- Tytuł:
-
Empathetic turn in the reflection on art
Zwrot empatyczny w refleksji nad sztuką - Autorzy:
- Sztabiński, Grzegorz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/593881.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Łódzkie Towarzystwo Naukowe
- Tematy:
-
empathy
Robert Vischer
Theodor Lipps
Heinrich Wőlfflin
Wilhelm Worringer
David Freedberg
Michael Fried, cultural turns
empatia
Michael Fried
zwroty kulturowe - Opis:
-
At the turn of the nineteenth and twentieth centuries, scholars began to include the notion of empathy in their reflections on art, which was the hallmark of an extensive theoretical
turn, whose consequences were to spread to other areas of the humanities and lead to the
creation of a new research method specific to this field of knowledge. Such scholarly endeavors were characterized by psychological approach, expanded to include biophysiologica consid-erations, with an emphasis on the role of the body. Such a perspective was aimed at revaluing basic aesthetic issues, such as beauty and aesthetic experience, as well as key problems of the history of art (such as the notion of style). The article summarizes the core principles of the concept of empathy employed in the field of fine arts, and examines its use in the theories of such scholars as Robert Vischer, Theodor Lipps, Heinrich Wölfflin and Wilhelm Worringer. This will be followed by a brief consideration of the reasons why this idea was rejected by the researchers on art in the second half of the twentieth century. Against this background, my article will pose the question regarding a return to the concept of empathy (or a reemergence of the empathetic turn) in the reflection on the visual arts in this century. Its symptoms have been pointed out by some Anglophhone authors (such as Juliet Koss). One should, however, note the differences in the new approach. The former biophysiologica background has been replaced with references to contemporary research on brain functioning. Instead of concentrating on the expressive character of architecture, scholars explore e.g. an empathetic response to human images (David Freedberg) or to landscapes and still lifes (Michael Fried). The article concludes with some
reflections that situate the concept of empathetic turn in the context of the theory of cultural turns proposed by Doris Bachmann-Medick.
Uwzględnienie zagadnienia empatii w rozważaniach nad sztuką, które nastąpiło na przełomie XIX i XX wieku, miało znamiona szeroko pojętego zwrotu teoretycznego, którego konsekwencje objąć miały także inne dziedziny nauk humanistycznych i prowadzić do stworzenia nowej metody badawczej specyficznej dla tego obszaru wiedzy. Cechą charakterystyczną tych badań było podejście psychologiczne poszerzone o kwestie biofizjologiczne, z zaakcentowaniem roli ciała. Z tego punktu widzenia poddane miały być rewizji podstawowe zagadnienia estetyczne, takie jak piękno i przeżycie estetyczne, oraz kluczowe problemy historii sztuki (np. pojęcie stylu). W artykule przypomniane zostają najważniejsze założenia koncepcji empatii odnoszone do sztuk plastycznych na przykładzie teorii Roberta Vischera, Theodora Lippsa, Heinricha Wőlfflina i Wilhelma Worringera. Następnie krótko rozważone zostają powody odrzucenia tej koncepcji przez badaczy sztuki działających w drugiej połowie XX wieku. Na tym tle postawione zostaje pytanie dotyczące powrotu do koncepcji empatii (lub ponownego wystąpienia zwrotu empatycznego) w refleksji nad sztukami plastycznymi w bieżącym stuleciu. Jego objawy wskazywali badacze zajmujący się obszarem anglofonicznym (np. Juliet Koss). Należy jednak zaznaczyć, ze oprócz nawiązań występują różnice. Dawne tło biofizjologiczne zastąpione zostało odniesieniami do współczesnych badań nad funkcjonowaniem mózgu. Zamiast koncentracji na zagadnieniu ekspresyjności architektury, prowadzone są rozważania odnoszące się do empatycznej reakcji na wizerunki ludzkie (David Freedberg) i motywy pejzażowe lub martwe natury (Michael Fried). Artykuł kończą refleksje sytuujące koncepcję zwrotu empatycznego w kontekście teorii zwrotów kulturowych Doris Bachmann-Medick. - Źródło:
-
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2015, 17; 37-58
1641-9278 - Pojawia się w:
- Art Inquiry. Recherches sur les arts
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł