Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "komparatystyka;" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Porównywanie nieporównywalnego
Comparing the uncomparable
Autorzy:
Masłowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117502.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
komparatystyka
comparatistics
Opis:
Omawiana książka wpisuje się w otwartą od ponad dwudziestu lat dyskusję o nowoczesności i komparatystyce u Norwida. Publikację stworzyli norwidolodzy polscy, z czego połowa artykułów wyszła spod pióra naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego. W omawianym tomie nie ma przeważającej metody – dominuje tematyka nowoczesności i przełomu epok. Z komparatystyki sensu stricto pozostają pogranicza sztuk: muzyki i opery, sztuk plastycznych, refleksji konceptualnej i problematyka przekładowa.
The presented book is a contribution to the discussion about modernity and comparatistics in Norwid’s works, going on for about two decades. This publication was created by Polish specialists on Norwid, half of them affiliated with the Jagiellonian University. There is no predominant method in the volume under discussion—the range of subjects covers modernity and the transition between the epochs. What is left of the comparatistics proper is music and opera, visual arts, conceptual reflection, and translation issues.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38; 265-283
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwid w badaniach Rolfa Fiegutha
Norwid in studies by Rolf Fieguth
Autorzy:
Trybuś, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1799121.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
polski romantyzm
poezja europejska
cykl poetycki
komparatystyka
Polish Romanticism
European poetry
poetic cycles
comparative studies
Opis:
Autor tego artykułu stara się przedstawić badania Rolfa Fiegutha, poświęcone twórczości Norwida, koncentrując uwagę przede wszystkim na studiach wybitnego niemieckiego slawisty o cyklu poetyckim Vade-mecum i poemacie Quidam. W pierwszej kolejności rekonstrukcji tu podlegają założenia i ustalenia studium o „poezji w fazie krytycznej” z 1985 roku, a także późniejszy szkic o komparatystycznych kontekstach cyklu wierszy Norwida z 2005 roku (opublikowany po polsku w 2011 r.). Wiele uwagi w tej części artykułu poświęca się dokonanej przez Fiegutha analizie zakłóceń w poezji autora Vade-mecum na różnych poziomach organizacji wiersza. Uwagi te dopełnia charakterystyka sformułowanej przez Fiegutha koncepcji komparatystycznej „konfrontacji międzykulturowej”, która wykracza poza dualne ujęcia twórczości literackiej, odsłaniając zawsze szeroki, europejski kontekst spotkań poetów i ich tekstów uczestniczących w procesie przenikania się kultur narodowych. Druga część artykułu poświęcona jest książce Rolfa Fiegutha Zaproszenie do „Quidama”. Portret poematu Cypriana Norwida z 2014 roku. Refleksja o tej publikacji dotyczy nie tylko szczegółowych ustaleń jej autora na temat poematu Norwida, ale także przyjętych przez niego założeń metodologicznych, które pozwoliły odświeżyć dawny gatunek historii literatury, jakim była monografia typu „autor i dzieło”. Szerzej spośród zagadnień przedstawionych w tej książce autor artykułu omawia trudności towarzyszące lekturze Quidama i problematykę Norwidowskiego klasycyzmu. W trzeciej części artykułu zwraca się uwagę na pojedyncze glosy Rolfa Fiegutha do jego badań nad Norwidem, pochodzące z lat ostatnich (2017, 2018, 2020). Całość artykułu jest podsumowaniem ponad trzydziestoletnich studiów Rolfa Fiegutha nad najważniejszymi poetyckimi dokonaniami polskiego poety.
This article aims discusses Rolf Fieguth’s studies of works by Norwid, focusing primarily on the German Slavist’s interpretations of the cycle Vade-mecum and the long poem Quidam. The first work reconstructed here, along with its assumptions and conclusions, is Fieguth’s 1985 study on “poetry in a critical phase”and the second is the 2005 essay on the comparative contexts of Norwid’s famous cycle (the latter was published in Polish in 2011). A lot of room is devoted in this section to Fieguth’s analysis of distortions introduced by Norwid at various levels of the poem’s organization. These remarks are complemented with an account of Fieguth’s comparatist conceptof “cultural confrontation,” which goes beyond dualistic accounts of literary creativity, revealing the invariably broad, European context of meetings between poets and texts, facilitated by the process of national cultures permeating each other. The second part of the article is devoted to Fieguth’s 2014 book Zaproszenie do „Quidama”. Portret poematu Cypriana Norwida [An invitation to Quidam. A portrait of Cyprian Norwid’s long poem]. Reflections on this publication concern not only its detailed findings about Norwid’s long poem but also the critic’s methodological assumptions, which have helped him to update the long-standing genre in the history of literature, namely the “author and his particular work” type of monograph. Among the issues addressed in the book, the article discusses, in particular, the difficulties accompanying interpretations of Quidamand the question of Norwid’s classicism. The third part of the article draws attention to Fieguth’s remarks onNorwid made in recent years (2017, 2018, 2020). The article thus summarizes Rolf Fieguth’s thirty years of research on the most important poetic achievements of the Polish poet.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2021, 39 Specjalny; 169-188
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski dantyzm między epiką a etyką
Polish Dantism: Between the Epic and Ethics
Autorzy:
Marinelli, Luigi
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902512.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Dante/dantyzm
dantologia
tradycja
polska literatura
komparatystyka
Dante/dantism
Dante studies
tradition
Polish literature
comparative literature
Opis:
This essay proposes a synthesis of the major themes and issues of Polish Dantism, with a particular reference to the 20th century and beyond. The author retraces the traditional motifs which connect 20th century authors to the Romantic tradition, and discusses some examples (Gombrowicz, Vincenz, Miłosz) in a broader comparative dimension (referring specifically to Eliot, Mandel'štam, Brodsky). The author argues that the Modernist ethical idea of “necessity of Dante” tends to be gradually replaced by a Postmodernist notion of "aesthetic Dante", with a flowering of new translations – not only of the Divina Commedia. These works restore a balance between Polish literary Dantism and Dante studies. In this sense, the Polish situation displays a lot of similarity to the European and international context, abundant with trends and concerns which go far beyond those of a national language and literature.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 1; 127-163
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbliżenie dwóch gigantów: Norwid i Dostojewski
The Encounter of Two Giants: Norwid and Dostojewski
Autorzy:
Zieliński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117500.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Dostojewski
XIX wiek
Norwid
komparatystyka
paralela literacka
comparative research
Dostoevsky
a literary parallel
Nineteenth Century
Opis:
Omówienie, niepozbawione akcentów osobistych, książkowej wersji rozprawy doktorskiej Ewangeliny Skalińskiej, poświęconej Norwidowi i Dostojewskiemu. Autor omawia trójdzielną kompozycję rozprawy, zwracając uwagę na brawurowość analizy porównawczej Assunty Norwida i Łagodnej Dostojewskiego. Wskazuje też na otwartość zaprezentowanego projektu badawczego. Na zasadzie pars pro toto omówiona została paralela dwóch tekstów „londyńskich” – Larwy Norwida i Zimowych notatek z lata Dostojewskiego. W zakończeniu mowa jest o inspirującej roli książki – wypełnia ona istotną lukę oraz wyznacza horyzont dalszych prac komparatystycznych.
A personal review of the book version of Ewangelina Skalińska’s doctoral thesis devoted to Norwid and Dostoevsky. It discusses the threefold composition of the dissertation and underlines the dashing comparative analysis of Norwid’s Assunta and Dostoevsky’s A Gentle Creature. The open character of the research project is stressed. The reviewer discusses in detail another parallel, between two London texts: Norwid’s The Larva and Dostoevsky’s Winter Notes on Summer Impressions. In conclusion there is a passage on the inspiring role of Skalińska’s book, which fills an important gap and draws a horizon for the future comparative research.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38; 247-251
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo średniowiecznej Walii Cyfraith Hywel – prolegomena do Glosariusza walijsko-polskiej terminologii prawnej
Cyfraith Hywel—a Prolegomena to Welsh-Polish Legal Terminology
Autorzy:
Jaworska-Biskup, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1774197.pdf
Data publikacji:
2021-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
terminologia prawna
Walia
średniowiecze
komparatystyka walijsko-polska
legal terminology
Wales
Middle Ages
Welsh-Polish comparative studies
Opis:
W artykule dokonano przeglądu wybranej terminologii prawa średniowiecznej Walii wraz z przekładem na język polski. Analizowane słownictwo podzielono na takie kategorie, jak urzędy dworskie, prawo rodzinne i małżeńskie, rzeczowe, zobowiązań, karne i postępowanie sądowe. Opracowanie stanowi przyczynek do walijsko-polskiego słownika średniowiecznej terminologii prawnej. Materiał badawczy zebrano na podstawie źródeł prawa, komentarzy i literatury przedmiotowej, zarówno polskiej, jak i obcej.
This article presents an overview of selected legal terminology of Welsh medieval law. Welsh legal terms are appended with their Polish equivalents. The legal vocabulary pertains to the following categories: posts and professions, family and marital law, property law, the law of obligations, criminal law, and judicial proceedings. The paper aims at providing a Welsh-Polish glossary of legal terms. The material subjected to the analysis has been extracted from legal sources, commentaries and other literature.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 6; 55-85
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vade-mecum wobec anglojęzycznego cyklu poetyckiego drugiej połowy XIX wieku
Vade-mecum in relations to the English-written poetry cycles of the second half of the XIX century
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17933044.pdf
Data publikacji:
2021-11-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Vade-mecum
In Memoriam
Leaves of Grass
Poems
cykl poetycki
komparatystyka
poetic cycle
comparatistics
Opis:
Celem studium jest zainicjowanie rozważań nad systemowymi sposobami czytania Vade-mecum, które zarazem stanowić mogłyby punkt wyjścia do uporządkowania porównawczego namysłu nad cyklem i jego prekursorstwem. Możliwości lektury podobnego typu wydaje się stwarzać tzw. komparatystyka syntetyczna i to w jej duchu ustanawiana jest w niniejszym artykule podstawowa linia zestawiania, a także porównywania: Vade-mecum z In Memoriam Alfreda Tennysona, Leaves of Grass Walta Whitmana, a także Poems Gerarda Manleya Hopkinsa. Rezultatem konfrontowania tych ujęć stają się konkretne wnioski, m.in. silna tendencja semantyzacyjna cyklu obecna zarówno u Norwida, jak i u Tennysona, Whitmana albo Hopkinsa, a także eksperymenty w zakresie utrzymywania i zrywania ciągłości diegezy cyklu pojętego jako całość, widocznie zarysowujące się w obrębie cyklów Norwida i Whitmana. Badanie i porównywanie aspektów strukturalnych cyklów Norwida, Tennysona, Whitmana oraz Hopkinsa może wieść w kierunku ostrożnego ustalania nowego punktu wyjścia w badaniach: komparatystyki, którą można by naraz określić mianem warunkowej i analitycznej.
The aim of the study is to initiate the considerations over the systemic ways of Vade-mecum’s reading that at the same time may determine the new starting point to rearrange the comparative reflection on the cycle and its precursorship. Possibilities of reading as such seem to be given by so called synthetic comparatistics, and in that spirit there is being coinstuted the basic line of compilating and comparing – Vade-mecum with Alfred Tennyson’s In Memoriam, Walt Whitman’s Leaves of Grass as well as Gerard Manley Hopkins’s Poems. The result of confronting of those perspectives have been expressed in specific conclusions, among others – the strong cycle’s semanticising tendency in Norwid’s, Tennyson’s, Whitman’s and Hopkins’s cases and, after all, the experiments in the area of maintaining and breaking the continuity of cycle’s diegesis – clearly outlined within the Norwid’s and Whitman’s cycles. Studying as well as comparing the structural aspects of cycles of Norwid, Tennyson, Whitman and Hopkins may lead to the cautious fixing the new point zero of research – literary comparatistics, which could be named the conditional and analytical ones.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2021, 39; 99-115
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Taki to mistrz...”. Norwid w późnej liryce Tadeusza Różewicza
“A so-and-so master…”. The presence of Norwid in late lyrics by Tadeusz Różewicz
Autorzy:
Halkiewicz-Sojak, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798996.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
liryka polska
Cyprian Norwid
Tadeusz Różewicz
słowo i milczenie
komparatystyka literacka
Polish lyricism
word and silence
comparative studies
Opis:
Na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. Tadeusz Różewicz przygotowywał swój autorski wybór wierszy Norwida. Antologia nie powstała, ale śladem pracy nad nią jest Różewiczowski szkic pt. To, co zostało z nienapisanej książki o Norwidzie, a głębszym rezultatem – intensywna obecność nawiązań do poezji i biografii Norwida w liryce Różewicza z ostatniego ćwierćwiecza twórczości. Tematem artykułu jest rekonstrukcja dialogu poety z dziewiętnastowiecznym prekursorem podjętego w późnej twórczości (analizowana przy zastosowaniu niektórych aspektów koncepcji badania wpływów literackich Harolda Blooma): wskazanie miejsc wspólnych i kwestii polemicznych. Materiałem skupiającym uwagę autorki, poddanym analizie i interpretacji, są przede wszystkim wiersze ze zbiorów poetyckich Różewicza szczególnie wyraziście nasyconych nawiązaniami do Norwida: z Płaskorzeźby, szarej strefy, nożyka profesora, recyklingu, wyjścia. Konkluzje wynikające z szeregu szczegółowych, komparatystycznych interpretacji pozwoliły odnaleźć współbrzmienia tematyczne (temat egzystencjalnego braku i niedopełnienia, które dotykają i podmiot wierszy, i lirycznych bohaterów, predylekcja do kreowania postaci niezrozumianych, niepozornych, ale i wewnętrznie wydrążonych…), pokrewne predylekcje warsztatowe (np. eliptyczność, oszczędne i precyzyjne obrazowanie, przywiązywanie wagi do graficznego kształtu wiersza). Różewicz znajduje jednak w poezji Norwida i takie cechy, które go odpychają, jak np. poetyka wzniosłości czy zmysłowa powściągliwość i przesłanianie symbolicznymi obrazami dosłowności zła.
At the beginning of the 1990s,Tadeusz Różewicz prepared his own selection of poems by Norwid. Although this personal anthology was never published, a trace of it lingers in the form of the essay “To, co zostało z nienapisanej książki o Norwidzie” [What remains of the book on Norwid I never wrote], and more deeply – in the shape of numerous references to Norwid’s poetry and biography in Różewicz’s lyricism from the last quarter of his literary career. This article attempts to reconstruct Różewicz’s dialogue with his nineteenth-century precursor, which he initiatedlate in his life. Analysis incorporates several aspects of Harold Bloom’s theory of literary influence,indicating shared elements and polemical issues. Interpretations revolve primarily around works from those poetry books by Różewicz that contain particularly clear references to Norwid: Płaskorzeźba, Szara strefa, Nożyk profesora, Zawsze fragment. Recykling, and Wyjście. Conclusions drawn from a number of detailed, comparatist readings make it possible to establish thematic similarities (e.g. existential lack and incompleteness affecting both the lyrical subject and the poems’ protagonists, a predilection for developing figures who are misunderstood, inconspicuous, and hollowed out, etc.) andformal preferences (e.g. the use of ellipsis,terse and precise imagery, and consideration for the poem’s visual dimension). However, Różewicz also identifies in Norwid’s poetry certain things that repel him, e.g. lofty poetics, self-restraint with regard to sensuality, and the tendency to obscure the literal character of evil with symbolic images.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2021, 39 Specjalny; 217-265
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Homo interpretativus wobec Wielkich słów Norwida
Homo interpretativus confronted with Norwid’s Great Words
Autorzy:
Niewczas, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729494.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Wielkie słowa
interpretacja
komentarz
odczytanie
dekonstrukcja
fenomenologia
hermeneutyka
komparatystyka
język poetycki Norwida
“work in progress”
Great Words
interpretation
commentary
reading
deconstruction
phenomenology
hermeneutics
comparative study
Norwid’s poetical language
Opis:
The book confronts a number of various readings of one poem: Great Words by Cyprian Norwid. Its special value is established by a novel conception of the study work, designed as “work in progress”, in which particular interpretations, commentaries, polemic opinions and replies to them enter dialogic relations with each other. However, the reader feels a little unsatisfied because of the way the initial plan is carried out; first of all by the inconsistent profile of the texts, some of which are rightful interpretations of the poem by Norwid, and some are didactic presentations of various theoretical models of reading a text (hermeneutic, phenomenological), for which Norwid’s poem is only an example. This does not change the fact that the book significantly enriches our knowledge of both studies of Norwid and theory of interpretation.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2013, 31; 233-246
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezja i myśl ujdą cało nawet z gorsetu teorii
Poetry and thought will come out safe and sound even from the straightjacket of theory
Autorzy:
Feliksiak, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729463.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
Mallarmé
milczenie
modernizm
komparatystyka
retoryka
tekst
pismo
sens
efekt
dekonstrukcja
hermeneutyka
silence
modernism
comparative study
rhetoric
text
writing
meaning
effect
deconstruction
hermeneutics
Opis:
The article is a critical discussion of a book by Piotr Śniedziewski, who made the subject of his research a comparative analysis of the work and thought of two poets of the second half of the 19th century: Mallarmé and Norwid, treating them both as precursors of the esthetics of modernism. The author of the review remarks that the analytical arguments of the book are subjected to its real and main aim, that is practical verification of the theoretical construct projected by the Poznań researcher. The construct is the “rhetoric of silence” that could replace the traditional category of rhetoric based on classical models. After a synthesizing characteristic of the whole that is competently and clearly built by the author very well read in the poetry of the researched epoch and in the literature of the subject, the reviewer reminds shortly the achievements to date of comparative Norwidology, with the publications by Maciej Żurowski leading the way. Next she presents six chapters as subsequent stages of Piotr Śniedziewski's argument, commenting them economically, in a way that does not disturb objectivity of the presentation. The predominant feature of the commentaries is the reviewer's conviction that although the author emphasizes the connections between Norwid and Romantic poetry as well as his philosophy that is distant from modernism, the thesis about a common basis of both the poets' work is a peculiar attempt at imposing a straightjacket of an a priori constructed theory on the subject he studies. However, the work of both the poets (both their poetry and thought) emerges victorious from this ordeal. It is so both because of the resistance of art as a domain of independent mastery, and of the fact that Śniedziewski, a follower of the “new comparative study”, comparing rather differences than similarities, consciously dissociated himself from extreme deconstruction that is in fashion. Hence ultimately there are no losers in the book: the rhetoric of silence does work in the workshop practice, and works by the two outstanding poets are not overshadowed by a risky interpretation. From the point of view of Norwidology let us just add that we still have to wait for broadening the comparative background of his work.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2012, 30; 209-229
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy w czasach „posthumanistyki” można uprawiać antropologię literatury?
Can anthropology of literature be practiced in the times of “post-humanities”?
Autorzy:
Kłobukowski, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729456.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Kamil Norwid
Adam Mickiewicz
antropologia literatury
komparatystyka
humanistyka
romantyzm
Kazimierz Świegocki
Bolesław Leśmian
podmiotowość
C. K. Norwid
A. Mickiewicz
subjectivity
humanities
Romanticism
B. Leśmian
anthropology of literature
Opis:
The author analyzes Kazimierz Świegocki's book with respect to the most important changes in modern humanities – especially to the anthropological turn, that is the literary scholars' interest in the methods of cultural as well as comparative studies. Kłobukowski interprets Świegocki's comparative study on two planes – as an intriguing and sometimes innovative study of great Polish poets who participated in creating the literary tradition of the 19th and 20th centuries, and also as an attempt at building anthropology of literature using modern methods, but also deeply rooted in the philological tradition – based on the concept of subjectivity, whose vision may be reconstructed on the basis of the literary text. The reviewer thinks that the construction of the argument based on juxtaposing two different types of poetical anthropology that may be recognized in Mickiewicz's and Norwid's work is one of Świegocki's most interesting ideas. Świegocki's proposition seems advisable both to those who study Romanticism, and to theoreticians of literature. A vigorous and elegant style of the book makes it also recommendable to students, or even to people who are not “professionally” connected with literature.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2012, 30; 254-267
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dos diccionarios temáticos mirados desde más cerca: las palabras pertenecen a una cultura
Two Thematic Dictionaries Viewed from Near: Words Belong to a Culture
Dwa słowniki tematyczne oglądane z bliska: słowa należą do kultury
Autorzy:
Jaskot, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887046.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
słownik tematyczny
językowy obraz świata
komparatystyka lingwistyczna
leksykografia
thematic dictionary
linguistic worldview
linguistic comparison
lexicography
Opis:
La popularidad de la lengua española ha superado las fronteras de la Unión Europea yse va extendiendo a los países vecinos del Este de Europa. El interés por el español va aumentando en Ucrania donde a lo largo de los últimos años han aparecido nuevos diccionarios y materiales didácticos para el aprendizaje del castellano. En esta presentación nos gustaría hacer un breve análisis comparativo de dos diccionarios temáticos de la misma editorial y serie. Se trata del diccionario temático ucraniano-español (Украïнсько-iспанський тематичний словник) y del diccionario temático ucraniano-polaco (Украïнсько-польський тематичний словник), los dos editados por la editorial Vadim Karcenko de Kiev en 2012 y 2008 respectivamente. La finalidad de la comparación es analizar los criterios de elección del léxico adoptados para el primero y el segundo de los diccionarios en cuestión para intentar trazar un esbozo de la percepción lingüística del mundo propuesta en ambos diccionarios. Lo interesante de esta comparación trilingüe, según nuestro modesto parecer, es ver cómo la lengua polaca refleja a través de las acepciones que encontramos en el diccionario ucraniano-polaco, el “carácter-puente” de la cultura polaca, que se halla entre Oriente y Occidente.
The main purpose of this paper is to draw attention to several issues related to the lexicography of bilingual thematic dictionaries. It seems to us, as to Stark (2011), the author of the book Biingual Thematic Dictonaries, that this kind of dictionaries has not yet been sufficiently described. Therefore, at the beginning of this article, arises the question what exactly is a bilingual thematic dictionary (BTD), and arguments are presented to prove that a BTD is an interesting subject of study. Then, we briefly discuss the macrostructure of a BTD and some reflections on the linguistic picture of the world in the dictionary are presented. The reference point for these reflections is a brief comparison of two thematic dictionaries: the Ukrainian-Polish and Ukrainian-Spanish issued by Vadim Karcenko Publisher from Kiev in 2008 and 2012. A series of short examples of the solutions used in the two dictionaries is shown in order to point out the need to further description of the structure of the DSTs and to stress that composing this kind of dictionary is a complex process that is not only challenging from the lexicographical point of view, but it is an interdisciplinary complex task, requiring consideration of various culturological and semasiological researches.
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na kilka kwestii związanych z leksykografią dwujęzycznych słowników tematycznych. Wydaje nam się, podobnie jak Starkowi (2011), autorowi książki Bilingual Thematic Dictonaries, że ten rodzaj słowników nie został jeszcze dostatecznie opisany. Dlatego też na początku artykułu pojawia się pytanie, czym właściwie jest dwujęzyczny słownik tematyczny (DST), oraz przedstawione są argumenty, które według autora czynią zeń interesujący przedmiot badań. Następnie krótko omówiona jest makrostruktura DST, a potem przedstawione kilka rozważań na temat językowego obrazu świata w słowniku. Punktem odniesienia do tych refleksji jest zwięzłe porównanie dwóch słowników tematycznych: ukraińsko- polskiego i ukraińsko-hiszpańskiego, wydanych przez wydawnictwo Vadim Karcenko z Kijowa w 2008 i 2012 r. Seria krótkich przykładów rozwiązań zastosowanych w obu słownikach ma za zadanie wskazać potrzebę głębszego opisania struktury DST oraz zwrócenie uwagi, że pisanie tego rodzaju słowników jest złożonym procesem, który nie tylko jest wyzwaniem leksykograficznym, ale przede wszystkim złożonym zadaniem interdyscyplinarnym, wymagającym uwzględnienia szeregu badań kulturologicznych i semazjologicznych.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 85-95
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Компаративізм як структуротворчий чинникв літературній критиці Лесі Українки
Comparativism as a Structure-Making Factor in Lesya Ukrainka’s Literary Criticism
Komparatywizm jako czynnik strukturotwórczy w krytyce literackiej Łesi Ukrainki
Autorzy:
Korbicz, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877417.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
krytyka literacka
komparatystyka
recepcja
metoda badawcza
analogia
kontrast
kontekst
literary criticism
comparative studies
reception
research method
analogy
contrast
context
Opis:
Niniejszy artykuł jest poświęcony znaczeniu komparatywnych aspektów w krytyczno-literackiej twórczości ukraińskiej poetki Łesi Ukrainki (1871-1913). Zaznaczono przy tym istotną rolę, którą w dociekaniach komparatywnych odgrywa sama autorka, jej erudycja oraz cechy charakteru. W przeprowadzonych badaniach zauważono, że wykorzystane przez Łesię Ukrainkę metody badawcze są zbliżone do współczesnych studiów porównawczych, pokazano także, w jaki sposób autorka tworzy analogie i wywodzi kontrasty. Artykuł zawiera analizę optyki komparatywnej, co pozwala odsłonić charakterystyczne dla krytyki literackiej Łesi Ukrainki głębokie konteksty kultur i literatur zarówno zachodnioeuropejskich, jak i należących do regionu Środkowej i Wschodniej Europy.
The present paper is devoted to the meaning of comparative aspects in literary criticism works by the Ukrainian poet Lesya Ukrainka (1871-1913). It stresses the significant role that the author herself, along with her erudition and character traits, plays in her comparative studies. In the discussion, it is observed that the research methods used by Lesya Ukrainka resemble contemporary comparative studies. It is also shown how the author draws analogies and brings out contrasts. The paper contains an analysis of comparative optics, which allows presenting the profound contexts of the cultures and literatures of both Western Europe, as well as those typical of the Central and Eastern parts of the continent, which are characteristics for Lesya Ukrainka’s literary criticism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 7; 75-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwid in studies by Rolf Fieguth
Norwid w badaniach Rolfa Fiegutha
Autorzy:
Trybuś, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51751939.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
polski romantyzm
poezja europejska
cykl poetycki
komparatystyka
Polish Romanticism
European poetry
poetic cycles
comparative studies
Opis:
This article aims discusses Rolf Fieguth’s studies of works by Norwid, focusing primarily on the German Slavist’s interpretations of the cycle Vade-mecum and the long poem Quidam. The first work reconstructed here, along with its assumptions and conclusions, is Fieguth’s 1985 study on “poetry in a critical phase”and the second is the 2005 essay on the comparative contexts of Norwid’s famous cycle (the latter was published in Polish in 2011). A lot of room is devoted in this section to Fieguth’s analysis of distortions introduced by Norwid at various levels of the poem’s organization. These remarks are complemented with an account of Fieguth’s comparatist conceptof “cultural confrontation,” which goes beyond dualistic accounts of literary creativity, revealing the invariably broad, European context of meetings between poets and texts, facilitated by the process of national cultures permeating each other. The second part of the article is devoted to Fieguth’s 2014 book Zaproszenie do „Quidama”. Portret poematu Cypriana Norwida [An invitation to Quidam. A portrait of Cyprian Norwid’s long poem]. Reflections on this publication concern not only its detailed findings about Norwid’s long poem but also the critic’s methodological assumptions, which have helped him to update the long-standing genre in the history of literature, namely the “author and his particular work” type of monograph. Among the issues addressed in the book, the article discusses, in particular, the difficulties accompanying interpretations of Quidamand the question of Norwid’s classicism. The third part of the article draws attention to Fieguth’s remarks onNorwid made in recent years (2017, 2018, 2020). The article thus summarizes Rolf Fieguth’s thirty years of research on the most important poetic achievements of the Polish poet.
Autor tego artykułu stara się przedstawić badania Rolfa Fiegutha, poświęcone twórczości Norwida, koncentrując uwagę przede wszystkim na studiach wybitnego niemieckiego slawisty o cyklu poetyckim Vade-mecum i poemacie Quidam. W pierwszej kolejności rekonstrukcji tu podlegają założenia i ustalenia studium o „poezji w fazie krytycznej” z 1985 roku, a także późniejszy szkic o komparatystycznych kontekstach cyklu wierszy Norwida z 2005 roku (opublikowany po polsku w 2011 r.). Wiele uwagi w tej części artykułu poświęca się dokonanej przez Fiegutha analizie zakłóceń w poezji autora Vade-mecum na różnych poziomach organizacji wiersza. Uwagi te dopełnia charakterystyka sformułowanej przez Fiegutha koncepcji komparatystycznej „konfrontacji międzykulturowej”, która wykracza poza dualne ujęcia twórczości literackiej, odsłaniając zawsze szeroki, europejski kontekst spotkań poetów i ich tekstów uczestniczących w procesie przenikania się kultur narodowych. Druga część artykułu poświęcona jest książce Rolfa Fiegutha Zaproszenie do „Quidama”. Portret poematu Cypriana Norwida z 2014 roku. Refleksja o tej publikacji dotyczy nie tylko szczegółowych ustaleń jej autora na temat poematu Norwida, ale także przyjętych przez niego założeń metodologicznych, które pozwoliły odświeżyć dawny gatunek historii literatury, jakim była monografia typu „autor i dzieło”. Szerzej spośród zagadnień przedstawionych w tej książce autor artykułu omawia trudności towarzyszące lekturze Quidama i problematykę Norwidowskiego klasycyzmu. W trzeciej części artykułu zwraca się uwagę na pojedyncze glosy Rolfa Fiegutha do jego badań nad Norwidem, pochodzące z lat ostatnich (2017, 2018, 2020). Całość artykułu jest podsumowaniem ponad trzydziestoletnich studiów Rolfa Fiegutha nad najważniejszymi poetyckimi dokonaniami polskiego poety.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2021, 39 Specjalny / English Version; 217-236
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Het competentieprofiel van de juridische vertaler en de methode van rechtsvergelijking als instrument bij het vertalen van ‘onvertaalbare’ juridische terminologie
The competention profile of the legal translator and the method of legal comparison as an instrument for the translation of ‘untranslatable’ legal terminology
Autorzy:
Knap-Dlouhá, Pavlína
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806676.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tłumaczenia prawnicze; komparatystyka prawnicza; język prawniczy; język prawa; system prawny
legal translation; comparative law; legal language; legal system
Opis:
Profil kompetencji tłumacza tekstów prawniczych i metoda komparatystyczna jako instrument tłumaczenia ‘nieprzetłumaczalnej’ terminologii prawniczej Komparastykę prawniczą można definiować na dwa sposoby. Po pierwsze, z perspektywy opisowej, gdzie można ją zastosować do wyjaśnienia, w jaki sposób działają dwa systemy prawne lub niektóre instytucje w ramach danego systemu prawnego. Po drugie, jako instrument dla osiągnięcia innych celów w obszarze prawa. Wykorzystanie metod porównywania prawa jest właśnie częścią obszaru stosowanego przez tłumaczy tekstów prawnych i prawniczych. Komparastyka prawnicza sensu stricto nie jest tematem niniejszego artykułu, traktuje się ją jako narzędzie edukacyjne czy też materiał do ćwiczeń z tłumaczenia tekstów prawnych i prawniczych. W pierwszej kolejności zbadana została metodologia komparatystyki prawnej, a następnie zastosowano ją do konkretnych problematycznych czy też „nieprzetłumaczalnych” terminów prawnych i prawniczych. Przykładami są odniesienia do koncepcji prawnych, instytucji lub procedur, które występują w systemie prawnym języka źródłowego, ale nie występują w systemie prawnym języka docelowego. Jedną z najważniejszych zasad komparastyki prawniczej jest to, że jeżeli chcemy porównać dwa obiekty czy też pojęcia, należy przyjąć, ze są one porównywalne, przynajmniej w odniesieniu do jednego aspektu (tertium comparationis). W przeciwieństwie do prawników, którzy bezpośrednio stosują metody komparastyki, tłumacze tekstów prawnych i prawniczych nie mogą zadowolić się wyżej opisaną zasadą. Bez względu na tertium comparationis muszą znaleźć tłumaczenie dla danego podmiotu prawnego, dokumentu lub procedury, nawet jeśli nie mają one odpowiednika w systemie prawnym języka docelowego. Punktem wyjścia do zilustrowania określonych rozwiązań tego typu problemów tłumaczeniowych jest to, ze tłumacze tekstów prawnych i prawniczych muszą działać jako pośrednicy między różnymi kulturami prawnymi, mając za zadanie efektywne przekazanie informacji prawnej niezależnie od różnych tradycji i języków prawa. Het competentieprofiel van de juridische vertaler en de methode van rechtsvergelijking als instrument bij het vertalen van ‘onvertaalbare’ juridische terminologie We kunnen de rechtsvergelijking op twee manieren definiëren: vanuit het perspectief van de beschrijving, waarin het kan worden gebruikt om uit te leggen hoe twee rechtsstelsels of bepaalde instellingen binnen een bepaald rechtsstelsel opereren, of vanuit de toepassing als een instrument om andere doelen binnen het juridische domein te bereiken. Het gebruik van de rechtsvergelijkingsmethoden voor juridische vertalers ligt juist in dit toegepaste gebied. In dit artikel wordt rechtsvergelijking niet an sich benaderd, maar louter als een educatief hulpmiddel en een oefening in juridische vertaling. We zullen de methodologie van rechtsvergelijking onderzoeken en deze toepassen op concrete problematische, of ‘onvertaalbare’, juridische termen. Voorbeelden zijn verwijzingen naar juridische concepten, instellingen of procedures die alleen voorkomen in het rechtssysteem van de brontaal, maar niet in het rechtssysteem van de doeltaal. Een van de belangrijkste principes van rechtsvergelijking is dat we moeten aannemen, als we twee objecten of concepten willen vergelijken, dat ze vergelijkbaar zijn, tenminste in relatie tot één aspect (tertium comparationis). In tegenstelling tot advocaten die de methode van rechtsvergelijking rechtstreeks gebruiken, kunnen juridische vertalers zich niet tevreden stellen met dit principe. Ze moeten een vertaling vinden voor een bepaalde rechtspersoon, document of procedure, zelfs als deze geen equivalent heeft in het rechtssysteem van de doeltaal. Het uitgangspunt voor het illustreren van bepaalde oplossingen voor dergelijke vertaalproblemen is dat juridische vertalers moeten optreden als bemiddelaars tussen verschillende juridische culturen met de taak om juridische informatie effectief over te dragen, ongeacht de verschillende juridische tradities en juridische talen.
We can define the legal comparison in two ways. From the perspective of the description, in which it can be used to explain how two legal systems or certain institutions operate within a particular legal system, or from an application as an instrument to achieve other purposes within the legal domain. The use of the methods of comparative law comparison for legal translators lies precisely in this applied area. In this article, comparative law is not approached in itself, but purely as an educational tool and exercise in legal translation. We will examine the methodology of legal comparison and apply it to concrete problematic, or ‘untranslatable,’ legal terms. Examples are references to legal concepts, institutions or procedures that only occur in the source language legal system but not in the target language legal system. One of the most important principles of legal comparison is that if we want to compare two objects or concepts, we must assume that they are comparable, at least in relation to one aspect (tertium comparationis). Unlike lawyers who use the method of legal comparison directly, legal translators cannot content themselves with this principle. They must find a translation for a particular legal entity, document or procedure, even if it has no equivalent in the target language legal system. The starting point for illustrating certain solutions to such translation problems is that legal translators should act as mediators between different legal cultures with the task of effectively transferring legal information, regardless of different legal traditions and legal languages.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5 Special Issue; 49-62
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies