Temat: Duchy - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Słowa, symbole, znaczenia – badania dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego w aspekcie nauk pomocniczych historii, red. Rūta Čapaitė, Gitana Zujienė, Wilno 2019
Ženklai, simboliai, prasmės. Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės tyrimai pagalbinių istorijos mokslų aspektu. Mokslinių straipsnių rinkinys. Sudarytojos Rūta Čapaitė, Gitana Zujienė, Vilnius 2019
Words, symbols, meanings – studies of the history of the Grand Duchy of Lithuania in the aspect of auxiliary historical sciences, ed. R. Čapaitė, Vilnius 2019
Autorzy:: Zawadzki, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/11364349.pdf
Data publikacji:: 2020-10-30
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Wielkie Księstwo Litewskie
Grand Duchy of Lithuania
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 382-386
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Inflanty i Księstwo Kurlandii i Semigalii — inflanckie „Prusy” trochę inaczej. Kilka uwag o zapomnianej unii wileńskiej 1561 roku
Livonia and the Duchy of Courland and Semigallia – slightly different approach to the Livonian "Prussia". Some observations on the forgotten Union of Vilnius of 1561
Autorzy:: Jankiewicz, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1063038.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Inflanty
Kurlandia
Semigalia
Unia Wileńska
Livonia
Duchy of Courland
Semigallia
Union of Vilnius
Opis:: The Treaty of Krakow signed in 1525 which ended definitively the existence of the Teutonic state in Prussia, became a challenge for its Livonian part. For over 30 years the Livonian province of The Order of Brothers of Saint Mary tried jointly with the Archbishopric of Riga and Livonian towns to boost development of civilization on the eastern shores of the Baltic Sea, seeking proper legal shape of the state. In view of the ever-increasing process of reformation, aspirations of the Livonian states, and external expansion of Moscow, Denmark and Sweden representatives of Livonia were forced to seek refuge in alliance with the king of Poland and Grand Duke of Lithuania. Ultimately, these efforts were crowned with submission of the province to the King of Poland and Grand Duke of Lithuania Sigismund Augustus in exchange for rights and privileges. Finally, the union was concluded on November 28th, 1561, in Vilnius and was signed by the king and the representatives of the Livonian estates, first of all, by Gotthard Kettler – the last Master of the Livonian Order and Wilhelm Hohenzollern – the last Catholic Archbishop of Riga. Terms of surrender in feudal dependence to the Polish Crown and the Grand Duchy of Lithuania were formulated in two very momentous acts: Pacta Subjectionis Livoniae – Provisio Ducalis that created the Duchy of Courland and Semigallia on the Prussian pattern, and granted to Gotthard Kettler the title of Duke and the general estate privilege for the nobles and burghers of Livonian towns, known as: Privilegium Sigismundi Augusti. The latter document, relatively unknown in Polish and Lithuanian historiography, deserves special attention. It was referred to by the representatives of the German nobility in the Russian Empire until 1914, as a major source of legal and cultural autonomy. It established indygenat – political rights for people from the province of Livonia, built around three core concepts of autonomy: religion (right to their own religion), law (legal autonomy), school (right to their own education). The vast majority of the rights granted to the Livonian nobility was linked to the republican and civic values proclaimed in Poland that were typical for the executionist movement of "enforcement of the laws" as well as with certain regulations of so-called second edition of the Statute of Lithuania (1566) that was developed in Vilnius at that time. The authors of that statute, especially Lithuanian Chancellor Mikołaj Radziwiłł The Black, Lithuanian Marshal Ostafii Wołłowicz or Piotr Roizjusz, took direct part in the negotiating Privilegium Sigismundi Augusti.
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2013, 20; 19-42
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Przyczynek o królewskich pieczęciach litewskich z XVI-XVII wieku
A contribution to the kings’ Lithuanian seals (in 16th and 17th centuries)
Autorzy:: Wajs, Hubert
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1065313.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Wielkie Księstwo Litewskie
pieczęcie litewskie
sfragistyka
Grand Duchy of Lithuania
Lithuanian seals
sigillography
sphragistics
Opis:: A small contribution to the kings’ seals used in the chancellery of the Grand Duchy of Lithuania in modern times (mostly during Vasa dynasty reign). Apart from known – thanks to the Pieczęcie królów polskich (Seals of Polish Kings), issued by Marian Gumowski in 1920 – facts about the re-use of the former king’s seals (with needed modification – the name) by his follower (e.g. Wladislaw IV reused in 1633 his father’s seal from the year 1617) and some other examples of not strict heraldic presentation of the coats of arms (the Pogoń), the main problem is discussion about one of the twelve shields with coats of arms around the Great Seal of Lithuania. In the literature – M. Gumowski and lastly S. K. Kuczyński, Polskie herby ziemskie. Geneza, treści, funkcje, Warszawa 1993: who slightly questioned such an identification – a coat of arms with a stag is presented as the symbol of the Lublin voivodeship (or land). This voivodeship however did not belong to the Grand Duchy, it was the Crown land. The possibility recognized by the author is the probably identification of the animal as a moose. And the moose was on the coat of arms of Semigallia, which was a part of Livonia. Livonian title was used of on the kings’ Lithuanian seals, the status of the former Crowns fief was not strictly decided in the 17th century.
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 73-79
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Przykłady losów przedstawicieli szlachty polskiej w Wielkim Księstwie Litewskim do czasu zawarcia Unii Lubelskiej
Examples of lives of Polish nobility in the Grand Duchy of Lithuania before 1569
Autorzy:: Zawadzki, Jarosław
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/chapters/16647765.pdf
Data publikacji:: 2020-12-23
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Unia Lubelska
szlachta polska
Wielkie Księstwo Litewskie
Litwa
ithuania
Polish nobility in Lithuania
Grand Duchy of Lithuania
Opis:: The article presents the history of representatives of several Polish noble families settled in the Grand Duchy of Lithuania in the period preceding the conclusion of the Union of Lublin. Persons selected for the analysis were linked to the most powerful Lithuanian families - dukes Olelkowicz Słucki and Radziwiłł. They were people who could serve as specialists in specific fields in Lithuania. Their success was determined by their talent and competence, as well as the need for specialists during the period of great internal reforms initiated by Sigismund the Elder and Queen Bona and continued by Sigismund Augustus.
Źródło:: Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 67-102
9788395630255
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Korespondencja przeora Jasnej Góry z władzami Księstwa Warszawskiego w sprawie sum lokowanych w Wiedeńskim Banku Miejskim
Correspondence of the Abbot of Jasna Góra with the authorities of the Duchy of Warsaw concerning deposits placed with the Vienna City Bank (Wiener Stadtbank)
Autorzy:: Ziółek, Ewa M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/11364343.pdf
Data publikacji:: 2020-10-30
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Księstwo Warszawskie
Jasna Góra
wojna polsko-austriacka 1809 r.
The Duchy of Warsaw
the Polish-Austrian War of 1809
Opis:: Edycja zawiera korespondencję przeora klasztoru jasnogórskiego Hilariona Szuffranowicza z władzami Księstwa Warszawskiego reprezentowanymi przez Ministra Spraw Wewnętrznych, Jana Pawła Łuszczewskiego oraz naczelnego wodza, księcia Józefa Poniatowskiego. Korespondencja dotyczy sprawy odzyskania z Wiedeńskiego Banku Miejskiego sum dwóch depozytów złożonych w nim przez klasztor jasnogórski paulinów. Sumy te zostały ulokowane w wiedeńskim banku jeszcze w czasie konfederacji barskiej (1768–1772), a w 1798 r. zostały przejęte przez Austriaków na mocy dekretu cesarza Franciszka II. W 1809 r., po zwycięskiej kampanii i zajęciu znacznej części Galicji przez wojska polskie, częstochowscy paulini podjęli starania o odzyskanie tych dwóch depozytów oraz należnych im odsetek. Aby uzyskać pomoc rządu Księstwa Warszawskiego dokonali ich cesji na rzecz państwa polskiego.
The publication comprises correspondence between the Abbot of the Jasna Góra Monastery Hilarion Szuffranowicz, and the authorities of the Duchy of Warsaw, represented by the Minister of Interior Jan Paweł Łuszczewski, and the Chief Commander Prince Józef Poniatowski. The correspondence pertains to recovering from in Wiener Stadtbank two deposits made by the Jasna Góra Pauline monastery. The funds were deposited in the Viennese bank at the time of the Bar Confederation (1768–1772), and were taken over by the Austrians in 1798 by virtue of a decree by Emperor Francis II. In 1809, after the victorious campaign and the capture of a large part of Galicia by the Polish army, the Pauline monks of Częstochowa made efforts to recover the two deposits with due interest. In order to obtain the help of the government of the Duchy of Warsaw, they ceded the funds to the Polish state.
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 325-334
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Sojusznicy i rywale. Polityka Piastów mazowieckich wobec Władysława Łokietka
Allies and rivals. Mazovian Piasts policy regarding Władysław the Elbow-High
Autorzy:: Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/chapters/25716547.pdf
Data publikacji:: 2021-12-17
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Mazowsze
Kujawy
Piastowie mazowieccy
Władysław Łokietek
Księstwo Mazowieckie
Mazovia
Cuiavia
Masovian Piasts
Władysław the Elbow-High
Duchy of Mazovia
Opis:: Władysław Łokietek wraz ze swoim młodszym bratem Kazimierzem wspierał Bolesława II księcia mazowieckiego w jego w walce o tron krakowski w latach 1288‒1289. Odegrał również ważną rolę w zwycięskiej bitwie pod Siewierzem (1289), w której oddziały mazowiecko-kujawskie pokonały wojska śląskie wspierające Henryka IV Prawego. Po nieudanej próbie zdobycia Wawelu przez Bolesława II część możnych i rycerstwa małopolskiego odwróciło się księcia mazowieckiego. W tym samym czasie (latem 1289) nastąpił kryzys w gronie koalicjantów, gdyż Władysław Łokietek postanowił realizować własne plany polityczne, natomiast Bolesław II zawarł sojusz z władcą czeskim Wacławem II i poślubił jego siostrę (1290) Kunegundę. Pod koniec XIII w. pogorszyły się relacje Bolesława II z Czechami, a książę mazowiecki znalazł się w gronie sojuszników Władysława Łokietka. Do końca życia Bolesława II (1313) stosunki Władysława Łokietka z Piastami mazowieckimi były przyjazne. Koronacja królewska Władysława Łokietka (1320) zaniepokoiła władców mazowieckich. Przewidywali oni możliwość roszczeń Łokietka do zwierzchnictwa nad Mazowszem, dlatego podjęli współpracę z zakonem krzyżackim. Pomimo skomplikowanych stosunków z Koroną książęta mazowieccy starali się zachować życzliwą neutralność. W czasie konfliktu zbrojnego Polski z zakonem krzyżackim (1330‒1332) przechodziły przez księstwo płockie oddziały Władysława Łokietka. Jednak dopiero po wstąpieniu na tron Kazimierza III Wielkiego (1333) zaczęły się stopniowo poprawiać relacje Księstwa Mazowieckiego z Koroną, które doprowadziły do złożenia w 1352 r. przez Piastów mazowieckich hołdu lennego królowi polskiemu.
Władysław the Elbow-High, together with his younger brother Casimir, supported Bolesław II Duke of Mazovia in his struggle for the Cracow throne in the years 1288–1289. He also played an important role in the victorious Battle of Siewierz (1289), in which Mazovia-Cuiavia troops defeated Silesian troops supporting Henry IV Probus. After Bolesław II’s unsuccessful attempt to capture Wawel, some of the magnates and knights of Lesser Poland withdrew their support for the Mazovian duke. At the same time (in the summer of 1289) there was a crisis among the coalition partners, as Władysław the Elbow-High decided to pursue his own political agenda. On the other hand, Bolesław II concluded an alliance with the Czech ruler Wenceslaus II and married his sister Cunegonde (1290). At the end of the 13th century, Bolesław II’s relations with Bohemia deteriorated, and the Duke of Mazovia joined the allies of Władysław the Elbow-High. Until the end of Bolesław II’s life (1313), the relations between Władysław the Elbow-High and the Mazovian Piasts were friendly. Royal coronation of Władysław the Elbow-High (1320) alarmed the Mazovian dukes. They foresaw the possibility of the Elbow-High claiming sovereignty over Mazovia and therefore started to cooperate with the Teutonic Order. Despite the complicated relations with the Crown, the dukes of Mazovia tried to maintain friendly neutrality. During the armed conflict between Poland and the Teutonic Order (1330–1332), the troops of Władysław the Elbow-High passed through the Duchy of Płock. However, it was only after Casimir III the Great ascended the throne (1333) that the relations between the Duchy of Mazovia and the Crown gradually improved, which led to the Mazovian Piasts paying homage to the Polish king in 1352.
Źródło:: Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 85-111
9788395991950
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Sumariusz dokumentów Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna” z 1604 r. jako źródło do dziejów rodziny i Wielkiego Księstwa Litewskiego
Summary book of documents of Krzysztof ‘Piorun’ Radziwiłł from 1604 as source material for history of the family and of the Great Duchy of Lithuania
Autorzy:: Zawadzki, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/474858.pdf
Data publikacji:: 2018-10-29
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: archiwum rodzinne,
akta publiczne,
Radziwiłłowie,
Wielkie Księstwo Litewskie,
Wołyń
family archive,
public documents,
Radziwiłł family,
Grand Duchy of Lithuania,
Volhynia
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 221-246
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Wydatki podskarbiego wielkiego litewskiego Mikołaja Kiszki na sejmie walnym warszawskim 1642 roku
Expenses of Mikołaj Kiszka, Grand Treasurer of Lithuania, at the General Sejm of Warsaw in 1642
Autorzy:: Zawadzki, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/11364381.pdf
Data publikacji:: 2021-12-22
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Mikołaj Kiszka
sejm walny
rejestr wydatków
towary luksusowe
Wielkie Księstwo Litewskie
General Sejm
register of expenses
luxury goods
Grand Duchy of Lithuania
Opis:: Artykuł ma na celu przedstawienie wydatków i ich struktury poniesionych w związku z udziałem w sejmie warszawskim w 1642 r. przez Mikołaja Kiszkę, podskarbiego wielkiego litewskiego. Ukazane to zostało na tle uzyskiwanych przez niego dochodów z dóbr własnych i królewszczyzn. W publikacji wskazano także na rolę miast w których odbywały się sejmy, głównie Warszawy, jako miejsc nabywania przez posłów towarów luksusowych, w tym przede wszystkim złotniczych. W aneksie opublikowano rejestr wydatków Mikołaja Kiszki.
The article aims to present the expenses, and their structure, as incurred by Mikołaj Kiszka, Grand Treasurer of Lithuania, in connection with his participation in the Warsaw Sejm of 1642. The expenses are presented against the background of his income from his own properties and royal estates. The publication also points out the role of the city in which the Sejm was held, mainly Warsaw, as places where the MPs purchased luxury goods, including mainly goldsmiths’ products. A register of Mikołaj Kiszka’s expenses is published in the appendix.
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 147-164
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Unia Lubelska a problem rywalizacji o przywództwo w elicie politycznej Wielkiego Księstwa Litewskiego
The Union of Lublin and the problem of competition for leadership within the political elite of the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:: Kempa, Tomasz
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648085.pdf
Data publikacji:: 2020-12-23
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Union of Lublin
magnates
elite of the Grand Duchy of Lithuania
Sigismund II Augustus
Unia lubelska
magnateria
elita Wielkiego Księstwa Litewskiego
Zygmunt II August
Opis:: The paper presents the problem of power struggle among the leading Lithuanian magnates in the context of the preparation and conclusion of the Union of the Grand Duchy of Lithuania with the Crown of Poland in 1569. Three centres contended to play a major role in Lithuanian policy before the Union of Lublin: The Radziwiłłs, with their undisputed leader – Chancellor, and Voivode of Vilnius, Mikołaj known as “the Red”; the Chodkiewicz family, among whom the starost of Samogitia, Jan Chodkiewicz, grew to be the most active figure even before the Sejm in Lublin; and a representative of Orthodox Church adherents, Knyaz [prince] Jerzy Olelkowicz Słucki, who did not hold any prestigious offices. The aspirations of Prince Słucki stemmed from the fact that he was the closest relative of Sigismund II Augustus, the last representative of Jagiellonian dynasty on the Polish-Lithuanian throne. While Radziwiłł “the Red” was against the new, stricter union with Poland, the other two magnates opposed him, supporting the idea of a new union. Since the King supported the project of further political rapprochement between Poland and Lithuania since the Sejm of 1562/63, the support for the union brought Chodkiewicz a number of promotions and royal endowments in the 1560s (all the more so as the monarch wanted to pit the Chodkiewicz family against the Radziwiłłs, who were all-powerful in Lithuania at that time). Jan Chodkiewicz was also able to take advantage of the obstruction that “Red” used during the Lublin Sejm (when he forced the Lithuanians to secretly leave Lublin), and it was ultimately he who played a major role in completing negotiations on the union and signing the new union in 1569. Although “Red” did not return to Lublin to finalise the union deliberations, he quickly regained the King’s trust. He was supported by the younger generation of the Radziwiłłs, including his son Krzysztof and his nephew Mikołaj Krzysztof, who had sworn an oath of union in Lublin. Prince Słucki’s plan, on the other hand, failed completely. Słucki, as a result of his absence from the Sejm in Lublin due to illness, lost his chance to gain an exceptional position in the new Senate (as the king’s closest relative). The Union of Lublin did not change the balance of power in Lithuania. Mikołaj “the Red” Radziwiłł and Jan Chodkiewicz remained the most influential Lithuanian magnates in the following years.
Źródło:: Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 140-161
9788395630255
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Źródła do dziejów systemu parlamentarnego Wielkiego Księstwa Litewskiego ostatniego trzydziestolecia XVI wieku w zbiorach Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu
Source materials for history of parliamentary system of Grand Duchy of Lithuania in last three decades of 16th century in the collection of National Library of Russia in St. Petersburg
Autorzy:: Padalinski, Uładzimir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/474753.pdf
Data publikacji:: 2018-10-29
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Wielkie Księstwo Litewskie,
parlamentaryzm,
polonika,
Rosyjska Biblioteka Narodowa w Petersburgu
Grand Duchy of Lithuania,
parliamentarianism,
polonica,
National Library of Russia in St. Petersburg
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 47-55
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: „A niechaj już unijej w skrzyniach nie chowamy” – akty unii lubelskiej i horodelskiej z archiwum Wielkiego Księstwa Litewskiego w zbiorach Radziwiłłów
„Let us no longer secrete the Unions in our coffers”. Union of Lublin and Union of Horodło acts from the archives of the Grand Duchy of Lithuania in the Radziwiłłs’ collection
Autorzy:: Jankowski, Rafał
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/chapters/16624571.pdf
Data publikacji:: 2020-12-23
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Unia Lubelska
Unia horodelska
unie polsko-litewskie
Radziwiłłowie
Wielkie Księstwo Litewskie
Archiwum
Union of Horodło
Union of Lublin
Radziwiłł Warsaw Archive
documentary archive of the Great Duchy of Lithuania
Opis:: The article discusses the preservation history of two copies of the Union of Lublin act, the fate of which is unknown. These were: the second copy of the Lithuanian side’s act issued for the Polish Crown and the act of the Union handed over by the Polish side to Lithuanians. In the course of describing the history of the acts of the Union of Lublin, the author also describes the fate of several documents directly related to the Union of Lublin, contained in the Radziwiłł collection. Since the times of Nyasvizh and Kleck fee holder Antoni Wilhelm Radziwiłł (1833–1904), the acts of the Union of Lublin were kept under supervision in a special box which also contained the acts of the Union of Horodło. For this reason, the article also presents the course of preservation of the Union of Horodło. The author of the article puts forward a hypothesis that the acts of both the Union of Horodło and the Union of Lublin from the Radziwiłł collection were burnt in Warsaw together with the Krasiński fee library in the first half of October 1944.
Źródło:: Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 292-334
9788395630255
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: „Ja na to nie zezwalam, ani nie chcę nowego na bracią swą stanowić”. Przywódcy szlacheccy Wielkiego Księstwa Litewskiego na sejmie lubelskim 1569 roku
“I do not permit this, and I do not wish to impose anything new on my brothers”. Nobility leaders of the Grand Duchy of Lithuania at the Sejm of Lublin in 1569
Autorzy:: Padalinski, Uładzimir
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648124.pdf
Data publikacji:: 2020-12-23
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: sejm lubelski 1569 r.
przywódcy polityczni
Wielkie Księstwo Litewskie
Rzeczpospolita
szlachta
demokracja szlachecka
ruch szlachecki
nobility movement
Sejm of Lublin 1569
political leaders
Grand Duchy of Lithuania
Polish-Lithuanian Commonwealth
nobility
nobility democracy
Opis:: The existence of an independent nobility movement in the Grand Duchy of Lithuania, separate from the local magnates milieu, is one of the fundamental factors in researching the political system of the Polish-Lithuanian Commonwealth in early modern times. Without such a nobility movement, it is impossible to speak of the noblemen’s democracy in the 16th –18th century. The article presents the activities of the Lithuanian delegation at the Sejm of Lublin in the summer of 1569. It presents the ideas and demands of the nobility and its political leaders. A group of deputies presented a whole gamut of demands, reflecting the needs and socio-political interests of the minor and middle nobility, to the Sejm. Political leaders who acted as spokespersons for the rights and freedoms of the nobility were the land deputies Malcher Snowski and Mikołaj Stankiewicz-Billewicz. Both of them enjoyed high regard among the nobility. They strived to transform its postulates into concrete parliamentary decisions. Economic independence was an important factor in ensuring their independent political position. The author concludes that in the 1560s an independent movement was established in the Grand Duchy of Lithuania under the slogans of noblemen’s democracy. However, in the second half of the 16th century, the leaders of the nobility movement of the Grand Duchy of Lithuania could only hope to fulfill their aspirations if they were supported either by the monarch or by those magnates who supported the slogans of the noblemen’s democracy.
Źródło:: Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 105-121
9788395630255
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Garnizon księcia Bogusława Radziwiłła w Słucku 1654–1668. Struktura i finansowanie
The Sluck garrison of Prince Bogusław Radziwiłł in 1654–1668. Structure and financing
Autorzy:: Kossarzecki, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22446705.pdf
Data publikacji:: 2022-12-13
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Słuck
garnizon
Bogusław Radziwiłł
Wielkie Księstwo Litewskie
wojsko litewskie
piechota niemiecka
twierdze prywatne
wojna polsko-rosyjska 1654-1667
potop szwedzki
Sluck
garrison
Grand Duchy of Lithuania
Lithuanian military
rman infantry
private fortresses
Polish-Russian war 1654–1667
Swedish deluge
Opis:: Artykuł omawia dzieje regimentu piechoty niemieckiej księcia Bogusława Radziwiłła. Oddział pełnił funkcję garnizonu w Słucku, prywatnym mieście księcia, w okresie wojen Rzeczypospolitej z Państwem Moskiewskim i Kozakami. Tekst koncentruje się wokół struktury garnizonu i sposobów jego finansowania. Wyjaśniono przyczyny pojawienia się w prywatnym mieście księcia regimentu wojsk koronnych, podano informacje o kadrze oficerskiej, pochodzeniu oficerów, ich doświadczeniu wojskowym, losach i karierze oraz przebiegu służby w Słucku. Poświęcono też uwagę pochodzeniu żołnierzy oraz sprawom związanym ze zmieniającą się liczebnością garnizonu w zależności od rozwoju sytuacji wojennej. Wyjaśniono problem finansowania garnizonu, który wraz z klęską Rzeczypospolitej w 1655 r. i przejściem księcia Bogusława na służbę szwedzką, a potem pruską, przestał być opłacany ze skarbu koronnego czy litewskiego. Tekst naświetla wysiłki księcia zmierzające do zapewnienia finansowania i zaopatrzenia regimentu polegające najpierw (w latach 1655–1658) na obarczeniu tym ciężarem mieszczan słuckich i poddanych ze wsi książęcych w województwie nowogródzkim, a w latach 1659–1668, gdy po uzyskaniu zgody króla i sejmu i wprowadzeniu regimentu do komputu litewskiego, wysiłek swoich poddanych książę starał się wesprzeć pieniędzmi uzyskiwanymi ze skarbu. Losy garnizonu zależały od rozwoju sytuacji militarnej i stopnia bezpieczeństwa Słucka i włości Księstwa Słuckiego oraz stanu finansów książęcych. Wszystko to wpływało na liczebność garnizonu, a po ustaniu wojen, na stopniową jego redukcję z ponad 1000 do 150 żołnierzy. Stopniowo regiment zamieniał się z jednostki w pełni bojowej w prywatny garnizon magnacki pełniący rolę porządkową. Jego oficerowie coraz bardziej upodabniali się do urzędników administracyjnych w służbie magnata.
The article discusses the history of Prince Bogusław Radziwiłł’s German infantry regiment. The unit served as a garrison in Sluck, the prince's private city, during the period of the Commonwealth's wars against the Muscovite State and the Cossacks. The text focuses on two issues, specifically the structure of the garrison and the ways it was financed. The article explains the reasons for a Crown army regiment appearing in the prince's private city, provides information about the officers team, their backgrounds, military experience, history and careers, as well as the course of their service in Sluck. Attention was also given to the background of the soldiers and to fluctuating numbers of the garrison depending on war developments. The problem of financing the garrison, which was no longer paid from the Crown or Lithuanian treasuries after the defeat of the Commonwealth in 1655 and Prince Bogusław's shift to Swedish and subsequently Prussian service, is explained as well. The paper sheds light on the prince's efforts to secure funding and provisions for the regiment. These efforts initially (in 1655–1658) amounted to placing the burden on the townspeople of Sluck and subjects from the prince's villages in the Nowogródek Voivodship. Subsequently (in 1659-1668), after obtaining the consent of the king and the Sejm to incorporate the regiment into the Lithuanian Complement (komput), the prince tried to bolster the efforts of his subjects with money obtained from the treasury. The fate of the garrison depended on military situation developments and the degree of safety of Sluck and the Sluck Duchy domains, as well as the state of the Duke's finances. All this combined had an impact on the size of the garrison, and after the wars had ended, its gradual reduction from more than 1,000 to 150 soldiers. Gradually, the regiment turned from a combat unit into a magnate's private garrison serving as a policing force. In the magnate's service, its officers increasingly came to resemble administrative officials.
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 7-46
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki