Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "philosophy of science" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Czy fizyka wskazuje na istnienie transcendencji? Dyskusja wokół książki "Fizyk w jaskini światów"
Does Physics Point to the Existence of Transcendence? Discussion of the Book: "Fizyk w jaskini światów" ["A Physicist in the Cave of Worlds"] by Krzysztof A. Meissner (conversation with Jerzy Sosnowski), Biblioteka Więzi, Vol. 389, Warszawa 2023
Autorzy:
Buczkowska, Janina
Krokos, Jan
Lemańska, Anna
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39572155.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
fizyka
transcendencja
filozofia nauki
filozofia fizyki
platonizm
physics
transcendence
philosophy of science
philosophy of physics
Platonism
Opis:
Profesor Krzysztof A. Meissner proponuje obraz transcendencji wynikającej z poznawania świata przez fizykę, która oznacza świat uniwersalnych i niezmiennych praw przyrody. Czy tego rodzaju wypowiedzi są uprawnione na gruncie fizyki, czy też należy uznać je za określony pogląd filozoficzny? Czy istnienie praw przyrody wskazuje na istnienie jakiejś transcendencji? Publikacja jest zapisem dyskusji wokół książki: Krzysztof A. Meissner, Fizyk w jaskini światów (rozmawia Jerzy Sosnowski), (Biblioteka Więzi, tom 389, Warszawa 2023), która to dyskusja odbyła się 25 marca 2023 w Instytucie Filozofii UKSW w Warszawie w ramach spotkania Katedry Filozofii Przyrody.
Professor Krzysztof A. Meissner proposes a picture of transcendence resulting from physics’ understanding of the world. The transcendence of which he speaks does not mean the Absolute-God, but the world of universal and unchanging laws of nature, which are understood by him in the shape of the Platonic world of ideas. Therefore, one may ask whether such statements are legitimate on the grounds of physics, or should they be considered a particular philosophical view? Furthermore, what is Meissner’s actual understanding of the status of “laws of nature”? Can they legitimately be considered a world of ideas? Does their existence actually indicate the existence of some transcendence? This article is the transcript of a discussion around the book A Physicist in the Cave of Worlds, (Biblioteka Więzi, Vol. 389, Warszawa 2023) by Krzysztof A. Meissner, Jerzy Sosnowski, which took place on March 25, 2023 at the Department of Philosophy of Nature of the CSWU Institute of Philosophy in Warsaw.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 205-218
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedna czy wiele normatywności?
One or many normativities?
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430952.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
normativity
naturalism
antinaturalism
normative field
philosophy of science
normatywność
naturalizm
antynaturalizm
pole normatywne
filozofia nauki
Opis:
The aim of the present investigation is to sketch a new approach to analysing normativity. First (§1–2) I locate the problem of normativity in the landscape of contemporary philosophy and focus on the dispute between naturalism and antinaturalism. Then (§3) I discuss the so-called top-down approach to studying normativity, to which I oppose the bottom-up approach inspired by contemporary philosophy of science (§4). I see the integration of these approaches as enabling investigations of normative phenomena that do not reduce them to just one type of normativity (e.g. morality).
Celem niniejszych rozważań jest zarysowanie nowego podejścia w analizowaniu, czym jest normatywność. Po pierwsze (§1–2) wskazuję na miejsce problemu normatywności we współczesnej filozofii, koncentrując się sporze pomiędzy naturalizmem i antynaturalizmem. Następnie (§3) omawiam tzw. odgórną drogę w badaniu normatywności, którą przeciwstawiam inspirowanej przez współczesną filozofię nauki, drodze oddolnej (§4). W integracji podejścia odgórnego i oddolnego upatruję możliwość takiego badania zjawisk normatywnych, które nie będzie ich redukowało do jednego z rodzajów normatywności (np. moralności).
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2018, 54, 2; 61-81
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o genocentryzm w filozofii biologii
Controversy over gene-centrism in the philosophy of biology
Autorzy:
Ziemny, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431253.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
philosophy of nature
philosophy of science
philosophy of biology
genetics
gene-centrism
evo-devo
filozofia przyrody
filozofia nauki
filozofia biologii
genetyka
genocentryzm
Opis:
The roots of the gene-centric view should be sought in a dynamic development of the nineteenth- and twentieth-century genetics – especially the modern evolutionary synthesis and molecular genetics. Behind this idea is a thesis that in biological sciences explanations that refer to genetic factors are privileged. In turn, the most important assumption of this thesis is that at the molecular level the genes and genetic code play a special role in determining the development of an organism. Although the gene-centric conception is one of the cornerstones of modern evolution theory, it has little interest in broader problems of development. Therefore, in recent years there has been a shift towards an alternative perspective stressing the importance of non- -genetic factors in explaining the phenomena and processes of biological development. Especially interesting in this context are arguments and ideas purporting to reject the thesis of a special role of genes and genetic code, particularly in the field of evolutionary developmental biology. An evo-devo context seems interesting because of its ambition to integrate developmental biology with evolutionary biology.
Źródeł koncepcji genocentrycznej należy dopatrywać się w dynamicznym rozwoju XIX- i XX-wiecznej genetyki – zwłaszcza współczesnej syntezy ewolucyjnej oraz genetyki molekularnej. Za ideą tą stoi teza, iż w naukach biologicznych wyjaśnienia odwołujące się do czynników genetycznych są uprzywilejowane; przy tym istotnym założeniem idei genocentrycznej w ramach genetyki molekularnej jest to, że geny oraz kod genetyczny pełnią szczególną rolę w determinowaniu rozwoju organizmu. Chociaż stanowisko genocentryczne jest jednym z fundamentów współczesnej teorii ewolucji, to przez długi czas nie podejmowano na tym gruncie problematyki biologii rozwoju. W związku z tym w ostatnich latach można dostrzec zwrot w stronę nurtu alternatywnego, wykazującego istotność uwzględnienia czynników poza-genetycznych w wyjaśnianiu zjawisk i procesów biologiczno-rozwojowych. Najistotniejsze w tym kontekście są argumenty i idee stojące za odrzuceniem specjalnej roli genów, zwłaszcza na gruncie ewolucyjnej biologii rozwoju; kontekst evo-devo wydaje się interesujący ze względu na ambicję integracji biologii rozwojowej i biologii ewolucyjnej.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 1; 143-168
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
One or many normativities?
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431047.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
normativity
naturalism
antinaturalism
normative field
philosophy of science
normatywność
naturalizm
antynaturalizm
pole normatywne
filozofia nauki
Opis:
The aim of the present investigation is to sketch a new approach to analysing normativity. First (§1–2) I locate the problem of normativity in the landscape of contemporary philosophy and focus on the dispute between naturalism and antinaturalism. Then (§3) I discuss the so-called top-down approach to studying normativity, to which I oppose the bottom-up approach inspired by contemporary philosophy of science (§4). I see the integration of these approaches as enabling investigations of normative phenomena that do not reduce them to just one type of normativity (e.g. morality).
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2018, 54, 1; 5-24
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O przedmiocie badań informatyki
About the object of computer science’s studies
Autorzy:
Bondecka-Krzykowska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431273.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
philosophy of computer science
ontology of computer science
information
computer
software
algorithm
filozofia informatyki
ontologia informatyki
informacja
komputer
program komputerowy
algorytm
Opis:
One of the fundamental ontological issues of the philosophy of computer science is the question about the object of computer scientists’ research. In the paper some views concerning the objects of computer science are analyzed. They include information, computers, computer programs and algorithms. Recognition of computer science as a science of information leads to many philosophical problems related not only to the definition of information, but also of its nature. Similar issues are associated with the adoption of computers as the subject of computer science’s research. In the paper the relationship between the computer as an abstract object and its implementation − real machines is examined. Also the problem of distinguishing hardware from software is considered. Finding that the main computer scientist’s activity is software creation, leads to the view that computer science is the science of programs. The main views on the nature of programs, including the distinction between program as code and program as an executed process are compared and discussed. The paper also contains an analysis of algorithms and procedures as objects of computer science’s research, including a discussion of the main features of the algorithm.
Jednym z podstawowych zagadnień ontologicznych filozofii informatyki jest pytanie o przedmiot badań informatyków. W pracy dokonano analizy wybranych poglądów dotyczących obiektów informatyki: informacji, komputerów, programów komputerowych oraz algorytmów. Uznanie informatyki za naukę o informacji prowadzi do wielu problemów filozoficznych związanych nie tylko z definicją wszechobecnej w nauce informacji, ale również z jej naturą. Podobne kwestie związane są z przyjęciem, że przedmiotem badań informatyki są komputery. W pracy przeanalizowano między innymi związek pomiędzy komputerem, rozumianym jako byt abstrakcyjny, a rzeczywistymi maszynami, będącymi jego urzeczywistnieniami, oraz problem rozróżnienia hardware’u od software’u. Z kolei stwierdzenie, że podstawową działalnością informatyków jest tworzenie programów komputerowych prowadzi do poglądu, że informatyka jest nauką o programach. W pracy dokonano zestawienia poglądów na naturę programów, w tym na rozróżnienie programów jako kodów od programów wykonywanych na komputerach. Praca zawiera również analizę pojęcia algorytmu oraz procedury jako obiektów badań informatyki, w tym omówienie cech algorytmu.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 5-24
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transfer idei z biologii do informatyki na przykładzie algorytmów ewolucyjnych
Knowledge transfer from biology to computer science on the example of evolutionary algorithms
Autorzy:
Leciejewski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430981.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
philosophy of computer science
artificial intelligence
evolutionism
evolutionary biology
evolutionary algorithms
filozofia informatyki
sztuczna inteligencja
ewolucjonizm
biologia ewolucyjna
algorytmy ewolucyjne
Opis:
IT specialists engaged in the issues of evolutionary algorithms claim that there has been a transfer of knowledge from biology to computer science, i.e., certain findings in evolutionary biology have become an inspiration for the creation of algorithms whose function is analogous to that of naturally occurring evolutionary processes. If this is correct, the following question should beanswered: what is the extent of knowledge transfer from evolutionary biology to computer science dealing with evolutionary algorithms? Answering this question becomes possible after a prior review of the working mode of evolutionary algorithms.
Informatycy zajmujący się problematyką algorytmów ewolucyjnych twierdzą, że miał miejsce transfer idei z biologii do informatyki, tzn. że ustalenia biologii ewolucyjnej stały się inspiracją do powstania tych algorytmów i że działają one analogicznie do procesów ewolucyjnych zachodzących w świecie przyrody. Jeśli jest tak faktycznie, to warto odpowiedzieć na pytanie, w jakim zakresie następuje przeniesienie ustaleń z biologii ewolucyjnej do działu informatyki zajmującego się algorytmami ewolucyjnymi. Zadanie to stanie się możliwe po uprzednim zreferowaniu sposobu działania algorytmów ewolucyjnych.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 1; 123-142
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia w kontekście nauki. Stare problemy w nowym wydaniu
Philosophy in the context of science. Old problems in a new form
Autorzy:
Mączka, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926938.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia przyrody
nauki przyrodnicze
filozofia w nauce
philosophy of nature
natural sciences
philosophy in science
Opis:
Analizy przeprowadzone w artykule pozwalają na wyciągnięcie wniosków, ważnych dla filozofa przyrody. Między filozofią a naukami przyrodniczymi istnieje interakcja, którą można określić jako współprzenikanie się obu tych dziedzin wiedzy. To współoddziaływanie filozofii z nauką podobne jest do niedomykającego się koła. Trudno jest owo współprzenikanie jednoznacznie scharakteryzować, ale można wskazać pewne idee towarzyszące mu. (1) Uświadomienie sobie filozoficznego uwikłania teorii naukowej powoduje często rozszerzenie jej rozumienia oraz ujawnia, jak wiele informacji zawartych jest w teorii naukowej na temat głębokiej struktury świata. Sformułowanie „filozofia w nauce” można by uznać za charakterystyczne dla współczesnego ujmowania związku filozofii z naukami przyrodniczymi. Należy pamiętać, że wspólna droga filozofii i nauk przyrodniczych pozwala osiągać interesujące poznawczo wyniki, ważne dla rozumienia świata zewnętrznego. (2) Współprzenikanie się filozofii z nauk jest procesem dynamicznym i twórczym. Tak filozofia, jak i nauka, ulegają ciągłym zmianom, które w istotny sposób wpływają na rozwijanie się procesu współprzenikania. Trudno jest przewidywać, w którą stronę ten proces będzie ewoluował. Ważne jest jednak, jak twierdzi M. Heller, aby w tym twórczym procesie dostrzec, że największym sukcesem nauk empirycznych, trwającym do dziś, jest coraz lepsze ugruntowanie się przekonania, że Wszechświat stopniowo, choć tylko w przybliżeniu, ujawnia nam tajemnice swojej struktury. -------------- Zgłoszono: 12/09/2020. Zrecenzowano: 10/10/2020. Zaakceptowano do publikacji: 29/10/2020
The analysis carried out in this article allows one to draw important conclusions from the point of view of the philosopher of nature. There is an interaction between philosophyand science that takes the form of a mutual permeation in a circle that does not close. Although it is hard to characterize such a circle, one can point to some of its accompanyingideas: (1) Understanding the philosophical implications of a scientific theory improves its explanatory power and reveals the information it contains on the fundamental structureof the Universe. The expression “philosophy in science” characterizes the contemporary approach to the relations between philosophy and science. It must be emphasized thatthe traditional approach of philosophy and science leads to interesting results, important for the understanding of the external world. (2) The mutual permeation of philosophy andscience is a dynamic and creative process. Both science and philosophy change constantly, which substantially influence the development of this permeation. It is hard to predict, however, in which direction the process will evolve. -------------- Received: 12/09/2020. Reviewed: 10/10/2020. Accepted: 29/10/2020
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 133-152
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu przyrodniczego, filozoficznego i teologicznego obrazu Wszechświata. Sylwetka naukowa księdza Grzegorza Bugajaka
In search of the natural, philosophical and theological image of the universe. The scientific profile of Fr. Grzegorz Bugajak
Autorzy:
Lemańska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926910.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Grzegorz Bugajak
filozofia przyrody
nauka a religia
philosophy of nature
science and religion
Opis:
W artykule przedstawiono życiorys i najważniejsze dokonania naukowe ks. dr hab. Grzegorza Bugajaka (1966-2020), prof. UKSW, związanego z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej ATK/UKSW. Ks. Bugajak zostawił po sobie duży i interesujący dorobek naukowy, koncentrujący się wokół problemów z zakresu filozofii przyrody, filozofii nauk przyrodniczych i relacji między naukami przyrodniczymi a teologią. Jego prace stanowią znaczny wkład w rozwój filozofii.
This article surveys the biography and the most important scientific achievements of Fr. prof. dr hab. Grzegorz Bugajak (1966-2020), associated with the Faculty of Christian Philosophy ATK / UKSW. Fr. Bugajak left a large and interesting scientific output, focusing on problems in the philosophy of nature, philosophy of sciences and the relationshipbetween natural sciences and theology. His works make a significant contribution to the development of philosophy.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 53-84
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pytanie o jedność nauki na przykładzie kosmologii antropicznej
The Question of the Unity of Science in the Case of Anthropic Cosmology
Autorzy:
Leciejewski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39567858.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia kosmologii
kosmologia antropiczna
jedność nauki
integracja nauk
dyferencjacja nauk
philosophy of cosmology
anthropic cosmology
unity of science
integration of sciences
differentiation of sciences
Opis:
Wobec postępującego od lat procesu dyferencjacji nauk warto zadać pytanie o ich możliwą integrację. Problem ten przedstawiony zostanie na przykładzie kosmologii antropicznej. W pierwszej części artykułu opisane zostaną dwa podstawowe ujęcia kosmologii antropicznej, to znaczy mocna i słaba kosmologia antropiczna (kosmologia inflacyjna oraz kosmologia kwantowa). Następnie zostanie ona ukazana jako przykład projektu integracji nauk ewolucyjnych. W ostatniej części artykułu podjęta zostanie próba wykazania, że kosmologia antropiczna (w znaczeniu szerszym niż wcześniej opisana słaba i mocna kosmologia antropiczna) może stanowić paradygmatyczny przykład nauki ewolucyjnej o najszerszym zakresie badawczym i spójnej metodzie badawczej, wspólnej dla wszystkich nauk ewolucyjnych. Będzie to zatem opis projektu badawczego, który jednoczy wszystkie nauki ewolucyjne.
Given the ongoing process of the differentiation of sciences, it is worth posing a question about the possibility of them being integrated. This matter will be explored with reference to anthropic cosmology. The first part of the article will be a description of two basic approaches to anthropic cosmology, i.e. the so-called strong and weak anthropic cosmology (inflation cosmology and quantum cosmology); subsequently, it will be shown as an example of a project of integration in evolutionary sciences. The final part of the article will show that anthropic cosmology (in a broader sense than the previously described weak and strong anthropic cosmology) may in fact constitute a paradigmatic example of an evolutionary science with the widest research scope and a consistent research method, common to all evolutionary sciences. In this sense, anthropic cosmology is a research project that unifies all evolutionary sciences.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 101-118
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies