Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "land use" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zmiany sposobu użytkowania torfowisk Wielkopolski
Changes of land use on peatlands in Poznań region
Autorzy:
Ilnicki, P.
Dardas, J.
Sikora, K.
Tadrowska, A.
Trzaskowska, L.
Woźniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339070.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
sposób użytkowania
teledetekcja
torfowiska
land use
peatlands
remote sensing
Opis:
Celem badań było ustalenie zmian w sposobie użytkowania torfowisk Wielkopolski. Badania, wykonane w 2002 r., prowadzono na 124 torfowiskach o łącznej powierzchni ok. 4000 ha. Prace realizowano za pomocą badań terenowych oraz interpretacji zdjęć lotniczych i satelitarnych, stosując programy komputerowe do prac graficznych w celu określenia obszaru zajmowanego przez poszczególne użytki. Wydzielano łąki jedno- i dwukośne, łąki niekoszone, łąki zakrzewione, ekstensywne pastwiska, szuwary trzcinowe, wody stojące, grunty orne oraz lasy i zadrzewienia. Potwierdzono znaczne zmiany w sposobie użytkowania obiektów w stosunku do stanu z lat: 1957-1969, określonego na podstawie dokumentacji geologicznej torfowisk, 1993-1998 na podstawie zdjęć lotniczych oraz 1989-1991 na podstawie zdjęć satelitarnych. Przy opracowaniu wniosków, obok omawianych badań, wykorzystano wcześniej publikowane wyniki badań własnych [Restoration ..., 2002]. Ustalono, iż na torfowiskach dużych (śr. 2 524 ha) łąki niekoszone i częściowo zakrzewione zajmują 23,3% ich powierzchni na obiektach średnich (śr. 34 ha) - 10,2% i małych (śr. 8,4 ha) - 10,7%. Udział powierzchni gruntów ornych w tych grupach torfowisk odpowiednio: 2,4, 6,7 i 18%. W dolinach rzek Cybina i Główna zmiany sposobu użytkowania są największe. Wynikają one z wyłączenia z użytkowania dużej powierzchni podmokłych łąk, pokrytych obecnie szuwarami trzcinowymi i rzadkimi zadrzewieniami, oraz z budowy dużego zbiornika retencyjnego. Wykazano małą przydatność archiwalnych zdjęć lotniczych i satelitarnych do określenia aktualnego sposobu użytkowania torfowisk.
The objective of studies carried out in 2002 was to determine changes in the peatland use in Poznań region. The studies included 124 peatlands covering a total area of 4000 ha. The work was accomplished by field studies and by interpretation of aerial and satellite images using graphical computer programmes to determine particular areas. The following land use types were distinguished: meadows mown once, meadows mown twice, not mown meadows, meadows with shrubs, extensive pastures, reed rushes, stagnant waters, arable lands, forests and thickets. Significant changes in the land use were found when geological documentation of peatlands made in the years 1957-1969, aerial photographs (1993-1998) and satellite images (1989-1991) were compared. Apart from the mentioned studies, earlier publications were used (Ilnicki, 2002) when formulating conclusions . It was found that on large peatlands (mean area 2524 ha), not mown meadows and meadows partially covered by shrubs occupied 23.3 % of the total area; in medium size objects (34 ha) and in small peatlands (8.4 ha) they covered 10.2 and 10.7 %, respectively. The share of arable land increased from 2.4 to 6.7 and 18 %, respectively. In the valleys of the Cybina and Główna rivers, the changes in land use were the greatest. They resulted from abandoned land use on large areas of wet meadows, currently covered by reed rushes and thickets and from the construction of a large retention reservoir. The archival aerial and satellite photographs proved to be of little value for the determination of peatland use.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 357-371
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Użytkowanie gruntów zlewni rzeki Szreniawa w kontekście ochrony gleby i wody w latach 1995-2005
Land use in the Szreniawa catchment area in the context of soil and water protection in the years 1965-2005
Autorzy:
Smoroń, S.
Kowalczyk, A.
Kostuch, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338876.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
erozja
Szreniawa
użytki rolne
użytkowanie ziemi
agricultural land
erosion
land use
Szreniawa River
Opis:
W pracy przedstawiono analizę struktury użytkowania gruntów i użytków rolnych zlewni rzeki Szreniawa w latach 1995-2005. Badany obszar podzielono na pięć zlewni cząstkowych. Obliczono wskaźniki: darniowo-leśny - określający stopień trwałego pokrycia obszaru zlewni roślinnością oraz użytków zielonych - określający relacje między użytkami zielonymi a rolnymi. Wykazano, że struktura użytkowania terenu na obszarze zlewni Szreniawy jest niekorzystna ze względu na ochronę gleby i środowiska wodnego. Cała powierzchnia omawianego obszaru była tylko w około 10% pokryta trwale roślinnością leśną i darniową, a grunty orne stanowiły aż 91,3% użytków rolnych. Przeobrażenia strukturalne w ciągu okresu badań były niekorzystne i polegały na zwiększeniu powierzchni gruntów ornych. W tym rejonie, o wysokim stopniu zagrożenia erozją wodną, konieczne jest podjęcie działań mających na celu wprowadzanie programów rolnośrodowiskowych w zakresie ochrony gleby i wody.
In the paper an analysis of land use pattern and agricultural land structure in the catchment area of the Szreniawa River was presented for the years 1995–2005. Studied area was divided into five partial catchment areas. The indices such as: the grass turf - forest index which determines the degree of permanent vegetation cover in the catchment and the grassland index, which describes the relations between grasslands and agricultural lands (AL) were estimated. It was shown that the catchment area of the Szreniawa River was characterised by unfavourable land use pattern in view of soil and water protection. The whole study area was permanently covered by woody and grass-turf vegetation in only 10% and arable lands constituted as much as 91.3% of agricultural lands. Structural changes during the study period were disadvantageous and consisted in an increase of the area of arable lands. In this region seriously threatened by soil erosion it is necessary to undertake the activities aimed at implementing agro-environmental programmes in soil and water protection.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2009, 9, 3; 167-177
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza kryteriów wydzielania obszarów górskich o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) 2013
Analysis of criteria for delimiting less favoured mountain areas (lfa)
Autorzy:
Kuźniar, A.
Kowalczyk, A.
Kostuch, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337906.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
kryteria ONW
obszary górskie
użytkowanie ziemi
delimiting
land use
LFA
mountains area
Opis:
Celem pracy była analiza i ustalenie kryteriów przebiegu granicy wysokości, stosowanej w wyznaczaniu obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) w warunkach górskich i podgórskich. Cel ten osiągnięto, weryfikując dane strukturalne o użytkowaniu ziemi w odniesieniu do wysokości n.p.m. Na podstawie zebranych informacji o powierzchni poszczególnych kategorii użytkowania, stworzono bazę danych dla 99 gmin górskich, w celu oceny użytkowania ziemi. Delimitację obszarów ONW zawiera rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 2009 r., w którym wyróżniono tereny o niekorzystnych warunkach gospodarowania „ONW – górskie” wraz z gminami, w których ponad 50% użytków rolnych jest zlokalizowanych powyżej wysokości 500 m n.p.m. Dotychczasowe badania wykazały, że przyjęta graniczna średnia wysokość dla „ONW – górskie” jest zbyt rygorystyczna w warunkach Polski i wymaga korekty. Jest to szczególnie wyraźne w przypadku wzniesienia terenów rolniczych n.p.m. Wsparcie rozwoju wsi jest konieczne, ponieważ znaczenie gospodarcze rolnictwa w rejonach górskich i podgórskich maleje, tereny te charakteryzują się bowiem znacznymi ograniczeniami możliwości użytkowania ziemi i większymi kosztami produkcyjnymi. Ma to związek z wysokością n.p.m. oraz występowaniem na dużej części terenu znacznych spadków, które uniemożliwiają użytkowanie standardowych maszyn.
The objective of the work was to establish the elevation criteria to be applied in delimiting less favoured areas in mountain and foothill regions. This aim was achieved through verification of structural data on land use and altitude a.s.l. For delimiting Less Favoured Areas in Poland, the Regulation by the Minister of Agriculture and Rural Development (2009) distinguishes unfavourable areas (mountain LFA) together with communes, in which more than 50% of agricultural land is located 500 m or more a.s.l. Based on gathered information about particular land use categories, the data base for land use assessment was created for 99 mountain communes and compared with the altitude above sea level. However, an economical importance of agriculture in the Polish mountain and foothill regions decreases because these regions are characterized by considerable limitation of agricultural land use, and higher labour cost. This is associated with elevation a.s.l and land relief with slopes too steep to be normally operated by standard agricultural machines.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2014, 14, 2; 67-79
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ rolniczego użytkowania zlewni podgórskiej i opadów atmosferycznych na jakość wód odpływających z jej obszaru
The influence of agricultural use of submontane catchment and precipitations on the quality of outelowing waters
Autorzy:
Bogdał, A.
Ostrowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338555.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
jakość wody
odpływ
opad
użytkowanie
zlewnia
catchment
land use
outflow water
rainfall water
water quality
Opis:
W pracy omówiono wyniki trzyletnich badań wpływu rolniczego użytkowania zlewni podgórskiej oraz opadów atmosferycznych na jakość wód odpływających z jej obszaru. W próbkach wody opadowej i powierzchniowej, pobieranych średnio dwa razy w miesiącu, oznaczano: zawiesinę ogólną, pH, amoniak, azotany, fosforany, przewodność elektryczną właściwą, substancje rozpuszczone, siarczany, chlorki, wapń, magnez, mangan i żelazo. Na podstawie analizy wyników stwierdzono, że - z wyjątkiem amoniaku - średnie wartości pozostałych wskaźników były statystycznie istotnie większe w wodach odpływających niż w opadowych. Średnie stężenie amoniaku okazało się natomiast istotnie większe w wodzie opadowej. Ocena jakości wody odpływającej z obszaru zlewni podgórskiej użytkowanej rolniczo wykazała, że wodę tę należy zakwalifikować do IV klasy czystości. O takiej ocenie przesądziły stężenie azotanów i zawartość zawiesiny ogólnej.
The paper discusses results of a three-year study on the effect of precipitations and agricultural utilization of a submontane catchment on the quality of waters flowing away from catchment area. Total suspended solids, pH, ammonium, nitrates, phosphates, conductivity, dissolved solids, sulphates, chlorides, calcium, magnesium, manganese and iron were analysed in atmospheric precipitation and surface water samples collected twice a month. Analysis of the results revealed that except for ammonium, the mean values of other indices were significantly higher in the outflowing waters than in the precipitation waters. Mean concentration of ammonium was significantly higher in the precipitation water. Waters flowing out of the agriculturally used submontane catchment should be classified to the IV quality class. Concentrations of total suspended solids and nitrates were the reason of such evaluation.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, T. 7, z. 2a; 59-69
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zmian powierzchni i rozmieszczenia użytków zielonych w dolinie Bystrzycy Dusznickiej i propozycja transformacji jej użytkowania
Estimation of changes in grassland areas in the Bystrzyca Dusznicka valley in view of its sustainable development
Autorzy:
Żyszkowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339373.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
dolina rzeki górskiej
Sudety
użytkowanie
rozwój zrównoważony
mountain river valley
Sudetes
land use
sustainable development
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących zmian powierzchni i rozmieszczenia użytków zielonych w dolinie Bystrzycy Dusznickiej w ciągu 35 lat. Celem pracy była ocena wielkości i charakteru tych zmian. Omawiane wyniki zostały opracowane na podstawie materiałów pochodzących z trzech źródeł: mapy glebowo-rolniczej z lat 1965-1970, jako materiału wyjściowego, mapy transformacji użytkowania wykonanej w projekcie FAPA przez Zespół Sudecki Dolnośląskiego Ośrodka Badawczego IMUZ, jako materiału porównawczego, i własnych badań terenowych przeprowadzonych na 84 losowo wybranych powierzchniach użytków zielonych, przedstawiających aktualny stan użytkowania. Na podstawie analizy uzyskanych wyników stwierdzono, że zmiany nastąpiły na 42% badanych powierzchni i to w niepożądanym kierunku. Szczególnie niepokojące jest zwiększenie powierzchni gruntów ornych kosztem trwałego zadarnienia. Propozycje zmian przedstawione na mapie transformacji użytkowania są bardziej zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju doliny górskiej, ponieważ zakładają zwiększenie powierzchni użytków zielonych kosztem pól uprawnych oraz powierzchni lasów kosztem użytków rolnych.
This paper presents results of studies on changes in grassland patterns in the Bystrzyca Dusznicka river valley during last 35 years. The main objective was to assess the quantity and quality of these changes. The results presented here are based on the following data: agricultural soil maps produced between 1965 and 1970 (reference data), a map of the land use transformation prepared during FAPA project (as comparison) and the author's own study in 84 randomly selected test sites located in grassland (present state). After a detailed analysis, some changes have been found in over 42 % of test sites, and these changes seem to go in the wrong direction. The most alarming is an enlargement of arable lands at the cost of permanent grasslands. Suggestions of changes presented on the land use transformation map are more appropriate for sustainable development of the mountain river valley, because they focus on an increase of the grassland area at the cost of arable lands, and of forests area at the cost of croplands.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2003, 3, 2; 47-56
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karpackie użytki rolne jako obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)
Carpathian agricultural lands as less favoured areas (LFA)
Autorzy:
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338430.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
czynniki agro-klimatyczne
Karpaty
ONW - górskie
użytkowanie ziemi
agro-climatic factors
Carpathians
land use
mountain LFA
Opis:
Opracowanie dotyczy zmian strukturalnych, które zaszły w ostatnich kilkunastu latach w obszarach karpackich. Aktualną strukturę użytkowania ziemi i użytków rolnych porównano ze strukturą z początkowego okresu transformacji ustrojowej, tj. przełomu lat 80. i 90. minionego wieku. Stwierdzono, w tym przedziale czasowym, znaczną redukcję gruntów ornych na korzyść wzrostu udziału użytków zielonych, zwłaszcza niskowydajnych łąk. Na tak zarysowanym tle przedstawiono wsparcie finansowe realizowane w ramach działania "ONW - górskie", które obecnie wynosi 320 zł·ha-¹. W całym kraju obejmuje ono 93 gminy (lub ich wydzielone obręby geodezyjne), przy czym na obszary karpackie przypada 70 gmin. Wsparcie to zwiększa gwarancję zachowania trwałej okrywy darniowej, a tym samym jej funkcji ochronnych w odniesieniu do środowiska wodno-glebowego obszarów górskich.
The paper refers to structural changes that have taken place in the last several years in the Carpathian areas. Present land use and agricultural structure was compared with that from the initial period of economic transformation (the end of the 1980' and the beginning of the 1990’). Marked reduction of arable lands in favour of grasslands, particularly low efficient meadows, was observed in that time period. Against such a background, financial support realised within the activity "mountain LFA" presently amounting 320 zł·ha-¹ was described. The activity involves 93 communes (or their distinguished geodetic grounds) 70 of which are located in the Carpathians. Financial support guarantees the maintenance of sward cover and its protective function in respect to water-soil habitat in mountain areas.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, T. 8, z. 2b; 191-202
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany użytkowania ziemi w zlewni górnego Dunajca w aspekcie wybranych parametrów jakościowych wód powierzchniowych
Changes of land use in the carpathians backround of surface water quality
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337991.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
jakość wód powierzchniowych
ładunek NPK
użytkowanie ziemi
land use
load of NPK
quality of surface water
Opis:
W pracy przedstawiono zmiany użytkowania ziemi, jakie zachodziły w ostatnim 25-leciu w zlewni górnego Dunajca. Analizowano je w układzie zlewniowym i administracyjnym, wykorzystując dane statystyczne GUS oraz WUS w Nowym Sączu. Wykazano istotne zmiany w strukturze użytkowania ziemi - zmniejszyła się powierzchnia gruntów ornych na rzecz ekstensywnie użytkowanych łąk, zwiększyła się natomiast powierzchnia obszarów zabudowanych i chronionych, a także nieużytków. Na tle tych przeobrażeń oceniono zmiany ładunków NPK wnoszonych na teren zlewni oraz jakość wód powierzchniowych. Stwierdzono, że w omawianych latach ograniczeniu uległ ładunek zanieczyszczeń o charakterze rolniczym. W następstwie poprawiła się także jakość wód powierzchniowych.
The paper shows changes in land use during the last 25 years in the upper part of the Dunajec catchment. The changes were analysed in the catchment basin and within administrative divisions. Statistical data from the Main and Provincial Statistical Office were used. The coefficient of land use variation was created for some communes in the upper Dunajec basin. The study showed significant changes in the land use structure. The area of arable lands was reduced in favour of extensive grasslands while urban lands and wastelands expanded. In view of these changes the input of NPK to the catchment and surface water quality were evaluated. The load from agriculture has decreased in the last 25 years. Consequently, the quality of surface waters has increased.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 2; 191-201
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczyny zmian stężenia azotu i fosforu w wodach powierzchniowych górnej zlewni Sanu (po przekrój w Przemyślu) w latach 1990-2005
The reasons for the concentration changes of nitrogen and phosphorus compounds in the surface waters of the San upper basin (section at Przemyśl) in the period of 1990-2005
Autorzy:
Kuźniar, A.
Twardy, S.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338345.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
składniki nawozowe
użytkowanie ziemi
wody powierzchniowe
zlewnia Sanu
land use
nutrient compounds
San basin surface water
Opis:
W pracy przedstawiono zmiany stężenia związków azotu i fosforu zarejestrowane w wodach Sanu po profil wodowskazowy w Przemyślu (3663 km²) oraz w rzece Wiar - ujście do Sanu - Krówniki (798,3 km²). Wykorzystano dane WIOŚ w Rzeszowie z 12 punktów pomiarowo-kontrolnych oraz wyniki własne, zgromadzone w ramach prac statutowych IMUZ. WIOŚ prowadzi monitoring wód dwukrotnie w ciągu miesiąca, co daje podstawy do oceny zmian stężenia amoniaku (NH4+), azotanów (NO3-), fosforanów (PO43-) oraz fosforu ogólnego (Pog) w wodach powierzchniowych zlewni Sanu z uwzględnieniem ich związku z produkcją roślinną, zwierzęcą i ze zmianami demograficznymi. Zgromadzony materiał poddano analizie ze szczególnym uwzględnieniem okresu zimowego (XI-IV), okresu letniego (V-X) oraz całego roku. Stwierdzono, że w okresach letnich występowało mniejsze niż w półroczach zimowych średnie stężenie związków azotu i fosforu. Analizując zmiany stężenia w poszczególnych częściach zlewni Sanu, wykazano że największe zróżnicowanie średnich wartości stężenia zanotowano w rzece Wiar. Stężenie składników nawozowych u jej ujścia było największe i odpowiadało III i IV klasie czystości.
In this paper the changes of nutrient components registered in the San River (at Przemyśl section 3 663 km²), and in the Wiar River - at the mouth of a San River (Krówniki - 798.3 km²), were presented. The results of research studies for the period of 1990-2005 were shown for 12 measurement sections. In the work the data of the Regional Inspectorate of Environmental Protection in Rzeszów were utilised, which monitors the surface waters twice a month as well as IMUZ Institute's the own research results, gathered within the framework of statute works. It enables the evaluation of the changes of nitrogen components, ammonium NH4+ nitrate, NO3- phosphates PO43- and P appearing in the surface waters of the San Basin. The relationships with plant and animal production as well as demographic changes were taken into consideration. The collected materials for the period 1990-2005 were analysed including the winter period (Nov--arch), summer period (May-Oct) as well as for the whole year. It was found that in the summer periods (as compared with the winter periods) lower concentrations of nutrient components appeared. And the results of the analysis of particular sections of the San courses have shown that during the research periods the highest difference in average concentrations was registered in the Waiter River. The nitrogen and phosphorus concentrations at the mouth were equivalent to III and IV cleanness classes.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, 8, 1; 185-196
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ładunek azotu pochodzącego ze źródeł rolniczych a zmiany użytkowania ziemi w dorzeczu górnej Wisły
Nitrogen load from agricultural sources and changes in the land use in the upper Vistula basin
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Kostuch, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338447.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
obciążenie azotem pochodzenia rolniczego
użytkowanie ziemi
wskaźniki użytkowania
agriculture
land use
load of nitrogen
utilization factors
Opis:
W pracy przedstawiono relacje między wprowadzanym na powierzchnię zlewni ładunkiem azotu pochodzenia rolniczego a zmianami w użytkowaniu ziemi w dorzeczu górnej Wisły. Ładunek ten wynosił od kilkudziesięciu do stu kilkudziesięciu kilogramów na hektar użytków rolnych. W okresie ostatnich kilkunastu lat obserwuje się zmniejszanie ładunku tego składnika - w najmniejszym zakresie w województwie świętokrzyskim, w największym w lubelskim. W całym dorzeczu górnej Wisły ładunek ten zmniejszył się do ok. 60% wartości z 1996 r. W ostatnich latach w dorzeczu górnej Wisły nastąpiły zmiany w strukturze użytkowania ziemi, w tym o kilka procent zmniejszyła się powierzchnia użytków rolnych, głównie gruntów ornych. W obrębie użytków zielonych zwiększyła się powierzchnia łąk kosztem pastwisk. Odnotowano relacje między wielkością generowanego ładunku azotu a strukturą użytkowania gruntów. Istotną korelację stwierdzono w 2005 r. dla przestrzennego zróżnicowania ładunku tego składnika. Zmniejszenie ładunku wiązało się ze zmniejszeniem powierzchni użytkowanej rolniczo. Ogólna tendencja zmian świadczy, że w najbliższych latach obciążenie azotem pochodzenia rolniczego może zostać ograniczone, chociaż już nie w takim stopniu, jak w ostatnich latach, szczególnie na przełomie tysiącleci.
Relation between land use changes in the upper Vistula basin and the nitrogen input from agricultural sources has been presented in this paper. Generated nitrogen load varied in the range from a few dozen to hundred and several kilograms of N per 1 ha of agricultural land. However, the fall N load has been observed in the last several years. The smallest decrease was reported in the Świetokrzyski region, and the highest in the Lubelskie region. In the whole upper Vistula region N loads decreased to 60% of those in 1996. Changes in the land use structures have recently taken place in the upper Vistula basin including a several percent decrease of agricultural areas, mainly of arable lands. Within grasslands, the area of meadows increased at the expense of pastures. The relationship was found between the amounts of generated nitrogen load and land use structures. Significant correlation for this relationship was noted for the year 2005. The decline of N loads was connected with a decrease in agriculturally used areas. General tendency indicates a possibility of decreasing nitrogen loads of agricultural origin in the near future though it possibly won't be as remarkable as in the recent years, particularly at the turn of millennia.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, T. 7, z. 2b; 87-97
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie analizy sąsiedztwa do charakterystyki zbiorników wodnych na przykładzie powiatu wrocławskiego ziemskiego
Applying neighbourhood analysis for water reservoirs characteristics - an example of Wrocław County
Autorzy:
Fatyga, J.
Żyszkowski, E.
Helis, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338723.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
analiza sąsiedztwa
powiat wrocławski ziemski
użytkowanie
zbiorniki wodne
land use
neighbourhood analysis
rural district
water reservoirs
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki analizy sąsiedztwa zbiorników wodnych w kontekście przyległego do nich użytkowania terenu na przykładzie powiatu wrocławskiego. Wykorzystano dotychczasową bazę danych o liczebności i rozmieszczeniu zbiorników. Stosując narzędzia do analizy sąsiedztwa w ramach pakietu ArcGIS, przypisano każdy zbiornik do poszczególnych kategorii użytkowania. W ten sposób określono zbiorniki jako: leśne, polowe, łąkowe i osiedlowe oraz pośrednie: rolniczo-leśne, polno-łąkowe, osiedlowo-polowe itp. Podstawę zaliczenia zbiornika wg użytkowania stanowiło sąsiedztwo linii brzegowej o przewadze danego użytku. Stwierdzono, że na terenie powiatu największa liczba zbiorników występuje na użytkach zielonych - 430 i w lasach - 337. Na gruntach ornych znajduje się 97 zbiorników, przy osiedlach 77, a na nieużytkach 40. Duża liczba zbiorników znajduje się w otoczeniu różnych form użytkowania. Pod względem zajmowanej powierzchni na pierwszym miejscu są zbiorniki o zróżnicowanej linii brzegowej, a na drugim usytuowane na użytkach zielonych. Są to jednocześnie zbiorniki największe. Od tych wartości odbiegają zbiorniki leśne i polowe. Najmniejsze są zbiorniki osiedlowe, których średnia powierzchnia nie przekracza 50 m². Największą gęstość (liczba zbiorników na 1 km²) stwierdzono na nieużytkach, a najmniejszą na gruntach ornych. Najdłuższą linią brzegową charakteryzują się zbiorniki położone na terenie o zróżnicowanym użytkowaniu. Na drugim miejscu są zbiorniki łąkowe, a na trzecim i następnych leśne, polne, osiedlowe i na nieużytkach. Podobne proporcje ma powierzchnia stref buforowych: 2- i 5-metrowych. Długość linii brzegowej i powierzchnia stref buforowych, które stanowią podstawę dopłat, wiążą się z ochroną środowiska i bioróżnorodności. W pracy wszystkie omówione wyżej parametry przeanalizowano w granicach powiatu i części zlewni II i III rzędu.
The study presents results of neighbourhood analysis of water reservoirs as regards the use of adjacent areas taking Wrocław County as an example. Using the existing database of information on reservoirs' location and distribution and the ArcGIS space analysis software, each reservoir was assigned to a particular land use category. The division comprises reservoirs located in forests, fields, meadows and close to settlements as well as mixed categories such as agricultural-forest, field-meadow, and settlement-field reservoirs. The reservoirs were assigned to their categories based on the prevailing character of the adjacent areas. It appeared that most water reservoirs in the region (430) are located in grasslands and in forests (337) while 97 reservoirs are located in arable lands, 77 - next to settlements and 40 – in waste lands. A considerable number of reservoirs are surrounded by areas of various types of land use. Such reservoirs occupy the largest area, while reservoirs located in grasslands occupy the second largest area. At the same time they are the largest reservoirs. Reservoirs located in forests and fields are considerably smaller. Reservoirs located next to settlements are the smallest and their average area does not exceed 50 m². The highest reservoir density (number of reservoirs per 1 km²) was found on waste lands and the smallest - on arable lands. Reservoirs surrounded by areas of various types of land use have the longest shoreline. The second longest shoreline have reservoirs located in meadows and the third and next - reservoirs located in forests, fields, next to settlements and in waste lands. Both 2- and 5-meter buffer zones demonstrate similar proportions. The shoreline length and the area of buffer zones are the basis for calculation of the subsidies and are related to environmental protection and biodiversity. The study involved the analysis of all above mentioned factors within the second and third order catchment basins.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2009, 9, 2; 33-49
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza modelowa przemieszczania azotu w zlewni Grabi
Analysis of nitrogen movement in the Grabia river catchment
Autorzy:
Zdanowicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338935.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
GIS
transport azotu
użytkowanie terenu
wody gruntowe
zanieczyszczenia obszarowe
groundwater
land use
non-point pollution
nitrogen transport
Opis:
Badania modelowe przeprowadzone w zlewni rzeki Grabi są próbą oceny ładunku azotu azotanowego wnoszonego do rzeki z wodami gruntowymi. Analizie podlegała: ocena infiltracji efektywnej i ładunku azotu wnoszonego z powierzchni terenu do wód gruntowych oraz ocena migracji azotu azotanowego w tych wodach i przemiany, którym podlega ten składnik w warstwie wodonośnej w czasie przemieszczania się do odbiorników powierzchniowych. Scenariusz transportu azotu (ładunek wyrażony w kg·ha-¹·r-¹) z powierzchni terenu (gleby) do wód gruntowych, stworzony za pomocą systemu GIS, wskazuje na wyraźną zależność tego procesu od stopnia użytkowania rolniczego zlewni. Czynnikiem limitującym ilość azotu dostającego się do wód gruntowych jest jego nadwyżka wynikająca ze struktury i charakteru gospodarki rolnej w poszczególnych gminach zlewni Grabi. Ilość azotu azotanowego, która może dopłynąć do wód gruntowych w górnej części zlewni o mniejszym stopniu antropopresji, wynosi średnio 10 kg·ha-¹·r-¹. W dolnej części zlewni, intensywniej użytkowanej rolniczo, z większymi ośrodkami osadniczymi, wartości te wynoszą średnio 40 kg·ha-¹·r-¹.
Modeling study in the Grabia river catchment is an attempt to evaluate nitrogen transport to the river with groundwater. Analyses included: estimation of the effective infiltration and nitrogen load which infiltrate from ground surface to groundwaters, estimation of nitrogen movement in groundwater, nitrogen transformations in aquifer during its flow to surface waters. Model of nitrogen transport from the surface to groundwater (unit of nitrogen load is kg·ha-¹·year-¹), made by GIS programs, indicates significant dependency of this process on the intensity of agricultural use of catchment's area. Nitrogen surplus is the factor which limits the amount of nitrogen infiltrating to groundwaters. This factor depends on the structure and character of agricultural use in every community of the Grabia catchment. Nitrogen load which might flow to groundwater is 10 kg·ha-¹·year-¹ in the upper, less intensively used part of the Grabia river catchment and 40 kg·ha-¹·year-¹ in the lower part which is intensively used by agriculture and settlement.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2a; 455-464
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ użytkowania terenu na warunki siedliskowe i szatę roślinną wybranych śródleśnych i śródpolnych oczek wodnych
The influence of land use on habitat conditions and vegetation of selected midforest and midfield ponds
Autorzy:
Gamrat, R.
Gałczyńska, M.
Kochanowska, R.
Burczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337805.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
pasy roślinne
śródleśne i śródpolne oczka wodne
użytkowanie terenu
belt of vegetation
land use
midfield and midforest ponds
Opis:
Różnorodne pasy roślinne ułożone koncentrycznie wokół tafli wodnej oczek, spełniają funkcje biocenotyczne i ochronne w odniesieniu do jakości i ilości wody w glebie i w zbiorniku. Celem podjętych badań było określenie wpływu pasów roślinnych w dwóch środowiskach oczek wodnych, tj. pola i lasu, na szatę roślinną i wilgotność siedlisk. Prace florystyczno-fitosocjologiczne przeprowadzono w latach 2008–2010 – w dwóch grupach, po trzy oczka. Wykonano 54 spisy florystyczne oraz 62 zdjęcia fitosocjologiczne. Badania prowadzono na terenie leśnego Parku Krajobrazowego Dolina Słupi oraz na obszarze pól w sąsiedztwie leśnego kompleksu Puszczy Bukowej. Określono zależność zróżnicowania wilgotnościowego siedlisk, określanego metodą Oświta na podstawie szaty roślinnej, od sąsiedztwa. Wyniki badań potwierdziły wcześniejsze założenia o większej wilgotności siedlisk śródleśnych oczek wodnych. Na podstawie analizy wariancji wartości parametru wilgotnościowego ustalono, że istotny wpływ na jego wartość miały głównie dwa czynniki: typ oczka i rodzaj ochronnego pasa roślinnego. Podobną zależność określono w przypadku liczby gatunków roślin w oczkach. Więcej gatunków roślin (105) i zbiorowisk (15) stwierdzono w śródpolnych oczkach wodnych, pomimo braku sąsiedztwa jakichkolwiek struktur ochronnych, tj. drzew lub krzewów. Różnice te potęgowała obecność wszystkich roślinnych pasów wokół oczek śródpolnych, których, ze względu na brak pochyłości skarpy, w przypadku oczek śródleśnych nie wyodrębniono. Analiza statystyczna wyników badań parametrów fizykochemicznych wody wskazała istotny wpływ wartości czynników, takich jak: typ oczka i pora roku.
Various plant belts arranged concentrically around the water surface in ponds have biocoenotic functions but are also important for water quality and the amount of water in soil and in the pond. The aim of this study was to determine the influence of vegetation belts in two pond surroundings – Fields and forest – on vegetation and habitat moisture. In the years 2008-2010, floristic and phytosociological research was conducted in two groups of three ponds in each. Fifty four floristic lists and 62 phytosociological relevés were made. The study was performed in a forest of the Słupia Valley Landscape Park and on fields near the forest complex of the Beech Forest. The relationship was analysed between habitat moisture (estimated with the Oświt’s method) and the type of surrounding. Obtained results confirmed preliminary assumptions about higher moisture in the habitat of midforest ponds. The analysis of variance showed a significant impact of the type of pond and the type of protective plant belt on moisture parameters. The same factors were decisive for the number of species in ponds. More plant species (105) and communities (15) were found in the studied midfield ponds despite the absence of any protective structures like trees or shrubs in the vicinity. Midfield ponds had a complete vegetation belt which was not defined in forest ponds, due to the absence of an escarp. Statistical analysis of physical and chemical parameters of water showed significant differences between pond types and seasons.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2013, 13, 4; 17-29
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kierunek przeobrażeń rolnictwa w strefie podmiejskiej na przykładzie gminy Raszyn
Directions of agricultural transformation in suburbia - the Raszyn commune example
Autorzy:
Wasilewski, Z.
Prokopowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339072.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gminy podmiejskie
kierunki przeobrażeń rolnictwa
konwersja ziemi
obsada zwierząt
plony
użytkowanie ziemi
agricultural transformation
animal stock
land conversion
land use
suburbian communes
yields
Opis:
W pracy przedstawiono kierunki zmian w rolnictwie i na obszarach rolniczych, które zaszły na skutek przeobrażeń warunków środowiskowych, ustrojowych i makroekonomicznych w gminach położonych w strefie podmiejskiej, na przykładzie gminy Raszyn, bezpośrednio graniczącej z aglomeracją warszawską. Oceniono warunki przyrodnicze i ekonomiczne oraz wyniki gospodarczo-produkcyjne charakteryzujące rolnictwo w omawianej gminie, a zwłaszcza zmiany które zaszły w ciągu ostatnich trzydziestu pięciu lat w użytkowaniu ziemi (głównie grunty orne i trwałe użytki zielone), strukturze zasiewów, wielkości plonów, rodzaju, gatunku i obsadzie zwierząt, zwłaszcza bydła. Przedstawiono ponadto analizę procesu konwersji ziemi, np. zwiększania obszarów zurbanizowanych kosztem ziemi użytkowanej rolniczo. Głównymi przyczynami konwersji ziemi z punktu widzenia samorządu gminy Raszyn są: nacisk mieszkańców (kupujących i sprzedających ziemię) oraz dochody budżetowe z rozwoju pozarolniczej działalności gospodarczej. Natomiast głównymi przyczynami podejmowania przez rolników decyzji o sprzedaży ziemi na cele nierolnicze są: względnie mała opłacalność produkcji rolniczej, duże zainteresowanie ziemią ludności nierolniczej, wysokie ceny ziemi.
The paper presents changes in agriculture and in rural areas that have taken place as a result of political, macroeconomic and environmental transformations in communes situated in suburban communes. The Raszyn commune neighbouring Warsaw agglomerations was taken as an example. Natural and economic conditions and productive effects of agriculture were assessed in the commune, particularly in respect to changes that have taken place in the last 35 years in land use (arable lands and grasslands), in crop structure, yields, animal (mainly cattle) species and stock. Moreover, an analysis is presented of land conversion i.e. of increasing urban areas at a cost of agricultural lands. In view of the local authorities of the Raszyn commune, main reasons for land conversion are: social pressure (land buyers and sellers) and budget incomes from non-agricultural economic activity. Farmers decide to sell lands for non-agricultural purposes mainly because of low profitability of agricultural production, a great interest in buying lands by non-farmers and high prices of grounds.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 345-356
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja uproszczonego modelowania relacji "Użytkowanie terenu - zanieczyszczenie wód" w małych zlewniach górskich
A concept of simplified modelling the "Land use - water quality" relation in small catchments
Autorzy:
Kopacz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338933.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
analiza relacyjna
jakość wód powierzchniowych
użytkowanie terenu
zlewnie górskie
correlation analysis
land use
mountain catchments
quality of surface waters
Opis:
Artykuł dotyczy modelowania relacji między jakością wód powierzchniowych a strukturą użytkowania terenu w małych zlewniach górskich. W procesach modelowania dużo łatwiejsze, a często także bardziej praktyczne, jest tworzenie modeli uproszczonych, uwzględniających jedynie wybrane wskaźniki hydrologiczne. W niniejszej pracy wyznaczono wskaźnik użytkowania terenu W będący średnią wagową reprezentującą skwantyfikowane typy użytkowania. Wyliczony wskaźnik porównano metodą analizy relacyjnej ze średnimi stężeniami badanych składników fizykochemicznych rejestrowanymi w wodach powierzchniowych. Wykazano wysoką korelację między charakterem użytkowania terenu a jakością wód powierzchniowych. Szczególnie wysokie współczynniki korelacji dotyczyły składników biogennych pochodzenia antropogenicznego, w tym ze ścieków bytowo-komunalnych. Najsłabsza korelacja dotyczyła składników pochodzenia naturalnego (Ca, Mg i SO4). Na podstawie tej analizy wyznaczono zależności regresyjne, które umożliwiają szacunkowe określenie jakości wód na podstawie znajomości struktury użytkowania terenu.
The paper deals with modelling the relationship between the quality of surface waters and land use in small mountain catchments. Much easier and often more practical is to create simplified models that consider only selected hydrologic and infrastructural factors. The land use factor W which is a weighed average of quantified types of land use has been estimated to calculate the concentration of some pollutants in surface waters. A strong correlation has been found between the character of land use in the catchment and nutrients in surface waters. The concentration of natural components in surface waters (e.g. Ca, Mg and SO4) has not, however, correlated with the type of land use. Simple models are very practical to calculate approximate concentrations based only on the land use structure.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2a; 465-479
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ użytkowania zlewni na kształtowanie jakości wody w zbiornikach wodnych zlewni rzeki Drawa
The impact of land use on water quality in water reservoirs of the Drawa River catchment
Autorzy:
Kornaś, M.
Grześkowiak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339603.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
eutrofizacja
jakość wód
użytkowanie terenu
zlewnie jezior
związki azotu i fosforu
eutrophication
land use
lake catchments
nitrogen and phosphorus compounds
water quality
Opis:
Celem pracy było określenie wpływu użytkowania zlewni na kształtowanie jakości wód jeziornych. Badaniami objęto trzy zbiorniki wraz z ich zlewniami (bezpośrednimi i całkowitymi) położone w zlewni rzeki Drawa. W celu ustalenia tego wpływu oszacowano ładunek związków azotu i fosforu, trafiający do jeziora z terenu zlewni bezpośredniej (jako spływy obszarowe) oraz całkowitej (jako dopływ ciekami). Otrzymane ładunki fosforu porównano z ładunkami dopuszczalnymi i niebezpiecznymi dla badanych zbiorników. Dodatkowo oceniono naturalną odporność jezior na degradację oraz wpływ zlewni na tempo dostawy do nich materii.
The aim of this work was to estimate the impact of land use on lake water quality. The study involved three water bodies and their catchments (direct and total) located in the Drawa River catchment basin. The loads of phosphorus and nitrogen compounds were estimated as those delivered from direct catchment (surface runoff) and the loads from total catchment delivered to lakes in the river water input. Phosphorus loads were compared with permissible and excessive loads of phosphorus for analysed lakes. Additionally, the natural vulnerability of lakes to degradation and the effect of lake catchment on matter input to lakes were estimated.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 1; 125-137
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies