- Tytuł:
-
Kaczka de Vaucansona, czyli rzecz o rzeczach. Kilka uwag o humanistyce nieantropocentrycznej
Object, or the de Vaucanson’s Duck. The Enlightenment Mechanism and Postanthropocentric Humanities - Autorzy:
- Wajzer, Bogusław
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/517931.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
- Tematy:
-
rzecz
ontologia przedmiotu
metafizyka
akt twórczy
a thing
object-oriented-ontology
metaphysics
creation - Opis:
-
Mechaniczna kaczka skonstruowana w 1738 roku przez Jacques’a de Vaucansona – le canard digérateur, automat przedrzeźniający
procesy fizjologiczne – to zarazem przedmiot symboliczny i symbol przedmiotu. To przechowane w lamusie
kulturowej wyobraźni kuriozum dobitnie bowiem unaocznia ontologiczne pęknięcie wpół każdej rzeczy, skłania więc do
refleksji nad istotą rzeczy i tym, co określenie to mogłoby dziś oznaczać, jak i nad powikłaną relacją podmiotu z przedmiotem
– i przedmiotu z przedmiotem. Niniejszy artykuł przedstawia filozoficzny i literacki (m.in. Voltaire, de La Mettrie) kontekst
oświeceniowego mechanicyzmu, w którym pojawia się Vaucansonowski wynalazek. Zarazem zaś próbuje ukazać –
właśnie jako powiązane z mechanicyzmem oświeceniowym – niektóre elementy „ponowoczesnych” filozofii przedmiotu,
m.in. kontrowersyjnej object-oriented ontology Grahama Harmana oraz „rzeczoznawstwa” Bjørnara Olsena.
Le canard digérateur, i.e. the “digesting” robotic duck constructed in 1738 by Jacques de Vaucanson, is a symbolical object – and a symbol of an object itself. Considering the case of this curiosity, this article tries to describe an ontological rupture within every object. It is a starting point for the reflection on what could be considered a contemporary meaning of “das Ding an sich” category, and likewise on subject/object and object/object relationships. Furthermore, the aim of this article is to present the postmodern philosophies of the object (e.g. G. Harman and B. Olsen) as the reminiscences of the Enlightenment mechanism. - Źródło:
-
Tematy z Szewskiej; 2017, Rzeczy 1(18)/2017; 10-23
1898-3901 - Pojawia się w:
- Tematy z Szewskiej
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł