Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Ukraińska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Błogosławieństwo czy przekleństwo? Kreacje szaleństwa w twórczości Łesi Ukrainki
A blessing or a curse? Creations of madness in Lesya Ukrainka’s works
Благословення чи прокляття? Мотив шаленства В торчості Лесі Українки
Autorzy:
Kaczmarczyk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887608.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
szaleństwa
pisarka ukraińska Łesia Ukrainka
literatura ukraińska
theme of madness
Ukrainian writer Lesya Ukrainka
Ukrainian literature
Opis:
The author of the article analyzes the question of madness and its creations on the example of selected works by the Ukrainian writer of the turn of the 19th and 20th centuries, Lesya Ukrainka. Madness is the subject to which the Ukrainian writer often turned, in an ambiguous, and not literary way trying with its help to draw the reader’s attention to the questions that bothered her. The state of consciousness of the protagonists who remained at the borderland of two worlds: normal and abnormal, allowed the author a thorough analysis of the tackled problems.
Autorka artykułu analizuje kwestię szaleństwa oraz jego kreacje na materiale wybranych utworów pisarki ukraińskiej przełomu XIX i XX w. Łesi Ukrainki. Szaleństwo to temat do którego dość często zwracała się pisarka ukraińska, próbując, za jego pośrednictwem, w sposób niejednoznaczny i nie dosłowny zwrócić uwagę odbiorcy na nurtujące autorkę kwestie. Stan świadomości bohaterów pozostających na granicy dwóch światów: normalnego i nienormalnego pozwalał autorce na głębszą analizą poruszanych problemów.
Авторка статті аналізує проблему шаленства а також його проявів на матеріалі вибраних творів української письменниці зламу ХІХ і ХХ ст. Лесі Українки. Шаленство це тема яку досить часто використовувала українська письменниця, намагаючись, за його допомогою, звернути увагу читачів на болючі проблеми. Стан свідомості героїв, що стоять на межі двох світів: нормального і шаленого давав можливість глибшого аналізу вибраних проблем.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 7; 167-182
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińskie gwarowe bed zamiast pered „przed”
The Ukrainian Dialect bed instead of pered (“przed” − before)
Autorzy:
Łesiów, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127790.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gwara ukraińska
przyimek
udźwięcznienie
Ukrainian dialect
proposition
vocalization
Opis:
It was noted in 1965 that in one Ukrainian dialect from the Podlasie region we find the form of proposition bed in the sense of “przed” (before), instead of pered used generally in the Ukrainian language. The author accounts for it with such process as reduction of -ere- into -re- or -ē-, not without an influence of the respective Polish form przez (through) or the Church Slavic prez; vocalization of the initial p- into b-, which is possible - as testified by similar examples from the dialects and Ukrainian, Polish, and other Slavonic languages.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 257-260
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ойконімія Поділля ХVІІ ст. (За даними хмельницького літопису)
Ojkonimy na Podolu w XVII wieku
Autorzy:
Buchko, Dmytro
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120135.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ojkonim
ukraińska toponimia
Podole
współczesny wariant
latopis
Ukrainian toponymy
Podolia
modern version
Opis:
Artykuł zawiera wyniki analizy słowotwórczo-etymologicznej około 25 nazw miejscowości (ojkonimów) wybranych z zabytku znanego jako Latopis Chmielnicki z lat 1636-1650. Te miejscowe nazwy własne podzielone zostały na 4 grupy słowotwórczo-semantyczne, a każda nazwa została poddana analizie słowotwórczej i próbom jej etymologii.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 7; 139-148
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezja Łesi Ukrainki w przekładach Kazimierza Andrzeja Jaworskiego
Lesya Ukrainka’s Poetry in Kazimierz Andrzej Jaworski Translation
Autorzy:
Choma-Suwała, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877085.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
poezja ukraińska
przekład
Łesia Ukrainka
Kazimierz Andrzej Jaworski
Ukrainian poetry
translation
Lesya Ukrainka
Opis:
Kazimierz Jaworski zaczął tłumaczyć utwory Łesi Ukrainki w połowie lat 50. Pierwsze translacje ukazały się w dziewiątym numerze „Kameny” z 1956 roku, w dziale Z poezji ukraińskiej. Przekłady K. A. Jaworskiego oraz w numerze piętnastym z 1958 roku. Wszystkie spolszczenia jej utworów zawiera trzeci tom Pism Jaworskiego pt. Przekłady poezji ukraińskiej, białoruskiej i narodów kaukaskich, opublikowany w 1972 roku w Lublinie. Znalazło się w nim dziewięć wierszy Ukrainki, pochodzących z wczesnych tomów poezji На крилах пісень (Na skrzydłach pieśni, 1893), Думи і мрії (Myśli i marzenia, 1899). Відгуки (Odgłosy, 1902). Wiersze Łesi Ukrainki w przekładach Jaworskiego stanowią swoistą kwintesencję jej twórczości poetyckiej. Zarówno ich selekcja, jak i sposób tłumaczenia są starannie przemyślane. Przy ich wyborze lubelski poeta nie stronił od utworów refleksyjnych, wierszy o tematyce egzystencjalnej i tych związanych z rolą poety w społeczeństwie. Liryka Łarysy Kosacz w przekładach Jaworskiego jest niezwykle ekspresyjna i dynamiczna. Jest to wynik odpowiednich zabiegów tłumacza w planie znaczeń pragmatycznych i emocjonalno-stylistycznych.
Kazimierz Jaworski began to translate Lesya Ukrainka’s works in the mid-1950s. The first translations were published in the ninth issue of “Kamena” magazine from 1956, in the section From Ukrainian Poetry. K. A. Jaworski’s Translations, and in the fifteenth issue from 1958. All Jaworski’s translations of her works were included in the third volume of his Pisma, entitled Przekłady poezji ukraińskiej, białoruskiej i narodów kaukaskich (Translations of the Poetry of Ukraine, Belarus and the Caucasian Nations), published in 1972 in Lublin. It included nine poems by Ukrainka from her early books of poetry На крилах пісень (On Wings of Songs, 1893), Думи і мрії (Thoughts and Dreams, 1899), Відгуки (Echoes, 1902). Ukrainka’s poems in Jaworski’s translations are a quintessence of her poetic works. Both the selection of poems and the manner of translating them were carefully considered. The poet from Lublin did not avoid reflexive works, poems about existential matters and those concerning the role of the poet in the society. Larysa Kosach’s lyricism in Jawirski’s translations is exceptionally expressive and dynamic. It is the result of the translator’s strategies on the plane of pragmatic and emotional-stylistic meanings.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 193-206
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Між „Золотоглавим” Києвом та „буйною” Варшавою. Двобій Чінґісхана і Карла Великого
Między „złotogłowym” Kijowem a „potężną” Warszawą: dwubój Dżyngis-chana i Karola Wielkiego
Autorzy:
Pakhl'ovs'ka, Oksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120127.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
syndrom ekspansji
prawosławie
demokracja
ukraińska rewolucja
eurozyzm
expansion syndrome
Orthodox Church
democracy
Ukrainian revolution
„eurosism”
Opis:
Autorka artykułu analizuje ostatnie wybory prezydenckie na Ukrainie oraz Pomarańczową rewolucję. Ujmuje tak ważne dla Ukrainy wydarzenia polityczne w kategoriach swego rodzaju dwuboju stoczonego pomiędzy duchowością cywilizacji Zachodu, a cywilizacją Wschodu, dwuboju pomiędzy władcami zachodniego formatu (Karol Wielki), a utożsamianymi z osobą Dżingis-Chana włodarzami Wschodu.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 7; 37-53
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie inspiracje w ukraińskim dyskursie literackim lat 20. XX wieku
Polish Inspirations in the Ukrainian Literary Discourse in the 1920s
Польские инспирации в украинском литературном дискурсе 20-х годов ХХ века
Autorzy:
Nowacki, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879847.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
modernizm
literatura polska
literatura ukraińska
„neoklasycy”
europeizacja
modernism
Polish literature
Ukrainian literature
“Ukrainian neoclassicists”
Europeanisation
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcono refleksji nad polsko-ukraińskimi powiązaniami literackimi w latach dwudziestych XX w. W świetle przeprowadzonych badań można zauważyć wyraźny wpływ literatury polskiej na ukraińską, który nasilał się na przełomie XIX i XX w. Najczęściej Polska występowała w roli pośrednika w transferze najnowszych, modernistycznych tendencji kultury zachodniej, jednakże często stawiano ją za wzór udanego rozwoju kulturalnego. Powyższa praca pokazuje także, że recepcja literatury polskiej miała miejsce również na Ukrainie radzieckiej, a najbardziej zauważalna była w piśmiennictwie „neoklasyków” Kijowskich.
This article is devoted to the reflection on the Polish-Ukrainian literary connections in the 1920s. In the light of the research results there can be observed a noticeable impact of Polish literature on Ukrainian literature and Ukrainian literary circles, which intensified at the turn of the nineteenth century. Most frequently Polish influence manifested in mediation in the transfer of the latest modernist tendencies of Western culture. However, Poland was often presented as a successful model of cultural development. This work also shows that the reception of Polish literature was present in the Soviet Ukraine as well, and it was most noticeable in the literature of Kievian Neoclassicists.
Данная статья посвящена изучению польско-украинских литературных связей в 20-е годы ХХ века. В контексте проведенных исследований можно обнаружить заметное влияние польской литературы на украинскую, которое усилилось на рубеже ХIХ и ХХ веков. Как показывают анализы, чаще всего Польша выступала посредником в передаче новейших, модернистских направлений культуры Запада, кроме того, очень часто именно Польша ставилась в пример успешного культурного развития. Целью статьи является также показать, что рецепция польской литературы проходила также на землях Советской Украины и проявилась в творчестве киевских «неоклассиков».
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 133-146
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od idealizacji do profanacji. O kobiecie, stereotypach i dyskursie miłosnym w literaturze ukraińskiej
From the idealization to the desecration. About the woman, stereotypes and loving discourse in the Ukrainian literature
Від ідеалізації до профанації про жінку, стереотипи та любовний дискурс в українській літературі
Autorzy:
Horniatko-Szumiłowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887610.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dyskurs feministyczny
obraz kobiety
literatura ukraińska
feminist discourse
the image of a woman
Ukrainian literature
Opis:
When analyzing the female / feminine problematic aspects in the Ukrainian literature, one must consider the two interconnected issues. First, that the image of the woman in that literature evolved from the idealization in the classical texts through the modernization in the texts of the late nineteenth and early twentieth century, and beyond - deidealization, desacralisation and even profane in the contemporary texts. Second, along with the evolution of the image of woman also the discourse of love has changed: from the preference for "the smallest" sublimated libido in the classical Ukrainian literature, through the proclamation of the word "free love" in modernism, to the affectation of sexuality, violence and brutality, to the depreciating of love (phrase "death to the Love") in the recent literature.
Badając problematykę kobiety/ kobiecości w literaturze ukraińskiej, należało uwzględnić dwie wzajemnie powiązane kwestie. Po pierwsze, iż obraz kobiety przeszedł w tejże literaturze ewolucję: od idealizacji w tekstach klasycznych poprzez modernizację w tekstach z przełomu wieku, i dalej - deidealizację, desakralizację, a nawet profanację w tekstach współczesnych. Po drugie, wraz z ewoluowaniem obrazu kobiety zmieniał się też dyskurs miłosny: od preferowania „nadobłocznej” sublimacji libido w klasycznej ukraińskiej literaturze, poprzez proklamację hasła „wolnej miłości” w modernizmie, do afektacji seksualności, przemocy i brutalności, aż po deprecjonowanie miłości („śmierci miłości”) w najnowszej literaturze.
Досліджуючи проблематику жінки/ жіночості в українській літературі, слід взяти до уваги два взаємопов`язані питання. По-перше, образ жінки пройшов у цій літературі еволюцію: від ідеалізації у класичних текстах крізь модернізацію у текстах зламу XIX/ XX cт., і далі – деідеалізацію, десакралізацію, а навіть профанацію у сучасних текстах. По-друге, разом з еволюванням образу жінки змінився також любовний дискурс: від „захмарної” сублімації статевого гону у класичній українській літературі, крізь прокламацію „вільної любові” в модернізмі, до афектації сексуальності, насильства й брутальності, врешті знецінення любові („смерті кохання”) у сучасному письментстві.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 7; 147-165
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Umysł nie zniewolony. O zainteresowaniach naukowych profesor Stefanii Andrusiw
Non-Captive Mind. Prof. Stefania Andrusiv’s Scientific Interests
Autorzy:
Kaczmarczyk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054009.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
profesor Stefania Andrusiw; ukraińskie literaturoznawstwo; literatura ukraińska
Professor Stefania Andrusiw; Ukrainian literary studies; Ukrainian literature
Opis:
Artykuł prezentuje sylwetkę naukowo-badawczą profesor Stefanii Andrusiw, ze szczególnym zwróceniem uwagi na główne kierunki badań oraz działalność dydaktyczną prowadzoną w Polsce.
The article presents scientific profile and didactic achievements of Professor Stefania Andrusiw, during her fruitful work at The John Paul II Catholic University of Lublin.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 221-234
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mikołaj Gogol w recepcji Jewhena Małaniuka
Микола Гоголь в прочитанні Євгена Маланюка
Autorzy:
Nowacki, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945045.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
emigracja
Mikołaj Gogol
dusza rosyjska
„małorosyjskość”
literatura ukraińska
emigration
Mykola Gogol
Russian soul
“littlerussianism”
ukrainian literature
Opis:
Метою статті є представити лінературну спадщину Миколи Гоголя у інтерпретації Євгена Маланюка - видатного українського поета та есеїста. У своїх роздумах Маланюк намагався подивитися на Гоголя не як на видатного письменника, але як пересічну людину, яка була роздвоєна між двома народами: українським та російським. Есеїст намагався довести, що творча спадщина Гололя так насправді зраджує його, тому що вона просякнута духом українськості. Маланюк обстоював думку, що Гоголь створив собі неправдивий, неіснуючий, міфічний образ Росії, заради якого він відмовився від свого українства. Все те, каже Маланюк, дає підстстави дивитися на Гоголя, як на зразкового представника і речника т.зв. «малоросійськості».
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 7; 109-118
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Інтерпретація української літературної класики у світлі ритуально- міфологічної (архетипальної) критики: вибрані теоретико-методологічні аспекти
The Interpretation of Ukrainian Classical Literature in the Context of Ritual-Mythological (Archetypal) Criticism: Selected Theoretical and Methodological Aspects
Autorzy:
Betko, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790727.pdf
Data publikacji:
2020-08-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
interpretacja
ukraińska klasyka literacka
rytualno-mitologiczna / archetypowa krytyka
interpretation
the Ukrainian classical literature
the ritual-mythological / archetypal criticism
Opis:
Interpretacja ukraińskiej klasyki literackiej w kontekście rytualno-mitologicznej (archetypowej) krytyki: wybrane aspekty teoretyczno-metodologiczne Pod koniec drugiej dekady XXI wieku rytualno-mitologiczna/archetypowa krytyka jest postrzegana jako jedna z tradycyjnych metod analizy literaturoznawczej. W zakresie współczesnego literaturoznawstwa ukraińskiego jej bogate możliwości interpretacyjne wykorzystują Łukasz Skupejko, Jarosław Poliszczuk i inni. Strategie interpretacji rytualno-mitologicznej pozwalają zbadać skomplikowane podłoże archetypowe życia wewnętrznego postaci literackich, w tym paradygmaty maskowe, cieniowe, animatyczne etc.
Nowadays, ritual-mythological criticism is perceived as the traditional method of literary analysis. In terms of contemporary Ukrainian literary studies, its rich interpretation possibilities are used by Lukash Skupeyko, Yaroslav Polishchuk and others. The strategies of ritual-mythological interpretation allow us to examine the complex archetypical basis of the internal life of literary characters, including mask, shadow and animated paradigms.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 7; 101-113
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka monumentalna na rozdrożu historycznym. Od Rénovation Byzantine do „dialektyki formotwórczej” Mychajła Bojczuka
Monumental art on the Historical Crossroads. From Rénovation Byzantine to Michail Boitchuk’s “Form-making Dialectic”
Autorzy:
Rudenko, Oleh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2121230.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polichromia
malarstwo religijne
ikona
symbol
obraz
sztuka ukraińska
kultura
bizantynizm
polychrome
religious painting
icon
painting
Ukrainian art
culture
Byzantinism
Opis:
This paper is devoted to an analysis of Michail Boitchuk's painting, especially his monumental painting. The development of the painter's outlook has been studied on the basis of numerous comments in theoretical journals. They have been then illustrated by formal examples of this eminent Ukrainian painter. Most of his polychromies have been destroyed, but on the basis of photos we can reconstruct Boitchuk's method of work. We have shown in detail the painter's art from his “Paris” period to the Soviet times and his pedagogical activity in the newly-established Ukrainian Academy of Art. It has been shown how the Soviet authorities of the Ukraine used the painter's artistic skills for the propaganda of the communist idea, and then doomed his artistic output to oblivion, and Boitchuk himself was sentenced to death.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 56-57, 4; 207-247
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Проблема ідентифікації творчості Лесі Українки
Lesia Ukrainkas Literary Works Problem of Indentification
Problem identyfikacji twórczości Łesi Ukrainki
Autorzy:
Siryk, Ludmiła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877116.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura ukraińska
Łesia Ukrainka
kierunek artystyczny
neoromantyzm
neoklasycyzm
identyfikacja twórczości
Ukrainian literature
Lesya Ukrainka
literary
artistic direction
neo-romanticism
neoclassicism
identification of literary heritage
Opis:
W artykule podjęto istniejący w literaturoznawstwie problem identyfikacji twórczości Łesi Ukrainki (1871-1913). W literaturoznawstwie ukraińskim pod wpływem teorii narodników historycznie została ukształtowana tradycja zaliczająca pisarkę do neoromantyzmu. Wbrew temu poglądowi w proponowanym badaniu wysunięto tezę o przynależności pisarki dо klasycystycznego typu twórczości, mianowicie do neoklasycyzmu jako jednego z kierunków modernizmu europejskiego. Swoje twierdzenia autor argumentuje na podstawie poglądów pisarki dotyczących samoidentyfikacji, а także materiałów historyczno-literackich і prac krytycznoliterackich neoklasyków ukraińskich pierwszej fali, którzy rozwinęli swoją działalność w latach 20. XX wieku. Wyniki badań świadczą o zdecydowanym zaprzeczeniu przez Łesię Ukrainkę opinii o niej, którą sformułował czołowy przedstawiciel narodnickiej koncepcji S. Jefremow. Pisarka uważała ją za tendencyjną i nieadekwatną. Pokazano, że w latach 1914-1930 neoklasycy kijowscy: М. Draj-Chmara, М. Zerow, P. Fyłypowycz, М. Rylski i Jurij Kłen argumentowali europeizm pisarki i realizację przez nią artystyczno-światopoglądowych zasad neoklasycyzmu, mianowicie: zwrócenie się do antyku, wykorzystanie і reinterpretacja „wiecznych obrazów” і istniejących fabuł tradycji śródziemnomorskiej, synteza wartości uniwersalnych i narodowych, indywidualny wybór і twórczy mimesis, synkretyzm kulturowy i stylowy, antropocentryzm, dystans do szarej codzienności, moralizatorstwo, aktywność obywatelska. Artykuł stanowi próbę zaakcentowania konieczności weryfikacji istniejących opinii oraz identyfikacji twórczości według kryterium estetycznego.
The article raised the issue of identification of Lesya Ukrainka’s literary heritage (1871-1913). Ukrainian literary science being under the influence of Narodnik (populist) tradition historically treated her as a representative of neo-romanticism. Contrary to this point of view this study puts forward the thesis that the writer belongs to the classicism, namely to the neoclassicism as a form of European modernism. This statement is based on the expressed by the playwright point of view as to the self-identification, as well as historical and literary materials, and literary criticism works of Ukrainian neoclassics of the so called first wave, which have developed their activity in the 20-th years of the 20-th century. Results of the study indicate a emphatic denial by the poet of her characteristics as had been formulated by the leading representative of the Narodnik S. Yefremov. The writer considered it biased and inadequate. It was found out that the kiev neoclassic in the years 1914-1930 M. Dray-Khmara, M. Zerov, P. Fylypovych, M. Rylsky and Yurii Klen backed up the statement that Lesya Ukrainka belonged to Europian literary tradition which is supported by her implementation of artistic and philosophical neoclassicism devices such as appeal to antiquity, the use and reinterpretation of „eternal images” and „traveling stories”, mediterranean tradition, individual choice and creative mimesis, cultural and stylistic syncretism, synthesis of universal with national, anthropocentrism, distancing from the trivial, moralizing, social activity. The article is an attempt to emphasize the need to review existing opinions and of identification creativity according to the aesthetic criterion.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 155-168
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimia stylistyczna w opowiadaniach „ukraińskich” Mikołaja Gogola
Стилистическая антропонимия в „украинских” рассказах Н. Гоголя
Autorzy:
Łesiów, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945036.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antroponimia
język ukraiński
stylistyka
antroponimia stylistyczna
patronim
nazwisko
przezwisko
ukraińska tradycja językowa
anthroponomastics
Ukrainian language
stylistics
stylistic anthroponymy
patronym
pseudonym
Ukrainian language tradition
Opis:
В настоящей статье автор детально проанализировал структуру антропонимов в рассказах Н. Гоголя из циклов Вечера на хуторе близ Диканъки и Миргород. Для названия своих героев писатель использовал пять разных способов номинации: 1) только фамилии-прозвища; 2) только имена в их полной форме - официальные или гипокористичсские; 3) путем сочетания имен и фамилий-прозвищ; 4) путем сочетания имен и отчеств: 5) путем сочетания трех номинационных элементов - имени, отчества и фамилии. Представленные типы номинации героев „украинских” рассказов Н. Гоголя адекватно выбраны для представителей разных национальных и общественных групп в первой половине XIX века на Украине.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 7; 27-39
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Не казися, вітре..., Гуляй собі, небоже, ...” (концепт „вітер” у „малій прозі” Василя Ткачука)
„Don’t Be Angry, My Wind... Be Merry,...” (The Concept of “Wind” in the “Short Stories” of Wasyl Tkaczuk)
„Nie sierdźże się, wietrze…, hulaj sobie, niebożę, …” (kоncept „wiatr” w „małej prozie” Wasyla Tkaczuka)
Autorzy:
Horniatko-Szumiłowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877099.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
koncept
indywidualno-autorski obraz świata
bogactwo środków stylistycznych
nowelistyka
literatura ukraińska
concept
individual and authorial image of the world
rich stylistic means
short stories
Ukrainian literature
Opis:
Wiatr – to jeden ważnych obok słońca, księżyca, chmur, mrozu czy nieba konceptów wchodzących w skład konceptosfery Wasyla Tkaczuka – ukraińskiego nowelisty lat 30. XX w. Koncept wiatr funkcjonuje w systemie pozostałych konceptów, treści których zakodowane są w kulturowo-mentalnościowej przestrzeni narodu i jednocześnie w indywidualno-autorskim obrazie świata. Przeżycia bohaterów zharmonizowane są w najwyższym stopniu z elementami świata przyrody. Tak więc czytelnik paralelnie do działań bohaterów śledzi „poczynania” wiatru czy wspomnianych wyżej słońca, księżyca, chmur, mrozu, nieba. Zgłębienie jednego z ważnych konceptów w prozie Wasyla Tkaczuka jest tym bardziej zajmujące, iż mało znana spuścizna twórcza nowelisty wciąż czeka na należne jej miejsce w kanonie ukraińskiej literatury.
Wind, apart from the Sun, moon, clouds, frost or the sky, is one of the most important concepts presented by Wasyl Tkaczuk, a Ukrainian short story writer of the 1930s. The concept of wind functions in the system of other concepts, contents, which are embedded into the cultural and mental identity of the nation, as well as in the individual and authorial image of the world. The experiences of heroes are harmonized to the highest degree with the elements of the natural world. Therefore the reader can trace the „actions” of the wind, Sun, moon, clouds, frost or the sky along with the actions of the heroes. Exploring one of the major concepts in the prose of Wasyl Tkaczuk is all the more engaging that the little-known creative legacy of the short story writer still awaits its rightful place in the canon of Ukrainian literature.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 169-179
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z problematyki nauczania ukraińskiego języka prawa w środowisku polskojęzycznym: synonimia i ekwiwalencja międzyjęzykowa
On the Teaching of Ukrainian Legal Language in a Polish-Speaking Environment: Synonymia and Cross-Language Equivalence
Autorzy:
Mytnik, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45662592.pdf
Data publikacji:
2021-12-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ukraińska terminologia prawna
polska terrminologia prawna
metodyka nauczania
dokumenty prawne
synonimia
ekwiwalencja międzyjęzykowa
Ukrainian legal terminology
Polish legal terminology
teaching methodology
legal documents
synonymy
cross-language equivalence
Opis:
Ważnym elementem specjalistycznego kształcenia językowego jest osiągnięcie kompetencji w zakresie rozumienia i sprawnego posługiwania się terminologią w języku rodzimym i obcym, wspartej podstawową znajomością danej dziedziny. Celem proponowanego artykułu jest przedstawienie cech ukraińskiego i polskiego języka prawa, istotnych w nauczaniu i uczeniu się języka fachowego. Zwrócono w nim uwagę na synonimię w ukraińskiej i polskiej terminologii prawnej i prawniczej oraz ekwiwalencję międzyjęzykową, zjawiska ważne z punktu widzenia nabywanych w trakcie kursu kompetencji translatorskich, a także na rolę kontekstu tekstowego i wiedzy specjalistycznej w przyswajaniu terminologii. Są to obszary kształcenia sprawiające uczącym się szczególną trudność. Omówiono gramatyczno-tłumaczeniowe i komunikacyjne aspekty nauczania zilustrowane w ćwiczeniach przykładowych, uwzględniające podobieństwa i różnice między obydwoma systemami terminologicznymi, oraz wskazano ich przyczyny. Badanie przeprowadzono w oparciu o ukraińskie i polskie teksty prawa (Kodeks cywilny, Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ustawa o ochronie danych osobowych), z zastosowaniem metody opisowo-analitycznej i porównawczej.
An important element of specialist language education is the achievement of competences in the field of understanding, and the efficient use of, terminology in both the native and foreign language, supported by basic knowledge of the given field. The aim of this article is to present those features of the Ukrainian and Polish legal languages which are important in the teaching and learning of the professional language. It highlights the synonymy in Ukrainian and Polish legal terminology, as well as inter-linguistic equivalence, phenomena which are important from the point of view of the translation competences acquired during the course, as well as the role of the textual context and specialist knowledge in acquiring terminology. These are areas of professional education that are of particularly difficulty for learners. The grammatical-translation and communicative aspects of teaching, illustrated in the sample exercises, are discussed, taking into account the similarities and differences between the two terminological systems, and the reasons for such are indicated. This study was conducted on the basis of Ukrainian and Polish legal texts (the Civil Code, Family and Guardianship Code, Personal Data Protection Act), using a descriptive-analytical and comparative method.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 10; 139-155
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies