- Tytuł:
-
Pluralizm prawniczy Leona Petrażyckiego a pluralizm etyczny Isaiaha Berlina. Ontologia, metodologia, praktyka prawnicza
Legal pluralism of Leon Petrazycki and ethical pluralism of Isaiah Berlin. Ontology, methodology, legal practice - Autorzy:
- Majczyk, Krzysztof Jan
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1046341.pdf
- Data publikacji:
- 2020-09-23
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
- Tematy:
-
teoria pluralizmu prawnego
teoria pluralizmu etycznego
teoria metaetyczna
ontologia
metodologia
praktyka prawnicza
ontology
methodology
legal practice
metaethical theory
ethical pluralism
legal pluralism - Opis:
-
Psychika, etyka i prawo to trzy główne filary zainteresowań naukowych Leona Petrażyckiego, którymi ostatecznie zainteresowały się kręgami naukowymi filozofów, prawników i polskich socjologów. I słusznie, ponieważ miarą wielkości Narodu jest wiedza o jego bohaterach. L. Petrażycki był niewątpliwie bohaterem polskiej logiki, etyki i prawa. Moralny imperatyw przywracania, a raczej właściwego kształtowania, dzieł naszego wielkiego rodaka we współczesnej europejskiej logice, etyce i prawie powinien zależeć od merytorycznych refleksji porównawczych na temat myśli, koncepcji i naukowych definicji L. Petrażyckiego z największymi współczesnymi twórcami logiki , etyki i prawa, którzy mieli więcej szczęścia, aby pojawić się w przestrzeni naukowej niż nasz rodak.
Niewątpliwie Izajasz Berlin jest prekursorem europejskiego pluralizmu etycznego. I. Berlin jest przede wszystkim etykiem anglosaskim, silnie związanym ze środowiskiem dzisiejszych najwybitniejszych filozofów analitycznych szkoły pozytywistycznego prawa anglosaskiego.
Rodzinne i osobiste losy Petrażyckiego i I. Berlina są związane z Rosją sowiecką, która jest uosobieniem wszystkich nurtów filozoficznych sprzecznych zarówno z pluralizmem etycznym I. Berlina, jak i pluralizmem prawnym głoszonym przez L. Petrażyckiego. Chociaż ich poglądy rozwinęły się inaczej, ze względu na różne tradycje etyczne, a zwłaszcza odmienność anglosaskiej kultury prawnej od kontynentalnej kultury prawnej, można je traktować razem jako kontrapunkt dla wszystkich totalitaryzmów XX wieku. Co więcej, istnieje pewien rodzaj komplementarności między myślą etyczną I. Berlina a psychologiczną teorią prawa L. Petrażyckiego, która pomimo różnych założeń ontologicznych ogromnie wzbogaca współczesną europejską myśl filozoficzną i prawną.
Ponieważ ich losy były inne, wspólna wiedza o etycznym pluralizmie I. Berlina w Europie Zachodniej współistnieje ze wspólną ignorancją w tym kulturowym kręgu legalnego pluralizmu L. Petrazyckiego. Celem artykułu jest przezwyciężenie wyżej wspomnianego zaniedbania naukowego w odniesieniu do osiągnięć Naszego Wielkiego Rodaka.
Można postawić tezę o różnicy ontologicznej porównywanych pojęć pluralizmu. Cóż, I. Berlin jest uosobieniem agnostycznej kultury Europy Zachodniej. Wspomniana kultura ogłosiła I. Berlina jako twórcę pluralizmu etycznego, czyli twórcę nurtu kulturowego polegającego na istnieniu wzajemnie współistniejących w duchu tolerancji jednostek, grup społecznych, a nawet narodów.
Tymczasem L. Petrażycki, szlachetny syn narodu polskiego uciemiężonego przez zniewolenie, obserwując rozwijające się narodowe nacjonalizmy europejskie, które w ciągu życia doprowadziły do rewolucji społecznych, a następnie do I wojny światowej i faszyzmu i bolszewizmu, ogłosił choć z rosnącą goryczą ideę „miłości narodów” i ideę walki z płytkim, tanim pozytywizmem prawnym.
W związku z wyżej wymienionymi różnicami ontologicznymi powstaje pytanie, która z wyżej wymienionych koncepcji kulturowych prowadzi do rozwoju kultury etycznej i prawnej?
Porównanie kilku podstawowych tez pluralizmu etycznego I. Berlina, w tym idei obiektywnie istniejących, ale ostatecznie niewspółmiernych wartości etycznych i ich wpływu na ustanowienie i stosowanie prawa z ideą uniwersalnej miłości L. Petrażyckiego, psychologicznej teorii prawa i zasady polityki prawnej pozwolą na wizualizację dwóch różnych perspektyw ontologicznych, dwóch różnych grup problemów metodologicznych z absorpcją wartości etycznych i norm etycznych jako wartości prawnych i norm prawnych oraz różnic w praktycznych możliwościach wykorzystania osiągnięć naukowych wyżej wymienionych uczonych dla rozwoju praktyki prawnej jako ważnego elementu kultury współczesnych społeczeństw i narodów europejskich w dobie globalizacji i silnych kultur wzajemnej penetracji.
Niestety, empiryczne doświadczenia etyczne i wnikliwa analiza fenomenologiczna ujawniają głęboki podział etyczny współczesnego człowieka związany z jego brakiem praktyki racjonalności. Dopiero podporządkowanie obu teorii komplementarnemu prawu teologicznemu i filozoficznemu św. Augustyna ujawnia podstawowe błędy poznawcze rzeczywistości, dezorientację etyczną i nieskuteczność prakseologiczną.
Korzystając z pracy L. Petrażyckiego i pluralizmu etycznego I. Berlina służącego do jego krytyki, wynikające z nich ludzkie koncepcje antropologiczne skonstruowano i skonfrontowano z ontologicznie i etycznie przeciwstawnym trynitarnym chrześcijańskim personalizmem św. Augustyna. Szeroko argumentowano za tezą o nieustannej atrakcyjności trynitarnego chrześcijańskiego personalizmu św. Augustyna jako koncepcji rozwoju osobistej indywidualności każdego człowieka, jak również nadziei na rozwój systemów prawnych i politycznych przez nowoczesne społeczeństwa, żyjące w labiryncie ontologicznie utraconych ideologii globalnego społeczeństwa.
Psychics, ethics and law are the three main pillars of Leon Petrazycki's scientific interests, which finally became interested in the scientific circles of philosophers, lawyers and Polish sociologists. And rightly so, because the measure of the size of the Nation is the knowledge of his heroes. L. Petrażycki was undoubtedly the hero of Polish logic, ethics and law. The moral imperative of restoring, or rather priming properly, the works of Our Great Countryman in contemporary European logic, ethics and law should depend on substantive comparative reflections on the thoughts, concepts and scientific definitions of L. Petrażycki with the greatest contemporary creators of logic, ethics and law, who were more fortunate to appear in the scientific space than our compatriot.Undoubtedly, Isaiah Berlin is the precursor of European ethical pluralism. I. Berlin is above all Anglo-Saxon ethics, strongly associated with the environment of today's most outstanding philosophers of positivist Anglo-Saxon law. analytical jurisprudence.The family and personal fates of both Petrazycki and I. Berlin are connected with Soviet Russia, which is the epitome of all philosophical trends contrary to both the ethical pluralism of I. Berlin and the legal pluralism proclaimed by L. Petrazycki. Although their views have developed differently, due to the different ethical traditions and especially the dissimilarity of Anglo-Saxon legal culture from the continental legal culture, they can be treated together as a counterpoint to all totalitarianisms of the twentieth century. What's more, there is a kind of complementarity between the ethical thought of I. Berlin and the psychological theory of law of L. Petrażycki, which, despite different ontological assumptions, enormously enriches contemporary European philosophical and legal thought.Because their fates were different, the common knowledge of the ethical pluralism of I. Berlin in Western Europe co-exists with the common ignorance in this cultural circle of legal pluralism of L. Petrazycki. The aim of the paper is to overcome the above-mentioned scientific negligence in relation to the achievements of Our Great Countryman.One can put forward the thesis about the ontological difference of the compared concepts of pluralism. Well, I. Berlin is the epitome of the agnostic culture of Western Europe. The above-mentioned culture published I. Berlin as the creator of ethical pluralism, ie the creator of a cultural current consisting in the existence of mutually co-existent in the spirit of tolerance, individuals, social groups and even nations. Meanwhile, L. Petrażycki, a noble son of the Polish nation tortured by the bondage, observing the developing European national nationalisms that led, during his lifetime, to social revolutions, then to World War I and Fascism and Bolshevism, he proclaimed, though with increasing bitterness, the idea. " love of nations "and the idea of fighting with shallow, cheap legal positivism. In view of the above-mentioned ontological differences, the question arises as to which of the aforementioned cultural concepts leads to the development of ethical and legal culture?A comparison of several basic theses of ethical pluralism of I. Berlin, including the idea of objectively existing but ultimately incommensurable ethical values and their impact on the establishment and application of law with L. Petrazycki's idea of universal love, psychological theory of law and the principles of legal policy will allow to visualize two different ontological perspectives, two different groups of methodological problems with the absorption of ethical values and ethical norms as legal values and legal norms and differences in practical possibilities of using the scientific achievements of the above-mentioned scholars for the development of legal practice as an important element of culture of contemporary societies and European nations in the era of globalization and strong mutual penetration cultures.Unfortunately, empirical ethical experiences and insightful phenomenological analysis reveal the deep ethical divide of modern man associated with his failure to practice rationality. It was only the submission of both theories to the complementary theological and philosophical law of Saint. Augustine reveals their basic cognitive errors of reality, ethical confusion and praxeological ineffectiveness.Using the work of L. Petrazycki and the ethical plurality of I. Berlin criticized against it, the human anthropological concepts resulting from them were constructed and confronted with the ontologically and ethically opposing trinitarian Christian personalism of St. Augustine. A broad argument was made for the thesis of the ceaseless attractiveness of the trinitarian Christian personalism of Saint. Augustine as a concept of the development of personal individuality by every human being, as well as a hopeful perspective for the development of legal and political systems by modern societies, living in a maze of ontologically lost ideologies of global society. - Źródło:
-
Zeszyty Naukowe KUL; 2019, 62, 2; 45-80
0044-4405
2543-9715 - Pojawia się w:
- Zeszyty Naukowe KUL
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł