Wszystkie pola: Polish syntax - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Kilka charakterystycznych właściwości polskiej składni
A Few Characteristic Properties of the Polish Syntax
Autorzy:: Brajerski, Tadeusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2121141.pdf
Data publikacji:: 1988
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:: The author writes about flexional forms in which Polish surnames occur in the ancient Latin State documents. He states the following: 1) The singular masculine and feminine surnames were almost always in the nominative, e.g. carrying the function of Latin genetive: Ad postulationem generosi Alberti Karbot nomine generosae Agnetis Karbotowa consortis suae legitimae; the function of dative: Nobilibus AndreasŁojecki et Zophiae Malicka coniugibus; the function of accusative: post olim nobilem Annam Gościradowska. 2) The plural masculine surnames which carried the function of nominative, genetive and dative, occurred with Polish suffixes of the three cases, and as the accusative and ablative in the form of the historical plural accusative, e.g. Nobiles Otwinowscy et Ostrowscy; Nobilium Petri atque Adalberti Bliskowskich; Nobilibus Nicolao, Ioanni, Marco Malickim; acc. contra generosos Moszyńskie tum generosos Romery ac generosos Szamowskie; abl. de laborioses Alberto [et] Thoma Stępniki, una cum nobilibus Paulo et Francisco Świerczyńskie, Sophiam de Wybranowskie Jałowicka. 3) The author has found only few forms of the feminine plural number: gen. nobilium Mariannae, Annae, Catharinae Stempkowskich; dat. Vobis generosis Theresiae, Mariannae, Catharinnae... Morawieckiem sororibus inter vos germanis; acc. Generosas obligatoriam et Theophilam arendatoriam tenutricesm Wybranowskie. The principles of writing surnames in such flexional forms were established before the 2nd half of the 16th century.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 1988, 35-36, 6; 39-63
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Funkcjonalność opisu składni dla potrzeb glottodydaktycznych
Functional Descriptive Syntax of Polish for Didactic Purposes
Autorzy:: Karolczuk, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1933731.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: składnia języka polskiego
związki składniowe
glottodydaktyka
funkcjonalność opisu języka
Polish syntax
syntactic relationships
foreign language teaching
functional descriptive grammar
Opis:: This paper discusses the need of creating a functional descriptive grammar of Polish, particularly its syntax, for the purposes of teaching Polish to foreign learners. Frequent problems in learning and teaching Polish syntax have been presented. A functionally-oriented descriptive syntax of Polish should include the presentation of structural, semantic and syntagmatic relationships in sentences. The description should take into account the problems that foreign learners have in learning Polish.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 89-95
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Problemy ukształtowania składniowego tekstów w języku polskim pisanych przez osoby niesłyszące
Problems of Syntax Composition of Texts in Polish Language Written by Deaf People
Autorzy:: Ruta-Korytowska, Karolina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1804626.pdf
Data publikacji:: 2019-10-24
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: surdoglottodydaktyka; polski język migowy; spójność; składnia
surdoglottodidactic; polish sign language; cohesion; syntax
Opis:: Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na trudności w ukształtowaniu tekstów pisanych w języku polskim przez osoby z dysfunkcją słuchu. Ponieważ jest to temat stosunkowo mało zbadany, na początku uwaga skupiona została na przybliżeniu dostępnej literatury przedmiotu. W następnej części artykułu przedstawiona została kwestia statusu języka polskiego u osób niesłyszących. Czy jest to dla nich język pierwszy, drugi czy obcy? Ustalenia te determinują bowiem sposób analizy materiału badawczego. W trzeciej części przedstawiona została analiza wybranych aspektów ukształtowania składniowego tekstów pisanych przez głuchych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na spójność tekstu.
The aim of this paper is to point out difficulties in the shaping of texts written in Polish by people with hearing difficulties. Because the topic is relatively little studied, at the beginning the focus was on bringing closer available literature. The next part of the article presents the problems associated with status of polish language for the hearing-impaired. Is it first, second or foreign language for them ? These findings determine the analysis of testing material. The third part presents an analysis of selected aspects regarding the shape of syntax in texts written by hearing-impaired with special attention to the cohesion of text.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 10; 117-134
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Słowotwórstwo a składnia w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Część 2. Rozwiązania dydaktyczne
The Relationship between Word-Formation and Syntax in Teaching Polish as a Foreign Language. Part 2: Teaching Solutions
Autorzy:: Walkiewicz, Aleksandra
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/45655279.pdf
Data publikacji:: 2021-12-06
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: słowotwórstwo
składnia
dziedziczenie składniowe
nauczanie jpjo
word-formation
syntax
syntactic inheritance
teaching PFL
Opis:: Artykuł, stanowiący drugą część rozważań poświęconego relacjom między słowotwórstwem a składnią w nauczaniu języka polskiego jako obcego (jpjo), opisuje rozwiązania dydaktyczne, które można wdrożyć w oparciu o wiadomości teoretyczne zawarte w części pierwszej. Tekst rozpoczyna przegląd zawartości programów nauczania i podręczników pod kątem obecnych w nich powiązań między derywacją a składnią. Następnie analizie poddano zadania mające na celu utrwalanie i testowanie wiedzy słowotwórczo-składniowej, ze szczególnym uwzględnieniem najlepiej przystosowanych do tego ćwiczeń transformacyjnych. Ostatnia część artykułu zawiera wskazówki metodyczne i uproszczone, eksplicytne reguły dotyczące dziedziczenia cech składniowych, a także innych problemów, które warto uwzględnić w nauczaniu jpjo.
The second part of the analysis concerning the relationship between word-formation and syntax in teaching Polish as a foreign language (PFL) provides practical teaching solutions which may be implemented, based on the theoretical analysis included in Part 1. We first examine those contents of the existing PFL curricula and textbooks which directly point to any correlation between the syntactic properties of the base and derived language units. We then proceed to study the form and nature of the transformation exercises which are best suited for training and testing the links between word-formation and syntax. The third part of the paper provides a number of methodological clues and explicit rules concerning the various degrees of syntactic inheritance, and other problems worth taking into consideration in PFL lessons.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 10; 41-56
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Słowotwórstwo a składnia w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Część 1. Wprowadzenie teoretyczne
The Relationship between Word-Formation and Syntax in Teaching Polish as a Foreign Language. Part 1: Theoretical Preliminaries
Autorzy:: Gębka-Wolak, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/45655018.pdf
Data publikacji:: 2021-12-06
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: nauczanie języka polskiego jako obcego
słowotwórstwo a składnia
walencja
dziedziczenie schematu składniowego
teaching PFL
word-formation and syntax
valency
syntactic inheritance
Opis:: Artykuł dotyczy nauczania języka polskiego jako obcego. Stanowi pierwszy z dwóch tekstów poświęconych nauczaniu słowotwórstwa z perspektywy jego związku ze składnią. Wiedza na ten temat jest przydatna do budowania zdań i dłuższych wypowiedzi oraz dokonywania w ich ramach przekształceń o funkcji stylistycznej. W opracowaniach kierowanych do uczących się języka polskiego jako obcego informacje o analogii składniowej wyrażeń powiązanych relacjami słowotwórczymi są rozproszone, co utrudnia zorientowanie się w zakresie i stopniu regularności zjawiska. Przedstawiany artykuł wiedzę tę uzupełnia i porządkuje na podstawie dorobku gramatyki strukturalnej o podstawach formalnych oraz badań własnych. Pokazuje zróżnicowaną seryjność zjawiska dziedziczenia schematu składniowego: od identyczności schematów, przez częściową zbieżność po całkowitą zmianę walencji, tj. liczby otwieranych miejsc i ich realizacji. W tekście zwrócono także uwagę na to, że w ramach klas i podklas gramatycznych oraz zastosowanych formantów słowotwórczych zakres dziedziczenia składni jest do pewnego stopnia przewidywalny.
This paper is the first of two devoted to teaching word-formation, based on the existing correlations between derivation and syntax. This kind of knowledge has proved to be essential for building longer structures and performing stylistic operations on texts. Information on the syntactic inheritance of derived language units is scattered throughout the literature, however, making it difficult for teachers and students to grasp the actual range and regularity of this phenomenon. This article, based on formal structural grammar methods, systemises this data and shows the various degrees of syntactic inheritance, ranging from identical syntactic structures, which inherit only part of the syntactic properties of the base, to a complete change of valency. It also points to the fact that the range of syntactic analogy is, to some extent, predictable, depending on the part of speech and on the word-formation mechanism.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 10; 23-39
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Polskie i łacińskie spójniki przyczynowe
Polish and Latin Causal Conjunctions
Autorzy:: Górska, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1954216.pdf
Data publikacji:: 2003
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: składnia
hipotaksa
parataksa
spójniki parataktyczne
spójniki przyczynowe
syntax
hypotaxis
parataxis
paratactic conjunctions
causal conjunctions
Opis:: The aim of the present article is to point to certain similarities and certain differences occurring between Latin and Polish causal conjunctions that may show the relations that there are between the parataxis and the hypotaxis in a little different light. The difference between Latin and Polish causal conjunctions consists in the fact that all Polish ones are hypotactic, whereas in Latin, besides hypotactic also such causal conjunctions occur that are considered as paratactic. On the other hand, the similarity consists in the fact that both in Latin and in Polish there are causal conjunctions connecting clauses, that may be used in whichever order, as well as ones that, when they occur along with a causal clause, have to appear in the second place. Since in Latin such a difference occurs exactly between paratactic and hypotactic conjunctions, maybe the limitations as to the order, or a lack of them, could be used as a criterion that can be useful for distinguishing paratactic causal clauses from hypotactic ones.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 6; 27-30
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: O potrzebie pojęcia podmiot (i pojęć pokrewnych)
On the Need for the Concept of Subject (and its Keen Concepts)
Autorzy:: Bobrowski, Ireneusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2127765.pdf
Data publikacji:: 2002
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: językoznawstwo polonistyczne
składnia
podstawowe pojęcia
Polish language linguistic
syntax
basic concepts
Opis:: The paper sought to show how beneficial it is to include the concept of subject in the grammatical model of the generative language. First of all, the inclusion of this concept (and keen concepts) considerably contributes to make this grammatical model more explicative. Its explicit character results from the fact that a linguist builds a bridge between syntactics and semantics, and (in the broader perspective) between linguistics and logic. Taking into account the fact that logic − and its related linguistics − results directly from Aristotle, the inclusion of the concept of subject to linguistics means at the same time an attempt to conserve this concept in culture. Thereby we reject those grammatical models which can see no reasons why the concept of subject should be present in them. At the same time we approve of cognitivists' merits. It is a key concept for them, but we do not agree with their opinions on the role of functional concepts in generative linguistics.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 75-82
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Uwagi o składni Paterykonu Sylwestra Kossowa (1635)
Selected Remarks on the Syntactic Aspect of Paterykon by Sylwester Kossow (1635)
Autorzy:: Klimek, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1902179.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: polszczyzna kijowska
składnia
historia języka
Kossow
Kievan language variety of Polish
syntax
history of language
Opis:: The paper discusses a selection of issues relating to the syntactic structure of Paterykon, as translated by Sylwester Kossow. These observations are put in the context of the specialist literature devoted to the status of the Polish language in the 17th century, including its Borderland dialectal varieties. The analysis focuses on the following syntactic structures: causal constructions – with preposition, with infinitive (modelled on the Latin n.c.i and a.c.i. constructions), syntax of negative sentence constructions (single negation after the conjunction ani [either]), syntax of quotes (a merger of reported and direct speech constructions), numerals, and the semantics of the subordinators (iż [that], jeśli [if], skoro [if/unless]). A more important part of the analysis concerns the use of grammatical tenses in the text. The analysis shows that tenses are not always ordered logically in the complement sentences with the adverbial of time as well in the complex complement sentences (the present tense expresses an action taking place prior to the one signalled by the perfect tense). The examination helps to discover the systemic parallelism between the analysed text and the 17th-century Northern Borderland Polish language variety. At the same time, by pointing out to the systemic discrepancies between the text and the above-mentioned language variety, the author indicates that Paterykon should be classified as representative of a regional variety of Polish.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 6; 43-56
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Valency Rearrangement Phenomena and Their Limitations with Polish ‘Clear’ Verbs
Przeszeregowania walencji i nałożone na nie ograniczenia w grupie polskich czasowników dotyczących ‘czyszczenia’
Autorzy:: Malicka-Kleparska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1900796.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: morfo-syntaksa
walencja czasownikowa
leksykon
struktura zdarzenia
polski
angielski
grecki
hebrajski
morpho-syntax
verbal valency
lexicon
event structure
Polish
English
Greek
Hebrew
Opis:: Artykuł daje odpowiedzi na bardzo podstawowe pytania dotyczące reprezentacji leksykalnej czasownika i podziału zadań między tę reprezentację a operacje gramatyczne w odniesieniu do morfo-syntaksy czasowników, których argumenty wewnętrzne mogą być realizowane różnorodnie. Analizowana jest grupa polskich czasowników dotyczących ‘czyszczenia’, które przydzielają dwa argumenty wewnętrzne – w formie dopełnienia wyrażonego frazą rzeczownikową w bierniku i frazą przyimkową z elementem głównym z, w przypadku których zamianie struktury syntaktycznej nie towarzyszy zmiana znaczenia. Autorka zastanawia się, co jest przyczyną takiego stanu rzeczy, że tylko część czasowników o odpowiednim znaczeniu pozwala na tę alternację. Jednocześnie stara się ustalić, jaka reprezentacja leksykalna może wyjaśnić zróżnicowane zachowanie tych czasowników i jakie towarzyszą jej zjawiska gramatyczne. Znajduje związek między elementami prefiksalnymi w takich czasownikach a ich właściwościami alternacyjnymi. Dane dla języka polskiego porównuje z danymi z angielskiego, greckiego i hebrajskiego.
The paper is concerned with very basic questions concerning the nature of lexical representation of verbs which take part in valency rearrangement alternations and the contribution of grammar to the morpho-syntactic phenomena involved in this rearrangement. We analyze a group of such valency rearrangement verbs which are referred to as ‘clear’ verbs in Polish and compare their behaviour and properties with the corresponding material from English, Greek and Hebrew. In particular we try to establish which properties enable some verbs to undergo the alternation, while some others accept only one of the alternants. We propose lexical representations for alternating and non-alternating verbs and establish a connection between these representations and the alternating propensity of prefixed verbs in Polish.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 5; 67-88
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Limitations on Zero Internal Arguments in Polish Verbal System: Transitives with Corresponding Derivatives in roz-
Ograniczenia z zerowymi argumentami wewnętrznymi w polskim systemie werbalnym – czasowniki przechodnie z derywatami na roz-
Autorzy:: Malicka-Kleparska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1887045.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: morfosyntaksa
argumenty zerowe
teliczne czasowniki dynamiczne
czasownik słowiański
prefiksacja
morpho-syntax
zero arguments
accomplishments
Slavic verb
prefixation
Opis:: Tekst dotyczy realizacji argumentów wewnętrznych w przypadku czasowników z wykładnikiem roz- w języku polskim. Rozważane są różne czynniki, które mogą wywierać wpływ na dystrybucję pełnych wyrażeń dopełnieniowych, takie jak specyficzne struktury modyfikujące walencję czasownikową, ograniczenia łączliwości z dopełnieniami charakterystyczne dla tych czasowników, ich przynależność do semantycznych grup związanych z pewnymi charakterystycznymi zachowaniami czasowników, czynniki tekstowe, takie jak anafora czy egzystencjalne dopełnienia niespecyficzne wyrażone zerowo, a także obecność specyficznego wykładnika morfologicznego. Z tych czynników dwa ostatnie mają wpływ na występowanie argumentów zerowych zczasownikami z roz-. Konieczność występowania wyspecyfikowanego dopełnienia z czasownikami kauzatywnymi została wyjaśniona ich strukturą gramatyczną (w ramach morfologii opartej na rdzeniu wyrazowym). Pozostałe czasowniki jednak uznane zostaną za pozbawione kauzatywnej struktury, a więc za pozostające poza obszarem podlegającym takiej analizie. Możliwość istnienia dodatkowej struktury predykatywnej w informacji gramatycznej tych czasowników została rozważona, a następnie odrzucona ze względu na ich semantykę. Następnie przedstawiono propozycję Filip (2013), dotyczącą istnienia wymogu maksymalizacji obecnego w gramatyce aspektu w różnych językach świata. Zaproponowano, że ten właśnie wymóg jest odpowiedzialny za realizacją dopełnienia jako opcji niezerowej z pozostałymi czasownikami jako jednej z realizacji wymogu maksymalizacji informacji.
The paper deals with the limitations on omitting internal arguments of roz- prefixed verbs in Polish. Various linguistic factors influencing the distribution of overt internal arguments are considered, such as specific structures rearranging valency, selectional restrictions of the relevant verbs, semantic frame membership, contextual considerations (anaphor, existential INIs), and the presence of a specific morphological exponent, out of which the last two will be shown to bear on the occurrence of zero arguments with roz- verbs. Among the prefixed verbs these with the causative meaning are accountable for on the basis of their morpho-syntactic structure, but the remaining ones constitute a mystery. For these verbs explanations proposing additional predicational structures are analyzed and discarded. Then we consider a proposal concerning the maximization of the event information, following Filip (2013). The proposal assumes the existence of a maximizing semantic operator which, among others, underlies the notion of perfectivity in Slavic languages. The operator may find its place in the lexical representation of roz- and account for the proposition’s reluctance to part with its internal argument.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 97-111
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Polish syntax" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język