Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Nieć, M" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Kamienice - osobliwe złoże wapieni karbońskich
Kamienice - curious deposit of Carboniferous limestone
Autorzy:
Nieć, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394614.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoża wapieni
ochrona środowiska
limestone deposit
environment protection
Opis:
Złoże Kamienice wyróżnia się warunkami występowania i unikatową budową geologiczną. Tworzą je ogromne bloki wapieni karbońskich zanurzone w utworach permskich. Wapienie budujące złoże odznaczają się wyjątkową czystością. Występują na obszarze parku krajobrazowego i część złoża stanowi pomnik przyrody nieożywionej. Istnieje tu zatem ostry konflikt między ewentualną chęcią zagospodarowania złoża a wymaganiami ochrony przyrody i krajobrazu. Wyjątkowa czystość wapieni skłania do zachowania złoża w bilansie zasobów jako rezerwy surowcowej dla niewielkiego ich wydobycia, dla przemysłu chemicznego, szklarskiego, farmaceutycznego lub do produkcji drobnej galanterii ozdobnej. Ich eksploatacja mogłaby być możliwa przy zachowaniu odpowiednich rygorów odnośnie ochrony środowiska i kształtowania krajobrazu jedynie w części złoża. Wyrobiska eksploatacyjne stworzyłyby unikatową możliwość ujawnienia szczegółów budowy geologicznej, a po zakończeniu eksploatacji odsłonięte ściany skalne wzbogacałyby krajobraz tego terenu i mogły stanowić atrakcję geoturystyczną. Mogłyby też stać się siedliskiem rzadkich, często chronionych gatunków ptaków.
Kamienice deposit has unique geological structure. It is formed by huge Carboniferous limestone blocks immersed within Permian deposits (conglomerates and porphyry tuffs). Limestones are of high purity (over 55% CaO). The deposit occurs within Landscape Park and part of it is additionally protected as natural monument. Therefore the attempts of limestone quarrying is extremely restraint by landscape and nature protection exigencies. The extraordinary limestone purity advocates however to consider its resources as the possible reserve base for small scale mining, delivering high quality lime for chemical, ceramic, pharmaceutical industry or stone for small decorative objects. The quarrying, respecting environment protection exigencies is possible only on the southern part of deposit. The quarry face would reveal the details of geological structure of the site, improve its visual, landscape value and become the geotouristic hit. The new rock fences formed due to quarrying mabecame be habitat site of rare, often protected bird species.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 76; 81-89
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwiastki ziem rzadkich – surowiec w Polsce niepożądany? : uwagi na temat stanowienia Prawa geologicznego i górniczego
Rare Earth Elements, a commodity not demanded in Poland? : some remarks on the mode of formulation of the Geological and Mining Law
Autorzy:
Nieć, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394673.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
pierwiastki ziem rzadkich
opłata eksploatacyjna
prawo geologiczne i górnicze
rare earth elements
Geological and Mining Law exploitation fee
Opis:
Potrzeba zabezpieczenia zapotrzebowania na pierwiastki ziem rzadkich stała się podstawą do zaliczenia ich w ustawie o nowelizacji Prawa geologicznego i górniczego w 2018 r. do kopalin, które są objęte własnością górniczą przysługującą Skarbowi Państwa. Wprowadzona została opłata za ich wydobywanie (opłata eksploatacyjna) w wysokości 500 zł/kg. Oba rozwiązania zamiast sprzyjać wykorzystaniu ziem rzadkich ze źródeł krajowych stanowić będą dla niego barierę. Termin „pierwiastki ziem rzadkich” jest nieprecyzyjny i może rodzić nieporozumienia. Ich kopaliny mieszczą się w zakresie pojęcia „rudy metali”, które są objęte własnością górniczą. Pierwiastki ziem rzadkich występują też jako składniki towarzyszące w innych kopalinach i ich odzysk jest możliwy dopiero w trakcie przetwarzania tych kopalin poza zakładem górniczym. Wówczas obciążanie ich wydobycia opłatą eksploatacyjną staje się wątpliwe. Ustalona opłata eksploatacyjna jest niewspółmiernie wysoka w stosunku do kosztów pozyskania kopalin ziem rzadkich i korzyści finansowych z ich wydobycia. Ocena skutków nowelizacji Pgg skłania do: - postulowania wymieniania w nim kopalin, których użytkowanie przysługuje właścicielowi nieruchomości gruntowej, a nie wymienionych jako przysługujących Skarbowi Państwa, - głębszej refleksji przy stanowieniu przepisów Pgg, wstępne ich formułowanie przez osoby kompetentne w dziedzinie geologii i górnictwa i dopiero następnie ich kształtowanie zgodnie z zasadami doktryny i praktyki prawniczej.
The demand for REE was the background to include them to those consisting of the property of the State Treasury in Poland, enumerated in the Geological and Mining Law (Article 10). The PLN 500/kg REE payment for exploitation of REE (exploitation tax) was introduced. Both proposals will restrain the REE recovery from exploited domestic mineral commodities. The term REE is imprecise. Their deposits are rare and may be classified 128 as “REE ore deposits”. The REE are often the accompanying constituents in varied mineral commodities and are recoverable during their processing, outside the mine. The application of an exploitation tax in such a case is inapplicable. The established value of the exploitation tax is incomparably high in respect to the value of the REE contained in mined mineral commodities. The analysis of introduced changes of mining and geological law allow to suggest the reevaluation of ownership based subdivision of mineral commodities: name the mineral commodities belonging to the land property owners and leave the list of mineral commodities consisting property of the State Treasury open. The more careful approach is also necessary in the formulation of Geological and Mining Law. It should be preliminary formulated by persons competent in geology and mining and subsequently adjusted to juridical exigencies.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 106; 127-132
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza fachowa, prawo geologiczne i górnicze i racjonalna gospodarka złożem
Geological and mining knowledge, geological and mining law and reasonable mining
Autorzy:
Nieć, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394694.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
prawo geologiczne i górnicze
złoża kopalin
racjonalna gospodarka
geological and mining law
mineral deposits
reasonable mining
Opis:
Prawo geologiczne i górnicze jest szczególnym rodzajem prawa, gdyż reguluje zasady postępowania w realizacji prac geologicznych i działalności górniczej, które są również domeną wiedzy fachowej. Ma to istotne znaczenie dla właściwego formułowania przepisów prawa, ich rozumienia, interpretacji i wykładni. Pomijanie wiedzy fachowej prowadzić może do sformułowań niektórych przepisów i ich interpretacji, biurokratyzujących w sposób bezcelowy stosowanie prawa i niekiedy szkodliwych z punktu widzenia racjonalnej gospodarki złożami kopalin. Przedmiotem prawa geologicznego i górniczego jest prowadzenie działalności w górotworze ("wnętrzu Ziemi") w warunkach niepełnej wiedzy o złożu opartej na punktowych informacjach pochodzących z rozpoznawczych otworów wiertniczych. Niezbędna jest stała aktualizacja i modyfikacja danych o złożu w miarę zdobywania nowych informacji na jego temat w czasie prowadzenia eksploatacji złoża. Podstawowym postulatem racjonalnej gospodarki złożem jest maksymalnie możliwy sposób jego wyeksploatowania z zachowaniem wymagań odnośnie bezpieczeństwa pracy i wymagań ochrony środowiska. Wybranie złoża w jego rzeczywistych, naturalnych granicach, bez pozostawiania nieuzasadnionych strat, jest podstawowym warunkiem racjonalności jego eksploatacji. Przepisy prawa geologicznego i górniczego powinny być tak sformułowane, by zapewniały racjonalną gospodarkę złożem i nie stwarzały podstaw do interpretacji utrudniającej taką gospodarkę. W szczególności powinny: 1) zezwalać na prowadzenie uszczegóławiających prac rozpoznawczych w granicach obszaru górniczego w ramach udzielonej koncesji na wydobywanie kopaliny (bez dodatkowej koncesji na rozpoznanie złoża w tym obszarze), 2) zezwalać na zmiany interpretacji granic złoża w obrębie obszaru górniczego na podstawie uzyskanych danych w wyniku prowadzonej eksploatacji lub uszczegóławiających prac rozpoznawczych (w granicach obszaru górniczego), 3) uznać formalne nie budzące wątpliwości uznanie, że operat ewidencyjny zasobów jest dokumentem aktualizującym dokumentację geologiczną złoża, 4) umożliwić wariantowe przedstawiane zasobów przemysłowych w zależności od przewidywanych zmian uwarunkowań ekonomicznych eksploatacji, 5) nie ograniczać możliwości przekwalifikowania zasobów złoża w przypadku stwierdzenia odmiennych jego parametrów niż zakładane.
Geological and mining law presents the rules of geological works and exploitation of mineral deposits, which are also the essential topic of geological and mining knowledge. It is important for formulation of legal exigencies and their interpretation. If geological and mining knowledge is neglected respectively the legal rulet and their interpretations may be incorrect, useless, bureaucratic, and can make difficult reasonable resources recovery. Geological and mining law rules are applied to exploitation of mineral deposits, knowledge of which is imperfect, because it is based on dispersed information gained from exploratory bore holes. The exploration data need verification and, updating in active mine by additional more derailed exploration. The basic rule of reasonable deposit development should be maximum possible recovery of its resources within real deposit's boundaries, respecting safety and environment protection exigencies. The mode of formulation of geological and mining law should allow its interpretation helpful for reasonable resources exploitation without unreasonable losses. In details they should: 1) allow for additional exploration within designed boundaries of mining field without additional licence for such activity, 2) allow for modification of presentation of deposit boundaries within the mining field according to the data gained during mining and accompanying additional exploration, 3) accept resources correcting report as updating of geological documentation data, 4) allow for presentation of reserves data varied according to expected variations of economic conditions, 5) allow for free reclassification of resources and reserves following new data on deposit parameters gained in mine.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 31-41
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Europejska koncepcja złóż kopalin o znaczeniu publicznym (projekt MINATURA2020)
European concept of mineral deposits of public importance (MINATURA2020 project)
Autorzy:
Galos, K.
Nieć, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394191.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoża kopalin
znaczenie publiczne
ochrona złóż
planowanie przestrzenne
mineral deposits
public importance
protection of deposits
spatial planning
Opis:
Projekt MINATURA2020, realizowany w ramach programu Horyzont 2020, ma na celu wypracowanie narzędzi pozwalających na zapewnienie dostępu do najważniejszych europejskich złóż kopalin i umożliwienie ich przyszłej eksploatacji pod kątem zaspokojenia większości obecnych i przyszłych potrzeb społeczeństwa europejskiego w zakresie surowców mineralnych (alternatywą jest zaspokajanie tych potrzeb drogą importu). Drogą do tego jest rozwój zharmonizowanej ogólnoeuropejskiej koncepcji Złóż Kopalin o Znaczeniu Publicznym oraz związanej z tym metodyki ramowych regulacji/wskazań/rekomendacji dla ochrony takich złóż, aby zapewnić możliwość jak najlepszego i najpełniejszego ich wykorzystania w przyszłości. Wydzielanie złóż kopalin o znaczeniu publicznym, których eksploatacja byłaby z jednej strony możliwa, a z drugiej szczególnie wskazana z gospodarczego punktu widzenia, musi być poprzedzone wielokryterialną waloryzacją z wykorzystaniem kryteriów geologicznych, górniczych, środowiskowych, ekonomicznych i społecznych, powiązaną z oceną potencjalnej konfliktowości takiej eksploatacji z innymi kierunkami wykorzystania terenu, z uwzględnieniem m.in. uwarunkowań środowiskowych, priorytetów osadniczych, istniejącej i planowanej infrastruktury liniowej itp.
MINATURA2020 project, implemented within Horizon 2020 program, aims to develop tools for ensuring access to mineral deposits (especially the most important of them, of public importance). It will allow future exploitation of such deposits, in order to secure most of the current and future demand of European society for minerals (the alternative is to satisfy these needs through imports). The way to achieve this goal is development of harmonized, Pan-European concept of Mineral Deposits of Public Importance, as well as consecutive development of methodology of regulation framework/guidelines/recommendations to ensure protection of such deposits for their use in the future. Selection of such Mineral Deposits of Public Importance, exploitation of which would be potentially possible and feasible, must be preceded by multi-criteria valorization of a whole set of deposits, taking into account geological, mining, environmental, economic and social criteria; as well as by evaluation of potential conflict of such exploitation with other land uses; environmental constraints, settlement priorities, existing and planned linear infrastructure, etc.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 91; 35-43
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy dokumentowania złóż bursztynu
Basic problems of exploration and evaluation of amber deposits
Autorzy:
Nieć, M.
Mucha, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394431.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
bursztyn
złoża kopalin
rozpoznawanie złóż
szacowanie zasobów
amber
mineral deposits
exploration
resources evaluation
Opis:
Złoża bursztynu wyróżniają się dużą zmiennością jego zawartości, wielkości ziarn i ich jakości (walorów jubilerskich). Nieregularne, gniazdowo-strefowe rozmieszczenie jego akumulacji powoduje, że mogą być one rozpoznawane tylko z ograniczoną dokładnością. Poszukiwania szczegółowe powinny być skojarzone z równoczesnym rozpoznaniem złoża i wykorzystaniem nagromadzeń bursztynu napotkanych w czasie tych prac. W poszukiwaniu i rozpoznawaniu złóż powinny być stosowane otwory wielkośrednicowe albo odpowiednio poszerzane, a w złożach płytko położonych otwory hydrauliczne. W serii bursztynonośnej powinny być pobierane duże próbki o objętości co najmniej 0,05 m3, ale zalecana jest 0,08 m3, tj. około 160 kg. W otworach hydraulicznych pobieraną próbę stanowi całość wydobytego bursztynu. Otwory rozpoznawcze powinny być wykonywane w siatce trójkątnej równobocznej. Odległości miedzy nimi powinny wynosić około 200 m w złożach paleogeńskich stratoidalnych - pokładowych i 10 m w złożach holoceńskich i plejstoceńskich, gniazdowych. Zasoby bursztynu mogą być szacowane metodą analogii ("geologiczno-statystyczną"), na podstawie danych o ilości uzyskanej kopaliny w czasie prowadzonej eksploatacji lub na podstawie wskaźnika bursztynonośności, to jest stosunku liczby otworów, w których stwierdzono obecność bursztynu do całkowitej ich liczby w obszarze objętym pracami poszukiwawczymi lub rozpoznawczymi.
Amber deposits are characterized by high variation of amber content, its grain size and gemstones quality. Accuracy of exploration results is low, due to irregular, lenticular or pocket amber accumulation in amberbearing sediments. Detailed prospecting and exploration of such deposits is combined with recovery of encountered amber. Prospecting and exploration should be realized with the use or great size boreholes or in deposits at the depth to about 10 m, hydraulic boreholes. The sample volume of bearing rock should be greater than 0,05 m3, and greater than 0,08 m3 (160 kg) is recommended. If hydraulic boreholes are used total recovered amber should be recorded. Equisized 200 m triangular borehole grid is recommended stratiform deposits (in Paleogene formations) are explored and 10 m sized grid in the case of prospecting and exploration lenticular-pocket like deposits in marine Holocene deposits. Valuation of amber resources is possible by analogy, based on data of amber amount extracted from exploited part of deposit, or with the use of ratio of "amberbearing" boreholes number to its total number within the designed possible deposit boundaries.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 327-344
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany zasobów złóż paliw kopalnych (kopalin energetycznych) w Polsce w ostatnim półwieczu
Variation of fossil fuels resources in Poland during the last half century
Autorzy:
Nieć, M.
Salamon, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394332.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kopaliny energetyczne
zasoby
Polska
fossil fuels
resources
Polska
Opis:
Analiza stanu zasobów w przeszłości pozwala na poznanie czynników kształtujących jego zmiany i ułatwić może ich prognozowanie i oceny stopnia zabezpieczenia zapotrzebowania krajowego na surowce. Stan ewidencjonowanych zasobów złóż kopalin podlega stałym zmianom w wyniku eksploatacji, rozpoznawania nowych złóż, zmiany informacji o zasobach – w szczególności z tytułu lepszego rozpoznania złóż lub zmian kryteriów definiujących złoże (kryteriów bilansowości) – oraz likwidacji kopalń. Źródłem danych o zasobach jest Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce, publikowany corocznie. W rozpatrywanym czasie od 1960 r. występowały okresowo skokowe przyrosty zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego w wyniku odkryć złóż i po każdym chwilowym wyraźnym wzroście stopniowe zmniejszanie zasobów w następnych latach, z powodu ich sczerpywania, Wystarczalność zasobów przemysłowych ropy naftowej i gazu ziemnego przy aktualnym wydobyciu wynosi tylko kilkanaście lat, o ile nie nastąpią odkrycia nowych znaczących zasobów. Znaczne skokowe zmiany zasobów węgla brunatnego następowały w wyniku wprowadzania do bilansu zasobów dokumentowanych dużych złóż oraz od 2009 r. wielu złóż udokumentowanych w kategorii D. Zasoby złóż zagospodarowanych stanowią tylko kilka procent całości zasobów węgla brunatnego. Wyraźnie zauważalne jest ich zmniejszanie się w wyniku eksploatacji. Zasoby przemysłowe zapewniają wystarczalność tych zasobów do kilkunastu lat. Istnieje ogromna ich nadwyżka w złożach rezerwowych. Poważne ograniczenia możliwości ich wykorzystania spowodowane są wymaganiami ochrony środowiska przede wszystkim krajobrazu i głównych zbiorników wód podziemnych. Zmiany zasobów węgla kamiennego są złożone z powodu drastycznych zmian kryteriów bilansowości oraz skreśleń i przekwalifikowywań zasobów w związku z restrukturyzacją i likwidacją kopalń. Do 1990 r. miał miejsce stały ich przyrost w wyniku dokumentowania, a następnie, do 2005 r., systematyczny ich spadek, z powodu eliminacji zasobów poniżej 1000 m i tych zbyt słabo zbadanych oraz z powodu likwidacji kopalń. Od 2005 r. następuje wzrost zasobów wykazywanych jako bilansowe spowodowany zaliczeniem do nich wcześniej uznanych za pozabilansowe. Wykazywane zasoby przemysłowe zapewniają wydobycie węgla w okresie około 45 lat. Duże rezerwy zasobowe znajdują się w złożach niezagospodarowanych. Zasoby metanu w pokładach węgla systematycznie dokumentowane od lat 90. XX w. wykazywane są jako kopalina towarzysząca oraz w niektórych niezagospodarowanych złożach węgla kamiennego jako główna. Wydobyciu metanu w czynnych kopalniach towarzyszy znaczny jego ubytek w powietrzu wentylacyjnym.
The time variation of reported resources of fossil fuels allows to point the factors affecting them, and may be useful for their future prediction as well as evaluation of their sufficiency for supply appropriate commodities. The demonstrated resources varies due to exploitation, exploration of new deposits or better exploration of already known, changes of deposit boundaries or parameters defining them or closing down existing mines. The data on mineral resources are systematically reported in Poland in standardized uniform manner and published since 1952 by Polish Geological Institute. During the analyzed period, since 1960 up to recent year periodically appeared sudden increase of reported resources due to the discoveries of new oil or gas fields, followed by stepwise their decrease in subsequent years by exploitation. The demonstrated oil and gas reserves allow their domestic supply during teens of years only. The instantaneous repeated increases of lignite resources were the consequence of reporting resources of the discovered huge new deposits (up to over 1 bln. t each) or since the year 2009 of reported inferred resources (in D category according to the polish resources classification), of several deposits formerly reported as prognosticated only. The lignite resources of exploited deposits consist only few percent of their reported total amount, and their constant decrease is observed following exploitation. The demonstrated lignite resources are sufficient for their mining during teens of years. There is vast surplus of resources in undeveloped lignite deposits, but exist strong opposition against their mining caused by environment protection exigencies: of landscape and underground aquifers with the good quality potable water. The variations of hard (black, bituminous) coal deposits are more composed because of drastic changes of criteria defining the deposit as mineable, and closing down of several mines. Up the year 1990 the constant increase of coal resources occurred, and afterwards, up to the year 2005 their systematic decrease. It was caused by the stepwise elimination from the official resources report, the coal resources encountered below the 1000 m depth, as well as the resources insufficiently explored. Beginning from the year 2005 increase of total coal resources is noticed, considered economically mineable, by including the resources formerly considered as uneconomic. The coal reserves allows their mining during about 45 years. Great coal resources occurs in undeveloped deposits. The coal bed methane resources since 1990 year are systematically reported as the coal accompanying component and in the few undeveloped coal deposits as the main commodity. In the active coal mines great amount of methane is lost as emitted with the ventilation air.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 96; 201-227
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Waloryzacja udokumentowanych, niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych województwa świętokrzyskiego
Valorisation of unexploited industrial rock deposits in Świętokrzyskie Voivodship
Autorzy:
Kawulak, M.
Nieć, M.
Salamon, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394606.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kopaliny skalne
złoża
województwo świętokrzyskie
industrial rocks
mineral deposits
Świętokrzyskie Voivodeship
Opis:
Dla potrzeb ochrony złóż kopalin zaproponowana została ocena ich atrakcyjności oparta na rankingu w czterech grupach kryteriów: geologiczno-złożowych (walorów geologiczno-surowcowych — wielkości zasobów i jakości kopaliny), górniczych (górniczej atrakcyjności), środowiskowych (ograniczeń możliwości wykorzystania z tytułu wymagań ochrony środowiska) i planistycznych (ograniczonej dostępności przez zagospodarowanie powierzchni terenu złożowego, przede wszystkim przez zabudowę). W każdej grupie kryteriów wyróżnia się klasy: najwyższą (N), wysoką (W), niską (Z) i wykluczającą (X). Na terenie województwa znajduje się 326 złóż udokumentowanych, nie eksploatowanych. Wśród nich, ze względu na walory surowcowe (zasoby i jakość kopaliny) tylko 39 zaliczono do klasy N i 37 do klasy W. Pozostałych 250 złóż reprezentuje klasę Z tylko o znaczeniu lokalnym. Górnicze warunki zagospodarowania waloryzowanych złóż są na ogół utrudnione lub trudne (klasy W lub Z) Wymagania ochrony środowiska są zasadniczym czynnikiem ograniczającym dostępność złóż (klasy Z) lub utrudniającym (klasy W). Ograniczenia planistyczne — to znaczy stan zagospodarowania powierzchni — nie stanowią na ogół bariery dla ich wykorzystania. Złoża o najwyższych i wysokich walorach surowcowych, których możliwość zagospodarowania nie jest wykluczona przez zabudowę terenu powinny być chronione jako potencjalna baza surowców o znaczeniu ponadlokalnym, zwłaszcza te, których zagospodarowanie nie jest krępowane przez wymagania ochrony środowiska. Warunek ten spełnia 21 złóż klasy surowcowej N i 22 klasy W, łącznie tylko 13% udokumentowanych niezagospodarowanych złóż w granicach województwa. Zwraca uwagę, w szczególności, że możliwość zagospodarowania złóż gipsu, unikatowych w skali kraju jest wybitnie ograniczona przez wymagania ochrony środowiska.
This analysis proposes a special mode of ranking for the purpose of protecting their future development. The ranking is based on the depositś valuation individually according to the following four criteria: geological (resources and quality of mineral commodity), mining (suitability for mining), environmental (environmental restraints for mining), and land use (aerial coverage by residential or other buildings). For each criterion, deposits were classified in one of 3 or 4 classes: the highest (N), high (W), low (Z), or excluding (X). On the territory of the Świętokrzyskie Voivodship, 326 unexploited deposits of industrial rock were reported. Among them — based on the resources and quality of the mineral commodity - 39 has N rank, and 37 W rank. The remaining 250 were ranked Z. These have value as a local source of mineral commodities. Mining conditions were classified most commonly as difficult (W or Z rank), and environmentally as limiting or precluding mining (W or Z rank). Yet the recent land use does not completely preclude mining possibilities. The deposits with the highest resources and best quality of the mineral commodity where mining possibilities are not constrained by actual land use and environmental protection restrictions should be protected as valuable future sources of mineral raw materials. Such sites comprise only 21 deposits ranked N according to geologic criteria, and 37 ranked W. It is worth noting that the mining potential of these uniquely huge, high quality gypsum deposits is considerably constrained by environment protection.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 84; 5-23
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany i zużycie zasobów złóż rud cynku i ołowiu w Polsce
Variation and utilization of zinc-lead ore resources in Poland
Autorzy:
Nieć, M
Salamon, E.
Auguścik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395131.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
rudy cynku i ołowiu
zasoby
Polska
zinc-lead ores
resources
Polska
Opis:
Analiza stanu zasobów i ich wykorzystania w przeszłości pozwala na poznanie czynników kształtujących jego zmiany, ułatwić może ich prognozowanie i ocenę stopnia zabezpieczenia przyszłego zapotrzebowania krajowego na surowce. Znaczenie gospodarcze współcześnie w Polsce jako źródło ołowiu i cynku mają złoża: rud Zn-Pb w obszarze śląsko-krakowskim oraz rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej, w których ołów występuje jako metal towarzyszący. Górnictwo rud cynku i ołowiu ma na ziemiach polskich wielowiekową tradycję. Do początków XXI w. w złożach śląsko-krakowskich wydobyto około 25–27 mln ton Zn i 7,5–9 mln ton Pb. Zasoby złóż są systematycznie ewidencjonowane od 1952 r. Do lat osiemdziesiątych XX wieku notowany był ich przyrost. O d 1983 roku zaznacza się stały ich ubytek spowodowany wyczerpywaniem zasobów eksploatowanych złóż. Znaczne zmniejszenie wykazywanych zasobów nastąpiło w latach 1991–1993 r. po zmianie kryteriów bilansowości, oraz w latach 2005–2007 po wprowadzeniu do szacowania zasobów metody „okręgów” zamiast wieloboków. Zasoby przemysłowe, kwalifikowane do wydobycia, zmniejszają się systematycznie w wyniku ich eksploatacji i można przewidywać całkowite ich wyczerpanie do 2022 r. W złożach niezagospodarowanych pozostało jeszcze 3 mln cynku i 1,2 mln ton ołowiu i przewiduje się 4–5 mln ton Zn i około 1 mln ton Pb w zasobów prognostycznych. W udokumentowanych złożach rud miedzi wykazywane jest 1,3–1,7 mln t Pb oraz mln to zasobów szacunkowych. Zasoby złóż niezagospodarowanych wymagają lepszego niż dotychczas rozpoznania, a w przypadku zasobów perspektywicznych ich potwierdzenia. Koniec eksploatacji złóż zagospodarowanych powinien być podstawą dla sprecyzowania polityki państwa odnośnie do przyszłości pokrycia zapotrzebowania krajowego na surowce cynku i ołowiu oraz przyszłości wykorzystania krajowej bazy surowcowej.
The time variation of reported resources of zinc-lead ores allows the factors affecting them to be shown, and may be useful for their future prediction as well as the evaluation of their sufficiency for the supply of both metals. Recently, the Krakow-Silesian MV type deposits and resources of lead in the L ower Silesian copper ores have presented economic value. The lead-zinc ore mining has a long multi century tradition in Poland. U p to the beginning of 21st century about 25–27 mln tons of Zn and 7, 5–9 mln tons of Pb were exhausted from the Krakow-Silesian deposits. The data on mineral resources has been systematically reported in Poland in a standardized uniform manner since 1952. U p to 1982, an increase of resources was noticed due to the exploration of new deposits, despite their exploitation. Since 1983, the decrease of zinc-lead resources has been observed most notably in 1991–1993 years, due to the change of Zn and Pb cut off grades and from 2005–2007, when the polygonal method used for resources evaluation was replaced by the ring of influence (“spotted dog” map method). The estimated ore reserves diminishes constantly due to exploitation and their total exhaustion by the year 2022 may be expected. There are 3 mln tons of Zn, and 1.2 mln tons of Pb additional resources in explored, not exploited deposits, as well as about 4–5 mln tons of Zn and 1 mln ton of Pb prognostic, preliminary estimated resources. There are also 1, 3-1, 7 mln tons of lead resources within the copper ores. The undeveloped deposits needs better exploration, and prognostic resources the confirmation of their existence. The approaching finish of recent Zn-Pb ore mining should provoke the discussion on the future supply of zinc and lead, and the possibility of still undeveloped deposits utilization.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 102; 129-152
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywy poszukiwań złóż bursztynu w Polsce
Perspectives of prospecting for amber deposits in Poland
Autorzy:
Nieć, M.
Kramarska, R.
Sałaciński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394427.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoża bursztynu
poszukiwania
Polska
amber deposits
prospecting
Polska
Opis:
Występowanie bursztynu w Polsce znane jest z utworów trzeciorzędowych (paleogeńskich) i czwartorzędowych. Dotychczas rozpoznanych i udokumentowanych zostało kilka złóż bursztynu, a w wielu miejscach zarejestrowano jego występowanie sugerujące możliwość znalezienia dalszych złóż oraz znaczny potencjał zasobowy. Można wyróżnić trzy typy złóż bursztynu: stratoidalne-pokładowe w osadach paleogeńskich, stratoidalne gniazdowo-soczewowe w osadach holoceńskich i gniazdowe w plejstoceńskich. Przesłanki geologiczne, w szczególności stratygraficzne i litologiczno-facjalne, oraz oznaki występowania bursztynu pozwalają na wskazanie szeregu obszarów perspektywicznych dla jego złóż: w utworach paleogeńskich na zachód od Zatoki Gdańskiej i na północ od Wyżyny Lubelskiej oraz w holoceńskich osadach morskich w pasie pobrzeża Zatoki Gdańskiej na wschód od Gdańska, w zasięgu transgresji morza litorinowego. Różny stan zbadania poszczególnych części tych obszarów powoduje zróżnicowanie ocen stopnia perspektywności i pewności jej oceny, które przedstawione zostały przy zastosowaniu klasyfikacji USGS. Celem prac poszukiwawczych powinno być potwierdzenie lub uściślenie danych o występowaniu utworów potencjalnie bursztynonośnych i stwierdzenie w nich obecności bursztynu. Duża zmienność bursztynonośności, gniazdowe, losowo zróżnicowane formy nagromadzeń bursztynu, nieregularne formy gniazd i zróżnicowane ich rozmiary, nieregularne rozmieszczenie oraz zróżnicowany skład ziarnowy bursztynu i udział ziaren o cechach jubilerskich, powodują, że najlepszym sposobem poszukiwań i rozpoznawania takich złóż (zwłaszcza stratoidalno-gniazdowych i gniazdowych) jest ich prowadzenie równocześnie z eksploatacją. Jako ekwiwalentną można stosować metodę poszukiwania i rozpoznania złoża za pomocą odpowiednio gęstej siatki wierceń z poborem dużych prób.
Occurrences of amber in Poland were recognized in marine Tertiary (Paleogene), and Quaternary (marine and alluvial) deposits. Few deposits were identified and explored. Numerous sites, where amber was found, were registered. They suggest possibilities for finding new deposits with considerable amber resources. Geological, mainly stratigraphic and lithological-facial data allow to demonstrate some promising areas: on the western side of Gdańsk Bay and on the northern part of Lublin region within Paleogene formations, as well as in Holocene marine deposits of Littorina sea transgression within the southern border of Gdańsk Bay. Areas promising for prospecting of amber deposits were classified according to the varied knowledge of geology. USGS classification was applied. The preliminary prospecting target should be confirmation of existence and distribution of potentially amber-bearing sediments, as well as confirmation that they are really amber-bearing. Random amber accumulation in irregular nests or pockets of varied size and location, varied total amber content and share of grains of gem quality, makes detailed prospecting and exploration extremely difficult and risky job. The best mode is prospecting and exploration combined with mining of encountered amber accumulation. Alternatively, the dense grid of boreholes or - in shallow deposits - hydraulic pumping of sites of amber extraction, can be applied.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 345-362
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja, nowoczesność i pułapki modelowania złóż
Tradition, modernity and deposit modelling problems
Autorzy:
Sermet, E.
Górecki, J.
Nieć, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395077.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoża kopalin
zmienność
modelowanie
geometryzacja
mineral deposits
geological modelling
geometrisation
Opis:
„Model złoża” i „modelowanie złóż” – to pojęcia powszechnie stosowane, ale niedookreślone (niejednoznaczne). Często są rozumiane prawie wyłącznie jako stosowanie technik komputerowych do przedstawiania złóż, w szczególności na potrzeby projektowania górniczego. Modelowanie złoża jest tworzeniem jego obrazu, który w przekonaniu twórcy, możliwie najlepiej przedstawia sposób występowania naturalnego nagromadzenia kopaliny i jej właściwości w obszarze między punktami, w których wykonane były obserwacje. Przedstawianie złóż kopalin za pomocą ich „modeli” ma bardzo długą tradycję, sięgającą XVI–XVIII wieku, chociaż ten termin nie był wówczas stosowany. Opracowano wiele metod kartograficznej prezentacji złóż oraz ich zmienności, a prace te traktowano od XIX wieku jako zadanie miernictwa górniczego (markszajderii). Postęp w przedstawianiu ułożenia złoża w przestrzeni za pomocą map izolinii skłonił później do wyodrębnienia metod geometryzacji złóż. W XX wieku zastosowano do opisu parametrów złożowych najpierw proste metody statystyki matematycznej, a następnie metody geostatystyczne. Niektóre z nich nie były jednak szerzej stosowane ze względu na pracochłonność. Zastosowanie techniki komputerowej, automatyzacja szeregu działań, mimo niewątpliwych korzyści, niesie ze sobą niebezpieczeństwo niewłaściwej, sformalizowanej i błędnej interpretacji danych geologicznych. Prawidłowe modelowanie złóż powinno obejmować kolejno sformułowanie modelu pojęciowego (opisowego) i graficznego złoża, zgodnie z zasadami wiedzy geologicznej, następnie wybór odpowiedniego algorytmu opracowania danych i modelowanie komputerowe złoża oraz weryfikację modelu i jego korektę stosownie do posiadanego stanu wiedzy geologicznej. Tworzenie modeli złóż pozostaje zadaniem koncepcyjnym i nie może być w pełni zautomatyzowane.
“Mineral deposit model”, “deposit modelling” are the terms commonly used, although imprecise. This is often identified as the application of computerized methods to the elaboration and presentation of geological infomation, in particular for the mining design. Deposit modelling is the mode of presentation of deposit features, which in the meaning of the authors of such presentation, describes the deposit features between the points of observations as best as possible. Deposit modelling has a long history (XVI-XVII centuries), however such a term was not used. Varied methods of cartographic presentation of deposits and their features were proposed. The progress in the presentation of the deposit in space using isolines maps has led to the separation of methods of deposits geometrisation. Over time, a simple mathematical statistics method was used to describe the deposit parameters, followed by geostatistical methods. Some of them were however not commonly used as too troublesome. The computer based approach to the presentation of geological data has an unquestionable value but is ac- companied by the possibility of inappropriate formalized and erroneous interpretations and a presentation as to whether the basic rules of geological knowledge were neglected. Deposits modeling is a conceptual task and cannot be fully automated.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 221-234
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies