Temat: bóg - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Theodicy as Gods portraiture
Autorzy:: Puczydłowski, Miłosz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/431088.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: theodicy
God
evil
teodycea
Bóg
zło
Opis:: The aim of this paper is to examine one of the best known and most frequently disapproved philosophical ideas: namely, theodicy. Some classical arguments formulated by Plotinus, Augustine, and Leibniz are examined. Then, Kant’s harsh critique of theodicy is introduced. The main aim of our suggested reinterpretation of the classical debate is to employ a new definition of evil formulated by Richard Kearney. Having considered evil as ‘something that must be actively contested’, the theodicean reasoning should be reimagined. The paper will advance from the rational vindication of God’s goodness and justice to the portraiture of God’s active contestation of evil. The metaphysical thought of Plotinus, Augustine and Leibniz is to be redirected from its past orientation towards a future disposition. The Kantian idea of an authentic theodicy based on the Book of Job will also be introduced. This will allows us to steer firmly between the Scylla of a metaphysical overlooking of individual suffering and the Charybdis of disregarding God when facing evil.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 1; 27-46
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Koncepcja ludzkiej duszy i problem animacji w systemie filozoficznym Eriugeny
The Concepts of the Human Soul and Animation in Eriugena’s Philosophical System
Autorzy:: Grzegorzyca, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1926873.pdf
Data publikacji:: 2021-07-31
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Eriugena
Bóg
Stwórca
dusza
animacja
God
Creator
soul
animation
Opis:: Rozważania nad ludzkim życiem prowadziły często do wniosku, że w człowieku istnieje pierwiastek życia, który nazwano duszą. Koncepcję człowieka, złożonego z duszy i ciała, przyjęły różne religie i systemy filozoficzne. Z tej koncepcji wynika problem animacji duszy, czyli próba określenia momentu, w którym dusza łączy się z ciałem, tworząc człowieka. W tym kontekście pojawia się również kwestia pochodzenia ludzkiej duszy. Na pytania o pochodzenie duszy i moment jej syntezy z materią ciała w ludzkiej matce proponowano w historii filozofii różne odpowiedzi. W systemie filozoficznym Eriugeny człowiek jest bytem, złożonym z duszy i ciała. Dusza jest istotą człowieka. Istotą duszy jest intelekt. Przejawem aktywności intelektu jest ludzki rozum. Istnienie duszy powoduje, że człowiek odkrywa, iż został stworzony do poznawania niepoznawalnego, własnego intelektu i Boga. Ludzka dusza istnieje przed powstaniem ciała człowieka. Każdy człowiek od chwili poczęcia posiada duszę, a moment zejścia duszy w materię ciała wymyka się ludzkiemu poznaniu. Ten moment jest tajemnicą Stwórcy.
Reflection on human life often led to the conclusion that there is a source of life within man, which was called the soul. Various religions and philosophical systems have assumed that man is composed of soul and body. The problem is to determine the exact moment when the soul joins the body and a human being is created. The origin of the human soul is also a problem. In the history of philosophy there have been many attempts to solve these problems. According to Eriugena, man has soul and body. The soul is the essence of man. The essence of the soul is the intellect. The manifestation of the activity of the intellect is the human mind. The soul makes man discover that he was created to learn about his own unknowable intellect and God. The human soul exists prior to the human body. Every human being has a soul since conception, and the moment when the soul descends into the body eludes human cognition. This moment is a secret known only to the Creator.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 1; 5-30
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Eriugeny koncepcja stworzenia wszystkiego z niczego w człowieku
The concept of creating everything from nothing in man according to Eriugena
Autorzy:: Grzegorzyca, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/431043.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Eriugena
God
man
nothingness
creation
Bóg
człowiek
nicość
stworzenie
Opis:: The Old Testament reveals the truth about God’s creation of everything from nothing. Christianity has accepted this revelation and Christian thinkers have further developed this concept. The Christian Neoplatonist Eriugena, in particular, considered the creation and nothingness out of which God made everything. Interpreting the biblical description of creation in the context of his own philosophical system, Eriugena came to the conclusion that nothingness is the perfect fullness of the goodness of God, who created all the qualities of human nature. A perfect creature was created in a perfect man. The error resulting from an unreasonable choice caused man to get rid of perfection and exist in an imperfect form. The concept of creating everything from nothing in a human being seems to be a prelude to Eriugena’s reflections on the incarnation of the eternal Logos – the Word – God the Son, which makes it possible to return to the state of perfection.
Stary Testament objawia prawdę o stworzeniu przez Boga wszystkiego z niczego, a chrześcijaństwo przyjęło to objawienie i chrześcijańscy myśliciele rozwinęli tę koncepcję. Chrześcijański neoplatonik Jan Szkot Eriugena prowadził rozważania dotyczące stworzenia oraz nicości, z której Bóg uczynił wszystko. Interpretując biblijny opis stworzenia na gruncie autorskiego systemu filozoficznego Eriugena doszedł do wniosku, że nicość jest doskonałą pełnią dobroci Boga, który dokonał aktu stworzenia wszystkiego w ludzkiej naturze. W doskonałym człowieku powstało doskonałe stworzenie. Błąd wynikający z nierozumnego wyboru spowodował, że człowiek pozbył się doskonałości i zaczął istnieć w niedoskonałej formie. Wraz z człowiekiem do gorszej formy istnienia zeszło również całe stworzenie, które w ludzkiej naturze powstało. Koncepcja stworzenia wszystkiego z niczego w człowieku wydaje się stanowić wstęp do rozważań Eriugeny dotyczących wcielenia odwiecznego Logosu – Słowa – Boga Syna, który umożliwia powrót do stanu doskonałości.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 1; 47-69
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Mistyka miłości Bożej w pismach św. Bernarda z Clairvaux
Mysticism of God’s Love in Bernard of Clairvaux’s writings
Autorzy:: Andrzejuk, Artur
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/430939.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: God
love
mysticism
levels of love
Bóg
miłość
mistycyzm
stopnie miłości
Opis:: Bernard of Clairvaux’s account of mystical love was already famous in the 12th century and it gained many followers, among whom Bernard’s first biographer, William of Saint-Thierry, should be given first mention. The doctrine had also its opponents, for example in Peter Abelard, who argued that it presented a concept of egoistic love; he himself tried to put forward his own view of charitable and selfless love. In Bernard’s writings, the influences of Greek Platonism from the works of Pseudo-Dionysius and Saint Augustine’s version of western Platonism are joined in a coherent unity. The distinct novum is Bernard’s stress on freedom. He clearly states that love arises from freedom; freedom is a condition of the beginning of love, and it relies on the rejection of enslaving fear and overpowering lust. What is more, this freedom of will (liberum arbitrum) constitutes the dignity of man. “Dignitatem in homine liberum arbitrium dico” – this statement from "De diligendo Deo" is reminiscent of the characteristics of dignity that can be found in Renaissance humanists like Coluccio Salutati, Marsilio Ficino, Nicholas of Cusa, Petro Pomponazzi, Carolus Bovillus, Erasmus of Rotterdam, and first of all Giovanni Pico della Mirandola. Bernard’s doctrine of love can be described as mystical, because it refers only to God, and it is completed only with God and through God. Bernard’s favourite subject for commentary, and that of his Cistercian followers, was the Song of Songs. He wrote many homilies on it, which were gathered, after his death, into an impressive commentary, where the final expression of Cistercian “nuptial mysticism” can be found. In its essence, it draws the ultimate conclusions of the biblical statement that God is Love (1 J 4,8). Bernard calls love the law (lex) that is the internal life of God, and which externalizes itself in the act of creation. It is total love, all-encompassing, available to everyone, almighty, salvific and beatifying. Man has a special place on this scale of love, as he is a rational and free being created in the image and likeness of God. This 'imago' and 'similitudo Dei' entails above all the possibility of love.
Koncepcja mistycznej miłości św. Bernarda stała się słynna jeszcze w XII wieku i zyskała licznych zwolenników, z których przede wszystkim należy wymienić pierwszego biografa Bernarda, Wilhelma z Saint-Thierry. Doktryna ta miała też swoich przeciwników, do których zaliczał się przede wszystkim Piotr Abelard, zarzucający jej egoizm i usiłujący przeciwstawić jej swoją koncepcję miłości bezinter esownej. W pismach św. Bernarda uzyskują pewną postać spójnej jedności wpływy greckiego platonizmu z pism Pseudo-Dionizego oraz wpływy platonizmu zachodniego w wersji św. Augustyna. Wyraźnym novum jest to akcent, który pada na wolność. Cysters wyraźnie stwierdza, że miłość rodzi się z wolności; warunkiem jej zapoczątkowania jest właśnie wolność, polegająca na odrzuceniu zniewalającego człowieka strachu lub równie obezwładniającej pożądliwości. Co więcej, ta wolność woli (liberum arbitrum) stanowi o godności człowieka. Dignitatem in homine liberum arbitrium dico – ta formuła z "De diligendo Deo" przypomina bardzo określenia godności, jakie znajdujemy u renesansowych humanistów, takich jak chociażby Coluccio Salutati, Marsilio Ficino, Mikołaj z Kuzy, Petro Pomponazzi, Carolus Bovillus, Erazm z Rotterdamu, a przede wszystkim Giovanni Pico della Mirandola. Doktrynę miłości opata z Jasnej Doliny możemy określić mianem mistycznej, gdyż odnosi się ona wyłącznie do Boga, dokonuje się dla Boga i dzięki Bogu. Można też powiedzieć, że była to „mistyka miłosna”. Z tego też względu ulubionym przedmiotem komentarzy Bernarda, a następnie jego cysterskich kontynuatorów, była Pieśń nad pieśniami. Sam Bernard przez całe życie pisał homilie na jej temat, skomponowane już po jego śmierci w imponujący komentarz. Tam też znajduje się ostateczny wyraz cysterskiej „mistyki oblubieńczej”. W swej istocie stanowi ona wyprowadzenie ostatecznych konsekwencji z biblijnego stwierdzenia, że Bóg jest miłością (1 J 4,8). Bernard nazywa miłość „prawem” (lex), które jest wewnętrznym życiem Boga i które uzewnętrznia się w akcie stwórczym. Jest to miłość totalna, wszystko ogarniająca, wszystkim dostępna, wszechmogąca, zbawcza i uszczęśliwiająca. Szczególne miejsce na tej skali miłości ma człowiek, byt rozumny i wolny, stworzony na obraz i podobieństwo Boga. W tym 'imago' i 'similitudo Dei' zawiera się przede wszystkim możność miłowania.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2011, 47, 2; 63-102
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Koncepcja szczęścia w pismach Św. Augustyna
Augustine’s concept of happiness
Autorzy:: Majcherek, Kamil
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/431321.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: happiness
Augustine
wisdom
God
anthropology
Christianity
szczęście
Św. Augustyn
mądrość
Bóg
antropologia
chrześcijaństwo
Opis:: This article describes a conception of happiness which can be abstracted from the works of St. Augustine of Hippo. The article’s author undertakes a systematic reconstruction of Augustine’s views, thus claiming that such reconstruction is possible and that certain important themes of Augustine’s views remained the same during his entire intellectual career. These themes are the claim that man’s desire for happiness is natural to him; the claim that the essence of happiness consists in reaching God; and the claim that the path towards this happiness leads through gaining wisdom. The author also presents the main change that occurred in the Augustinian vision of happiness, that is, “moving” the possibility of reaching full happiness from this life to the afterlife.
Artykuł ten stanowi omówienie koncepcji szczęścia, którą można wywieść z pism św. Augustyna z Hippony. Autor podejmuje się systematycznej rekonstrukcji poglądów tego myśliciela, argumentując na rzecz tego, iż dokonanie jej jest możliwe, i twierdząc, iż pewne podstawowe wątki w jego myśli pozostały takie same w ciągu całej jego działalności intelektualnej. Są nimi przede wszystkim: twierdzenie, iż dążenie człowieka do osiągnięcia szczęścia jest dla niego naturalne; twierdzenie, że istotą szczęścia jest osiągnięcie Boga; oraz twierdzenie, że droga do owego szczęścia wiedzie przez zyskiwanie przez człowieka mądrości. Autor przedstawia również główną zmianę w Augustyńskiej wizji szczęścia, którą stanowi „przeniesienie” możliwości jego osiągnięcia z życia obecnego na przyszłe.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 1; 53-75
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Eriugeny ontologiczna koncepcja rzeczywistości
Eriugena’s ontological concept of reality
Autorzy:: Grzegorzyca, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/431373.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: God
Eriugena
being
non-existence
Benedict XVI
ontology
Bóg
byt
niebyt
Benedykt XVI
ontologia
Opis:: In a 2009 general audience, Benedict XVI offered the short deliberation concerning the thought of Eriugena, whose views were condemned four times. Eriugena’s concept was most often viewed in history as a pantheistic vision of reality, contrary to Christianity, or as Christian Neo-Platonism. The article is an attempt to portray Eriugena’s ontological vision of reality in the frame of his philosophical system. According to his division of reality into existence and non-existence and the adopted criteria of identity, the article also constitutes an attempt to analyze what this division means for such categories as God, causes of the thing, man, sensory things, and matter. Eriugena’s views penetrated into European philosophy and in a subtle, unappreciated way had an influence, and Eriugena himself was not properly understood.
W 2009 roku Benedykt XVI podczas audiencji generalnej zaproponował krótkie rozważanie dotyczące myśli Jana Szkota Eriugeny, którego poglądy zostały czterokrotnie potępione. Filozofia Eriugeny bywała w historii najczęściej ujmowana jako sprzeczna z chrześcijaństwem panteistyczna wizja rzeczywistości lub patrystyka i chrześcijański neoplatonizm. Artykuł jest próbą ukazania ontologicznej wizji rzeczywistości, którą Eriugena zaproponował w ramach autorskiego systemu filozoficznego. Zgodnie z wynikami rozważań nad zaproponowanym przez filozofa podziałem rzeczywistości na byt i niebyt oraz przyjętym kryterium podziału, artykuł stanowi również próbę analizy, czym ten podział skutkuje dla takich kategorii, jak Bóg, przyczyny rzeczy, człowiek, rzeczy zmysłowe i materia. Poglądy Eriugeny przeniknęły do europejskiej filozofii i w sposób ukryty oddziaływały, choć nie zostały w pełni docenione, a sam filozof nie został właściwie zrozumiany.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 2; 53-69
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Koncepcja przebóstwienia w systemie Jana Szkota Eriugeny
The concept of deification in Eriugena’s philosophical system
Autorzy:: Grzegorzyca, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1068988.pdf
Data publikacji:: 2019-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Eriugena
Bóg
Stwórca
stworzenie
natura ludzka
powrót
przebóstwienie
God
Creator
creation
human nature
return
deification
Opis:: W systemie filozoficznym Jana Szkota Eriugeny wszystko, co istnieje, to natura złożona z bytów i niebytów. Poznawalne dla ludzkiego intelektu części natury to byty, natomiast niepoznawalne (w sensie absolutnym) części natury to niebyty. Bytem jest zmysłowa część natury ludzkiej oraz rzeczywistość materialnych form. Dla ludzkiego intelektu Niebytem jest Bóg oraz ustanowione przez Niego prymordialne przyczyny i materia (w swej istocie). Bóg stworzył wszystko z niczego w ludzkiej naturze. Nierozumny wybór człowieka doprowadził do upadku ludzkiej natury i stworzenia, które z doskonałości przeszło do istnienia w świecie doczesnym. Syn Boży – Bóg-Logos stał się człowiekiem, który dokonał odkupienia ludzkości. W ostatecznych czasach rzeczywistość materialna zostanie zniesiona i stworzenie w ludzkiej naturze dostąpi powszechnego powrotu do pierwotnej doskonałości. Ludzkie intelekty dokonają własnego – ostatecznego (samo)sądu i wybrani skierują się ku Stwórcy. Następnie dojdzie do przebóstwienia wybranych – zjednoczenia stworzenia ze Stwórcą bez zmieszania natur, bez zniesienia fundamentalnych różnic ontologicznych oraz bez panteizmu, który w tej koncepcji jest wykluczony. Przebóstwieni będą kontemplować Boga, co oznacza, że będą wiecznie poznawać Niepoznawalnego. Wydaje się, że nawet dla ludzi zgłębiających załomy filozoficznej wiedzy o Bogu w XXI wieku ta szczęśliwa wizja przebóstwienia, które będzie nieustannym procesem poznawania Niepoznawalnego, może być atrakcyjna.
In the philosophical system of Eriugena, everything that exists is a nature that is composed of entities and non-beings. Entities are the part of nature that people can know. Non-beings are the part of nature which is unknowable by man. Being is the sensual part of human nature and material reality. For the human intellect, God, original causes and matter are non-beings. God created everything out of nothing in human nature. The unreasonable choice of man led to the fall of human nature and creation, which passed from perfection into existence in the material world. The Son of God became a man and brought about the salvation of humanity. In its last days, material reality will cease to exist and creation in human nature will come to a universal return to original perfection. Human intellects will make their own judgment and the chosen ones will turn to God. Then the deification of the elect will take place. There will be the unification of the creation with the Creator without confusion of natures, without removing fundamental ontological differences, and without pantheism, which in this concept is impossible. The divinities will contemplate God, which means that they will eternally know the unknowable. This happy vision of divinization, which is a continuous process of learning about God, may be attractive even for people interested in philosophical knowledge about God in the twenty-first century.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 4; 35-60
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Mistyczne odkrywanie Boga w "Itinerarium mentis in Deum" św. Bonawentury
Mystical discovering of God in the "Itinerarium mentis in Deum" of St. Bonaventure
Autorzy:: Kiwka, Mirosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/431124.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: St. Bonaventure
mysticism
medieval philosophy
God
soul
mind
Św. Bonawentura
mistycyzm
filozofia średniowieczna
Bóg
dusza
umysł
Opis:: One of the most popular mystical works of St. Bonaventure is the Itinerarium mentis in Deum, which is a guide to discovering the presence of God in the process of spiritual life. St. Bonaventure situated his considerations in the precise context of a Christian understanding of reality. His concept of a spiritual return to God was placed in the metaphysical triad emanatio-exemplatio-reductio and as such has become the key to understanding the history of the world and humanity. This article aims to explain the principal conditions and main stages of the mystic way, which according to St. Bonaventure leads the mind through meditation to the gradual discovering of the presence of a hidden God. Guided by divine light and transcending the limits of nature, the human spirit traverses first through the external world (ad extra), then enters into its own self (ad intra) and finally crowns its efforts in the mystical ecstasy of the union with God (ad supra). The analysis carried out in this article illustrates the most essential characteristics of St. Bonaventure’s mysticism.
Wśród traktatów mistycznych św. Bonawentury poczesne miejsce zajmuje Itinerarium mentis in Deum. Jego treść jest swego rodzaju instruktażem, opisującym różne sposoby odkrywania Boga na drodze duchowego rozwoju. Św. Bonawentura umieścił swoje rozważania w dość precyzyjnym kontekście chrześcijańskiego rozumienia rzeczywistości. Jego wizja powrotu do Boga wpisana została w metafizyczną triadę emanatio-exemplatio- -reductio i jako taka stała się kluczem do rozumienia dziejów świata i człowieka. Poczynione przy tej okazji rozróżnienia i precyzacje czerpią swoje uzasadnienie z bogatego instrumentarium filozoficznego. Celem niniejszego artykułu jest opisanie zasadniczych warunków oraz etapów mistycznej drogi, na której umysł człowieka poprzez medytację stopniowo odkrywa tajemniczą obecność Boga. Prowadzony Bożym światłem, przekraczając ograniczenia natury, duch ludzki przemierza swą drogę najpierw przez świat wobec siebie zewnętrzny (ad extra), by następnie zagłębić się w samym sobie (ad intra) i zwieńczyć swój trud w mistycznej ekstazie zjednoczenia (ad supra). W tej perspektywie przestawione zostały również zasadnicze cechy mistyki Bonawenturiańskiej.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 2; 77-121
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Janusza Stanisława Pasierba mistyczne inspiracje wizji człowieka
A vision of man according to Janusz Stanislaw Pasierb and its mystical inspirations
Autorzy:: Koprowski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/430956.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: God
man
mankind
world
mysticism
anthropology
love
eschatology
Bóg
człowiek
ludzkość
świat
mistycyzm
antropologia
miłość
eschatologia
Opis:: The article presents some reflections and thoughts of a contemporary Polish theologian, art historian and poet, Janusz Stanislaw Pasierb (1929−1993), concerning the Man-God relationship. In the pages of his masterpieces, especially those poetic, the author records the history of meetings between God and human beings; the history of departures, returns, visitations, sudden revelations, and indeed meditative concentration. It can all be perceived – and so it has been done – in the categories of mystique, which features mankind’s “breaking through” into the light of God’s presence. According to the intellectual and priest from Pelplin, a human being, as well as the world and reality – at least to some degree – seem to be rooted in a mystical experience, discovered to be the sanctified space of a potential contact with the transcendental Creator.
W artykule przedstawiono refleksje i spostrzeżenia współczesnego polskiego teologa, historyka sztuki i poety Janusza Stanisława Pasierba (1929−1993) na temat relacji Bóg – człowiek. Rejestrowaną przez niego na kartach swoich dzieł, zwłaszcza poetyckich, historię spotkań Boga z jednostką ludzką, odejść, powrotów, nawiedzeń, nagłych rewelacji i iście medytacyjnych skupień, można postrzegać w kategoriach mistyki, eksponującej „przedzieranie się” człowieka ku światłu Bożej obecności. W myśli pelplińskiego kapłana-intelektualisty człowiek, a także – przynajmniej w pewnym stopniu – świat, rzeczywistość zdają się być zakorzenione w doświadczeniu mistycznym, odkryte jako uświęcona przestrzeń potencjalnego kontaktu z transcendentnym Stwórcą.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 1; 17-54
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Argument „ze skończoności” jako wariant kosmologicznego uzasadniania istnienia Boga
The Argument “from Finitude” as a Variant of the Cosmological Justification of the Existence of God
Autorzy:: Łagosz, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1926877.pdf
Data publikacji:: 2021-07-31
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: skończone
nieskończone
wieczne
odwieczne
finityzm
infinityzm
Bóg
Dobro
finite
infinite
eternal
from eternal
finitism
infinitism
God
the Good
Opis:: W artykule analizuję pewną odmianę kosmologicznej argumentacji za istnieniem Boga – „dowód ze skończoności”. W punkcie wyjścia opieram się na intuicjach Georga W.F. Hegla, które rozwijam. W swoich heglowskich inspiracjach ograniczam się do Wykładów z filozofii religii (t. 1 i 2). W konkluzji wskazuję na niebezpieczeństwo pomieszania porządku poznawczego (skończone jako przesłanka „dowodzenia” realności nieskończonego) z porządkiem ontycznym (domniemana zależność nieskończoności – w szczególności tej realizującej się w Bogu – od tego, co skończone).
In this paper I examine a variant of the cosmological argument for the existence of God – the ‘proof from finitude’, and develop Georg W.F. Hegel’s intuitions on this issue. In conclusion, I point out the danger of confusing the cognitive order (the finite as a premise for “proving” the reality of the infinite) with the ontic order (the presumed dependence of the infinite – especially as realised in God – on the finite).
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 1; 47-72
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Henry More i Isaac Newton o działaniu materii – kontekst neoplatoński
Henry More and Isaac Newton on the activity of matter – neoplatonic context
Autorzy:: Kucharski, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/431181.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: matter
motion
active principles
God
Neoplatonism
alchemy
More Henry
Newton Isaak
materia
ruch
zasady aktywne
Bóg
neoplatonizm
alchemia
Newton Izaak
Opis:: One of the main challenges for 17th-century natural philosophers was to find an answer to the question of what makes matter active at all? The legacy of 'prime matter' and its pure potentiality was still alive, and the adoption of corpuscular or atomistic theories did not change much here, the conviction about the total passivity of bodies was still dominant. Their actions demanded some explanation that would be the equivalent of an Aristotelian, non-material and active form. It seems that one of the philosophical traditions that were sought for such an explanation was the emanational metaphysics of Plotinus. In seventeenth-century systems it underwent various modifications, but its main idea, indicating the active role of certain 'principles' or 'spirits' responsible for initiating any changes in matter and managing them in accordance with the Creator's intention, remained the foundation of the theories of matter. An example of such solutions are the systems of Henry More and his good acquaintance from Cambridge, Isaac Newton. In the first case there is no doubt about the fundamental influence of Neoplatonism, but in the second case historians' opinions are divided. Newton reaches in search of 'active principles' for alchemical research, with the hope of finding these principles not only when referring to philosophical speculations, but also to experimental methods. This difference, however, does not change the fact that both philosophers try to discover the mode of action of 'active spirits', hesitating between placing in the particles of matter a number of separate principles and pointing to only one acting universally principle that was just an extension of God's arm – More calls it the Spirit of Nature (Vicarious Power of God), and Newton sees that principle ultimately in Christ (Viceroy of God).
Jednym z głównych wyzwań stojących przed filozofami przyrody XVII wieku było znalezienie odpowiedzi na pytanie, co sprawia, że materia w ogóle działa? Dziedzictwo ‘materii pierwszej’ i jej czystej potencjalności było wciąż żywe, a przyjęcie teorii korpuskularnej czy atomistycznej niewiele tu zmieniało, dominowało wciąż przekonanie o całkowitej bierności ciał. Ich działanie domagało się jakiegoś wyjaśnienia, które stanowiłoby odpowiednik arystotelesowskiej, niematerialnej i aktywnej, formy. Wydaje się, że jedną z tradycji filozoficznych, do których sięgano w poszukiwaniu takiego wyjaśnienia, była emanacyjna metafizyka Plotyna. W systemach XVII-wiecznych ulegała ona różnorodnym modyfikacjom, ale jej główna idea, wskazująca na aktywną rolę pewnych ‘zasad’, czy ‘duchów’ odpowiedzialnych za inicjowanie wszelkich zmian w materii i kierowanie nimi zgodnie z zamysłem Stwórcy, pozostawała fundamentem ówczesnych teorii działania materii. Przykładem takich rozwiązań są systemy Henry’ego More’a i jego dobrego znajomego z Cambridge, Izaaka Newtona. W pierwszym przypadku nie ma wątpliwości co do zasadniczego wpływu neoplatonizmu, w drugim jednak zdania historyków są podzielone. Newton sięga bowiem w poszukiwaniu ‘aktywnych zasad’ do badań alchemicznych, z nadzieją odnalezienia owych zasad nie tylko przy odwołaniu się do filozoficznych spekulacji, ale także do metod eksperymentalnych. Różnica ta jednak nie zmienia faktu, że obaj filozofowie starają się odkryć sposób działania ‘duchów aktywnych’, wahając się między umieszczeniem w cząstkach materii wielu odrębnych zasad a wskazaniem na zasadę jedną, działającą uniwersalnie i będącą niejako przedłużeniem Bożego ramienia – More nazywa ją Duchem Natury (Vicarious Power of God), a Newton upatruje jej ostatecznie w Chrystusie (Viceroy of God).
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2018, 54, 4; 5-26
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Koncepcja egzegezy biblijnej Jana Szkota Eriugeny
Eriugena’s Account of Biblical Exegesis
Autorzy:: Grzegorzyca, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22719850.pdf
Data publikacji:: 2022-07-31
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Jan Szkot Eriugena
Bóg
Księga Pisma
Księga Natury
egzegeza
John Scotus Eriugena
God
Book of Scripture
Book of Nature
exegesis
Opis:: Ustanowienie w zrodzonym z Boga Ojca Synu-Logosie idealnych wzorów jest pierwotnym aktem stwórczym Boga, ujętego przez Jana Szkota Eriugenę jako Niestworzona Natura Stwarzająca, która powołuje do istnienia Stworzoną Naturę Stwarzającą. Bóg dokonał całości stworzenia jednym aktem. Stworzenie zaistniało jako proste i doskonałe według woli Boga. Eriugena uważa, że stworzenie w Logosie przyczyn prymordialnych zostało w Księdze Rodzaju opisane w formie procesu. Ten alegoryczny zapis stanowi źródło informacji o stworzonej rzeczywistości. Dla Eriugeny całe Pismo Święte jest pełnoprawnym źródłem informacji, ponieważ autorem Pisma jest zawsze prawdomówny Bóg. Stwórca pragnie, aby człowiek, który dokonał błędnego wyboru i utracił doskonałość, mógł powrócić do tego stanu, więc otwiera przed człowiekiem Księgę Natury, którą jest stworzony wszechświat oraz Księgę Pisma, którą jest Pismo Święte. Biblia, zawierająca symbole, nauki i opisy, została dana również współczesnej ludzkości, aby rozumna natura człowieka mogła nakierować go na drogę powrotu do Boga i stanu doskonałości. Analiza stworzenia oraz analiza Pisma Świętego powinny zbliżać człowieka do Boga. Wypowiedź egzegetyczna stanowi ważny aspekt interpretacji Pisma, więc Eriugena stawia warunki, które są konieczne lub stanowią wsparcie dla poprawnego wnioskowania. Warunki te dotyczą niesprzeczności pomiędzy wspomnianymi Księgami, roli ludzkiego intelektu w prowadzonych badaniach oraz znaczenia ludzkich autorytetów. Autor artykułu omawia wymagania, określone przez Eriugenę i dokonuje ich interpretacji uwzględniając fakt rozwoju różnych dziedzin współczesnej nauki.
Establishing perfect models through the Son born of God the Father is the original act of God the Creator. God accomplished all of creation in one act. Creation came into existence as simple and perfect according to God’s will. Eriugena believes that the creation of perfect patterns has been described in the Scriptures as a process. This allegorical account is the source of information about creation. For Eriugena, all Scripture is a reliable source of information, because the author of the Scriptures is God who always tells the truth. The Creator wants a man who made a wrong choice and lost his perfection to be able to return to perfection, so he opens the Book of Nature, which is the created universe, and the Book of Scripture, which is the Holy Bible, to man. The Bible, with its symbols, teachings and descriptions, was given to modern mankind so that the rational nature of man could enable him to return to God and the state of perfection. The rational investigation of creation and the analysis of the Scriptures should bring man closer to God. Exegetical clarification is an important aspect of the interpretation of Scripture. To this end, Eriugena formulates conditions that are necessary for or support the correct interpretations. Such conditions concern the inconsistency between the books, the role of the human intellect, and the importance of human authority. The author of this article examines the relevance of Eriugena’s requirements and interprets them in the context of several developments in modern science.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2022, 58, 1; 7-24
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Problem (a)czasowości Boga
The problem of the (a)temporality of God
Autorzy:: Łagosz, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1070402.pdf
Data publikacji:: 2020-03-31
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Bóg
zmienność
niezmienność
historyczność
metafizyczność
czasowy
aczasowość
duch
tożsamość
różnica
God
changeability
unchangeability
historicity
metaphysical nature
temporality
timelessness
spirit
identity
difference
Opis:: W artykule tym rozważana jest kwestia (nie)zmienności Boga, której „pochodną” – biorąc pod uwagę stwierdzenie Arystotelesa, że „substratem” czasu jest ruch – jest tytułowy problem (a)czasowości Boga. Aby uwyraźnić i uchwycić wiążące się z tymi zagadnieniami trudności i dylematy, odwołano się do teologii chrześcijańskiej, a w szczególności do problematyki stworzenia, objawienia, a także – co się z tym wiąże – wcielenia oraz zbawienia. Wyprowadzono wniosek, że należy przyjąć, iż w Bogu realizuje się zupełnie inna niż kauzalna zasada ruchu, stąd też i struktura Jego zmienności („Boski czas”) musi być radykalnie odmienna. Ten domniemany rodzaj Boskiej czasowości można nazwać czasem absolutnym i uznać, że przypomina on coś, co z naszej ludzkiej perspektywy da się za Heglem określić teraźniejszą obecnością.
This paper considers the problem of the (a)temporality (un-changeability) of God, which is analysed from a dialectical point of view – especially from an Hegelian perspective. The conclusion we argue for is that the temporality (changeability) of God is very different from the temporality of the physical world because the former is not determined by the principle of causality.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 1; 79-102
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: „Liberum arbitrium” w filozofii średniowiecznej w kontekście teorii deterministycznych
Liberum arbitrium in medieval philosophy in context of deterministic theories
Autorzy:: Szocik, Konrad
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/431227.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: liberum arbitrium
free will
determinism
God
God’s grace
predestination
providence
foreknowledge
compatibilism
wolna wola
determinizm
Bóg
łaska Boża
predestynacja
opatrzność
przedwiedza
kompatybilizm
Opis:: This paper analyzes the concept of 'liberum arbitrium' in the philosophy of Augustine, Anselm and Thomas Aquinas. It underlines their compatibilist connection between the freedom of choice and deterministic factors. Each of them has defended liberum arbitrium, being aware of the potential difficulties related to God’s influence on human fate.
Artykuł analizuje koncepcje liberum arbitrium w filozofii Augustyna, Anzelma i Tomasza z Akwinu. Wskazuje na kompatybilistyczne łączenie przez nich wolności wyboru z istnieniem czynników deterministycznych. Każdy z nich bronił liberum arbitrium, dostrzegając potencjalne trudności związane z wpływem Boga na losy człowieka.
Źródło:: Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 105-123
0585-5470
Pojawia się w:: Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "bóg" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język