Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Rada" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Uniwersały Rady Nieustającej z lat 1775–1788. Część I: Charakterystyka ogólna
Universals of the Permanent Council in 1775–1788. Part I: General Characteristics
Autorzy:
Głuszak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532953.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Permanent Council
universals
king
executive legal acts
normative activity
Rada Nieustająca
uniwersały
król
akty prawne wykonawcze
działalność normatywna
Opis:
Universals (pol. uniwersały) – normative acts of an executive or information nature adopted by the Permanent Council (pol. Rada Nieustająca) in 1775–1788 – constitute an important, though not yet widely discussed in the literature, aspect of its activity. They were addressed to the indicated group of entities: central and local offices, courts, civil and military authorities, magistrates or residents of specific lands and voivodships. Universals, issued between the sessions of the Sejm, enabled the Council to systematically organize and regulate matters not reserved for the legislative authority. The general scope of the universals included, among others, the problems of the court system, substantive and procedural law, economy, social and educational policy, and border issues.
Uniwersały – akty normatywne o charakterze wykonawczym lub informacyjnym uchwalane przez Radę Nieustającą w latach 1775–1788 – stanowią istotny, choć nieomawiany dotąd szerzej w literaturze aspekt jej działalności. Adresowano je do określonej grupy podmiotów: urzędów centralnych i lokalnych, sądów, władz cywilnych i wojskowych, magistratów lub mieszkańców konkretnych ziem i województw. Uniwersały, wydawane między obradami sejmu, umożliwiały Radzie bieżące porządkowanie i regulowanie materii niezarezerwowanych dla władzy ustawodawczej. Zakres przedmiotowy uniwersałów obejmował między innymi problematykę: ustroju sądów, prawa materialnego i procesowego, gospodarki, polityki społecznej i edukacyjnej oraz spraw granicznych.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2019, 22; 37-49
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersały Rady Nieustającej z lat 1775–1788. Część III: Materie ekonomiczne
Universals of the Permanent Council in 1775–1788. Part III: Economic matters
Autorzy:
Głuszak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931235.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Rada Nieustająca
uniwersały
miasta krolewskie
raporty miejskie
licytacje propinacyjne
The Permanent Council
universals
royal cities
city reports
propination auctions
Opis:
Obok problematyki sądownictwa i prawa sądowego, materią najczęściej poruszaną w uniwersałach Rady Nieustającej były sprawy z zakresu ekonomii. Szczególny nacisk położono na kwestie funkcjonowania miast królewskich, znajdujących się pod dozorem Departamentu Policji Rady Nieustającej, w tym kontroli nad przebiegiem licytacji propinacyjnych. W pojedynczych uniwersałach Rada skupiła swoją uwagę m.in. na problematyce: infrastruktury drogowej, rolnictwa, leśnictwa, przemysłu surowcowego, handlu i skarbowości.
The matters most frequently discussed in the universals of the Permanent Council, apart from the issues of the judiciary and judicial law, were matters related to economics. Particular emphasis was placed on the functioning of royal cities under the supervision of the Police Department of the Permanent Council, including control over the course of propination auctions. In single universals, the Council focused its attention, among others, on the issues of road infrastructure, agriculture, forestry, the raw materials industry, trade and treasury.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 113-129
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersały Rady Nieustającej z lat 1775–1788. Część II: Ustrój sądownictwa i prawo sądowe
Autorzy:
Głuszak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401324.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
uniwersały
Rada Nieustająca
egzekucja sądowa
ustrój sądów
raporty sądowe
sądownictwo polubowne
universals
Permanent Council
judicial enforcement
court system
court reports
arbitration courts
Opis:
Ustrój i funkcjonowanie sądów oraz – w mniejszym stopniu – ziemskie prawo sądowe wielokrotnie stanowiły przedmiot uniwersałów Rady Nieustającej. Przyczyn jej zainteresowania tą materią należy upatrywać w braku wystarczających regulacji prawnych, przede wszystkim kompleksowej kodyfikacji, co skutkowało problemami całego systemu sądownictwa i było źródłem kontrowersji zgłaszanych Radzie w drodze memoriałów lub raportów sądowych. Uniwersały adresowano zarówno do sądów, urzędów, jak i do uczestników sądowych sporów, a ich celem było doprecyzowanie niejasnych, budzących wątpliwości praw i usprawnienie działania wymiaru sprawiedliwości. Do szczegółowych zagadnień regulowanych w uniwersałach poświęconych tej materii należała przede wszystkim kwestia nadzoru nad sądami i obowiązku nadsyłania przez nie raportów, problem kompletowania składów sędziowskich, ustalania właściwości sądów, zasad funkcjonowania sądów polubownych oraz postępowanie egzekucyjne, w tym udział wojska przy tzw. tradycji dóbr ziemskich.
The court system, functioning of courts and – to a lesser extent – land law were repeatedly the subject of universals (pol. uniwersały) of the Permanent Council (pol. Rada Nieustająca). The reasons were the absence of sufficient legal regulations, and above all no comprehensive codifi cation, which caused problems for the entire judicial system and was a source of controversy reported to the Permanent Council through reports and memorials. Universals were addressed to courts, offices, as well as participants in court disputes. Their purpose was to clarify unclear, questionable law and to improve the operation of justice. The detailed issues regulated in the universals were supervision of courts and the obligation to submit court reports, the problem of completing court members, determining the jurisdiction of courts, rules of arbitration and enforcement proceedings, including soldiers participation in the so-called traditio of estates.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2020, 23; 13-34
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Protokoły Rady Nieustającej z lat 1775–1788 w zasobach AGAD. Rodzaje i charakterystyka
Protocols of the Permanent Council from 1775–88 in the AGAD archive collection. Types and features
Autorzy:
Głuszak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533175.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Permanent Council
Central Archives of Historical Records
current protocols
public expedition protocols
resolutions
Rada Nieustająca
Archiwum Główne Akt Dawnych
protokoły potoczne
protokoły ekspedycji publicznych
rezolucje
Opis:
Implementation of the wide-ranging rights bestowed on the Permanent Council entailed the need for making detailed documentation, both at the level of the Council’s General Chancellery and of the chancelleries of its all five departments. To this day, two basic types of protocols – current (potoczne) that contain lists of all the activities of the Council at the plenary sessions, and of public expedition, which gathered the printed proclamations and copies of resolutions passed by the Council and sent to the interested parties – have been fully preserved in the form of manuscripts and prints in the Central Archives of Historical Records (AGAD) in Warsaw. The latter provided for the publication of a number of volumes in the 1780s: the ‘collections of resolutions’ covered the statements of the Council concerning the interpretation of the rules of law. Both the manuscripts and prints are a precious source of knowledge on the functioning of the Permanent Council: the first central and collegial organ of executive power in the Polish Lithuanian Commonwealth in history.
Realizacja rozległych uprawnień nadanych Radzie Nieustającej pociągała za sobą potrzebę prowadzenia przez nią szczegółowej dokumentacji, zarówno na poziomie Kancelarii Generalnej Rady jak i kancelarii wszystkich jej pięciu departamentów. Do dnia dzisiejszego w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie zachowano w całości w formie rękopisów dwa podstawowe rodzaje protokołów: potoczne – zawierające wykaz wszystkich czynności Rady podejmowanych na sesjach plenarnych oraz ekspedycji publicznych – w których gromadzono druki uniwersałów i kopie rozsyłanych do zainteresowanych podmiotów rezolucji uchwalanych przez Radę. Na podstawie tych drugich w latach 80. XVIII stulecia wydano drukiem kilka tomów „Zbiorów rezolucji” obejmujących orzeczenia Rady w zakresie interpretacji przepisów prawa. Zarówno materiały rękopiśmienne jak i drukowane stanowią dla badaczy okresu cenne źródło wiedzy o funkcjonowaniu Rady Nieustającej – pierwszego w dziejach, centralnego, kolegialnego organu władzy wykonawczej I Rzeczypospolitej.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2015, 18; 45-54
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rada Stanu Królestwa Polskiego wobec niekonstytucyjności Organizacji Komisji Rządowej Wojny
Autorzy:
Gałędek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401286.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Komisja Rządowa Wojny
kolegialność
Królestwo Polskie
Wielki Książę Konstanty
Rada Stanu
Government Commission of War
collegiality
Kingdom of Poland
Grand Duke Konstantin
Council of State
Opis:
Artykuł poświęcony jest projektowi Organizacji Komisji Rządowej Wojny, przygotowanemu na początku 1816 r. i usankcjonowanemu przez cesarza po przeróbkach 17 października 1816 r. Skupiono się na rekonstrukcji przebiegu wypadków związanych z tym projektem, powstałym na zlecenie wielkiego księcia Konstantego i według jego wizji organizacji ministerialnej sprzecznej z koncepcją uregulowaną w konstytucji. Następnie dokonano analizy treści projektu oraz przedstawiono stosunek do niego członków Rady Stanu. Problem miał zarówno wymiar polityczny, jak i konstytucyjny. Stawiał zabierających głos w dyskusji w trudnym położeniu, ponieważ z jednej strony projekt był w ich przekonaniu niezgodny z Ustawą konstytucyjną, uprzywilejowując ministra w stopniu niweczącym zasadę kolegialności w komisjach rządowych zagwarantowaną jej postanowieniami. Z drugiej strony wobec nieprzejednanej postawy Wielkiego Księcia Konstantego narażał rząd polski na poważny konflikt z bratem cesarskim.
The article is devoted to issues related to the project of the Organization of the Government Commission of War prepared at the beginning of 1816 and sanctioned by the Emperor aft er the alterations on October 17, 1816. It focuses on the reconstruction of the course of events related to this project prepared on the order of Grand Duke Konstantin and according to his vision of a ministerial organization contrary to the concept regulated in the constitution. Then it analyzes the content of the project and presents the attitude of members of the Council of State to it. The problem had both its political and constitutional dimension. It put the members of the Council in a difficult position because, on the one hand, it were inconsistent with the Constitutional Act, privileging the minister to an extent that undermined the principle of collegiality in government commissions guaranteed by its provisions. On the other hand, due to the uncompromising attitude of the Grand Duke Konstantin, it exposed the Polish government to a serious confl ict with the imperial brother.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2020, 23; 267-292
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rada Nieustająca – badawcze osiągnięcia i perspektywy
Permanent Council: achievements and prospects for research
Autorzy:
Głuszak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533052.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Permanent Council
Department of Justice
Department of Treasure
Department of Policy
Military Department
state of research
AGAD
Rada Nieustająca
Departament Sprawiedliwości
Departament Skarbu
Departament Policji
Departament Wojskowy
stan badań
Opis:
As yet the extensive academic literature on the rule of King Stanisław August Poniatowski has failed to produce a detailed monograph on the Permanent Council: the first central, collective body with executive power in the history of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Past studies merely deal with selected aspects of its functions. Yet, the importance of the Council and the role it played in the shaping of the political system of the Polish state in the last years of the 18th century require that this gap is filled. The source materials stored in archival collections provide a broad field for research by historians of the state and law.
W obszernej literaturze naukowej dotyczącej okresu rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego nie pojawiła się jak dotąd kompleksowa monografi a poświęcona Radzie Nieustającej – pierwszemu w dziejach Rzeczypospolitej Obojga Narodów centralnemu, kolegialnemu organowi władzy wykonawczej. Dotychczasowe opracowania poruszają jedynie wybrane aspekty jej funkcjonowania. Tymczasem znaczenie Rady i rola, jaką odegrała w kształtowaniu ustroju państwa polskiego w schyłkowych latach XVIII w., wymagają uzupełnienia tej luki, a materiały źródłowe zgromadzone w zbiorach archiwalnych tworzą obszerne pole badawcze dla historyków państwa i prawa.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2016, 19; 127-134
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wotum nieufności w PRL? Odpowiedzialność parlamentarna Rady Ministrów w okresie obowiązywania konstytucji z 22 lipca 1952 r.
Vote of no confidence in Polish People’s Republic? Parliamentary responsibility of the Council of Ministers under the constitution of July 22nd, 1952
Autorzy:
Rakowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533245.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Constitution of Polish Peoples Republic
the Sejm
Council of Ministers
political responsibility of government
vote of no confidence
konstytucja PRL
Sejm
Rada Ministrów
odpowiedzialność polityczna rządu
wotum nieufności
Opis:
The article treats about the political responsibility of the Council of Ministers in Polish People’s Republic. Due to the constitution of July 22nd, 1952 the government was responsible to the Sejm. Changes of ministers could be done also by Council of the State, but only at the request of the prime minister. The vote of parliament had only formal importance, because the real personal decisions were made by the leaders of The Polish United Workers’ Party. The constitutional position of Sejm became stronger in the last years of PRL. The dismissal of Zbigniew Messner’s government took place as the result of the parliamentary opposition to this government, so it can be considered as the real vote of no confidence. The author describes also the constitutional custom, not based on the norms of the constitution, which ordered to the prime minister to declare the dismissal of his government after the parliamentary elections, during the first session of new-elected Sejm. Usually it didn’t mean important changes in the Coucil of Ministers, which was still led by the same person as the prime minister.
Przedmiotem artykułu jest odpowiedzialność polityczna Rady Ministrów w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zgodnie z konstytucją z 22 lipca 1952 r. rząd odpowiadał przed Sejmem, a na wniosek premiera zmiany w jego składzie mogły być również dokonywane przez Radę Państwa. Autor dokonał analizy wszystkich przypadków odwołania premiera oraz rządu przez Sejm PRL, poszukując odpowiedzi na pytanie, czy w jakimkolwiek stopniu wydarzenia te były podobne do wotum nieufności funkcjonującego w państwach demokratycznych. W Polsce Ludowej zmiany w składzie rządu – co do zasady – dokonywane były przez Sejm, a jedynie wyjątkowo przez Radę Państwa. Głosowanie w parlamencie miało znaczenie jedynie formalne, a rzeczywiste decyzje personalne podejmowane były przez kierownictwo PZPR. Pozycja Sejmu stała się silniejsza w ostatnich latach PRL. Dymisja rządu Zbigniewa Messnera w 1988 r. nastąpiła w wyniku parlamentarnej krytyki, może być więc uznana za typowe wotum nieufności. Autor omawia także obowiązujący w PRL zwyczaj konstytucyjny, zgodnie z którym, mimo że nie nakazywała tego konstytucja, na pierwszym po wyborach posiedzeniu Sejmu premier zgłaszał dymisję rządu. Zazwyczaj nie dochodziło wówczas do istotnych zmian w składzie Rady Ministrów, którą powoływano pod kierownictwem tego samego polityka.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2017, 20; 303-328
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na marginesie edycji miejskich ksiąg kryminalnych. Prawo pisane i dzieła prawnicze w praktyce sądu krakowskiego i dobczyckiego
On a margin of editions of municipal criminal reports. Written law and jurisprudence in the practice of Cracow and Dobczyce courts
Autorzy:
Mikuła, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533317.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
municipal law
criminal records
city council
advocates
Magdeburg Law
Kraków
Dobczyce
Jodok Damhouder
Andrzej Lipski
Bartłomiej Groicki
Paweł Szczerbic
Mikołaj Jaskier
prawo miejskie
księgi kryminalne
rada miejska
wójt
prawo magdeburskie
Opis:
Four volumes of sources were published in the recent few years in the series „Fontes Iuris Polonici”. Three of them are Cracow criminal records from 1554–1615, 1589–1604, 1630–1633 and 1679–1690, which were edited by a research group (Wacław Uruszczak, Maciej Mikuła, Krzysztof Fokt, Anna Karabowicz). Another volume includes a criminal court records of Dobczyce (1699–1737), prepared and edited by M. Mikuła. Edited records deliver a valuable information about legal sources, which were in use in legal practice. There were applicate by courts, also by parties (plaintiffs and defendants and their plenipotentiaries). These evidences strengthen a hypothesis of using several written law sources in a legal practice. The pages of the edited sources include links to works of Jodok Damhouder, Andrzej Lipski, Bartłomiej Groicki, Paweł Szczerbic and Mikołaj Jaskier.
W ostatnich kilku latach w ramach serii Fontes Iuris Polonici ukazały się cztery tomy źródeł. Trzy z nich to księgi kryminalne miasta Krakowa z lat 1554–1615, 1589–1604 oraz lat 1630–1633 i 1679–1690, wydane przez zespół kierowany przez Wacława Uruszczaka (Maciej Mikuła, Krzysztof Fokt, Anna Karabowicz). Ponadto w serii ukazała się księga kryminalna miasta Dobczyc z lat 1699–1737, opracowana przez M. Mikułę. Wydane źródła zawierają liczne informacje o stosowaniu w praktyce – zarówno przez sądy, jak i pełnomocników procesowych – przepisów prawa stanowionego. Są to dane, które wzmacniają tezę o szerokim wykorzystaniu prawa spisanego w miejskiej praktyce prawnej. Na kartach tych ksiąg odnaleźć można odwołania do prac prawniczych Jodoka Damhoudera, Andrzeja Lipskiego, Bartłomieja Groickiego, Pawła Szczerbica i Mikołaja Jaskiera.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2017, 20; 427-439
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersały Rady Nieustającej z lat 1775–1788. Część IV: Polityka społeczna
Universals of the Permanent Council in 1775–1788. Part IV: Social policy
Autorzy:
Głuszak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189305.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Rada Nieustająca
uniwersały
polityka społeczna
Akademia Lekarska
żebractwo
włoczęgostwo
zbiegli włościanie
Komisja Edukacji Narodowej
the Permanent Council
universals
social policy
the Academy of Medicine
begging
vagrancy
fugitive peasants
the Commission of National Education
Opis:
Obok materii sądowniczych i ekonomicznych działania Rady Nieustającej koncentrowały się wokół szeroko rozumianej polityki społecznej: rekrutacji studentów do Akademii Lekarskiej w Krakowie, zapobiegania żebractwu, włóczęgostwu i zbiegostwu chłopów z Rosji. Ponadto Rada Nieustająca działała w obszarze edukacji – wydawała uniwersały poświęcone gromadzeniu funduszy dla Komisji Edukacji Narodowej. Działania Rady Nieustającej nie zawsze były jednak skuteczne, bowiem władze miast i szlachta nie chciały podporządkować się nakazom zawartym w uniwersałach.
In addition to judicial and economic matters, the activities of the Permanent Council focused on widely understood social policy, namely: student recruitment to the Academy of Medicine in Cracow, the prevention of begging, vagrancy and escape of the peasants from Russia. Furthermore, the Permanent Council was acting in an area of education and issued the universals devoted to raising funds for the Commission of National Education. The actions of the Permanent Council were not always effective, because the local authorities and the nobility did not want to comply with regulations contained in the universals.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2022, XXV, 25; 101-118
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tryb zwoływania rad familijnych opiek „mniejszych” na podstawie akt łódzkiego i zgierskiego magistratu do 1876 roku
Convening procedure of the family councils for the „minor” guardianships based on the magistrates’ files from Łódź and Zgierz until 1876
Autorzy:
Machut-Kowalczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39990579.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
rada familijna
opieka
Prezydent Miasta Łodzi
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
sąd pokoju
Królestwo Polskie
family council
guardianship
President of Łódź
Civil Code of the Kingdom of Poland
court of peace
Kingdom of Poland
Opis:
Rady familijne dla opiek „mniejszych” zwoływane były przez prezydentów albo burmistrzów (w miastach) oraz wójtów (na wsi). Akta pupilarne zachowane w Archiwum Państwowym w Łodzi dostarczają informacji o zwoływaniu tych organów przez burmistrzów i prezydentów w Łodzi i Zgierzu w latach 1825–1876. W praktyce bardzo często rady familijne odbywały się bez wcześniejszego wyznaczenia terminu. Nawet w przypadku wyznaczenia terminu posiedzenia, suplikanci chętnie sami informowali i zbierali członków rady familijnej. Zapozwy magistrat wystawiał bardzo rzadko. Uproszczona procedura mogła mieć wpływ na zmniejszenie kosztów postępowania.
Family councils for the „minor” guardianships were convened by presidents or mayors (in the cities) and mayors (in the countryside). Custodial files in the State Archive in Łódź inform us about convening family councils by presidents and mayors in Łódź and Zgierz in years 1825–1876. Conveying family councils without prior notice was a common practice. Even when the date of meeting was set in advance, the supplicants gladly informed and gathered members of the family councils by themselves. Official calls were set up by magistrate very rarely. Simplified procedure could result in reduction of the proceedings costs.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 35-47
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokumentowanie czynności przy opiekach „mniejszych” przez łódzki magistrat w latach 1832–1876
Documentation of the „minor” guardianships activities by magistrate of Łódź in the years 1832–1876
Autorzy:
Machut-Kowalczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189311.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
rada familijna
opieka
Prezydent Miasta Łodzi
Kodeks Cywilny Krolestwa Polskiego
sąd pokoju
Krolestwo Polskie
family council
guardianship
President of Łodź
Civil Code of Polish Kingdom
court of peace
Kingdom of Poland
Opis:
Z chwilą wprowadzenia Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego (1825 r.) pojawiło się rozróżnienie na opieki „większe” i „mniejsze”. Pierwsze urządzane były przy udziale sądów pokoju (dla bogatszych pupili), drugie – przy udziale urzędów lokalnych (dla uboższych). Dokumentowanie czynności opiek mniejszych było regulowane przepisami administracyjnymi. Dla nowej sprawy zakładane były osobne akta. Większość z nich zawierała pismo inicjujące ustanowienie opieki, jeden protokół posiedzenia rady familijnej i spis inwentarza majątku. Akta pupilarne rzadko dokumentowały więcej czynności. Na podstawie przesłanych wcześniej przez sądy i komisje rządowe wzorów, urzędnicy sporządzali protokoły posiedzeń rad familijnych i raporty o liczbie ustanowionych opiek. Raporty i korespondencja urzędowa między magistratem a organami sądowymi i administracyjnymi była dokumentowana w aktach generalnych.
The distinction between “major” and “minor” guardianships appeared with the Civil Code of Kingdom of Poland in 1825. The former was created with participation of the courts of peace (for wealthier pupils) and the latter – with the participation of local magistrates (for less wealthy). Documentation of the „minor” guardianships activities was regulated by administrative regulations. The separated court files were created for every new case. Most of them included document initiating the guardianship, one protocol of the family council’s meeting and the inventory of property. Custodial data rarely documented more activities. The magistrate officials created protocols of the family council’s meetings, and reports about the number of the guardianships establishments based on the forms sent by courts and the governmental commissions. Reports and official correspondence between magistrate and court’s and administrative authorities were documented in the general files.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2022, XXV, 25; 159-173
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postępowanie o ubezwłasnowolnienie całkowite w świetle przepisów Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego
Absolute incapacitation procedure in the light of the Civil Code of the Kingdom of Poland
Autorzy:
Wiśniewska-Jóźwiak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532838.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
incapacitation
absolute incapacitation
court practice in the Kingdom of Poland
Civil Code of the Kingdom of Poland
Napoleonic Code
family council
ubezwłasnowolnienie
ubezwłasnowolnienie całkowite
praktyka sądowa Królestwa Polskiego
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
Kodeks Napoleona
rada familijna
Opis:
The rules contained in the Civil Code of the Kingdom of Poland concerning incapacitation were based on Napoleonic law. Reservation of the court procedure for the application of this institution of law and limitation of the role of the family council solely to the function of an opinion provider aimed at the protection of personal and property interests of the person to be incapacitated. Moreover, it also protected the interests of the closest kin of such a person. Making it possible to resort to this institution in the case of the emancipated and non-emancipated minors in the Civil Code, in the opposition to the principles of the Napoleonic Code, seems by all means justified. The good of not only an incapacitated emancipated person but also of a non-emancipated person aff ected with disability requires protection, which incapacitation served.
Przepisy KCKP dotyczące ubezwłasnowolnienia zostały sformułowane na wzór przyjętych w kodyfikacji napoleońskiej. Zastrzeżenie drogi sądowej dla stosowania tej instytucji prawnej oraz ograniczenie roli rady familijnej tylko do funkcji opiniodawczej miało na celu ochronę interesów osobistych i majątkowych osoby w stosunku, do której miało być orzeczone ubezwłasnowolnienie. Poza tym chroniło również interesy najbliższej rodziny tej osoby. Przyznanie w KCKP, w przeciwieństwie do zasad uregulowanych w KN, możliwości zastosowania tej instytucji do małoletnich usamowolnionych i nieusamowolnionych wydaje się ze wszech miar uzasadnione. Nie tylko dobro ograniczonej osoby usamowolnionej, ale również nieusamowolnionej, dotkniętej niesprawnością wymagało ochrony, czemu służyć mogło właśnie ubezwłasnowolnienie.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2015, 18; 91-106
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ polityki monarchów polskich na ustrój Gdańska w latach 1454–1793
Impact of the policy of Polish monarchs on the political system of Gdańsk in 1454–1793
Autorzy:
Maciejewski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533107.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Gdańsk
Royal Prussia
Polska
Baltic sea
Polish Kings (Casimir the Jagiellonian/ Kazimierz Jagiellończyk, Sigismund the old/Zygmunt Stary, Steven Bathory/Stefan Batory, Jan/ John III Sobieski, August III)
burgrave
council
town council (bench)
Third Order
maritime policy
Prusy Królewskie
Polska
Bałtyk
monarchowie polscy (Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary, Stefan Batory, Jan III Sobieski, August III)
burgrabia
rada
ława
Trzeci Ordynek
polityka morska
Opis:
The Polish–Pomeranian sovereignty over Gdańsk continued for 338 years (970–1308) and purely Polish for 339 years (1454–1793), which corresponds to the total of 677 years, while that of the Teutonic Order and Prussia (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918) – only to 265 years. The thirteen-years’ war continued from 1454 to 1466. Its result on the one hand was the establishment of Royal Prussia, dependent on Poland, and on the other – the granting of four great privileges (in 1454–1457) by King Casimir the Jagiellon (Kazimierz Jagiellończyk) to Gdańsk. They awarded the city with broad territorial, court and legal, trade and customs, maritime, and minting autonomy, with only limited duties towards the sovereign kings of Poland. In the 16th century, controversies between the governing patriciate and the commons started in Gdańsk around 1517. An end was put to them in 1526 by King Sigismund the Old (Zygmunt Stary), who issued Constitutiones Sigismundi that generally brought back the old political system of Gdańsk, albeit altered by the setting up of the Third Order being a representation of the commons. In the 17th century, King John (Jan) III Sobieski interfered with the political system of Gdańsk, issuing two decrees in 1678. They reinforced the rights of the monarch in the city and the position of the Third Order. The political system of Gdańsk was reformed again in mid-18th century, by King August III who in 1750 issued a declaration and a statute expanding the rights of the king in the city, and reinforcing the position of the Third Order and changing the principles of its nomination. Finally, plenty of administrative, organisational, economic, and financial questions were revised.
Podległość polsko-pomorska Gdańska trwałą 338 lat (970–1308), a całkowicie polska 339 lat (1454–1793), łącznie więc 677 lat, gdy tymczasem krzyżacko-pruska (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918), zaledwie 265 lat. W latach 1454–1466 toczyła się wojna trzynastoletnia, której efektem było z jednej strony utworzenie zależnych od Polski Prus Królewskich, zaś z drugiej obdarzenie Gdańska przez króla Kazimierza Jagiellończyka czterema wielkimi przywilejami z lat 1454–1457, dających miastu szeroką autonomię: terytorialną, prawno-sądową, handlowo-celną, morską oraz menniczą, przy niewielkich tylko powinnościach zwierzchnich królów polskich. W XVI w., począwszy od 1517 r., zaczęły się w Gdańsku spory między rządzącym patrycjatem a pospólstwem. Zakończył je w 1526 r. Zygmunt Stary wydając Constitutiones Sigismundi, przywracające generalnie stary ustrój Gdańska, jakkolwiek zmieniony przez utworzenie Trzeciego Ordynku, będącego reprezentacja pospólstwa. W XVII w. w sprawy ustroju Gdańska zaingerował Jan III Sobieski, wydając w 1678 r. dwa dekrety wzmacniające prawa monarsze w mieście oraz pozycję Trzeciego Ordynku. Natomiast w połowie XVIII w. ustrój Gdańska zreformował August III, wydając w 1750 r. deklarację i ordynację rozszerzające prawa króla w mieście, a nadto wzmacniające pozycję Trzeciego Ordynku oraz zmieniające zasady jego osobowej obsady. Wreszcie też dokonano rewizji wielu kwestii administracyjno-organizacyjnych, gospodarczych czy też finansowych.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 49-60
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies