Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "LITHUANIA" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    The pragmatic (post-)communist: Algirdas Brazauskas – the first secretary, president, and prime minister of Lithuania
    Autorzy:
    Buchowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2235095.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Litwa
    Związek Sowiecki
    Komunistyczna Partia Litwy
    pieriestrojka
    Sajudis
    pierwszy sekretarz
    prezydent
    premier
    NATO
    Rosja
    Lithuania
    Soviet Union
    Communist Party of Lithuania
    perestroika
    Sąjūdis
    first secretary
    president
    prime minister
    Russia
    Opis:
    Algirdas Brazauskas należał do pokolenia, które dorastało w sowieckiej Litwie. Jako młody człowiek został członkiem partii komunistycznej, a następnie wysokim funkcjonariuszem partyjnym. W następnych latach podkreślał, że zawsze czuł się jednak bardziej Litwinem niż komunistą. W latach pieriestrojki Brazauskas zyskał opinię partyjnego reformatora i z poparciem Sajudisu został pierwszym sekretarzem Litewskiej Partii Komunistycznej. Doprowadził do zerwania łączności partii z KPZR. W 1990 r. był jednym z sygnatariuszy niepodległości Litwy, został także wicepremierem. Po rozpadzie ZSRR odzyskał znaczenie w litewskiej polityce. W latach 1993-1998 sprawował urząd prezydenta, a w latach 2001-2006 był premierem litewskiego rządu. Zmarł w 2010 r.
    Algirdas Brazauskas belonged to a generation that grew up in Soviet Lithuania. As a young man, he joined the communist party and climbed the ranks to become a top official. In later years, however, he avowed that he had always felt more a Lithuanian and less a communist. During the perestroika, he was perceived as a party reformer and, supported by the Sąjūdis, became the first secretary of the Communist Party of Lithuania, eventually breaking away from the CPSU. In 1990, he was one of the signatories of the act of Lithuanian independence and also became a deputy prime minister. Following the dissolution of the Soviet Union, he re-emerged as a leading figure in Lithuanian politics. From 1993 to 1998, he was the republic’s president and, from 2001 to 2006, the head of Lithuanian government. He died in 2010.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 3; 191-214
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Polish National and Territorial Autonomy in Lithuania (the Spring–Summer of 1991)
    Autorzy:
    Sirutavičius, Vladas
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/958062.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Republika Litewska 1991
    mniejszości narodowe na Litwie
    konflikty etniczne na Litwie
    autonomia narodowo-terytorialna
    Związek Polaków na Litwie
    republic of lithuania
    national minorities
    ethnic conflict
    national-territorial autonomy
    union of poles in lithuania
    coordination council for the creation of the polish national autonomous region
    Opis:
    A new system of Polish-Lithuanian relations was shaped manly by the passivity of Poles inhabiting the eastern Lithuania in the plebiscite organised by the Lithuanian government on 9 February 1991, and a decision of the authorities of Vilnius and Šalčininkai (Polish: Sołeczniki) regions to hold a referendum, initiated by Mikhail Gorbachev, on the future of the Soviet Union to turn it into a new, loose confederation of states, which was not recognized by the Lithuanian authorities. Such an attitude of Lithuanian Poles was determined by several factors. Firstly, the Soviet social and economic structure; secondly, for a large part of people the old governments of the Vilnius and Šalčininkai districts and the memory of the Lithuanian Soviet Socialist Republic guaranteed stability and predictability. The soviet structures were more trusted than a newly introduced, not strong yet Lithuanian social and political order. The sense of threat was intensified by an unquestionable domination of Lithuanians on all levels of the new hierarchy. Social and political reforms were perceived by the Polish minority in Lithuania through the prism of a rule of the majority. For the rest of the Lithuanian society (except of the Russian minority) such an attitude was completely incomprehensible. In such complex geopolitical circumstances Poles from the regions of Vilnius and Šalčininkai decided to convene a congress of deputies of the Vilnius and Šalčininkai regions to Mostiškės. According to a project adopted at the Congress, the Vilnius district was to become “an autonomous administrative-territorial unit within the Lithuanian Republic”, with a broad political autonomy. In the opinion of Lithuanians, however, the region of Vilnius should not be “an autonomous administrative-territorial unit of the Lithuanian State”, but form a part of Lithuanian federation. This meant that the Poles wanted to enlarge the status of the Vilnius region and to strengthen its autonomy within Lithuania. The implementation of such a project would mean a decentralisation of the state. In a complex geopolitical situation of that time all attempts at the decentralisation of the country was regarded by the Lithuanian political elite as the threat of the security of the young Lithuanian state, its sovereignty and territorial integrity. 
    О польской национально-территориальной автономии в Литве (весна-лето 1991 г.)Пассивность поляков, живших в Восточной Литве, в плебисците, организованном литовскими властями 9 февраля 1991 и решение властей Виленского и Солечницкого районов организовать референдум о преобразовании Советского Союза в новую, более свободную конфедерацию, объявленный Горбачевым и признанный литовскими властями нелегальным, формировал новый контекст для польско-литовских отношений. Причины такой позиции литовских поляков были предопределены несколькими обстоятельствами. Во-первых, старой, советской общественно-экономической структурой. Во-вторых, прежними властями Виленского и Солечницкого районов, а также памятью о Литовской ССР, которые для значительной части жителей гарантировали стабильность и предсказуемость. Советские структуры вызывали больше доверия, чем новый, еще не укрепленный, литовский общественный и политический строй. Дополнительно, чувство опасности среди жителей усиливалось из-за подавляющего преобладания литовцев на всех уровнях новой власти. Общественно-политические реформы оценивались представителями польского меньшинства сквозь призму господства большинства. В настолько сложном геополитическом положении поляки из Виленского и Солечницкого районов решились на созыв съезда депутатов в Мостишках. Согласно, принятому на съезде проекту статус Виленского края был определен как «автономная административно-территориальная единица в составе Литовской Республики”. Для нее предусматривалась широкая политическая автономия. В итерпретации литовцев, Виленский край таким образом становился не столько автономной административнотерриториальной единицей литовского государства, а «государственной единицей” соединенной федеративными узами с Литвой. Можно делать вывод, что целью поляков являлось расширение статуса Виленского края и укрепление его автономии по отношению к центральным властям. Осуществление такого проекта означало децентрализацию Литвы. В сложных геополитических условиях этого периода литовские политические элиты истолковывали попытки децентрализации страны как угрозу безопасности молодого литовского государства, его суверенитета и территориальной целостности.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Polish National and Territorial Autonomy in Lithuania (the Spring–Summer of 1991)
    Autorzy:
    Sirutavičius, Vladas
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/958063.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Republika Litewska 1991
    mniejszości narodowe na Litwie
    konflikty etniczne na Litwie
    autonomia narodowo-terytorialna
    Związek Polaków na Litwie
    republic of lithuania
    national minorities
    ethnic conflict
    national-territorial autonomy
    union of poles in lithuania
    coordination council for the creation of the polish national autonomous region
    Opis:
    A new system of Polish-Lithuanian relations was shaped manly by the passivity of Poles inhabiting the eastern Lithuania in the plebiscite organised by the Lithuanian government on 9 February 1991, and a decision of the authorities of Vilnius and Šalčininkai (Polish: Sołeczniki) regions to hold a referendum, initiated by Mikhail Gorbachev, on the future of the Soviet Union to turn it into a new, loose confederation of states, which was not recognized by the Lithuanian authorities. Such an attitude of Lithuanian Poles was determined by several factors. Firstly, the Soviet social and economic structure; secondly, for a large part of people the old governments of the Vilnius and Šalčininkai districts and the memory of the Lithuanian Soviet Socialist Republic guaranteed stability and predictability. The soviet structures were more trusted than a newly introduced, not strong yet Lithuanian social and political order. The sense of threat was intensified by an unquestionable domination of Lithuanians on all levels of the new hierarchy. Social and political reforms were perceived by the Polish minority in Lithuania through the prism of a rule of the majority. For the rest of the Lithuanian society (except of the Russian minority) such an attitude was completely incomprehensible. In such complex geopolitical circumstances Poles from the regions of Vilnius and Šalčininkai decided to convene a congress of deputies of the Vilnius and Šalčininkai regions to Mostiškės. According to a project adopted at the Congress, the Vilnius district was to become “an autonomous administrative-territorial unit within the Lithuanian Republic”, with a broad political autonomy. In the opinion of Lithuanians, however, the region of Vilnius should not be “an autonomous administrative-territorial unit of the Lithuanian State”, but form a part of Lithuanian federation. This meant that the Poles wanted to enlarge the status of the Vilnius region and to strengthen its autonomy within Lithuania. The implementation of such a project would mean a decentralisation of the state. In a complex geopolitical situation of that time all attempts at the decentralisation of the country was regarded by the Lithuanian political elite as the threat of the security of the young Lithuanian state, its sovereignty and territorial integrity. 
    О польской национально-территориальной автономии в Литве (весна-лето 1991 г.)Пассивность поляков, живших в Восточной Литве, в плебисците, организованном литовскими властями 9 февраля 1991 и решение властей Виленского и Солечницкого районов организовать референдум о преобразовании Советского Союза в новую, более свободную конфедерацию, объявленный Горбачевым и признанный литовскими властями нелегальным, формировал новый контекст для польско-литовских отношений. Причины такой позиции литовских поляков были предопределены несколькими обстоятельствами. Во-первых, старой, советской общественно-экономической структурой. Во-вторых, прежними властями Виленского и Солечницкого районов, а также памятью о Литовской ССР, которые для значительной части жителей гарантировали стабильность и предсказуемость. Советские структуры вызывали больше доверия, чем новый, еще не укрепленный, литовский общественный и политический строй. Дополнительно, чувство опасности среди жителей усиливалось из-за подавляющего преобладания литовцев на всех уровнях новой власти. Общественно-политические реформы оценивались представителями польского меньшинства сквозь призму господства большинства. В настолько сложном геополитическом положении поляки из Виленского и Солечницкого районов решились на созыв съезда депутатов в Мостишках. Согласно, принятому на съезде проекту статус Виленского края был определен как «автономная административно-территориальная единица в составе Литовской Республики”. Для нее предусматривалась широкая политическая автономия. В итерпретации литовцев, Виленский край таким образом становился не столько автономной административнотерриториальной единицей литовского государства, а «государственной единицей” соединенной федеративными узами с Литвой. Можно делать вывод, что целью поляков являлось расширение статуса Виленского края и укрепление его автономии по отношению к центральным властям. Осуществление такого проекта означало децентрализацию Литвы. В сложных геополитических условиях этого периода литовские политические элиты истолковывали попытки децентрализации страны как угрозу безопасности молодого литовского государства, его суверенитета и территориальной целостности.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Litwa 1993: kluczowy rok niepodległości
    Lithuania 1993: Pivotal Year of Independence
    Литва 1993: ключевой год независимости
    Autorzy:
    Buchowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2235069.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Lithuania
    Sajudis
    elections
    president
    post-communists
    evacuation of Russian troops
    volunteer revolt
    treaty with Poland
    Litwa
    wybory
    prezydent
    postkomuniści
    ewakuacja rosyjskich wojsk
    bunt ochotników
    traktat z Polską
    Opis:
    W 1993 r. na Litwie doszło do serii ważnych wydarzeń. W wyniku wyborczego zwycięstwa postkomunistycznej lewicy scena polityczna uległa polaryzacji. Porażka przypieczętowała dekompozycję Sajudisu i przyspieszyła proces klarowania się centroprawicowych stronnictw politycznych. Parlamentarna opozycja potrafiła jednak skutecznie blokować władzę. Latem 1993 udało się zakończyć ewakuację rosyjskich żołnierzy z Litwy. W kraju doszło również do buntu formacji paramilitarnej, a także miała miejsce wizyta papieża Jana Pawła II. Ostatecznie pod koniec roku pod wpływem widma zagrożenia rosyjskiego oba czołowe litewskie bloki polityczne zdecydowały się na kompromis na gruncie polityki zagranicznej.
    In 1993, a series of significant events took place in Lithuania. As a result of the electoral victory of the post-communist leftist party, the political scene became polarized. The defeat sealed the decomposition of Sajudis and accelerated the process of clarifying the centre-rightist political parties. However, the parliamentary opposition was able to block the authorities successfully. In the summer of 1993, the evacuation of Russian soldiers from Lithuania was completed. There was also a paramilitary rebellion in the country, and a visit of Pope John Paul II took place. Ultimately, at the end of the year, under the influence of the spectre of the Russian threat, both leading Lithuanian political blocks decided to compromise on the grounds of foreign policy.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 1; 147-174
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The turn of 1918 and 1919 in Lithuania in the light of unknown documents
    Autorzy:
    Gierowska-Kałłaur, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950435.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Litwa 1918-1919
    Wilno
    wojna polsko-sowiecka 1920
    bolszewicy
    Wileńska Samoobrona
    Litwini
    Żydzi
    Polacy
    Białorusini
    Lithuania 1918-1919
    Vilnius
    Polish-Soviet war 1920
    Bolsheviks
    Bund
    Vilnius Self-Defence
    Lithuanians
    Jews
    Poles
    Belarusians
    Opis:
    Thanks to previously unknown documents found in two Moscow archives (Archive of the Foreign Policy of Imperial Russia and Russian State Military Archive), written at the turn of 1918 and 1919 by representatives of two sides of the Polish-Soviet front, the author discusses the situation in Vilnius at the turn of December 1918 and January 1919.
    Dzięki nieznanym dotąd, unikalnym dokumentom odnalezionym w dwóch moskiewskich archiwach (Архив внешней политики Российской империи; Российский государственный военный архив), pisanym na przełomie 1918 i 1919 roku przez przedstawicieli dwóch stron polsko-sowieckiego frontu autorka omawia sytuację w Wilnie na przełomie grudnia 1918 i stycznia 1919 roku. 
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 3; 31-63
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcje federacyjne w II Rzeczypospolitej
    Федеративные концепции во Второй Речи Посполитой
    Autorzy:
    Pisuliński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031365.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    federacja
    II Rzeczpospolita
    Józef Piłsudski
    Litwa
    Białoruś
    Ukraina
    federation
    Second Polish Republic
    Piłsudski
    Lithuania
    Belarus
    Ukraine
    Opis:
    Artykuł przedstawia koncepcje federacyjne powstałe w okresie II Rzeczypospolitej, ich założenia, cele i zasady oraz ich uzasadnienie. Krótko omawia środowiska polityczne, które je formowały. Dominowały środowiska lewicowe, szczególnie aktywni na tym polu byli socjaliści. Odwoływali się do tradycji jagiellońskiej i Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Forsowali ideę federacji trialistycznej składającej się z Polski, Litwy i Białorusi. Rzadziej dołączano do niej Ukrainę i inne państwa bałtyckie, Łotwę i Estonię. Koncepcje federacyjne po traktacie ryskim w 1921 r. wysuwano już tylko sporadycznie.
    The article presents federation concepts formulated in the Second Polish Republic, their origins, goals, principles, and justification. It briefly discusses the political circles in which they were thought out. Left-wing groups predominated, with socialists being particularly active in this field. Their authors referred to the Jagiellonian tradition and the Polish-Lithuanian Commonwealth, and promoted the idea of a trialist federation consisting of Poland, Lithuania, and Belarus. Less frequently, the concepts included Ukraine and other Baltic states, such as Latvia and Estonia. After the Riga Treaty of 1921, federation concepts were defined only sporadically.
    В 1917–1921 годах в Польше имели дело с множеством федеративных концепций. Большинство из них было создано кругами Бельведерского лагеря, связанными с Юзефом Пилсудским, но и другими кругами, включая некоторых консерваторов. Федеративные идеи формировались в основном в журналистике, а также артикулировались на форуме Учредительного сейма. Они являлись ответом на растущее национальное самосознание литовцев, белорусов и украинцев на территориях, где поляки были значительным и экономически доминирующим меньшинством. Обычно они предполагали создание федеративного государства, состоящего из трех частей: Польши, Литвы и Белоруссии. Были также предложения о большем числе составных частей, национально однородных регионов – т.н. кантональное решение. Вопреки устоявшемуся в историографии мнению, большинство проектов такой федерации не включали в нее Украину. Возникали также идеи более широкого союза наций от Финляндии до Черного моря. Хотели создать сильное государство, способное противостоять угрозе со стороны Германии и России. Однако федеративные идеи не нашли поддержки в польском обществе, которое выступало за прямое присоединение восточных территорий к польскому государству. Также среди белорусов, литовцев и украинцев хватало сторонников федеративных решений, ибо они опасались польского господства. Рижский мирный договор положил конец федеративным планам, разделив белорусские и литовские земли между Польшей и Советской Россией.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 2; 99-121
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Władysław Bichniewicz (1890–1975) – polski ziemianin na Litwie
    Władysław Bichniewicz (1890–1975): A Polish Landowner in Lithuania
    Autorzy:
    Ceglarek, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520847.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Władysław Bichniewicz
    polskie ziemiaństwo
    Republika Litewska
    Poniemuniek
    rodzina Fryderyka Chopina
    Polish landed gentry
    Republic of Lithuania
    Fryderyk Chopin’s family
    Opis:
    Prezentowany artykuł jest szkicem biograficznym polskiego ziemianina osiadłego na Litwie w latach 1914–1945 – Władysława Bichniewicza, prawnuka najstarszej siostry Fryderyka Chopina, Ludwiki Jędrzejewiczowej. Bichniewicz najpierw administrował, a później stał się właścicielem majątku ziemskiego w Poniemuńku. Z powodu zajęcia państwa litewskiego przez Armię Czerwoną musiał opuścić swoje gospodarstwo.
    The article presented here is a biographical sketch of a Polish landowner settled in Lithuania between 1914 and 1945 – Władysław Bichniewicz, a great-grandson of Fryderyk Chopin’s eldest sister, Ludwika Jędrzejewicz. Bichniewicz first administered and later became the owner of a landed estate in Poniemuniek (Lith. Panemunėlis). Due to the occupation of the Lithuanian state by the Red Army, he had to leave his estate.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 2; 143-163
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lithuanian New Foreign Policy (2004–2009)
    Autorzy:
    Buchowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957986.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    polityka zagraniczna Litwy
    stosunki litewsko-polskie
    stosunki litewsko-rosyjskie
    Rosja
    Litwa
    George W. Bush
    lithuanian foreign policy
    lithuanian-polish relations
    russia
    lithuania
    valdas adamkus
    george w. bush
    Opis:
    W artykule została zawarta charakterystyka polityki zagranicznej Litwy w latach 2004–2009, czyli w okresie drugiej kadencji prezydenckiej Valdasa Adamkusa. Litewskie państwo realizowało wówczas koncepcję nazwaną nową polityką zagraniczną. Polegała ona na szukaniu wsparcia USA oraz zacieśnianiu współpracy z Polską. Celem było odegranie przez Litwę roli regionalnego centrum, oddziałującego politycznie na państwa byłego ZSRR.
    The article describes Lithuania’s foreign policy in the years 2004–2009, i.e. during the second term of office of President Valdas Adamkus. The Lithuanian state was then implementing a concept called “new foreign policy”. It consisted in seeking support in the USA and strengthening co-operation with Poland. Its objective for Lithuania was to play the role of a regional centre, politically impacting upon the states of the former USSR.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 3
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Основные идеи русской исторической полонистики и творческое наследие П.Н. Жуковича
    Basic Ideas of Russian Historical Polish Studies and the Creative Heritage of Platon N. Zhukovich
    Autorzy:
    Kruczkowski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520849.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    P.N. Żukowicz
    zachodniorusycyzm
    Polska
    Litwa
    prawosławne ziemie litewskie
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    rosyjska polonistyka historyczna
    podstawowe idee rosyjskiej polonistyki historycznej
    P.N. Zhukovich
    West Russianism
    Polska
    Lithuania
    the Russian Orthodox lands of Lithuania
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Russian historical Polonistics
    fundamental ideas of Russian historical Polonistics
    Opis:
    Artykuł przedstawia podstawowe (fundamentalne) idee rosyjskiej polonistyki historycznej w twórczym dziedzictwie Platona N. Żukowicza jako konserwatywnego historyka orientacji słowianofilskiej. Żukowicz badał historię Polski, Wielkiego Księstwa Litewskiego, terenów Ukrainy w XVI–XVIII w., a szczególną uwagę poświęcił reformacji w Polsce, w tym problematyce współpracy prawosławnych i protestantów, a także szerzeniu się unii kościelnej.
    The article presents the fundamental ideas of Russian historical Polish studies in the creative heritage of Platon N. Zhukovich, a conservative historian of Slavophilic orientation. Zhukovich studied the history of Poland, the Grand Duchy of Lithuania, and the territory of Ukraine from the sixteenth to the eighteenth century, and he paid particular attention to the Reformation in Poland, including the issues of cooperation between Orthodox and Protestant followers, as well as the spread of the Church Union.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 2; 73-105
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konfederacja targowicka w 1792 r. w świetle korespondencji służbowej rosyjskiego generała Michaiła Kreczetnikowa
    Targowica Confederation of 1792 in the Light of Official Correspondence of Russian General Mikhail Krechetnikov
    Autorzy:
    Anipiarkou, Vadzim
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/654061.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Targowica Confederation
    Russian war against the Commonwealth of 1792
    military correspondence
    Great Duchy of Lithuania
    Mikhail N. Krechetnikov
    Szymon Kossakowski
    konfederacja targowicka
    wojna Rosji z Rzecząpospolitą 1792 r.
    korespondencja wojskowa
    Wielkie Księstwo Litewskie
    Michaił Nikiticz Kreczetnikow
    Opis:
    Szczegółowa analiza korespondencji M.N. Kreczetnikowa, dowódcy wojsk rosyjskich w wojnie 1792 r., którego zadaniem było opanowanie terenu Wielkiego Księstwa Litewskiego i wspieranie targowiczan w zawiązywaniu lokalnych konfederacji, daje nowe, istotne informacje o tych ważnych dla historii Rzeczypospolitej wydarzeniach. Przede wszystkim ukazuje istotną rozbieżność między informacjami zawartymi w opublikowanych raportach Kreczetnikowa do Katarzyny II i P.A. Zubowa a w niepublikowanej oraz mało znanej części jego korespondencji do N.I. Sałtykowa. 
    The author analyses the official correspondence of the commander of the Russian army Mikhail N. Krechetnikov, revealing completely different accounts and opinions of the events of the 1792 war and the creation of pro-Russian confederations in the Grand Duchy of Lithuania. One part of Krechetnikov’s letters to Empress Catherine II and her favourite Platon A. Zubov is widely known; it was published as early as the nineteenth century, and when there was no access to Russian archives, it often served as a basis for researchers’ theses and establishments of facts. In this part of his letters, Krechetnikov described in detail the victories of Russian troops and their political consequences in the form of the creation of local confederations, while refraining from comments that could even partially overshadow the success in the eyes of the empress. His other, much more personal and real opinions about the events of 1792, are to be found in Krechetnikov’s letters to the head of the Military College in the person of Nikolai I. Saltykov, which have not been published.One of the main subjects of this correspondence was the sharp conflict between Krechetnikov and Szymon Kossakowski, one of the members of the confederation of Targowica and Zubov’s protégé. It is this part of the letters that remains unknown even to specialists, while it contains in the most objective Kreczetnikov’s presentation of military and political events of 1792, with a description of numerous problems of the Russian army, their fears of uprising at the back of their troops and difficulties in creating local confederations. After comparing the content of Krechetnikov’s correspondence to various recipients, we can clearly see that the reports sent to Empress Catherine II by military commanders did not provide a real picture of the situation; only after analysing other archival materials (in this case correspondence with Saltykov), we can learn the real situation. Most importantly, this image shows in a completely different light the scene of the struggle in the war of 1792 and its assessment from the perspective of its main actors, Russian commanders. 
    Автор анализирует содержание служебной переписки генерал-аншефа российских войск М.Н. Кречетникова, с указанием противоречивого отражения в ней военных событий 1792 г. и создания пророссийских конфедераций в Великом Княжестве Литовском. Одна часть писем М.Н. Кречетникова, Екатерине II и её фавориту П.А. Зубову, – широко известна, поскольку была опубликована в ХIХ веке и в ситуации отсутствия доступа к российским архивам часто служила исследователям основой для выводов и предположений. В этой части своих донесений М.Н. Кречетников подробно описывал победы российского оружия и их политические последствия, в виде образования местных конфедераций, воздерживаясь при этом от добавления информации, которая могла бы даже частично затмить успех в глазах императрицы. Иную, гораздо более личную и объективную, оценку со стороны М.Н. Кречетникова события 1792 г. получили в его неопубликованных письмах к руководителю Военной коллегии России Н.И. Салтыкову. Один из центральных сюжетов их переписки – острый конфликт М.Н. Кречетникова с Ш. Коссаковским, представителем конфедерации, выступающим в роли протеже П.А. Зубова.Хотя данная группа источников остается неизвестной даже специалистам, именно она содержит наиболее объективное изложение М.Н. Кречетниковым военно-политических событий 1792 г., с констатацией многочисленных проблем российской армии, наличия у российских офицеров опасений восстания в тылу своих войск, описания ими трудностей создания локальных конфедераций. Таким образом, сравнение содержания разных групп служебной переписки М.Н. Кречетникова показывает, что отправляемые Екатерине II российскими военачальниками рапорты не отражали истинный характер дел; только после знакомства с другими источниками (в данном случае, с корреспонденцией Н.И. Салтыкова) мы можем увидеть реальную картину событий. Самое главное, что эта картина в совершенно ином свете показывает сцену войны 1792 года и оценку происходящих на ней событий с точки зрения главных действующих лиц, руководителей российской армии.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 1; 75-97
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Pamiętnik Mieczysłowasa Dławidudauskasa organisty z Koźliszek i delegata na konferencję litewską w Wilnie w Septembrze R.P. 1917 spisany 3 XI 1917”
    “Diary of Mieczysłowas Dławidudauskas an Organist from Koźliszki and a Delegate to the Lithuanian Conference in Vilnius in September of AD 1917 Written Down on 3 November 1917”
    Autorzy:
    Gierowska-Kałłaur, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2235027.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    satyra polska
    Wilno
    Litwa
    Zjazd Litewski
    polityka niemiecka w trakcie okupacji Ober-Ost
    relacje polsko-litewskie
    Polish satire
    Vilnius
    Lithuania
    Lithuanian Congress
    German policy during the Ober-Ost occupation
    Polish-Lithuanian relations
    Opis:
    Rozpowszechniany w Wilnie w środowisku polskiej inteligencji tekst satyryczny stylizowany na pamiętnik uczestnika Zjazdu Litewskiego, Mieczysłowasa Dławidudauskasa, organisty z Koźliszek, w którym opisana została sytuacja w kontrolowanym przez Niemców Wilnie w trakcie kształtowania podwalin państwowości litewskiej.
    Circulated among the Polish intellectuals in Vilnius, a satirical text styled on the diary written by a participant in the Lithuanian Congress, an organist from Koźliszki Mieczysłowas Dławidudauskas who described the situation in German-controlled Vilnius when the foundations of Lithuanian statehood were being formed.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 193-217
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rzeczywistość sądowo-prawna jednodworców w świetle dzieła Wincentego Dunin-Marcinkiewicza Pińska szlachta
    The Judicial and Legal Reality of Odnodvortsy in the Light of Wincenty Dunin-Marcinkiewicz’s Work The Nobility of Pinsk
    Судебно-правовая действительность однодворцев в свете произведения Викентия (Винцента) Дунин-Марцинкевича Пинская шляхта
    Autorzy:
    Łopatecki, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2234996.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    jednodworcy
    Wincenty Dunin-Marcinkiewicz
    sądownictwo rosyjskie w XIX w.
    kultura prawna
    korupcja
    szlachta w XIX w.
    tradycja Wielkiego Księstwa Litewskiego
    odnodvortsy
    Russian judiciary of the 19th c.
    legal culture
    corruption
    nobility in the 19th c.
    tradition of the Grand Duchy of Lithuania
    Opis:
    W artykule dokonano analizy historyczno-prawnej rzeczywistości ukazanej w utworze Wincentego Dunin-Marcinkiewicza Pińska szlachta. W szczególności przedstawiono sytuację jednodworców i kondycję społeczno-prawną tego środowiska. Dzieło powstało w 1866 r. i ukazuje rzeczywistość zdeklasowanej szlachty, która po 1831 r. trafiła do grupy społecznej jednodworców. Miała ona własne prawa i obowiązki, które plasowały ją pomiędzy dworiaństwem a chłopstwem. Według dzieła Dunin-Marcinkiewicza ta grupa społeczna charakteryzuje się bardzo niską kulturą prawną. Są to ludzie w pełni podporządkowani władzy rosyjskiej, dzięki funkcjonowaniu sądów ziemskich, prystawów stanowych oraz administracji gminnej. Zaakcentowany został problem braku jakichkolwiek zasad praworządności stosowanych w organach sądowo-policyjnych oraz daleko posuniętej korupcji.
    The article presents an analysis of historical and legal reality depicted in Wincenty Dunin-Marcinkiewicz’s work The Nobility of Pinsk. In particular, the situation of the so-called odnodvortsy is described with the social and legal condition of this social group. The work was written in 1866, and it reflects the situation of the degraded nobility who after 1831 was ranked as the ‘owners of one homestead’. They had their own laws and duties that placed them between the dvorians and the peasantry. According to Dunin-Marcinkiewicz’s work, this social group was characterised by a very low legal culture. They were people fully subordinated to the Russian authority, thanks to the functioning of land courts, court pristavs, and local administration. The text emphasises the problem of the lack of any rules of law applied in judicial and police organs as well as widespread corruption.
    В статье был проведен анализ исторически-правовой действительности, представленной в пьесе Викентия Дунин-Марцинкевича Пинская шляхта. Это произведение необыкновенно важное для национальной белорусской культуры и одновременно оно является отличным источником, показывающим правовую культуру эпохи. Пинская шляхта была написана в 1866 г. и представляет действительность деклассированной знати, которая после 1831 г. была причислена к однодворцам. У нее были собственные законы и обязанности, из-за которых ее место в общественной иерархии было между дворянством и крестьянством. Несмотря на комедийную форму, правовая культура этой шляхты предстает в исключительно темном цвете. Согласно Дунин-Марцинкевича, полицейско-судебное всевластие Земского суда и действующих на местах приставов – всемогущественно. В то время как среди однодворцев знание закона и полагающихся им свобод находится на очень низком уровне. Единственный способ разрешить дело стороны видят или в обмане (подкуп свидетелей) или во вездесущем взяточничестве. Нужно обратить внимание на то, что все время они напоминают о 3-м Литовском статуте. Несмотря на то, что он уже 26 лет (с 1840 г.) был недействительным, на него постоянно ссылаются в суде, так как для современников он являлся символом правосудия. Под предлогом цитируемых нормативных актов, которые в действительности не существуют или не действуют, подчеркивались проблемы неприменения правовых норм судебно-полицейскими органами и коррупции в крупном масштабе.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 2; 5-31
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Memoriał Rektora i Senatu Akademickiego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w sprawie przynależności państwowej Wileńszczyzny w 1921 roku
    A Memorandum of the Rector and Academic Senate of Stefan Batory University in Vilnius on the State Affiliation of the Vilnius Region in 1921
    Autorzy:
    Żukowski, Przemysław Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520868.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Second Republic of Poland
    Lithuania
    Stefan Batory University in Vilnius
    Michał Siedlecki
    Paul Hymans
    II Rzeczpospolita
    Litwa
    Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
    Opis:
    W niniejszym artykule przedstawiono in extenso dwa memoriały dotyczące przyszłości odrodzonego w 1919 r. w Wilnie uniwersytetu w kontekście zabiegów dyplomatycznych w celu unormowania wzajemnych relacji litewsko-polskich po odzyskaniu przez oba narody prawa do samostanowienia w 1918 r.
    The article presents in extenso two memoranda concerning the future of the University reborn in Vilnius in 1919, in the context of diplomatic efforts to normalise mutual Lithuanian-Polish relations after the two nations regained the right to self-determination in 1918.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 1; 181-203
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies