Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "odkrywkowe" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Predyktywne i reaktywne harmonogramowanie produkcji w odkrywkowych kopalniach rud metali
Predictive and reactive production scheduling in open-pit ore mines
Autorzy:
Sypniowski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394423.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
planowanie produkcji
harmonogramowanie produkcji
górnictwo odkrywkowe
planning
production scheduling
open-pit mining
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki prac statutowych realizowanych w IGSMiE PAN w ramach tematu pn. „Predyktywne i reaktywne harmonogramowanie produkcji w odkrywkowych kopalniach rud metali". Harmonogramowanie produkcji jest zagadnieniem niezwykle ważnym z praktycznego punktu widzenia. Szczególnie istotne jest rozpatrywanie planowania realizacji przedsięwzięcia produkcyjnego w warunkach zmieniającego się otoczenia, w których często zrealizowane czasy trwania zadań różnią się od planowanych. Przedstawiono podstawowe koncepcje tworzenia harmonogramów predyktywnych i reaktywnych, czyli tworzonych odpowiednio: przed rozpoczęciem danej fazy produkcyjnej (harmonogramowanie predyktywne), jak również w trakcie produkcji w wyniku pojawiających się zewnętrznych zakłóceń przygotowanego wcześniej harmonogramu (harmonogramowanie reaktywne). W pracy dokonano analizy ryzyk występujących w górnictwie pod kątem ich wpływu na budowę harmonogramów produkcji. Wyszczególniono m.in. ryzyko geologiczne - związane z budową złoża i zasobami; ryzyko rynkowe zmiennych cen surowców, wahań kursów walut, relacji podaży i popytu na dany surowiec, wymagań jakościowych klientów co do produktu; ryzyko kosztowe cen paliw i materiałów pędnych, energii elektrycznej, kosztów zakupu/leasingu sprzętu; ryzyko infrastrukturalne; ryzyko środowiskowe; ryzyko polityczne; ryzyko związane z niezawodnością i dostępnością maszyn górniczych i sprzętu; ryzyko związane z wykorzystywaną i dostępną technologią; ryzyko pogodowe. Scharakteryzowano typowy sposób postępowania przy tworzeniu harmonogramów predyktywnych oraz przedstawiono koncepcję zastosowania metod harmonogramowania reaktywnego w górnictwie odkrywkowym rud metali, jak również w krajowym górnictwie węgla brunatnego i surowców skalnych.
The article presents the results of statutory works conducted at the Mineral and Energy Economy Research Institute of the Polish Academy of Sciences. Production scheduling is extremely important from a practical point of view. It has particular meaning when one analyses a production venture conducted in a dynamically changing environment when the experienced timeframe of completing particular tasks takes significantly longer than planned. This article examines the basic concepts of predictive and reactive scheduling. Predictive schedules are created before a particular production phase starts, while reactive scheduling takes place when external factors disrupt the previously prepared schedule. An analysis was conducted of the risks occurring in the mining industry within the context of their influence on the scheduling process. These risks include geological risks associated with the deposit structure and reserves; market risk of changing commodities prices, currency exchange fluctuations, the relations between supply and demand for a particular commodity, and clients' requirements regarding the quality of mining products; the cost risk of fuel and electricity prices and the costs of buying or leasing mining equipment; infrastructural risk; environmental risk; political risk; risk associated with the availability and reliability of mining equipment; risks associated with the technology employed; and finally weather risks. The article also characterizes a typical method of creating predictive schedules together with a concept for applying the reactive scheduling methods in both the open-pit ore mining industry and domestic lignite mines and quarries.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 87; 69-81
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górnictwo odkrywkowe kopalin pospolitych oraz kierunki zmian na przestrzeni lat 2002-2009
Open-pit mining of common minerals and tendencies of changes in the years 2002-2009
Autorzy:
Kulczycki, Z.
Dulewski, J.
Baradziej, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394752.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kopaliny pospolite
odkrywkowe zakłady górnicze
urząd górniczy
common minerals
open pit mines
mining authority
Opis:
Artykuł w syntetyczny sposób prezentuje doświadczenia urzędów górniczych związane z nadzorem nad ruchem odkrywkowych zakładów górniczych wydobywających kopaliny pospolite. Przedstawia informacje na temat udzielanych koncesji na eksploatację złóż kopalin pospolitych, struktury zakładów górniczych oraz stanu zagospodarowania złóż, od momentu objęcia nadzoru nad tego typu zakładami, tj. w latach 2002-2009. W sposób statystyczny obrazuje prowadzoną działalność górniczą na tle poszczególnych województw oraz wskazuje główne kierunki obserwowanych zmian. Artykuł stanowi zbiór danych opracowanych w postaci tabelarycznej i wykresów wraz z komentarzem w formie uwag i objaśnień niezbędnych dla zapewnienia czytelności informacji.
The article presents - in a cohesive way - the experience of State Mining Authority concerning the supervision over the open pit operations. It provides information on the concessions granted for extraction of the common minerals deposits, on the structure of mine and the conditions of minerals management in the years 2002-2009. The statistical data characterize the conducted mining activity in particular voivodeships and indicate the direction of changes observed. The article contains also the collection of data, together with tables and graphs followed, with commentary in the form of notices and footnotes necessary for readability of the information.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 181-196
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskusja na temat podatków lokalnych od gruntów poeksploatacyjnych poddanych rekultywacji
Discussion on the local taxes for the reclaimed post-mining terrains
Autorzy:
Uberman, R.
Naworyta, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394814.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo odkrywkowe
podatki
rekultywacja
tereny poeksploatacyjne
open-pit mining
taxes
reclamation
post-mining terrains
Opis:
W artykule poddano dyskusji zasadność opodatkowania gruntów poeksploatacyjnych zakładu górniczego w okresie ich rekultywacji. Przeanalizowano przepisy dotyczące podatków od nieruchomości w odniesieniu do terenów pogórniczych. Wykazano, że ze względu na właściwości techniczne grunty poeksploatacyjne przed zakończeniem rekultywacji nie nadają się do prowadzenia działalności gospodarczej. Zdefiniowano problemy natury formalno-prawnej, które implikują generowanie nieuzasadnionych kosztów funkcjonowania kopalń odkrywkowych, szczególnie w odniesieniu do gospodarki gruntami. Wykazano, że przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych są nieprzystające do rzeczywistych problemów rekultywacji gruntów w górnictwie odkrywkowym. Podniesiono problem rekultywacji wodnej wyrobisk poeksploatacyjnych oraz problem klasyfikacji gruntów w trakcie i po zakończeniu rekultywacji. Zwrócono uwagę na potrzebę zmiany niektórych przepisów odnoszących się do rekultywacji i gospodarki nieruchomościami w górnictwie.
The article discusses the validity of taxing the post-mining terrains during their reclamation. The tax regulations regarding post-mining real estates have been analysed. It has been proven that because of their technical features, the post-mining terrains are not suitable for conducting economic activity before the end of the reclamation. The legal and formal problems were defined which implicate bearing unjustified costs by the open-pit mines, especially related to the grounds management. It was pointed out that the regulations of the Agricultural and Forest Grounds Protection Act are not compatible with the actual problems in ground reclamation in the open-pit mining. The problem of water reclamation of the final pits has also been raised together with the problem of classification of grounds during and after the reclamation. Attention was paid to the necessity of changes in certain regulations related to the reclamation and real estate management in the mining industry.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 85; 325-334
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognozowanie zasięgu strefy rozrzutu odłamków skalnych dla robót strzałowych w kopalniach odkrywkowych
Predicting the flyrock zone radius for blasting works in open cast mines
Autorzy:
Pyra, J.
Dworzak, M.
Biessikirski, A.
Twardosz, M.
Kłósko, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394505.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
rozrzut odłamków skalnych
zagrożenia
roboty strzałowe
górnictwo odkrywkowe
flyrock
hazards
blasting works
open pit mining
Opis:
Prowadzenie eksploatacji z wykorzystaniem materiałów wybuchowych w odkrywkowych zakładach górniczych wiąże się z szeregiem zagrożeń, które należy uwzględnić w trakcie prowadzenia robót strzałowych oraz na etapie ich projektowania. Odpowiednio zaprojektowane i starannie wykonane roboty zapewniają kontrolę nad tymi zagrożeniami oraz pozwalają na przewidzenie zasięgu i intensywności ich oddziaływania na otoczenie. Jednym z zagrożeń jest rozrzut odłamków skalnych, niebezpieczny dla załogi i maszyn pracujących w zakładzie górniczym, a także otoczenia kopalni. Jest to zagrożenie niezwykle istotne, lecz trudne do jednoznacznego oszacowania. Na przestrzeni lat opracowano wiele sposobów analitycznego wyznaczenia poziomu tego zagrożenia. Część opracowanych zależności opiera się na wynikach badań terenowych, zaś część na teoriach z zakresu fizyki i balistyki. Na wielkość strefy rozrzutu ma wpływ szereg czynników geologiczno-górniczych. Część z nich na chwilę obecną, dzięki coraz szerzej rozpowszechnianym narzędziom geodezyjnym, tj. skaner laserowy, czy urządzenie typu Boretrak, możemy bardzo precyzyjnie zmierzyć (geometria ociosu, dewiacja otworów strzałowych, rzeczywisty zabiór), a niektóre tylko oszacować (m.in. występowanie ukrytych przerostów gliny lub krasów na podstawie raportów z pracy wiertnicy lub zwiercin). W artykule zaprezentowano wybrane czynniki, które wpływają na zasięg strefy oraz sposoby ich minimalizacji. Ponadto opisano wybrane metody i wzory empiryczne do szacowania zasięgu strefy oraz zaprezentowano zmienność wartości szacowanych w zależności od zmiany parametrów siatki otworów strzałowych oraz użytych środków strzałowych. W artykule dokonano również przedstawienia wybranych rozwiązań numerycznych w zakresie szacowania zasięgu rozrzutu odłamków skalnych. Algorytmy te pozwalają na wstępną ocenę dynamiki rozrzutu odłamków dla zadanych warunków brzegowych, co może stanowić perspektywiczny kierunek rozwoju aktualnie stosowanej metodologii.
Conducting exploitation using explosives in open pit mines involves a number of risks that have to be addressed during the designing of blasting operations. Thoroughly designed and carefully executed blasting works provide a control over these hazards and allow for proper assessment of their impact on the nearby environment. One of those dangers is the flyrock dispersion, dangerous for the crew and machines working in the open cast mines, as well as the nearby surroundings. This is an extremely important threat but difficult to unequivocally estimate. Over the years many analytical methods have been developed to determine the level of this threat. Several developed dependence relations are based on the results of field tests, and some are based on the theories of physics and ballistics science. The size of the flyrock zone is affected by a number of geological-mining factors. At the present time, some of these risks, thanks to increasingly popular geodetic instruments such as a laser scanner or a borehole-deviation measurement system (eg Boretrak®), can be measured very precisely (the geometry of the free face, the deviation of the blast hole, the actual burden), and some only estimate (including the occurrence of hidden clay or karst overgrowth on the basis of drilling reports or bore dust). The article presents selected factors influencing the range of the flyrock zone and ways of minimizing them. In addition, selected methods and empirical models have been described for estimating the range of the flyrock zone and the variability of the estimated values based on the variation of the blast-pattern parameters and used blasting units. The article also presents selected numerical solutions for estimating the flyrock range. These algorithms allow for an initial evaluation of shear scatter dynamics for given boundary conditions, which may be a prospective development direction of the currently applied methodology.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 101; 247-264
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Celowość i znaczenie budowy magazynów surowców wtórnych jako złóż antropogenicznych na przykładzie gipsu syntetycznego
The importance of anthropogenic deposits construction for secondary raw materials on the example of synthetic gypsum
Autorzy:
Uberman, R.
Naworyta, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394328.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gips syntetyczny
magazynowanie
wyrobiska odkrywkowe
złoża antropogeniczne
rekultywacja
synthetic gypsum
storage
open pit
anthropogenic deposits
reclamation
Opis:
W artykule poruszono problem podaży produktu ubocznego, jakim jest gips syntetyczny powstający w wyniku odsiarczania spalin w elektrowniach konwencjonalnych. Przedstawiono stan produkcji oraz prognozę na przyszłość. obecnie gips syntetyczny niemal w całości wykorzystywany jest jako surowiec w zakładach produktów gipsowych ulokowanych w bezpośrednim sąsiedztwie elektrowni. od połowy lat dziewięćdziesiątych XX w. w Polsce obserwuje się wzrost produkcji gipsu syntetycznego związany z budową instalacji odsiarczania spalin w polskich elektrowniach konwencjonalnych. W najbliższym czasie tendencja wzrostowa utrzyma się w związku z budową nowych bloków węglowych w elektrowniach. Na rynku pojawią się spore nadwyżki tego surowca, które nie będą na bieżąco wykorzystane w produkcji elementów gipsowych. Należy mieć jednak na uwadze, że ze względu na restrykcyjną politykę UE wobec energetyki opartej na węglu kamiennym i brunatnym w przeciągu kilku najbliższych dekad udział elektrowni konwencjonalnych w produkcji energii będzie ulegał stopniowemu obniżeniu. W konsekwencji podaż gipsu syntetycznego również ulegnie stopniowemu zmniejszeniu. Celowe jest zatem odpowiednie składowanie nadwyżek tego surowca, aby mógł być wykorzystany w przyszłości. biorąc to pod uwagę, należy już dzisiaj przygotować sposoby magazynowania spodziewanych nadwyżek gipsu syntetycznego. Do tego celu świetnie nadają się wyrobiska pogórnicze, szczególnie w kopalniach surowców skalnych. W artykule zaproponowano ścieżkę prawną umożliwiającą przekształcenie wyrobiska poeksploatacyjnego w magazyn gipsu.
The article discusses the problem of the supply of a by-product, which is synthetic gypsum produced as a re- sult of flue gas desulphurization in conventional power plants. the state of production and forecast for the future are presented. Currently, synthetic gypsum is almost entirely used as a raw material in the gypsum products plant located in the immediate vicinity of the power plant. Since the mid-1990s, in Poland, an increase in the production of synthetic gypsum associated with the construction of a flue gas desulphurization installation in Polish conventional power plants has been observed. In the near future, the upward trend will continue in connection with the construction of new coal units in power plants. Significant surpluses of this raw material will appear on the market, which will not be used on an ongoing basis in the production of gypsum components. However, due to the EU’s restrictive policy towards energy based on coal and lignite, within the next few decades, the share of conventional power plants in energy production will be gradually reduced. As a consequence, the supply of synthetic gypsum will also gradually decrease. therefore, it is advisable to properly store the surplus of this raw material so that it can be used in the future. taking this into account, it is already necessary to prepare methods for storing the expected surpluses of synthetic gypsum. For this purpose, post-mining open pits are particularly suitable, especially in mines of rock raw materials. the article proposes a legal path enabling the post-mining open pits to be transformed into a anthropogenic gypsum deposit.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 106; 211-223
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania prawne i środowiskowe rekultywacji wyrobisk odkrywkowych z wykorzystaniem odpadów górnictwa węgla kamiennego lub produktów na bazie skały płonnej
Legal and environmental conditions for the reclamation of opencast mines using coal mining waste or gangue-based raw materials
Autorzy:
Klojzy-Karczmarczyk, B.
Mazurek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394943.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo węgla kamiennego
odpady wydobywcze
skała płonna
wyrobiska odkrywkowe
rekultywacja
coal mining
mining waste
gangue
opencast
reclamation
Opis:
Rekultywacja to szereg działań mających przywrócić obszarom zdegradowanym lub zdewastowanym wartości użytkowe lub przyrodnicze. Kierunek i termin wykonania rekultywacji gruntów określają decyzje w sprawach rekultywacji i zagospodarowania. Wypełnianie różnorodnych wyrobisk górnictwa odkrywkowego odpadami wydobywczymi z górnictwa węgla kamiennego lub innym materiałem skalnym powinno się odbywać z uwzględnieniem wymogów zapobiegania zanieczyszczeniu środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem gleb, wód powierzchniowych i podziemnych. Odpowiednie przepisy prawne podają wartości graniczne parametrów fizykochemicznych, jakimi powinny się charakteryzować odpady wydobywcze uznawane za obojętne dla środowiska. Jednak w odniesieniu do surowców, będących ubocznym efektem produkcji węgla kamiennego (skała płonna jako produkt w postaci kruszywa), które mogą znaleźć zastosowanie do wypełniania wyrobisk odkrywkowych brak jest jednoznacznych przepisów prawnych dotyczących określania ich bezpieczeństwa dla środowiska. Z tego względu autorzy proponują zastosowanie analizy porównawczej parametrów takich surowców do wymagań prawnych stosowanych do odpadów uznawanych za obojętne i jednocześnie do wymagań prawnych stosowanych dla zapobiegania zanieczyszczeniu środowiska wód podziemnych i powierzchniowych. W pracy poddano analizie jakość przykładowych odpadów wydobywczych „świeżych" (czyli bezpośrednio z produkcji) górnictwa węgla kamiennego. Wyniki uzyskanych analiz zestawiono w odniesieniu do wymagań prawnych, zawartych w aktach wykonawczych, a stosowanych zarówno do odpadów, jak też do jakości środowiska gruntowo-wodnego. Analizy przeprowadzone w pracy dla 3 próbek odpadów oraz analiza danych archiwalnych dla odpadów wydobywczych pokazują złożoność tematu i konieczność stosowania analizy porównawczej jednocześnie do szeregu wartości granicznych stawianych w różnych rozporządzeniach. Zastosowanie jedynie wybranych rozporządzeń może być niewystarczające dla oceny potencjalnego oddziaływania odpadów lub produktów na bazie skaty płonnej na środowisko. Przykładem tego jest ocena zawartości formy wymywalnej siarki oraz metali, która wykazała brak przekroczeń stężeń określonych w aktach wykonawczych do ustawy Prawo wodne ponadto pozwala zaliczyć analizowany materiał do odpadów obojętnych możliwych do składowania na składowiskach odpadów obojętnych. Jednak analiza formy całkowitej wskazuje na potencjalne zagrożenie dla środowiska, ponieważ stwierdzane są częste przekroczenia dopuszczalnej zawartości siarki i innych pierwiastków w odpadach i kruszywach. Dlatego ocena przedsięwzięcia, jakim jest rekultywacja z wykorzystaniem odpadów wydobywczych lub skały płonnej jako produktu powinna być wykonana z uwzględnieniem wszystkich norm i rozporządzeń w zakresie ochrony środowiska, właściwych dla warunków naturalnych w rejonie prowadzonej rekultywacji w celu udowodnienia, że materiały wykorzystane do wypełnienia wyrobiska będą bezpieczne dla środowiska w odpowiednio długim okresie czasu po zakończeniu prac, z uwzględnieniem dynamiki procesu wymywania zanieczyszczeń z bryty obiektu.
Land reclamation means giving or restoring degraded or devastated land its utility or natural value. The method and deadlines for land reclamation are governed by decisions on land reclaim and development. Backfilling of diverse open cast mine pits with mining waste form coal mining or other raw material consisting of gangue should be carried out taking into account the requirements of contamination prevention, with particular emphasis on soil, surface water and groundwater contamination. The relevant legal regulations provide limits for mining waste which may be considered neutral to the environment. However, with respect to raw materials which are a by-product of coal mining (gangue as aggregates) and which may be used in the process of open-pit backfilling there are no clear legal regulations on environmental safety. For this reason, the authors suggest using in this case comparative analysis of legal requirements for waste which is neutral to the environment and of legal requirements applicable in the prevention of groundwater and surface water contamination. In the study the quality of "fresh" mining waste samples (i.e. directly from production) from coal mining. The results of the obtained analyses were listed in comparison to the legal requirements in secondary legislation regarding both waste, as well as the quality of soil and water environment. The analyses carried out in the work for 3 samples of waste and archival data analysis for mining waste show the complexity of the subject and the need for comparative analysis of a series of threshold values in a variety of regulations. Application of only selected regulations may produce an image which is insufficient for assessing the potential impact of waste or gangue material on the environment. An indication of such mode of conduct is an assessment of the content of leachable forms of sulphur and various metals, which showed no exceedences in relation to the requirements in the regulations pursuant to the Water Act and also generally allows to consider the analysed material as waste deposited in inert waste landfills. However, an analysis of the total form gives a different picture of the potential threats. Frequent exceedences of threshold values for sulphur as well as other elements in the various areas, especially protected ones, are analysed in each case. It is important to qualify a project such as reclamation using mining waste or gangue material from the point of view of meeting a series of standards and regulations on environmental protection in reclaimed sites in order to prove that the materials used for reclamation involving backfilling will be safe for the environment over a sufficiently long period of time, taking into account the dynamics of the process of soil leaching with a object after completion of the work.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 90; 67-78
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rtęć w odpadach wydobywczych i możliwości ich zagospodarowania w wyrobiskach odkrywkowych województwa śląskiego
The mercury in extractive waste and the possibility of their management in open-pit workings of the Silesian Voivodeship
Autorzy:
Klojzy-Karczmarczyk, Beata
Mazurek, Janusz
Staszczak, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142990.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wyrobiska odkrywkowe
lokalizacja
rekultywacja
odpady wydobywcze
wymywanie zanieczyszczeń
rtęć
open-pits
location
reclamation
extractive waste
leaching
mercury
Opis:
Wypełnianie wyrobisk odkrywkowych odpadami wydobywczymi jest możliwe w procesie rekultywacji technicznej, ale wymaga szczegółowego rozpoznania warunków środowiskowych. Zastosowanie różnego rodzaju odpadów do wypełniania wyrobisk jest zagadnieniem złożonym w zakresie jakości materiału odpadowego oraz w zakresie określenia lokalizacji miejsc przeznaczonych do takiego zagospodarowania odpadów. Istotne jest rozpoznanie lokalizacji czynnych wyrobisk odkrywkowych na tle granic głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP) oraz w pobliżu cieków wodnych. Analizie poddano wyrobiska, w których eksploatowane są surowce węglanowe oraz wyrobiska piasków i żwirów. Analizy zostały wykonane w różnych latach aktywności wyrobisk ((Klojzy-Karczmarczyk i in. 2016a; Klojzy-Karczmarczyk i Staszczak 2017, 2019; Staszczak 2020). W grupie surowców węglanowych (kamienie łamane i bloczne), poza granicami GZWP oraz w odległości ponad 500 metrów od cieków powierzchniowych zlokalizowane są zaledwie 3 obiekty. W grupie piasków i żwirów, poza granicami GZWP oraz w odległości ponad 500 od cieków powierzchniowych znajduje się 19 obiektów. Zestawiono zawartość całkowitą rtęci oraz wielkość jej wymywania. Podano udział formy wymywalnej w całkowitej zawartości pierwiastka. Badania prowadzono w różnych warunkach pH środowiska. Analizę przeprowadzono na podstawie badań z lat 2014–2021 (Klojzy-Karczmarczyk i Mazurek 2014, 2019a, b, 2021). Odpady wydobywcze typu skała płonna (kruszywa) charakteryzują się wyższą zawartością rtęci całkowitej we frakcji najdrobniejszej i niższą we frakcjach grubszych. Udział formy wymywalnej rtęci w kruszywach jest na średnim poziomie 1,3–2,0%. Średni udział formy wymywalnej w mułach węglowych jest na poziomie 1,8%. Przy obniżaniu pH środowiska, udział ten wzrasta w każdym przypadku. Wyraźny wzrost wymywalności obserwuje się ponadto w odpadach zwietrzałych. Ze względu na jakość materiału odpadowego, badania odpadów wydobywczych wykazały możliwość ich zastosowania do celów rekultywacji.
The open-cast workings filling with extractive waste is possible in the process of technical reclamation, but it requires a detailed recognition of environmental conditions. The use of various types of waste to fill the workings is a complex issue, in the field of the waste material quality and in the field of determining locations assigned for such waste management. It is important to recognise the location of active opencast mines against a background of main groundwater basins (MGB) and close to watercourses. The workings, left after extraction of carbonate raw materials, as well as sands and gravels, were analysed. The analysis were performed in different years of the open pits activity (Klojzy-Karczmarczyk et al. 2016a; Klojzy-Karczmarczyk and Staszczak 2017, 2019; Staszczak 2020). In the carbonate raw materials group (crushed and block stone) only 3 facilities are situated outside the MGB area and at a distance of more than 500 m from surface watercourses. In the sands and gravels group only 19 facilities are situated outside the MGB area and at a distance of more than 500 m from surface watercourses. Total mercury content and the amount of its leaching was compiled. The percentage of leachable form in the total content of the element was studied. The studies were carried out under various pH conditions of the environment. The analysis was based on the studies from 2014–2021 (Klojzy-Karczmarczyk and Mazurek 2014, 2019a, b, 2021). The extractive waste of the barren rock type (aggregate) features a higher content of total mercury in the finest fraction and a lower in coarser fractions. The share of mercury leachable form on average is 1.3–2.0%. The share of mercury leachable from coal sludge is approx. 1.8%. At pH reduction this share increases in each case. A clear increase in leachability is observed in the weathered waste. Because of the waste material quality, the studies on extractive waste have shown a possibility to use it for reclamation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2022, 110; 129--141
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenny rozkład zapotrzebowania na kruszywa w budownictwie jednorodzinnym
The spatial distribution of the demand for aggregates in the construction of single-family house
Autorzy:
Machniak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394511.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo odkrywkowe
budownictwo jednorodzinne
kruszywa i beton zapotrzebowanie
opencast mining
single-family housing
demand for aggregates
demand for concrete
Opis:
Kruszywa naturalne znajdują szerokie zastosowanie w budownictwie liniowym i kubaturowym. W pracy przedstawiono badania zapotrzebowania na kruszywa w elementach betonowych i żelbetowych budynków jednorodzinnych wolnostojących oraz w zabudowie bliźniaczej. Kubatura budynków jednorodzinnych w 2013 roku stanowiła 70% kubatury budownictwa mieszkaniowego i blisko 33% kubatury wszystkich budynków oddanych do użytkowania. Analizę oparto na podstawie wskaźników jednostkowego zużycia kruszyw względem cech użytkowych i konstrukcyjnych budynków. W obliczeniach uwzględniono wskaźniki charakterystyczne dla różnych typów architektonicznych domów: parterowych podpiwniczonych i niepodpiwniczonych oraz parterowych z poddaszem użytkowym podpiwniczone i niepodpiwniczone. Uwzględniono również technologię wznoszenia budynków oraz konstrukcję stropów. Obliczone zużycie kruszyw w 2013 roku wyniosło około 13,5 ± 2 mln Mg. Wartość minimalna (11,5 mln Mg) i maksymalna (15,5 mln Mg) wynikają z obliczonych dla jednostkowych wskaźników zużycia kruszyw odchyleń standardowych (współczynników zmienności). Dla zidentyfikowanej struktury budownictwa jednorodzinnego, która w ostatnich kilku latach nie ulega zmianom; średnie zużycie kruszyw wynosi około 185 Mg/dom, a średni wskaźnik zużycia 1,22 Mg na 1 m2 powierzchni użytkowej. Udział budownictwa jednorodzinnego w rynku kruszyw żwirowo-piaskowych w 2013 roku, wyniósł około 8%, a w catym rynku kruszyw około 6%. W ujęciu regionalnym największe zapotrzebowanie na kruszywa odnotowano w województwie mazowieckim (ok. 1,9 mln Mg), następnie: małopolskim, śląskim i wielkopolskim (po ok. 1,5 mln Mg) a najmniejsze zapotrzebowanie wystąpiło w województwie opolskim (0,24 mln Mg). W poszczególnych województwach obserwuje się duże zróżnicowanie udziału budownictwa jednorodzinnego w rynku kruszyw żwirowo-piaskowych. Udział ten wynosił od około 2% w podlaskim do około 25% w śląskim i świętokrzyskim.
Natural aggregates are widely used both in ribbon and volumetric construction. The paper presents the study of the aggregate demand in single-family buildings. The volume of single-family houses in 2013 accounted for 70% of the volume of housing construction and nearly 33% of all the volume of the completed buildings. The analysis is based on the aggregates consumption ratio in respect to usable and construction features of the buildings. The calculations take indicators specific to different types of architectural houses into account, such as one-storey buildings with or without a basement, one-storey buildings with a utility attic with or without a basement. The analysis also includes technology for the construction of buildings, as well as the construction of ceilings. Calculated aggregate consumption in 2013 amounted to approx. 13.5 ± 2 million Mg. The minimum (11.5 million Mg) and maximum value (15.5 million Mg) has been calculated for the standard deviation (coefficient of variation) for the aggregates consumption ratio. Research on single-family housing structures has identified that the average consumption of aggregates is approx. 185 Mg / house, representing an average consumption of 1.22 Mg per 1 m2 of usable area and has not changed for the past several years. The share of single-family housing in market of gravel-sand aggregates in 2013, amounted to approx. 8%, and the overall market aggregates approx. 6%. In regional terms, the greatest use of aggregates was observed in the Mazowieckie province (approx. 1.9 million Mg), then: Małopolskie, Śląskie and Wielkopolskie provinces (approx. 1.5 million Mg). In contrast, the lowest amount of aggregates was observed in the Opolskie province (0.24 million Mg). In particular, provinces observed differences in the share of single-family housing in the gravel-sand aggregates market. This share ranged from approx. 2% in the Podlaskie to approx. 25% in the Śląskie and Świętokrzyskie provinces.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 91; 149-159
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres prac rekultywacyjnych w kierunku wodnym terenów po eksploatacji surowców skalnych
The scope of reclamation works in aquatic direction areas after the exploitation of rock raw materials
Autorzy:
Kaźmierczak, U.
Strzałkowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394185.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
rekultywacja
wodny kierunek rekultywacji
zakres prac rekultywacyjnych
górnictwo odkrywkowe
surowce skalne
reclamation
aquatic reclamation direction
scope of reclamation works
surface mining of rock raw materials
Opis:
W publikacji podjęto próbę usystematyzowania zakresu prac rekultywacyjnych w kierunku wodnym pełniącym funkcję rekreacyjną oraz gospodarczą. Zakres działań rekultywacyjnych dokonano z podziałem na typ kopaliny i funkcję szczegółową, jaką ma pełnić rekultywowany teren. Zestawienie opracowano na podstawie prac przygotowawczych, a także fazy technicznej (podstawowej) i biologicznej (szczegółowej), w których opisano szczegółowy zakres działań rekultywacyjnych. Prace przygotowawcze polegają na przygotowaniu terenu do właściwej rekultywacji poprzez: usunięcie roślinności, rozbiórkę pozostałości po budowlach itp. Rekultywacja techniczna dotyczy kształtowania rzeźby terenu, uregulowania warunków hydrogeologicznych, budowy i odbudowy dróg, odtwarzania gleb oraz separacji utworów toksycznych. Rekultywacja biologiczna natomiast obejmuje zabiegi agrotechniczne, wprowadzanie roślinności zielnej i drzewiastej oraz pielęgnację nasadzeń. Przeprowadzona analiza wykazała, że największy zakres prac występuje w przypadku przeznaczenia wyrobiska pogórniczego na cele rekreacyjne (kąpielisko) i krajobrazowe. Ponadto wyniki przeprowadzonych badań wskazują na to, że prace przygotowawcze oraz roboty rekultywacyjne w fazie biologicznej są zbliżone do siebie dla każdego typu kopalin skalnych i szczegółowego kierunku rekultywacji. Odmienny zakres prac rekultywacyjnych występuje natomiast w fazie technicznej w zakresie kształtowania rzeźby terenu oraz dodatkowych wymagań związanych z regulacją stosunków wodnych, w zależności od funkcji, jakie ma pełnić zbiornik wodny.
This article made an attempt to systematize the scope of the reclamation works in the aquatic direction performing the recreation and water management function. The scope of the reclamation works performed with the division into the type of mineral and the detailed function which the reclaimed land is to perform. A statement was made based on the preparatory work, as well as the technical (basic) and biological (detailed) phase, which described the scope of the reclamation works in detail. The preparatory works consisted in preparing the terrain for proper reclamation by: removal of plants, the demolition of the building remains. Technical reclamation consists in the shaping of the terrain, regulation of the hydrogeological conditions, construction and reconstruction of the roads, paths, reproduction of the soil and separation of the toxic soil. Biological reclamation includes agricultural practices, the introduction of herbaceous plants and trees and caring for the plants. The analysis showed that the greatest scope of reclamation work occurs in the case the post-mining excavations are designated for recreation (swimming) and landscape purposes. Furthermore, the results of the study indicate that the preparatory work and reclamation works in the biological phase are similar to each other for each type of rock raw mineral and detailed direction reclamation. A different scope of reclamation works occurs in the technical phase in shaping the terrain and additional requirements associated with the regulation of water relations also depending on the function which the water reservoir is to serve.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 94; 127-136
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wskaźniki zmian wytrzymałości na ścinanie w strefach zagrożenia osuwiskowego na obszarze kopalni węgla brunatnego Turów i Bełchatów
Indicators of changes in shear strength parameters of landslide hazard zones in the Turów and Bełchatów brown coal mines areas
Autorzy:
Kaczmarczyk, R.
Tchórzewska, S.
Stanisz, J.
Borecka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394878.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wytrzymałość na ścinanie
kopalnie odkrywkowe
wskaźniki zmian wytrzymałości na ścinanie
powierzchnie strukturalne
Eurokod 7
shear strength
open pit mines
indicators of shear strength
structural surfaces
Opis:
W artykule omówiono wyniki badań wytrzymałości na ścinanie dla 215 prób pobranych z utworów obejmujących strefy zagrożeń osuwiskowych w górotworze złóż węgla brunatnego Turów i Bełchatów. Opisano związki pomiędzy budową geologiczną nadkładu, genezą, cechami geologiczno-inżynierskimi oraz czynnikami wpływającymi na powstawanie lub rozwój osuwisk. Scharakteryzowano procesy zachodzące w ośrodku gruntowym mające wpływ na zmianę parametrów wytrzymałościowych w górotworze. Omówiono metody wyznaczania wartości obliczeniowej według normy PN-B-03020:1981 oraz Eurokod 7 (PN-EN 1997-1:2008P). Przedstawiono zalety i ograniczenia zastosowania „normowych” metod oznaczania parametrów wytrzymałości na ścinanie do analiz stateczności skarp i zboczy w warunkach skomplikowanej budowy geologicznej. Badania testowe wykonano dla 11 różnych powierzchni osłabień strukturalnych, oznaczając parametry wytrzymałości pierwotnej, rezydualnej oraz po zawodnieniu powierzchni poślizgu. Porównując wyniki zmian parametrów, autorzy zaproponowali współczynniki korekcyjne: wskaźnik zmian kąta tarcia wewnętrznego (λɸ , λɸ w) oraz wskaźnik zmian spójności (λ c , λ cw). Wyniki badań wskazują, że wskaźniki zmiany parametrów wytrzymałościowych są wyraźnie zróżnicowane dla kąta tarcia wewnętrznego i spójności. W próbkach pobranych z powierzchni nienaruszonych zmniejszenie oporów ścinania było w znacznej mierze wynikiem redukcji spójności. Na powierzchniach o naruszonej strukturze tendencje zmian parametrów wytrzymałościowych nie są tak wyraźne i zależą od wielu różnych czynników. Analiza wyników potwierdziła, że w strefach zagrożeń osuwiskowych obserwuje się znaczne zmniejszenie parametrów wytrzymałościowych względem parametrów uzyskanych z badań laboratoryjnych nawet po uwzględnieniu ich redukcji do wartości obliczeniowych. Proponowane rozwiązanie, zdaniem autorów, pozwoli na lepsze odzwierciedlenie rzeczywistych warunków geologiczno-inżynierskich, co będzie prowadzić do bezpiecznego projektowania geologiczno-inżynierskiego oraz geotechnicznego.
The article presents results of shear strength tests for 215 samples collected from formations including landslide hazard zones of the Turów and Bełchatów brown coal mine. The relationships between the geological structure of the overlay, genesis, geological-engineering properties, and factors influencing the formation of the landslide have been described. The processes occurring in the ground, influencing change of strength parameters have been characterized. Methods of determining the design value according to PN-B-03020:1981 and Eurocode 7 (PN-EN 1997-1:2008P), have been discussed. Advantages and limitations of using standard methods of determining shear strength parameters for the analysis of slope stability in the complicated geological conditions have been presented. Tests have been realized for 11 various areas of structural weakenings, determining the peak strength, residual strength, and after water accumulation in the slide surface. In comparing the results of parameters change, the authors have proposed the following correction coefficients: index of friction angle change (λɸ , λɸ w) and index of cohesion changes (λ c , λ cw). The indices of change of strength parameters are distinctly diversified for the friction angle and cohesion. The limitation of shear stress resulted mostly from reduction of cohesion in the samples collected from intact surfaces. The trends of strength parameters changes are not as clear and depend on many different factors in terms of the surfaces of disturbance structure. The analysis of results has confirmed that in the landslide hazard areas the significant reduction of strength parameters in relation to parameters obtained in the laboratory tests is observed, even after taking their reduction to the design values into consideration. In the authors’ opinion, the proposed solution allows for a better representation of the actual geological engineering and geotechnical conditions, leading to safe designing.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 94; 161-172
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typologia stanów technicznych i eksploatacyjnych wozideł technologicznych w górnictwie odkrywkowym
Classification states in the technical operating of haul trucks in surface mining
Autorzy:
Bodziony, P.
Patyk, M.
Kasztelewicz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394671.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wozidła technologiczne
górnictwo odkrywkowe
stany techniczne wozideł
stany eksploatacyjne wozideł
czas pracy efektywnej
transport kopalniany
haul trucks
mining transport
surface mining
haul truck technical and operating states
Net Operating Hours
Opis:
W artykule przedstawiono sposób klasyfikacji stanów eksploatacyjnych w procesie użytkowania wozideł technologicznych w górnictwie odkrywkowym. Zdefiniowano klasyfikację stanów technicznych i eksploatacyjnych w procesie użytkowania i obsługiwania maszyn. Za podstawę typologii przyjęto czasy trwania wyspecyfikowanych stanów eksploatacyjnych. Dla stanu zdatności i niezdatności pojazdów określono odpowiednie zbiory stanów eksploatacyjnych. Dla najważniejszych składowych czasowych stanów eksploatacyjnych wykonano analizy na przykładzie parku użytkowanych wozideł w kopalni wapienia. Stany eksploatacyjne zdefiniowano jako opisowy atrybut określający fazę procesu eksploatacji, czyli fazę użytkowania lub obsługiwania maszyny. Wyspecyfikowanie stanów technicznych i eksploatacyjnych w procesie użytkowania parku wozideł technologicznych w górnictwie odkrywkowym pozwala na miarodajną ocenę eksploatacyjną wozideł technologicznych. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu systemów telemetryczno-diagnostycznych w użytkowanych maszynach.
The paper presents differences between technical states and technical operation states of haul trucks in the technical operation process. The specification and analysis of operational parameters of technological vehicles used in surface mining is possible only due to more and more frequently used diagnostic – telemetric systems. While a detailed analysis of machines operation data can result in the more effective management of mining plant operations and the mining process itself. The determination of operational state indices and their individual components allows preventive actions to be commenced, resulting in improving the work organization of the entire mine machinery system. Moreover, the future technical state of machines operated in surface mining is strictly related to the current state and also depends on the events that occurred in the extraction system. A set of parameter values of individual state characteristics, which allow the haul trucks technical and operational state to be characterized, is a direct effect of a telemetric – diagnostic system operation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 103; 5-16
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies