Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ii wojna światowa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Ludność polska Wołynia i Galicji Wschodniej wobec mordów ukraińskich w latach 1943‑1944. Antropologia strachu
    Autorzy:
    Komoński, Ernest
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653899.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Wołyń
    Galicja Wschodnia
    II wojna światowa
    eksterminacja
    Polacy
    ukraińscy nacjonaliści
    strach
    Opis:
    Głównym celem niniejszego artykułu jest analiza jednego z podstawowych determinantów działań obronnych Polaków na Wołyniu i w Galicji Wschodniej wobec polityki eksterminacyjnej nacjonalistów ukraińskich w latach 1943‑1944. Tym determinantem był strach, który w rożnych formach i rozmaitym natężeniu dotknął całą zagrożoną eksterminacją ludność polską w obu regionach. Analiza jego przejawów pozwala wysnuć wniosek, że strach stał się głównym imperatywem pierwszych, jeszcze niezinstytucjonalizowanych działań obronnych Polaków.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2013, 48
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Belarusian education in General District Latvia (1941–1945)
    Autorzy:
    Grzybowski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031300.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Latvia
    Belarusians
    education
    World War II
    German occupation
    Łotwa
    Białorusini
    szkolnictwo
    II wojna światowa
    okupacja niemiecka
    Opis:
    The article deals with the Belarusian school system in Latvia under German occupation. Belarusians were one of the most numerous minorities in that country, both in the inter-war period and during World War Two. In German-occupied Latvia, Belarusian nationality was declared by more than 50,000 people. For political reasons, the occupation authorities allowed Belarusian schools to operate in areas with significant Belarusian population. As a result, thirty-five primary schools, two middle schools, and one secondary agricultural school, employing about a hundred teachers in total, were opened. These schools were attended by a few thousand pupils, the majority of which were children of petty and landless peasants. The Belarusian school system struggled because of numerous material issues.
    Artykuł traktuje o szkolnictwie białoruskim na Łotwie pod okupacją niemiecką. Bialorusini należeli do najliczniejszej mniejszości na Łotwie zarówno w okresie międzywojennym, jak i w czasie II wojny światowej. W okupowanej przez Niemców Łotwie narodowość białoruską podało blisko 50 tys. ludzi. Ze względów politycznych władz okupacyjne zezwoliły na funkcjonowanie szkolnictwa białoruskiego w regionach zamieszkałych przez ludność białoruską. W wyniku otwarto 35 szkół podstawowych, dwa gimnazja i jedną średnią szkołę rolniczą, w których pracowało ok. 100 nauczycieli. Do szkół białoruskich uczęszczało kilka tysięcy uczniów, większość których stanowili dzieci małorolnych i bezrolnych chłopów. Szkolnictwo białoruskie borykało się z wieloma problemami natury materialnej.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 3; 57-83
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Rosyjscy emigranci w walce z faszyzmem”, czy raczej w służbie ZSRS? Czyli rzecz o długich mackach sowieckich służb specjalnych
    Autorzy:
    Dryblak, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950401.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    emigration
    Russia
    USSR
    intelligence
    Second World War
    emigracja
    Rosja
    ZSRS
    wywiad
    II wojna światowa
    Opis:
    Artykuł recenzyjny dotyczy publikacji pt. Российская эмиграция в борьбе с фашизмом. Международная научная конференция, będącej owocem międzynarodowej konferencji w Moskwie, zorganizowanej w 2015 r. Autor, na przykładzie wybranych artykułów, omówił poszczególne rozdziały niniejszego tomu, poświęcone: analizie zagrożenia nazistowskiego, ruchowi oporu we Francji, Jugosławii i w pozostałych krajach na świecie, oraz środowiskom intelektualnych i artystycznym. Mimo ideologicznych założeń wydawnictwa oraz mało obiektywnego doboru omówionych środowisk publikacja ta tworzy w całości ciekawy materiał poruszający do tej pory słabo opracowany temat prosowieckich organizacji emigracyjnych oraz, w mniejszym stopniu, niezależnych od ZSRS krytyków nazizmu. 
     “Russian émigrés in the fight with Fascism”, or rather in the service of USSR? In other words, a matter of the long arm of the Soviet Secret Services. A review on the publication Российская эмиграция в борьбе с фашизмом. Международная научная конференция, which has been the result of an international conference in Moscow, organised in 2015. By chosen examples of papers, the author discussed the volume’s individual chapters, entitled: “War premonition: the Russian emigration’s reflection on Nazism and Hitler’s plans”; “Russian émigrés – participants of French Resistance”; “Russian émigrés – participants of anti-Fascist struggle in Yugoslavia”; “Anti-Fascist movement during the Second World War and the Russian émigrés”; “Anti-Fascist struggle in the intellectual and artistic output of Russians in exile”. The author focused mainly on the numerous examples of cooperation of Russian emigration with Soviet intelligence. The cases of prince Sergey Sergeevich Obolensky from the Union of Mladorossi, Vladimir Lebedev, Yuri Lobachev, émigrés linked to the Communist Party of Yugoslavia and col. Fyodor Makhin, a NKVD agent, were discussed. Also noteworthy were the papers on Russian émigrés in the ranks of Polish underground, the aid campaigns for the USSR organised by the South American Russian emigration (including ethnic minorities) and the journalistic writings of the Socialists-Revolutionaries (the SRs) in France. The publication emphasised the people and groups that undertook “the fight against Fascism” at the side of the USSR, which makes it a little bit biased, in spite of this the reading of its contents leads to interesting observations. First of all, the number of émigrés engaged in pro-Soviet initiatives was insignificant and did not contribute to a constant change of negative views of the majority of Russian émigrés on the USSR. Secondly, the use of Russian emigration within the national Communist movements and the later career of the émigrés in the countries of residence turned out to be an interesting thread (from the perspective of the history of intelligence it is crucial for understanding the modus operandi of Soviet Secret Services when it comes to the use of the diaspora). Despite a substantial difference in level between individual papers, in the reviewed publication the reader will find a large dose of details, which will be interesting for historians of the emigration, of ideas or of intelligence. 
    «Русские эмигранты в борьбе против фашизма», или вернее на службе СССР? Или о длинных щупальцах советских спецслужбРецензионная статья, касающаяся издания Российская эмиграция в борьбе с фашизмом. Международная научная конференция, являющейся результатом международной конференции проведенной в Москве в 2015 г. Автор, на примере избранных статьей, рассмотрел отдельные главы данного тома, озаглавленные: „Предчувствие войны: осмысление российской эмиграцией нацизма и гитлеровских планов”; „Российские эмигранты – участники движения Сопротивления во Франции”; „Российские эмигранты – участники антифашистской борьбы в Югославии”; „Антифашистское движение в годы Второй мировой войны и российские эмигранты”; „Антифашистская борьба в интеллектуальном и художественном осмыслении российского зарубежья”. Автор сосредоточил внимание главным образом на многочисленных примерах сотрудничества русских эмигрантов с советской разведкой, серди которых были рассмотрены случаи кн. Сергея Сергеевича Оболенского из Союза Младороссов, Владимира Лебедева, Юрия Лобачева, эмигрантов, связанных с Компартией Югославии, а также полк. Федора Махина, агента НКВД. Особенно стоящими оказались также статьи об российских эмигрантах – членах польского подполья, акции помощи СССР, организованной эмигрантами из российских национальных меньшинств с территории Южной Америки а также публицистика социалистов-революционеров из Франции. Несмотря на то, что в издании упор был сделан на людей и группировки, которые стали «бороться с фашизмом» на стороне СССР, что делает его немного тенденциозным, чтение содержащихся в нем статьей наводит на интересные наблюдения. Во-первых, число эмигрантов, участвующих в просоветских начинаниях не было значительным и не способствовало устойчивому изменению негативных взглядов большинства российских эмигрантов на СССР. Во-вторых, интересным мотивом оказалось использование русской эмигрантов внутри национальных коммунистических движений, а также их позднейшие карьеры в странах проживания (с перспективы истории разведки это важно для понимания modus operandi советских спецслужб в сфере использования диаспоры). Несмотря на большие качественные разницы между отдельными статьями читатель найдет в рецензированном издании большую дозу деталей, которые будут интересны как историку эмиграции, так и историкам идей и разведки.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 2
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jusuf-bek Umaszew and the importance of the Caucasus for Polish intelligence services during World War II in view of documents kept in Polish archives in London
    Autorzy:
    Adamczewski, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2235082.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    II wojna światowa
    Turcja
    polski wywiad
    Kaukaz
    Jusuf-bek Umaszew
    World War II
    Turkey
    Polish intelligence
    Caucasus
    Umaszew
    Opis:
    W artykule zaprezentowano wojenne losy Jusuf-bek Umaszewa. Do 1939 r. był on oficerem kontraktowym w Wojsku Polskim, zaś w okresie II wojny światowej, przebywając w Turcji, został zwerbowany przez polski wywiad. Drugim poruszonym w tekście wątkiem jest znaczenie Kaukazu dla polskich służb specjalnych. Artykuł oparto na materiałach archiwalnych przechowywanych w polskich archiwach w Londynie.
    The article outlines the wartime fate of Jusuf-bek Umaszew. A contract officer in the Polish Army until 1939, during World War II he resided in Turkey, where he was recruited by Polish intelligence. The article’s second theme concerns the importance of the Caucasus for the Polish secret service. The article is based on archival materials kept within Polish archives in London.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 3; 57-73
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stany Zjednoczone i Związek Sowiecki, sierpień/wrzesień 1939 – czerwiec 1941 roku. Amerykański bilans zysków i strat współpracy ze Związkiem Sowieckim
    Autorzy:
    Cytowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653897.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    stosunki amerykańsko‑sowieckie
    II wojna światowa
    polityka USA wobec III Rzeszy
    współpraca gospodarcza USA i ZSRR w czasie II wojny światowej
    Opis:
    W dziejach stosunków amerykańsko‑sowieckich okres od września 1939 do 22 czerwca 1941 r. jest szczególny. Po przełomowych zmianach na kontynencie euroazjatyckim, podpisaniu paktu Ribbentrop‑Mołotow (23 VIII 1939 r.) i zawarciu sowiecko‑japońskiego zawieszenia broni (16 IX 1939 r.) Stany Zjednoczone znalazły się w całkowicie nowej sytuacji geopolitycznej. Najtrudniejszym problemem stało się ułożenie stosunków ze związkiem sowieckim. Mimo fundamentalnych różnic – politycznych i ideologicznych – Stany Zjednoczone usilnie zabiegały o nawiązanie dialogu z Moskwą. Najpierw liczyły na rozluźnienie sojuszu niemiecko‑sowieckiego, później, w obliczu narastającego zagrożenia ze strony Japonii, poszukiwały poważniejszego porozumienia. Rozwijając kontakty z Moskwą, strona amerykańska dysponowała poważnymi instrumentami nacisku. Była to polityka handlowa, którą posługiwano się w celu zachęcania Moskwy do współpracy. W Waszyngtonie odnotowano pewne sukcesy, udało się bowiem powstrzymać Moskwę od przystąpienia do Paktu Trójstronnego (27 IX 1940 r.). Ostatecznie jednak próby porozumienia czy rozwiązania współpracy politycznej z Moskwą okazały się nieskuteczne. W przeddzień ataku niemieckiego na ZSRR zdecydowano zrewidować dotychczasowy kurs.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2013, 48
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Documents related to the Caucasus during the Second World War in the archive of the Polish Institute and Sikorski Museum in London
    Autorzy:
    Adamczewski, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957998.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Kaukaz
    Polska
    II wojna światowa
    Armia Polska
    Winston Churchill
    Władysław Sikorski
    rząd polski na uchodźstwie
    caucasus
    poland
    world war ii
    polish army
    winston churchill
    władysław sikorski
    polish government-in-exile
    Opis:
    Artykuł prezentuje dokumenty przechowywane w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie dotyczące Kaukazu w czasach II wojny światowej. Materiał ten niewątpliwie zainteresuje badaczy zajmujących się dziejami Armii Polskiej w ZSRR. Nasuwa się wniosek, że Kaukaz dla polskich polityków był etapem przejściowym w procesie przechodzenia wojska polskiego spod dowództwa sowieckiego pod brytyjskie.
    The article presents documents from the Polish Institute and Sikorski Museum in London about the Caucasus during the Second World War. The presented material can be of interest to those exploring the history of the Polish Army in the USSR. It can be concluded that the Caucasus in the minds of Polish policymakers was to be a transitional stage in the process of bringing Polish troops out of the Soviet command and under the command of the British.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 3
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wschodnioeuropejska odyseja Leona Degrelle’a. Walońscy ochotnicy Waffen SS (1943-1945) na froncie wschodnim
    Autorzy:
    Kuberski, Hubert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653715.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    28th SS Grenadiere Division „Wallonien”
    Léon Degrelle
    Eastern Front
    World War II
    Walloon collaboration
    volunteers in Waffen SS
    walońscy ochotnicy Waffen SS (1943–1945)
    front wschodni
    II wojna światowa
    Opis:
    The article depicts the fates of Walloon SS volunteers fighting on Eastern Front alongside German’s Ostheer. Author also analyse and examines the circumstances that prompted Degrelle to adopt an increasingly national socialist stance, which led to him being sentenced to death in absentia by the Belgian court for his collaboration with the Germans. After leaving soldiers of SS-Freiwilligen-Grenadier-Division „Wallonien” at the end of the II WW Degrelle escape to Spain, where effectively avoid responsibility to his death – not like a surviving Walloon volunteers in Belgium prisons after the end of WWII.
    W artykule zostały przedstawione losy walońskich ochotników Waffen SS, walczących na froncie wschodnim. Autor analizuje i bada też okoliczności, które wpłynęły na ukształtowanie narodowosocjalistycznych poglądów Degrelle’a, skazanego zaocznie w 1944 r. przez sąd belgijski na karę śmierci za kolaborację z Niemcami. Po opuszczeniu żołnierzy 28 Ochotniczej Dywizji Grenadierów SS „Wallonien” pod koniec II wojny światowej uciekł do Hiszpanii i skutecznie unikał odpowiedzialności do swej śmierci.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 2
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    В одном строю: иностранные медсестры Немецкого Красного креста, награжденные в период Второй мировой войны
    Autorzy:
    Samcewicz, Andriej A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653737.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    иностранные медсестры Немецкого Красного креста
    медицинская служба в период Второй мировой войны
    Вторая мировая война
    pielęgniarki cudzoziemki Niemieckiego Czerwonego Krzyża
    służba medyczna w okresie II wojny światowej
    II wojna światowa
    Opis:
    В настоящей работе нами была предпринята попытка рассмотреть некоторые эпизоды награждений иностранных медсестер, проходивших службу в рядах Немецкого Красного креста в период Второй мировой войны.W pracy autor spróbował przeanalizować niektóre z epizodów odznaczenia pielęgniarek cudzoziemek, służących w szeregach Niemieckiego Czerwonego Krzyża w okresie II wojny światowej.The purpose of the present study is to examine the cases of foreign nurses working for the German Red Cross during World War II who were awarded Nazi medals for their service.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nachtigall in the battle for Lviv Ledge. Structure, tasks, actions
    Autorzy:
    Balaban, Mykola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031302.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Nachtigall Battalion
    OUN-B
    Wehrmacht
    Roman Shukhevych
    Friedrich Heinz
    Third Reich
    the battle for Lviv ledge 1941
    Lviv
    Batalion Nachtigall
    Roman Szuchewycz
    III Rzesza
    bitwa o Lwów 1941
    II wojna światowa
    Opis:
    Thea article discusses the Nachtigall unit, its command structure, and functional characteristics in the advancing Wehrmacht. It also covers Nachtigall’s purpose and tasks during the battles for Lviv. The unit is studied in the context of the German military structure as of 1941.
    W artykule przedstawiona została wchodząca w skład Wermachtu jednostka Nachtigall oraz jej znaczenie w trakcie bitwy o Lwów. Omówiono jej strukturę dowodzenia oraz rolę i zadania w trakcie walk. Jednostka była badana w kontekście niemieckiej struktury wojskowej od 1941 roku.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 3; 85-106
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Russian Emigrants and Polish Underground in 1939–1948
    Autorzy:
    Kuberski, Hubert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/958073.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    World War II
    Poland during WWII
    white russian emigration in poland
    resistance movement in poland during wwii
    ii wojna światowa
    polska w czasie ii wojny światowej
    polskie państwo podziemne
    konspiracja w polsce w czasie ii wojny światowej
    rosyjscy emigranci w polskim podziemiu
    biała emigracja rosyjska w polsce
    Opis:
    The present article brings up a practically forgotten episode in the history of Russian emigration. An archival inquiry revealed the engagement of several Russian post-revolutionary émigrés in the fight against the Germans during World War II in the territory of occupied Poland. The persons described in this concise article are an example of unconventional behaviour. One year ago, the author of the present article, when asked on which side Russian émigrés had fought in World War II, answered: on the German side, against the Bolsheviks. However, numerous discourses with experts and the reading of several books on this subject changed his opinion; and the contact with a living eyewitness of history, who remembers the events described in the article, proved to be priceless.The article is devoted to the fate of Russian anti-communist émigrés, called “Whites”, engaged in the fight against the National Socialist Germans and Austrians. Several glorious examples are mentioned here, such as the forgotten Tumanow brothers (unknown even to the Warsaw Uprising Museum), Jurasow, Kurochkin, or Tryfonow, who all fought in the Polish Home Army of the Navahrudak (Nowogródek) and Wilno/Vilno areas. The article is not exhaustive, as some other figures should be mentioned as well, namely Aleksandr Grigorovich, Jan Szaliłow (“Renek”), Dmitri Sokoltsov, or Irena Tamara Misztal (Tamara Pyetukhova). They have actively engaged in resistance, and fought as if against all tendencies, against the easier life – and often risking theirs. This fascinating and unknown episode of World War II requires a deeper systematisation and the verification of numerous biographies of the representatives of the pre-war post-revolutionary Russian diaspora living in the Second Polish Republic, who spent the war fighting “for our freedom and yours”. 
    Статья затрагивает почти забытый эпизод истории российской эмиграции. Архивные запросы позволили идентифицировать проблему вовлечения послереволюционных российских эмигрантов в борьбу с немцами во время Второй мировой войны на оккупированных польских территориях. Люди, упомянутые в этой короткой статье, являются примером нешаблонного поведения. Пишущий эти слова, еще двa годa назад на вопрос, на которой стороне находились русские эмигранты во время Второй мировой войны – отвечал: на немецкой – против большевиков. Первые известия пришли вместе с беседами со специалистами и предложенными материалами для чтения, а бесценным стало знакомство со свидетелем истории – женщиной, помнящей и видевшей собственными глазами описанные здесь происшествия.Эта статья напоминает о судьбах антикоммунистических российских эмигрантов т. н. “белых”, вовлеченных в борьбу против национал-социалистических немцев и австрийцев. Это достойные похвалы примеры, как совсем забыты братья Тумановы (о которых не знал никто, даже персонал Исторического oтделa Музея Варшавского восстания), или Юрасов, Курочки и Трифонов, сражавшиеся в рядах Новогрудской и Виленской Армии Краевой. Статья не исчерпывает сюжета, так как надо бы упомянуть и Александра Григоровича, Яна Шалилова псевдоним “Ренек”, Дмитрия Сокольцова или Ирену Тамару Мишталь (Тамару Пиотух), а также других. Они вели подпольную деятельность и сражались как будто бы против течения, против более легкой жизни, а даже рискуя ею. Этот захватывающий и неизвестный эпизод военной истории нуждается в более глубокой систематизации и проверке многих биографий представителей довоенной послереволюционной российской диаспоры, проживавшей во Второй Речи Посполитой и сражавшейся во время войны “за свободу – нашу и вашу”.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The finale of a war criminal’s existence: mysteries surrounding Oskar Dirlewanger’s death
    Autorzy:
    Kuberski, Hubert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950429.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    II wojna światowa
    Oscar Dirlewanger
    francuska polityka okupacyjna
    okupacja Niemiec
    klęska III Rzeszy
    1 Armia francuska
    Second World War
    Oskar Dirlewanger
    French occupation policy
    occupation of Germany
    defeat of the Third Reich
    French First Army
    Opis:
    The death of Oskar Dirlewanger was shrouded in mystery. The discovery of documents in Ludwigsburg almost three decades ago by the German historian Hans-Peter Klausch brought us closer to the truth. The present article is an attempt to answer the question raised in 1993 as to who were the “Polnischen Wachmannschaft.” The attempt to identify the perpetrators was based on a query in two foreign and three Polish archives. The results came to light only after extensive research, and some conclusions are still beyond reach, as they depend solely on the participants of the events in Altshausen.
    Śmierć Oskara Dirlewangera była owiana tajemnicą. Odkrycie dokumentów w Ludwigsburgu przed prawie trzema dekadami przez niemieckiego historyka Hansa-Petera Klauscha przybliżyło do prawdy. Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie zasygnalizowane w 1993 roku, gdzie służyli „polnischen Wachtmannschaft”. Podjęta próba wyjaśnienie autorstwa oparła się kwerendzie w dwóch zagranicznych archiwach oraz trzech polskich. Efekty długo kazały na siebie czekać – a część wniosków nie może być nadal nadal ujawniona, opierając się jedynie na uczestnikach wydarzeń w Altshausen. 
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 3; 225-256
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jewish social welfare institutions and facilities in the General Government from 1939 to 1944. A preliminary study
    Autorzy:
    Bańkowska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/654105.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Second World War
    Poland in the Second World War
    German occupation of Poland
    Holocaust
    General Government
    social welfare
    Jewish Social Self-Help
    American Joint Distribution Committee
    Jewish councils
    self-help
    ghettos in Poland
    II wojna światowa
    Opis:
    Artykuł stanowi zarys działalności całego sektora opieki społecznej dla Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, która była realizowana przez dwie centralne organizacje: American Joint Distribution Committee i Żydowską Samopomoc Społeczną (później pn. Jüdische Unterstützungstelle) oraz sieć lokalnych komitetów pomocy i wydziałów opieki społecznej rad żydowskich. Omówiono system organizacyjny żydowskiej opieki społecznej i jego zmiany w czasie, zarówno na poziomie centralnym, jak lokalnym. Wymienione zostały wszystkie źródła, z których instytucje opiekuńcze czerpały środki na swoją działalność, w tym dary zagranicznych organizacji humanitarnych, dotacje rządu GG i samorządów oraz rodzaje wewnętrznych podatków i obciążeń lokalnych społeczności żydowskich. W trzeciej części opisano kierunki działań opiekuńczych, takie jak rozdawnictwo żywności, odzieży, leków, opału, tworzenie kuchni ludowych, ambulatoriów, szpitali, świetlic dla dzieci, domów sierot itd. oraz specjalną pomoc dla przesiedleńców. Artykuł jest próbą wypełnienia luki w historiografii okresu okupacji niemieckiej w Polsce, w której brakuje monograficznych rozpraw dotyczących życia społecznego Żydów przed Zagładą. The article deals with the activities of the entire Jewish social welfare sector in the General Government, which was supervised by two central organisations: the American Joint Distribution Committee and the Jewish Social Self-Help Organisation (Jüdische Soziale Selbsthilfe, later renamed Jüdische Unterstützungstelle), as well as a network of local relief committees and social welfare departments in Jewish councils. First, the organisation of the Jewish social welfare system and its changes over time, both on the central and local level, have been discussed. Second, the sources from which welfare institutions derived their resources, including gifts of foreign humanitarian organisations, grants of the GG administration and local authorities, as well as internal taxes and charges levied on local communities, have been listed. The third section of the article describes the areas of welfare activities, such as distribution of food, clothing, medicines and fuel, establishment of soup kitchens (meal centres), first aid stations, hospitals, children dayrooms, orphanages etc. and special aid for the displaced. The article attempts to fill a gap in the historiography of Poland under the German occupation, as no monographs concerning the social life of the Jews prior to the Holocaust exist.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 3
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska a sprawa rumuńsko-sowieckiego paktu o nieagresji w latach 1931–1932
    Autorzy:
    Walczak, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653719.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Polska
    Romania
    Soviet Union
    Romania–Soviet pact of non–aggression 1931–1932
    Nicolae Titulescu
    Polish–Romania relations in interwar period
    Polska
    Rumunia
    Związek Sowiecki
    rumuńsko–sowiecki pakt o nieagresji 1931– 1932
    stosunki polsko–rumuńskie przed II wojną światową
    Opis:
    Ever since the emergence in 1931 of the idea of signing a non-aggression pact with the USSR, the Romanians, bound since 1921 by an alliance with Poland, remained sceptical about their own benefits from such an agreement. The politicians in Bucharest feared that the negotiations would evoke the question of Bessarabia, a region which underwent a controversial unification process with Romania that remained unapproved by the international community and unrecognised by the USSR. They also worried that the pact would result in the establishment of diplomatic relations between the two countries, thus opening the Kingdom of Romania to communist influence, which, in the light of the acute social troubles it raises, could strongly destabilise the internal situation in the country. Polish diplomacy attempted to bring both sides closer, yet the uncompromised demands made by the influential Romanian diplomat Nicolae Titulescu, as well as the critical attitude of French Prime Minister André Tardieu towards the whole initiative resulted in a total standstill.
    Pozostająca od 1921 r. w aliansie z Polską Rumunia od pojawienia się w 1931 r. inicjatywy zawarcia paktu o nieagresji z ZSRR nie widziała dla siebie w związku z nim większych korzyści. Politycy bukareszteńscy niepokoili się, iż rozmowy o pakcie wyciągną na światło dzienne sprawę Besarabii, której przynależność do Rumunii nie miała sankcji międzynarodowej ani uznania Związku Sowieckiego. Obawiali się również, iż podpisanie paktu w konsekwencji przyniesie nawiązanie dyplomatycznych stosunków rumuńsko–sowieckich i otworzy tym samym Królestwo Rumunii na wpływy komunistyczne, co przy ostrych problemach społecznych, będących jego udziałem, mogło poważnie zdestabilizować sytuację wewnętrzną. Dyplomacja polska usiłowała doprowadzić do zbliżenia stanowisk obu państw. Jednak bezkompromisowe wymagania stawiane paktowi przez wpływowego dyplomatę rumuńskiego Nicolae Titulescu oraz krytyczne nastawienie do tego układu premiera Francji André Tardieu, spowodowały całkowity zastój w tej sprawie.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 2
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obława Augustowska – stan badań, ich uwarunkowania i perspektywy
    Autorzy:
    Jasiewicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950413.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Augustów Roundup
    Soviet atrocities in Poland
    Soviet politics in the liberated Polish lands
    Second World War
    anti-communist resistance in Poland
    obława augustowska
    zbrodnie sowieckie w Polsce
    polityka sowiecka na wyzwalanych ziemiach Polski
    II wojna światowa
    antykomunistyczny ruch oporu w Polsce
    Opis:
    The Augustów Roundup – current state of research, its circumstances and perspectives. In January 1944 the Soviet Army crossed the former eastern border of the Second Polish Republic. With the help of the army, military formations of NKVD and military counter-intelligence SMERSH, a large-scale cleansing of the held territories started. The Augustów Roundup was the last of the large „counter-intelligence actions” of the battalion of the SMERSH Directorate troops of the 3rd Belorussian Front. It had all the hallmarks of the Katyń operation. A group, probably counting several hundred Chekists, was responsible for the physical elimination of the identified detainees. It seems that the Soviets must have had their own method of filtration in addition to a prior intelligence work. It might have been the 5-day cycle of interrogation. The detainees were beaten into the confession of being AK members or into indicating people suspected of it. A completely different technique of detention of the arrested can be observed. They were kept in small groups – a few–several persons without the right to correspondence. They were killed in the middle of nowhere, but probably, just like in the Katyń-mode, a building of some kind was necessary. The people might have been killed naked or were disrobed post-mortem to rule out identification in case the gravesite was found. Probably the remains of the victims of the Augustów Roundup are buried on the „Russian” side of the border. Now, when we are sure that the Roundup was also conducted in parts of Lithuania (not counting the investigations against the individuals placed at the disposal of NKVD-NKGB administration), as well as in a part of the Grodno region, the perfect place – from the logistic point of view – seems to be the intersection of the Polish, Lithuanian and Belorussian borders, somewhere in the vicinity of the village of Kalety, a rangers station of Giedź and the lake of Szlamy. The Augustów Roundup comprises several stages. The first one involved collecting information on Polish sovereignist underground by Soviet undercover agents and guerrillas. Perhaps, the May–June 1945 arrests might be included into this stage, starting with the arrests at the village fête in Studzienniczna in Augustów Forest. The second stage – between 12 and 19 July – was a military operation with the participation of the 62nd Division of the Interior Army of the NKVD, SMERSH officers and the local UB (secret security) and MO (militia). The third phase was a process of secondary detentions caused by the investigation by tortures to extract further information on the Polish underground. It took place between 20–21 July and autumn 1945. At this stage there were also executions. The fourth phase – from 1945/1946 to the Third Polish Republic – a protecting of the secret of the disappearance and covering the tracks, probably with the help of the Russian secret service and Polish descendants of the people involved in the Augustów Roundup on the side of the perpetrators.
     Августовская облава – состояние исследований, определяющие их факторы и перспективыВ январе 1944 г. Советская армия перешла восточную границу 2-й Польской Республики. С помощью армии, войск НКВД и военной контрразведки СМЕРШ началась крупномасштабная зачистка занятой территории. Августовская облава была последней из больших «контрразведывательных акций» армейского батальона Управления СМЕРШ-а 3-го Белорусского фронта. У нее были все признаки схожие с Катыньской операцией. Группа, предположительно, состоящая из нескольких сот чекистов занималась ликвидацией определенных задержанных. Кажется, у советов должны были быть свои методы во время фильтрации, кроме заранее проведенной разведывательной разработки. Может быть для этого употреблялся пятидневный цикл допросов. Задержанных избивали, чтобы те признались в членстве в Армии Крайовой или указали на лица, подозреваемое в этом. Отчетливо видна другая техника передержки арестованных. Они в очень небольших группах – в несколько человек, без права на переписку. Их убивают на пустошах, хотя, предположительно – так же как и в Катыньском «режиме» – нужно какое-то здание. Нельзя исключить, что людей убивали голыми или после смерти с них срывали одежду, чтобы, в случае находки могил, исключить какую-либо идентификацию. Вероятно, останки жертв Августовской облавы покоятся на «российской» стороне границы. Сейчас, когда у нас уверенность в том, что облава обхватывала часть Литвы, не считая дел возбужденных против людей, переданных в распоряжение органов НКВД-НКГБ, а также часть Гродненщины, идеальным местом, в логистическом отношении, кажется стык границ Польши, Литвы и Беларуси, где-то в окрестностях деревни Калеты, лесничества Гедзь и озера Шлямы. Августовская облава состояла из нескольких этапов. Первый заключался в собрании агентурой и собственным партизанским движением информации о польском подполье защитников независимости. Может быть к этому этапу можно причислить уже майские-июньские аресты, начиная с арестов во время народного гулянья в Студщенничной в Августовской пуще. Второй этап – между 12 и 19 июля – это военная операция, в которой принимали участье 62-я дивизия внутренних войск НКВД, работники СМЕРШ-а, местного УБ (служба безопасности) и МО (милиция). Третий этап – это процесс вторичных арестов, вызванных следствием с пристрастием, добывающем очередную информацию о польском подполье, который продолжался с 20–21 июля до осени 1945 г. На этот этап приходятся казни. Четвертый этап – с 1945/1946 по времена тн. 3-й Польской Республики – защита тайны исчезновения и сокрытие следов, может быть с помощью российских служб и польских потомков людей, замешанных в Августовскую облаву на стороне виновников.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 2
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies