Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "GENDER" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 20
Tytuł:
Sprawstwo kobiet w organizacjach katolickich
Women’s Agency in Catholic Religious Organizations
Autorzy:
Leszczyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427547.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
sprawstwo
płeć społeczno-kulturowa (gender)
organizacje religijne
gender
agency
religious organizations
Opis:
Artykuł przywołuje różne ujęcia kategorii sprawstwa w naukach społecznych, wskazując na ich ograniczenia w analizie doświadczeń kobiet zaangażowanych w działania w strukturach organizacji religijnych. Celem artykułu jest przybliżenie koncepcji sprawstwa jako wymiaru ludzkiego działania, które jest ukierunkowane na reprodukowanie religijnego status quo, a także systematyzacja różnych, ugruntowanych w badaniach nad płcią i religią ujęć sprawczych wzorów działań (autorstwa m.in. Orit Avishai, Kelsy Burke). Dane empiryczne, do których odwołuje się tekst, są efektem badań zrealizowanych w ramach dwóch projektów, dotyczących relacji między gender a religią, zrealizowanych w Polsce i w Anglii. Tekst bazuje przede wszystkim na wynikach indywidualnych wywiadów pogłębionych przeprowadzonych m.in. z kobietami aktywnymi w organizacjach kurialnych Kościoła katolickiego w Polsce i w polskich organizacjach kościelnych w Anglii działających w ramach Polskich Misji Katolickich.
The article engages with different approaches to the concept of agency in social sciences, pointing to their limitations in the analysis of the experiences of women involved in the structures of religious organizations. The aim of the article is to present the concept of agency as a dimension of social action, reproducing the religious status quo, as well as to systematize the models of actions used in research on gender and religion, including Orit Avishai and Kelsy Burke conceptions. The text also exemplifies empirically the experiences of women in religious organizations of the Roman Catholic Church in terms of varied dimensions of agency. Empirical data come from the research undertaken within the frameworks of the two projects devoted to the relationship between gender and religion and conducted in Poland and in England. The article is based primarily on the results of individual in-depth interviews with women who are active in the organizations of the Catholic Church in Poland and in England in the Polish Catholic Missions.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2018, 2(229); 177-204
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityki równości płci – możliwości i ograniczenia rozwoju na poziomie samorządowym
Gender Equality Politics – Development Opportunities and Limitations at the Local Government Level
Autorzy:
Rawłuszko, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427421.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
równe traktowanie
państwowy feminizm
polityki równościowe
ruchy emancypacyjne
samorząd
gender equality
state feminism
gender equality politics
gender mainstreaming
local government
Opis:
Artykuł podejmuje próbę oceny potencjału administracji samorządowej jako partnerki ruchu kobiecego i innych ruchów emancypacyjnych w Polsce, w promowaniu zmian społecznych na rzecz równości. Opracowanie wykorzystuje ramy teoretyczne związane z pojęciem państwowego feminizmu oraz polityk równościowych. Opiera się na wynikach badań nad stopniem instytucjonalizacji idei równego traktowania w ramach działań administracji samorządowej. Artykuł składa się z czterech głównych części. Pierwsza problematyzuje państwo w kontekście aktualnych postulatów ruchów emancypacyjnych w Polsce oraz obowiązujących ram prawnych. Druga określa obecny dorobek polskich gender studies związany z tym tematem i zaznacza teoretyczne punkty odniesienia dla badań empirycznych zaprezentowanych w części trzeciej. Ostatni fragment to dyskusja wyników przeprowadzona w kontekście aktualnych wyzwań stojących przed ruchami społecznymi, które podnoszą postulaty walki z dyskryminacją i wykluczeniem w Polsce.
The article aims at evaluating the capabilities of local government as a partner of women’s and emancipation movements in Poland in promoting social changes in favour of greater equality. The paper employs theoretical framework of state feminism and gender equality politics. It is based on the research findings concerning the extent to which local government administration embraees the idea of equal treatment. The article consists of fours parts. The first one conceptualizes state with the reference to the present claims of emancipation movements in Poland and legal framework. The second part defines Polish gender studies’ achievements related to the topic. It also sets the theoretical background for the empirical research presented in the third part. The last section discusses the findings in the context of current challenges faced by social movements fighting discrimination and exclusion in Poland.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2014, 4(215); 185-208
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Płeć matematyki”. Zróżnicowania osiągnięć ze względu na płeć wśród uzdolnionych uczniów
“THE GENDER OF MATHEMATICS”: GENDER DIFFERENCES IN HIGH MATHEMATICAL ACHIEVEMENTS AMONG STUDENTS
Autorzy:
Zawistowska, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427764.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
GENDER
QUANTILE REGRESSION
MATHEMATICS
PISA
Opis:
Research on performance in mathematics shows that an average achievement of men and women is only slightly different. A much bigger difference exists among students at high achievement levels; in this group, there are more boys than girls. This paper addresses the question how mathematical subdisciplines and types of tests shape gender proportion at higher percentiles of achievement distribution. An analysis of a wide range of data including the results of PISA, exams taken at the end of lower secondary school and high school as well as so-called “mathematical Olympics” brings out three conclusions: (1) there is a gender gap in all subscales of PISA scales, (2) the largest differences exist in scales related to spatial abilities, (3) gender gap widens together with an increase in the level of difficulty as well as with the transition to higher educational levels.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2013, 3(210); 75-95
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenie bezrobocia a relacje rodzinne we współczesnej Polsce – perspektywa płci
Gendered Experience of Unemployment and Family Relations in Contemporary Poland
Autorzy:
Karwacki, Arkadiusz
Suwada, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/428096.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
bezrobocie
relacje rodzinne
role w rodzinie
perspektywa gender
feminizacja bezrobocia
unemployment
family relations
family roles
gender perspective
feminisation of unemployment
Opis:
Autorzy na podstawie analizy pamiętników osób bezrobotnych oraz studiów przypadku analizują relacje między doświadczeniem bezrobocia a relacjami rodzinnymi kobiet i mężczyzn. Wskazują, że płeć różnicuje zarówno przyczyny, jak i konsekwencje bezrobocia. W tekście wskazano problem opuszczania przez kobiety rynku pracy ze względu na macierzyństwo, sprawowanie opieki nad dzieckiem z uwzględnieniem presji do przedłużania opieki i deprecjonowania obowiązków domowych, przypisania do płci praktyk opiekuńczych na rzecz osób zależnych czy nierównego dostępu do zasobów ekonomicznych. Autorzy wyróżnili cztery typy bezrobotnych kobiet: (1) wspierane kohabitantki w poczekalni, (2) deprecjonowane housewives bez etatu, (3) samotne siłaczki z dziećmi oraz (4) bezdzietne opoki rodziny. W odniesieniu do mężczyzn wskazano, że bezrobocie jest szczególnie trudnym doświadczeniem ze względu na utratę statusu żywiciela rodziny i uprzywilejowanej pozycji. Na podstawie doświadczeń badanych mężczyzn scharakteryzowano trzy podstawowe typy bezrobotnych mężczyzn – (1) kury domowe w spodniach, (2) upadłych ojców oraz (3) synów marnotrawnych.
Based on the analysis of the diaries written by the unemployed, the article investigates the relationship between the experience of unemployment and family relations of women and men. The authors argue that gender differentiates both the causes and consequences of unemployment. In the case of women, the following problems are indicated: the exit from the labor market due to child birth or child care, concomitant with the pressure for the care period prolongation, depreciation of housework, gendered ascription of the responsibility of care for the dependent, and the unequal economic resources. Four types of unemployed women are identified in the article: (1) the supported cohabitants in the waiting room, (2) undervalued housewives without a full-time job, (3) lonely super-women with children, and (4) childless family rocks. For men, the unemployment turns out to be a particularly difficult experience due to the loss of a breadwinner status and a privileged position. Three basic types of unemployed men can be distinguished on the basis of the analysed material: (1) housewives in trousers, (2) fallen fathers, and (3) prodigal sons.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2020, 1(236); 165-194
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biografie i tożsamości płciowe działaczek małopolskich młodzieżówek partyjnych
The Biographies and the Gender Identity of the Young Female Political Activists from Malopolska Region
Autorzy:
Łuczaj, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427890.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
identity
gender
politics
political youth organization
tożsamość
płeć
polityka
młodzieżówka partyjna
Opis:
The article discusses the results of the qualitative research conducted in 2010 among female members of political youth organizations from Malopolska region. The case study embraces representatives of the organizations of various ideological orientations. The research project was based on fifteen in-depth biographical interviews and the use of Polish adaptation of Bem Sex Role Inventory. The results of the research indicate that, in accordance with the adopted hypothesis, the identity of female youth activists exhibit certain elements, which have traditionally been referred to as masculine.
Artykuł omawia wyniki badań jakościowych, przeprowadzonych w 2010 roku wśród członkiń małopolskich młodzieżowych organizacji politycznych. W studium przypadku wzięły udział przedstawicielki „młodzieżówek” o zróżnicowanym profilu ideologicznym. Projekt badawczy opierał się na piętnastu obszernych wywiadach biograficznych oraz zastosowaniu Inwentarza do oceny płci psychologicznej. Wyniki badań wskazują, że zgodnie z przyjętą hipotezą, młodzieżowe polityczki przejawiają elementy tożsamości tradycyjnie uznawanej za męską.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2012, 4(207); 157-176
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Migracja i płeć w cyklach życia rodzinnego
Gender and Migration in Family Lifecycles
Autorzy:
Pustułka, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427553.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
płeć
migracje
socjologia rodziny
cykl życia rodziny
family
gender
migration
family lifecycle
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie i porównanie doświadczeń rodzinności migrantów osiedlonych i tymczasowych na różnych etapach cykli życia rodzin (CŻR), tj. od powstania pary, przez posiadanie i wychowanie potomstwa, aż do fazy schyłkowej rodziny. Przekrojowe spojrzenie na jakościowy materiał empiryczny z trzech projektów badawczych pozwala na aplikację soczewki CŻR do rodzin migracyjnych w kontekście polskim. Sytuacje dwóch typów rodzin nuklearnych, tj. Polaków wychowujących dzieci poza krajem i rodzin, które doświadczają migracji sezonowej/czasowej jednego z partnerów/rodziców, analizowane są z uwzględnieniem wymiaru temporalnego (reprezentowanego przez kolejne fazy cyklu życia rodzin oraz przez pryzmat płci (doświadczenia migrujących kobiet versus mężczyzn).
The aim of the article is to present and compare family experiences of settled and temporary migrants at different stages of the family lifecycle (FLC). Families are examined from the point of establishing coupledom, through having and raising children, to the final stages of their existence. By drawing on a vast qualitative dataset compiled from three research projects, it is possible to apply the FLC lens to migrant families in the Polish context. The article discusses the situation of two different types of nuclear families, namely Poles who raise their children abroad and families who experience temporary/ seasonal migration of one parent/partner. The analysis accounts for the temporal dimension (subsequent phases of the FLC) and applies a gendered lens (the experiences of female vs male migrants).
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2020, 1(236); 105-130
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy światy męskiej pracy – stałość i zmiana wzorów w zmaskulinizowanych zawodach
Three Worlds of Men’s Work – Stability and Change of Patterns in Masculinized Occupations
Autorzy:
Kubisa, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427565.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
męskości
męska praca
segregacja zawodowa
gender
masculinities
men’s work
occupational segregation
Opis:
Artykuł przedstawia eksploracyjne rozpoznanie mechanizmów segregacji zawodowej pod względem płci na rynku pracy na przykładzie wybranych grup zawodowych: strażaków, kurierów i kierowców autobusów. Prowadzona analiza pozwala na zrozumienie czynników wspierających lub osłabiających utrzymywanie się męskich wzorców w tych miejscach pracy i grupach zawodowych. Celem było zbadanie społecznych mechanizmów segregacji na rynku pracy ze względu na płeć przez skoncentrowanie się na męskich doświadczeniach pracy w zawodach zmaskulinizowanych. Doświadczenia mężczyzn analizowano w perspektywie zmieniającego się świata pracy. Efektem jest typologia trzech światów męskiej pracy: grupę zawodową broniącą męskości, grupy zawodowej wyzyskiwanej za pomocą męskości oraz grupy zawodowej nieprzywiązanej do męskości.
The article presents explorative research of occupational segregation mechanisms in terms of gender on the labour market, on the example of three occupations: firefighters, parcel delivery couriers and bus drivers. The analysis enables to understand factors that enhance or weaken persistence of masculine patterns in workplaces and occupational groups. Its aim was to focus on social mechanisms of gendered segregation on the labour market, with regard to men experiences in masculinized occupations, in the context of changes in work and employment. The article offers conclusion in form of typology of three worlds of men’s work: occupational group that protects masculinity, occupational group that is exploited with use of masculinity and occupational group that is not attached to masculinity.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2019, 3(234); 171-196
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stąpając po niepewnym gruncie. Prekaryjność i bezrobocie w pamiętnikach bezrobotnych Polek i Polaków
Walking on Thin Ice. Precarity and Unemployment in the Memoirs of Unemployed Polish Women and Men
Autorzy:
Posłuszny, Łukasz
Karolak, Mateusz P.
Kubicki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427610.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
płeć
bezrobocie
pamiętniki bezrobotnych
prekaryjność
500+
gender
unemployment
precarity
memoirs of the unemployed
Opis:
W artykule, wychodząc od pojęcia prekaryjności, opisujemy, jak osoby biorące udział w konkursie na pamiętniki bezrobotnych z 2017 roku starają się ograniczyć konsekwencje braku zatrudnienia i jakie trudności z tym związane napotykają. Odwołujemy się przy tym do czterech głównych mechanizmów ochrony związanych z pracą, instytucją państwa, wspólnotą oraz rodziną. Wnioski wskazują na silne powiązanie czterech wymienionych obszarów przeciwdziałania prekaryzacji osób bezrobotnych. Główną rolę odgrywa rodzina, znacznie mniejszą natomiast instytucja państwa oraz wspólnota. Szczególnie negatywnie oceniane są rynek pracy oraz urzędy. W artykule szczegółowo przyglądamy się wysiłkom bezrobotnych w obszarze poszukiwania i wykonywania prac, które wbrew przypuszczeniom podtrzymują, a niekiedy nawet pogłębiają ich prekaryjność. Analizujemy również dwa instrumenty w postaci staży oraz świadczenia pieniężnego na dzieci tzw. 500+. O ile staże nie spełniają swojej funkcji i służą raczej przedłużaniu sytuacji niepewności, o tyle świadczenie 500+, zarządzane w większości przez kobiety, ma raczej pozytywny efekt.
Starting from the notion of precarity, we describe how authors of memoirs of the unemployed try to limit the consequences of unemployment and what difficulties they encounter. We refer to four main areas of protection:work, state institution, community and family. The conclusions point to a strong link between them. The key role is played by the family, while the state institution and the community play less significant role. The labour market and offices are particularly negatively evaluated. In the article we look in detail at the efforts of the unemployed in the area of searching for and performing jobs, which sometimes even deepen their precarity. We are also analysing internships and cash benefits for children, the so-called 500+. While internships do not fulfill their function and rather serve to prolong the situation of uncertainty, the 500+ benefit, managed mostly by women, has a rather positive effect.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2020, 1(236); 223-256
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typy legitymizacji w wypowiedziach hierarchów Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce na temat gender i praw reprodukcyjnych
Types of Legitimation in the Utterances of the Hierarchs of the Roman Catholic Church in Poland on Gender and Reproductive Rights
Autorzy:
Szwed, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427365.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dyskurs
gender
Kościół rzymskokatolicki
legitymizacje
prawa reprodukcyjne
discourse
Roman Catholic Church
legitimations
reproductive rights
Opis:
Artykuł poświęcony jest problemowi legitymizacji obecnych w dyskursie Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce wypowiedzi na temat gender i praw reprodukcyjnych z lat 2012–2017. Jego celem jest rekonstrukcja sposobów, w jakie przedstawiciele Kościoła uprawomocniają swoje stanowisko we wspomnianych polach dyskursywnych oraz odpowiedź na pytanie o rolę, jaką pełni wykorzystanie zróżnicowanych legitymizacji o charakterze religijnym i świeckim w kontekście obecności Kościoła w sferze publicznej. Prezentowane dane są wynikiem jakościowej analizy treści dokumentów Konferencji Episkopatu Polski oraz publicznych wypowiedzi polskich biskupów, takich jak: wywiady w mediach, kazania, wystąpienia konferencyjne. W warstwie teoretycznej i metodologicznej artykuł odwołuje się do założeń perspektywy społecznego tworzenia rzeczywistości (Berger i Luckmann), koncepcji dyskursywnego konstruowania legitymizacji (van Leeuwen) oraz założeń SKAD (the Sociology of Knowledge Approach to Discourse).
The article discusses the problem of legitimations in the discourse of the Roman Catholic Church in Poland on gender and reproductive rights from 2012–2017. Its aim is to reconstruct the ways the representatives of the Church legitimize their standpoint within these discursive fields and to explain the role of using diverse religious and secular legitimations for the public presence of the Roman Catholic Church. The results of the quantitative content analysis of the Polish Bishops’ Conference documents and bishops’ public utterances, i.e. media interviews, sermons, and conference speeches, are presented in the article. At the theoretical and methodological level the article uses the social construction of reality perspective (Berger and Luckmann), the conception of discursive construction of legitimation (van Leeuwen) and the sociology of knowledge approach to discourse (SKAD).
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2019, 3(234); 81-108
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu społecznej koncepcji depresji
Explorations in the Social Mechanisms of Depression
Autorzy:
Rancew-Sikora, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427296.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
depression
emotional energy
mental health
social mechanism
gender
depresja
energia emocjonalna
zdrowie psychiczne
mechanizm społeczny
Opis:
In recent years World Health Organization’s (WHO) statistics reveal the growing number of people complaining of depression and taking antidepressants. In the article the author presents an overview of the current sociological explanations of this phenomenon and offers her own theoretical conceptualization of the problem. Departing from a phenomenological description of melancholy, she then reviews some critical theorists’ suggestions pertaining that depression is an effect of medicalization and privatization of important social problems. The author ponders on the concepts of depression as a result of individualistic culture with its pressure on authentic self-realization (Petersen 2011), social anomy and disconnection (Karp 1996; Blazer 2005). She also reviews an important concept of „silencing the self” by Dona Jack (1991), which provides a partial explanation of gender differences in depression statistics. The author’s own proposal is based on Mark Granovetter’s (1985) concept of „embeddedness” and Emile Durkheim - Randall Collins (2011) concept of „emotional energy”. The author assumes depression risk is distributed unevenly among the members of various social categories because of situationally differentiated „moodiness to act” (Silver 2011) and prospects for cooperative action.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wskazuje na rosnącą w wielu krajach liczbę osób skarżących się na depresyjne zaburzenia nastroju i przyjmujących leki antydepresyjne. Autorka dokonuje przeglądu istniejących socjologicznych wyjaśnień tego zjawiska i proponuje własną koncepcję teoretyczną. Zaczyna od fenomenologicznego opisu, prezentuje wkład teorii krytycznych, w świetle których depresja jest głównie zjawiskiem dyskursywnym i jednym ze sposobów medykalizowania i prywatyzowania ważnych problemów społecznych. Pokazu- je, jak rosnąca częstość depresji jest w socjologii wyjaśniana w odniesieniu do cech kultury indywidualistycznej, z jej trudnym do spełnienia wymaganiem autentycznej samorealizacji (Petersen 2011) oraz anomią i osłabieniem więzi społecznych (Karp 1996; Blazer 2005). Przy- tacza także koncepcję „uciszania siebie” Dany Jack (1991), która tłumaczy większą podatność kobiet na depresję. Propozycja autorki czerpie inspirację z koncepcji embededdnes Marka Granovettera (1985) i koncepcji energii emocjonalnej Durkheima–Collinsa (2011). Zawiera przypuszczenie, że rozpowszechnienie nastrojów depresyjnych może wiązać się z działaniem społecznych mechanizmów blokujących działanie, oraz że członkowie różnych kategorii społecznych mogą być w różnym stopniu narażeni na zaburzenia depresyjne ze względu na poddanie specyficznym mechanizmom prowadzącym do utraty odpowiedniego „nastroju do działania” (Silver 2011) i współpracy innych.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2012, 3(206); 81-104
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cheese Bribe. Viewing Social Changes Through Food and Mobility in Daghestan, North Caucasus
Łapówka z sera. Jedzenie i mobilność w Republice Dagestanu, Kaukaz Północny
Autorzy:
Kaliszewska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427928.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mobility
food exchange
economy of favors
informal economy
corruption
gender
Islam
mobilność
wymiana jedzenia
ekonomia przysług
korupcja
islam
Opis:
This paper makes a contribution to food research and studies of mobility through analyzing food exchange in a translocal context. Furthermore, by focusing on Muslim women’s practices in the North Caucasus it also contributes to gender studies of post-socialism, which, for the most part, are based on the field material from the non-Muslim part of the Russian population. Anthropologists have viewed social changes through the lens of various food items or consumption patterns. I argue that adding a mobility aspect to the research centered on food can help us discover social changes and practices that may otherwise remain unnoticed. I will show that studying the dynamics of food circulation and human mobility may serve as a good starting point towards the broader study of societies. Thus, by taking people originating from the Shiri village in Daghestan as an example, I look into channels of food sharing to analyze the nature of reproduction of social relations within communities and the cultural entanglements created by the circulation of goods. Furthermore, the analysis of their vernacular practices reveals the existence of informal exchange networks, in particular the ones secured by and for women. Through these networks, food and favors are exchanged, and social bonds and feelings of obligation are created and preserved. Further analysis also reveals social changes connected with mountain abandonment, in particular the growing awareness of the weakening of tukhum (lineage) and village ties. These dynamics reflect recent changes in the Daghestani society that are connected with increased mobility and the processes of (re)islamization.
Jedzenie często służyło antropologom jako punkt wyjścia do analizy procesów społecznych na terenie byłego ZSRR. W tekście tym pokazuję, że jednoczesne badanie cyrkulacji jedzenia i mobilności ludzi może być dobrym punktem wyjścia do badania szerszych zmian społecznych w regionie. Tekst oparty jest na materiale badawczym będącym efektem długotrwałych, etnograficznych badań terenowych prowadzonych w położonej na Kaukazie Północnym Republice Dagestanu w latach 2004–2016, a w szczególności w latach 2012–2016. Prowadząc badania wśród wychodźców z górskiego aułu Sziri przemieszczających się między rodzinną wsią i położonymi na równinie miejscowościami Drużba i Czinar, przyglądam się procesom przekazywania jedzenia oraz towarzyszącym im relacjom społecznym. Pokazuję, że o ile analiza praktyk jedzeniowych związanych z konkretnymi potrawami jest ciekawym punktem wyjścia, o tyle dodatkowe prześledzenie mobilności danej grupy może pozwolić nam na zaobserwowanie szerszych zmian społecznych. Przykładowo, analiza lokalnych praktyk cyrkulacji jedzenia między Sziri i równiną ujawnia istnienie nieformalnych sieci wymiany, w szczególności sieci tworzonych przez kobiety i dla kobiet. Analiza materiału badawczego pokazuje, jak współcześnie, na muzułmańskim południu Rosji zmienił się charakter tych wymian oraz ich aktorzy. Ponadto, przyjrzenie się mobilności ludzi i jedzenia między górskim Sziri a równiną pomaga dostrzec zmiany społeczne wiążące się z opuszczaniem gór, w szczególności osłabianie więzów rodowych oraz próby przeciwdziałania temu procesowi. Powyższe praktyki ukazują charakter zmian społecznych związanych ze zwiększoną mobilnością mieszkańców Kaukazu Północnego oraz (re) islamizacją regionu.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2018, 4(231); 103-130
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakie szanse w wyborach prezydenckich mają kobiety? Badania eksperymentalne wśród młodzieży
What are the Chances of Female Candidates in Presidential Elections? (Experimental Study among the Polish Youth)
Autorzy:
Jakubowska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135530.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
stereotypy płciowe
kategoryzacja społeczna
głosowanie tematyczne
teoria continuum
presidential election
gender stereotypes
social categorization
continuum theory
issue voting
Opis:
Celem badania było sprawdzenie, czy i jakie zmiany zaobserwować można w stosunku młodzieży wobec polityków odmiennej płci. W badaniu wzięło udział 929 osób (454 kobiety i 475 mężczyzn), w wieku od 18 do 25 lat, z wykształceniem średnim (uczniowie szkół maturalnych i studenci). Przeprowadzono serię eksperymentów, w których opisywano fikcyjnych kandydatów – kobietę i mężczyznę – na urząd prezydenta. Manipulowano zakresem informacji o politykach (płeć, afiliacja polityczna, pozytywne i negatywne charakterystyki moralności i kompetencji oraz programu politycznego). Zaobserwowano: (1) efekt faworyzacji polityka własnej płci w grupie badanych kobiet, (2) zniekształcenia w percepcji kobiety–polityka; kandydatka na prezydenta wzbudzała bardziej pozytywne albo negatywne ustosunkowania niż kandydat na prezydenta w warunkach prezentacji pozytywnych albo negatywnych charakterystyk.
The aim of the study was to examine how the manipulation of information about hypothetical presidential candidates infl uenced youth’ attitudes towards them. The experiment was conducted on 929 subjects (454 women and 475 men), who were either pupils in their fi nal year of secondary school or university students, aged 18–25. The amount of information about politicians was manipulated (politicians’ gender, political affi liation, moral and competence traits (positive or negative), political programme characteristics). The results showed that (1) the own-group favoritism effect was observed only among female participants, (2) female presidential candidate was evaluated better than male presidential candidate in conditions of positive information, yet, when negative information about candidates was provided, female presidential candidate was evaluated worse than male presidential candidate.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2010, 2(197); 31-51
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Harriet Martineau. Powrót na salony światowej socjologii
Harriet Martineau: A Delayed Admission into the Annals of Word Sociology
Autorzy:
Wincławska, M. S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138621.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Harriet Martineau
history of sociological thought
methodology
field work
gender studies
historia myśli socjologicznej
metodologia badań socjologicznych
badania terenowe
Opis:
This article presents Harriet Martineau, a 19th century woman sociologist and her sociological work. She became famous because of her popularisation of social sciences (especially political economy), her literary and journalistic work and women's rights activism. It was not before the 1960s when she was 'discovered' by American sociology. This article tries to reconstruct the process of that 'discovery'. Then, her three major sociological works are described: 'How to Observe Morals and Manners', which is a first methodological guide to fieldwork. 'Society in America' - an analysis of the development of new American Society. 'The Positive Philosophy of Auguste Comte Freely Translated and Condensed' - the first translation of Comte's book into the English language. Finally, the authoress presents arguments why Harriet Martineau should be considered a pioneer of sociology and was one of its major representatives in the 19th century English speaking world.
Artykuł przybliża postać i twórczość socjologiczną dziewiętnastowiecznej publicystki i pisarki angielskiej Harriet Martineau, która uznawana jest za pierwszą kobietę socjologa na świecie. Martineau zyskała za życia sławę jako popularyzatorka nauki (głównie ekonomii politycznej), literatka, dziennikarka oraz propagatorka praw kobiet. I tak była postrzegana przez wiele lat przez potomnych. Dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku socjologia amerykańska zaczęła "odkrywać" jej twórczość socjologiczną. Artykuł rekonstruuje ten proces. Następnie omawia trzy podstawowe prace socjologiczne Harriet Martineau: How to Observe Morals and Manners, pierwszy przewodnik metodologiczny dotyczący prowadzenia badań terenowych, Society in America - analiza tworzącego się społeczeństwa amerykańskiego przeprowadzona w czasie jej dwuletniej podróży po USA oraz The Positive Philosophy of Auguste Comte Freely Translated and Condensed, która to praca jest pierwszym tłumaczeniem książki Comte'a na język angielski. Na końcu autorka przedstawia argumenty na rzecz uznania Harriet Martineau za prekursorkę socjologii i jednego z jej głównych twórców w dziewiętnastowiecznym świecie anglojęzycznym.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2004, 3(174); 63-91
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół koncepcji demokracji. Parytet płci w świetle polskiego dyskursu prasowego
Conceptualising Democracy? Constructions of Gender Parity in Polish Press Discourse
Autorzy:
Krzyżanowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427458.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
gender parity
representation of women
democracy
media discourse
critical discourse analysis
parytet płci
reprezentacja kobiet
demokracja
dyskurs medialny
Krytyczna Analiza Dyskursu
Opis:
This article analyses Polish media discourse about gender parity by arguing that the latter is not only a call for the increased participation of women in Polish public life but also a reason for the discursive redefinition of different visions of Polish democracy. The analysis focuses on a period between the first and second Polish Women’s Congress (2009–2010) when the idea of gender parity – and, later on, of the related official legal acts – became one of the central elements of Polish public debates. Anchored in the Discourse-Historical Approach in critical discourse analysis (CDA), the qualitative discourse analysis focuses on the constructions of arguments against gender parity in selected articles from key Polish broadsheet newspapers. The systematic analysis of those arguments allows establishing that gender is, in fact, treated as a decisive factor for one’s participation in the Polish public life. By the same token, the article explicates that media-based perceptions of parity as vital or marginal are directly related to broader definitions of gender as either social/cultural or biological. These, as the article shows, influence relevant conceptions of democracy and constructions of its key principles in acts of either discursively supporting or rejecting gender parity.
Artykuł skupia się na analizie dyskursu medialnego o parytecie płci jako kwestii, która odnosi się zarówno do sposobów zwiększenia udziału kobiet w sprawowaniu władzy oraz, szerzej, do polskiej wizji demokracji. Analiza obejmuje okres między pierwszym a drugim Kongresem Kobiet Polskich (2009–2010), kiedy idea parytetu (bądź rozwiązań kwotowych) została nagłośniona w polskim życiu publicznym oraz w – będącym jego częścią – dyskursie medialnym. Podstawą jakościowej analizy, przeprowadzonej zgodnie z założeniami podejścia dyskursywno-historycznego w krytycznej analizie dyskursu (KAD), są wybrane publikacje prasowe, w których zostały zrekonstruowane aporie wysuwane przez przeciwników paryte- tu płci. Systematyczna analiza argumentów przeciw parytetowi płci w dyskursie medialnym uwidacznia nie tylko to, że płeć może decydować o wymaganiach stawianych różnym uczestnikom sfery publicznej, ale też fakt, że postrzeganie ważności lub nieważności kategorii płci w kontekście problematyki związanej z demokracją w Polsce powiązane jest ze sposobem, w jaki płeć jest definiowana (np. jako atrybut jednostki proweniencji społecznej lub kultu- rowej czy biologicznej). Jednocześnie dyskursywnie konstruowany sposób rozumienia płci może wpływać zarówno na to, jak rozumie się demokrację oraz czy akceptuje się lub odrzuca ideę parytetu, jako jej przejaw.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 199-223
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturowa presja i instytucjonalne warunki jako determinanty feminizacji nieaktywności zarobkowej we współczesnej Polsce
Cultural Pressure and Institutional Conditions as Determinants of Economic Inactivity Feminisation in Contemporary Poland
Autorzy:
Karwacki, Arkadiusz
Suwada, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131860.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
transformacja
feminizacja nieaktywności zarobkowej
kulturowy skrypt ról płciowych
słabe państwo
metoda pamiętnikarska
transformation
feminization of joblessness
gender beliefs
soft-state
memoirs method
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja zjawiska feminizacji nieaktywności zarobkowej, rozumianego jako zbiór procesów utrudniających kobietom w wieku aktywności zawodowej podejmowanie i utrzymywanie pracy zarobkowej. Autorzy odpowiadają na pytanie, czym charakteryzuje się zjawisko nieaktywności zarobkowej kobiet i na jakie problemy (kulturowe, funkcjonalne, instytucjonalne) napotykają kobiety w podejmowaniu lub utrzymywaniu pracy zarobkowej. Autorzy egzemplifikują fakt, że feminizacja nieaktywności zarobkowej wynika z genderowych norm opiekuńczych oraz słabości państwa jako dostarczyciela dóbr i usług (także strażnika stanowionych norm). Tekst uwzględnia definicję kluczowego zjawiska, prezentację istotnych treści literatury przedmiotu i zarys kontekstów ważnych dla odczytywania aktywności kobiet na rynku pracy, informacje o zrealizowanych projektach, które dostarczyły podstawy empirycznej dla podjętych analiz oraz omówienie tego materiału wraz z konkluzjami uwzględniającymi zbiór cech feminizacji nieaktywności zarobkowej.
The aim of this article is to present the phenomenon of economic inactivity feminization understood as a set of processes hindering women of working age from entering and remaining at labour market. The text offers a definition of this phenomenon and provides literature review on the subject. The empirical material for the analysis has been collected within the two projects (one involving a diary competition and the other – interviews with mothers of children with disabilities). The authors explore the characteristics of the women’s economic inactivity, they describe and analyse the problems (cultural, functional, institutional) that women encounter when they attempt to enter labour market and stay employed. Having undertaken the analysis of various aspects of the phenomenon, the authors provide evidence that economic inactivity feminization results from gendered welfare norms as well as from weakness of the state.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2022, 2; 5-32
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 20

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies