Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Galicia;" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Fałsz społeczny i los kobiet w publicystyce Jana Niecisława Baudouina de Courtenay (1845–1929)
Social Falsehood and the Fate of Women in the Opinion Journalism of Jan Niecisław Baudouin de Courtenay (1845–1929)
Autorzy:
Duda, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057687.pdf
Data publikacji:
2021-11-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Jan Niecisław Baudouin de Courtenay
Galicja
fałsz
kobieta
prawda
Galicia
falsehood
woman
truth
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie postaci i publicystyki wybitnego polskiego językoznawcy – Jana Niecisława Baudouin de Courtenay. W artykule zostaną nakreślone podstawowe kwestie, które podejmował uczony w swojej działalności publicystycznej, tj.: fałszywość w życiu społecznym oraz problem dyskryminacji kobiet w przestrzeni społecznej i domowej. Wspomniana zostanie także postawa samego autora, który dokonując krytyki swojego życia, podejmuje decyzję dotyczącą odejścia od Kościoła katolickiego, argumentując to potrzebą życia w prawdzie.
The aim of the paper is to shed more light on the figure and journalism of an outstanding Polish linguist, Jan Niecisław Baudouin de Courtenay. The paper will outline the basic problems that the scholar undertook in his journalistic activity, i.e. dishonesty in social life and the problem of discrimination of women in the social and domestic space. It will also mention the attitude of the author himself who criticised his own life and made a decision to leave the Catholic Church arguing that he needed to live in the truth.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 34, 3; 121-140
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szpetne czy piękne? O próbach poprawy wizerunku miast Galicji Zachodniej na przełomie XIX i XX wieku
Ugly or Beautiful? Attempts to Improve the Urban Space in Western Galicia around the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Laskowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37519266.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
piękno
miasto
Galicja
planowanie przestrzenne
przestrzeń miejska
beauty
city
Galicia
town planning
urban space
Opis:
W Galicji, największym z krajów koronnych monarchii Habsburgów, miasta charakteryzowano jako siedliska kurzu, błota i nieprzyjemnych zapachów. Zmiana tej sytuacji stała się jednym z głównych problemów do rozwiązania przez władze samorządowe, których reaktywacja w 1867 r. rozpoczęła erę autonomiczną Galicji, trwającą aż do I wojny światowej. Najważniejszym aktem prawnym w zakresie kreowania ładu budowlanego w Galicji stały się ustawy budowlane uchwalone dla różnych grup miast, w zależności od ich wielkości. Jednakże część środowiska architektonicznego była świadoma, że ukształtowanie miast przyjaznych mieszkańcom i pięknych wymaga znacznie więcej wysiłku i zależy również od regulacji prawnych dotyczących kształtowania miejskiej przestrzeni. Stąd niektórzy z architektów dążyli do uchwalenia takich ogólnych regulacji prawnych, które zmusiłyby władze lokalne do sporządzania na zarządzanym przez nie obszarze specjalnych planów, zwanych regulacyjnymi. W tym samym czasie troska o przestrzeń miejską stała się jednym z głównych celów dla lokalnych organizacji społecznych noszących nazwę Towarzystwo Upiększenia Miasta, zakładanych w szczególności przez miejscową inteligencję i wzorujących się na organizacjach i indywidualnościach stawiających sobie podobne cele, aktywnych w Europie i na świecie. W efekcie tej mody niemal każde miasto w Galicji starało się mieć taką organizację u siebie, by zajmowała się ulepszaniem przestrzeni miejskiej, np. poprzez zakładanie terenów zielonych, sadzenie drzew, wznoszenie pomników dla bohaterów narodowych itp. Nawet jeśli rezultaty tych wszystkich wysiłków były ograniczone, to sama idea, jaka im przyświecała, spotykała się z powszechną aprobatą.
In Galicia, the biggest province of the Habsburg Monarchy, cities and towns, in the 19th century, were usually described as places full of dust, dirt and stench. One of the main problems demanding a solution from the local authorities was sanitization of the urban areas. Official revival in 1867, opened an autonomy era in the history of the province which lasted till the I World War. Crucial step in the right course of proceedings at the building site, was to constitute a building code dedicated to the cities and towns of various scales. However, some architects were aware of the fact that the creation of a friendly and beautiful city means so much more and also depends on the law regulations, dedicated to the urban space. That’s why some of them tried to force a new provincial law, in order to force the local authorities to prepare an individual spatial development plan for their city or town. At the same time, care for an urban space became one of the most important aims for many local NGOs, which were established mainly by the intelligentsia and inspired by such organizations or persons as City Beautiful Movement, active in the United States, or Scot Pattrick Geddes. As a result of that trend, every town in Galicia tried to have its own society, which was keen on improving the urban space, by creating some new green areas, planting trees, funding monuments to the national heroes etc. Even if results of their activities were limited, the idea met with general approval.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 209-228
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Szkoła” źródłem w badaniach historyczno-pedagogicznych polskich instytucji edukacyjnych doby zaborów
“Szkoła” as a Source in Historical and Pedagogical Research into the Polish Educational Institutions of the Partitions Period
Autorzy:
Wałęga, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970086.pdf
Data publikacji:
2016-11-04
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
czasopismo „Szkoła”
polskie instytucje edukacyjne edukacja
zabory
Galicja
Galicia
magazine “Szkoła”
Polish educational institutions educations
Partitions of Poland
Opis:
Artykuł stanowi próbę ukazania znaczenia czasopisma pedagogicznego „Szkoła” w badaniach nad dziejami polskich placówek edukacyjnych drugiej połowy XIX i początków XX wieku. Czasopiśmiennictwo jako źródło do dziejów oświaty i wychowania cieszy się od wielu lat znacznym zainteresowaniem licznych badaczy. „Szkoła” stanowi w tym zakresie niezwykle cenny materiał do badań. To pierwsze w Galicji czasopismo pedagogiczne, którego wydawanie środowiska nauczycieli i działaczy oświatowych zainicjowały w 1868 roku. Jego powstanie było widocznym sygnałem aktywizacji galicyjskich pedagogów oraz wyrazem ich dążeń do pełnego wykorzystania przyznanych Polakom pod zaborem austriackim swobód. W 1871 roku pismo zostało oficjalnym organem działającego we Lwowie Towarzystwa Pedagogicznego (od 1906 roku Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego). Na łamach tego periodyku, w ciągu 70 lat jego istnienia, toczono dyskusje o konieczności powoływania nowych placówek edukacyjnych, anonsowano powstanie wielu tego typu instytucji oraz informowano o ich dalszym rozwoju. Ze względu na to, że „Szkoła” dedykowana była przede wszystkim problemom szkolnictwa ludowego i kształceniu nauczycieli tych placówek w seminariach nauczycielskich, to im właśnie poświęcano najwięcej uwagi. Jednak na kartach pisma nie zabrakło także tekstów poświęconych innym szczeblom i typom szkół. To tam dokumentowano niezwykle starannie rozwój szkolnictwa żeńskiego, które w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku przechodziło znaczące zmiany i rozszerzało ofertę oświatową m.in. o żeńskie gimnazja czy seminaria nauczycielskie. Na łamach „Szkoły” można też szukać wyraźnych śladów rozwoju edukacji przedszkolnej czy placówek przeznaczonych dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz wielu innych instytucji edukacyjnych.
The article is an attempt to show the significance of the educational magazine “Szkoła” in research into the history of Polish educational institutions in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century. Periodicals as a source of the history of education have been the subject of interest of numerous researchers for many years and in that respect “Szkoła” represents extremely valuable research material. It was the first educational periodical in Galicia whose publication was initiated by teachers and educational activists in 1868. Its creation was a visible signal of the engagement of Galician educationalists, and a manifestation of their aspirations for the full use of liberties granted to Polish people under Austrian rule. In 1871 the magazine became the official organ of the Educational Association (since 1906 Polish Educational Association), active in Lvov. During the 70 years of the existence of this magazine, its pages witnessed discussions about the necessity of setting up new educational institutions, announcements of the establishment of such institutions and information about their further development. Since “Szkoła” was primarily dedicated to the problems of village education and the training of teachers from such institutions in teacher training colleges, it was they who drew the most attention. However, the magazine also featured texts about other levels and types of schools. It was “Szkoła” which very carefully documented the development of female education, which in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century underwent significant changes, and expanded its educational offer with middle schools for girls or teacher training colleges, among other things. In the pages of “Szkoła” one can also look for clear signs of the development of pre-school education or institutions for disabled children and youth, as well as many other educational institutions.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 253-270
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku
All-Female Secondary Schools in Krakow at the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Dormus, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970087.pdf
Data publikacji:
2016-11-04
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
szkolnictwo żeńskie
szkoły średnie
Galicja
matura
studia uniwersyteckie
female education
secondary schools
Galicia
secondary school exit exams university studies
Opis:
Problem zapewnienia kobietom wykształcenia na poziomie średnim stał się na ziemiach polskich niezwykle istotny w drugiej połowie XIX wieku. Kwestia ta była szczególnie aktualna w zaborze austriackim, gdy w latach 90. XIX wieku dziewczęta zostały dopuszczone do egzaminów maturalnych oraz studiów uniwersyteckich. W Galicji nie istniały jednak gimnazja żeńskie, a żaden z typów ówczesnych „średnich” szkół żeńskich (takich jak wyższe szkoły wydziałowe, seminaria nauczycielskie czy licea żeńskie) nie dawał możliwości zdania egzaminu maturalnego umożliwiającego wstęp na studia wyższe. Wobec niechęci władz państwowych do tworzenia państwowych gimnazjów żeńskich równych gimnazjom męskim, jedynym rozwiązaniem było tworzenie placówek prywatnych. Powstawały one jako odpowiedź na potrzeby społeczne i były efektem oddolnego społecznego działania. Pierwsza tego typu szkoła średnia – nie tylko na terenie Galicji, ale wszystkich trzech zaborów – powstała w 1896 roku w Krakowie. Przed wybuchem I wojny światowej funkcjonowały w Krakowie trzy klasyczne gimnazja żeńskie: I Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie, Prywatne Wyższe Gimnazjum Żeńskie im. Królowej Jadwigi oraz Prywatne Gimnazjum Żeńskie Heleny Strażyńskiej (potem: Józefa i Marii Lewickich) oraz gimnazjum realne sióstr urszulanek. Koncepcja prywatnego gimnazjum żeńskiego zyskała wpierw aprobatę społeczną, a stopniowo również dużą popularność. W galicyjskich gimnazjach uczyła się ponad połowa uczennic uczęszczających do gimnazjów żeńskich położonych na terenie Przedlitawii.
The issue of providing education to women became particularly important in the Polish territories during the second half of the 19th century. In the Austrian partition, women were allowed to take secondary school exit exams and enroll in universities in the 1890s. However, no female school at the time offered preparation to the aforementioned exams. As the government did not want to establish public all-female schools in the same way that it had created public all-male schools, a private solution was the only one. Private all-female schools emerged through a bottom-up effort as a response to the needs of society. The first school of this kind in Galicia – and all of the Polish territories – was established in Krakow in 1896. Before the outbreak of World War I, there were only four all-female secondary schools in Krakow. Still, with time, the concept of all-female secondary schools became very popular and more than half of the students of all-female secondary schools in the Habsburg Monarchy attended such schools in Galicia.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 87-103
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chyrowski Zakład Naukowo-Wychowawczy w Sprawozdaniach
The Scientific and Educational Department in Chyrów (1886–1939) in the Reports
Autorzy:
Królikowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970078.pdf
Data publikacji:
2016-11-04
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Jezuici
Chyrów
kształcenie
wychowanie
szkolnictwo średnie
źródła
sprawozdania
Galicja
II Rzeczpospolita
Jesuits
education
upbringing
secondary education
sources
reports
Galicia
Second Polish Republic
Opis:
Instytucją o niekwestionowanym znaczeniu dla kształcenia elit na przełomie XIX i XX wieku był Zakład Naukowo-Wychowawczy oo. Jezuitów w Chyrowie, powstały w 1886 roku. Artykuł prezentuje Sprawozdania jako istotne źródło do badania dziejów tego Zakładu, którego działalność zakończyła się wraz z wybuchem II wojny światowej, ale również do badania dziejów oświaty w Galicji w dobie jej autonomii oraz w II Rzeczpospolitej. Pierwsze Sprawozdanie ukazało się w 1894 roku i obejmowało dane dotyczące roku szkolnego 1893/94. Dysponujemy 45 sprawozdaniami rocznymi w postaci ogłoszonych drukiem zeszytów o objętości od 34 do 253 stron. Zawierają one informacje dotyczące składu grona nauczycielskiego, rozkładu nauk i książek szkolnych obowiązujących w poszczególnych klasach, tematów do wypracowań pisemnych dla poszczególnych klas, zagadnień do pisemnego egzaminu dojrzałości, zbiorów naukowych (biblioteka dla nauczycieli, biblioteka dla uczniów, wyposażenie gabinetów), ważniejszych rozporządzeń władz szkolnych, kroniki Zakładu, a także corocznej klasyfikacji uczniów.
The Scientific and Educational Department of the Jesuit Fathers in Chyrów, which was opened in 1886, was an institution of unquestioned importance to the education of elites at the turn of the 19th and 20th century. The article presents the Reports as an important source for analysing the history of the Department, the activity of which ended with the outbreak of World War II, as well as for examining the history of education in Galicia during its autonomy and in the Second Polish Republic. The first Report was published in 1894 and it included data related to the school year 1983/1894. We have access to 45 annual reports in the form of printed notebooks ranging from 34 to 253 pages in length. They include information concerning the members of the teaching staff, the agenda of subjects and handbooks obligatory in particular classes, the subjects of essays for each class, the issues to be learned for the written finals, scientific resources (library for the teachers, library for the students, equipment of studies), important regulations of the school’s authorities, the Department’s chronicle, as well as the students’ grades at the end of the school year.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 105-121
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła do działalności edukacyjnej konwiktu szlacheckiego w Tarnopolu
Sources for Educational Activities of the Secondary Boarding School in Tarnopol
Autorzy:
Topij-Stempińska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/448664.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
źródła rękopiśmienne
źródła drukowane
edukacja
konwikt szlachecki w Tarnopolu
Galicja
manuscript sources
printed sources
education
gentry secondary boarding school (konwikt szlachecki) in Tarnopol
Galicia
Opis:
W tworzeniu monografii instytucji edukacyjnej należy odwołać się do źródeł rękopiśmiennych związanych z działalnością zakonu jezuitów i tych bezpośrednio odnoszących się do konwiktu w Tarnopolu. Kluczowym materiałem źródłowym będą dekrety określające program i metody nauczania, spisy profesorów i uczniów, instrukcje dla nauczycieli i wychowawców pracujących w konwikcie, reguły szkolne dla konwiktu w Tarnopolu, programy muzyczne i teatralne. Ważnym materiałem będą wydawnictwa źródłowe, należy tu uwzględnić przede wszystkim: ustawy, rozporządzenia i dekrety władz zaborczych dotyczące prowadzenia, funkcjonowania, organizacji szkół w cesarstwie austriackim. Cennym materiałem źródłowym będą również różnego typu wydawnictwa okolicznościowe czy wspomnienia uczniów. Znaczącą pomocą w określeniu działalności edukacyjnej konwiktu będą opracowania powstałe wcześniej, a dotyczące bezpośrednio szkoły, jak i działalności zakonu jezuitów tamtego okresu. Przywołane w artykule źródła rękopiśmienne, drukowane i wspomniane opracowania nie wyczerpują w pełni podjętego tematu. Należy zaznaczyć, że nie ma pełnych źródeł dotyczących konwiktu tarnopolskiego. Mam nadzieję, że przedstawiony materiał źródłowy pozwoli na odtworzenie działalności edukacyjnej tego konwiktu, niewątpliwie zasługującego na przypomnienie, chociażby ze względu na jego znaczenie w kształceniu polskiej młodzieży w dobie zaborów.
When creating a monograph of an educational institution, it is necessary to refer to manuscript sources connected with activities of the Jesuit Order as well as to those directly relating to the boarding school in Tarnopol. Among essential source materials there will be decrees specifying the curriculum and teaching methods, lists of teachers and students, instructions for teachers and educators working in the school, the school code of conduct, programs of music and theatre performances. Moreover, publications will also serve as a significant source in the study, especially laws, regulations and decrees of Partition authorities referring to the management, functioning and organisation of schools in the Austrian Empire. Another valuable source material will also be commemorative publications and memoirs of alumni. The study material which was created earlier, and directly refers to the school as well as to the activities of the Jesuit Order of the period will be considerably helpful in establishing the educational activities of the secondary boarding school. The manuscript and printed sources mentioned in the article are not sufficient enough to exhaust the undertaken subject. It needs to be emphasised that there are no complete sources referring to the Secondary Boarding School in Tarnopol. I do hope that the remaining source material will allow to reconstruct the educational activity of the secondary boarding school in Tarnopol, which, undoubtedly, deserves recollection, if only owing to its importance in the education of the Polish youth in the period of the Partitions of Poland.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 3; 227-241
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki instytucjonalnej „Opieki” nad młodzieżą przemysłową i rękodzielniczą w Krakowie na przełomie XIX i XX wieku
The Initial Activity of the Institutional “Care” Aimed at the Youth from Industrial and Handicraft Families at the Turn of the 19th and 20th Centuries
Autorzy:
Grzebień, Ludwik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/448937.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
młodzież przemysłowa i robotnicza
Związek Młodzieży Rękodzielniczej
Galicja
edukacja i wychowanie
„Opieka”
the industry and working class youth
Handicraft Youth Association
Galicia
education and upbringing
“Care”
Opis:
W dużych miastach Galicji pod koniec XIX wieku zaczął się rozwijać drobny przemysł, który zatrudniał głównie młodzież. Po ogłoszeniu w 1891 roku przez papieża Leona XIII encykliki Rerum novarum jezuici przystąpili do organizowania na terenie Krakowa katolickich stowarzyszeń robotniczych, które przybrały nazwę „Przyjaźń”. Kolejnym krokiem jezuitów była opieka nad młodzieżą robotniczą, głównie terminatorami, z rodzin robotniczych, rzemieślniczych i chłopskich. Wzorem dla tej akcji stała się działalność Adolfa Kolpinga, który w 1849 roku rozpoczął w Kolonii pracę nad terminatorami i w 1851 roku założył w Niemczech pierwszy „Katolicki Związek Czeladników”. Odtąd w różnych krajach powstawały „Patronaty”, czyli „Opieki” nad młodzieżą przemysłową i rękodzielniczą. Na terenie Galicji opieką nad terminatorami zajął się jezuita Błażej Szydłowski, który zwołał na dzień 2 września 1897 roku pierwsze walne zebranie w sprawie terminatorów. Spotkali się wówczas przedstawiciele mieszczaństwa i duchowieństwa oraz chłopcy różnych zawodów, którzy powołali „Opiekę św. Stanisława Kostki nad Młodzieżą Terminatorską”. Jej celem było rozbudzanie życia religijnego młodych uczniów rzemieślniczych, wypełnienie ich czasu wolnego zajęciami kulturalnym i wypoczynkiem oraz niesienie im w razie konieczności pomocy materialnej. Po roku działalności „Opieki” miejsce ks. Szydłowskiego zajął w 1898 roku ks. Stefan Bratkowski, który przejął patronat nad „Opieką” i kierował nią do 1906 roku. Dnia 15 kwietnia 1906 roku kierownictwo „Opieki” przejął ks. Mieczysław Kuznowicz, który przekształcił ją w „Związek Młodzieży Rękodzielniczej”. Dnia 8 grudnia 1906 roku odbyło się pierwsze Walne Zgromadzenie Związku; prezesem honorowym i dożywotnim został wtedy ks. Bratkowski, a prezesem rzeczywistym ks. Kuznowicz, który kierował związkiem do 1939 roku. Podobne „Opieki” powstały także w Przemyślu, Tarnopolu i Tarnowie, ale nie działały dłużej.
At the end of the 19th century, in large cities in Galicia, small-scale industry, where mainly the young were employed, started to develop. After in 1891, Pope Leon XIII issued in his Encyclical Letter Rerum novarum, Jesuits in the Krakow region initiated establishing Catholic, working class associations, which assumed the name of “Friendship”. The further step Jesuits took was taking care of the working class youth, particularly apprentices from factory workers’, craftsmen’s and peasants’ families. Activities of Adolf Kolping, who in 1849 began his work with apprentices in Cologne and in 1851 established first in Germany “Catholic Journeymen’s Association”, served as a model for the Jesuits. Since then, in various countries, “Patronages” and “Care” facilities aimed at the industrial and handicraft youth were established. On the Galicia territory, Błażej Szydłowski, SJ, who was in charge of the care over apprentices, convened the first General Meeting concerning apprentices on September 2nd 1897. Representatives of bourgeoisie and clergy as well as boys of various professions gathered and founded “St Stanisław Kostka Care for the Apprentice Youth”. Its goal was inspiring religious life in young apprentices, occupying their leisure time with cultural activities and relaxation as well as offering them financial help if necessary. After a year of the “Care” activity, in 1898 Father Stefan Bartkowski, who took charge of the centre and managed it until 1906, replaced Father Szydłowski. On April 15th 1906, Father Mieczysław Kuznowicz, who transformed it into “Handicraft Youth Association”, took over the management of the “Care”. On December 8th, the first General Meeting of the Association was held; Father Bratkowski was appointed Lifelong Honorary President whereas Father Kuznowicz became the actual President, who managed the association in 1939. Similar centres were established in Przemyśl, Tarnopol and Tarnów, but their activities did not last long.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 3; 163-180
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje oświaty i wychowania na łamach „Ruchu Pedagogicznego” w latach 1918-1939
Autorzy:
Barnaś-Baran, Ewa Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/448721.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Ruch Pedagogiczny [Pedagogical Movement] journal
history of reforms in education and upbringing
outstanding pedagogical figures
Galicia
Henryk Rowid
„Ruch Pedagogiczny”
dzieje reform wychowania i kształcenia
wybitne postaci pedagogów
Galicja
Rowid Henryk
Opis:
The aim of this article is to present examples of upbringing and educational activities undertaken in the pedagogical past that were published in the Ruch Pedagogiczny [Pedagogical Movement] journal in the years 1918–1939. The method of the qualitative analysis of the source material was applied to the “Articles” section of selected issues of the journal published in the period under study. It was found that Ruch Pedagogiczny published articles promoting upbringing and educational traditions which reminded the readers of the relationship between traditional and innovative approaches in the field of education. These articles described the changes to be introduced in elementary education and in teacher training at this level, and their aim was to encourage teachers to engage in professional self-development and to promote proactive, creative and patriotic attitudes. The history of education and upbringing was presented through the activities of individuals, schools and various institutions from Poland, Europe, and the world that were directly and indirectly connected with the education system and its reforms.  The beginning of the 20th century witnessed a growing interest in innovative trends in education and upbringing. As can be seen from the results of the analysis of the articles published in Ruch Pedagogiczny, teachers’ attention was drawn to the need to learn about pedagogical novelties, although the pedagogical past was not neglected. Attempts were made to demonstrate the achievements of outstanding figures from the history of education and upbringing and to recall examples from the past in order to encourage readers to actively participate in the changes. Knowledge of the latest trends in education and upbringing and knowledge of the pedagogical past were to contribute to the improvement of teachers’ professional qualifications. Ruch Pedagogiczny can thus be seen as a source for studies on the history of schools and teacher training.
Celem artykułu jest wskazanie, jakie przykłady działalności wychowawczej i oświatowej z przeszłości pedagogicznej przedstawiano czytelnikom czasopisma „Ruch Pedagogiczny” w latach 1918–1939. Przeanalizowano zawartość działu „Artykuły” w poszczególnych rocznikach czasopisma w badanym okresie. Zastosowano jakościową analizę materiału źródłowego. Ustalono, że na łamach „Ruchu Pedagogicznego” zamieszczano artykuły ukazujące tradycje wychowawcze i oświatowe i przypominano o związku, jaki zachodził pomiędzy tradycją a nowatorskimi założeniami w dziedzinie oświaty i wychowania. Treści tych artykułów dotyczyły zmian, jakie starano się wprowadzić w szkolnictwie elementarnym oraz przygotowaniu nauczycieli tej szkoły do pracy zawodowej. Zachęcano w ten sposób nauczycieli do samokształcenia, upowszechniano postawę twórczą, aktywną, działalność nacechowaną patriotyzmem. Problematyka dziejów wychowania i kształcenia obejmowała działalność osób, szkół, instytucji na ziemiach polskich, w Europie i świecie. Pisano również o postaciach, które nie były bezpośrednio związane ze szkolnictwem, ale swoją działalnością wspierały reformy kształcenia i wychowania.  Na początku XX wieku wzrosło zainteresowanie nowatorskimi prądami w kształceniu i wychowaniu. Jak wynika z dokonanych ustaleń, w „Ruchu Pedagogicznym” zwracano uwagę nauczycieli na potrzebę poznania nowinek pedagogicznych, ale nie zapominano o przeszłości pedagogicznej. Starano się ukazywać osiągnięcia postaci z dziejów wychowania i kształcenia, rozbudzać potrzebę czynnego udziału w zmianach, odwołując się do przykładów z przeszłości. Zarówno znajomość najnowszych tendencji w kształceniu i wychowaniu, jak i wiedza z przeszłości pedagogicznej miały się przyczyniać do doskonalenia funkcjonowania nauczycieli w pracy zawodowej. „Ruch Pedagogiczny” może stanowić źródło do badań nad dziejami szkół i kształcenia nauczycieli.
Źródło:
Studia Paedagogica Ignatiana; 2019, 22, 4
2450-5358
2450-5366
Pojawia się w:
Studia Paedagogica Ignatiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska a imperium mongolskie oraz Złota Orda w latach 1241–1502
Poland, the Mongol Empire and the Golden Horde in the Years 1241–1502
Autorzy:
Bojko, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038465.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
ułus
najazdy
muzułmanie
jarłyk
Mongołowie
Czyngis-chan
Ułus Dżocziego
Złota Orda
Batu-chan
Tatarzy
Legnica
Połowcy
Henryk II
Saraj
Chorezm
Kazimierz Wielki
Ruś halicko-włodzimierska
Witold
Worskla
Kazimierz Jagiellończyk
Moskwa
Ugra
Aleksander
Mongols
Ulus
Genghis Khan
Jochi Ulus
Golden Horde
Batu Khan
Tatars
Cumans
Henry the II Pious
Sarai
Khawarezm
Muslims
Casimir the Great
Kingdom of Galicia-Volhynia
Vytautas
Vorskla
Casimir IV
Moscow
jarlig
Alexander Jagiellon
Opis:
W związku z najazdem w 1241 roku armii Batu-chana na Europę Środkową i Wschodnią doszło do pierwszego, bardzo niefortunnego dla Polski spotkania z ówczesnym imperium mongolskim. Klęska pod Legnicą, śmierć księcia Henryka II Pobożnego, upadek państwa Henryków na Śląsku nie tylko odsunęły o kilka dekad proces zjednoczenia ziem polskich, ale też w praktyce wyeliminowały Piastów śląskich ze skutecznej rywalizacji o przyszłe zjednoczenie Polski. Jedynie śmierć wielkiego chana Ugedeja skłaniająca Batu-chana do powrotu wraz z armią do Mongolii uratowały Polskę i Węgry od długotrwałego zniewolenia, które spotkało księstwa ruskie. Kolejne mongolskie najazdy na Polskę z lat 1259 na 1260 oraz z przełomu roku 1287 na 1288 jedynie pogłębiły proces upadku gospodarczego i zniszczeń ziem polskich. Klęski poniesione przez Mongołów w walkach z egipskimi Mamelukami oraz upadek Królestwa Jerozolimskiego w 1291 roku spowodowały, że Zachód stracił zainteresowanie nawiązywaniem politycznych układów z Mongołami. W Europie Wschodniej umocniła się natomiast zachodnia dzielnica imperium mongolskiego, tzw. Złota Orda, która zaczęła odgrywać znaczącą rolę w życiu politycznym całego regionu. Szczyt jej potęgi przypadał na pierwszą połowę XIV wieku za rządów chanów Uzbeka i Dżanibeka. Od drugiej połowy XIV wieku widoczne jest osłabienie Złotej Ordy. W wieku XV przekształciła się ona w tzw. Wielką Ordę. Powstrzymanie chana Wielkiej Ordy Ahmeta w 1480 roku nad Ugrą przez księcia moskiewskiego Iwana III było triumfem Moskwy. Polska natomiast traciła jednego z nielicznych sojuszników na wschodzie. Nieudzielenie zaś przez króla polskiego Aleksandra Jagiellończyka w 1502 roku wsparcia ostatniemu chanowi Wielkiej Ordy Szach-Achmadowi umożliwiło zniszczenie Wielkiej Ordy przez sojusznika Iwana III, władcę Chanatu Krymskiego, chana Mengli Gireja. Upadek Wielkiej Ordy dla Polski oznaczał symboliczne zakończenie wspólnej historii zapoczątkowanej jeszcze najazdem Mongołów z 1241 roku. Dla Rosji był ostatecznym potwierdzeniem zrzucenia przez nią zwierzchności tatarskiej. Dla Chanatu Krymskiego, który niszcząc Wielką Ordę, de facto zrywał dotychczasowe związki z dawnym imperium mongolskim, oznaczał natomiast, iż stawał się on częścią nowego, kształtującego się wówczas ładu polityczno-gospodarczego w Europie Wschodniej.
The army of Batu Khan’s 1241 invasion of Central and Eastern Europe was the first, highly unfortunate encounter between Poland and the Mongol empire. The defeat at Legnica, the death of Prince Henry the Pious, and the collapse of his line’s reign in the Duchy of Silesia not only delayed the unification of Poland by decades, but in practice it also eliminated the Silesian Piasts from effective competition for the future Polish union. It was only the death of Ögedei Khan that forced Batu Khan to return with his army to Mongolia and that saved Poland and Hungary from a prolonged enslavement that was the fate of Ruthenian duchies. The subsequent Mongol invasions of Poland at the turn of 1260 and 1288 only deepened the process of economic decline and destruction of Poland. The defeat suffered by the Mongols in the battles with the Egyptian Mamluks and the collapse of the Kingdom of Jerusalem in 1291 made the West lose interest in establishing political relations with the Mongols. In Eastern Europe, the western domain of the Mongol Empire, the so-called Golden Horde, grew in strength, and began playing a significant role in the political life of the entire region. The peak of its power was in the first half of the fourteenth century during the reign of Öz Beg and Jani Beg khans. From the second half of the fourteenth century faltering of the Golden Horde began. In the fifteenth century it was transformed into the so-called Great Horde. The Grand Prince Ivan III of Muscovy’s Great Stand on the Ugra River against Khan Akhmat’s Great Horde in 1480 was a Muscovite triumph. Poland, however, lost one of its few allies in the east. The Polish King Alexander Jagiellon’s failure in 1502 to support the last Khan of the Great Horde, Shah-Akhmad, made way for the destruction of the Great Horde by Ivan III’s ally, the ruler of the Crimean Khanate, Meñli I Giray. The fall of the Great Horde meant a symbolic end of shared history between Poland and Mongolia, which had begun with the invasion Mongol in 1241. For Russia, it was the final confirmation of its dropping its sovereignty to the Tatars. For the Crimean Khanate, which de facto broke off previous relations with the former Mongol empire by destroying the Great Horde, meant, however, that it become part of a new, emerging political and economic governance in Eastern Europe.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 31, 4; 169-206
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies