Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Szymański." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Sprawa operacyjnego sprawdzenia kryptonim „Zakonnik”. Inwigilacja ks. Henryka Surmy przez Służbę Bezpieczeństwa w latach 1974-1977
The case of operational investigation (code name: “Monk”). Invigilation of Rev. Henryk Surma by Security Service in the years 1974-1977
Autorzy:
Szymański, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043515.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Security Office
People’s Republic of Poland
surveillance
freedom of conscience and religion
Church-State relations
monks
clergy
Church in the period of People’s Poland
religious freedom
Law on Religion
Urząd Bezpieczeństwa
PRL
Polska Rzeczpospolita Ludowa
inwigilacja
wolność sumienia i religii
relacje państwo-kościół
zakonnicy
duchowni
osoba duchowna
Kościół w PRL
prawo wyznaniowe
Opis:
Celem opracowania jest ukazanie na przykładzie jednego z zakonników sposobu postępowania Służby Bezpieczeństwa wobec duchownych, którzy znaleźli się w spektrum zainteresowania tej instytucji, z uwagi na podejrzenie prowadzenia „antypaństwowej” działalności. Tego rodzaju sprawy operacyjnego sprawdzenia zakładane były przez Służbę Bezpieczeństwa PRL bardzo często i miały na celu sprawdzenie doniesień o prowadzeniu przez duchownych działalności uznawanej przez władze komunistyczne za wrogą ustrojowi PRL. Ks. Henryk Surma, nie godząc się na komunistyczne ograniczenia praw człowieka, ani na dążenia władz PRL zmierzające do marginalizacji Kościoła, próbował na własną rękę pozyskać środki na remont kościoła parafialnego, wykorzystując przy tym swoje prywatne kontakty z obywatelami RFN. Podejrzany o działania antypaństwowe, poddany został przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa wszechstronnej kontroli i naciskom. Ostatecznie inwigilację zakończono po kilku latach, nie udowodniwszy duchownemu działania na szkodę PRL. Akta sprawy pokazują, że ks. Surma był dobrym duszpasterzem, który za swe zaangażowanie zapłacił zainteresowaniem ze strony Służby Bezpieczeństwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
The aim of the study is to depict, using the case of one of the monks as an example, the operational activity of Security Service towards the clergy, who were the focus of attention of this institution due to suspicions of conducting “anti-state” activity. Such cases of operational investigation were frequently launched by Security Service in the Polish People’s Republic, and they aimed at verifying allegations of activity considered to be hostile to the communist regime. Rev. Henryk Surma, who did not consent to the communist restrictions of human rights and the authorities’ efforts to relegate the Church to the periphery of society, made attempts to gain the resources for the renovation of his parish church using his private connections with citizens of the Federal Republic of Germany. Suspected of conducting anti-state activity, he was subjected to numerous forms of control and pressure. Ultimately, the investigation was closed after several years, and the charges of conducting activity against the Polish People’s Republic were not proved. The records of the case show that Rev. Surma was a good priest whose commitment attracted the attention of Security Service. The present article is based on the archival documents from the Archive of the Institute of National Remembrance.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 221-238
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza ludowa contra brat Kloc. Z frontu walki z nielegalnym handlem dewocjonaliami w powiecie kozielskim w 1965 r.
Communist authorities contra Brother Kloc. The battlefront against the illegal trade of devotional items in the Koźle district in 1965
Autorzy:
Szymański, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044040.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
People’s Republic of Poland
trade in the period of People’s Republic of Poland
freedom of conscience and religion
religious freedom
church-state relations
monks
clergy
Church in the period of People’s Republic of Poland
law on religion
Catholic Church
Polska Rzeczpospolita Ludowa
PRL
handel w PRL
wolność sumienia i religii
relacje państwo-kościół
zakonnicy
duchowni
osoba duchowna
Kościół w PRL
Kościół Katolicki
Opis:
W artykule przedstawiony został casus jednego z zakonników Kościoła Katolickiego. Zdaniem autora przypadek ten dobrze ilustruje realia, w jakich przyszło żyć duchowieństwu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wojciech Kloc, ze Zgromadzenia Braci Albertynów, prowadził handel dewocjonaliami w celu zarobienia pieniędzy na remont dachu domu zakonnego. Z tego powodu został zatrzymany przez milicję przed jednym z kościołów w Kędzierzynie (powiat kozielski), gdzie odebrano mu dewocjonalia, którymi handlował oraz pieniądze, które przy nim znaleziono. Czyn, którego się dopuścił zakonnik, został zakwalifikowany jako przestępstwo w świetle ustawy z 1958 r. o zezwoleniach na wykonywanie przemysłu, rzemiosła, handlu i niektórych usług przez jednostki gospodarki nieuspołecznionej. Sąd Powiatowy w Koźlu skazał brata Wojciecha Kloca na karę grzywny, nakazał pokrycie kosztów sądowych, a także orzekł przepadek dewocjonaliów na rzecz Skarbu Państwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
The article presents the case of one of the monks of the Catholic Church. In the author’s opinion, this case is a good illustration of the realities of the clergy in the period of People’s Republic of Poland. Wojciech Kloc from the Albertine Brothers traded devotional objects in order to earn funds for the renovation of the roof of the monastery. For this reason, he was detained by the militia in the vicinity of one of the churches in Kędzierzyn (the Koźle district). The militia took away both the devotional items he was trading and the money found on him. The monk’s deed was recognised as a crime under the Act of 1958 on the permissions for non-public economic units to be engaged in industry, craft, trade and some services. The District Court in Koźle sentenced Brother Wojciech Kloc to a fine, ordered him to pay the court costs and ordered forfeiture of the devotional items to  the State Treasury. The present article is based on the archival documents from the Archives of the Institute of National Remembrance.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 191-200
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Liturgia bez kapłana" jako znak wierności Bogu i Kościołowi w sowieckim systemie represji (obwód winnicki na Podolu 1945-1965)
Die „Liturgie ohne Priester als Zeichen der Treue zu Gott und zur Kirche unter den Bedingungen des sowjetischen Repressionssystems (Bezirk Winnitza in Podolien, 1945-1965)
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040917.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Nachkriegsperiode
Geschichte
Liturgie
katholische Kirche
okres powojenny
historia
liturgia
Kościół katolicki
post-war period
history
liturgy
Catholic Church
Opis:
Die Politik des Staates und die damit verbundenen rechtlichen und administrativen Konsequenzen haben einen starken Einfluß auf das Verhalten der Gläubigen und ihre Ausübung der religiösen Praktiken, unter denen die „Liturgie ohne Beteiligung eines Priesters", d.h. die sog. Paralituegie, einen besonderen Platz einnimmt. Zweifellos hatte sie Einfluß auf die Bewahrung des Glaubens. Daran erinnern die Gläubigen selbst: ,,Unser Glaube wurde im Kampf gegen Schwierigkeiten erprobt. Sogar in der Zeit, als unsere Kirche als Speicher verwendet wurde, haben wir alle Feste und Feiertage begangen. Bei der ersten sich bietenden Gelegenheit haben wir die Kirche geöffnet, und heute erlauben wir niemandem mehr, sie zu schließen“. Wie das Leben zeigte, fand sich überall dort, wo ein Priester fehlte, immer jemand, der aus eigener Initiative, aus Frömmigkeit und gutem Willen irgendeine Form des religiösen Lebens organisierte.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2003, 79; 445-451
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świątynie katolickie w w obwodzie winnickim na Podolu w latach 1941-1964
Katholische Gotteshäuser im Kreis Winnica in Podolien in den Jahren 1941-1964
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041135.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Ukraine
Geschichte
katholische Kirche
Nachkriegsperiode
Ukraina
historia
Kościół katolicki
okres powojenny
history
Catholic Church
post-war period
Opis:
1945 schrieb ein Bevollmächtigter des Rates für Religiöse Kulte beim Ministerrat der Sozialistischen Ukrainischen Sowjetrepublik an seinen untergeordneten Angestellten im Bezirk Winnica: ,,die Frage nach der Schließung der Gebetshäuser zeigt sich in unserer Arbeit als eine der schwierigsten und ernsthaftesten Aufgaben. Für die Lösung dieses Problems ist ein äußerst vorsichtiges Vorgehen unentbehrlich sowie eine allseitige Kenntnis der Situation an Ort und Stelle, unter der Berücksichtigung der Fragen der Gläubigen und der lokalen Möglichkeit ihrer Umsetzung“. Die Aufgabe erfüllten Partei- und Staatsorgane konsequent in den Jahren 1941-1964, indem sie ihre eigenen, das Funktionieren der Kirchen regelnden Rechtsnormen entwickelten. Schließlich wurden die Kirchen in Lagerhäuser, Klubs, Museen, Produktionshallen umgewandelt. Bis zur Oktoberrevolution gab es auf dem Gebiet des Bezirkes Winnica 56 Kirchen und 46 Kapellen. Nach dem Zweiten Weltkrieg haben die Behörden das Funktionieren von lediglich 41 Kirchen erlaubt. Bis 1951 wurden "dem Beschluss des Rates für Religiöse Kulte beim Ministerrat der UdSSR gemäß in dem Bezirk 23 römisch-katholische Kirchen geschlossen“, und bis 1958 waren es insgesamt 25 Kirchen. In den weiteren drei Jahren hat sich die Zahl der geschlossenen Kirchen auf 29 vergrößert. Auf diese Weise wurde konsequent ein Vergehen gegen die Religion und Kultur verübt.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2001, 76; 287-324
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Represje carskie wobec duchowieństwa diecezji kujawsko-kaliskiej po powstaniu styczniowym
Tsarist repression against the clergy of the Diocese of Kujawy and Kalisz after the January Uprising
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022295.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
powstanie styczniowe
rok 1863
duchowieństwo katolickie
diecezja kujawsko-kaliska
the January Uprising
the year 1863
the Catholic clergy
the Diocese of Kujawy and Kalisz
Opis:
All social strata of the Poles both from the Kingdom of Poland, Lithuania and Belarus took part in the national uprising in 1863. The Catholic diocesan and monastic clergy also joined this extraordinary uprising. In the Diocese of Kujawy and Kalisz, 94 out of 422 priests were directly repressed in various ways for their patriotic and national activities. Many of them were sentenced to hard labour in Siberia, to settlement in distant regions of the empire, imprisonment, fi nes and surveillance. This repression hampered the realization of the mission of the Church, but did not break its will and spirit in the struggle for the rights of the Nation.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 303-328
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice diecezji kujawsko-kaliskiej
The boundaries of the Diocese of Kujawy and Kalisz
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022533.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
diecezja kujawsko-kaliska
diecezja włocławska
granice diecezji
the Diocese Kujawy and Kalisz
the Diocese of Włocławek
diocesan boundaries
Opis:
Changes in the church organization on Polish soil were caused by political considerations (partitions). The Diocese of Kujawy and Pomerania, that is Włocławek, maintained its unity, despite political cordons, after the first partition of Poland, at the time of the Duchy of Warsaw and in the initial period after the Congress of Vienna (at the time of so-called Kingdom of Poland). Diocesan boundaries in the areas which formerly were part of the Polish Republic were reorganized following the diplomatic efforts of the occupying countries, especially Russia and Prussia, in the Holy See. They invoked so-called Petersburg Convention, which unilaterally stated that a hierarch who had his seat in one country could not exercise ecclesiastical jurisdiction in another state. The Bull Ex imposita Nobis of June 30, 1818 delimited new diocesan boundaries in the Kingdom of Poland. 272 former parishes of the Archdiocese of Gniezno and 15 parishes from other dioceses were added to 45 parishes from the old territory. The Bull gave the diocese a new name: "Włocławek, or Kalisz." The final shape of the diocese in 1818 was determined by the executor, Franciszek Skarbek Malczewski, a former Bishop of Włocławek, who became the first Archbishop of Warsaw. The new spatial arrangement of the diocese was completely different from the old boundaries. Before the reorganization, the diocese was oriented towards the north and it reached the Baltic Sea; after the changes,  it stretched far to the south, beyond Czestochowa. At a time of national slavery, the Diocese of Kujawy and Kalisz was the largest one in the Kingdom of Poland (after regaining independence by Poland it had 1,614,000 of the faithful, covering 390 parishes and 39 deaneries). It was not until Poland regained its independence that new diocesan boundaries were delimited.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2015, 104; 311-321
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opieka duszpasterska nad Polakami we Francji do 1926 roku. w ocenie ambasadora Alfreda Chłapowskiego
Pastoral Care of Poles in France before 1926 as Judged by Ambassador Alfred Chłapowski
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023675.pdf
Data publikacji:
2013-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Francja
Polonia
duszpasterstwo
duchowieństwo
France
Polish diaspora
ministry
clergy
Opis:
Polish emigration in France was almost exclusively represented by the Polish workers who were Roman Catholic most of the cases, and in vast majority attached to the Church – which was highlighted in a personal letter written by the Ambassador of Poland in Paris. Recognizing political influences and communities in which fellow countrymen worked, the Ambassador tried to remedy the status quo by the letter addressed to Cardinal A. Hlond. According to the letter, the work performed reasonably and sensibly by the Polish clergymen had a crucial impact upon the Polish emigration. Transmitting the related compiled dossier to the Primate, he judged the performance of the Polish pastoral care in France to the extent of opportunities and negligence in respect of the Church and Homeland before 1926.  
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 100; 387-401
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie chcemy tego ukrywać” – oczami świadków. Sytuacja duszpasterstwa polonijnego w północnej Francji w 1928 roku
„We do not want to hide it” – through the eyes of witnesses. The situation of the polish chaplaincy in north France in 1928
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026341.pdf
Data publikacji:
2012-12-17
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Polonia
Francja
kler
Polish diaspora
France
clergy
Opis:
The establishing of the „Polish Catholic Mission in France” on 13 May 1922 gave way to the cooperation and agreement aimed at guaranteeing hundreds of thousands of Polish community in this country proper religious care. In France, all the bishops who had a larger number of emigrants in their diocese were supposed to coordinate their efforts to provide those people with pastoral care. However, as stated by one of the priests, Polish Mission had no legal basis, the reason for its existence was based on a rather problematic agreement between Cardinal Dalbor and Cardinal Dubois, the Archbishop of Paris. Hence, it was not often possible to avoid the tendencies of French Bishops, who were sometimes unfavorably inclined towards national spirit of the Polish emigration. Some French bishops declared their intentions openly in the decree of Bishop Chaptal. Although this circular letter referred to all foreign nations, because of the largest number of Poles in France it was primarily important for the Poles. The presented document exemplifi es Polish priests attempting to stop the process of denationalization of their countrymen - silent scream.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 98; 407-417
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz duszpasterstwa polskojęzycznego w Europie na podstawie wizytacji Rektora Polskiej Misji Katolickiej w Belgii
The image of the polish-speaking chaplaincy in Europe based on the visitation conducted by The Rector of The Polish Catholic Mission in Belgium
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026426.pdf
Data publikacji:
2012-06-25
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Belgia
Polonia
Kościół katolicki
Belgium
Polish diaspora
Catholic Church
Opis:
The Catholic church in Poland undertook steps to provide optimal pastoral care for the Polish people abroad. These activities were formalized through the creation of the Polish Catholic Missions. The first Polish Catholic Mission was created in France (1922), next one in January 1926 in Belgium. This mission extended its power over Denmark, Holland (1927). The priests who successively held the office of Rector of the Polish Catholic Missions: T. Kotowski, W. Kudłacik and R. Moskwa organized pastoral, cultural, educational life among the Polish people and left, in the form of statements and reports, the descriptions of the condition and situation of the Polish emigrants abroad.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 97; 361-376
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawozdanie ks. Wilhelma Hoffmanna MSF z 1929 roku o sytuacji wychodźstwa polskiego w Limburgii Holenderskiej
Wilhelm Hoffmann’s report from 1929 about the situation of Polish emigration in Dutch Limburg
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039420.pdf
Data publikacji:
2010-12-17
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Holandia
emigracja
duchowieństwo
the Netherlands
emigration
clergy
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2010, 94; 333-340
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów Kościoła Katolickiego w Finlandii do 1935 roku
Aus der Geschichte der katholischen Kirche in Finnland bis 1935
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039559.pdf
Data publikacji:
2009-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
die katholische Kirche
Geschichte
Skandinavien
kościół katolicki
historia
Skandynawia
Catholic Church
history
Scandinavia
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2009, 92; 235-246
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Papieska Rada do Spraw Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących, Instrukcja Erga migrantes caritas Christi1 z 3 maja 2004 r., Lublin 2008, ss. 117, Wydawnictwo Polihymnia, tłumaczenie pod kierunkiem ks. bpa Ryszarda Karpińskiego, red. Leszek Adamowicz
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039643.pdf
Data publikacji:
2009-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
papież
duszpasterstwo
migranci
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2009, 91; 359-365
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aparat represji wobec Kościoła katolickiego metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1939-1950 : stan badań
Der Repressionsapparat gegen die Katholische Kirche der Metropolie Lemberg Lateinischen Ritus´ in den jahren 1939-1950. zum Stand der Forschungen
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039984.pdf
Data publikacji:
2007-12-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
katholische Kirche
Repressionen
Lemberg
2. Weltkrieg
Nachkriegsperiode
Kościół katolicki
represje
Lwów
II wojna światowa
okres powojenny
Catholic Church
crackdown
Lviv
World War II
postwar period
Opis:
Die verhältnismäßig kurze Etappe in der Geschichte der katholischen Kirche, die die Jahre 1939-1950 umfasst, gehörte zu den besonders dramatischen in der polnischen Kirchengeschichte. Ganz besonders litt darunter die Lemberger Mertropolie lateinischen Ritus´. Zu ihr gehörten die Archidiözese Lemberg (Lwów), die Diözese Przemyśl und die Diözese Luzk (Łuck). Nach dem Angriff Deutschlands gegen die UdSSR wurde Galizien, das östliche Kleinpolen, entgegen den Bestrebungen der Ukrainer, einen unabhängigen Staat zu gründen, dem Generalgouvernement angegliedert, und ein Teil von Wolhynien kam zum Reichskommissariat Ukraine. Die Quintessenz des Verhältnisses der Ukrainer zu den Polen in den Ostgebieten bildeten die massenhafte Abschlachtung Tausender von Polen in Wolhynien und im östlichen Kleinpolen. Heute fällt es schwer, wenigstens annähernd die Zahl der Polen zu bestimmen, die in diesen ukrainischen Mordaktionen umkamen. Verschiedene Autoren nennen unterschiedliche Opferzahlen. Es wird geschätzt, dass in den früheren polnischen Ostgebieten etwa 300.000 Polen umgekommen sind, davon 80.000-100.000 allein in Wolhynien. Nach Beendigung des 2. Weltkrieges, infolge der Abmachungen von Potsdam bis zum 16. August 1945, gehörte das Territorium der Metropolie Lemberg lateinischen Ritus´, d.h. die zu den Wojewodschaften Wolhynien, Stanislau und Tarnopol sowie zu einem großen Teil zur Wojewodschaft Lemberg gehörenden ehemaligen polnischen Gebiete, nach der veränderten staatlichen Zugehörigkeit und den administrativen Veränderungen zu den Bezirken Wolhynien, Równe, Tarnopol, Stanislau (Iwanofrankowsk) und Lemberg. Hinsichtlich der kirchlichen Administration befand sich in den Grenzen der UdSSR ein Teil der Archidiözese Lemberg, die Diözese Luzk sowie ein Teil der Diözesen Przemyśl und Transkarpatien. Die die Ostgebiete der Zweiten Republik Polen betreffende Problematik erhielt erst in den neunziger Jahren ihr „Bürgerrecht” in allen möglichen Publikationen. Vereinzelte Versuche waren schon vorher, vor allem in Emigrantenkreisen, unternommen worden. Zu Beginn der achtziger Jahre erweiterte sich der Kreis derer, die diese Problematik erforschten, um Z. Fijałkowski und auch B. Kumor und Z. Obertyński. Die Historiographie zur Geschichte der Metropolie Lemberg in dieser Zeit eröffnete 1982 eine Publikation unter dem Titel „Das religiöse Leben in Polen unter der Okkupation 1939-1945. Die Metropolien Wilna und Lemberg sowie die Orden”. Wie der Herausgeber im Vorwort selbst betonte, war dieses Buch als eine Einladung zur Diskussion gedacht, und in der Praxis stellte es einen gut im Kontext verankerten Ausgangspunkt für weitere Forschungen zur Geschichte der Kirche dar. Aufgrund der Zeit ihrer Entstehung warfen jedoch die Zensurbehörden einen Schatten auf diese Arbeit. Die ersten Versuche einer „Registrierung der Kriegsschäden” wurden auf Initiative der Krakauer Metroplitankurie unmittelbar nach dem Ende des 2. Weltkrieges, noch im Juli 1945, unternommen. Damals wurden alle Gemeindepfarrer und Pfarradministratoren verpfl ichtet, zu diesem Zweck entsprechende Fragebögen auszufüllen und bis Ende August 1945 einzuschicken. Diese Tätigkeit wurde von Pater Wł. Szołdrski geleitet, einem Redemptoristen. Auf diese Form einer Dokumentierung der Situation der katholischen Kirche und ihrer Verluste in den Jahren 1939-1951 wurde dreißig Jahre später auf Bitten des Instituts für Historische Geographie der Kirche in Polen an der Katholischen Universität Lublin noch einmal zurückgegegriffen. Die Ergebnisse dieser Erhebungen präsentierte Pater J. Rąb in Form eines Typoskripts unter dem Titel „Die Pfarreien der Diözese Przemyśl in den Jahren 1939-1951”. Einen weiteren Versuch, sich mit dieser besonderen Herausforderung zu messen, bildete die Arbeit von Wł. Piętowski „Die polnischukrainischen Beziehungen nach Ausbruch des 2. Weltkrieges. Ein Abriss” (Czarna bei Łańcut, 1988). Ähnlich wie die vorigen Arbeiten konnte auch diese nicht veröffentlicht werden. Im Druck erschien lediglich eine von J. Draus und J. Musiał herausgegebene Publikation über die Skala des Einfl usses von 35 Ordensgemeinschaften. Gegenwärtig verfügen wir über umfangreiche Kenntnisse, was die Geschicke des römisch-katholischen Klerus und der Gläubigen in den einzelnen Diözesen, Dekanaten und Wojewodschaften der Zweiten Republik Polen sowie in den jeweiligen sowjetischen Bezirken, Regionen und Pfarreien betrifft. Dieses Wissen ist in Bildbänden, veröffentlichten Dokumenten, Tagebüchern und Memoiren, Korrespondenzen sowie in zahlreichen Artikeln und Arbeiten zugänglich, die das Resultat wissenschaftlicher Konferenzen darstellen. Ihren Beitrag zur Beschäftigung mit dieser Geschichte leisten Pater J. Wółczański, Bischof W. Urban, Pater T. Śliwa, Pater H. Borcy, Pater R. Dwonkowski, L. Popek, L. J. Draus, J. Musiał und A. Hlebowicz. Grundlegend auf dem Gebiet der Biographistik, die die Repressionen gegen den Klerus betreffen, gehören die Arbeiten von W. Jacewicz und J. Woś (Repressionen während der deutschen Okkupation), Pater R. Dzwonkowski und T. Madała (hinter der Ostgrenze), Pater J. Myszor (in der Polnischen Volksrepublik), Z. K. Wójcik und R. Szczęch (in der Diözese Przemyśl). Wertvolle Ergänzungen unserer Kenntnisse über die Beziehungen von Staat und Kirche bieten die Arbeiten von Żaryn., A. Dudek, Pater Z. Zieliński, H. Dominiczak und B. Fijałkowski. Aus der Menge der Publikationen und der Anzahl der Autoren, die sich mit dieser Problematik befassen, kann geschlussfolgert werden, dass der Forschungsstand zur Geschichte dieser Metropolie imponierend ist. Aber es fehlt immer noch an einer monographischen Synthese, die das Ausmaß der Repressionen gegen die Metropolie Lemberg in den Jahren 1939-1950 zusammenfassend behandeln würde. Die bisherigen Arbeiten stellen eher Einzelbeiträge dar, sowohl was die Orte (vorwiegend in der Diözese Przemyśl ) als auch die Zeit (1939-1945) betrifft, die sie schildern. Auch werden die jeweiligen örtlichen Bedingungen nicht berücksichtigt, die sowohl auf die einzelnen Seelsorger als auch die ihrer Obhut anvertrauten Gläubigen nicht ohne Einfl uss geblieben sind.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2007, 88; 321-338
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan i sytuacja Cerkwi prawosławnej na terenie obwodu winnickiego w latach 1941-1965
Der Zustand und die Situation der orthodoxen Kirche im Gebiet des Bezirks Winnica
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040445.pdf
Data publikacji:
2006-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Podolien
die Ukraine
2. Weltkrieg
Nachkriegsperiode
Podole
Ukraina
II wojna światowa
okres powojenny
Ukraine
World War II
post-war period
Opis:
Der Bezirk Winnica in Podolien (Ukraine) wurde am 27. Februar 1932 geschaffen und umfaßt eine Fläche von 26 500 km². Auf seinem Territorium gab es im Jahre 1937 1899 Dörfer, 16 Arbeitersiedlungen und 7 Städte, die 1941 von 2 390 000 Personen und 1946 von 2 037 000 Personen bewohnt wurden. Bis zur Oktoberrevlution waren in diesem Bezirk 1100 orthodoxe Kirchen geöffnet. Aber ab 1932 begann der Prozeß der massenhaften Schließung von Gebetshäusern und Kirchen. Er wurde mit solcher Konsequenz realisiert, daß bereits im Jahre 1937 offi ziell keine religiöse Gemeinschaft mehr existierte. Die praktische Möglichkeit einer Wiedergeburt des religiösen Lebens im Osten entstand erst nach dem Angriff Deutschlands gegen die UdSSR am 22. Juni 1041. In der Zeit der deutsch-rumänischen Besatzung von 1941 bis 1943 waren in diesem Gebiet 848 orthodoxe Kirchen und Gebtshäuser geöffnet. Nach dem Einmarsch sowjetischer Truppen in dieses Gebiet Mitte des Jahres 1944 konnten die Behörden die in den zwanziger und dreißiger Jahren realisierten Methoden des kämpferischen Atheismus nicht mehr anwenden und die während der Okkupationszeit konsolidierte Menge der Gläubigen nicht mehr mißachten. Die Tätigkeit der orthodoxen Kirche wurde vom Rat für Orthodoxe Kirchenangelegenheiten kontrolliert. Die Diözese Winnica, die das Territorium des Bezirks Winnica umfaßte, bildete eine der 19 zum Kiewer Exarchat gehörenden Diözesen. 1944 gab es auf ihrem Gebiet 839 orthodoxe Kirchengemeinden, vier Frauenklöster und ein Männerkloster. In der Seelsorge waren 194 Priester und 4 Diakone tätig. Am 1. Januar 1945 genehmigten die Behörden 997 religiösen Gemeinschaften, davon 839 orthodoxen, formell die Durchführung der Seelsorgetätigkeit. Dennoch kam es in den Jahren 1945-1953 zur Schließung von 217 Kirchen und eines Frauenklosters. Entschieden feindliche Aktivitäten gegen die orthodoxe Kirche unternahmen die sowjetischen Behörden erst 1959. Im Jahre 1965 funktionierten auf dem Gebiet dieses Bezirks 350 Kirchen, in denen noch 183 Priester arbeiteten. Insgesamt wurden innerhalb der 20 Jahre nach Beendigung des 2. Weltkrieges in der Ukraine 4847 Kirchen und Gebertshäuser der Russisch-Orthodoxen Kirche aus dem staatlichen Evidenzregister gestrichen. Zu besonders intensiven Übergriffen staatlicher Stellen gegen die Gläubigen kam es in den Jahren 1959-1964; in dieser Zeit wurde 81,1% der Kirchen und Gebetshäuser die Genehmigung entzogen.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2006, 85; 389-405
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tworzenie struktur parafialnych życia religijnego w Słupsku w latach 1945-1948
Establishing parish structures and religious life in Słupsk in the years 1945-1948
Autorzy:
Szymański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783821.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Słupsk
życie religijne
duszpasterstwo
ks. Jan Zieja
religious life
chaplaincy
Rev. Jan Zieja
Opis:
The Catholic community in Słupsk began organizing their religious life in the first half of the nineteenth century. The first church services were regularly held from 1864 by the then parish priest of Koszalin, A. Pfeiffer. On 12 February 1866, a missionary parish was established. In 1873 St Otto’s Church was consecrated. Rev. F. Hübner became the first parish priest of Słupsk, and then he was succeeded by J. Hartmann, B. Mangelsdorff, C. Sauer, Adolf Pojda, and P. E. Gediga; from 29 May 1945 Jan Zieja was a parish priest, then Karol Chmielewski and Henryk Hilchen. Assistant Curates: Józef Piekarek, Józef Szmurło, Leon Gliszczyński, Jerzy Gawrych, Michał Kądziołka and Wiktor Markiewicz. On Rev. Zieja’s initiative the following institutions were founded: Mother and Child Home in Słupsk, People’s University in Orzechów, and the Piotr Borowy Society. On 15 October 1947 St Otto’s Parish was divided into three communities: the Holy Family and Judas Thaddeus parish at 9 Grottger Street – Rev. Jan Zieja, St Otto’s parish with the parish church dedicated to the Sacred Heart of Jesus – Rev. Henryk Hilchen, and the parish of the Blessed Virgin Mary, the Queen of the Holy Rosary – Rev. Karol Chmielewski.
Społeczność katolicka w Słupsku zaczęła organizować się w pierwszej połowie XIX wieku. Pierwsze nabożeństwa organizował regularnie od 1864 roku ówczesny proboszcz koszaliński ks. Aleksander Pfeiffer. Dnia 12 lutego 1866 roku utworzono parafię misyjną. W 1873 roku miało miejsce poświęcenie świątyni pw. św. Ottona. Pierwszym proboszczem parafii słupskiej został ks. Ferdynand Hübner, później Johann Hartmann, Bruno Mangelsdorf, Carl Sauer, Adolf Pojda, Paul Ernst Gediga. Od 29 maja 1945 byli nimi ks.: Jan Zieja, później Karol Chmielewski, Henryk Hilchen. Wikariusze: Józef Piekarek, Józef Szmurło, Leon Gliszczyński, Jerzy Gawrych, Michał Kądziołka, Wiktor Markiewicz. Z inicjatywy ks. J. Zieji utworzono: Dom Matki i Dziecka w Słupsku, Uniwersytet Ludowy w Orzechowie i Towarzystwo im. Piotra Borowego. Dnia 15 października 1947 roku parafia św. Ottona została podzielona na 3 wspólnoty: parafię pw. św. Rodziny i św. Judy Tadeusza przy ul. Grottgera 9 – ks. Jan Zieja; parafię św. Ottona z kościołem parafialnym Najświętszego Serca Pana Jezusa – ks. Henryk Hilchen; parafię pw. NMP Królowej Różańca Świętego – ks. Karol Chmielewski.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 397-417
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies