Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "and Republic" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
Filozofia Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 roku
Philosophy of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland of July 28, 1993
Autorzy:
Góralski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154928.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
konkordat polski
Konkordat z 1993 r.
konkordaty posoborowe
Stolica Apostolska
stosunki państwo–Kościół
wolność religijna
Polish concordat
Holy See
postconciliar concordats
State–Church relations
religious freedom
Opis:
Każdy ze współczesnych, posoborowych konkordatów zawieranych przez państwa ze Stolicą Apostolską jest osadzony w określonym kontekście historycznym, socjologicznym, kulturowym i normatywnym, co w sposób oczywisty ma wpływ na kształt uzgodnionych postanowień. Można powiedzieć, że każdy konkordat ma swoją filozofię. Przedmiotem niniejszego opracowania jest filozofia Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, który podpisano dnia 28 lipca 1993 r. Jak twierdzi autor, odzwierciedla ona przede wszystkim dążenie państwa polskiego i Kościoła Katolickiego, jako wspólnot świadomych swoich zadań i kompetencji, do realizacji dobra wspólnego i rozwoju człowieka. Do podstawowych założeń przyjętego modelu relacji państwo–Kościół, zgodnie z nauczaniem soborowym, należą zasady niezależności państwa i Kościoła oraz ich współdziałania. Dzięki temu zawarcie tej umowy znacząco przyczyniło się do zapewnienia właściwej równowagi w stosunkach między państwem i Kościołem Katolickim, korzystnie wpływając również na sytuację prawną innych związków wyznaniowych w Polsce.
Every contemporary, postconciliar concordat concluded by states with the Holy See is set in a specific historical, sociological, cultural and normative context, which clearly affects the agreed provisions. Each concordat can be seen as having its own philosophy. This paper discusses the philosophy of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland concluded on July 28, 1993. It is argued that this philosophy essentially reflects the aspiration of the Polish State and the Catholic Church, both aware of their responsibilities and competencies, to contribute towards the common good and human development. The adopted model of State–Church relations, in harmony with the conciliar teaching, is based on mutual independence and autonomy as well as cooperation. As a consequence, the Concordat has significantly contributed to ensuring a proper balance in the relations between the State and the Catholic Church, while also having a positive impact on the legal situation of other religious organizations in Poland.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2022, 25; 157-170
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zgodność granic administracji kościelnej z granicami odrodzonego państwa polskiego w konkordacie między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 1925 r.
The conformity between the borders of the church administration and the borders of the reborn Polish state in the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland of 1925
Autorzy:
Ryguła, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043406.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Catholic Church
Concordat
Polish Concordat of 1925
church administration
Second Polish Republic
administrative and territorial structure of the Catholic Church
konkordat
II Rzeczpospolita Polska
Kościół Katolicki
administracja kościelna
struktura administracyjno-terytorialna
Konkordat polski z 1925 r.
Opis:
II Rzeczypospolita była państwem, które w sposób szczególny kładło nacisk na gwarancje dotyczące własnych granic politycznych oraz konsolidację społeczeństwa zamieszkującego terytorium odrodzonego państwa. Gwarancje dostosowania do granic politycznych państwa nowego podziału kanoniczno-administracyjnego Kościoła Katolickiego w Polsce – zawarte w art. IX konkordatu z 10 lutego 1925 r. – miały dla Rzeczpospolitej w początkach jej państwowości szczególne znaczenie. Wychodząc od idei rozdziału państwo‑Kościół, także na płaszczyźnie podziału administracyjnego, autor artykułu próbuje wskazać na wykorzystanie instrumentów prawno-kanonicznych do celu, jakim była integracja terytorialna i społeczna w II Rzeczpospolitej. Sygnatariusze konkordatu byli oczywiście świadomi, że instrumenty prawne, jakimi dysponuje Stolica Apostolska w powyższym zakresie, mają charakter prawno-kanoniczny. Nie są więc one właściwymi, aby uznawać czy gwarantować kształt granic politycznych państwa. Trudno jednak zaprzeczyć, że przy ich pomocy doszło do odwzorowania istniejących granic politycznych kraju na mapie kanonicznego podziału ówczesnego Kościoła Katolickiego w Europie. Jeśli zaś chodzi o konsolidację społeczeństwa polskiego, to trudno nie dostrzec, skoro dostrzegł to ustrojodawca w art. 114 Konstytucji RP z 1921 r., że wyznanie rzymskokatolickie w II Rzeczpospolitej było „religią przeważającej większości narodu”. Integracja struktur tego Kościoła miała więc fundamentalne znaczenie nie tylko dla sprawnego funkcjonowania tego Kościoła w ramach wyznaczonych granicami politycznymi. Miała też zasadnicze znaczenie dla integracji życia społecznego w kraju, w którym 75% społeczeństwa deklarowała się jako katolicy.
The Second Polish Republic was a state that put a special emphasis on the safety of its political borders and on the integration of the people living on the territory of the reborn state. The guarantee to adjust the new canonical administrative division of the Catholic Church in Poland to the political borders of the new state, which was included in Article 9 of the Concordat of 10 February 1925, was of special importance to the Polish Republic at the beginning of its statehood. On the basis of the idea of the separation of church and state, the present article aims to show how the canon-law instruments were applied to achieve the goal of the territorial and social integration of the Second Polish Republic. The signatories of the Concordat were obviously aware of the fact that the legal instruments at the disposal of the Holy See were canon-law instruments. As such, they were not appropriate to confirm or guarantee the shape of the political borders of the state. However, the fact that they made it possible to map the existing political borders of the state onto the canonical chart of the contemporary Catholic Church in Europe is undeniable. When it comes to the integration of the Polish people, it was not possible to overlook the fact that the Roman Catholic Church was “the religion of the preponderant majority of the nation” in the Second Polish Republic, as stated in Article 114 the Constitution of 1921. Thus, the integration of the structures of the Catholic Church was of fundamental importance not only to its own efficiency within the borders of the state, but also to the social integration of the country, where 75% of the people declared the Catholic faith.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2020, 23; 277-305
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską w obradach sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych z 16 grudnia 1997 r.
The government’s draft law on the ratification of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland at the sitting of the Sejm Committee for Foreign Affairs of December 16, 1997
Autorzy:
Góralski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887537.pdf
Data publikacji:
2021-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Konkordat z 1993 r.
Konstytucja RP
ustawa ratyfikacyjna
Sejm RP
Komisja Spraw Zagranicznych
ratyfikacja umowy międzynarodowej
Concordat of 1993
Constitution of the Republic of Poland
ratification act
Sejm of the Republic of Poland
Committee for Foreign Affairs
ratification of an international agreement
Opis:
Podpisanie w dniu 28 lipca 1993 r. Konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską było ważnym wydarzeniem w najnowszej historii wzajemnych stosunków Państwa polskiego i Kościoła Katolickiego. Spory polityczne sprawiły jednak, że proces ratyfikacji tej umowy międzynarodowej znacząco przeciągnął się w czasie. W niniejszym opracowaniu przedstawiony został jeden z elementów tego procesu, a mianowicie debata przeprowadzona w trakcie obrad sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych, jaka odbyła się 16 grudnia 1997 r. W jej trakcie poruszone zostały kwestie dotyczące trybu uchwalenia ustawy ratyfikacyjnej oraz włączenia do niej deklaracji interpretacyjnej Rządu RP z dnia 15 kwietnia 1997 r. W wyniku prac Komisji do Sejmu skierowany został projekt ustawy ratyfikacyjnej, którą uchwalono 8 stycznia 1998 r. Ratyfikacja Konkordatu nastąpiła w dniu 23 lutego 1998 r.
The conclusion of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland on July 28, 1993 was undoubtedly an important event in the recent history of the mutual relations between the Polish state and the Catholic Church. However, due to the political disputes, the process of ratification of this international agreement was significantly delayed. The present paper discusses one element of this process, that is, the debate that was held at the sitting of the Sejm Committee for Foreign Affairs on 16 December, 1997. The debate concerned, among other things, the legislative procedure for ratification of the Concordat and the issue of including the Government’s interpretive declaration of 15 April, 1997 in the ratification act. As a result of the work undertaken by the Committee, the draft ratification act was submitted to the Sejm and subsequently adopted on 8 January, 1998. The Concordat was ratified on 23 February, 1998.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2021, 24; 509-535
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współdziałanie Kościoła i państwa na rzecz pokoju i pojednania na Półwyspie Koreańskim. Wstęp do badań
Cooperation between the Church and the State for peace and reconciliation on the Korean Peninsula. Introductory remarks
Autorzy:
Buczek, Lech
Fiejdasz-Buczek, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154927.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Republika Korei
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna
wolność myśli, sumienia i wyznania
rozdział Kościoła od państwa
relacje państwo–Kościół
Church-State relations
Republic of Korea
Democratic People's Republic of Korea
Church-State separation
freedom of thought, conscience and religion
Opis:
Celem artykułu jest analiza form współpracy Kościoła Katolickiego z państwem na rzecz pokoju i pojednania na Półwyspie Koreańskim. Tytułem wstępu przedstawiono genezę współczesnych państw koreańskich oraz odmienności ustroju i porządków prawnych Republiki Korei i Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej. Na tym tle, wykorzystując metodę historyczną i prawno-dogmatyczną, usystematyzowano i scharakteryzowano ważniejsze działania Kościoła Katolickiego (na poziomie parafii, diecezji, Konferencji Episkopatu Republiki Korei i Stolicy Apostolskiej), które zostały ukierunkowane na realizację idei zjednoczenia państw koreańskich. Ustalono, że chociaż w konstytucjach obu tych państw dano wyraz dążeniom do pokojowego zjednoczenia, to jednak współpraca instytucji politycznych i kościelnych w omawianym zakresie w małym stopniu opiera się na aktach normatywnych. W praktyce ma ona z reguły charakter nieformalny, a jej powodzenie zależy między innymi od stopnia wzajemnego zaufania stron. Istotne znaczenie posiada też jednak wola mocarstw, które mają swoje interesy w tej części świata. Niemniej jednak to właśnie z zasady pokojowego zjednoczenia Kościół Katolicki wyprowadza swoją kompetencję do współdziałania i wspierania wysiłków na rzecz pojednania i potencjalnego zjednoczenia Półwyspu Koreańskiego.
The aim of the study is to analyze the forms of cooperation between the Church and the State for peace and reconciliation on the Korean Peninsula. First, the genesis of the contemporary Korean states is described alongside with the different legal and political systems of the Republic of Korea and the Democratic People’s Republic of Korea. Then, using the historical and legal-dogmatic methods, the paper systematizes and characterizes the most important actions undertaken by the Catholic Church (at the level of the parish, diocese, Episcopal Conference of the Republic of Korea and the Holy See) aiming to contribute to the unification of the Korean states. It is found that although the aspirations for peaceful unification are expressed in the constitutions of both states, cooperation between political and ecclesiastical institutions in this regard is not based on normative acts to a large extent. In practice, it is rather informal and highly dependent on the degree of mutual trust. Another important factor is the will of foreign powers that have vital interests in this part of the world. Nevertheless, it is precisely from the principle of peaceful unification that the Catholic Church derives its competence to cooperate and support efforts towards reconciliation and potential unification of the Korean Peninsula.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2022, 25; 129-156
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ prawodawstwa okresu Polski Ludowej na przepisy prawa wyznaniowego III Rzeczypospolitej Polskiej – wybrane zagadnienia
The influence of the legislation of the Polish People’s Republic on the law on religion of the Third Republic of Poland – selected issues
Autorzy:
Krzysztofek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043470.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Polish People’s Republic
freedom of conscience and religion
churches and other religious organizations
Marxist-Leninist ideology
PRL
Law on Religion
religious freedom
Church-State relations
religious organization
Polska Ludowa
wolność sumienia i wyznania
prawo wyznaniowe
kościoły i inne związki wyznaniowe
ideologia marksistowsko-leninowska
wolność religijna
wolność sumienia i religii
relacje państwo-kościół
Opis:
Okres Polski Ludowej (1944-1989) nie bez przyczyny jest uznawany za czas, gdy prawo stanowiło instrument w rękach władzy, a prawa człowieka i obywatela były jedynie iluzoryczne. Specyfika prawa okresu Polski Ludowej polegała na interpretowaniu go przez pryzmat powszechnie przyjmowanej przez decydentów politycznych ideologii marksistowsko-leninowskiej. Choć wydawało się, że konstytucja z 1952 r. gwarantuje obywatelom wolność sumienia i wyznania a wspólnotom religijnym swobodę pełnienia funkcji religijnych, to przepisy szczegółowe i wykładnia konstytucji prowadziły do całkowicie odmiennych wniosków. Jednakże w pewnej części prawodawstwo lat 1944-1989 nadawało się do inkorporowania w nowe realia wolnej Polski po 1989 r. Nieraz wymagało to dokonania korekt i dostosowania go do państwa prawa, jakim stała się III Rzeczpospolita Polska, czasem wymagało odrzucenia prawa niesprawiedliwego i nie gwarantującego wskazanej w konstytucji z 1997 r. wolności sumienia i religii. Można wskazać również przepisy, które dopiero w wolnej Polsce znalazły urzeczywistnienie, w latach Polski Ludowej pozostając martwą literą prawa. Ale fakt, że nie odrzucono całości rozwiązań prawnych z lat 1944-1989 jest wyrazem woli utrzymania ciągłości prawa i dostrzeżenia pośród gąszczu aktów prawnych okresu Polski Ludowej tych, które po transformacji ustrojowej mogły pozostać aktami obowiązującymi, spełniającymi standardy państwa prawa.
The period of the Polish People’s Republic is known as the time when the law was an instrument in the hands of the authorities, and human and citizens’ rights were only illusory. The specificity of the law during this period resulted from its being interpreted through the Marxist-Leninist ideology commonly accepted by the political decision-makers. Although the Constitution of 1952 seemed to guarantee the freedom of conscience and religion to citizens and the freedom of fulfilling religious functions to religious communities, the interpretation of the Constitution led to completely different conclusions. However, in some parts the legislation of 1944-1989 was suitable for the incorporation into the new realities of the free Poland after 1989. This incorporation often required making adjustments and adapting it to the Third Republic of Poland ruled by law; sometimes it also required rejecting an unfair law that did not guarantee the freedom of conscience and religion ensured in the Constitution of 1997. One can also point out some provisions that were a dead letter of the law during the time of the Polish People’s Republic and were only realized in the free Poland. But the fact that not all the legal solutions from 1944-1989 were rejected is an expression of the will to maintain the continuity of the law and to single out those legal acts that after the political transformation could remain in force as acts that meet the standards of the state of law.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 301-322
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opodatkowanie wiernych na rzecz prac remontowo-budowlanych w diecezji lubelskiej, na podstawie uchwał zgromadzeń parafialnych z lat 1919-1923
Taxation of the faithful for renovation and construction works in the diocese of Lublin on the basis of resolutions of parish assemblies from 1919-1923
Autorzy:
Kumor-Mielnik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050729.pdf
Data publikacji:
2023-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kościół Katolicki
II Rzeczpospolita Polska
diecezja lubelska
budownictwo sakralne
budownictwo kościelne
Catholic Church
Second Polish Republic
Lublin diocese
church buildings
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie na konkretnych przykładach podstaw prawnych opodatkowania wiernych na cele remontowo-budowlane w parafiach diecezji lubelskiej w pierwszych latach II Rzeczypospolitej, rodzaju ponoszonych przez nich obciążeń oraz trybu egzekwowania obowiązkowych powinności ustanowionych przez zgromadzenia parafialne. Analiza problemu badawczego przeprowadzona została w oparciu o materiał archiwalny znajdujący się w zasobie Archiwum Akt Nowych w Warszawie (w zespole Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego) oraz w Archiwum Archidiecezjalnym Lubelskim. Inwestycje podejmowane w parafiach wymagały zaangażowania wszystkich wiernych do odbudowy zniszczonych działaniami wojennymi kościołów, plebanii, budynków dla służby kościelnej i obiektów gospodarczych. W oparciu o obowiązujące przepisy prawne, decyzję o przystąpieniu do prac remontowo-budowlanych podejmowało zgromadzenie parafialne zwoływane pod przewodnictwem wójta lub sołtysa oraz dozoru kościelnego, które uchwalało na powyższe cele określony podatek. Był on rozkładany na wszystkich mieszkańców i uiszczany w walucie lub w zbożu, w wysokości proporcjonalnej do liczby posiadanych morgów ziemi. Podstawą wejścia w życie podjętej uchwały było jej zatwierdzenie przez władze wojewódzkie i ministerialne. Postanowienia zgromadzeń parafialnych obligowały mieszkańców do świadczenia pomocy materialnej i fizycznej na rzecz podejmowanych inwestycji, a podatki płacone na ten cel stanowiły podstawowy fundusz budowlany parafii.
The present paper presents and exemplifies the legal basis of taxation of the faithful for renovation and construction purposes in the parishes of the Lublin diocese in the first years of the Second Polish Republic, and discusses the types of burdens incurred by the faithful as well as the ways of enforcing obligations established by parish assemblies. The analysis is based on the materials from the Archives of Modern Records in Warsaw (the collection of the Ministry of Religious Denominations and Public Education) and Lublin Archdiocesan Archives. Investments undertaken in the parishes required the involvement of all the faithful in the reconstruction of churches, rectories, church servants’ quarters and farm buildings destroyed during the war. In accordance with the applicable legal provisions, decisions to start renovation and construction works were made by parish assemblies held under the chairmanship of the mayor or village administrator and the church supervision. Parish assemblies also passed a tax for these purposes. It was imposed on all inhabitants and paid in currency or in grain in proportion to the acreage of land owned. Tax resolutions in question came into force after approval from regional and ministerial authorities. Under the decisions of parish assemblies, inhabitants were obliged to contribute financially or in person to undertaken works, and the taxes they paid were the main component of parishes’ construction budgets.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 245-280
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawa operacyjnego sprawdzenia kryptonim „Zakonnik”. Inwigilacja ks. Henryka Surmy przez Służbę Bezpieczeństwa w latach 1974-1977
The case of operational investigation (code name: “Monk”). Invigilation of Rev. Henryk Surma by Security Service in the years 1974-1977
Autorzy:
Szymański, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043515.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Security Office
People’s Republic of Poland
surveillance
freedom of conscience and religion
Church-State relations
monks
clergy
Church in the period of People’s Poland
religious freedom
Law on Religion
Urząd Bezpieczeństwa
PRL
Polska Rzeczpospolita Ludowa
inwigilacja
wolność sumienia i religii
relacje państwo-kościół
zakonnicy
duchowni
osoba duchowna
Kościół w PRL
prawo wyznaniowe
Opis:
Celem opracowania jest ukazanie na przykładzie jednego z zakonników sposobu postępowania Służby Bezpieczeństwa wobec duchownych, którzy znaleźli się w spektrum zainteresowania tej instytucji, z uwagi na podejrzenie prowadzenia „antypaństwowej” działalności. Tego rodzaju sprawy operacyjnego sprawdzenia zakładane były przez Służbę Bezpieczeństwa PRL bardzo często i miały na celu sprawdzenie doniesień o prowadzeniu przez duchownych działalności uznawanej przez władze komunistyczne za wrogą ustrojowi PRL. Ks. Henryk Surma, nie godząc się na komunistyczne ograniczenia praw człowieka, ani na dążenia władz PRL zmierzające do marginalizacji Kościoła, próbował na własną rękę pozyskać środki na remont kościoła parafialnego, wykorzystując przy tym swoje prywatne kontakty z obywatelami RFN. Podejrzany o działania antypaństwowe, poddany został przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa wszechstronnej kontroli i naciskom. Ostatecznie inwigilację zakończono po kilku latach, nie udowodniwszy duchownemu działania na szkodę PRL. Akta sprawy pokazują, że ks. Surma był dobrym duszpasterzem, który za swe zaangażowanie zapłacił zainteresowaniem ze strony Służby Bezpieczeństwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
The aim of the study is to depict, using the case of one of the monks as an example, the operational activity of Security Service towards the clergy, who were the focus of attention of this institution due to suspicions of conducting “anti-state” activity. Such cases of operational investigation were frequently launched by Security Service in the Polish People’s Republic, and they aimed at verifying allegations of activity considered to be hostile to the communist regime. Rev. Henryk Surma, who did not consent to the communist restrictions of human rights and the authorities’ efforts to relegate the Church to the periphery of society, made attempts to gain the resources for the renovation of his parish church using his private connections with citizens of the Federal Republic of Germany. Suspected of conducting anti-state activity, he was subjected to numerous forms of control and pressure. Ultimately, the investigation was closed after several years, and the charges of conducting activity against the Polish People’s Republic were not proved. The records of the case show that Rev. Surma was a good priest whose commitment attracted the attention of Security Service. The present article is based on the archival documents from the Archive of the Institute of National Remembrance.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 221-238
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
The right of parents to rear their children in accordance with their own convictions in light of the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April 1997
Autorzy:
Ożóg, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043890.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
rodzice
dziecko
prawo rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami
wolność sumienia i wyznania oraz przekonań dziecka
wolność sumienia i wyznania
wolność religijna
Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997
Konwecja o Prawach Dziecka
parents
child
parental right to bring up their child in line with their personal beliefs
freedom of thought conscience and religion
freedom of conscience and religion
religious freedom
Republic of Poland of April 2nd 1997
U.N. Convention on the Rights of the Child
Opis:
Przedmiotem artykułu jest przedstawienie konstytucyjnego prawa rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami w kontekście prawa dziecka do wolności sumienia i wyznania. Rozważania rozpoczynają się od scharakteryzowania statusu prawnego rodziców i dzieci w procesie wychowawczym, ze szczególnym uwzględnieniem Konstytucji RP oraz deklaracji RP złożonej do Konwencji o Prawach Dziecka. Zwrócono uwagę na okoliczność, że prawo rodziców zostało skorelowane z obowiązkiem poszanowania podmiotowości dziecka. Konstytucja RP i Konwencja o Prawach Dziecka stanowią kryterium oceny wybranych przepisów prawa polskiego z zakresu wychowywania dziecka. Wskazane zostały również ogólne zasady ingerencji organów władzy publicznej w stosunki między rodzicami a dziećmi. W osobnym punkcie rozważań przedstawiona została problematyka wychowania religijnego dziecka w ramach systemu oświaty. Rozważania prowadzą do sformułowania ogólnych wniosków na temat relacji prawnych między rodzicami a dziećmi w polskim ustawodawstwie. Pozytywnie oceniono wyraźną tendencję w polskim ustawodawstwie, polegającą na wzmocnieniu pozycji prawnej dziecka, któremu w różnych aktach prawnych zagwarantowano możność samostanowienia lub współdecydowaniu w podejmowaniu decyzji w różnych kategoriach spraw dotyczących jego osoby. Granicą poszerzania autonomii dziecka powinno być poszanowanie prawa rodziców do wychowania dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami.
The objective of this article is to present the constitutional right of parents to bring up their children in line with their personal convictions, with reference to the child’s right to freedom of conscience and religion. At the beginning of the argument, the author describes the legal status of both parents and children throughout the process of upbringing, with special regard to the Polish Constitution and Poland’s Declarations and Reservations to the U.N. Convention on the Rights of the Child. He points out that the parental rights are correlated with the obligation to respect the autonomy of the child. The Constitution of the Republic of Poland and the U.N. Convention on the Rights of the Child constitute the framework for evaluation of selected Polish laws regulating matters related to the question of upbringing. The author presents also general rules governing the public authorities’ engagement in the relationships between children and their parents. A separate section of the discussion is devoted to the issue of religious upbringing of the child, within the system of education. As the argument continues, the author draws basic conclusions regarding legal ties between parents and their children according to the Polish law. He appreciates the trend, observable in the Polish legislation, towards strengthening the child’s position by providing them with the right to self-determination and opportunity to co-decide in the matters concerning their situation. However, the author suggests that the child’s autonomy should not be unlimited, and needs to be restricted by the right of parents to raise their child in agreement with their personal convictions.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2015, 18; 263-285
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dudová and Duda before the Czech Constitutional Court: The question of autonomy of religious organizations
Dudová i Duda przed czeskim Sądem Konstytucyjnym: kwestia autonomii związków wyznaniowych
Autorzy:
Čačík, Marián
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154924.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
autonomia kościelna
Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej
Sąd Najwyższy Republiki Czeskiej
duchowni
church autonomy
Constitutional Court of the Czech Republic
Supreme Court of the Czech Republic
clergy
Opis:
In the Czech Republic, the autonomy of churches is constitutionally guaranteed in a rather broad manner. The constitutional and legal basis for Church autonomy lies in the Charter of Fundamental Rights and Freedoms, which is part of the Czech constitutional order. It represents both an objective institutional guarantee (religious neutrality of the state) and the subjective right of religious communities to independence from the state and self-governance of their own affairs (the right to self-determination). Compared to other domains of the said autonomy, the staffing of churches is a relatively frequent subject of theoretical reflection and decision-making on the part of Czech courts. The Constitutional Court of the Czech Republic had to express its opinion on some problematic cases, in particular, the limits of Church autonomy. The case of Duda and Dudová is an example of a conflict between civil rights and the autonomy of churches in the modern Czech history. It started with Duda and Dudová’s dismissal from the pastoral ministry in the Czechoslovak Hussite Church in 1993, and the last (so far) decision related to this case was issued by the Constitutional Court in 2021. This article discusses the long and tortuous journey through the Czech judiciary system, which Duda, Dudová, and the Czechoslovak Hussite Church had to go through in order to clarify consequences of church autonomy. A particular deviation in the Supreme Court’s decision-making played an interesting role in this process. However, it was the Constitutional Court, which acted as the guardian of constitutional values (including the internal autonomy of churches), that placed this anomaly in the decision-making of the Supreme Court and, subsequently, general courts back within constitutional limits.
W prawie Republiki Czeskiej autonomia kościołów jest dość dobrze zagwarantowana. Konstytucyjnoprawne podstawy kościelnej autonomii odnaleźć można w Karcie Podstawowych Praw i Wolności, która jest częścią czeskiego porządku konstytucyjnego. Karta ta zawiera relewantną gwarancję instytucjonalną (religijna neutralność państwa), zapewniając ponadto wspólnotom religijnych podmiotowe prawo do niezależności od państwa i samorządu terytorialnego w swych własnych sprawach (prawo do samostanowienia o sobie). W porównaniu z innymi sferami objętymi omawianą autonomią, obsada stanowisk kościelnych jest relatywnie częstym przedmiotem refleksji teoretycznej i orzeczeń czeskich sądów. Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej również był już zmuszony do wyrażenia swej opinii na temat kilku problematycznych spraw. Odniósł się w szczególności do granic kościelnej autonomii. We współczesnej historii Czech przykładem konfliktu pomiędzy prawami jednostki i autonomią kościołów stała się sprawa małżonków Duda (Duda i Dudová). Przyczyną konfliktu było ich zwolnienie z pełnienia posługi duszpasterskiej w Czechosłowackim Kościele Husyckim, do czego doszło w 1993 r. Natomiast ostatnie (jak dotąd) orzeczenie dotyczące tej sprawy zostało wydane przez Sąd Konstytucyjny w 2021 r. Celem niniejszego artykułu jest krytyczne omówienie długiej i skomplikowanej drogi sądowej, jaką Duda, Dudová i Czechosłowacki Kościół Husycki musieli pokonać w celu wyjaśnienia konsekwencji kościelnej autonomii. Interesującą rolę w tym procesie odegrało stanowisko, które w swym orzecznictwie zajął Sąd Najwyższy. Pozycję obrońcy wartości konstytucyjnych (włączając w to wewnętrzną autonomię Kościołów) zajął natomiast Sąd Konstytucyjny, który doprowadził do likwidacji anomalii wynikających z orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy, a następnie również przez sądy powszechne, przywracając zgodność wiążących rozstrzygnięć z zasadami konstytucyjnymi.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2022, 25; 67-90
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przepisy wyznaniowe w Konstytucji RP (uwagi porządkujące)
Denominational provisions in the constitution of the Republic of Poland (explanatory remarks)
Autorzy:
Szymanek, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912805.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
RELIGIOUS FREEDOM
church-state relations (Poland)
freedom of religion
law on religion
Constitution of the Republic of Poland
freedom of conscience and religion
relations between the state and churches
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
związki wyznaniowe
Konstytucja RP
kościoły i inne związki wyznaniowe
wolność sumienia i wyznania
Opis:
Konstytucyjne przepisy wyznaniowe, które należy postrzegać jako swoisty podzbiór w obrębie szeroko ujmowanych praw i wolności człowieka, stanowią grupę tych przepisów które albo explicite, albo implicite regulują sytuację konfesyjną jednostki. Przepisy, które wprost określają położenie jednostki z uwagi na jej wyznanie i prezentowany światopogląd można przy tym określić mianem przepisów sensu stricto wyznaniowych. Obejmują one, z jednej strony, indywidualną wolność sumienia i wyznania, z drugiej zaś wolność kolektywną, odnoszoną do społeczności religijnych jakimi są kościoły i inne związki wyznaniowe. Ta wąska grupa przepisów wyznaniowych nie jest jednak jednolita. W jej ramach można bowiem odnaleźć przepisy generalnie odnoszące się do wolności sumienia i wyznania (art. 25, 53 Konstytucji) i przepisy, które podejmują kwestie szczegółowe (art. 48, art. 35 ust. 2 i art. 85). Obok grupy przepisów wyznaniowych sensu stricto można również wskazać inne przepisy, które pośrednio można skorelować z konfesyjną dziedziną życia jednostki. Tę grupę przepisów można nazwać przepisami sensu largo wyznaniowymi. Pośród nich najważniejszym jest przepis gwarantujący generalne prawo decydowania o swoim życiu osobistym (art. 47 Konstytucji). Pokazuje on wszak iunctim wolności sumienia i wyznania z prawem do prywatności, które jest dzisiaj najważniejszym prawem jednostki poręczonym jej w ustawie zasadniczej, a zarazem pewnego rodzaju „wstępem” i „początkiem” wszystkich, a przynajmniej większości praw i wolności. Wolność sumienia i wyznania, jak i cała dziedzina konfesyjna jest przecież nierozerwalnie związana z ochroną życia prywatnego (osobistego), względem którego państwo i jego organy muszą zachować postawę désintéressement. Temu też służą coraz bardziej rozbudowane i uszczegółowione unormowania wyznaniowe konstytucji, które niezależnie od wszelkich podziałów i klasyfikacji zawsze stanowią jedynie pochodną praw i wolności jednostki. Konstytucyjna materia konfesyjna i konstytuujący ją przepis wyznaniowy jest wszak zawsze formą poręczenia niezbywalnych praw jednostki, które swoje aksjologiczne (ale i prawne) źródło znajdują w konstytucyjnej zasadzie godności. Ta ostatnia jest przykładem swoistego „spotkania się” normy na swój sposób religijnej (czy kanonicznej) i normy prawa państwowego. W obu systemach norm godność człowieka jest wszak wartością najwyższą i niezbywalną, i w obu stanowi rację innych wartości i praw.
The constitutional provisions on denomination, which should be seen as a specific subset within the widely recognized human rights and freedoms, comprise a collection of provisions that either explicitly or implicitly regulate the matters of the religious persuasion of any individual. The provisions that explicitly relate to the position of the individual because of his or her religion and outlook can be referred to as denominational in the strict sense. These include, on the one hand, individual freedom of conscience and religion, and on the other hand, collective freedom related to the religious communities such as churches and other religious organizations. This narrow set of denominational provisions is not uniform. It covers both the general rules regarding freedom of conscience and religion (Articles 25 and 53 of the Constitution) and provisions tackling more specific issues (Article 48, Article 35(2) and Article 85). Besides denominational provisions sensu stricto, also others can be singled out that may be directly tied to the religious aspect the individual's life. This set can be referred to as denominational provisions sensu largo. Among them, the most important provision is the one ensuring the general right to decide about one's personal life (Article 47 of the Constitution). It shows the iunctim, after all, of freedom of conscience and religion with the right to privacy, which today is the most important individual right guaranteed in the Constitution, and also a kind of 'prelude' to and 'beginning' of all, or at least most of the rights and liberties. Freedom of conscience and religion, and the whole denominational area alike, is after all inextricably linked to the protection of private (personal) life, which the state and its bodies must approach with désintéressement. The increasingly complex and detailed denominational regulations contained in the Constitution seem to accommodate this requirement; irrespective of any divisions and classifications, they are but a derivative of individual rights and freedoms. The constitutional denominational substance together with its constituting denominational provision is after all a form of guarantee of inalienable individual's rights that have their axiological (but also legal) source in the constitutional principle of dignity. The latter is an example of the 'encounter' of the, in a way, religious (or canonical) standard and the standard of state law. In both systems of standards, human dignity is indeed the highest and inalienable value, and in both provides the reason for other rights and values.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 5-23
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Church-State Relations in the Democratic Republic of Georgia (1918-1921)
Relacje Państwo – Kościół w Demokratycznej Republice Gruzji (1918-1921)
Autorzy:
Gegenava, Dimitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043522.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Georgian Orthodox Church
separation
Democratic Republic of Georgia
freedom of religion
secularism
religious freedom
freedom of conscience and religion
Church-State relations
Law on Religion
Gruziński Kościół Prawosławny
separacja
Demokratyczna Republika Gruzji
wolność religijna
wolność sumienia i religii
sekularyzm
relacje państwo-kościół
prawo wyznaniowe
Gruzja
Opis:
Democratic Republic of Georgia (1918-1921) was one of the unique states in the first quarter of XX century. Despite the historical relations between the Church and the State in Georgia, the social-democratic government changed its official policy and chose French secularism, which was very unusual for the country. This was incorporated in the Constitution of 1921. This article is about the Georgian church-state relations during 1918-1921, the positive and negative aspects of the chosen form of secularism and the challenges that the newly independent State faced in the sphere of religious freedom until the Soviet occupation.
Na tle współczesnych jej państw, Demokratyczna Republika Gruzji (1918-1921) jawi się jako byt unikatowy. Pomimo historycznie utrwalonych związków pomiędzy Kościołem i Państwem, socjaldemokratyczny rząd zmienił oficjalną politykę i obrał model francuskiego sekularyzmu, co stało się sytuacją wyjątkową z uwagi na gruzińskie tradycje. Model ten został przyjęty w Konstytucji z 1921 r. Niniejszy artykuł poświęcony jest relacjom Państwo-Kościół w latach 1918-1921, w tym pozytywnym i negatywnym aspektom przyjętej formy sekularyzmu, a także wyzwaniom, przed jakimi stanęło niepodległe państwo w zakresie wolności religijnej do czasu sowieckiej okupacji.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 255-269
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zalety oraz mankamenty układowej regulacji stosunku państwa do nierzymskokatolickich kościołów i innych związków wyznaniowych określonych w art. 25 ust. 5 Konstytucji RP
Advantages and disadvantages of the bilateral regulation of the relations between the state and non-roman catholic churches and other religious organizations referred to in article 25(5) of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Leszczyński, Paweł A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887680.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
bilateralism
the relations between the state
churches and other religious organizations
the Constitution of the Republic of Poland
bilateralizm
stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi
Konstytucja RP
kościoły i inne związki wyznaniowe
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
stosunki państwo–kościół
związki wyznaniowe
Opis:
Nowa metoda regulacji stosunków między państwem a związkami wyznaniowymi określona w art. 25 ust. 5 Konstytucji RP z 1997 r., może być postrzegana w kategoriach zalet, ale i mankamentów. Z pewnością zastosowany w tej metodzie bilateralizm daje obu stronom – państwowej i kościelnej, perspektywę partnerskiego określenia wzajemnych odniesień. Takie podejście pozwala na uwzględnienie specyficznych cen danego związku wyznaniowego w kontekście jego stosunku do władz publicznych i odwrotnie. Odejście od jednostronności regulowania statusu związków wyznaniowych przez państwo stanowi także wyraz docenienia ich roli jako składników społeczeństwa obywatelskiego i dostrzeżenia ich znaczenia pozareligijnego np. w sferze socjalno-charytatywnej, kulturalnej czy opiekuńczo-wychowawczej. Z drugiej strony, konstytucyjne novum art. 25 ust. 5 musi być postrzegane również w kontekście zasady równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych, określonej w art. w art. 25 ust. 1 Konstytucji. W artykule omówione zostały trudności, jakie wiązałyby się z odejściem od bilateralizmu i powrotem do koncepcji jednej, wspólnej dla wszystkich wyznań ustawy. Przedstawione zostały również zagrożenia mogące przejawić się w swoistej instrumentalizacji art. 25 ust. 5 przez uprawnione do takowej regulacji związki wyznaniowe.
A new method of regulating the relations between the state and religious organizations provided for in Article 25(5) of the 1997 Constitution has a number of advantages but is not free from flaws. No doubt, the adopted bilateral approach enables both parties – churches and the state – to determine mutual rights and obligations in the spirit of partnership. It further allows for the specific attributes of a given religious organization in terms of its relation to the public authorities (and vice versa). The departure from the unilateral concept of regulating the status of religious organizations by the state also affirms the recognition of their non-religious role as components of the civil society, e.g. as community, charitable, cultural or educational organizations. Notwithstanding the foregoing, the constitutional novelty of Article 25(5) of the Constitution must also be seen against the backdrop of the principle of equality between churches and other religious organizations, set out in Article 25(1) of the Constitution. The article attempts to envisage the difficulties that a departure from bilateralism might entail, especially when coupled with the return to the concept of a single legal act governing all denominations. The author also highlights the threats that may arise from the abuse of Article 25(5) by religious organizations entitled to undertake such a regulation.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2012, 15; 111-136
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Równouprawnienie związków wyznaniowych jako jedna z naczelnych zasad relacji Państwo-Kościół w Polsce i gwarant świeckiego charakteru III Rzeczypospolitej Polskiej
Equal rights of religious organizations as one of the main principles of State-Church relations in Poland and the guarantee the secular nature of the Third Republic of Poland
Autorzy:
Krzysztofek-Strzała, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043260.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
equality of churches and other religious organizations
Third Republic of Poland
dignity of the human person
religious freedom
legal position of churches and other religious organizations
freedom of conscience and religion
równouprawnienie kościołów i innych związków wyznaniowych
III Rzeczpospolita Polska
godność osoby ludzkiej
wolność religijna
położenie prawne kościołów i innych związków wyznaniowych
wolność sumienia i religii
Opis:
Przedmiotem recenzji jest publikacja Anety Marii Abramowicz dotycząca niezwykle ważnej w polskim systemie prawa wyznaniowego po 1989 r. konstytucyjnej zasady równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych. Autorka zaprezentowała w monografii szeroką analizę przepisów prawnych odnoszących się zarówno do regulacji położenia prawnego, jak i działalności kościołów i innych związków wyznaniowych pod kątem ich zgodności ze wspomnianą zasadą. Książka została opatrzona obszernym wstępem ukazującym historyczny rozwój zasady równości oraz omówieniem jej w kontekście wolności religijnej w aspekcie indywidualnym i instytucjonalnym. Recenzowana praca jest pierwszą, która w tak szerokim zakresie poświęca w całości uwagę zasadzie równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych w Polsce, i stanowi cenne uzupełnienie dotychczasowego dorobku nauki polskiego prawa wyznaniowego.
The subject of the review is the publication of Aneta Maria Abramowicz regarding the very important constitutional principle of equal rights of churches and other religious organizations in the Polish system of law on religion after 1989. The monograph presents an extensive analysis of the legal provisions on both the regulation of the legal position and the activity of churches and other religious organizations, focusing especially on their compliance with the principle mentioned above. The book includes a comprehensive introduction that shows the historical development of the principle of equality as well as a discussion of the principle at hand in the context of religious freedom in the individual and institutional dimensions. The reviewed work is the first monograph that devotes full attention to the principle of equal rights of churches and other religious organizations in Poland and is a valuable complement to the achievements of the study of Polish law on religion.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2020, 23; 539-546
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadzór państwa nad punktami katechetycznymi na przykładzie działań administracji w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego
State supervision over religious instruction centres - an example of state administration in Zielona Gora and its activities toward the church organization in Gorzow Wielkopolski
Autorzy:
Mazurkiewicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912692.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of religion
law on religion
religious freedom
Catholic Church - communist authorities conflicts (Poland)
church-state relations (People' Republic of Poland)
clergy
freedom of conscience and religion
Peoples Republic of Poland
relations between the state and churches
religion education in Polish school
kościoły i inne związki wyznaniowe
nauka religii
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
wolność sumienia i wyznania
PRL
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Opis:
Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
Immediately after World War 2, the communist authorities began to curb the Church's influence on the educational environment. Despite the commitment not to obstruct religious education in schools, undertaken in the Church-State Agreement of 1950, the authorities decided to reduce the number of religion classes and expel the instructors. In response, already in the school year 1952/1953, the Church initiated the establishment of religious instruction centres. A temporary change occurred during the political 'thaw' in 1956, when religion was re-established as a school subject. This condition, however, lasted no longer than until 1961; according to the newly enacted law of 15 July 1961, religious instruction was ultimately removed from educational establishments, and the supervision over the entire educational activity was to be exercised by the Ministry of Education. The provisions of the new law provided for the management of religious instruction centres and instructed on their official registration. Consequently, the communist authorities were vested with special powers to visit and monitor the activities of such centres. In the parishes of the Gorzow Church located in the Zielona Gora region, the authorities responsible for handling denominational and educational affairs tried to make priests comply with the regulations, but the unyielding stance of the Gorzow Curia resulted in merely few priests registering their religious instruction classes and accepted remuneration for the teaching. Also, few priests consented to the authorities visiting religion classes held in the church premises and reporting on the instruction. Confronted with the ineffectiveness of both administrative action and unlawful pressure involving intimidation, blackmailing and punishing the priests conducting religion classes in the centres, in the mid-1970s, the authorities practically abandoned the control of such establishments, and in October 1981 repealed the unfair regulations recognizing that any religious instruction in parishes is an internal matter of churches and religious associations.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 111-139
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza ludowa contra brat Kloc. Z frontu walki z nielegalnym handlem dewocjonaliami w powiecie kozielskim w 1965 r.
Communist authorities contra Brother Kloc. The battlefront against the illegal trade of devotional items in the Koźle district in 1965
Autorzy:
Szymański, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044040.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
People’s Republic of Poland
trade in the period of People’s Republic of Poland
freedom of conscience and religion
religious freedom
church-state relations
monks
clergy
Church in the period of People’s Republic of Poland
law on religion
Catholic Church
Polska Rzeczpospolita Ludowa
PRL
handel w PRL
wolność sumienia i religii
relacje państwo-kościół
zakonnicy
duchowni
osoba duchowna
Kościół w PRL
Kościół Katolicki
Opis:
W artykule przedstawiony został casus jednego z zakonników Kościoła Katolickiego. Zdaniem autora przypadek ten dobrze ilustruje realia, w jakich przyszło żyć duchowieństwu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wojciech Kloc, ze Zgromadzenia Braci Albertynów, prowadził handel dewocjonaliami w celu zarobienia pieniędzy na remont dachu domu zakonnego. Z tego powodu został zatrzymany przez milicję przed jednym z kościołów w Kędzierzynie (powiat kozielski), gdzie odebrano mu dewocjonalia, którymi handlował oraz pieniądze, które przy nim znaleziono. Czyn, którego się dopuścił zakonnik, został zakwalifikowany jako przestępstwo w świetle ustawy z 1958 r. o zezwoleniach na wykonywanie przemysłu, rzemiosła, handlu i niektórych usług przez jednostki gospodarki nieuspołecznionej. Sąd Powiatowy w Koźlu skazał brata Wojciecha Kloca na karę grzywny, nakazał pokrycie kosztów sądowych, a także orzekł przepadek dewocjonaliów na rzecz Skarbu Państwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
The article presents the case of one of the monks of the Catholic Church. In the author’s opinion, this case is a good illustration of the realities of the clergy in the period of People’s Republic of Poland. Wojciech Kloc from the Albertine Brothers traded devotional objects in order to earn funds for the renovation of the roof of the monastery. For this reason, he was detained by the militia in the vicinity of one of the churches in Kędzierzyn (the Koźle district). The militia took away both the devotional items he was trading and the money found on him. The monk’s deed was recognised as a crime under the Act of 1958 on the permissions for non-public economic units to be engaged in industry, craft, trade and some services. The District Court in Koźle sentenced Brother Wojciech Kloc to a fine, ordered him to pay the court costs and ordered forfeiture of the devotional items to  the State Treasury. The present article is based on the archival documents from the Archives of the Institute of National Remembrance.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 191-200
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies