Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Biblical translation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Five Centuries of Bible Translations into Kashubian
    Autorzy:
    Sikora, Adam Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087758.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-17
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Bible
    Kashubian
    translations
    Pericopes of Smołdzino
    biblical translation studies
    Opis:
    This paper discusses translations of biblical passages into Kashubian, which originated in the Lutheran circles between the 16th and the 19th centuries, followed by translations made in the Catholic circles in the 20th and the 21st centuries. The history of these translations has been divided into two periods: “old translations” and “contemporary translations.” The former comprise various bibli[1]cal texts preserved in manuscripts and printed monuments, which came into being between 1586 and the second half of the 19th century. The fundamental texts of this period include the works by Szymon Krofey (1586), Michał Pontanus (1643), and Perykopy smołdzińskie (1699–1701). The old translations were done from German in the Protestant circles in West Pomerania. In turn, the “contemporary trans[1]lations” of biblical texts into Kashubian embrace translations from the second half of the 20th century, which were produced in the Catholic environment of Gdańsk Pomerania: from Latin (Mk 4:3-20) by Alojzy Nagel (1973), from Latin (four Gospels) by Rev. Franciszek Grucza (1992), from Polish (the New Testament and the Psalms) by Eugeniusz Gołąbek (1993–2007) and my own translations from Hebrew and Greek (the Four Gospels, the Pentateuch, Ecclesiastes) prepared in 2001–2020.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2021, 39, 4; 1175-1192
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sociocultural Power of Biblical Translation in Early Modern Europe: The Cases of the Ostroh Bible (1581) and the King James Bible (1611)
    Autorzy:
    Shmiher, Taras
    Dzera, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50118837.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biblical translation
    Ostroh Bible
    King James Bible
    translation research
    religious studies
    textual
    extratextual and paratextual agency
    Opis:
    This paper presents sociocultural profiles of the Ostroh Bible (1581) and the King James Version of the Bible (1611) in terms of their agency, authoritative status and regulative functions. Despite scholarly and popular attention given to both texts, no attempts have been made so far to compare them. This paper intends to break the mold and focuses on the causes and results of the collective agency of the two versions at the textual, paratextual and extratextual levels as well as on the gatekeeping role of these translations and the ways they affected the development of their respective cultures. It is also demonstrated that the OB and the KJV performed the function of “the second originals.” Also subject to analysis are the prefaces to the two editions, which disclose information about important translation figures and deal with issues of universal and sacred history.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2023, 41, 4; 919-933
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Palący oddechem wąż („serpens flatu adurens”) św. Hieronima
    St. Jerome’s “Serpent Burning with its Breath” (“serpens flatu adurens”)
    Autorzy:
    Morta, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43555045.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Sw. Hieronim
    Symmach
    wąż
    bazyliszek
    wąż prester
    translatoryka biblijna
    St. Jerome
    Symmachus
    snake
    serpent
    basilisk
    prester
    biblical translation studies
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest pojawiający się w starym Testamencie w tłumaczeniu św. Hieronima wzmianka o „wężu palącym oddechem” serpens flatu adurens (Pwt 8,14). Wąż ten obok innych wymienionych jadowitych stworzeń miał zagrażać Izraelitom podczas wędrówki po pustyni. W artykule podjęto próbę odpowiedzi w oparciu o realia świata starożytnego (literaturę z tego okresu), jaki konkretnie wąż kryje się pod tym niezwykłym opisem. Św. Hieronim w swym przekładzie wymienia różne gatunki węży znanych w świecie grecko- rzymskim jako ekwiwalenty hebrajskich nazw. Okazuje się, że analizowane w artykule określenie węża, Hieronim zaczerpnął z Symmacha. Sam Symmach opierał się na komentarzu rabinackim i popełnił błąd przy tłumaczeniu tekstu hebrajskiego. Pomyłka ta jednak była do zaakceptowania przez Hieronima w odniesieniu do bazyliszka W przekonaniu starożytnych wąż ten oprócz innych śmiercionośnych właściwości miał moc palenia wszystkiego dookoła. Hieronim wprowadził do Biblii bazyliszka z nazwy 7 razy (w Septuagincie wąż ten pojawia się tylko 2 razy). Omawiany przypadek byłby 8 miejscem przywołania bazyliszka w Hieronimowym tłumaczeniu Biblii.
    The article is about a mention of serpens flatu adurens - ‘a serpent burning with its breath’ (Deut 8:14) found in St. Jerome’s translation of the Old Testament. The snake is listed among other venomous animals that threatened the Israelites during their journey through the desert. The article intends to answer – basing on the ancient historicity and literature – what kind of actual snake is behind this extraordinary description. In his translation St. Jerome mentions different snake species known in the Graeco-Roman world, as equivalents to their Hebrew names. As is turns out, Jerome took the discussed in the article term from Symmachus. And Symmachus, in turn, drew on rabbinic commentary and made a mistake of mistranslating the Hebrew text. The mistake was, however, acceptable for Jerome in relation to the basilisk. In the ancients’ belief this serpent – along with its deadly abilities – had a power of burning everything around. St. Jerome introduced the name of the basilisk to the Bible seven times (in Septuagint the snake appears only twice). The discussed case would be the 8th mention of the basilisk in Jerome’s translation of the Bible.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2023, 87; 295-312
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Beatitudes in Juvencus’ Epic "Evangeliorum libri quattuor" – Philologically Analyzed and Poetically Translated
    Autorzy:
    Wintner, Viktor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43546305.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Biblical epic
    Juvencus
    beatitudes
    versification
    translation
    Opis:
    Gaius Vettius Aquilinus Iuvencus is the author of the first biblical epic which is known as Evangeliorum libri quattuor. It retells the Gospel story in classical hexameter in order to adapt its form to the literary aesthetics of the 4th century pagan society. Through the analysis of his poetic version of the beatitudes, this study aims to uncover and appraise the basic principles of his periphrastic technique, whether they apply to the form or content of the Matthean original. It shows that the author constantly tries to vary its syntax with the intention to disturb its monotonous regularity. He also promotes the value of heavenly rewards promised to Christians, providing them with sympathetic epithets and embellishes the original with stylistic figures such as alliteration or contrast. As for the content, the most significant change is the occasional insertion of author’s comments, the purpose of which is to provide the Matthean text with additional theological information that he might find missing. The study concludes with our free translation of this passage into iambic heptameter or fourteener.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2023, 85; 23-40
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hebrajska nazwa "Yerûšalaim" w wybranych słowiańskich przekładach Ewangelii
    The Hebrew name Yerûšalaim in selected Slavic translations of the Gospels
    Autorzy:
    Kawecka, Agata
    Zarębski, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43471084.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biblical onymes
    toponymy
    translation equivalent
    onimy biblijne
    toponimy
    ekwiwalenty tłumaczeniowe
    Opis:
    Niniejszy artykuł, będący częścią serii studiów nad biblijnymi onimami, poświęcony jest tłumaczeniowym odpowiednikom nazwy miejscowej Jeruszalaim (genetycznie hebr.) w wybranych starosłowiańskich przekładach Ewangelii, powstałych przed XVII wiekiem. Analiza materiału, przeprowadzona w oparciu o metodę filologiczną, ma na celu ukazanie ekwiwalentów toponimów w przekładach na poszczególne języki, stopnia zależności w oddawaniu tej nazwy pomiędzy tłumaczeniami a ich źródłami oraz ukazanie wpływu niektórych przekładów na inne. Korpus tekstów stanowiących przykłady wielojęzycznych serii przekładowych Ewangelii składa się z kluczowych i często najbardziej znanych translacji na wybrane języki, reprezentujące trzy podstawowe grupy języków słowiańskich (południową, wschodnią i zachodnią). Materiał źródłowy został dobrany tak, aby ukazywał różnorodność podstawy tłumaczenia (grecki vs. łacina), tradycji religijnej oraz zastosowanej strategii tłumaczeniowej.
    This article, which is part of a series of studies on biblical onyms, is devoted to the translation equivalents of the local name Yerušalaim (genetically Hebr.) in selected old Slavic translations of the Gospel, produced before the 17th century. The analysis of the material, carried out on the basis of the philological method, aims to show the equivalents of the toponym in the translations into particular languages, the degree of dependence in the rendering of this name between the translations and their sources, and to show the impact of some of the translations on others. The body of the texts constituting the instalments of the multilingual translation series of the Gospel consists of key and often better-known translations into the selected languages, representing the three main groups of Slavic languages (southern, eastern and western). The source material was selected so as to ensure diversity in the basis for translation (Greek vs. Latin), religious tradition and the translation strategy applied.
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2024, 14, 2; 311-324
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Migracje Słowa Bożego, czyli obrona wartości Wulgaty według Franciszka Titelmansa.
    Migrations of the Word of God. Francis Titelmans’s defence of the Vulgate.
    Autorzy:
    Mantyk, Tomasz Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178968.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-10
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Wulgata
    natchnienie biblijne
    tłumaczenie Biblii
    Humanizm biblijny
    Erazm z Rotterdamu
    Franciszek Titelmans
    Vulgate
    biblical inspiration
    translation of the Bible
    biblical Humanism
    Erasmus of Rotterdam
    Francis Titelmans
    Opis:
    Nowe tłumaczenie Nowego Testamentu, dokonane bezpośrednio z greki, zostało opublikowane przez Erazma z Rotterdamu w 1516 r. stając się ważnym punktem odniesienia dla badań nad tekstem Biblii. Dzieło Erazma zdawało się podważać dotychczasowe tłumaczenie, Wulgatę, i wywołało wiele polemik. Jednym z krytyków Erazma był młody franciszkanin z Lovanium, Franciszek Titelmans. W swoim Prologus Apologeticus zarzucał on Erazmowi motywowane pychą poszukiwanie próżnej chwały i bronił autorytetu obowiązującej od stuleci Wulgaty. Sednem jego argumentacji było przeświadczenie o migracjach Słowa Bożego. Objawienie przenosiło się z języka do języka pod ścisłym nadzorem Boskiej Opatrzności, co gwarantowało wierność przekazu. Tym samym, kwestia tłumaczenia nie była li tylko sprawą filologii, lecz wymagała natchnienia Bożego. Argumentacja Titelmansa znalazła częściowe odzwierciedlenie w dekretach Soboru Trydenckiego poświęconych Biblii. Co prawda szczegóły jego wywodu zupełnie nie przystają do stanu współczesnych badań nad Biblią, to jednak pewne ogólne założenia obecne w jego polemice z Erazmem są zaskakująco bliskie bieżącym debatom, czyniąc ową kontrowersję sprzed blisko pięciuset lat ważnym zagadnieniem badawczym.
    A new translation of the New Testament directly from Greek published by Erasmus of Rotterdam in 1516 was a milestone of biblical scholarship. His work, seemingly challenging the traditional Vulgate translation, provoked much opposition. Among Erasmus’s adversaries was Francis Titlemans, a young Franciscan theologian from Leuven. In his Prologus Apologeticus he criticised Erasmus’s work as a self-aggrandising  exercise in vain glory and defended the centuries old authority of the Vulgate. The kernel of his argument was that the Word of God migrated from one language to another under strict Divine supervision that ensured its incorruptibility. Thus, biblical translation was not merely a matter of philology but required divine inspiration. Some arguments of Titelmans were reflected in canons of the Council of Trent relating to the Bible. Although the exact content of his arguments appears irrelevant to contemporary Biblical scholarship, some suppositions underlying his polemic with Erasmus sound very similar to those resonating in modern debates, making this 500 years old controversy a valuable subject of study. 
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2019, 9, 3; 525-546
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Translating Romans 5:12 in the early 16th century. Franciscus Titelmans’s polemic against humanists
    Autorzy:
    Mantyk, Tomasz Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178824.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Vulgate
    Epistle to the Romans
    original sin
    translation of the Bible
    biblical Humanism
    Erasmus of Rotterdam
    Franciscus Titelmans
    Opis:
    Translating the Bible has never been an easy task, least of all at the times of theological controversy. A New Latin translation by Erasmus of Rotterdam, executed on the eve of the Reformation, met much criticism on philological and theological level. Franciscus Titelmans, a young, Franciscan scholar from Leuven, addressed in his Collationes quinque numerous issued regarding the translation of the Epistle to the Romans. This article focuses on Romans 5:12. Titelmans claimed that Erasmus’s translation of this verse threatened the dogma of original sin and promoted the resurgence of Pelagianism. The article analyses his arguments showing that although he was not entirely alien to philology, he relied more on the Church Fathers and the authority of the Church in his translation. Philological and logical arguments served only as auxiliary proofs for the meaning that had been established by patristic commentaries. Consequently, this debate mirrors diverse attitudes of both scholars. The Humanist opted for sound philology, even if it resulted in questionable theological statements, the Franciscan for sound theology, even if it led to imperfect philological choices. Although specific arguments of this debate are outdated and hardly relevant to modern-day biblical studies, divergent attitudes of its protagonists are well reflected in current debates, making it worth
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2021, 11, 2; 301-326
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biblijny szafan – problem identyfikacyjno-egzegetyczny
    Saphan – The Problem of Identification and Exegesis
    Autorzy:
    Morta, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1603434.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-19
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    góralek
    zając
    jeż
    tłumaczenie
    komentarz
    Ojcowie Kościoła
    biblijna fauna
    symbolika
    Hyrax
    hare
    hedgehog
    coney
    rock rabbit
    translation/interpretation
    commentary
    Church Fathers
    Biblical animals
    imagery/symbolism
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest góralkowi, niewielkiemu biblijnemu stworzeniu, które sprawiło w ciągu wieków wiele problemów identyfikacyjnych tłumaczom i egzegetom Biblii (zob. Kpł 11,5; Pwt 14,7; Ps 104,18; Prz 30,26). Pierwszym etapem było wprowadzenie przez tłumaczy Septuaginty w miejsce szerzej nieznanego hebrajskiego terminu szafan równie słabo kojarzonego greckiego ekwiwalentu choirogrillios. Dało to podstawy do różnych identyfikacji. Pojawiły się odniesienia do zająca, jeża, a nawet świni. Rozwijająca się egzegeza biblijna, bazująca na nieścisłościach i nieporozumieniach w tej kwestii, wprowadziła dodatkowe nieporozumienia. W ten sposób jeden hebrajski szafan zaczął być rozumiany jako dwa różne zwierzęta i komentowany jako jeż i zając (np. św. Augustyn). Doszło również do procesu odwrotnego: cechy dwóch różnych zwierząt używane jako ekwiwalenty szafana zostały skompilowane w jednym stworzeniu (św. Hieronim). Autor artykułu, który stara się uporządkować informacje związane z identyfikacją szafana, podaje starożytne świadectwa zachowane u Ojców Kościoła, które wskazują, że góralek już wtedy został zidentyfikowany. Niestety, ze względu na ograniczony obszar jego występowania i w związku z tym słabe kojarzenie tego zwierzęcia wśród czytelników/odbiorów Biblii te informacje o nim nie zostały szerzej rozpowszechnione i wykorzystane. Ta skomplikowana materia, z jaką mamy do czynienia w przypadku szafana, i dziś sprawia trudności badaczom oraz autorom chcącym odnieść się do tego zagadnienia.
    The article discusses the hyrax (dassie), a small Biblical creature which over the centuries has caused translators and exegetes of the Bible many problems of identification (see Lev. 11:5; Deut. 14:7; Psalm 104:18; Prov. 30:26). Early in this process, in place of the otherwise unknown Hebrew term saphan the Septuagint translators introduced a likewise not widely-known Greek equivalent, choirogrillios. This inevitably gave rise to several different identifications, with references to the hare, hedgehog, or even hog. Over time, the resultant Biblical exegesis, based on compounded inaccuracies and misunderstandings, introduced still other misinterpretations. In this way, the one Hebrew word saphan began to be perceived as two distinct animals and commented upon as a hedgehog and a hare (Augustine). A reverse phenomenon also occurred, whereby the features of two different animals used as saphan equivalents were actually combined into one composite creature (St. Jerome). Nevertheless, the present article attempts to organise all the relevant information concerning the identification of saphan. It also lists testimonies, preserved in texts of the Church Fathers, indicating that in their day the hyrax had in fact already been identified. Unfortunately, due to the creature's limited geographical range, the readers/audience of the Bible were not usually familiar with this animal. That is why accurate information about the hyrax has not been spread and used more widely. Thus, the complicated issues concerning saphan present challenges, even today, to the researchers, scholars and authors wishing to write about it.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2017, 32; 351-396
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jan ze Lwowa i Erazm z Rotterdamu. Grecki tekst Nowego Testamentu a pierwodruk (1561) oraz zrewidowana edycja (1575) "Biblii Leopolity"
    Jan of Lwów and Erasmus of Rotterdam. The Greek Text of the New Testament and the editio princeps (1561) and the Revised Edition (1575) of the Leopolita’s Bible
    Autorzy:
    Rubik, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20679088.pdf
    Data publikacji:
    2023-04-26
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    New Testament
    Erasmus of Rotterdam
    Jan Nicz Leopolita
    Leopolita's Bible
    Vulgate
    Greek text
    Biblical Humanism
    translation
    Nowy Testament
    Erazm z Rotterdamu
    Biblia Leopolity
    Wulgata
    tekst grecki
    humanizm biblijny
    tłumaczenie
    Opis:
    Autor dowodzi, że tłumaczenie Nowego Testamentu z katolickiej Biblii Leopolity (1561) jest w znacznej mierze oparcie na tekście greckim Erazma z Rotterdamu oraz jego pracom tekstualno-krytycznym, zawartym w Novum Instrumentum. Autor dowodzi ponadto, że wpływ ten był eliminowany w zrewidowanej edycji Biblii Leopolity z 1575 r. Tezy te wsparte są analizą ośmiu przykladów wpływów prac Erazma na polską translację.
    Author argues that the translation of the New Testament from the Polish Catholic Leopolita’s Bible (1561) was, to a significant extent, based on Erasmus’ of Rotterdam Greek text, and textual-critical scholarship as in the editions of Novum Instrumentum. Furthermore author argues that this influence was being removed in the revised edition of the Leopolita’s Bible (1575) because it was considered as controversial by some of the Catholics. These theses are supported by discussing eight textual examples of Erasmus’ influence on the Polish translation (out of 18 identified dependencies).
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2023, 13, 2; 363-378
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies