Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Cognitive linguistics" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Zatrute drzewo Williama Blake’a – analiza kognitywna
    A Poison Tree by William Blake - the cognitive analysis
    Autorzy:
    Gonigroszek, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38436676.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    cognitive linguistics
    William Blake
    conceptual metaphor
    emotions
    językoznawstwo kognitywne
    metafora pojęciowa
    emocje
    Opis:
    Celem artykułu jest wykazanie, że kognitywne metodologie językoznawcze mogą stanowić podstawę analiz dzieł literackich i poetyckich. Próbuję w pełni zinterpretować „Zatrute drzewo” napisane przez Williama Blake’a. Analiza opiera się na założeniach Teorii Metafory Pojęciowej. Odwołuję się także do poznawczej koncepcji emocji (Lakoff, Kövecses, Johnson). Wspomniano także o modelu kategoryzacji Rosha. Za Langackerem zakładałam, że znaczenia językowe mają charakter indywidualny i zależą od doświadczeń autora.
    The aim of the article is to demonstrate that cognitive linguistic methodologies can provide a basis for analyses of literary and poetical works. I attempt to fully interpret A Poison Tree written by William Blake. The analysis is based on the beliefs of the Theory of Conceptual Metaphor. I also refer to cognitive conception of emotions (Lakoff, Kӧvecses, Johnson). Rosh’s model of categorization has also been mentioned. I assumed, among others, after Langacker that linguistic meanings are individual in character and dependent on the author’s experiences.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2013, 7; 33-39
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Koło miłośników czerni”. Wpływ języka na społeczną percepcję osób czarnoskórych na przykładzie opiniotwórczej siły metafor
    „The black lovers club”. The impact of language on social perception of black people with the example of opinion-forming potential of metaphors
    Autorzy:
    Gonigroszek, Dorota
    Woźniak, Julita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37180828.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-18
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    język
    metafora
    językoznawstwo kognitywne
    Inni
    rasizm
    language
    metaphor
    cognitive linguistics
    the Other
    racism
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie opiniotwórczej siły  metafor w kontekście społecznego postrzegania osób czarnoskórych. Metafory odnoszące się do koloru czarnego to jedna z najczęstszych figur retorycznych występujących w wypowiedziach na temat przybywających do Europy Afroamerykanów czy imigrantów z Afryki. Wychodząc z założenia, że język wpływa na światopogląd mówiącego, autorki podejmują próbę wykazania, w jaki sposób „metafory czerni” mogą wpływać na kształtowanie się negatywnego nastawienia do osób czarnoskórych, a w konsekwencji wzmacniać zjawisko rasizmu. Autorki odwołują się do teorii metafor pojęciowych i procesów poznawczych, badanych przez językoznawstwo kognitywne,  oraz zagadnień międzykulturowych. Ponadto wskazują na konieczność wyeliminowania pewnych wyrażeń z języka potocznego, gdyż pejoratywne słowa opisujące Innych (np. „metafory czerni”) mogą wpływać na kształtowanie się utartych wzorców  myślenia u dzieci na temat osób odmiennych kulturowo.
    The aim of this article is to explore the issue of opinion-forming potential of metaphors in the context of social perception of black people. Metaphors concerning black colour are one of the most common figures of speech that are present in statements on Afro-Americans or black immigrants from Africa arriving in Europe. Drawing on the assumption that language affects its speaker’s worldview, the authors attempt to show how ‘black metaphors’ may result in developing a negative attitude towards black people and, consequently, enhance racism. The authors refer to metaphor and cognitive processes theory as well as intercultural issues.The authors point to the necessity of eliminating certain expressions from everyday language. Pejorative words describing the Others (e.g. ‘black metaphors’) are likely to influence children’s thinking patterns on culturally different persons.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2023, 19, 2; 75-88
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W cieniu wojny. O metaforze konceptualnej i metonimii w opisach wojny na podstawie wybranych artykułów z Onet.pl
    In the shadow of war: Conceptual metaphor and metonymy in descriptions of war. Examples from articles available at Onet.pl
    Autorzy:
    Iwaniak, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2192179.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-21
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    językoznawstwo kognitywne
    metafora
    metonimia
    wojna
    teksty internetowe
    Cognitive Linguistics
    metaphor
    metonymy
    war
    online published texts
    Opis:
    Artykuł ma na celu refleksję nad sposobami konstruowania, typami i funkcjami metafor konceptualnych oraz nad powiązaniami metafory konceptualnej z jej językową realizacją (m. in. przez zjawisko rozkładalności znaczenia). Badania prowadzone są z perspektywy kognitywistycznej. Nacisk zostaje położony na teorie dotyczące metafory konceptualnej, takie jak teoria interakcji metafor, teoria interakcji domen, teoria metafory konceptualnej w propozycji Lakoffa i Johnsona oraz amalgamat pojęciowy. Uwzględnione zostają też metonimia oraz sieciowy model znaczenia. W prowadzonej analizie, która ma charakter jakościowy, następuje próba wskazania na metafory poznawcze obecne w internetowych tekstach tematyzujących konflikt zbrojny w Ukrainie. Korpus tekstowy pochodzi z portalu informacyjnego Onet.pl, który jest jednym z największych portali internetowych w Polsce o znacznym wpływie opiniotwórczym i może służyć jako źródło do wyciągania wniosków lingwistycznych o bardziej ogólnej naturze.
    This article discusses conceptual metaphors – their types, functions and the ways in which they are created. It also reflects on the connection between conceptual metaphors and their linguistic realisation. The research is carried out from the cognitive point of view. Theories related to conceptual metaphors e.g. interaction theory of metaphor, domain interaction model, theory of conceptual metaphor proposed by Lakoff and Johnson; conceptual blending are highlighted. Metonymy and radial structure of meaning are also taken into consideration during the research, which has qualitative character. In the analysis an attempt is made to determine which conceptual metaphors have been used in digital texts devoted to the war currently taking place in Ukraine. Text corpus is based on material gathered from Onet.pl that can be viewed as one of the most influential news websites in Poland and can serve as a representative source to draw more general conclusions.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2022, 17, 2; 93-111
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metafory konceptualne w niemieckich związkach frazeologicznych odnoszących się do ludzkich procesów poznawczych
    Conceptual metaphors in selected German phraseological units referring to human cognition
    Autorzy:
    Iwaniak, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127870.pdf
    Data publikacji:
    2022-02-03
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    językoznawstwo kognitywne
    metafory konceptualne
    frazeologia
    ludzkie poznanie
    niemiecki
    cognitive linguistics
    conceptual metaphors
    phraseology
    human cognition
    German
    Opis:
    Artykuł porusza zagadnienie metafor konceptualnych jako podstawowego narzędzia ludzkiego poznania i konceptualizacji pojęć abstrakcyjnych. Opisuje sposób ich tworzenia oraz funkcjonowania w języku potocznym. Tekst zwraca uwagę na rolę związków frazeologicznych jako językowych sposobów realizacji metafor poznawczych. Analizie poddano wybrane związki frazeologiczne odnoszące się do sfery ludzkiego umysłu.
    The aim of the paper is to elaborate on conceptual metaphors as a fundamental scheme of human cognition and conceptualization of abstract thinking. The article describes the way they are created and how they exist in the everyday language. Attention has been predominantly directed to phraseological units that often are used to capture the metaphors and express the underlying concepts in the language. The analysis included phrasological units referring to the sphere of human mind.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2021, 15; 199-210
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Concept of time in language and text (contextual time markers)
    Koncept czasu w języku i w tekście (kontekstualne markery czasu)
    Autorzy:
    Grushina, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2192874.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-11
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    concept of time
    time markers
    text and discourse
    cognitive linguistics
    koncept czasu
    markery czasowe
    tekst i dyskurs
    językoznawstwo kognitywne
    Opis:
    The aim of this paper is to study different time representations in language and text. Time is an abstract category firmly connected to human life, it can be considered to be the fourth dimension of reality, used to describe events in three-dimensional space. Time has been studied from different points of view and in different aspects. The perception of time can vary depending on the social and cultural environment. That is why it is so important to pay special attention to a variety of time representations when studying a foreign language. In this article I consider different time markers represented in language (English and Russian) and contextual time markers we can find in texts for reading comprehension activities at advanced levels when studying Russian as a foreign language. I compare language and contextual time markers using a cognitive approach to text units. As an example, I take time markers from the texts published in the popular Russian literary magazine Novy mir at the turn of the 21st century. Novy mir is very famous in Russia for its liberal position and history within the dissident movement during the Soviet epoch.
    Celem niniejszego artykułu jest zbadanie rozmaitych prezentacji czasu w języku i w tekście. Czas to abstrakcyjna kategoria, trwale związana z życiem człowieka, można go rozpatrywać jako czwarty wymiar realności, wykorzystywany do opisu wydarzeń w przestrzeni trójwymiarowej. Czas badano z różnych punktów widzenia i w różnych aspektach. Percepcja czasu może się modyfikować w zależności od środowiska społecznego i kulturowego. Właśnie dlatego tak ważne jest zwrócenie uwagi na różnorodne przedstawianie czasu podczas nauki języka obcego. W artykule badamy rozmaite markery czasowe, przedstawione w języku (angielskim i rosyjskim) oraz kontekstualne markery czasowe, które możemy znaleźć w ćwiczeniach z rozumienia przeczytanego tekstu na poziomie zaawansowanym podczas nauki języka rosyjskiego jako obcego. Porównujemy językowe i kontekstualne markery czasowe, wykorzystując kognitywne podejście do jednostek tekstowych. Jako przykład wykorzystujemy czasowe markery z tekstów opublikowanych w popularnym rosyjskim czasopiśmie literackim „Novy Mir” na przełomie wieków XX i XXI. „Novy Mir” jest bardzo znany w Rosji ze swej niezmiennej liberalnej pozycji oraz historii ruchu dysydenckiego w czasach radzieckich.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2020, 14; 143-149
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem ogólnych pojęć abstrakcyjnych w kontekście językoznawstwa kognitywnego
    The problem of general abstract concepts in the context of cognitive linguistics
    Autorzy:
    Fornal, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085399.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-11
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    językoznawstwo kognitywne
    ucieleśniony język
    ucieleśnione poznanie
    Barsalou
    Dove
    od-cieleśnione poznanie
    cognitive linguistics
    embodied cognition
    embodied language
    dis-embodied cognition
    Opis:
    Obecnie panuje powszechne przekonanie, że założenia pierwszego kognitywizmu w językoznawstwie powinny być całkowicie zastąpione przez paradygmat ucieleśnienia. Jednak choć panuje powszechna zgoda, że kwestia ugruntowania pojęć konkretnych jest dobrze wyjaśniona w ramach teorii ucieleśnionego języka (Lakoff, Johnson), pojawia się poważny problem w przypadku prób wyjaśnienia mechanizmu wyłaniania się pojęć abstrakcyjnych (ang. ungrounding problem, Dove). W niniejszym artykule staram się wykazać, że prawdziwym problemem, przed jakim stoją teorie ucieleśnienia, nie jest to, w jaki sposób myślenie abstrakcyjne jest ucieleśnione (Lakoff, Barsalou), lecz jak ucieleśnione poznanie może stać się abstrakcyjne. Jest to tak zwany ungrounding problem, który rozbija się na trzy pomniejsze kwestie: problem generalizacji, problem elastyczności oraz problem od-cieleśnienia. Jak twierdzę, dopiero przyjęcie stanowiska pośredniego pomiędzy teoriami ucieleśnienia a teoriami dystrybutywnymi pozwoli na sformułowanie satysfakcjonującego rozwiązania. Poniższy artykuł stanowi przybliżenie jednego z takich stanowisk pośrednich, jakim jest teoria ucieleśnionego i od-cieleśnionego poznania Guya Dove’a.
    It is now widely believed that the assumptions of the first cognitivist approach in linguistics should be completely replaced by the embodiment paradigm. While there is widespread agreement that the grounding problem is well understood in conceptual metaphor theory, a serious problem arises when trying to explain the mechanism of the emergence of abstract concepts (ungrounding problem, Dove 2016). In this article, I tried to show that the real problem facing embodiment theories is not how abstract thinking is embodied (Lakoff, Barsalou), but how embodied cognition can become abstract. This is the so-called “ungrounding problem” that breaks down into three minor issues: the generalization problem, the flexibility problem, and the dis-embodied problem. As I argue, only the adoption of an intermediate position between the theories of embodiment and distributive theories will allow us to formulate a satisfactory solution. The following article is an approximation of one such intermediate position as Guy Dove's theory of embodied and de-corporeal cognition.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2022, 16, 1; 9-27
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Дейктические элементы со значением времени в языке и тексте
    Elementy deiktyczne czasu w języku i tekście
    The deictic elements of time in language and text
    Autorzy:
    Grushina, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127842.pdf
    Data publikacji:
    2022-02-03
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    когнитивная лингвистика
    дискурс
    темпоральный дейксис
    вторичный дейксис
    дискурсный дейксис
    językoznawstwo kognitywne
    dyskurs
    deixis temporalny
    deixis wtórny
    deixis dyskursywny
    cognitive linguistics
    discourse
    temporal deixis
    secondary deixis
    discursive deixis
    Opis:
    Время – абстрактная категория, тесно связанная с человеком. Восприятие времени может варьироваться в зависимости от языковой, социальной и культурной среды. Вот почему так важно уделять особое внимание разнообразию представлений времени при изучении иностранного языка. В статье мы исследуем дейктические элементы со значением времени в дискурсе российских художественно--публицистических журналов. Материалом исследования послужили тексты, опубликованные в журналах «Новый мир» на рубеже XX–XXI веков. В рамках когнитивного подхода текст рассматривается как дискурс, а время как один из ключевых концептов, организующих этот дискурс. По мере развертывания дискурса образуется несколько дейксисных центров, а в качестве вторичных дейктических элементов начинают выступать слова, не имеющие темпоральной семы в значении. Результаты настоящего исследования могут быть использованы в практике преподавания русского языка как иностранного, в частности, при обучении чтению на продвинутом этапе изучения русского языка как иностранного, а такжев курсах по переводу или исторической интерпретации текста.
    Czas jest kategorią abstrakcyjną, ale ściśle związaną z człowiekiem. Postrzeganie czasu może się różnić w zależności od środowiska językowego, społecznego i kulturowego. Dlatego tak ważne jest zwrócenie szczególnej uwagi na różnorodność percepcji czasu podczas nauki języka obcego. W niniejszym artykule badamy elementy deiktyczne ze znaczeniem czasu w dyskursie rosyjskich pism artystycznych i publicystycznych. Materiałem badawczym były teksty publikowane w czasopismach „Nowy Mir” na przełomie XX i XXI wieku. W ujęciu kognitywnym tekst jest dyskursem, a czas jest jednym z kluczowych pojęć tego dyskursu. W miarę rozwoju dyskursu powstaje kilka ośrodków deiktycznych, a wyrazy nieposiadające semu temporalnego stają się drugorzędnymi elementami deiktycznymi. Otrzymane wyniki mogą być wykorzystane w nauczaniu języka rosyjskiego jako obcego, w szczególności w nauczaniu czytania na poziomie zaawansowanym nauki języka rosyjskiego jako obcego, a także na zajęciach z przekładoznawstwa lub interpretacji historycznej tekstu.
    Time is an abstract category, but it is closely related to human beings. The perception of time may vary depending on the linguistic, social and cultural environment. That is why it is so important to pay special attention to the diversity of the perceptions of time when learning a foreign language. In this article, we explore deictic elements with the meaning of time in the discourse of Russian artistic and publicist magazines. The material of the study were texts published in copies of the «Novy Mir» magazine at the turn of the 20th and 21st centuries. In the cognitive approach, text is viewed as a discourse and time is one of the key concepts behind this discourse. As the discourse develops, several deictic centres are formed, and non-temporal words become secondary deictic elements. The results of this study may be used in teaching Russian as a foreign language, in particular in teaching reading at an advanced level of learning Russian as a foreign language, as well as in courses on translation or historical interpretation of text.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2021, 15; 233-240
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hunting for a missing link: between cognitive framework and classroom practices
    Autorzy:
    Turewicz, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2216297.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    cognitivism
    methodology
    linguistics
    cognitive grammar
    teaching
    ESL
    EFL
    Opis:
    The problem discussed in this article is the result of a conference on research on the importance of cognitive linguistics for teaching / learning foreign languages. Despite the high methodological standards, the introduction of cognitive grammar in the classroom showed a "missing link" between concepts and reality. In the article, the author describes exercises that should help students discover the correlation between language and somatic experience. The workshop consists of two stages: (i) introduction to the concept of image patterns as conceptual structures of our organization of cognitive function; (II) sample analysis of patterns of image organizing the semantic structure of the chosen language expressions.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2016, 10; 13-26
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies