Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Służba Bezpieczeństwa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 30
Tytuł:
Między Krakowem a Wrocławiem. Gliwickie lata Tadeusza Różewicza i rozpracowanie poety przez Służbę Bezpieczeństwa
Autorzy:
Tracz, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230869.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Tadeusz Różewicz
literatura polska
poezja polska
Służba Bezpieczeństwa
Gliwice
Opis:
Tadeusz Rożewicz był jednym z najwybitniejszych polskich literatow w XX w. Poeta, prozaik, dramaturg i scenarzysta. Żołnierz podziemnej Armii Krajowej w czasie II wojny światowej, po jej zakończeniu studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, by ostatecznie poświęcić się wyłącznie pracy literackiej. Na początku 1950 r. zamieszkał w Gliwicach – wowczas mieście, z punktu widzenia Krakowa, prowincjonalnym. Nigdy nie wstąpił w szeregi partii komunistycznej, a dobrowolne odseparowanie się od głownych nurtow życia literackiego pozwoliło mu częściowo zachować artystyczną autonomię. Kontakty z zagranicznymi literatami i wydawcami zwrociły na niego uwagę komunistycznych organow bezpieczeństwa państwa. Podczas pobytu w Gliwicach był rozpracowywany przez Służbę Bezpieczeństwa w ramach sprawy o krypt. „Pisarz”. W 1968 r. przeprowadził się do Wrocławia. Artykuł jest probą rekonstrukcji przyczyn, przebiegu i skutkow rozpracowania poety przez Służbę Bezpieczeństwa na szerokim tle gliwickiego okresu jego biografii.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 40, 2; 108-127
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kierownicy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Legnicy w latach 1945–1956
Commanding Offices of the Department of Security in Legnica in 1945–1956
Autorzy:
Zieliński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23202897.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Legnica
Department of Security
Security Service
communism
crime
Urząd Bezpieczeństwa
Służba Bezpieczeństwa
komunizm
przestępstwo
Opis:
Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Legnicy został sformowany w maju 1945 r. Struktury urzędu powstały w ramach tzw. Grup Operacyjnych na okręg Dolnego Śląska. Przez 11 lat, od maja 1945 r. do 1956 r., kierownikami/szefami PUBP (PUds.BP) w Legnicy było dziewięciu funkcjonariuszy. Z ich akt personach wynika, że nie posiadali odpowiednich kompetencji do prowadzenia spraw czy zarządzania ludźmi. Byli ludźmi słabo wykształconymi. Często dopuszczali się różnego rodzaju wykroczeń czy przestępstw. Nie przeszkadzało to jednak przełożonym, którzy pomimo tych wad decydowali się na awansowanie ich na wyższe i bardziej odpowiedzialne stanowiska służbowe.
The District Department of Security in Legnica was formed in May 1945. The structures of the unit were created as part of the so-called Operational Groups for the Lower Silesia region. For eleven years, from May 1945 to 1956, the Department of Security in Legnica was headed by nine functionaries. Their personal files show that they did not possess adequate competences to run affairs or manage people. They were poorly educated people. They often committed various misdemeanours or crimes. However, this did not bother their superiors and despite these shortcomings they decided to promote them to higher and more responsible positions in security service.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2021, 19; 525-551
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Odmówił powrotu do kraju” – ucieczki piłkarzy z PRL na Zachód
“He refused to go back home” – Football Players’ Exiles from the Peoople ’s Republic of Poland to the West
Autorzy:
Pilarski, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477166.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
ucieczki, nielegalna emigracja, piłkarze, piłka nożna, sportowcy, PRL,
Służba Bezpieczeństwa, polityka paszportowa.
Opis:
Illegal emigrations of football players from the People’s Republic of Poland were quite frequent, but in most cases they were not treated as high profile in the mass media. The only exception was the 1988 escape of Andrzej Rudy, a player in Poland’s national football team. The examples of emigrating athletes discussed in the text have been divided into two categories: defectors per se (those who left their teams’ foreign training camps), and people who refused to go back to Poland after legally obtaining a consent to travel to a Western country (or Yugoslavia). The first case of an athlete illegally leaving Poland took place in the 1950s, while the last one in the last months of the break-through year of 1989. It was usually footballers playing for Silesian clubs who opted for illegal emigration to West Germany. Family reasons were often quoted as a basis for making such a decision – numerous defectors were able to prove their German roots. The 1980s saw a particular intensification of escapes, which was related both to deteriorating economic conditions in Poland and more liberal passport policies at the end of the decade. It is worth noting that the communist authorities changed their attitude towards the phenomenon. While in the 1960s the secret police would keep the defectors and their families under surveillance, 20 years later the government would simply register anyone “refusing to return to Poland”.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2014, 2(24); 387-421
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koegzystencja – nadzór – rywalizacja. Aparat bezpieczeństwa wobec kadr zarządzających gospodarką w pierwszych trzech dekadach Polski Ludowej
Coexistence – surveillance – competition. The security apparatus versus company management personnel in the first three decades of the Polish People’s Republic
Autorzy:
Klementowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34112044.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
security apparatus
Security Office
Security Service
totalitarianism
authoritarianism
central planning
aparat bezpieczeństwa
Urząd Bezpieczeństwa
Służba Bezpieczeństwa
totalitaryzm
autorytaryzm
centralne planowanie
Opis:
Tematem artykułu są relacje między funkcjonariuszami cywilnych służb specjalnych a kadrami zarządzającymi podmiotami gospodarczymi w trzech pierwszych dekadach PRL. Omawiając zadania aparatu bezpieczeństwa realizowane w przedsiębiorstwach i różnych instytucjach zajmujących się obsługą gospodarki, autor ukazuje kontekst tytułowych relacji – przekształcenia systemowe w Polsce po II wojnie światowej: kształtowanie się ustroju totalitarnego i fiasko tego projektu, a następnie budowanie zrębów systemu autorytarnego ze wszelkimi tego konsekwencjami dla funkcjonowania osób związanych zarówno z gospodarką, jak i służbami specjalnymi.
The subject of the article is the relationship between civilian secret service officers and personnel managing economic entities in the first three decades of the Polish People’s Republic. By discussing the tasks of the security apparatus carried out in enterprises and various institutions providing services to the economy, the author shows the context of this relationship which took place amidst Poland’s systemic transformations in Poland after World War II, namely: the formation of a totalitarian system and the fiasco of this project, followed by the construction of the foundations of an authoritarian system with all its consequences for the functioning of the people involved in both the economy and the special services.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 225-254
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aparat represji wobec białostockiego NZS w stanie wojennym
The Apparatus of Repression against the Białystok NZS under Martial Law
Autorzy:
Kozak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20258841.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
opposition
communism
Białystok Province
Independent Students’ Association
Security Service
opozycja
komunizm
woj. białostockie
NSZ
Służba Bezpieczeństwa
Opis:
Rozpoczęcie działalności związkowej w środowisku studenckim w Białymstoku datuje się na koniec września 1980 r. W październiku powstały komitety założycielskie na trzech największych uczelniach wyższych w regionie. Ich aktywność znalazła się pod obserwacją Służby Bezpieczeństwa. Po wprowadzeniu stanu wojennego i delegalizacji NZS aparat represji zintensyfikował przedsięwzięcia wymierzone w studentów angażujących się w poczynania opozycyjne. Doszło do pierwszych aresztowań, których przyczyną był kolportaż nielegalnych wydawnictw. W kwietniu 1982 r. SB przeprowadziła szeroką akcję przeszukań i aresztowań w środowisku akademickim. W związku z tym 3 listopada 1982 r. ruszył głośny proces 21 studentów, który stał się największą sprawą polityczną w stanie wojennym w Białymstoku.
We date the commencement of trade union activity in the student community in Białystok to the end of September 1980. In October, Founding Committees were established at the three largest universities in the region. Their activity was monitored by the Security Service. After the imposition of martial law and the banning of the Independent Students’ Association (NZS), the repression apparatus intensified its activities aimed at students operating in the opposition. There were the first arrests, the cause of which was the distribution of illegal publications. In April 1982, the Security Service carried out a wide-ranging search and arrest campaign in the academic community. Therefore, on 3 November 1982, a high-profile trial of 21 students began, which became the most frequently covered political case in Białystok during martial law.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 329-349
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pion II Służby Bezpieczeństwa wobec Republiki Federalnej Niemiec, ludności niemieckiej, postaw proniemieckich i relacji polsko-niemieckich na przykładzie Górnego Śląska w latach 1957–1990
Division II of the Security Services and the Federal Republic of Germany, the German Population, Pro-German Attitudes and Polish-German Relations: A Case Study of Upper Silesia in 1957–1990
Autorzy:
Bereszyński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22180844.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Security Services (Poland)
counterintelligence
Division II
Germany
Upper Silesia
Służba Bezpieczeństwa
kontrwywiad
pion II
Niemcy
Górny Śląsk
Opis:
Do najważniejszych zadań aparatu bezpieczeństwa na Górnym Śląsku należała walka z przejawami niemczyzny i postaw proniemieckich wśród rdzennej ludności regionu. W walce tej chodziło przede wszystkim o ochronę terytorialnego status quo w Europie, ukształtowanego w wyniku drugiej wojny światowej. Aparat bezpieczeństwa realizował również, a nawet przede wszystkim, zadania podyktowane interesem komunistycznego aparatu władzy, aspirującego do sprawowania pełnej kontroli nad wszystkimi obszarami życia społecznego. Był on jednym z głównych narzędzi realizacji utopijnej wizji społeczeństwa jednolitego pod względem ideowym, politycznym i narodowym. Wskazana tu dwuznaczność polityczna cechowała zwłaszcza pracę pionu kontrwywiadowczego Służby Bezpieczeństwa, znanego jako pion II, na tzw. odcinku niemieckim. Spośród wszystkich pionów organizacyjnych Służby Bezpieczeństwa właśnie ten pion na tym „odcinku” w największym stopniu realizował zadania zbieżne z polską racją stanu. Wielkim błędem byłoby jednak abstrahowanie od innych jego zadań, służących głównie politycznemu zniewoleniu społeczeństwa i realizacji totalitarnych aspiracji komunistycznego aparatu władzy.
One of the most important tasks of the security apparatus in Poland’s Upper Silesia involved combating German identity or pro-German sentiment among the local Silesian population. This effort was predominantly aimed at protecting the European territorial status quo after World War II. Also, or perhaps predominantly, the security apparatus was involved in efforts to safeguard the interests of Communist power, which aspired to maintain complete control over society. This control was seen as a tool for implementing a utopian vision of a society that was fully homogeneous in terms of ideology, politics or ethnicity. This political ambiguity was particularly characteristic of the counterintelligence elements of the Security Services, known as Division II (pion II), tasked with the so-called ‘German issues’. Out of all the structures in the Security Services, that section’s tasks were the most closely aligned with Poland’s national interests. However, it would be a serious mistake to overlook the section’s other tasks, which were predominantly aimed at destroying social liberties and implementing the totalitarian aspirations of Communist power.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2020, 18; 71-97
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nieznani sprawcy ” z placu Sikorskiego w Krakowie. Rzecz o pobiciu ks. Andrzeja Bardeckiego
Autorzy:
Marecki, ks. Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231723.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
ks. Andrzej Bardecki
kard. Karol Wojtyła
„Tygodnik Powszechny”
Kraków
komunizm
represje wobec Kościoła katolickiego
opozycja
Służba Bezpieczeństwa
Opis:
Pobicie 21 grudnia 1977 r. ks. Andrzeja Bardeckiego – długoletniego asystenta kościelnego i jednego z redaktorów „Tygodnika Powszechnego” – przy wejściu do jego krakowskiego mieszkania, upozorowane na napad bandycki, odbiło się szerokim echem nie tylko w krakowskim środowisku kościelnym, lecz także w całej Polsce, zwłaszcza w gronie osób kontestujących władzę komunistyczną. Było pewnego rodzaju zemstą za prezentowane przez redakcję „Tygodnika Powszechnego” (a pośrednio także przez kard. Karola Wojtyłę) poglądy na temat polityki kościelnej państwa komunistycznego i prób nieprawdziwego ukazywania jako bardzo dobre stosunków polskich komunistów ze Stolicą Apostolską przez media reżimowe. Śledztwo prowadzono w taki sposób, by sprawcy napadu nie zostali ujawnieni. W artykule przedstawiono metody stosowane przez komunistów w walce z opozycją, za którą uznawano środowisko „Tygodnika Powszechnego”, w postaci zastraszania jej działaczy. Akty przemocy wobec opozycjonistów były stosowane wielokrotnie przez polskie władze komunistyczne i ich służby w kolejnej dekadzie XX stulecia.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 40, 2; 467-486
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał organizacyjno-kadrowy oraz ważniejsze kierunki działalności Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1975–1990 (część II)
Organisational and staff capacity and the major directions of Security Service activity in the Opole province during 1975–1990 (Part II)
Autorzy:
Bereszyński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111955.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Security Service
Opole Province
organisational and staff capacity
1975–1990
Służba Bezpieczeństwa
woj. opolskie
potencjał organizacyjno-kadrowy
Opis:
W połowie roku 1975, przy okazji zmiany podziału administracyjnego kraju, nastąpiła generalna reorganizacja struktur Służby Bezpieczeństwa. Wiązało się to z dość istotną redukcją potencjału organizacyjno-kadrowego tej służby. W ciągu następnych kilkunastu lat doszło jednak do odwrócenia tego procesu i Służba Bezpieczeństwa w woj. opolskim ponownie rozbudowała swoje siły. Przed połową lat osiemdziesiątych XX w. liczebność jej kadr w tym regionie osiągnęła nawet poziom znacznie wyższy niż przed reorganizacją dokonaną w 1975 r. Było to związane z ciągłym pojawianiem się nowych wyzwań, jakie przed aparatem bezpieczeństwa piętrzył okres rewolucji Solidarności, zapoczątkowany latem 1980 r. SB starała się sprostać stawianym przed nią kolejnym zadaniom, ale ostatecznie okazało się, że mimo wkładanego wysiłku nie zdołała zapewnić komunistom panowania nad społeczną rzeczywistością.
In mid-1975, at the same time as a change in the administrative division of the country, a general reorganisation of the structures of the Security Service took place. This was due to a fairly significant reduction in the organisational and staff capacity of the service. However, over the next dozen years or so, this process was reversed and the Security Service in Opole Province once again expanded its forces. Before the mid-1980s, the size of its staff in the region had even reached a level much higher than before the reorganisation carried out in 1975. This was due to the constant emergence of new challenges posed to the security apparatus by the period of the Solidarity revolution, which began in the summer of 1980. The Security Service tried to cope with the successive tasks set before it but ultimately found that, despite the effort put in, it failed to ensure that the communists maintained control of social reality.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 626-656
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sekcja hotelowa koszalińskiej Służby Bezpieczeństwa i jej działania w obiektach „Skanpol” i „Orbis-Solny” w Kołobrzegu oraz „Jałta” w Koszalinie w latach 1973–1990
The Hotel Section of the Koszalin Security Service and its Activities in the "Skanpol" and "Orbis-Solny" Facilities in Kołobrzeg and "Jałta" in Koszalin during 1973–1990
Autorzy:
Błaszak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20261331.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Security Service
surveillance division
hotel control
Polska
Koszalin province
pion obserwacji
kontrola hoteli
Polska
woj. koszalińskie
Służba Bezpieczeństwa
Opis:
Turystyczny charakter nadmorskiej części woj. koszalińskiego przyciągał zagranicznych gości, których grono z biegiem lat stawało się coraz szersze. Wraz z ich napływem wzrastała chęć kontroli ruchu osobowego przez lokalne jednostki Służby Bezpieczeństwa. Najlepszym miejscem do szerokiej inwigilacji były obiekty hotelowe. Celem artykułu jest przybliżenie zasad organizacji, funkcjonowania i działalności sekcji hotelowej koszalińskiej SB, odpowiedź na pytanie o zakres zadań i sposoby ich realizacji, zgłębienie stopnia infiltracji rozpracowywanego środowiska oraz trudności z tym związanych. Celem stało się także zwrócenie uwagi na materialny dowód działalności, czyli dokumentację powstałą w czasie istnienia przedmiotowej jednostki.
The touristic character of the coastal part of the Koszalin province attracted foreign visitors, whose number had been increasing over the years. With their influx, the willingness of local Security Service units to control the movement of people increased. The best places for extensive surveillance were hotel facilities. The aim of the article is to present the principles of the organisation, functioning and activity of the hotel section of the Koszalin Security Service, to answer the question of the scope of tasks and their methods of completion, to explore the degree of infiltration of the environment being exposed and the difficulties associated with it. Drawing attention to the physical evidence of activity, specifically the documentation produced during the existence of the entity in question, also became an objective.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 350-371
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał organizacyjno-kadrowy oraz ważniejsze kierunki działalności Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1975–1990 (część I)
Organisational and Staff Capacity and the Major Directions of Security Service Activity in the Opole Province during 1975–1990 (Part I)
Autorzy:
Bereszyński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20206296.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Security Service
Opole Province
organisational and staff capacity
1975-1990
Służba Bezpieczeństwa
woj. opolskie
potencjał organizacyjno-kadrowy
1975–1990
Opis:
W połowie roku 1975, przy okazji zmiany podziału administracyjnego kraju, nastąpiła generalna reorganizacja struktur Służby Bezpieczeństwa. Wiązało się to z dość istotną redukcją potencjału organizacyjno-kadrowego tej służby. W ciągu następnych kilkunastu lat doszło jednak do odwrócenia tego procesu i Służba Bezpieczeństwa w woj. opolskim ponownie rozbudowała swoje siły. Przed połową lat osiemdziesiątych XX w. liczebność jej kadr w tym regionie osiągnęła nawet poziom znacznie wyższy niż przed reorganizacją dokonaną w 1975 r. Było to związane z ciągłym pojawianiem się nowych wyzwań, jakie przed aparatem bezpieczeństwa piętrzył okres rewolucji Solidarności, zapoczątkowany latem 1980 r. SB starała się sprostać stawianym przed nią kolejnym zadaniom, ale ostatecznie okazało się, że mimo wkładanego wysiłku nie zdołała zapewnić komunistom panowania nad społeczną rzeczywistością.
In mid-1975, at the same time as a change in the administrative division of the country, a general reorganisation of the structures of the Security Service took place. This was due to a fairly significant reduction in the organisational and staff capacity of the service. However, over the next dozen years or so, this process was reversed and the Security Service in the Opole Province once again expanded its forces. Before the mid-1980s, the size of its staff in the region had even reached a level much higher than before the reorganisation carried out in 1975. This was due to the constant emergence of new challenges posed to the security apparatus by the period of the Solidarity revolution, which began in the summer of 1980. The Security Service tried to cope with the successive tasks set before it but ultimately found that, despite the effort put in, it failed to ensure that the communists maintained control of social reality.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 82-105
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Komitetu Rewolucyjnego do Konferencji Samorządu Robotniczego. Próby budowy samorządności robotniczej po Październiku 56 na przykładzie Zakładów Mechanicznych "Tarnów"
From the Revolutionary Committeeto the Conference of Workers' Self-Government. The attemps to develop the workers' self-governance after October 1956 on the example of "Tarnów" Mechanical Plants
Autorzy:
Wenklar, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477358.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Październik 1956 samorząd robotniczy rady robotnicze Tarnów Służba Bezpieczeństwa
October 1956 workers' self-government workers' councils Tarnów Security Services
Opis:
Jednym z ważniejszych elementów przemian po Październiku 1956 r. była budowa samorządu robotniczego. W większych zakładach pracy powstawały spontanicznie komitety rewolucyjne i rady robotnicze. W listopadzie 1956 r. uchwalono ustawę o Radach Robotniczych. Realną rolę rad pokazuje przykład Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego (TKR), a następnie Rady Robotniczej z Zakładów Mechanicznych w Tarnowie. Deklarujący walkę o interesy załogi i pełną demokratyzację TKR powstał 2 listopada 1956 r. Komitet współdecydował o sytuacji w mieście i powiecie wysyłając swoich przedstawicieli na posiedzenia komitetów partyjnych i rad narodowych oraz na wiece do innych zakładów pracy. W uzgodnieniu z radami dwóch pozostałych wielkich tarnowskich zakładów przeforsował własnego kandydata na przewodniczącego PMRN oraz wpłynął na układ tarnowskiej listy kandydatów do Sejmu. Pierwsze decyzje TKR w zakładzie miały charakter personalny. Odwołano lub przesunięto na niższe stanowiska szereg pracowników, z reguły członków PZPR, którym zarzucano „stalinowskie” praktyki w zakładzie. Dopilnowano usunięcia sowieckiego doradcy oraz funkcjonariuszy z Referatu Wojskowego UB. 20 grudnia 1956 r. w zorganizowanych przez TKR wyborach została wyłoniona Rada Robotnicza, na czele której stanęli dotychczasowi działacze Komitetu. Rada interweniowała w najistotniejszych dla robotników sprawach – mieszkań pracowniczych, przydziału drewna opałowego, niesłusznych zwolnień, przesunięć czy pozbawienia premii. Działalność Komitetu i Rady spotkała się z przeciwdziałaniem władzy. Do ich liderów były wysyłane listy z pogróżkami, wraz z kończącą się odwilżą w mieście usuwano ich ze stanowisk partyjnych, ostatecznie przewodniczącego Rady zmuszono do rezygnacji. SB inwigilowała środowisko Rady, przeciwko niektórym z działaczy wszczęła sprawy operacyjne. Najaktywniejsi robotnicy zostali usunięci z zakładu. Równolegle trwało ograniczanie ustawowej roli rad, podporządkowywano je partii i związkom zawodowym. Służyło temu utworzenie w kwietniu 1958 r. Konferencji Samorządu Robotniczego oraz nowa ustawa o samorządzie robotniczym z grudnia 1958 r. Przykład Zakładów Mechanicznych po pierwsze pokazuje skalę wpływu rad na wydarzenia odwilży w zakładzie i na przemiany w lokalnych władzach, po drugie dostarcza informacji o metodach, jakimi ograniczano samodzielność rad robotniczych.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 211-231
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje Służby Bezpieczeństwa z Komitetem Wojewódzkim PZPR w Katowicach w związku z emigracją do Republiki Federalnej Niemiec w latach siedemdziesiątych XX wieku
The relations of the Security Service with the Provincial Committee of the PZPR (Polish United Workers’ Party) in Katowice in connection with emigration to the Federal Republic of Germany in the 1970s
Autorzy:
Tracz, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33952205.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Security Service
Polish United Workers’ Party
emigration
Upper Silesia
Germany
Służba Bezpieczeństwa
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
emigracja
Górny Śląsk
Niemcy
Opis:
Jednym z elementów polityki odprężenia w relacjach pomiędzy Wschodem i Zachodem było zbliżenie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Republiki Federalnej Niemiec, które nastąpiło po podpisaniu w grudniu 1970 r. układu o tzw. normalizacji wzajemnych stosunków między tymi państwami. Ten układ oraz porozumienie polsko-zachodnioniemieckie zawarte latem 1975 r. w Helsinkach stanowiły podstawę prawną emigracji z PRL do RFN tych osób, które deklarowały narodowość niemiecką lub miały krewnych z Niemczech Zachodnich. Nadzór nad organizacją i przebiegiem migracji objęła Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, a indywidualne decyzje podejmowały powołane specjalnie w tym celu komisje, co spowodowało ograniczenie roli Służby Bezpieczeństwa w realizacji polityki migracyjnej. Ograniczenie nie oznaczało jednak całkowitego wyłączenia i niniejszy artykuł jest próbą opisania współpracy na tym polu tajnej policji politycznej i partii komunistycznej w woj. katowickim, będącym wówczas jednym z głównych obszarów emigracji z Polski do RFN. Podstawę źródłową stanowią dokumenty wytworzone przez partię i SB przechowywane w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz opublikowane w wyborze źródeł przygotowanym przez autora w 2022 r.
One of the elements of the policy of détente in relations between the East and the West was the rapprochement between the Polish People’s Republic and the Federal Republic of Germany, which followed the signing of an agreement on the so-called normalisation of mutual relations between the two countries in December 1970. This agreement, and the Polish-West German Agreement concluded in the summer of 1975 in Helsinki, provided a legal basis for emigration from the Polish People’s Republic to West Germany of those persons who declared German nationality or who had relatives in West Germany. The supervision of the organisation and course of migration was taken over by the Polish United Workers’ Party, and individual decisions were made by committees set up specifically for this purpose, which resulted in a reduced role for the Security Service in the implementation of the said migration policy. However, this restriction did not mean total exclusion and this article is an attempt to describe the cooperation in this field between the secret political police and the communist party in Katowice Province, which was then one of the main areas of emigration from Poland to West Germany. The source basis constitutes documents produced by the party and the Security Service stored in the Archives of the Institute of National Remembrance in Katowice and published in a selection of sources prepared by the author in 2022.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 203-224
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje Biura Ochrony Rządu ze Służbą Bezpieczeństwa w latach 1975–1990. Zarys problemu
Relations of the Government Protection Bureau with the Security Service between 1975 and 1990. Outline of the issue
Autorzy:
Miedziński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111880.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Government Protection Bureau
protective operations
district Security Service
Ministry of the Interior
Biuro Ochrony Rządu
operacja ochronna
Służba Bezpieczeństwa
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
Opis:
Artykuł dotyczy relacji pomiędzy różnymi jednostkami organizacyjnymi MSW na polu ochrony osobistej oraz politycznej władz partyjnych i państwowych w latach 1975–1990. Każdy departament MSW był zobligowany do współpracy z Biurem Ochrony Rządu i korzystał jednocześnie z możliwości operacyjnych, jakie były w dyspozycji BOR podczas ochrony delegacji państwowych.
This article deals with relations between the various organisational units of the Ministry of the Interior in the field of the personal and political protection of party and state authorities between 1975 and 1990. Each department of the Ministry of the Interior was obliged to cooperate with the Government Protection Bureau (BOR) and, at the same time, made use of the operational capabilities at the disposal of BOR during the protection of state delegations.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 111-138
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz pułkownik Antoni Łopaciński – lokalny antykomunista na usługach bezpieki
Priest Colonel Antoni Łopaciński – a local anti-communist in the service of the secret police
Autorzy:
Łagojda, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111947.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
informer
agent
secret collaborator
Security Office
Security Service
cooperation
gradual recruitment method
Bystrzyca Kłodzka
Kłodzko region
Wrocław
dean
informator
TW
Urząd Bezpieczeństwa
Służba Bezpieczeństwa
współpraca
metoda stopniowego werbunku
ziemia kłodzka
dziekan
Opis:
Artykuł przedstawia losy ks. Antoniego Łopacińskiego, kapelana Wojska Polskiego, dziekana powiatu bystrzyckiego, po zakończeniu II wojny światowej. Kapłan w dotychczasowej literaturze przedmiotu był przedstawiany jako działacz antykomunistyczny na terenie ziemi kłodzkiej. Autor ujawnia wieloletnią współpracę kapłana z UB, a następnie z SB, opisuje werbunek duchownego i charakter działalności „informatora w sutannie”, z uwzględnieniem skali tego donosicielstwa przez blisko 20 lat współpracy. Na kartach donosów TW ps. „Jakub Wasilewski”/„Jacek” pojawiały się takie nazwiska archidiecezji wrocławskiej, jak Karol Milik, Kazimierz Lagosz czy Bolesław Kominek. Artykuł stanowi ciekawe case study pozwalające prześledzić, jakimi metodami UB werbował duchownych w okresie stalinowskim. To także ciekawy przykład człowieka, który w obliczu zagrożenia i szantażu ze strony funkcjonariuszy aparatu represji zgadza się na wieloletnią współpracę, widząc w niej liczne udogodnienia i możliwość poprawienia swojego losu.
The article presents the fate of Father Antoni Łopaciński, chaplain of the Polish Army and dean of the Bystrzyca district after the end of World War II. The priest is portrayed in early literature as an anti-communist activist in the Kłodzko area. The author, however, reveals the priest’s long-standing collaboration, first with the UB (Security Office) and then with its successor, the SB (Security Service), and describes the recruitment of the clergyman and the nature of the activities of the “informer in a cassock” , including the scale of his denunciation activities over a period of nearly 20 years of collaboration. The denunciations of this secret collaborator, who used the pseudonym “Jakub Wasilewski”/“Jacek”, encompassed such well-known clergy of the Archdiocese of Wrocław as Karol Milik, Kazimierz Lagosz and Bolesław Kominek. The article is an interesting case study that allows the tracing of methods used by the UB to recruit clergy during the Stalinist period. It is also an interesting example of a man who, in the face of danger and blackmail from officers of the repressive apparatus, agrees to long-term cooperation, seeing in it numerous comforts and an opportunity to improve his fate.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 561-586
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Między nami, esbekami”. Stosunki wśród funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa w Tarnowie na marginesie sprawy Czesława Gucika z 1971 roku
“Between us, SB men”. Relations among functionaries of the Security Service in Tarnów on the sidelines of the Czesław Gucik case of 1971
Autorzy:
Kasprzycki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111958.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Security Service (SB)
Security Service officers
Tarnów
Tarnów District
Cracow Province
Security Service operational work
work discipline
Służba Bezpieczeństwa
funkcjonariusze SB
pow. tarnowski
woj. krakowskie
praca operacyjna SB
dyscyplina pracy
Opis:
Publikowane dokumenty związane ze sprawą kpt. Czesława Gucika, funkcjonariusza Referatu ds. Bezpieczeństwa Komendy Miejskiej i Powiatowej MO w Tarnowie, rzucają nieco światła na codzienne problemy funkcjonowania lokalnej jednostki SB na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w., na stosunki między funkcjonariuszami, konflikty personalne, animozje i wzajemne podziały. Protokół zebrania Oddziałowej Organizacji Partyjnej przy Referacie ds. SB Komendy Miejskiej i Powiatowej MO w Tarnowie z 20 marca 1971 r. jest zapisem oskarżeń kierowanych pod adresem kpt. Gucika o różnego rodzaju wykroczenia służbowe i niemoralne postępowanie oraz zarzutów stawianych kierownictwu służbowemu, takich jak niereagowanie na znane większości funkcjonariuszy, nie tylko SB, „grzechy” Gucika i lekceważenie innych problemów. Drugi dokument to wyjaśnienia Gucika, świadectwo zastosowania przez niego taktyki obrony przez atak, czego efektem było oczernienie tych funkcjonariuszy SB, którzy zajęli najbardziej nieprzychylne wobec niego stanowisko.
Published documents related to the case of Capt. Czesław Gucik, an officer of the Security Department of the Municipal and District Headquarters of the Citizens’ Militia in Tarnów, shed some light on everyday problems in the functioning of the local Security Service (SB) unit in the late 1960s and early 1970s: on relations between officers, personal conflicts, animosities and mutual divisions. The protocol from the meeting of the Branch Party Organisation at the Security Department of the Municipal and District Headquarters of the Citizens’ Militia in Tarnów of 20 March 1971 is a record of accusations directed at Captain Gucik of various types of official misconduct and immoral behaviour. Accusations were also made against the service’s directors, such as the failure to react to Gucik’s “sins”, known to the majority of officers, not only in the SB, and also about the disregard of other problems. A second document includes Gucik’s explanations, which are a testimony to his use of defence-by-attack tactics, which resulted in the denigration of those Security Service officers who took the most unfavourable positions toward him.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 713-773
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 30

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies