Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "PIWOWARCZYK, Marek" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Charlesa Hartshorne’a teza o ontycznej nadrzędności zdarzenia nad substancją
Charles Hartshorne’s Thesis of Ontic Priority of Event over Substance
Autorzy:
Piwowarczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013030.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
substancja
zdarzenie
nadrzędność ontyczna
determinacja
substance
event
ontic priority
determinateness
Opis:
In the article I reconstruct and analyse basic presuppositions of Hartshorne’s metaphysics leading to the thesis that events are more basic (in ontological sense of the word) entities than substances. Hartshorne defines the ontic priority in terms of determinateness and maintains that substances are less determinate that events and in fact they are universals. In the third part of the paper I give a short commentary of such a view from the standpoint of Roman Ingarden’s version of substantialism. I try to defend, among others, the following theses:1. Hartshorne wrongly recognizes the ontic structure of state of affairs and consequently of the event. He misunderstands the function of properties claiming that they complete the substance like an additional element with which it forms a more concrete compound object.2. He mistakenly interprets the potentiality of substance and suggests it depends on mysterious “places of indeterminateness” inherent in substance.3. Hartshorne wrongly holds that relations “substance — event” and “genus — species” are of the same type and have the same character. The reason of this mistake is Harsthorne’s belief that there are no accidental properties (ultraessentialism).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2009, 57, 2; 75-94
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem oddziaływania Boga na świat w perspektywie procesualnej koncepcji aktualności
God’s Action in the World as It Is Presented in Process Philosophy
Autorzy:
Piwowarczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013921.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia Boga
filozofia procesu
A.N. Whitehead
relacja Bóg–świat
byt i stawanie się
philosophy of God
process philosophy
God-world relation
being and becoming
Opis:
The article exhibits the problem of God’s action in the world as it is presented in process philosophy. Whitehead conceived actuality as heterogenical category within which we can distinguish two modes: actuality of being and actuality of becoming. The second one is the actuality in primary sense; there is ontological primacy of becoming over being. Being is, according to J.L. Nobo’s interpretation, a product of becoming and not vice versa. Actuality of being depends on being-for-becoming. Actuality of becoming depends on prehending being into subjective immediacy of internal process of concrescence. Because of subjective character of becoming, an entity which is still becoming, cannot be prehended. It means that entity cannot play any role in becoming of other entities. Only entity whose process of concrescence has completed, entity which is in fact being, can play such a role. If God is a main exemplification of becoming, as primary actual, He is imprehensible. He cannot be objectified and His actuality is only actuality of subjective arrested immediacy. He cannot influence the world. Many process philosophers tried to solve the dillema. One of them is Lewis S. Ford whose proposal depends on introducing the third mode of actuality: the future creativity. But Ford does not consider basis of that temporal paradigm of actuality and doesn’t examine its justification. So what we need is a reconstruction of Whitehead’s philosophy which will let us check his ontological, epistemological and methodological presuppositions and asses whether the temporal paradigm is justified, whether the God-world problem really arises and whether it is possible to solve it in terms of process theory of actuality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 1; 223-244
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problems with the Inseparability of Esse
Problemy z niesamodzielnością istnienia
Autorzy:
Piwowarczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488805.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
esse
essence
inseparability
istota
niesamodzielność
Opis:
One of the most important theses of Existential Thomism is that contingent things are composed of essence and existence. The thesis is immediately supplemented by a proviso that these components are not parts in the regular sense of the word. Essence and existence are not extended pieces of the thing which can be detached from it. They are inseparable aspects of the thing wherein inseparability is understood as a sort of dependence. In my paper I analyze the thesis of the inseparability of existence. For me this is untenable. I argue that this inseparability blocks up the essential function ascribed by Thomists to existence: the function of making the thing real. Thus to save this function we are forced to export existence to outside the thing. It contradicts our deep belief that existence is the most intimate aspect of the thing. Therefore the Thomistic analysis of existence seems to be invalid.
Jedną z najważniejszych tez tomizmu egzystencjalnego jest, że rzeczy przygodne składają się z istoty i istnienia. Teza ta jest od razu uzupełniana zastrzeżeniem, że nie chodzi tu o części w regularnym sensie. Istota i istnienie nie są rozciągłymi kawałkami rzeczy, które mogą być od niej oddzielone. Są niesamodzielnymi aspektami rzeczy, przy czym niesamodzielność rozumiana jest jako pewien rodzaj zależności. W moim artykule dokonuję analizy tezy o niesamodzielności istnienia. Jest ona dla mnie nie do utrzymania. Argumentuję, że niesamodzielność blokuje istotną funkcję, którą tomiści przypisują istnieniu: funkcję czynienia rzeczy realną. Stąd, aby zachować tę funkcję, zmuszeni jesteśmy do przeniesienia istnienia poza rzecz. Przeczy to naszemu głębokiemu przekonaniu, że istnienie jest najbardziej intymnym aspektem rzeczy. Dlatego tomistyczna analiza istnienia wydaje się być nietrafna.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 4; 117-128
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Leibnizian Doctrine of vinculum substantiale and the Problem of Composite Substances
Leibnizjańska koncepcja vinculum substantiale a problem substancji złożonych
Autorzy:
Piwowarczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488206.pdf
Data publikacji:
2017-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
composite substance
the subject–properties structure
the whole–parts structure
vinculum substantiale
Monadism
substancja złożona
struktura podmiot–własności
struktura całość–części
Monadyzm
Opis:
This paper is devoted to the late Leibnizian doctrine of vinculum substantiale. In the first section I sketch the old problem of possibility of composite substances. This possibility is refuted on the ground of Monadism (presented in section two). However Leibniz’s correspondence with Des Bosses contains new thoughts concerning composite substances. A vinculum enters the stage as a real unifier, transforming aggregates of monads into genuine substances (section three). In the last section I give a systematic interpretation of a vinculum. I start with the thesis that every composed thing, which is not a pure plurality of objects, must have two structures: the whole–parts structure and the subject–properties structure. In the case of substances the latter is ontologically prior over the former. A vinculum is a subject-of-properties (accidents) determining such a way of composition which makes a compound entity a true substance. Since Leibniz still thought a vinculum unifies independent (existentially and with regard to activity) substances he was inclined to separate a vinculum from the integrated monads and finally conceived it as an additional relatively independent monad-like substance.
Artykuł poświęcony jest późnej Leibnizjańskiej koncepcji vinculum substantiale. W paragrafie 1 zarysowuję stary problem możliwości substancji złożonych. Jest ona odrzucona na gruncie Monadyzmu, któremu poświęcam paragraf 2. Niemniej w korespondencji Leibniza z Des Bossesem pojawiają się nowe myśli dotyczące substancji złożonych. Na scenę wchodzi vinculum substantiale, czyli realna zasada jedności, przetwarzająca agregaty monad w prawdziwe substancje (paragraf 3). W ostatniej części dostarczam systematycznej interpretacji vinculum. Zaczynam od tezy, że każda rzeczy złożona, która nie jest czystą mnogością przedmiotów, musi mieć dwie struktury: strukturę całość–części i strukturę podmiot–własności. W przypadku substancji ta druga jest ontycznie nadrzędna nad pierwszą. Vinculum jest podmiotem-własności (przypadłości), wyznaczającym taki sposób kompozycji, który czyni złożoną rzecz substancją. Ponieważ Leibniz ciągle uważał, że vinculum jednoczy niezależne (egzystencjalnie i co do działania) substancje, był skłonny oddzielać vinculum od zjednoczonych monad i ostatecznie pojął vinculum jako dodatkową, względnie niezależną substancję.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 77-92
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KŁOPOTY Z POJĘCIEM WIECZNEJ TERAŹNIEJSZOŚCI
PROBLEMS WITH A CONCEPT OF ETERNAL PRESENT
Autorzy:
Piwowarczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488632.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wieczna teraźniejszość
bezczasowość
Alfred North Whitehead
Eleonore Stump
Norman Kretzmann
eternal present
atemporality
Opis:
The article is devoted to problems connected with a concept of eternal present. I analyze two such conceptions of maximally extended divine “now”: proposed by Stump and Kretzmann and proposed by Whitehead. Yet the article begins with the presentation Thomas Aquinas’ conception of eternity. On the ground of this theory “eternal now’ has only metaphorical meaning.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 297-317
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trudności analizy faktu istnienia
Troubles with an Analysis of Facts of Existence
Autorzy:
PIWOWARCZYK, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488669.pdf
Data publikacji:
2017-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
fakt istnienia
stan rzeczy
zasada istnienia
niesamodzielność
fact of existence
state of affairs
principle of existence
inseparability
Opis:
Artykuł poświęcony jest problemowi możliwości analizy faktów istnienia. Fakty istnienia są specyficznymi stanami rzeczy. Stany rzeczy są ontycznymi odpowiednikami sądów. Fakty istnienia są korelatami sądów egzystencjalnych. Stany rzeczy różne od faktów istnienia dadzą się analizować jako złożenia z prostszych składników, np. podmiotu i własności. Są filozofowie, którzy uważają, że w analogiczny sposób da się analizować fakty istnienia. Według tej analizy polegają one na tym, że rzeczy posiadają istnienie, ale rozumiane w sensie zasady istnienia czy też aktu istnienia — niesamodzielnego składnika rzeczy. Argumentuję przeciwko możliwości takiej analizy. Jeśli jest ona konsekwentnie przeprowadzona, to wiedzie do tezy, że istnienie-zasada jest całkiem zewnętrzne wobec rzeczy. Poza tym pokazuję, że niesamodzielność istnienia-zasady blokuje przypisywaną jej funkcję urealniania. Fakt istnienia uznaję za nieanalizowalny i w związku z tym odrzucam sensowność pytania o realną różnice między istotą a istnieniem.
In the article, I examine whether an analysis of facts of existence is possible. A fact of existence is a specific variety of a state of affairs. States of affairs are ontological correlates of propositions. Facts of existence are counterparts of existential propositions. States of affairs, in contrast to facts of existence, can be analyzed as compositions of simpler ingredients, e.g. of subject and properties. There are philosophers who think the analogical analysis is possible in the case of facts of existence. According to such an analysis, facts of existence consist in having an existence but conceived as an inseparable inner principle called an act of existence or esse. I argue against the possibility of such an analysis. If we consequently analyze a fact of existence in terms of alleged ingredients, we are finally obliged to accept the thesis that esse is entirely external to the thing. I also show that inseparability of esse blocks the function ascribed to it: the function of making real. I maintain facts of existence are non-analyzable and I refute the validity of the real difference between essence and esse.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 4; 61-92
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trudności nominalizmu tropowego – problem fundamentów podobieństwa i różnicy numerycznej
The Difficulties with Trope Nominalism: The Problem of the Foundations of Resemblance and Numerical Difference
Autorzy:
Piwowarczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232839.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
trope nominalism
resemblance
numerical difference
simplicity of tropes
nominalizm tropowy
podobieństwo
różnica numeryczna
prostota tropów
Opis:
Jeden z zarzutów wobec nominalizmu tropowego głosi, że tropy, wbrew deklaracjom ich zwolenników, muszą być złożone, co otwiera drogę do regresu, który da się zatrzymać, tylko przyjmując jakieś powszechniki. Złożoność tropów ma wynikać z tego, że relacja podobieństwa i relacja różnicy numerycznej, które zachodzą między doskonale podobnymi tropami, muszą mieć osobne fundamenty, stanowiące składniki tropów. Te fundamenty znów stoją w relacjach podobieństwa i różnicy, co generuje regres. W niniejszym artykule przyglądam się temu problemowi i próbuję odpierać argumentację przeciwników nominalizmu tropowego. Za punkt odniesienia czynię artykuł Pawła Rojka „Regresy podobieństwa. Podwójny relacyjny argument przeciw nominalizmowi tropowemu”, który w oryginalny sposób łączy ze sobą rożne zarzuty przeciw nominalizmowi tropowemu. Struktura mojego tekstu jest następująca: najpierw krótko charakteryzuję nominalizm tropowy i wskazuję, co mnie łączy z tym stanowiskiem (nie mogę bez zastrzeżeń określić siebie jako zwolennika nominalizmu tropowego). Następnie podaję charakterystykę relacji, w szczególności relacji podobieństwa, a potem przedstawiam argument Pawła Rojka. W kolejnym paragrafie staram się pokazać, że argument za złożonością tropów zakłada zasadę identyczności nieodróżnialnych, którą nominalista tropowy odrzuca. W przedostatniej sekcji wskazuję, że jednostkowość nie jest składnikiem tropu, lecz sposobem, w jaki trop konstytuuje rzeczywistość.
One of the objections against trope nominalism is that tropes, contrary to the declarations of the their proponents, must be complex, which opens the road to a regress that can only be stopped by accepting some universals. The complexity of tropes is supposed to arise from the fact that the relation of resemblance and the relation of numerical difference, which occur between perfectly resembling tropes, must have separate foundations which are components of tropes themselves. These foundations again stand in resemblance and difference relations, thus they are also complex, and so on. In this article, I discuss this problem and try to refute the arguments of the opponents of trope nominalism. As a point of reference I take Paweł Rojek’s paper „Regresy podobieństwa. Podwójny relacyjny argument przeciw nominalizmowi tropowemu” [Resemblance regresses. A double argument against trope nominalism], which in an original way links together the various objections against trope nominalism. The structure of my article is as follows: first I briefly characterize trope nominalism and indicate what I have in common with this position. Then I characterize relations, in particular the resemblance relation, and then I present Rojek’s argument. Then I try to show that the argument for the complexity of tropes presupposes the principle of the identity of indiscernibles, which is rejected by nominalists. In the penultimate section, I point out that particularity is not a component of a trope, but a way in which a trope constitutes reality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 45-61
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies