Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Fizyka"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    On Determinism, Causality, and Free Will: Contribution from Physics
    O determinizmie, przyczynowości i wolnej woli: wkład fizyki
    Autorzy:
    Karwasz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097336.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    przyczynowość
    determinizm
    fizyka kwantowa
    fizyka klasyczna
    wolna wola
    causality
    determinism
    quantum physics
    classical physics
    free will
    Opis:
    Determinism, causality, chance, free will and divine providence form a class of interlaced problems lying in three domains: philosophy, theology, and physics. Recent article by Dariusz Łukasiewicz in Roczniki Filozoficzne (no. 3, 2020) is a great example. Classical physics, that of Newton and Laplace, may lead to deism: God created the world, but then it goes like a mechanical clock. Quantum mechanics brought some “hope” for a rather naïve theology: God acts in gaps between quanta of indetermination. Obviously, any strict determinism jeopardizes the existence of free will. Yes, but only if human mind follows the laws of physics and only if nothing exists outside the physical limits of space and time. We argue that human action lies in-between two worlds: “earth” and “heavens” using the language of Genesis. In that immaterial world, outside time and space constraints, there is no place for the chain of deterministic events. We discuss, in turn, that the principle of causality, a superior law even in physics, reigns also in the non-material world. Though, determinism in the material universe and causality in both worlds seem to be sufficient conditions, to eliminate “chaotic”, or probabilistic causes from human (and divine) action.
    Determinizm, przyczynowość, przypadek, wolna wola i Boska opatrzność stanowią klasyczny, splątany problem, leżący w trzech domenach: filozofii, teologii i fizyki. Niedawny artykuł Dariusza Łukaszewicza w Rocznikach Filozoficznych (nr 3 z 2020 r.) jest tego znakomitym przykładem. Klasyczna fizyka, ta Newtona i Laplace’a, może prowadzić do deizmu: Bóg stworzył świat, ale ten działa sam, jak mechaniczny zegarek. Fizyka kwantowa przyniosła pewną „nadzieję” dla raczej naiwnej teologii: Bóg działa w lukach między kwantami nieoznaczoności. Oczywiście, ścisły determinizm zagrażałby istnieniu wolnej woli. Tak, ale tylko wówczas, gdyby ludzki umysł był rządzony tylko prawami fizyki i gdyby nic nie istniało poza fizycznymi granicami czasu i przestrzeni. Dyskutujemy, że ludzkie działania leży pomiędzy dwoma światami: „ziemią” i „niebem”, używając języka Księgi Rodzaju. W świecie niematerialnym, poza ograniczeniami czasu i przestrzeni, zdarzenia deterministyczne nie stanowią sekwencyjnego łańcucha. Dyskutujemy natomiast, że zasada przyczynowości, prawo nadrzędne nawet dla fizyki, rządzi również w świecie niematerialnym. Tak więc, determinizm w świecie materialnym i przyczynowość w obu światach wydają się być warunkami dostatecznymi, aby wyeliminować „chaotyczne” czy przypadłościowe przyczyny ludzkiego (i Boskiego) działania.  
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 4; 5-24
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Physics – ‘Alienation from’ instead of ‘orientation towards’ the Creator?
    Fizyka - „alienacja od” zamiast „orientacja w kierunku” Stwórcy?
    Autorzy:
    Larenz, Rudolf
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339369.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Physics
    Mathematization
    Epistemology
    voluntarium indirectum
    Atheism
    Re-Evangelization
    fizyka
    matematyzacja
    epistemologia
    ateizm
    reewangelizacja
    Opis:
    Postawa religijna wielu fizyków definiowana jest jako ateistyczna lub agnostyczna. Postawę tę wspiera, choć nie powoduje, ambiwalencja interpretacji teorii matematycznych w fizyce. Interpretacje te z kolei są konieczne ze względu na fakt, że nieznana jest relacja matematyki do rzeczy materialnych. Dlatego interpretacje te mogą być jedynie hipotetyczne i zależą od ich sukcesu: obecnie istnieje tylko praktyczna wiedza pomyślnego używania matematyki w fizyce. Razem z hipotetyczno-dedukcyjnym sposobem myślenia w matematyce definiuje to szczególny klimat epistemologiczny w fizyce. W tle funkcjonuje pojęcie natury odseparowanej kilka wieków temu od pojęcia stworzenia. Zarówno interpretacje, jak i pojęcie natury zachęcają do umysłowych deformacji doświadczanej rzeczywistości w celu zastosowania matematyki i tym sposobem kształtują klimat intelektualny w fizyce. Oczywiście staje się on coraz bardziej wyalienowany od klimatu intelektualnego generowanego przez zwykłe doświadczenie i jego dowód. Alienuje się eo ipso od klimatu intelektualnego w odniesieniu do widzialnego świata potwierdzonego i tworzonego przez chrześcijańskie Objawienie. Świat intelektualny oraz życie chrześcijanina, który jest fizykiem, ukazuje się w jego profesjonalnym otoczeniu czymś obcym. Ocena moralna profesjonalnych działań fizyka dokonuje się za pomocą dwóch rozróżnień: po pierwsze, czy rozumie on fizykę jako naukę dostarczającą fizykalnego punktu widzenia lub jako pole działania profesjonalnego, jak każde inne. Po drugie, dystynkcja między tymi dwoma skutkami profesjonalnego działania fizyka: każde takie działanie zmierza do swojego bezpośredniego przedmiotu i każde takie działanie przyczynia się eo ipso do utrzymania klimatu intelektualnego w fizyce. Działanie profesjonalne fizyka, które jest moralnie dobre, zgodnie ze swoim przedmiotem, intencją i okolicznościami jest moralnie dopuszczalne, jeśli dokonuje się w ramach profesjonalnego działania, w innym przypadku nie. Jest to sytuacja krytyczna. Wskazane jest zatem zbadanie, czy możliwe jest zreformowanie fizyki od środka. Wydaje się, że deformacje, o których mówimy, prowadzą prosto do punktu wyjścia takiej wewnętrznej reformy. Jednakże zakresu tego przedsięwzięcia nie da się jeszcze oszacować. Rzecz dziwna, obecne poglądy dotyczące relacji pomiędzy teologią i fizyką (I. G. Barbour, M. Heller, Th.F. Torrance) nie uwzględniają żadnej potrzeby reformy fizyki. Raczej zalecają bezkrytycznie zwiększony wpływ fizyki na teologię.
    The religious attitude of many physicists is atheist or agnostic. In the present article, it is argued that this attitude is favoured by the present shape of the natural science called Physics. The first reason is that the modern concept of nature is alienated from that of creation. The second is that, according to the dominating view, nature is epistemologically silent about itself. Additionally, the view of the axiomatic and thence hypothetical-deductive character of modern Mathematics and the conjectural character of its applications to the material world make impossible an organic connection between mathematical objects and material things. There exists only a practical knowledge of the successful use of Mathematics in Physics. This peculiar epistemological climate in Physics has become more and more alienated from the intellectual climate generated by ordinary experience and its evidence, which in turn is confirmed by Christian revelation. It is this peculiar intellectual atmosphere in which a physicist carries out his professional actions. Their moral assessment is done with the help of two distinctions: the first between the views of Physics as providing a physicalist world-view or as a field of professional activity like others. The second distinction is between the two effects of a professional action of aphysicist: every such action tends to its immediate object, and every such action, by upkeeping the existing professional standards, contributes eo ipso to perpetuate the present intellectual climate in Physics. While such actions may be still morally acceptable, the situation is precarious. Therefore it is convenient to have Physics reformed from within. Such an internal reform should be experience-based and thus start from the very outset from the epistemological climate generated by ordinary experience, which is in harmony with the epistemological climate generated by Christian revelation. This reason on moral grounds is the third motive for attempting an internal reform of Physics. The first one concerns the removal of the ignorance about the link of mathematical objects to material things. It is simply due to the necessity of having a sound selfunderstanding of Physics. This in turn is closely related to the “apologetic” motive of removing the disharmony between the epistemological climates referred to above. − Surprisingly, some current views of the relationship between Theology and Physics (I. G. Barbour, M. Heller, Th. F. Torrance) do not envisage any need for an internal reform of Physics. Instead they promote an increased influence of Physics upon Theology.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Moralnej; 2011, 3; 5-37
    2081-1810
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Moralnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Noël-Antoine Pluche and the Spectacularity of Nature
    Noël-Antoine Pluche i spektakularność przyrody
    Autorzy:
    Drozdek, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035092.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Pluche
    fizyka
    teologia
    teleologia
    monoteizm
    physics
    theology
    teleology
    monotheism
    Opis:
    Artykuł przedstawia poglądy abbé Pluche’a, którego książki były bardzo popularne w osiemnastowiecznej Francji. W Spektaklu przyrody i w Historii niebios chciał wzbudzić w czytelnikach zainteresowanie otaczającym ich światem, bowiem według niego przyroda jest księgą napisaną przez Boga-Stwórcę, a czytając ją właściwie, ludzie mogą zobaczyć opatrznościową opiekę Boga. Aby walczyć z atomizmem i przypadkowością w przyrodzie, Pluche wprowadził do fizyki szereg podstawowych substancji jako fundamentalnych elementów przyrody, z których szczególnie ważne było światło. Pluche poświęcił wiele uwagi problemowi pochodzenia religii i obrzędów religijnych. Według niego monoteizm był pierwotną religią, a bałwochwalczy politeizm to jego późniejsze wypaczenie.
    The article present views of abbé Pluche whose books were very popular in 18th century France. In his Spectacle of nature and The history of the heavens he wanted to stir in his readers an interest in the world around them. Nature is a book written by God, the creator of this nature, and by reading it properly, people can see the providential care of God. To combat atomism and randomness, Pluche introduced in his physics many elementary substances as foundational elements, of which particularly important was light. Pluche devoted considerable attention to the problem of the origin of religion and religious rites. For Pluche, monotheism was the original religious faith and idolatry was a later religious development which was basically a perversion of monotheism.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 4; 41-59
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesna logika formalna a nauki przyrodnicze
    Contemporary formal logic and the natural sciences
    Autorzy:
    Kiczuk, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016141.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    logika
    filozofia logiki
    metodologia
    filozofia nauki
    fizyka
    logic
    philosophy of logic
    methodology
    philosophy of science
    physics
    Opis:
    In the first part of the article the questions are discussed that are connected with applying the rules of classical sentence logic and many valued logic in theories of natural sciences, mainly in N. Bohr' s theories of complementarity. This part of the article explicates Z. Zawirski's proposition, that the rules of logic, through applying them to the world, not only stop being tautologies that do not say anything about the reality, but they become natural hypotheses that say a lot, perhaps "the first things”, about that reality. In the article the possibility is shown of using the rules of building axiomatic deductive systems of classical logical calculus in construction of corresponding axiomatic systems in physics, as an axiomatic system may well represent an empirical theory. In the second part of the article the relations of contemporary non-classical kinds of logic with natural sciences are discussed. A lot of attention is devoted to showing that in natural sciences, in physics, application of formal logic may also consist in suitable use of its language. Not only is the language of classical logical calculus involved here but the language of systems of non-classical logics as well, and especially of the ones which give the rules for correct use of functors connected with the following - crucial for natural sciences - terms: time, change, causal relationship.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 1; 127-150
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On an Amendment of the Morality of a Physicists Professional Actions. A New Element of Inculturation of Christianity into a Scientific-Technological Civilization
    O zmianie moralności profesjonalnych działań fizyka. Nowy element inkulturacji chrześcijaństwa w cywilizację naukowo-technologiczną
    Autorzy:
    Larenz, Rudolf
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035196.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    inkulturacja chrześcijaństwa
    moralność czynów o podwójnym skutku
    fizyka
    cywilizacja naukowo-technologiczna
    realizm naturalny
    objawienie chrześcijańskie
    klimaty epistemologiczne
    inculturation of Christianity
    morality of actions with double effect
    physics
    scientific-technological civilization
    Natural Realism
    Christian revelation
    epistemological climates
    Opis:
    Fizycy są zobowiązani, zgodnie z ustalonymi metodami i standardami fizyki, do myślenia i działania w ramach epistemologicznych, na co głęboki wpływ miał I. Kant. Klimat epistemologiczny, w którym się znajdują, sprzeciwia się epistemologicznemu klimatowi realizmu naturalnego, a tym samym epistemologicznemu klimatowi Objawienia chrześcijańskiego, kiedy mówi ono o naszym świecie. Ten kontrast niszczy wewnętrzną harmonię świata umysłowego każdego fizyka w takim stopniu, w jakim zależy on od jego ogólnego sposobu myślenia, a także od jego pracy zawodowej. Sytuacja ta trwa od czasów rewolucji naukowej XVII wieku, tak że wcześniejsza cywilizacja odznaczająca się realizmem i duchem chrześcijańskim została w zasadzie zastąpiona przez cywilizację naukowo-technologiczną. Historyczny rozwój fizyki doprowadził do sytuacji, w której praca zawodowa fizyków, z jej niewątpliwymi sukcesami i wkładem w postęp, prowadzi wraz z moralnie godziwym przedmiotem do dwóch złych skutków. Pierwszym złym skutkiem jest współistnienie w umyśle fizyka dwóch przeciwnych epistemologicznych klimatów, co niszczy wewnętrzną harmonię jego świata umysłowego. Natychmiast pociąga to za sobą drugi zły skutek w sytuacji, gdy fizyk, aby być zawodowo konkurencyjnym, jest zmuszony do przestrzegania metod i standardów fizyki, tak jak teraz. W ten sposób przyczynia się do braku harmonii w jego umysłowym świecie i poprzez swój drobny wkład utrwala ducha tych metod i standardów. W trudniejszej sytuacji jest fizyk, który jest chrześcijaninem i chce wykonywać swoją pracę zawodową na chwałę Boga (por. 1 Kor 10,31). W obu przypadkach fizyk, wykonując swoją pracę zawodową, w praktyce zaprzecza o tym, o czym jest w teorii przekonany, a mianowicie o realizmie naturalnym, a dodatkowo, w przypadku chrześcijanina także o tym, że chrześcijańskie Objawienie mówi o naszym świecie w duchu naturalnego realizmu. Wszystko to nie jest nieznane, ale mimo to jest praktycznie pomijane w dyskursie akademickim. W związku z tym, celem tego artykułu jest zwrócenie uwagi na powyższą kwestię, a następnie wskazanie kilku sposobów dokładniejszego zbadania kontrastu epistemologicznych klimatów, ponieważ fizyka jest częściowo kształtowana przez eksperymenty, a jej historyczny rozwój jest również częściowo warunkowy. Dlatego możliwe jest osiągnięcie lepszej harmonii epistemologicznych klimatów fizyki i realizmu naturalnego. Artykuł sugeruje także pewne idee w tym zakresie. Jeśli okażą się one owocne, przyczynią się do inkulturacji chrześcijaństwa w naszej cywilizacji naukowo-technicznej. Innymi słowy stanowiłoby to wsparcie dla nowej ewangelizacji.
    Physicists are bound, by the established methods and standards of Physics, to think and act within an epistemological framework that is deeply influenced by I. Kant. The epistemological climate they find themselves in is opposed to the epistemological climate of Natural Realism and, thus, to the epistemological climate of Christian revelation, when it speaks about our world. This contrast damages the internal harmony of each physicist's mental world to a degree that depends on his overall mindset as well as on his professional work. This situation is ongoing since the Scientific Revolution of the 17th century, so that the earlier civilization imbued with a realist and Christian spirit is superseded, by and large, by a scientific-technological civilization. The historical development of Physics has brought about the situation that the professional work of physicists produces, with its doubtless successes and contributions to progress, immediately together with its morally good object two enchained morally bad effects. The first bad effect is the co-existence, in a physicist's mind, of two opposite epistemological climates, which damages the internal harmony of his mental world. That immediately entails a second bad effect, insofar a physicist who wants to be professionally competitive finds himself obliged to follow the methods and standards of physics as they happen to be now. In that way, he contributes to the lack of harmony in his own mental world and his grain of sand to perpetuate the spirit of those methods and standards. The situation is worse for a physicist who is a Christian and wants to do his professional work for the glory of God (cf. 1 Cor 10:31). In both cases, a physicist is denying in practice, by his professional work, what he is convinced of in theory, namely of Natural Realism and, additionally in the case of a Christian, that Christian revelation speaks of our world in the spirit of Natural Realism. All that is not unknown, but nevertheless is practically passed by in the academic discourse. Therefore, the purpose of this article is to call attention to this topic and then to suggest some ways of examining more specifically the contrast of the epistemological climates. As Physics is partly shaped by experimental interventions, its historical development is also partly contingent. This is why it is possible to achieve a better harmony of the epistemological climates of Physics and Natural Realism. The article suggests some ideas in that respect, too. If these ideas turn out to be fruitful, they would contribute to the inculturation of Christianity in our scientific-technological civilization. In other words, it would be a flanking aid for the New Evangelization.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 3; 51-68
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Równoczesność” a „teraźniejszość” – fizyka i metafizyka czasu
    “Simultaneousness” and “Nowness”: Physics and Metaphysics of Time
    Autorzy:
    Przechowski, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488630.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia czasu
    filozofia fizyki
    A-teoria
    B-teoria
    Szczególna Teoria Względności (STW)
    philosophy of time
    philosophy of physics
    A-theory
    B-theory
    special relativity
    Opis:
    Jednym z głównych problemów filozofii czasu jest określenie statusu teraźniejszości. Zagadnienie teraz pojawia się explicite choćby w dyskusji prezentyzm-eternalizm czy w pytaniu o możliwość uzgodnienia idei obiektywnego upływu czasu z rozumieniem czasu we współczesnej nauce. Filozofia nauki ujawnia zaś – wcześniej nie dostrzegany – problem zdefiniowania równoczesności. Dyskusje na temat obiektywności lub realności upływu czasu nie są domeną filozofii ostatniego stulecia ani też pokłosiem odkryć fizyki XX wieku. To właśnie jednak na gruncie fizyki nastąpiło spektakularne zderzenie intuicyjnego rozumienia czasu, w tym tak oczywistych – zdawałoby się – idei, jak równoczesność czy współistnienie, z filozoficznymi implikacjami teorii naukowej. Rozbieżność intuicji temporalnych z czasem relatywistycznym analizowali pod kątem konsekwencji metafizycznych Gödel, Rietdijk i Putnam. Próby uzgodnienia klasycznych kategorii tensalnych z pojęciami STW, podejmowane m.in. przez Sklara, wskazują na konieczność wyeksplikowania odmiennych założeń ontologicznych obu schematów pojęciowych oraz potrzebę oddzielenia metafizyki od epistemologii. Radykalną propozycję wyeliminowania konfliktu między intuicją upływu czasu i relatywistycznym obrazem czasu wysunął Prior, który przypisał fundamentalną rolę potocznym kategoriom temporalnym (A-teoria), pojęcia relatywistyczne zaś uznał za czysto konwencjonalne i wtórne. Pogląd taki jawnie przeczyłby jednak ontologicznym założeniom STW, sformułowanym przez samego Einsteina. Niniejszy artykuł ma na celu wyeksplikowanie wspomnianych trudności w oparciu o fundamentalne założenia i własności klasycznej oraz relatywistycznej koncepcji czasu.
    The status of “nowness” is one of the most important problems of the philosophy of time. The question of “the now” remains relevant in the discussion between presentism and eternalism, or in the problem of reconciliation between the classic idea of objective sense of the flow of time and the concept of time in the modern science. Philosophy of science also reveals the never-recognized-before problem of defining “simultaneousness.” The discussions on the objectivity or reality of the flow of time neither are the domain of the 20th-century philosophy, nor are the result of the discoveries in the modern physics. It was right on the grounds of relativistic physics, however, where the intuitive perception of time (including the supposedly obvious ideas of “simultaneousness” or the “coexistence”) and the philosophical implications of the scientific theory spectacularly collided. The dissonance between temporal intuitions and ontological implications of relativistic time was studied by Gödel, Rietdijk, and Putnam. The attempts to reconcile the classic tensal categories with the STR definitions, made by Sklar and the others, indicate the need of explication of the different presumptions of the two frameworks of conceptual schemas as well as the need of the separation between metaphysics and epistemology. A radical attempt of elimination of the conflict between the intuition of the flow of time and the relativistic concept of time was presented by Prior, who assigned a fundamental meaning to the tensal categories (A-theory) and who considered the relativistic concepts to be conventional and secondary. Such an idea, however, would explicitly negate the ontological presumptions of the STR, formulated by Einstein himself. The article presents this difficulties on the basis of the fundamental presumptions and features of the classic and relativistic concept of time.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 4; 181-204
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Content Analysis of the Demonstration of the Existence of God Proposed by Leibniz in 1666
    Analiza treściowa„Dowodu na istnienie Boga” zaproponowanego przez Leibniza w 1666 roku
    Autorzy:
    Krauze-Błachowicz, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488681.pdf
    Data publikacji:
    2017-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Leibniz
    substance
    physics
    whole
    part
    definition
    substancja
    fizyka
    całość
    część
    definicja
    Opis:
    Leibniz’s juvenile work De arte combinatoria of 1666 included the “Proof for the Existence of God.” This proof bears a mathematical character and is constructed in line with Euclid’s pattern. I attempted to logically formalize it in 1982. In this text, on the basis of then analysis and the contents of the proof, I seek to show what concept of substance Leibniz used on behalf of the proof. Besides, Leibnizian conception of the whole and part as well as Leibniz’s definitional method have been reconstructed here.
    Młodzieńcze dzieło Leibniza De arte combinatoria z 1666 r. opatrzone zostało na końcu „Dowodem na istnienie Boga”. Dowód ma charakter „matematyczny” i jest zbudowany zgodnie z wzorcem Euklidesowym. Dowód ten w 1982 r. został poddany przeze mnie próbie formalizacji logicznej. W niniejszym tekście, wykorzystując wyniki tamtej analizy, staram się na podstawie treści zawartych w wierszach dowodu pokazać, jakim pojęciem substancji posługiwał się Leibniz na użytek dowodu. Zostaje ponadto zrekonstruowana Leibnizjańska koncepcja całości i części oraz jego metoda definicyjna Leibniza.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 57-75
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ryszarda Kilvingtona Kwestie do Etyki – nowe argumenty i procedury badawcze w czternastowiecznym dyskursie etycznym
    Richard Kilvington’s Questions on the Ethics: New arguments and research procedures in fourteenth century ethical discourse
    Autorzy:
    Michałowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943442.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Ryszard Kilvington
    Kwestie do Etyki
    etyka czternastowieczna
    metody badawcze
    logika i fizyka
    Richard Kilvington
    Questions on the Ethics
    14th century ethics
    methods
    logic and physics
    Opis:
    Ryszard Kilvington jako jedyny ze szkoły tzw. Kalkulatorów Oksfordzkich napisał komentarz do Etyki nikomachejskiej Arystotelesa. Powstałe w 1332 r. Kwestie do Etyki są jednak komentarzem niestandardowym z kilku powodów. Po pierwsze, Kilvington wbrew przyjętej tradycji komentowania Etyki nikomachejskiej nie odnosi się do wszystkich ksiąg ani zagadnień dzieła Stagiryty. Po drugie, wybrane zagadnienia traktuje z różnym zainteresowaniem — niektóre analizuje niezwykle wnikliwie, innym poświęca znacznie mniej miejsca. Po trzecie, w komentarzu na niespotykaną wręcz skalę wykorzystuje argumentację zaczerpniętą z obszaru logiki i filozofii przyrody oraz stosuje procedury badawcze standardowo wykorzystywane w traktatach logicznych, jak i tych dotyczących filozofii przyrody. Pozwala mu to na przyjęcie nader oryginalnej perspektywy w analizach problemów etycznych. W artykule wskazuję na strukturę komentarza oraz charakterystyczny dla tego tekstu układ kwestii, omawiam specyfikę argumentacji wykorzystywanej w Kwestiach do Etyki oraz analizuję wykorzystywane przez Kilvingtona procedury badawcze, takie jak rachunek proporcji, metoda secundum imaginationem oraz rozróżnienie sensów simpliciter i secundum quid, wskazując na ich zastosowanie w dyskursie etycznym.
    Richard Kilvington was the only Oxford Calculator who wrote a commentary on Aristotelian Nicomachean Ethics. Composed in 1332 Questions on the Ethics are an extraordinary commentary for several reasons. First, against a well-established tradition of ethical commentaries, Kilvington does not comment on all the books of Nicomachean Ethics. Nor does he refer to all the most important issues debated by Aristotle. Secondly, the analyses of the problems chosen for treatment vary in length, which means that some issues are debated meticulously, others deserve less attention. Finally, Kilvington uses arguments and methods taken from the fields of logic and natural philosophy in a way and scale unprecedented for ethical commentaries. It allows him to take an original and unique perspective in analyzing ethical issues. In the article I point out the structure of the text and the characteristic scheme of a question of Questions of the Ethics. Then, I describe the specificity of the arguments used in the text. Finally, I analyze the methods em¬ployed by Kilvington in debating ethical problems, namely the calculus of compounding ratios, secundum imaginationem procedure, and simpliciter/secundum quid tool, showing how they served analyzing ethical dilemmas.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 1; 178-197
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies