- Tytuł:
-
Erotyzm – zło – intensywność: Dostojewski i Bataille
Eroticism – Evil – Intensity: Dostoevsky and Bataille - Autorzy:
- Kruszelnicki, Michał
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/517821.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
- Tematy:
-
Dostojewski
Bataille
erotyzm
zło
intensywność
autentyczność
Dostoevsky
eroticism
evil
intensity
authenticity - Opis:
-
W niniejszym tekście podejmuję się analizy literackich i filozoficznych podobieństw, jakie występują pomiędzy dwoma z pozoru całkowicie różnymi pisarzami: Fiodorem Dostojewskim i Georges’em Bataille’em. Badam przede wszystkim związki między transgresją normatywnych kodów kulturowych a poczuciem spełnienia i autentyczności egzystencji, której poszukują tzw. negatywni bohaterowie Dostojewskiego i które można problematyzować w kontekście filozofii Georges’a Bataille’a. Wszystkie śledzone przeze mnie wątki z Dostojewskiego odnajdują się na osi kategorii: erotyzm-zło-intensywność (autentyczność) i wpisują w problem mrocznej satysfakcji, jakiej doznaje jednostka w aktach przemocy i okrucieństwa wobec innych, samozatraty, doświadczenia wyniszczającej miłości, konfrontacji z ekstremalnym ryzykiem oraz samo-upodlenia i duchowej ruiny, którą waloryzuje się wyżej od harmonijnego i spokojnego życia. Moje dociekania sytuują się na pograniczu literaturoznawstwa i filozofii, chociaż to właśnie filozoficzna bliskość Dostojewskiego i Bataille’a interesuje mnie najbardziej. Z tego powodu umieszczam na marginesie ideologiczne i literackie konteksty stojące za kreacjami rosyjskiego pisarza, skupiając się bardziej na egzystencjalno-psychologicznym wymiarze jego dzieła, który Lew Szestow określił swego czasu mianem „filozofii podziemia” – filozofii tragedii i beznadziei w obliczu paradoksalnej natury człowieka. Ostatecznie, moje analizy mają w zamierzeniu pokazać Dostojewskiego jako wielkiego „nieobecnego” Batraille’owskiej „filozofii bliskości”.
The following paper is an attempt at a comprehensive analysis of literary and philosophical congruences between seemingly distant writers: Fyodor Dostoevsky and Georges Bataille. I want to investigate here the question considered in both of the authors’ works, and concerning the relation between transgression of normative cultural codes and the sense of fulfillment and authenticity of existence. I discuss numerous ideas, motives and imageries essential in Dostoevsky in order then to problematize them from the perspective of Bataille’s philosophy. The article builds on the axis of categories such as eroticism – evil – intensity (authenticity) and extracts from the works of Dostoevsky and Bataille the idea of an eerie satisfaction awaken in man by acts of violence and cruelty; loss of self, ruination in love, confrontation with deadly risk, self-depreciation, and spiritual laceration preferred over a life in harmony. The study is situated at the crossroads of literary studies and philosophy, nevertheless it is the philosophical proximity of these two figures that interests me the most. Therefore I am less interested in purely Russian, historical, ideological and literary contexts that stand behind Dostoevsky’s literary creations than the existential and psychological aspect of his oeuvre which Lev Shestov characterized as a “philosophy of the underground” – philosophy of tragedy and hopelessness in the face of human paradoxical nature. In the final instance, my investigation is expected to present Bataille as a figure essentially lacking, or rather never sufficiently admitted, within Bataille’s philosophical thought. - Źródło:
-
Tematy z Szewskiej; 2015, Errotyzm 2(16)/2015; 7-38
1898-3901 - Pojawia się w:
- Tematy z Szewskiej
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł