ‘to march, to go long’, Palaic iyannnai ‘he marches (long)’ vs. Hitt. i- ‘to go’, Luw. i-, Hier. Luw. i-, Lat. eō, īre, Lith. eĩti, OChSl. iti ‘id.’ < PIE. *h1ei- ‘to go’. The durative verbs in question, as well as the related nouns with the durative suffix *-ano-, also appear in other Indo-European languages, cf. Toch. B yaneṃ ‘they walk, go long’. Numerous Greek presents (e.g. Anc. Gk. ἁνδάνω, θιγγάνω, λαμβάνω, λανθάνω, λιμπάνω, μανθάνω, πυνθάνομαι and so on) document the same nasal morpheme not only infixed into a verbal root, but also in the form of the suffix -αν-. These verbal forms, indicating the durativity of the action, should be treated as intermediate, i.e. hybrid.
    Artykuł przedstawia zagadnienie diachronicznej eksternalizacji fleksji w języku indoeuropejskim na przykładzie (1) eksternalizacji augmentu oraz (2) eksternalizacji nosowego morfemu duratywnego. Do tej pory indoeuropeiści zakładali, że augment, czyli umieszczana w pozycji inicjalnej partykuła *h1e, pokazującą czas przeszły, jest relatywnie późną innowacją wprowadzoną do części języków indoeuropejskich. Autor dowodzi na konkretnych przykładach, że *h1e była pradawną cząstką infigowaną w środek rdzenia werbalnego, np. pie. *sed- ‘siedzieć’ (praesens) → pie. *se-h1e-d- (praeteritum) > ie. *sēd-, por. łac. sedeō, perfectum sēdī. Przeniesienie augmentu z części centralnej na początek rdzenia było motywowane analogią do bardzo popularnych rdzeni czasownikowych: *h1es- ‘być’, *h1ei- ‘iść’ oraz *h1ed- ‘jeść’, w stosunku do których augment *h1e wykazywał podobieństwo pod względem fonetycznym. W tych rdzeniach pierwotna struktura pie. *h1e- + (infigowany augment) -h1e- + -d- została zreinterpretowana jako nieodmienny augment plus rdzeń: *h1e- + *h1ed-. Ta sytuacja doprowadziła stopniowo do umieszczania augmentu w pozycji inicjalnej, tj. przed rdzeniem werbalnym. Pośrednie (hybrydalne) formy czasu przeszłego typu *h1e-me-h1e-d- (← pie. *med-), są także poświadczone w językach indoeuropejskich grupy centralnej. Prezentywne formy werbalne z infiksem *-n- nie zostały dotychczas objaśnione pod względem formalnym i semantycznym. Autor dowodzi, że infiks nosowy wskazywał na duratywność czynności. Później na skutek diachronicznej eksternalizacji fleksji morfem nosowy przeniesiono na koniec rdzenia i w ten sposób stworzono verba durativa (a także nomina durativa) z cechą -an- poświadczone w językach anatolijskich już w drugim tysiącleciu p.n.e., por. het., pal. iyanna- ‘maszerować, iść długo’ ← het. i- ‘iść’, luw. i-, hier. luw. i- ‘iść’, łac. eō, īre ‘iść’, lit. eĩti, stcsł. iti ‘iść’ < pie. *h1ei- ‘iść’. Liczne greckie formy czasownikowe (np. stgr. ἁνδάνω, θιγγάνω, κλαγγάνω, λαμβάνω, λανθάνω, λιμπάνω, μανθάνω, πυνθάνομαι itd.) poświadczają morfem nosowy zarówno w rdzeniu czasownikowym, jak i w części sufiksalnej. Są to formy pośrednie, „hybrydalne”, dokumentujące długotrwałość czynności.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 6; 93-109
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies