- Tytuł:
-
Schrift – Bild – Zeichen: Zum Titelkopf in der deutschen Minderheitspresse in Polen nach 1989
Pismo – obraz – znak. Nagłówek w niemieckiej prasie mniejszościowej w Polsce po 1989 roku - Autorzy:
- Pelka, Daniela
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1900893.pdf
- Data publikacji:
- 2012
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
semiotyka
typografia
pismo
obraz
prasa
semiotics
typography
script
picture
press - Opis:
-
Nagłówek gazety i czasopisma stanowi element rozpoznawczy danego medium i wspólnie z jego pierwszą stroną tworzy niejako jego wizytówkę. Za pomocą odpowiednich środków typograficznych, takich jak pismo, linia, płaszczyzna czy obraz, podkreślona zostaje wyjątkowość danej gazety/danego czasopisma, która wyróżnia ją/je spośród innych, równocześnie jednak przekazane zostają tu określone informacje. Zastosowany rodzaj i krój pisma jako odbierana zmysłowo za pomocą wzroku postać języka oddziałuje przy tym na odbiorcę podobnie jak obraz. Jak niektóre wyrazy zmieniają swe znaczenie w kontekście innych wyrazów, także słowo pisane może nabrać innego sensu w zależności od otaczających je obrazów. Także kwestia, w jakiej postaci, kolorze, wielkości itd. się pojawia, nie pozostaje bez wpływu na recepcję. Nie jest zatem obojętne, czy obok tytułu pojawia się wizerunek Eichendorffa czy Lenina i czy adres strony internetowej zapisany zostanie pismem o niebieskim czy też różowym kolorze. Nie jest też obojętne, w jakim rozmiarze czcionki pojawiają się poszczególne informacje w nagłówku i w jakiej stoją od siebie odległości. Inne oddziaływanie na czytelnika ma też fraktura, a inne pismo groteskowe. Wszystko to dowodzi, że nie tylko istotne jest, co zostało zapisane, lecz także, jak zostało to zapisane. Te ogólnie dotyczące typografii cechy przedstawione zostają tu na przykładzie nagłówków wybranych gazet i czasopism mniejszości niemieckiej ukazujących się w Polsce po 1989 roku.
Der Titelkopf trägt zur Wiedererkennung des jeweiligen Printmediums bei und bildet zusammen mit der gesamten ersten Seite seine Visitenkarte. Mit Hilfe entsprechender typographischer Mittel wie Schrift, Linie, Fläche oder Bild wird die Einzigartigkeit der jeweiligen Drucksache hervorgehoben und von anderen unterschieden, gleichzeitig werden hier aber auch bestimmte Informationen übermittelt. Dabei wirkt die darin vorzufindende Schrift als mit den Augen sinnlich wahrnehmbare Erscheinungsform der Sprache auf den Rezipienten ähnlich wie ein Bild. Wie manche Wörter ihre Bedeutung im Kontext anderer Wörter ändern können, so kann auch ein geschriebenes Wort in Abhängigkeit von den es umgebenden Bildern einen anderen Sinn bekommen und auch die Frage, mit welcher Farbe oder in welcher Schriftart es geschrieben wurde, ist für seine Rezeption nicht gerade unwichtig. Es ist somit nicht egal, ob neben dem Titel das Bildnis von Eichendorff oder von Lenin platziert wird und ob die Web-Site-Adresse in blauer oder in rosa Schrift erscheint. Auch ist es nicht einerlei, in welchem Schriftgrad die einzelnen Informationen des Titelkopfes erscheinen und in welcher Entfernung sie voneinander stehen. Schließlich wirkt es anders auf den Leser, wenn der Titel in Fraktur erscheint und anders, wenn er in einer Grotesk gesetzt wird. All dies beweist, dass es nicht nur wichtig ist, was geschrieben wird, sondern auch wie es geschrieben wird. Diese die Typographie im allgemeinen betreffenden Eigenschaften werden hier an den Titelköpfen ausgewählter Zeitschriften der deutschen Minderheit in Polen nach 1989 präsentiert. - Źródło:
-
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 5; 113-128
0035-7707 - Pojawia się w:
- Roczniki Humanistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł